ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τη Λευκορωσία
14.12.2009
σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού
Michał Tomasz Kamiński, Charles Tannock, Ryszard Antoni Legutko, Ryszard Czarnecki, Paweł Robert Kowal, Marek Henryk Migalski, Mirosław Piotrowski, Tomasz Piotr Poręba, Konrad Szymański, Adam Bielan εξ ονόματος της Ομάδας ECR
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0248/2009
B7‑0256/2009
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη Λευκορωσία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα παλαιότερα ψηφίσματά του για την κατάσταση στη Λευκορωσία, ιδιαίτερα δε εκείνο της 2ας Απριλίου 2009 σχετικά με την εξαμηνιαία αξιολόγηση του διαλόγου ΕΕ-Λευκορωσίας,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων όσον αφορά τη Λευκορωσία, κατά τη συνεδρίασή του στις 17 Νοεμβρίου 2009, σχετικά με την περαιτέρω αναστολή της απαγόρευσης χορήγησης θεώρησης σε ορισμένους αξιωματούχους της Λευκορωσίας, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο, και την παράταση των περιοριστικών μέτρων έως τον Οκτώβριο του 2010,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, της 3ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με την πρωτοβουλία για την Ανατολική Εταιρική Σχέση (COM(2008)0823),
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 19ης - 20ής Μαρτίου 2009 για την Ανατολική Εταιρική Σχέση, και την Κοινή Δήλωση της Διάσκεψης Κορυφής της Πράγας, στις 7 Μαΐου 2009, για την Ανατολική Εταιρική Σχέση,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής, της 21ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με την προθυμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ανανεώσει τις σχέσεις της με τη Λευκορωσία και το λαό της στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο, στα προαναφερθέντα συμπεράσματά του της 17ης Νοεμβρίου 2009, εξέφρασε την επιδοκιμασία του για την ένταση του πολιτικού διαλόγου και της τεχνικής συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Λευκορωσίας, και για τη συμμετοχή της Λευκορωσίας στην Ανατολική Εταιρική Σχέση,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο, αφού αξιολόγησε τις εξελίξεις στη Λευκορωσία μετά την απόφαση της 16ης Μαρτίου 2009, σύμφωνα με τους όρους που παρατίθενται στη κοινή θέση του 2009/314/ΚΕΠΠΑ, αποφάσισε να παρατείνει τα περιοριστικά μέτρα εναντίον ορισμένων αξιωματούχων της Λευκορωσίας και να αναστείλει την εφαρμογή των σχετικών ταξιδιωτικών περιορισμών, και τούτο για χρονικό διάστημα δώδεκα μηνών,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει αρχίσει Διάλογο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα με τη Λευκορωσία,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, ανταποκρινόμενη στα θετικά μέτρα που έλαβε η Λευκορωσία, η Επιτροπή αναβάθμισε ήδη το διάλογο με την εν λόγω χώρα σε τομείς όπως η ενέργεια, το περιβάλλον, τα τελωνεία, οι μεταφορές και η ασφάλεια των τροφίμων,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο συμπεριέλαβε τη Λευκορωσία στην απόφασή του της 20ής Μαρτίου 2009 σχετικά με την πρωτοβουλία για την Ανατολική Εταιρική Σχέση, που δρομολόγησε η Επιτροπή με την προαναφερθείσα ανακοίνωσή της στις 3ης Δεκεμβρίου 2008, με στόχο την ένταση της συνεργασίας με ορισμένες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων, με βάση την έκθεση για τη διερευνητική αποστολή που διεξήγαγε στο Μινσκ σε συνεργασία με διεθνείς ΜΚΟ (20-24 Σεπτεμβρίου 2009), δεν βλέπει καμία ουσιαστική πρόοδο στον τομέα της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στη Λευκορωσία,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Αλεξάντρ Μιλίνκεβιτς, ηγέτης του Κινήματος για Ελευθερία, εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν τέθηκαν θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την επίσκεψη του Σίλβιο Μπερλουσκόνι στο Μινσκ στις 30 Νοεμβρίου 2009, και για το ότι ο Ιταλός Πρωθυπουργός δεν συναντήθηκε με εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών κατά την παραμονή του στη Λευκορωσία,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 2 Νοεμβρίου 2009 ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο δήλωσε «ότι οι σχέσεις με τη Ευρωπαϊκή Ένωση, ισχυρό και σταθερό εταίρο, αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της εθνικής κυριαρχίας της Λευκορωσίας, και για την οικονομική, επιστημονική και τεχνολογική ανάπτυξη»,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά από δύο έτη εκπομπής, ο σταθμός TV Belsat αποτελεί την κύρια πηγή ανεξάρτητης πληροφόρησης για τους πολίτες της Λευκορωσίας και είναι ο μόνος τηλεοπτικός σταθμός που εκπέμπει πλήρες φάσμα προγραμμάτων στη λευκορωσική γλώσσα, προσελκύοντας διαρκώς μεγαλύτερο αριθμό τακτικών τηλεθεατών στη χώρα,
1. στηρίζει την απόφαση του Συμβουλίου να παρατείνει τα περιοριστικά μέτρα εναντίον ορισμένων αξιωματούχων της Λευκορωσίας και συγχρόνως να αναστείλει την εφαρμογή των μέτρων αυτών για άλλους δώδεκα μήνες·
2. υπογραμμίζει τη σημασία του Διαλόγου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και πιστεύει ότι θα συνεισφέρει στις θετικές εξελίξεις στον τομέα των ατομικών και πολιτικών ελευθεριών στη Λευκορωσία· εξακολουθεί, ωστόσο, να ανησυχεί για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία και τα κρούσματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
3. εκφράζει την επιδοκιμασία του για την ενεργό συμμετοχή της κυβέρνησης της Λευκορωσίας στην πρωτοβουλία της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, ως τρόπο για να αποκατασταθεί η αμοιβαία κατανόηση και να δοθεί η ευκαιρία να εξεταστούν οι ανησυχίες των εμπλεκομένων μερών και να συζητηθούν θέματα κοινού ενδιαφέροντος·
4. καλεί την Επιτροπή να προετοιμάσει συστάσεις για πιθανή θέσπιση οδηγιών σχετικά με τις συμφωνίες διευκόλυνσης θεωρήσεων και επανεισδοχής με τη Λευκορωσία όταν θα πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις· πιστεύει ότι μια τέτοια ενέργεια έχει αποφασιστική σημασία για την εκπλήρωση του κύριου στόχου της πολιτικής της ΕΕ έναντι της Λευκορωσίας, δεδομένου ότι βελτιώνει την επαφή μεταξύ των λαών, εντάσσοντας τη Λευκορωσία στις ευρωπαϊκές και περιφερειακές διεργασίες, και καθιστώντας αμετάκλητη τη διαδικασία εκδημοκρατισμού της χώρας·
5. καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει πρόταση σχετικά με κοινό προσωρινό σχέδιο για τη Λευκορωσία, με το οποίο να καθορίζονται προτεραιότητες όσον αφορά την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων, στα πρότυπα των Σχεδίων Δράσης που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας, προκειμένου να δοθεί νέα πνοή στην ανασταλείσα διαδικασία κύρωσης της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ-Λευκορωσίας·
6. καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης να εξετάσουν τη δυνατότητα αύξησης της χρηματοδοτικής στήριξης για τη Λευκορωσία, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τους την κατάσταση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και αναθεωρώντας παράλληλα την εντολή τους, έτσι ώστε να ενθαρρυνθεί η μετάβαση της Λευκορωσίας στη δημοκρατία, σε μία πλουραλιστική κοινωνία και στην οικονομία της αγοράς· πιστεύει ότι η πιθανή αυτή χρηματοδοτική στήριξη πρέπει να εξαρτηθεί από την επίτευξη ουσιαστικής προόδου στους ακόλουθους τομείς·
7. επιμένει ότι πρέπει να διασφαλιστεί η συμμετοχή εκπροσώπων της δημοκρατικής αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας και της κοινωνίας των πολιτών στον διάλογο μεταξύ της ΕΕ και της Λευκορωσίας· εν προκειμένω, συνιστά να αποκτήσει η Λευκορωσία καθεστώς παρατηρητή στη πρωτοβουλία Euronest και να εκπροσωπείται από αντιπροσωπεία αποτελούμενη από πέντε βουλευτές του κοινοβουλίου της Λευκορωσίας και πέντε εκπροσώπους από τη δημοκρατική αντιπολίτευση· επιμένει ότι, αν οι αρχές της Λευκορωσίας δεν δεχθούν την προσφορά «5+5», θα πρέπει η λευκορωσική πλευρά να εκπροσωπείται από 10 μέλη της κοινωνίας των πολιτών και της δημοκρατικής αντιπολίτευσης·
8. παροτρύνει τη Λευκορωσία να συνεχίσει να συνεργάζεται με το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΑΣΕ για τον εκλογικό κώδικα· αναμένει ότι οι αλλαγές στον εκλογικό κώδικα που συμφωνήθηκαν με τους ειδικούς του ODIHR και, κατά την κ. Λίτζια Γιαρμοσίνα, επικεφαλής της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής της Λευκορωσίας, «θα ανταποκρίνονται στα ευρωπαϊκά πρότυπα», οι οποίες έχουν ήδη εγκριθεί από την κυβέρνηση της Λευκορωσίας, θα επικυρωθούν από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λευκορωσίας κατά τη φθινοπωρινή της σύνοδο και θα τεθούν σε ισχύ πριν από τις προσεχείς δημοτικές εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για το Σεπτέμβριο του 2010·
9. υπογραμμίζει ότι η διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών στη Λευκορωσία, σε όλα τα επίπεδα και από κάθε άποψη, θα πρέπει να αποτελεί πολιτικό στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα επιτρέψει στη Λευκορωσία να καταστεί πραγματική ευρωπαϊκή δημοκρατία·
10. ζητεί από όλους τους εκπροσώπους της ΕΕ και των κρατών μελών να πραγματοποιούν πολιτικές συναντήσεις με εκπροσώπους της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, ιδιαίτερα κατά τις επισκέψεις τους στη Λευκορωσία·
11. παροτρύνει την Κυβέρνηση της Λευκορωσίας να χρησιμοποιήσει τους επόμενους δώδεκα μήνες για να αποδείξει ότι έχει σημειώσει ουσιαστική πρόοδο στους εξής τομείς:
– προσαρμογή της νομοθεσίας για τα μέσα ενημέρωσης στις συστάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση της διεθνούς διερευνητικής αποστολής στη Δημοκρατία της Λευκορωσίας στις 20-24 Σεπτεμβρίου 2009, ιδίως όσον αφορά τις εξής πτυχές: παροχή ίσων δικαιωμάτων σε όλα τα μέσα ενημέρωσης, με την άρση της απαγόρευσης διανομής των ανεξάρτητων έντυπων μέσων ενημέρωσης από τα κρατικά δίκτυα διανομής του «Μπελσαγιουζντρούκ» (σύστημα περιπτέρων), και από την κρατική ταχυδρομική υπηρεσία της Λευκορωσίας «Μπελπόστα»· καθορισμός σαφών κριτηρίων για τη διαπίστευση δημοσιογράφων και την κατανομή αδειών και συχνοτήτων εκπομπής· ελευθερία των δημοσιογράφων να επιτελούν ελεύθερα το έργο τους κατά τις δημόσιες εκδηλώσεις· μεταρρύθμιση του νόμου για τα μέσα ενημέρωσης και του νόμου για την καταπολέμηση του εξτρεμισμού, καθώς και των άρθρων του ποινικού κώδικα (368, 369, 369-1, 193-1) που αφορούν τη δυσφήμιση·
– διασφάλιση της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι με κατάργηση του άρθρου 193 - 1 του Ποινικού Κώδικα, το οποίο ποινικοποιεί τη δραστηριότητα μη καταχωρημένων δημόσιων οργανώσεων, πολιτικών κομμάτων και ιδρυμάτων· νομιμοποίηση της καταχώρησης πολιτικών κομμάτων (όπως της Χριστιανικής Δημοκρατίας Λευκορωσίας) και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών (για παράδειγμα της Βιάσνα)·
– διασφάλιση θρησκευτικής ελευθερίας για εκκλησίες άλλες από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Λευκορωσίας (Πατριαρχείο Μόσχας)·
– αποφυγή της παρεμπόδισης δραστηριοτήτων οργανώσεων που λειτουργούν ήδη στη Λευκορωσία, για παράδειγμα με την απαίτηση παράλογων αυξήσεων των ενοικίων ή την καταχρηστική φορολογία σε προγράμματα επιχορηγούμενα από την ΕΕ (όπως στην περίπτωση της Λευκορωσικής Επιτροπής για το Ελσίνκι)·
– διασφάλιση πολιτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών με την εγκατάλειψη της πρακτικής του εκφοβισμού, ιδιαίτερα δε των απολύσεων από εργασιακές θέσεις και των αποβολών από πανεπιστήμια για πολιτικούς λόγους· τερματισμός των διώξεων, λόγω υποτιθέμενης ανυποταξίας, κατά φοιτητών οι οποίοι αποβλήθηκαν από πανεπιστήμια λόγω των πολιτικών τους φρονημάτων ή αναγκάστηκαν να σπουδάσουν στο εξωτερικό· επανεξέταση όλων των περιπτώσεων υποχρεωτικής στράτευσης νέων ακτιβιστών όπως οι Φράνακ Βιατσόρκα, Ιβάν Τσίλα και Ζμίτερ Φεντάρουκ, κατά παράβαση των νόμιμων δικαιωμάτων τους, η οποία ισοδυναμεί με κρατικά οργανωμένη κράτηση ομήρων·
12. καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να επανεξετάσουν τις ποινές περιορισμού της ελευθερίας που επιβλήθηκαν σε συμμετέχοντες σε ειρηνική διαδήλωση τον Ιανουάριο του 2008, καθώς επίσης τις ποινές φυλάκισης του κ. Άρτσιομ Ντούμπσκι και όλων εκείνων που κατά τη Διεθνή Αμνηστία είναι κρατούμενοι για λόγους συνείδησης· ζητεί επίσης την άμεση απελευθέρωση των επιχειρηματιών Μικαλάι Ατούκοβιτς και Ουλαντζιμίρ Ασιπένκα, οι οποίοι τελούν υπό προδικαστική κράτηση επί 8 μήνες·
13. ζητεί από τις αρχές της Λευκορωσίας να σεβαστούν τα δικαιώματα των εθνικών μειονοτήτων σύμφωνα με τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων, της 1ης Φεβρουαρίου 1995· στο πλαίσιο αυτό, καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να αναγνωρίσουν την Ένωση των Πολωνών υπό την ηγεσία της Αντζέλικα Μπόρις, η οποία επανεξελέγη πρόεδρος στο Κογκρέσο της Ένωσης Πολωνών στις 15 Μαρτίου 2009·
14. καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να σεβαστούν την αρχή της αμοιβαιότητας των θεωρήσεων· δεδομένης της αναστολής των κυρώσεων στους Λευκορώσους αξιωματούχους, και λαμβάνοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου προς την Επιτροπή, να εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές για τις διαπραγματεύσεις όσον αφορά τη διευκόλυνση έκδοσης θεωρήσεων διαβατηρίων για την Λευκορωσία, καταδικάζει έντονα τις πρόσφατες αρνήσεις θεώρησης διαβατηρίου στην κ. Ανιέσκα Ροματζέφσκα, διευθύντρια του τηλεοπτικού δικτύου Μπελσάτ, σε καθηγητές από το πανεπιστήμιο του Μιαλιστόκ, στον βουλευτή του κυπριακού κοινοβουλίου Χρήστο Παγουρίδη, καθώς και στον βουλευτή του λιθουανικού κοινοβουλίου Εμμανουέλις Ζιγκέρις·
15. παροτρύνει τις αρχές της Λευκορωσίας να αναπτύξουν ουσιαστικό διάλογο με τους εκπροσώπους της δημοκρατικής αντιπολίτευσης· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία του προσδιορισμού του ρόλου και των εργασιακών μεθόδων του Δημόσιου Συμβουλευτικού Φορέα·
16. καλεί την Επιτροπή να κάνει πλήρη και αποτελεσματική χρήση των δυνατοτήτων που προσφέρει το ΕΜΔΔΑ, για τη στήριξη της κοινωνίας των πολιτών και των δημοκρατικών εξελίξεων στην Λευκορωσία·
17. καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να χαλαρώσουν τη νομοθεσία που θέτει περιορισμούς στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, για παράδειγμα με την επιβολή επαχθών προϋποθέσεων καταχώρησης (που ισχύουν και για τα τηλεματικά μέσα) και με την απαγόρευση της χρηματοδότησης με ξένα κεφάλαια·
18. πιστεύει ότι πρέπει επειγόντως να διεθνοποιηθεί το εγχείρημα του TV Belsat, με την ενσωμάτωση χρηματοδοτικής στήριξης κι από άλλα κράτη και οργανισμούς, αρχής γενομένης από την Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί την Επιτροπή να χορηγήσει οικονομική βοήθεια στο τηλεοπτικό δίκτυο Μπελσάτ και να παροτρύνει την κυβέρνηση της Λευκορωσίας να καταχωρήσει επίσημα το Belsat στη Λευκορωσία· καλεί την κυβέρνηση της Λευκορωσίας, ως δείγμα καλής θέλησης και θετικής αλλαγής, να επιτρέψει στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κλασσικών Σπουδών της Λευκορωσίας, που είναι εξόριστο στο Βίλνιους της Λιθουανίας, να επιστρέψει νόμιμα στη Λευκορωσία, με ουσιαστικές εγγυήσεις ότι θα μπορεί να λειτουργεί ελεύθερα, και να επανεγκατασταθεί υπό προϋποθέσεις κατάλληλες για τη μελλοντική του ανάπτυξη στο Μινσκ, επιτρέποντας μάλιστα στο εν λόγω πανεπιστήμιο να επαναφέρει την βιβλιοθήκη του στο Μινσκ, προσφέροντας τα κτήρια και δημιουργώντας τις συνθήκες ώστε οι σημαντικές συλλογές στην λευκορωσική, ρωσική, αγγλική, γερμανική και γαλλική γλώσσα να είναι ανοιχτές και προσιτές σε όλους·
19. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στα κοινοβούλια και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στο Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, στις κοινοβουλευτικές συνελεύσεις του ΟΑΣΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης, στη Γραμματεία της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών, καθώς και στο κοινοβούλιο και την κυβέρνηση της Λευκορωσίας.