Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση έξι προτάσεων ψηφίσματος για τον Βόρειο Καύκασο, ειδικότερα την περίπτωση του Oleg Orlov⁽¹⁾.

  Heidi Hautala, συντάκτρια. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να πω ότι αυτό το ψήφισμα για την κατάσταση στον Βόρειο Καύκασο, και ειδικότερα την περίπτωση του Oleg Orlov, είναι ένα από τα πιο αξιόλογα ψηφίσματα που έχει εγκρίνει αυτό το Κοινοβούλιο εδώ και καιρό.

Η τραγωδία που επικρατεί στον Βόρειο Καύκασο έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια με διάχυτες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που εξακολουθούν να επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των κοινοτήτων στην Τσετσενία, την Οσετία, το Νταγκεστάν, τη Βόρεια Οσετία και το Kabardino-Balkaria.

Η βία κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει. Μόλις την περασμένη Τρίτη, τουλάχιστον έξι άνθρωποι σκοτώθηκαν σε μια επίθεση στο κτίριο του κοινοβουλίου της Τσετσενίας στο Grozny. Τουλάχιστον δεκαεπτά άτομα τραυματίστηκαν, τα περισσότερα εκ των οποίων άμαχοι. Στις 9 Σεπτεμβρίου, δεκαεπτά άνθρωποι σκοτώθηκαν και πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν σε μια βομβιστική επίθεση στο Vladikavkaz, την πρωτεύουσα της Βόρειας Οσετίας.

Τα αίτια για τις τραγωδίες του παρελθόντος δεν έχουν εξηγηθεί ακόμη. Οι οικογένειες των θυμάτων του Beslan δεν γνωρίζουν ακόμη τι ακριβώς συνέβη στα παιδιά και στους οικείους τους, πώς πέθαναν ή πού βρίσκονται τα σώματά τους.

Ο φαύλος κύκλος της βίας και της ατιμωρησίας έχει αφήσει αυτές τις κοινότητες συγκλονισμένες και παραλυμένες, η αδυναμία αντιμετώπισης της κατάστασης έχει οδηγήσει στην επέκταση της βίας πέρα από τα σύνορα των δημοκρατιών του Βόρειου Καυκάσου.

Ενώ οι Μοσχοβίτες έχουν νιώσει το τραύμα της τρομοκρατίας, οι τσετσένοι πρόσφυγες στην Ευρώπη φοβούνται τη δίωξη, ακόμη και τη δολοφονία. Άνθρωποι εξαφανίζονται ακόμη και στην πρωτεύουσα, τη Μόσχα, ή στην Αγία Πετρούπολη, όπως συνέβη κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους.

Κάποτε φτάνουμε σε ένα σημείο όπου αυτό πρέπει να σταματήσει. Η απαγγελία ποινικών κατηγοριών στον νικητή του Βραβείου Ζαχάρωφ 2009, κ. Orlov, θα μπορούσε να είναι το σημείο όπου η Ευρώπη θα πει τελικά ότι φτάνει πια.

Η ΕΕ πρέπει να επιδιώξει τώρα τη συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης σχετικά με την εξαίρετη έκθεση που συνέταξε ο Dick Marty για τα ένδικα μέσα κατά των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον Βόρειο Καύκασο.

  Marietje Schaake, συντάκτρια. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, σήμερα ο Πρόεδρος Buzek ανακοίνωσε ποιος έλαβε το Βραβείο Ζαχάρωφ για το 2010. Το βραβείο αυτό αντιπροσωπεύει την ελευθερία της σκέψης, μια ουσιώδη ευρωπαϊκή ελευθερία και δικαίωμα που προασπίζουμε για λογαριασμό των πολιτών μας και σε όλο τον κόσμο.

Μιλώντας για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, ο Πρόεδρος Buzek κάλεσε μετ’ επιτάσεως την Κίνα να απελευθερώσει τον Liu Xiao Bo και είπε: «Η ελευθερία δεν είναι απειλή, αλλά οι απειλές για την ελευθερία μπορεί να είναι πολλές». Αυτό ισχύει και για τους ανθρώπους που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στον Βόρειο Καύκασο.

Οι νικητές του Βραβείου Ζαχάρωφ του περασμένου έτους Oleg Orlov, Sergei Kovalev και Lyudmila Alexeyeva, από το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, δεν μπόρεσαν να παραλάβουν αυτοπροσώπως το βραβείο τους καθώς απειλείται η ελευθερία τους. Η ΕΕ επενδύει πάρα πολύ στις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας, και μας συνδέει η σύμπραξή μας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).

Η Ρωσία έχει δεσμευτεί, ως εκ τούτου, να προστατεύει και να προωθεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, αλλά απέχουμε ακόμη πολύ από αυτήν την κατάσταση. Ο εκφοβισμός δημοσιογράφων και ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών είναι πολύ εκτεταμένος, εξαφανίσεις υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συμβαίνουν συστηματικά και δεν υπάρχει ελευθερία έκφρασης, ούτε και στο Διαδίκτυο. Η απουσία κράτους δικαίου έχει οδηγήσει στο να εκκρεμούν 20.000 υποθέσεις από τη Ρωσική Ομοσπονδία ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η Ρωσία έχει το δικαίωμα να καταπολεμήσει την τρομοκρατία στον Βόρειο Καύκασο, αλλά αν δεν υποστηριχθεί το κράτος δικαίου, αυτό θα έχει αρνητική επίπτωση στη σταθερότητα. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τη Ρωσία να μην συμμορφώνεται με τη δέσμευσή της στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ευελπιστούμε και θα μεριμνήσουμε ώστε οι εκπρόσωποι του Memorial να έχουν την ελευθερία να έρθουν σε αυτό το Κοινοβούλιο, συμβολίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις ελευθερίες και τα δικαιώματα που απολαμβάνουν όλοι οι πολίτες στον Βόρειο Καύκασο.

