PROJEKT REZOLUCJI w sprawie szczytu UE-Rosja
4.2.2014 - (2014/2533(RSP))
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Charles Tannock, Marek Henryk Migalski, Ryszard Antoni Legutko, Tomasz Piotr Poręba, Ryszard Czarnecki, Adam Bielan, Paweł Robert Kowal w imieniu grupy ECR
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0150/2014
Parlament Europejski,
– uwzględniając obecną umowę o partnerstwie i współpracy między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z jednej strony a Federacją Rosyjską z drugiej strony,
– uwzględniając trwające obecnie negocjacje w sprawie nowej umowy określającej nowe, kompleksowe ramy stosunków między UE a Rosją, a także uwzględniając zainicjowane w 2010 r. partnerstwo na rzecz modernizacji,
– uwzględniając swoje poprzednie sprawozdania i rezolucje w sprawie Rosji i stosunków UE-Rosja,
– uwzględniając konsultacje UE-Rosja w dziedzinie praw człowieka, a także ostatnie spotkanie, które odbyło się w dniu 28 listopada 2013 r.,
– uwzględniając podpisane porozumienia i wspólne oświadczenia wydane podczas szczytu UE-Rosja, który odbył się w Rostowie nad Donem w dniach 31 maja – 1 czerwca 2010 r.,
– uwzględniając wspólne oświadczenie UE-Rosja w sprawie zwalczania terroryzmu, wydane w dniu 28 stycznia 2014 r. na zakończenie 32. szczytu UE-Rosja,
– uwzględniając swoje zalecenie z października 2012 r. w sprawie zastosowania ukierunkowanych sankcji wobec osób zamieszanych w śmierć Siergieja Magnickiego i innych osób odpowiedzialnych za poważne naruszenia praw człowieka i korupcję w Rosji;
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że 32. szczyt UE, który odbył się w dniu 28 stycznia 2014 r. w Brukseli, został skrócony do zaledwie kilku godzin i zakończył się przyjęciem wspólnego oświadczenia w sprawie zwalczania terroryzmu;
B. mając na uwadze, że w trakcie szczytu UE i Rosja zgodziły się kontynuować dwustronne konsultacje na szczeblu ekspertów w sprawie układów o stowarzyszeniu z krajami Partnerstwa Wschodniego i ich skutków gospodarczych dla obu stron;
C. mając na uwadze, że trwają obecnie negocjacje nad nowym dwustronnym traktatem między UE a Rosją, którego deklarowanym celem ma być zawarcie nowej, kompleksowej i prawnie wiążącej umowy o partnerstwie i współpracy;
D. mając na uwadze, że konstytucja Federacji Rosyjskiej gwarantuje jej obywatelom pełnię praw i swobód; mając na uwadze, że Rosja jest członkiem Rady Europy oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), a także sygnatariuszem licznych umów międzynarodowych, w tym Europejskiej konwencji praw człowieka, Powszechnej deklaracji praw człowieka, Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych;
E. mając na uwadze, że instytucjonalne ramy współpracy są oparte na czterech wspólnych przestrzeniach, partnerstwie na rzecz modernizacji oraz odbywających się dwa razy do roku konsultacjach dotyczących praw człowieka;
F. mając na uwadze, że unia celna, do której Rosja dąży od 2010 r. wraz z Białorusią i Kazachstanem, nie została dotychczas utworzona, a Moskwa wykorzystuje ją jako geopolityczne narzędzie nacisku na kraje Europy Wschodniej i Zakaukazia;
G. mając na uwadze, że Rosja wywiera nacisk na niektóre kraje Partnerstwa Wschodniego, wykorzystując nierozwiązane lub zamrożone konflikty regionalne, w których odgrywa ona lub może odegrać aktywną rolę gwaranta bezpieczeństwa;
I. mając na uwadze, że Rosja nadal okupuje gruziński region Abchazji i region Cchinwali/Południowa Osetia z pogwałceniem podstawowych zasad i przepisów prawa międzynarodowego; mając na uwadze, że nierozwiązany konflikt między Rosją a Gruzją zagraża stabilności i rozwojowi Gruzji;
