PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji na Węgrzech: działania następcze w związku z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 10 czerwca 2015 r.
9.12.2015 - (2015/2935(RSP))
zgodnie z art. 128 ust. 5 Regulaminu
Marie-Christine Vergiat, Cornelia Ernst, Malin Björk, Barbara Spinelli, Patrick Le Hyaric, Lola Sánchez Caldentey, Estefanía Torres Martínez, Xabier Benito Ziluaga, Miguel Urbán Crespo, Tania González Peñas, Helmut Scholz w imieniu grupy GUE/NGL
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-1351/2015
B8-1361/2015
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji na Węgrzech: działania następcze w związku z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 10 czerwca 2015 r.
Parlament Europejski,
– uwzględniając preambułę Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności akapit drugi oraz akapity od czwartego do siódmego,
– uwzględniając w szczególności art. 2, art. 3 ust. 3 akapit drugi oraz art. 6 i 7 Traktatu o Unii Europejskiej, a także artykuły Traktatu o Unii Europejskiej, jak i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczące poszanowania, upowszechniania i ochrony praw podstawowych w UE,
– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej z dnia 7 grudnia 2000 r. ogłoszoną w dniu 12 grudnia 2007 r. w Strasburgu, która weszła w życie wraz z Traktatem z Lizbony w grudniu 2009 r.,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie sytuacji na Węgrzech[1], z dnia 3 lipca 2013 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw podstawowych: standardy i praktyka na Węgrzech[2], z dnia 16 lutego 2012 r. w sprawie ostatnich wydarzeń politycznych na Węgrzech[3] i z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie ustawy medialnej na Węgrzech[4],
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka i europejską konwencję praw człowieka,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 marca 2014 r. pt. „Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności” (COM(2014)0158),
– uwzględniając oświadczenie Komisarza Praw Człowieka Rady Europy z dnia 27 listopada 2015 r. wydane w związku z odbytą przez niego wizytą na Węgrzech,
– uwzględniając oświadczenia Komisji wygłoszone podczas debaty plenarnej w Parlamencie Europejskim w dniu 2 grudnia 2015 r. w sprawie sytuacji na Węgrzech,
– uwzględniając pytanie do Komisji w sprawie sytuacji na Węgrzech: działania następcze w związku z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 10 czerwca 2015 r. (O-0001402015 – B8-1110/2015),
– uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, wartości takie jak poszanowanie godności ludzkiej, wolności, demokracji, równości, praworządności i praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości, są wartościami uniwersalnymi oraz że wartości te zapisano w art. 2 TUE jako wartości europejskie wspólne wszystkim państwom członkowskim, które kierują się zasadami pluralizmu, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz równości kobiet i mężczyzn;
B. mając na uwadze, że Karta praw podstawowych Unii Europejskiej zakazuje wszelkiej dyskryminacji, w tym ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub przekonania, wszelkie poglądy, w tym polityczne, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną;
C. mając na uwadze, że prawo do azylu gwarantują postanowienia konwencji genewskiej z dnia 28 lipca 1951 r. i protokołu do niej z dnia 31 stycznia 1967 r. dotyczącego statusu uchodźców, jak również TUE i TFUE;
D. mając na uwadze, że działania rządu Węgier doprowadziły na przestrzeni lat do poważnego pogorszenia się sytuacji w zakresie demokracji, praworządności i praw podstawowych, w szczególności jeśli chodzi o uprawnienia i skład Trybunału Konstytucyjnego, prawo wyborcze, nałożone na opozycję ograniczenia prowadzenia kampanii, organizację i funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i prokuratury, utrudnianie prowadzenia działalności organizacjom społeczeństwa obywatelskiego, ograniczenia w dostępie do informacji i ograniczenia wolności mediów, ograniczenia praw człowieka przysługujących imigrantom, osobom ubiegającym się o azyl i uchodźcom, a także wrogie działania i mowę nienawiści skierowane przeciwko grupom takim jak Romowie, Żydzi, osoby LGBTI, migranci, bezdomni i inne osoby ubogie;
E. mając na uwadze, że Komisja nie odpowiedziała na apel Parlamentu zawarty w jego rezolucji z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie sytuacji na Węgrzech o zainicjowanie procesu dokładnego monitorowania sytuacji w zakresie demokracji, praworządności i praw podstawowych na Węgrzech;
F. mając na uwadze, że w lipcu i wrześniu 2015 r. parlament Węgier przyjął szereg poprawek ustawodawczych dotyczących w szczególności azylu, kodeksu karnego, prawa karnego procesowego, granic, policji i obrony narodowej; mając na uwadze, że w swojej wstępnej ocenie Komisja wskazała na szereg zastrzeżeń i wątpliwości dotyczących treści i trybu wdrożenia tych zmian; mając na uwadze, że w dniu 6 października 2015 r. Komisja przesłała do rządu Węgier pismo administracyjne; mając na uwadze, że rząd Węgier udzielił odpowiedzi na to pismo;
G. mając na uwadze, że w swoim oświadczeniu wygłoszonym podczas debaty plenarnej w Parlamencie Europejskim w dniu 2 grudnia 2015 r. na temat sytuacji na Węgrzech Komisja zadeklarowała gotowość podjęcia wszelkich środków, którymi dysponuje, w tym wszczęcia postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, w celu zapewnienia przestrzegania przez Węgry – jak również każde inne państwo członkowskie – swoich obowiązków wynikających z unijnego prawa oraz poszanowania wartości Unii zapisanych w art. 2 TUE;
H. mając na uwadze, że Komisja uważa, iż na obecnym etapie nie zostały spełnione warunki zastosowania ram na rzecz umocnienia praworządności w odniesieniu do Węgier;
1. potwierdza stanowisko wyrażone w swojej rezolucji z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie sytuacji na Węgrzech;
2. wyraża ubolewanie w związku z serią środków pośpiesznie przyjętych w ostatnich miesiącach, które skrajnie utrudniły dostęp do ochrony międzynarodowej oraz bezzasadnie kryminalizują migrantów i osoby ubiegające się o azyl; potępia stosowanie na coraz większą skalę środków detencyjnych wobec osób ubiegających się o azyl oraz używanie retoryki ksenofobicznej łączącej migrantów z problemami społecznymi lub zagrożeniem dla bezpieczeństwa, co czyni integrację niewielkiej liczby migrantów pozostających w tym kraju jeszcze bardziej problematyczną;
3. przypomina, że ustawodawstwo wszystkich państw członkowskich musi odzwierciedlać zasady demokracji, praworządności i prawa podstawowe oraz musi być z nimi zgodne;
4. potępia wszystkie przypadku naruszenia praw podstawowych przez państwa członkowskie oraz brak reakcji ze strony Rady na te niepokojące wydarzenia, zwłaszcza na Węgrzech; apeluje do Rady i Rady Europejskiej o przeprowadzenie możliwie jak najszybciej debaty i przyjęcie konkluzji zwłaszcza w sprawie sytuacji na Węgrzech;
5. zauważa, że wydarzenia te budzą obawy o przestrzeganie zasady praworządności, demokracji i praw podstawowych na Węgrzech w ostatnich latach i traktowane łącznie mogą wskazywać na potencjalne systemowe zagrożenie dla praworządności w tym państwie członkowskim; jest przekonany, że na Węgrzech ogniskują się naruszenia praw, do których dochodzi w innych państwach członkowskich, i dlatego też Węgry są dla UE sprawdzianem zdolności i gotowości Unii do podjęcia reakcji w odpowiedzi na zagrożenia i naruszenia jej własnych wartości podstawowych ze strony państwa członkowskiego; z niepokojem zauważa, że rozwój wydarzeń w kilku innych państwach członkowskich takich jak Polska, Francja, Słowacja i Czechy niepokojąco przypomina podobne przypadki naruszania praworządności;
6. potępia fakt, że obecne podejście stosowane przez Komisję skupia się głównie na pobocznych i technicznych aspektach ustawodawstwa, a pomija trendy i schematy; jest zdania, że postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w większości przypadków nie doprowadziły do realnych zmian ani nie zdołały w szerszym stopniu naprawić sytuacji; ponawia swój apel do Komisji o rozpoczęcie pierwszego etapu działań przewidzianych w unijnych ramach na rzecz umocnienia praworządności, a tym samym o niezwłoczne rozpoczęcie procesu skrupulatnego monitorowania stanu demokracji, praworządności i praw podstawowych na Węgrzech, który pozwoli ocenić potencjalne poważne naruszenia wartości będących fundamentem Unii Europejskiej zgodnie z art. 2 TUE, co obejmuje też łączny wpływ różnych środków pogarszających stan demokracji, praworządności i praw podstawowych, oraz ocenić ryzyko powstania zagrożenia systemowego dla praworządności w tym państwie członkowskim, które mogłoby przekształcić się w realne ryzyko poważnego naruszenia w rozumieniu art. 7 TUE;
7. potępia brak działania Komisji na polu demokracji, praworządności i praw podstawowych, która jednocześnie wszczyna postępowania przeciwko państwom członkowskim, zobowiązując je do wprowadzania środków oszczędnościowych pomimo ich drastycznych konsekwencji społecznych oraz ich wpływu na prawa podstawowe, prawa człowieka oraz prawa gospodarcze, społeczne i kulturalne;
8. stanowczo ponawia zalecenie skierowane do Komisji w swojej rezolucji z dnia 3 lipca 2013 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw podstawowych: standardy i praktyka na Węgrzech, w szczególności w kontekście nowej struktury praw człowieka ustanowionej w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, a także przyszłego przystąpienia Unii do EKPC, pilnej potrzeby rozwiązania tzw. dylematu kopenhaskiego oraz ustanowienia unijnego mechanizmu dotyczącego demokracji, praworządności i praw podstawowych;
9. odnotowuje rejestrację europejskiej inicjatywy obywatelskiej, w ramach której zwrócono się do Komisji, by zaproponowała zastosowanie art. 7 TUE ze względu na naruszenia wartości podstawowych UE, które zarzuca się Węgrom; zobowiązuje Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych do opracowania specjalnego sprawozdania w sprawie Węgier zgodnie z art. 83 Regulaminu w celu przyjęcia uzasadnionego wniosku wzywającego Radę do podjęcia działań zgodnie z art. 7 ust. 1 TUE;
10. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Węgier, rządom i parlamentom państw członkowskich i państw kandydujących, Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Radzie Europy oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
- [1] Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0227.
- [2] Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0315.
- [3] Dz.U. C 249 E z 30.8.2013, s. 27.
- [4] Dz.U. C 199 E z 7.7.2012, s. 154.