  Mitro Repo, συντάκτης. − (FI) Κύριε Πρόεδρε, με ανησυχεί ιδιαίτερα το αυξανόμενο κλίμα φόβου που περιβάλλει τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία. Οφείλουμε τη στήριξή μας στον Oleg Orlov, στον οποίο απονείμαμε πέρυσι το Βραβείο Ζαχάρωφ. Το μοναδικό του έγκλημα είναι που μίλησε για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Ρωσία.

Θεμελιώδη δικαιώματα καταστρατηγούνται επίσης και στο εσωτερικό της ΕΕ, αλλά αυτό που συνέβη στη Ρωσία είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Πρέπει να αγωνιστούμε ενάντια σε κάθε μορφή τρομοκρατίας και ριζοσπαστικού εξτρεμισμού χρησιμοποιώντας όλα τα νομικά μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας, επωφελούμενοι επίσης από τα ένδικα μέσα που προσφέρει η κοινωνία των πολιτών. Δεν υπάρχει πλέον ανάγκη για καταστολή στον Βόρειο Καύκασο: αντίθετα, πρέπει να υπάρξει διάλογος. Δεν πρέπει να υπάρξουν άλλες εγκληματικές πράξεις, αλλά περισσότερος σεβασμός για το δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η δικαιοσύνη διεξάγεται πάντα αντικειμενικά και υποκειμενικά. Στον Βόρειο Καύκασο αυτό σημαίνει ότι οι εγκληματίες θα πρέπει να καταδικαστούν και να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες των θυμάτων του εγκλήματος. Η υιοθέτηση αυτής της δήλωσης είναι μια σαφής και συνεπής εκδήλωση υποστήριξης για τον Orlov, όπως επίσης και για όλους τους άλλους που αγωνίζονται στο όνομα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πρέπει να έχουμε κατά νου αυτήν την περίπτωση όταν συζητούμε τις νέες σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας. Η Ρωσία πρέπει να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα για να μπορέσει να διαδραματίσει γνήσιο ρόλο στην Ευρώπη και να δεχτεί το ευρωπαϊκό ήθος: η Ευρώπη είναι στο πλευρό των ανθρώπων, όχι εναντίον τους.

  Ryszard Czarnecki, συντάκτης. – (PL) Την εποχή του κομμουνισμού, όταν το κίνημα της Αλληλεγγύης στην Πολωνία μαχόταν υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, χρησιμοποιούνταν ευρέως το εξής σύνθημα: «Δεν υπάρχει ελευθερία χωρίς αλληλεγγύη». Σήμερα, στο πλαίσιο όσων συμβαίνουν στον Βόρειο Καύκασο, αν και όχι μόνον εκεί, αλλά και σε πολλά άλλα μέρη της Ρωσίας, μπορεί να ειπωθεί ότι δεν υπάρχει σταθεροποίηση χωρίς κράτος δικαίου.

Είναι πολύ σημαντικό να μιλήσουμε γι’ αυτά τα δύο φαινόμενα μαζί. Δεν μπορούμε να μιλάμε για τις οικονομικές και πολιτικές σχέσεις με τη Ρωσία αγνοώντας τα ανθρώπινα δικαιώματα εκεί. Πρόκειται, πράγματι, για ένα σύστημα συγκοινωνούντων δοχείων, δεν είναι δύο ξεχωριστά θέματα. Η στοιχειώδης ειλικρίνεια απαιτεί όχι μόνο να μιλάμε για τη βελτίωση των σχέσεων με τη Ρωσία –με αυτήν τη σπουδαία χώρα– αλλά να απαιτήσουμε επίσης από τη Μόσχα να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων και στην περίπτωση ενός ανθρώπου στον οποίο έχει απονεμηθεί το Βραβείο Ζαχάρωφ. Είναι ένας μοναδικός κόλαφος στο πρόσωπο για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Marie-Christine Vergiat, συντάκτρια. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να επωφεληθώ από αυτήν την παρέμβαση για να ζητήσω να συλλογιστούμε όλοι μαζί ποιον σκοπό εξυπηρετεί το Βραβείο Ζαχάρωφ.

Θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας τους συναδέλφους μου, και ειδικότερα την κ. Hautala, που ανταποκρίθηκαν στο αίτημά μου όσον αφορά την κατάσταση του κ. Orlov. Πράγματι, ο κ. Orlov είναι ένας από τους τρεις επικεφαλής του Memorial, της ένωσης στην οποία απονείμαμε πέρυσι το Βραβείο Ζαχάρωφ.