J. mając na uwadze trwające obecnie instalowanie przez okupacyjne siły rosyjskie zasieków z drutu kolczastego i innych sztucznych przeszkód na suwerennym terytorium Gruzji wzdłuż linii okupacyjnej w regionach Abchazji i Cchinwali z naruszeniem układu o zawieszeniu broni z dnia 12 sierpnia 2008 r., które stanowi poważne wyzwanie dla bezpieczeństwa i stabilności tych regionów oraz ma znaczący wpływ na warunki życia miejscowej ludności, utrudniając jej wykonywanie podstawowych praw i wolności;
K. mając na uwadze, że Rosja nadal łamie postanowienia układu o zawieszeniu broni z 2008 r. m.in. poprzez dalszą militaryzację okupowanych regionów Gruzji i przylegających do nich obszarów, odrzucenie wniosku misji obserwacyjnej UE (EUMM) o zezwolenie na monitorowanie, zgodnie z mandatem misji, sytuacji w zakresie bezpieczeństwa w okupowanych regionach oraz poprzez blokowanie międzynarodowym organizacjom i mechanizmom monitorowania przestrzegania praw człowieka dostępu do okupowanych regionów;
L. mając na uwadze, że przygotowania do zimowych igrzysk olimpijskich w Soczi zostały już naznaczone eksplozjami bomb w Machaczkale, Piatigorsku, Wołgogradzie i Stawropolu, a także innymi poważnymi zagrożeniami dla bezpieczeństwa mającymi swoje źródło na północnym Kaukazie;
M. mając na uwadze, że w związku z igrzyskami olimpijskimi w Soczi władze rosyjskie tymczasowo rozszerzyły rosyjską strefę graniczną o 11 km w głąb terytorium Abchazji;
N. mając na uwadze, że korupcja nadal jest poważnym problemem w Rosji, która w opublikowanym przez Transparency International rankingu postrzegania korupcji z 2013 r. zajęła 127. miejsce wśród 177 państw;
O. mając na uwadze, że w Federacji Rosyjskiej pod rządami Władimira Putina brak jest wiary w praworządność i niezawisłość sądownictwa, a procesy sądowe wyraźnie nie spełniają standardów uznanych na szczeblu międzynarodowym i są często wykorzystywane do celów politycznych;
P. mając na uwadze, że niezależne organizacje pozarządowe i działalność społeczeństwa obywatelskiego to fundament demokracji i nowoczesnego społeczeństwa; mając na uwadze, że przyjęte przez Dumę nowe przepisy w sprawie działalności obywatelskiej utrudniają działalność organizacjom pozarządowym korzystającym z zagranicznych dotacji, nadając im status „zagranicznych agentów”, ponownie klasyfikują „zniesławienie” jako przestępstwo i wprowadzają możliwość blokowania stron internetowych, których treść wydaje się niestosowna; mając na uwadze, że nowa ustawa o społeczeństwie obywatelskim prowadzi do zahamowania zmian zachodzących w rosyjskim społeczeństwie, ogranicza jego rozwój oraz utrudnia działania opozycji, zwiększając ich koszty finansowe i polityczne;
Q. mając na uwadze, że poszanowanie wolności słowa jest istotnym problemem w Rosji, która na 179 państw w rankingu Reporterów bez Granic zajmuje 148. miejsce; mając na uwadze, że do Dumy ma wpłynąć wniosek w sprawie objęcia środków masowego przekazu zakresem stosowania ustawy o „zagranicznych agentach”; mając na uwadze, że taka ustawa pozwoliłaby państwu ściśle kontrolować środki przekazu, a w praktyce ograniczyłaby ich wolność;
R. mając na uwadze, że w związku z zimowymi igrzyskami olimpijskimi w Soczi w 2014 r. wyrażono liczne obawy dotyczące naruszania praw człowieka; mając na uwadze, że zaobserwowano przypadki prześladowania aktywistów społeczeństwa obywatelskiego działających, aby ukazać korupcję, szkody dla środowiska oraz nadużycia wobec mieszkańców Soczi i pracowników migrujących; mając na uwadze, że niektórzy urzędnicy UE i państw członkowskich w proteście przeciwko łamaniu praw człowieka postanowili, że nie udadzą się na igrzyska olimpijskie;
