Πρόταση ψηφίσματος - B8-0133/2015Πρόταση ψηφίσματος
B8-0133/2015

ΣΧΕΔΙΟ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τη συνοπτική έκθεση της Γερουσίας των ΗΠΑ για τη χρήση βασανιστηρίων από τη CIA

4.2.2015 - (2014/2997(RSP))

εν συνεχεία δηλώσεων του Συμβουλίου και της Επιτροπής
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού

Monika Hohlmeier, Elmar Brok, Barbara Matera, David McAllister, Daniel Caspary, Monica Macovei, Dubravka Šuica, Andrej Plenković, Cristian Dan Preda, Francisco José Millán Mon, Eduard Kukan, Michael Gahler, Gunnar Hökmark εξ ονόματος της Ομάδας PPE

Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0123/2015

Διαδικασία : 2014/2997(RSP)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
B8-0133/2015
Κείμενα που κατατέθηκαν :
B8-0133/2015
Συζήτηση :
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

B8‑0133/2015

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη συνοπτική έκθεση της Γερουσίας των ΗΠΑ για τη χρήση βασανιστηρίων από τη CIA

(2014/2997(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–       έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), και ιδίως τα άρθρα 2, 3, 4, 6 και 21,

–       έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–       έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τα πρωτόκολλα αυτής,

–       έχοντας υπόψη τις σχετικές πράξεις του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ειδικότερα το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, της 16ης Δεκεμβρίου 1966, τη Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλης σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, της 10ης Δεκεμβρίου 1984 και τα σχετικά πρωτόκολλα αυτής, καθώς και τη Διεθνή Σύμβαση σχετικά με την προστασία των προσώπων από τη βίαιη εξαφάνιση, της 20ής Δεκεμβρίου 2006,

–       έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την πολιτική της ΕΕ έναντι τρίτων χωρών όσον αφορά τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, και τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη θανατική ποινή,

–       έχοντας υπόψη την έκθεση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ του ειδικού εισηγητή για τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, η οποία εστιάζει στις επιτροπές έρευνας για μεθόδους και πρακτικές βασανιστηρίων και λοιπών μορφών κακής μεταχείρισης[1],

–       έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση ΕΕ-ΗΠΑ σχετικά με το κλείσιμο του κέντρου κράτησης του Γκουαντάναμο και τη μελλοντική συνεργασία στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας της 15ης Ιουνίου 2009,

_       έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων al-Nashiri κατά Πολωνίας, αριθ. 28761/11 της 24ης Ιουλίου 2014, και Husayn (Abu Zubaydah) κατά Πολωνίας, αριθ. 7511/13 της 24ης Ιουλίου 2014,

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμα 2178 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ της 24ης Σεπτεμβρίου 2014 σχετικά με τις απειλές στη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια που προκαλούνται από τρομοκρατικές ενέργειες·

–       έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 14ης Φεβρουαρίου 2007[2] και της 19ης Φεβρουαρίου 2009[3] σχετικά με την εικαζόμενη χρήση ευρωπαϊκών κρατών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων,

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Σεπτεμβρίου 2012 σχετικά με την εικαζόμενη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων στις ευρωπαϊκές χώρες από τη CIA: συνέχεια της έκθεσης της προσωρινής επιτροπής TDIP του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου[4],

–       έχοντας υπόψη το εκτελεστικό διάταγμα αριθ. 13491 του Προέδρου Obama για την εξασφάλιση της νομιμότητας των ανακρίσεων, που υπογράφτηκε στις 22 Ιανουαρίου 2009,

–       έχοντας υπόψη την ομιλία του Προέδρου Obama για την Κατάσταση της Ένωσης της 20ης Ιανουαρίου 2015,

–       έχοντας υπόψη τη συζήτησή του στην ολομέλεια στις 17 Δεκεμβρίου 2014 σχετικά με την έκθεση της Γερουσίας των ΗΠΑ για τη χρήση βασανιστηρίων από τη CIA,

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ βασίζεται σε μια δέσμευση στη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, στον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και του διεθνούς δικαίου, τόσο στις εσωτερικές πολιτικές της όσο και στη εξωτερική διάστασή της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δέσμευση της ΕΕ όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ενισχύθηκε από τη θέση σε ισχύ του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και από τη διαδικασία προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πρέπει να αντικατοπτρίζεται σε όλους τους τομείς πολιτικής προκειμένου να καταστεί αποτελεσματική και αξιόπιστη η πολιτική της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

Β.     λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει ζητήσει επανειλημμένως η καταπολέμηση της τρομοκρατίας να σέβεται πλήρως την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας στον εν λόγω τομέα, βάσει των Συνθηκών της ΕΕ, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, των εθνικών συνταγμάτων και της νομοθεσίας για τα θεμελιώδη δικαιώματα·