Παραδίδοντας αυτό το βραβείο, επιβραβεύσαμε τη δέσμευση εκείνων που τολμούν ακόμη να καταγγέλλουν την κατάσταση στην Τσετσενία. Ήταν μια συμβολική χειρονομία γιατί συνέβη λίγους μήνες μετά τη δολοφονία της Natalia Estemirova, την οποία ο κ. Orlov καταδίκασε απερίφραστα. Γνωρίζαμε ότι ο πρόεδρος της Τσετσενίας καταδίωκε τον κ. Orlov για το μίσος του, ότι είχε απαγγείλει κατηγορίες εναντίον του. Τον Ιανουάριο του 2010 ο κ. Orlov και το Memorial κρίθηκαν ένοχοι, και εμείς δεν είπαμε τίποτα. Στις 6 Ιουλίου απαγγέλθηκε και πάλι κατηγορία στον κ. Orlov και τώρα αντιμετωπίζει ποινή τριετούς φυλάκισης.

Όταν απονέμουμε το Βραβείο Ζαχάρωφ, έχουμε ως στόχο να προβάλουμε και να αναδείξουμε το έργο ανδρών και γυναικών που αγωνίζονται για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα και, απονέμοντάς τους το βραβείο, τους θέτουμε υπό την προστασία μας.

Ωστόσο, τι έχουμε κάνει για τον κ. Orlov και για όλους εκείνους που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Ρωσία και την Τσετσενία; Με ποιον τρόπο έχουμε αναπτύξει τον διάλογο της ΕΕ για να διασφαλίσουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα γίνονται επιτέλους σεβαστά στον Βόρειο Καύκασο; Μπορούμε να ανεχτούμε, χωρίς να πούμε τίποτα, το γεγονός ότι δεν έχει κινηθεί καμία νομική διαδικασία, ενώ έχει περάσει περισσότερος από ένας χρόνος από τη δολοφονία της κ. Estemirova; Μπορούμε να ανεχθούμε τις απαγωγές, την κακομεταχείριση και την εξαφάνιση υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων χωρίς καμία αντίδραση από τα δικαστήρια;

Σχεδόν αισθάνομαι την ανάγκη να ρωτήσω ποιον σκοπό εξυπηρετούμε τελικά όταν σε κάθε περίοδο συνόδου καταδικάζουμε μια σειρά παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, χωρίς όμως αυτό να εμποδίζει την Επιτροπή να συνεχίζει τους υποθετικά εποικοδομητικούς διαλόγους και από το να μας λέει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος αλλά όχι στα πεδία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης; Πότε θα σταματήσουμε να απαρνούμαστε αυτές τις υποθετικά θεμελιώδεις αξίες προς όφελος των οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων ορισμένων κρατών μελών; Ίσως θα μπορούσαμε να γίνουμε πιο αξιόπιστοι, κυρίες και κύριοι, αν οι συνεδριάσεις μας δεν προγραμματίζονταν στο τέλος της ημερήσιας διάταξης το απόγευμα της Πέμπτης, και αν ήμασταν περισσότεροι εδώ για να παρακολουθήσουμε αυτές τις συζητήσεις.

  Bernd Posselt, συντάκτης. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ο Βόρειος Καύκασος ήταν θύμα της τσαρικής αποικιακής πολιτικής και των επιχειρήσεων γενοκτονίας του σταλινικού καθεστώτος. Ωστόσο, ενεπλάκη επίσης, δυστυχώς, σε δύο σκληρούς πολέμους μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οι οποίοι έφτασαν μέχρι και στη γενοκτονία εναντίον μικρότερων εθνοτικών ομάδων όπως οι Τσετσένοι. Σήμερα εξακολουθεί να είναι μια περιοχή όπου μικρά, ποταπά δορυφορικά καθεστώτα, όπως αυτό του κ. Kadyrov, διαπράττουν τρομερές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Καταδικάζουμε κάθε μορφή τρομοκρατίας από όλες τις πλευρές, αλλά αυτό το καθεστώς δεν έχει καμία σχέση με τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.

Προκειμένου να επιλυθεί αυτή η κατάσταση, χρειαζόμαστε μια προσέγγιση με τρεις πτυχές, που θα περιλαμβάνει τη στενή συνεργασία μεταξύ του Συμβουλίου της Ευρώπης, μαζί με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως την κινητήρια δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή, οι οποίες επιχειρούν να την προστατεύσουν από την ισχύ της Ρωσίας. Η οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Memorial διαδραματίζει κεντρικό ρόλο από αυτήν την άποψη. Ως εκ τούτου, ζητούμε όχι μόνο να αφεθεί άμεσα ήσυχος ο κ. Oleg Orlov, αλλά και να του δοθεί στήριξη για το αξιέπαινο έργο του υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το οφείλουμε στον ίδιο και στους συντρόφους του, στον λαό του Βόρειου Καυκάσου, καθώς και στη δολοφονηθείσα φίλη και συντρόφισσα Natalia Estemirova, την οποία πολλοί από εμάς γνωρίζαμε προσωπικά και της οποίας η δολοφονία πρέπει επιτέλους να εξιχνιαστεί. Έχουμε χρέος απέναντί της να διασφαλίσουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου θα εδραιωθούν στον Βόρειο Καύκασο.

  Jarosław Leszek Wałęsa, εξ ονόματος της Ομάδας PPE. – (PL) Πριν από λίγο καιρό, ο Oleg Orlov είπε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα για τον Βόρειο Καύκασο ήταν η απόρριψη από τους κατέχοντες την εξουσία του σημαντικότερου ζητήματος – του ζητήματος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποσταθεροποιούν την κατάσταση στον Βόρειο Καύκασο, παρατείνουν τη σύγκρουση, μειώνουν τις πιθανότητες για την επίλυσή της και δημιουργούν, στην πραγματικότητα, υποστήριξη για παράνομη τρομοκρατική δραστηριότητα.

Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η Memorial, πρέπει να υποστηρίζονται γιατί είναι ουσιώδους σημασίας για τη δημιουργία μιας σταθερής και ελεύθερης κοινωνίας, καθώς επίσης είναι απαραίτητες για τη δημιουργία μιας σταθερότητας που είναι πραγματική και διαρκής. Οι οργανώσεις αυτές πρέπει να υποστηρίζονται, ως εκ τούτου, και είναι επίσης απαραίτητο να καταδικάσουμε τις επιλήψιμες ενέργειες που λαμβάνουν χώρα στον Βόρειο Καύκασο, να μιλήσουμε για τον αυξανόμενο αριθμό των ατόμων που έχουν εξαφανιστεί και να θυμηθούμε τα βάσανα όσων έχουν εκτοπιστεί.

  Alexander Mirsky εξ ονόματος της Ομάδας S&D. – (LV) Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Υποστηρίζω πλήρως το μέρος του ψηφίσματος που αναφέρεται στην ανάγκη τήρησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον Βόρειο Καύκασο. Γνωρίζω πολύ καλά την κατάσταση στον Καύκασο, καθώς έχω επισκεφτεί την περιοχή αρκετές φορές. Την ίδια στιγμή, θέλω να παρατηρήσω ότι ο τίτλος «υπερασπιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων» δεν δίνει το δικαίωμα στον κ. Orlov να κατηγορεί για φόνο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Τσετσενίας. Αν ο κ. Orlov πιστεύει ότι το Βραβείο Ζαχάρωφ αποτελεί μια εντολή για άκριτους ισχυρισμούς, κάνει λάθος. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν οφείλει να λειτουργεί ως δικηγόρος του κ. Orlov. Ας αφήσουμε τον Orlov να αποδείξει την αθωότητά του στο δικαστήριο. Αν όχι σε ρωσικό δικαστήριο, τότε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Δεν έχουμε το δικαίωμα να πάρουμε θέση σε αυτήν τη διένεξη. Πρέπει να δώσουμε στα δικαστήρια την ευκαιρία να κάνουν τη δουλειά τους. Ωστόσο, θα ήθελα να δώσω ορισμένες συμβουλές στον κ. Orlov – να σκέφτεστε πριν μιλήσετε. Η συκοφαντία είναι αδίκημα. Σας ευχαριστώ.

  Adam Bielan, εξ ονόματος της Ομάδας ECR. – (PL) Είναι παράδοξο το γεγονός ότι την ημέρα που ανακοινώσαμε την απόφασή μας για την απονομή του Βραβείου Ζαχάρωφ 2010, συζητούμε σχετικά με τη δίωξη ενός από εκείνους που κέρδισαν το βραβείο το περασμένο έτος. Όπως γνωρίζετε, το περσινό βραβείο απονεμήθηκε στον Oleg Orlov, μαζί με άλλα μέλη της οργάνωσης Memorial, για τον ασυμβίβαστο και θαρραλέο αγώνα του για την αλήθεια σχετικά με τα ρωσικά εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη Δημοκρατία της Τσετσενίας.

Μιλάμε σήμερα σχετικά με τη συνεχιζόμενη δίωξη κατά του Oleg Orlov επειδή ζητάει θαρραλέα εξηγήσεις για τις συνθήκες θανάτου της Natalia Estemirova, που ήταν επικεφαλής του Memorial στην Τσετσενία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ενέργειες στις οποίες προέβη ο «πρόεδρος» Ramzan Kadyrov εναντίον του κ. Orlov δεν θα ήταν δυνατές χωρίς την υποστήριξη του Κρεμλίνου. Ως εκ τούτου, καλώ όλες τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιλαμβανομένης της Επιτροπής και του Συμβουλίου, να ασκήσουν πιέσεις στον πρόεδρο Medvedev για να τερματιστούν αυτού του είδους οι διώξεις στην Τσετσενία.

  Elena Băsescu (PPE). – (RO) Οι πράξεις βίας ή τρομοκρατίας αποτελούν σχεδόν καθημερινό φαινόμενο στις δημοκρατίες του Βόρειου Καυκάσου. Η επίθεση που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο τσετσενικό κοινοβούλιο υπογραμμίζει ότι η ισλαμιστική εξέγερση θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα της περιοχής. Δεκαπέντε χρόνια μετά το ξέσπασμα των πολέμων στην Τσετσενία, υπάρχουν ακόμη 80.000 εκτοπισθέντες στην περιοχή. Η κατάσταση για τους ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι επίσης ανησυχητική, με πληροφορίες για πολυάριθμες τυχαίες απαγωγές και καταδικαστικές αποφάσεις. Η περίπτωση του Oleg Orlov ανήκει σε μια σειρά δικών που ξεκίνησαν χωρίς κατάλληλη νομική βάση. Θα μπορούσε να αντιμετωπίσει φυλάκιση τριών ετών αφού κατηγόρησε τον πρόεδρο της Τσετσενία για ανάμειξη στη δολοφονία της Natalia Estemirova το 2009.

Θέλω να επισημάνω ότι μέχρι στιγμής δεν έχει σημειωθεί καμία πρόοδος στις έρευνες που ξεκίνησαν μετά τον θάνατο αυτής της γυναίκας. Για τους λόγους αυτούς, πιστεύω ότι οι ομοσπονδιακές αρχές πρέπει να λάβουν πρόσθετα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι έρευνες θα διεξαχθούν σωστά, ακόμη και όταν εμπλέκονται μέλη της οργάνωσης Memorial.

  Eija-Riitta Korhola (PPE). - (FI) Κύριε Πρόεδρε, η πιο γνωστή και πιο βίαιη σύγκρουση στον Βόρειο Καύκασο ήταν αυτή που ξεκίνησε με τον Πρώτο Πόλεμο της Τσετσενίας. Συνεχίζεται ακόμη, αν και έχει εξαπλωθεί, συγκεκριμένα στο Νταγκεστάν και την Ινγκουσετία. Χωρίς να τοποθετηθούμε σχετικά με το αν είναι ένας πόλεμος απελευθέρωσης, ένας πόλεμος κατά της τρομοκρατίας ή κάτι άλλο, δεν μπορούμε να αρνηθούμε το γεγονός ότι υπάρχουν σχεδόν 100.000 εσωτερικοί πρόσφυγες στην περιοχή και μια πολύ κακή κατάσταση σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους οποίους απονείμαμε το Βραβείο Ζαχάρωφ πέρυσι είναι μια υπολογίσιμη δύναμη στην οργάνωση Memorial, η οποία έχει σημαντικό ρόλο στον Βόρειο Καύκασο. Όταν παρέλαβε το βραβείο τον περασμένο Δεκέμβριο, ο Oleg Orlov απάντησε σε μια ερώτηση σχετικά με τους κινδύνους της δουλειάς του λέγοντας ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν πως η απειλή προερχόταν από εκπροσώπους του κράτους. Λίγοι θα αμφισβητούσαν αυτά του τα λόγια.

Η Anna Politkovskaya ήταν ιδιαίτερα γνωστή ως κάποια που υπερασπιζόταν τα ανθρώπινα δικαιώματα των Τσετσένων. Ο ρώσος πράκτορας Alexander Litvinenko, που δηλητηριάστηκε στο Λονδίνο, είχε επικρίνει τις ρωσικές ενέργειες στην Τσετσενία. Η Natalya Estemirova, που δολοφονήθηκε πέρυσι, αποκάλυψε ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας είχαν αναμειχθεί σε πράξεις βίας και σε εκτελέσεις, και στην Τσετσενία. Ο κατάλογος με παρόμοιες ανεξιχνίαστες δολοφονίες είναι μεγάλος. Για τον λόγο αυτόν, είναι ζωτικής σημασίας να συνεχίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να εγείρει αυτά τα ζητήματα.

  Bogusław Sonik (PPE). – (PL) Θα ήθελα να ξεκινήσω διορθώνοντας κάτι που ειπώθηκε από έναν συνάδελφο βουλευτή. Ενημερωθήκαμε ότι οι εκπρόσωποι του Memorial δεν μπορούσαν να έρθουν στο Κοινοβούλιο για να παραλάβουν το βραβείο Ζαχάρωφ πέρυσι. Στην πραγματικότητα, ήταν εδώ. Οι «Κυρίες με τα Λευκά» είναι εκείνες που δεν μπορούν να παραλάβουν το βραβείο, γιατί δεν τους επιτρέπεται η έξοδος από την Αβάνα.

Η έκθεση που εκπόνησε τον Ιούνιο του 2010 η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης δημοσιεύει πληροφορίες σχετικά με άλλες περιπτώσεις παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον Βόρειο Καύκασο. Οι ρωσικές αρχές υποστηρίζουν ότι καταβάλλουν προσπάθειες για σταθεροποίηση, αλλά η ατιμωρησία που συνδέεται με τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η απουσία κράτους δικαίου εξακολουθούν να είναι τα κύρια εμπόδια για αληθινή και διαρκή σταθερότητα στην περιοχή. Οι άμαχοι ζουν ακόμη υπό την απειλή της βίας. Τα βασανιστήρια και η κακομεταχείριση αποτελούν σύνηθες φαινόμενο, όπως οι αναγκαστικές εξαφανίσεις, οι αυθαίρετοι φόνοι και οι αυθαίρετες συλλήψεις. Οι έρευνες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι αναποτελεσματικές και ελλιπείς. Το μοναδικό τους αποτέλεσμα είναι συχνά η αδυναμία τιμωρίας των δραστών, που αυξάνει την έλλειψη εμπιστοσύνης στους κυβερνητικούς θεσμούς και ολόκληρο το δικαστικό σύστημα.

Είναι καθήκον μας να λάβουμε όλα τα δυνατά μέτρα όχι μόνο για να επιτρέψουμε τη μόνιμη παρακολούθηση της κατάστασης στον Βόρειο Καύκασο, αλλά επίσης για να αναλάβουμε δράση με σκοπό τη διασφάλιση του κράτους δικαίου και τη στήριξη των πολιτικών και δημοκρατικών πρωτοβουλιών και τον τερματισμό της ασυδοσίας στην περιοχή.

  Miroslav Mikolášik (PPE). - (SK) Πιστεύω ότι το κύριο πρόβλημα στον Βόρειο Καύκασο είναι η περιφρόνηση για το σημαντικότερο πράγμα όλων, ήτοι τον σεβασμό των μεμονωμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τέτοιες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποσταθεροποιούν την κατάσταση στην περιοχή, παρατείνουν και εμβαθύνουν τη σύγκρουση, μειώνουν τις πιθανότητες επίλυσής της και βοηθούν να δημιουργηθεί η βάση για αντιδραστικές τρομοκρατικές ομάδες.

Ο Ramzan Kadyrov, που έχει αναλάβει την εξουσία στην Τσετσενία, δεν συνεισφέρει στη σταθερότητα. Έχει καταστεί ο απόλυτος άρχοντας αυτής της δημοκρατίας, ο οποίος αψηφά τον νόμο ή τον παρερμηνεύει έτσι ώστε να μπορεί να ενεργεί κατά παράβαση των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων. Επίσης, οι παραβιάσεις που διαπράττονται εις βάρος ορισμένων ατόμων ενδέχεται να μην δημοσιοποιούνται ούτε να συζητούνται. Ο Oleg Orlov, μέλος της ομάδας του Memorial, αποτελεί ένα θλιβερό παράδειγμα της δίωξης που υφίστανται όσοι υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δεν φαίνεται να υπάρχει λύση για την κατάσταση, γεγονός που είναι τραγικό, και γι’ αυτό είναι ηθική υποχρέωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να παρακολουθεί επιμελώς τα γεγονότα στην περιοχή, και να επιμένει τακτικά στον σεβασμό των δικαιωμάτων που οι πολίτες και οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσική Ομοσπονδία δεν μπορούν ακόμη να απολαύσουν σε καθημερινή βάση παρά την επίσημη ρητορική.

  Corina Creţu (S&D). – (RO) Νιώθω και εγώ υποχρεωμένη να μιλήσω με πνεύμα αλληλεγγύης προς τον Oleg Orlov και το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, του οποίου είναι επικεφαλής. Πέρυσι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τους απένειμε το Βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης.

Η καταδίκη για τη συκοφαντική δυσφήμιση του τσετσένου προέδρου και η ποινική διαδικασία που κινήθηκε κατά του Oleg Orlov, ο οποίος τώρα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει πολυετή φυλάκιση, αποτελούν το φρικτό αποκορύφωμα μιας θλιβερής σειράς πράξεων δίωξης κατά ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιλαμβανομένης της τρομερότερης όλων που αφορά την απαγωγή και τη δολοφονία της Natalia Estemirova, συντονίστριας του Memorial στην Τσετσενία. Νιώθω υποχρεωμένη να διαμαρτυρηθώ κατά των ωμών, επαναλαμβανόμενων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που δικαιολογούνται από την ανάγκη καταπολέμησης της τρομοκρατίας, κατά της ατιμωρησίας των ενόχων σοβαρών εγκλημάτων και καταχρήσεων, καθώς και κατά των ρωσικών αρχών που επιδεικνύουν ανοχή για αυτήν την κατάσταση, γεγονός που επηρεάζει την αξιοπιστία της προσήλωσής τους στη δημοκρατία.

  Jaromír Kohlíček (GUE/NGL). - (CS) Θα ήθελα να αναρωτηθώ εδώ πώς είναι δυνατόν να συνεχίζουμε να συζητάμε μόνο για τα ανθρώπινα δικαιώματα μιας σχετικά μικρής ομάδας ανθρώπων και να παραβλέπουμε εντελώς το κύριο ζήτημα. Η ουσία της υπόθεσης στον Βόρειο Καύκασο είναι η ισχυρή εξωτερική παρέμβαση των Ουαχαμπιτών που είναι εκπαιδευμένοι, που είναι ένοπλοι και που κινούνται με σαφείς στόχους.

Αν δεν γνωρίζετε από πού έρχονται οι Ουαχαμπίτες και ποιος τους χρηματοδοτεί – ε λοιπόν, είναι οι ίδιες πηγές που συζητούνται σε σχέση και με άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις. Δυστυχώς, σε αυτό το ψήφισμα, το κύριο ζήτημα –δηλαδή το γιατί υπάρχουν κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε διάφορα μέρη του Βόρειου Καυκάσου– απουσιάζει εντελώς. Φυσικά, είναι απαραίτητο να σεβόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά είναι απαραίτητο να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για τη συμμόρφωση με αυτά. Αν οι τρομοκρατικές οργανώσεις χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό –και σίγουρα αυτό συμβαίνει– τότε είναι δύσκολο να παράσχουμε αυτές τις προϋποθέσεις. Δυστυχώς, το ψήφισμα δεν λαμβάνει υπόψη το στοιχείο αυτό.

  Ana Gomes (S&D). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, υποστηρίζω πλήρως αυτό το ψήφισμα, το οποίο έχει επίσης τη στήριξη της πολιτικής μου Ομάδας και ζητεί την ανάληψη δράσης υπέρ του νικητή του βραβείου Ζαχάρωφ Oleg Orlov και όσων αντιπροσωπεύει – δηλαδή την αντίθεση στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συμβαίνουν στον Βόρειο Καύκασο.

Επιτρέψτε μου να πω εν προκειμένω ότι ούτε εγώ ούτε η Ομάδα μου συμφωνούμε με τα σχόλια του κ. Mirsky που μίλησε νωρίτερα και επέκρινε τον Oleg Orlov, λέγοντας ότι δεν θα πρέπει να χρησιμοποιεί τη θέση του ως υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να εκφράζεται εναντίον του κ. Kadyrov. Κάθε δημοκράτης που σέβεται τον εαυτό του γνωρίζει ότι δεν χρειάζεται κανείς έναν τίτλο, δεν χρειάζεται να είναι υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δεν χρειάζεται να είναι μέλος του Memorial ή νικητής του βραβείου Ζαχάρωφ για να έχει το δημοκρατικό δικαίωμα να επικρίνει οποιονδήποτε αρχηγό κράτους ή κυβέρνησης.

Θα ήθελα επίσης να επωφεληθώ από αυτήν την ευκαιρία για να προσυπογράψω όσα είπε νωρίτερα ο συνάδελφός μας Raül Romeva i Rueda. Επέστησε την προσοχή του Κοινοβουλίου αυτού –καθώς και της Επιτροπής και του Συμβουλίου και, ειδικότερα, της κ. Ashton– στην επικίνδυνη κατάσταση που εκτυλίσσεται τώρα στη Δυτική Σαχάρα. Θα ήθελα να ζητήσω από την κ. Ashton να παρέμβει ώστε οι αρχές του Μαρόκου να μην συλλάβουν τον λαό της Δυτικής Σαχάρας που αγωνίζεται ενάντια στην παράνομη κατοχή.

(Ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)

  Máire Geoghegan-Quinn, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που θίξατε το θέμα της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον Βόρειο Καύκασο.

Ενώ η αντιτρομοκρατική επιχείρηση στην Τσετσενία κηρύχθηκε επίσημα πέρυσι, η βία και το κλίμα ατιμωρησίας συνεχίζονται εκεί, αλλά πολύ περισσότερο στο γειτονικό Νταγκεστάν καθώς και στην Ινγκουσετία.

Η ένοπλη επίθεση που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη αυτής της εβδομάδας στο Κοινοβούλιο στο Grozny ήταν η τελευταία υπενθύμιση ότι η κατάσταση παραμένει εύθραυστη και επικίνδυνη.

Η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας/Αντιπρόεδρος Ashton καταδίκασε αυτήν την επίθεση και δήλωσε ότι καμία περίσταση δεν μπορεί να δικαιολογήσει τη χρήση τρομοκρατικής βίας και επιθέσεων αυτοκτονίας.

Θα ήθελα να επωφεληθώ από αυτήν την ευκαιρία για να εκφράσω τη βαθύτατη συμπαράστασή μου στις οικογένειες των θυμάτων. Σε αυτήν την περίπτωση, τα θύματα ήταν ένας άμαχος και δύο αστυνομικοί που εκτελούσαν τα καθήκοντά τους. Καθώς οι τρομοκρατικές επιθέσεις συνεχίζονται στον Βόρειο Καύκασο το ίδιο συμβαίνει και με τις τακτικές επιθέσεις στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τους δημοσιογράφους, και οι δράστες αυτών των επιθέσεων σπανίως προσάγονται στην δικαιοσύνη.

Αποτίουμε φόρο τιμής σε όλους εκείνους που έχασαν τη ζωή τους και σε εκείνους που συνεχίζουν το έργο τους σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Πολλοί ακτιβιστές, δικηγόροι και ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι σε ολόκληρη τη Ρωσική Ομοσπονδία αντιμετωπίζουν βία, παρενοχλήσεις και εκφοβισμό.

Οι υποθέσεις δυσφήμισης κατά του Oleg Orlov, επικεφαλής του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial και της προέδρου της Ομάδας Ελσίνκι της Μόσχας, Lyudmilla Alekseeva, θα πρέπει να ειδωθούν στο πλαίσιο του εκφοβισμού. Οι δηλώσεις του κ. Orlov, που αμφισβητήθηκαν από τον Πρόεδρο Kadyrov, αφορούσαν το γεγονός ότι ο δολοφόνος της ακτιβίστριας του Memorial, Natalya Estimirova, αν και αναγνωρίστηκε, δεν έχει προσαχθεί ενώπιον της δικαιοσύνης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί πολύ στενά τη συνεχιζόμενη δεύτερη δίκη του κ. Orlov. Η ΕΕ καλεί τη Ρωσία να τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει ως μέλος των Ηνωμένων Εθνών, του ΟΑΣΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ο πρόεδρος Medvedev μίλησε κατά αυτού που ονόμασε νομικό μηδενισμό που επικρατεί στη Ρωσία. Η ΕΕ είναι πρόθυμη να υποστηρίξει τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος της Ρωσίας.

Συγκεκριμένες δραστηριότητες έχουν προετοιμαστεί σε στενή συνεργασία με τη διοίκηση του προέδρου και με το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Η ΕΕ εκτιμά ιδιαίτερα την ευκαιρία που έχει να συζητήσει τις ανησυχίες της για τα ανθρώπινα δικαιώματα με τις ρωσικές αρχές. Επιδοκιμάζουμε την ανοιχτή στάση που τήρησε ο πρόεδρος Medvedev στις συζητήσεις με την ΕΕ όσον αφορά αυτά τα ζητήματα. Οι τακτικές διαβουλεύσεις ΕΕ-Ρωσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων προσφέρουν την ευκαιρία να διευρυνθεί το πεδίο αυτών των συζητήσεων.

  Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.

Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την ψηφοφορία.

(Για τα αποτελέσματα και άλλες λεπτομέρειες της ψηφοφορίας: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά)

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 149 του Κανονισμού)

  Monica Luisa Macovei (PPE), γραπτώς. – (EN) Θέλω να εκφράσω τη βαθύτατη συμπαράσταση και ανησυχία μου για τον αυξανόμενο αριθμό δολοφονηθέντων ή εξαφανισθέντων πολιτών της περιοχής του Καυκάσου, ειδικότερα δε για τη δολοφονία της Natalia Estemirova. Η αύξηση της βίας και των εξαφανίσεων ακτιβιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικών αντιπάλων στην περιοχή του Βορείου Καυκάσου από το 2009 είναι ανησυχητική. Αυτές οι συγκρούσεις και οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποσταθεροποιούν την περιοχή και παρεμποδίζουν την ειρήνη και την ευημερία. Καλώ τις ρωσικές αρχές να αυξήσουν την προστασία για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων όσων εργάζονται για το Memorial. Η κυβέρνηση θα πρέπει να προσπαθήσει να καταδικάσει τους δράστες απαγωγών και δολοφονιών, αντί να φιμώνει όσους φέρνουν αυτά τα ζητήματα στο φως, όπως ο Oleg Orlov. Καταδικάζω τις δράσεις που αναλήφθηκαν από τις αρχές για τη διερεύνηση των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και τις ποινικές κατηγορίες που απαγγέλλονται τώρα κατά του Oleg Orlov επειδή μίλησε. Καλώ την Επιτροπή να τονίσει αυτά τα ζητήματα στον διάλογό της με τη Ρωσία.

  Zbigniew Ziobro (ECR), γραπτώς. – (PL) Έγινε πολύς λόγος στα μέσα ενημέρωσης πρόσφατα σχετικά με μια νέα αρχή στις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Καρπός αυτών των δραστηριοτήτων είναι το κοινό γερμανορωσικό έργο του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream και η προσφορά να συμπεριληφθεί η Ρωσία στο ευρωπαϊκό σύστημα ασφαλείας που πρότεινε ο Nicolas Sarkozy.

Φαίνεται ότι μέσα στην ευφορία των νέων οικονομικών συμφωνιών, οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων στην ΕΕ λησμόνησαν γρήγορα τις υποθέσεις της Anna Politkovskaya και της Natalia Estemirova. Επί χρόνια έχουμε βασίσει την Ένωση στην πεποίθηση ότι αν μπορεί να ειπωθεί ότι οι άνθρωποι είναι ίσοι, τότε αυτή η ισότητα επεκτείνεται σε όλους τους ανθρώπους από κάθε άποψη. Ως εκ τούτου, πρέπει να είναι προτεραιότητά μας ο αδιάπτωτος αγώνας υπέρ του σεβασμού των αρχών του νόμου και της τάξης, των πολιτικών ελευθεριών και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Είναι σημαντικό να υπάρξει μια σθεναρή αντίδραση από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις επανειλημμένες περιπτώσεις παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία και την τραγωδία της δημοκρατικής αντιπολίτευσης.

Τα μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι κάθε 31η του μήνα, διαδηλώσεις που διοργανώνονται από το κίνημα «Στρατηγική-31» πραγματοποιούνται στις ρωσικές πόλεις. Τα μέλη του διαμαρτύρονται υπερασπιζόμενα την ελευθερία συγκέντρωσης και διεξαγωγής πορειών και πικετοφοριών που κατοχυρώνονται από το άρθρο 31 του συντάγματος της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Από την αρχή των δραστηριοτήτων του, το κίνημα συνάντησε την αντίθεση των αρχών. Κάθε φορά, οι διαδηλώσεις διαλύονται από την Ειδική Αστυνομική Μονάδα OMON και οι συμμετέχοντες υφίστανται παρενοχλήσεις και ξυλοδαρμούς, μεταφέρονται στην εξοχή και εγκαταλείπονται στα δάση ή συλλαμβάνονται και φυλακίζονται χωρίς να τους δοθεί μια επίσημη αιτιολογία. Είναι καθήκον της Ένωσης να διερευνήσει λεπτομερώς αυτές τις δραστηριότητες και να εκφράσει σθεναρά την αντίθεσή της. Αυτό αναμένεται από εμάς, όχι μόνο από τους πολίτες της Ρωσίας, αλλά από το σύνολο της ευρωπαϊκής κοινωνίας.