S. mając na uwadze, że niedawno przyjęto budzącą kontrowersje ustawę dyskryminującą lesbijki, gejów, osoby biseksualne i transpłciowe;
T. mając na uwadze, że osoby odpowiedzialne za śmierć Siergieja Magnickiego wciąż pozostają na wolności; mając na uwadze, że w październiku 2012 r. Parlament przyjął zalecenie dotyczące zastosowania ukierunkowanych sankcji wobec osób zamieszanych w śmierć Siergieja Magnickiego i innych osób odpowiedzialnych za poważne naruszenia praw człowieka i korupcję w Rosji;
U. mając na uwadze, że Michaił Chodorkowski i Płaton Liebiediew zostali zwolnieni – odpowiednio w grudniu 2013 r. i w styczniu 2014 r. – po dziesięcioletnim pobycie we więzieniu, gdzie zostali osadzeni w wyniku dwóch procesów szeroko potępianych jako motywowane politycznie, przy czym pierwszy z nich został uznany przez Europejski Trybunał Praw Człowieka za nierzetelny; mając na uwadze, że Maria Alochina i Nadieżda Tołokonnikowa, członkinie rosyjskiej grupy punkowej Pussy Riot, zostały zwolnione w grudniu 2013 r. na mocy amnestii z okazji dwudziestej rocznicy uchwalenia rosyjskiej konstytucji;
V. mając na uwadze, że w grudniu 2013 r. Rosja zagroziła wprowadzeniem całkowitego zakazu przywozu produktów mięsnych z Austrii, Francji, Niemiec i Polski;
1. przyjmuje do wiadomości wyniki 32. szczytu UE-Rosja, lecz jest zaniepokojony faktem, że rozmowy, wstępnie zaplanowane na dwa dni, trwały zaledwie kilka godzin;
2. podkreśla, że przyszły rozwój stosunków między UE a Rosją będzie zależał od starań na rzecz większego poszanowania zasad demokracji i praworządności oraz przestrzegania praw podstawowych w Federacji Rosyjskiej;
3. jest zaniepokojony ideą dwustronnych konsultacji na szczeblu ekspertów UE-Rosja dotyczących przyszłych układów o stowarzyszeniu w ramach Partnerstwa Wschodniego; zaznacza, że podpisanie układów o stowarzyszeniu z krajami partnerskimi objętymi Partnerstwem Wschodnim może przynieść korzyści również Rosji; podkreśla jednak, że Rosja nie należy do Partnerstwa Wschodniego i nie powinna być traktowana jako strona w jakichkolwiek negocjacjach między UE a krajami partnerskimi objętymi Partnerstwem Wschodnim;
4. ostro potępia nieuczciwe naciski Federacji Rosyjskiej na kraje Partnerstwa Wschodniego; uważa, że środki stosowane przez Kreml są sprzeczne ze zwyczajowymi standardami dyplomacji, a w niektórych przypadkach prawdopodobnie i z prawem międzynarodowym;
5. przestrzega Rosję, że przedmiotowe wykorzystywanie nierozwiązanych konfliktów do osiągnięcia krótkoterminowych celów może doprowadzić do rozbudzenia wrogich nastrojów i destabilizacji całego regionu;
6. pozostaje zaniepokojony faktem, że Rosja ingeruje w wewnętrzne sprawy Ukrainy, i wzywa Rosję do powstrzymania się od wywierania na jej władze presji, by działały wbrew woli społeczeństwa ukraińskiego;
7. wzywa Federację Rosyjską do bezwarunkowego zastosowania się do postanowień układu o zawieszeniu broni z dnia 12 sierpnia 2008 r., a zwłaszcza do postanowienia o zagwarantowaniu misji obserwacyjnej Unii Europejskiej przez Rosję pełnego i nieograniczonego wstępu na okupowane terytoria Abchazji i Cchinwali/Osetia Południowa; podkreśla potrzebę zapewnienia stabilności w wyżej wspomnianych regionach Gruzji;
8. potępia działania Rosji na okupowanych terytoriach Abchazji i Cchinwali/Osetia Południowa, a zwłaszcza kopanie rowów, stawianie zasieków z drutu kolczastego i innych sztucznych barier, które znacznie ograniczają prawa tamtejszej ludności; wzywa Rosję do zaprzestania tych działań i do stworzenia tamtejszej ludności warunków do pełnego korzystania z podstawowych praw i swobód oraz do ułatwienia kontaktów międzyludzkich między podzielonymi społecznościami, co stanowi zasadniczy czynnik budowania zaufania;