Γ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, με βάση τις εργασίες της προσωρινής επιτροπής του για την εικαζόμενη χρήση ευρωπαϊκών κρατών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων, έχει καταδικάσει τα καθοδηγούμενα από τις ΗΠΑ προγράμματα παραδόσεων και μυστικών κρατήσεων της CIA, στο πλαίσιο των οποίων σημειώθηκαν πολλαπλές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων έκνομων και αυθαίρετων κρατήσεων, βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης·

Δ.     εκτιμώντας ότι μία δέουσα διαδικασία λογοδοσίας κρίνεται απαραίτητη με σκοπό τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς της ΕΕ, την αποτελεσματική προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ, και τη διασφάλιση νόμιμων και αποτελεσματικών πολιτικών ασφαλείας βάσει των κανόνων δικαίου·

Ε.     λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, οι Ηνωμένες Πολιτείες δέχτηκαν πρωτοφανείς επιθέσεις από τρομοκράτες της al-Qaeda, οι οποίες στοίχισαν τη ζωή περισσότερων από 3 000 ανθρώπων, όταν οι τρομοκράτες έριξαν αεροσκάφη στους δίδυμους πύργους του Κέντρου Παγκοσμίου Εμπορίου, στο Πεντάγωνο και σε ένα χωράφι στην Πενσυλβανία·

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ στηρίζονται σε μια ισχυρή εταιρική σχέση και συνεργασία σε πολλούς τομείς, με αφετηρία τις κοινές αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων· ότι η ΕΕ και οι ΗΠΑ ενίσχυσαν τη δέσμευσή τους για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, έπειτα από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, αλλά έχοντας ωστόσο υπόψη ότι είναι αναγκαίο να αρθούν οι αποκλίσεις μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ και των ΗΠΑ στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας·

Ζ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 15 Ιουνίου 2009 η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής υπέγραψαν κοινή δήλωση σχετικά με το κλείσιμο του κέντρου κράτησης του Γκουαντάναμο και τη μελλοντική συνεργασία στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, με βάση τις κοινές αξίες, το διεθνές δίκαιο και τον σεβασμό του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

Η.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η βοήθεια των κρατών μελών της ΕΕ στην επανεγκατάσταση ορισμένων από τους κρατουμένους ήταν βραδεία και περιορισμένη·

Θ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 3 Δεκεμβρίου 2014, μετά από έρευνα 6 χρόνων, η Ειδική Επιτροπή της Γερουσίας για τις υπηρεσίες πληροφοριών δημοσίευσε την εκτελεστική περίληψη της μελέτης της επιτροπής σχετικά με το πρόγραμμα κρατήσεων και ανακρίσεων της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών·

Ι.      λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση της επιτροπής της Γερουσίας έχει έκταση πάνω από 6.000 σελίδες αλλά παραμένει διαβαθμισμένη, ενώ δημοσιεύτηκε περίληψη 525 σελίδων η οποία επιβεβαιώνει ότι έξι μέρες μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου υπογράφτηκε Μνημόνιο Ειδοποίησης το οποίο εξουσιοδοτεί το διευθυντή της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (DCI) να "αναλάβει επιχειρήσεις με στόχο τη σύλληψη και κράτηση προσώπων που αποτελούν συνεχή και σοβαρό κίνδυνο βίας ή θανάτου για πρόσωπα και συμφέροντα των ΗΠΑ ή που σχεδιάζουν τρομοκρατικές δραστηριότητες"·

ΙΑ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση διαπιστώνει ότι η CIA χρησιμοποίησε ενισχυμένες τεχνικές ανακρίσεων, οι οποίες είναι παράνομες με βάση τις αμερικανικές και διεθνείς συνθήκες που απαγορεύουν τη χρήση βασανιστηρίων, στις οποίες οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι συμβαλλόμενο μέρος·

1.      υπογραμμίζει ότι η διατλαντική συνεργασία, βασισμένη σε κοινές αξίες όπως η προαγωγή της ελευθερίας και της ασφάλειας, της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, είναι και πρέπει να παραμείνει κεφαλαιώδης προτεραιότητα στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ· επαναλαμβάνει τη σαφή θέση που εκφράζεται στην δήλωση ΗΠΑ-ΕΕ του 2009, ότι οι κοινές προσπάθειες για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις βάσει του διεθνούς δικαίου, ιδίως του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπιστικού δικαίου, και ότι τούτο θα καταστήσει ισχυρότερες και ασφαλέστερες τις χώρες μας·

2.      χαιρετίζει την έκθεση της Επιτροπής της Γερουσίας ως θετικό βήμα για την δημόσια και κριτική αντιπαράθεση στο πρόγραμμα κρατήσεων και ανακρίσεων της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, που καταδεικνύει την προθυμία του αμερικανικού πολιτικού κατεστημένου, με την υποστήριξη βουλευτών από τα δύο πολιτικά κόμματα του Κογκρέσου, να προβούν σε γενικά έντιμη δημόσια λογοδοσία για το πρόγραμμα της CIA·

3.      επαναλαμβάνει την αποφασιστική του δέσμευση να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ στην παγκόσμια καταπολέμηση της τρομοκρατίας, εξασφαλίζοντας παράλληλα την πλήρη και αυστηρή συμμόρφωση με τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το κράτος δικαίου και τονίζει περαιτέρω ότι τα αποτελεσματικά αντιτρομοκρατικά μέτρα δεν αντιφάσκουν με το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά αποτελούν συμπληρωματικούς και αλληλοενισχυόμενους στόχους· επισημαίνει δε ότι ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελεί θεμελιώδη παράμετρο για την επιτυχία των πολιτικών καταπολέμησης της τρομοκρατίας· υπενθυμίζει ότι η καταπολέμηση της τρομοκρατίας απαιτεί πολυμερή προσέγγιση και κατά συνέπεια προωθεί ενεργητικά μια παγκόσμια συμμαχία κατά της τρομοκρατίας στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, στην οποία εμπλέκονται όλοι οι διεθνείς παράγοντες·

4.      επαναλαμβάνει την έντονη καταδίκη του για την πρακτική των ενισχυμένων ανακρίσεων, οι οποίες απαγορεύονται βάσει της αμερικανικής και της διεθνούς νομοθεσίας, και παραβιάζουν, μεταξύ άλλων, το δικαίωμα για ελευθερία, ασφάλεια, μη απάνθρωπη μεταχείριση, απαγόρευση των βασανιστηρίων, τεκμήριο αθωότητας, δίκαιη δίκη, παράσταση με συνήγορο και ίση προστασία σύμφωνα με τη νομοθεσία· χαιρετίζει από την άποψη αυτή τα εκτελεστικά διατάγματα που εξέδωσε ο Πρόεδρος Obama τα οποία απαγορεύουν τα βασανιστήρια, προωθούν την ανθρώπινη μεταχείριση των κρατουμένων και εξασφαλίζουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σέβονται την εγχώρια και διεθνή νομοθεσία η οποία απαγορεύει τα βασανιστήρια και την σκληρή, απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση·

5.      χαιρετίζει τα πρόσφατα θετικά βήματα που έλαβε ο Πρόεδρος Obama στις συνεχείς και επανειλημμένες προσπάθειές του προκειμένου να κλείσει την εγκατάσταση κράτησης στην αμερικανική στρατιωτική βάση στο Guantánamo και να μεριμνήσει για την απελευθέρωση των κρατουμένων στους οποίους δεν έχει απαγγελθεί κατηγορία· υπογραμμίζει ότι ο Πρόεδρος Obama, κατά την ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης στις 20 Ιανουαρίου 2015, επανέλαβε την αποφασιστικότητά του να εκπληρώσει την υπόσχεση που είχε δώσει κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2008 και να κλείσει τη φυλακή του Guantánamo·

6.      λαμβάνει υπό σημείωση ότι τα κράτη μέλη έχουν δηλώσει ότι είναι πρόθυμα εφαρμόσουν το διεθνές δίκαιο· κατά συνέπεια, τονίζει ότι τα κράτη μέλη που διεξάγουν ανεξάρτητες και ουσιαστικές έρευνες σχετικά με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνδέονται με το πρόγραμμα της CIA πρέπει να βασίζονται σε αδιάσειστες δικαστικές αποδείξεις και στον σεβασμό των εθνικών δικαστικών συστημάτων και της νομοθεσίας της ΕΕ, και όχι απλώς σε εικασίες των μέσων ενημέρωσης και της κοινής γνώμης·

7.      καλεί τα κράτη μέλη, ενόψει της αυξημένης συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των μυστικών τους υπηρεσιών πληροφοριών και ασφάλειας, να διασφαλίζουν πλήρη δημοκρατικό έλεγχο των εν λόγω υπηρεσιών και των δραστηριοτήτων τους μέσω της ενδεδειγμένης εσωτερικής, εκτελεστικής, δικαστικής και ανεξάρτητης κοινοβουλευτικής εποπτείας·

8.      αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, το Συμβούλιο καθώς και στα εθνικά κοινοβούλια.