9. wyraża zaniepokojenie przesunięciem rosyjskiej granicy o 11 km w głąb terytorium Gruzji; wyraża nadzieję, że władze Rosji dotrzymają słowa i że to przesunięcie będzie miało wyłącznie charakter tymczasowy oraz że dnia 21 marca 2014 r. nastąpi powrót do poprzedniego stanu; wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą do ścisłego monitorowania sytuacji i do zareagowania, jeżeli po tym terminie nie nastąpi zmiana sytuacji;
10. wzywa Rosję, by odwołała swoją decyzję uznającą odłączenie się regionów Abchazji i Cchinwali/Osetia Południowa od Gruzji, oraz apeluje o pełne poszanowanie suwerenności i integralności terytorialnej Gruzji;
11. wyraża zaniepokojenie powtarzającym się zgłaszaniem przez Rosję weta w Radzie Bezpieczeństwa w sprawie apeli społeczności międzynarodowej o zastosowanie postanowień rozdziału VII Karty Narodów Zjednoczonych w związku z wojną domową w Syrii;
12. zauważa, że partnerstwo na rzecz modernizacji powinno obejmować nie tylko kwestie i wyzwania gospodarcze i technologiczne, lecz powinno także opierać się na szeroko zakrojonej współpracy, zwłaszcza w dziedzinie praworządności, ochrony praw człowieka i stworzenia wiarygodnego systemu prawnego;
13. wyraża głębokie zaniepokojenie poprawkami wprowadzonymi do przepisów regulujących działalność organizacji pozarządowych w Rosji w drodze ustawy z dnia 20 lipca 2012 r., w której organizacje pozarządowe otrzymujące wsparcie z zagranicy określa się jako „niekomercyjne organizacje pełniące funkcje zagranicznych agentów”, i wzywa rosyjskie władze do zniesienia tych przepisów;
14. jest głęboko zaniepokojony pogarszającymi się warunkami bezpieczeństwa w Czeczenii i w Dagestanie;
15. wyraża konsternację wobec stałego braku postępów w działaniach na rzecz oddania w ręce wymiaru sprawiedliwości osób odpowiedzialnych za śmierć ludzi, w tym Siergieja Magnickiego, Natalii Estemirowej, Anny Politkowskiej i Wasilija Aleksaniana; wzywa Radę do rozważenia zalecenia Parlamentu z października 2012 r. i do reakcji na to zalecenie, w ramach którego wezwano do zastosowania przez UE ukierunkowanych sankcji wobec osób uznanych za odpowiedzialne za śmierć Siergieja Magnickiego i innych osób zamieszanych w poważne naruszenia praw człowieka;
16. z zadowoleniem przyjmuje ogłoszoną w grudniu 2013 r. amnestię, na mocy której zostały zwolnione Maria Alochina i Nadieżda Tołokonnikowa; przyjmuje z zadowoleniem zwolnienie Michaiła Chodorkowskiego i Płatona Liebiediewa oraz zauważa, że Chodorkowski zobowiązał się do wykorzystania swojego statusu do prowadzenia kampanii na rzecz zwolnienia innych więźniów politycznych w Rosji; pomimo tego pozytywnego rozwoju wydarzeń wyraża zaniepokojenie zasięgiem i trwałym charakterem politycznego manipulowania wymiarem sprawiedliwości w Rosji
17. zdecydowanie sprzeciwia się wyrażonej przez Rosję groźbie wprowadzenia embarga na przywóz mięsa z Austrii, Francji Niemiec i Polski;
18. wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą i Komisję do udzielania wsparcia organizacjom pozarządowym, instytucjom i organizacjom zajmującym się kwestiami praw człowieka i niezawisłością sądownictwa w Federacji Rosyjskiej; apeluje do UE, by wywierała na władze Rosji stałą presję, domagając się przestrzegania standardów OBWE w zakresie praw człowieka, demokracji, praworządności i niezawisłości sądownictwa;
19. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej.