PROJEKT REZOLUCJI w sprawie stanu zaawansowania negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem
28.9.2017 - (2017/2847(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Guy Verhofstadt koordynator i przewodniczący grupy ALDE
Manfred Weber przewodniczący grupy PPE
Gianni Pittella przewodniczący grupy S&D
Gabriele Zimmer przewodnicząca grupy GUE/NGL
Philippe Lamberts, Ska Keller współprzewodniczący grupy Verts/ALE
Danuta Maria Hübner przewodnicząca Komisji Spraw Konstytucyjnych
B8-0538/2017
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie stanu zaawansowania negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem w związku ze złożoną przezeń notyfikacją o zamiarze wystąpienia z Unii Europejskiej[1],
– uwzględniając wytyczne Rady Europejskiej (art. 50) z dnia 29 kwietnia 2017 r., wydane w następstwie notyfikacji złożonej przez Zjednoczone Królestwo na mocy art. 50 TUE oraz załącznik do decyzji Rady (UE, Euratom) 2017/........ z dnia 22 maja 2017 r. – wytyczne negocjacyjne dotyczące umowy ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej określającej warunki jego wystąpienia z Unii Europejskiej,
– uwzględniając stanowiska Komisji z dnia 12 czerwca 2017 r. pt. „Podstawowe zasady dotyczące praw obywatelskich” i „Podstawowe zasady rozliczeń finansowych” oraz stanowisko z dnia 20 września 2017 r. pt. „Wytyczne dla dialogu w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej”,
– uwzględniając stanowiska rządu Zjednoczonego Królestwa w sprawach związanych z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej, w szczególności stanowisko z dnia 26 czerwca 2017 r. pt. „Zachowanie sytuacji obywateli UE mieszkających w Zjednoczonym Królestwie i obywateli Zjednoczonego Królestwa mieszkających w UE” oraz stanowisko z dnia 16 sierpnia 2017 r. w sprawie Irlandii Północnej i Irlandii,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że obecnie ok. 3,2 mln mieszkańców z pozostałych 27 państw członkowskich (UE-27) zamieszkuje w Zjednoczonym Królestwie, a 1,2 mln obywateli Zjednoczonego Królestwa zamieszkuje w UE-27;
B. mając na uwadze, że obywatele UE, którzy osiedlili się w innym państwie członkowskim, zrobili to na gruncie praw, jakie przysługują im na mocy prawa Unii Europejskiej, oraz przy założeniu, że przez całe życie nadal będą korzystać z tych praw;
C. mając na uwadze, że Parlament Europejski reprezentuje wszystkich obywateli UE, w tym obywateli Zjednoczonego Królestwa, i w całym procesie prowadzącym do wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej będzie działał dla ochrony ich interesów;
D. mając na uwadze, że w Zjednoczonym Królestwie, a także w kilku innych państwach członkowskich niedawne incydenty administracyjne pokazały, że dyskryminacja obywateli UE-27 w Zjednoczonym Królestwie i obywateli Zjednoczonego Królestwa w UE-27 już ma miejsce i wpływa na codzienne życie tych obywateli, ograniczając możliwość skutecznego wykonywania ich praw;
E. mając na uwadze, że uporządkowane wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej wymaga, by znaleźć rozwiązanie dla wyjątkowej sytuacji i szczególnych okoliczności, w jakich znajduje się wyspa Irlandia, by dotrzymać wszystkich części porozumienia wielkopiątkowego z dnia 10 kwietnia 1998 r. oraz by uniknąć „usztywnienia” granicy;
F. mając na uwadze, że mieszkańcom Irlandii Północnej, którzy skorzystali lub mogą skorzystać z prawa do obywatelstwa irlandzkiego, będzie przysługiwało obywatelstwo UE i że nie powinny istnieć żadne przeszkody ani przesłanki uniemożliwiające im pełne korzystanie z praw przysługujących im na mocy traktatów;
G. mając na uwadze, że Unia Europejska i Zjednoczone Królestwo powinny w pełni przestrzegać zobowiązań finansowych wynikających z całego okresu członkostwa Zjednoczonego Królestwa w Unii Europejskiej;
H. mając na uwadze, że w swoim przemówieniu we Florencji w dniu 22 września 2017 r. premier Zjednoczonego Królestwa zaproponowała wyjaśnienia dotyczące praw obywateli, kwestii Irlandii i Irlandii Północnej, rozliczenia finansowego, potrzeby wprowadzenia okresu przejściowego i perspektyw przyszłych stosunków między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem;
1. ponownie podkreśla wszystkie elementy ujęte w rezolucji z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem w związku ze złożoną przezeń notyfikacją o zamiarze wystąpienia z Unii Europejskiej;
2. podkreśla, że wytyczne zatwierdzone przez Radę Europejską w dniu 29 kwietnia 2017 r. oraz późniejsze wytyczne negocjacyjne przyjęte przez Radę w dniu 22 maja 2017 r. są zgodne z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 5 kwietnia 2017 r.; z zadowoleniem przyjmuje, że negocjator Unii Europejskiej działa w pełnej zgodności z tym mandatem;
3. przypomina zgodnie z rezolucją z dnia 5 kwietnia 2017 r., że premier Zjednoczonego Królestwa zaproponowała w swoim przemówieniu z dnia 22 września 2017 r. ograniczony czasowo okres przejściowy; zwraca uwagę, że taki okres przejściowy można zrealizować tylko w oparciu o istniejące w Unii Europejskiej instrumenty i struktury regulacyjne, budżetowe, nadzorcze, sądowe i wykonawcze; podkreśla, że taki okres przejściowy, kiedy Zjednoczone Królestwo przestanie być państwem członkowskim, może tylko polegać na kontynuacji całości wspólnotowego dorobku prawnego, co wiąże się z pełnym stosowaniem czterech swobód (swobodny przepływ obywateli, kapitału, usług i towarów), i że musi być realizowany bez żadnych ograniczeń w swobodnym przepływie osób, polegających na wprowadzaniu jakichkolwiek nowych warunków; podkreśla, że taki okres przejściowy można przewidywać tylko w ramach pełnej jurysdykcji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („ETS”); podkreśla, że można uzgodnić taki okres przejściowy tylko pod warunkiem, że zostanie zawarta pełna umowa o wystąpieniu, które obejmie wszystkie kwestie związane z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z UE;
Prawa obywateli
4. podkreśla, że umowa o wystąpieniu musi zawierać pełny zbiór praw, jakie obecnie przysługują obywatelom, tak by nie nastąpiła materialna zmiana w ich sytuacji, oraz że musi ona zapewnić wzajemność, równość, symetrię i niedyskryminację w traktowaniu obywateli UE w Zjednoczonym Królestwie i obywateli Zjednoczonego Królestwa w Unii Europejskiej; podkreśla w szczególności, że kwalifikujący się rezydenci będący obywatelami UE i dzieci urodzone po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa powinni wchodzić w zakres umowy o wystąpieniu jako członkowie rodziny, a nie jako niezależne podmioty praw, że przyszli członkowie rodziny powinni nadal korzystać z prawa pobytu na mocy tych samych przepisów co obecni członkowie rodziny, że dokumenty powinny mieć charakter deklaratoryjny zgodnie z prawem Unii, że należy unikać wszelkich uciążliwych procedur administracyjnych oraz że wszelkie świadczenia określone w prawie UE powinny być przenoszalne za granicę;
5. w związku z tym podkreśla, że umowa o wystąpieniu powinna zachować całość przepisów Unii Europejskiej regulujących prawa obywateli, które określają odpowiednie akty prawa Unii Europejskiej, jednak jest zdania, że propozycje przedstawione przez Zjednoczone Królestwo w stanowisku z dnia 26 czerwca 2017 r. nie spełniają tych wymogów, zwłaszcza propozycja utworzenia w przepisach imigracyjnych Zjednoczonego Królestwa nowej kategorii „osoby osiedlonej”; wyraża zaniepokojenie, że te propozycje, powolny proces negocjacji i ujawnione warianty polityczne dotyczące przyszłego statusu obywateli UE leżą u źródła niepotrzebnych trudności i obaw obywateli UE-27 mieszkających w Zjednoczonym Królestwie;
6. wyraża zaniepokojenie godnymi ubolewania praktykami administracyjnymi, jakie stosuje się wobec obywateli UE mieszkających w Zjednoczonym Królestwie; przypomina ponadto, że Zjednoczone Królestwo pozostaje państwem członkowskim Unii Europejskiej, musi przestrzegać i egzekwować prawo Unii Europejskiej oraz powstrzymać się od praktyki administracyjnej lub innego rodzaju, która stwarza przeszkody dla obywateli UE-27 mieszkających w Zjednoczonym Królestwie i ich dyskryminację, m.in. w ich miejscu pracy; oczekuje, że wszystkie pozostałe państwa członkowskie ze swojej strony zapewnią, że obywatele Zjednoczonego Królestwa mieszkający w Unii Europejskiej będą traktowani z pełnym poszanowaniem prawa Unii Europejskiej, jako że pozostają oni obywatelami UE aż do chwili wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej;
7. zauważa, że w przemówieniu wygłoszonym dnia 22 września 2017 r. premier Zjednoczonego Królestwa zobowiązała się do zapewnienia, że prawa obywateli UE-27 mieszkających w Zjednoczonym Królestwie będą wywoływały bezpośrednie skutki dzięki włączeniu umowy o wystąpieniu do prawa Zjednoczonego Królestwa; podkreśla, że należy tego dokonać w sposób, który uniemożliwi jednostronne zmiany, sprawi, że obywatele UE będą mogli powoływać się na prawa wynikające z umowy o wystąpieniu bezpośrednio przed sądami i organami administracji publicznej Zjednoczonego Królestwa, oraz da umowie pierwszeństwo przed prawem Zjednoczonego Królestwa; podkreśla, że w celu zagwarantowania spójności i integralności porządku prawnego UE Trybunał Sprawiedliwości musi pozostać jedynym i właściwym organem dokonującym wykładni prawa Unii Europejskiej i umowy o wystąpieniu oraz je egzekwującym; oczekuje w tym zakresie konkretnych propozycji ze strony Zjednoczonego Królestwa;
Irlandia i Irlandia Północna
8. podkreśla, że w umowie o wystąpieniu należy uregulować jedyną w swoim rodzaju sytuację i szczególne okoliczności wyspy Irlandii, i to w sposób w pełni zgodny z porozumieniem wielkopiątkowym we wszystkich jego częściach, z uzgodnionymi dziedzinami współpracy oraz z prawem Unii Europejskiej, żeby zapewnić ciągłość i stabilność procesu pokojowego w Irlandii Północnej;
9. jest głęboko przekonany, że rząd Zjednoczonego Królestwa odpowiada za znalezienie jedynego w swoim rodzaju, skutecznego i wykonalnego rozwiązania, które zapobiegnie „usztywnieniu” granicy, zapewni pełną zgodność z porozumieniem wielkopiątkowym we wszystkich jego częściach, będzie zgodne z prawem Unii Europejskiej i w pełni zagwarantuje integralność rynku wewnętrznego i unii celnej; uważa również, że Zjednoczone Królestwo musi nadal wnosić swój sprawiedliwy wkład we wsparcie finansowe dla Irlandii Północnej i Irlandii; ubolewa, że propozycje przedstawione przez Zjednoczone Królestwo w stanowisku w sprawie Irlandii Północnej i Irlandii nie spełniają tych wymogów; zauważa z drugiej strony, że w swoim przemówieniu z dnia 22 września 2017 r. premier Zjednoczonego Królestwa wykluczyła stworzenie fizycznej infrastruktury na granicy, co zakłada, że Zjednoczone Królestwo pozostanie na rynku wewnętrznym i w unii celnej lub że Irlandia Północna pozostanie w jakiejś formie w rynku wewnętrznym i w unii celnej;
10. ponownie podkreśla, że rozwiązanie, które zostanie wypracowane dla wyspy Irlandii, nie może służyć do określania z góry rozwiązań w sytuacji dyskusji, które toczą się w sprawie przyszłych stosunków między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem;
Rozliczenie finansowe
11. przyjmuje do wiadomości oświadczenie w sprawie rozliczenia finansowego, które to oświadczenie złożyła premier Zjednoczonego Królestwa w przemówieniu z dnia 22 września 2017 r., lecz oczekuje konkretnych propozycji rządu brytyjskiego w tym zakresie; podkreśla, że dotychczas brak jasnych propozycji, co poważnie utrudnia negocjacje, oraz że w tej sprawie potrzebne są znaczne postępy, zanim podjęte zostaną dyskusje w innych kwestiach, m.in. na temat przyszłych stosunków między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem;
12. potwierdza, zgodnie ze stanowiskiem Komisji z dnia 12 czerwca 2017 r. pt. „Podstawowe zasady rozliczeń finansowych”, że Zjednoczone Królestwo musi w pełni przestrzegać zobowiązań finansowych, które przyjęło jako państwo członkowskie Unii Europejskiej, oraz podkreśla, że kwestię tę należy w pełni uregulować w umowie o wystąpieniu; zwraca w szczególności uwagę na zobowiązania finansowe wynikające z wieloletnich ram finansowych i decyzji w sprawie zasobów własnych z 2014 r.[2], które – niezależnie od jakiegokolwiek okresu przejściowego – obejmują zaległe zobowiązania Unii Europejskiej, jak również jej udział w zobowiązaniach, w tym zobowiązania warunkowe, oraz koszty wystąpienia z Unii Europejskiej, ponieważ jest wykluczone, by zobowiązania podjęte przez 28 państw członkowskich realizowało tylko pozostałe 27 państw członkowskich;
Postępy negocjacji
13. przypomina, że zgodnie ze stopniowym podejściem do negocjacji, które ma kluczowe znaczenie dla uporządkowanego wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej, konieczne są istotne postępy w sprawie praw obywatelskich, Irlandii i Irlandii Północnej oraz rozliczenia zobowiązań finansowych Zjednoczonego Królestwa, żeby rozpocząć negocjacje na temat ram przyszłych stosunków między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem i na temat etapu przejściowego;
14. podkreśla, że ważne jest, by zobowiązania podjęte przez premier Zjednoczonego Królestwa w jej przemówieniu z dnia 22 września 2017 r. przełożyły się na widoczne zmiany w stanowisku Zjednoczonego Królestwa i w związku z tym na konkretne propozycje, żeby przyspieszyć prace na pierwszym etapie negocjacji, a na drugim etapie umożliwić rozpoczęcie rozmów w oparciu o wzajemne zaufanie i lojalną współpracę na temat nowego i ścisłego partnerstwa w ramach stowarzyszenia Zjednoczonego Królestwa z Unią Europejską;
15. jest zdania, że w czwartej rundzie negocjacji nie poczyniono jeszcze wystarczających postępów w sprawie praw obywateli, Irlandii i Irlandii Północnej, a także rozliczenia zobowiązań finansowych Zjednoczonego Królestwa; wzywa Radę Europejską, by na posiedzeniu w październiku podjęła decyzję o odroczeniu oceny, czy poczyniono wystarczające postępy, chyba że w piątej rundzie negocjacji nastąpi prawdziwy przełom zgodny z niniejszą rezolucją we wszystkich trzech dziedzinach;
*
* *
16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie Europejskiej, Radzie Unii Europejskiej, Komisji Europejskiej, parlamentom państw członkowskich oraz rządowi Zjednoczonego Królestwa.
- [1] Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0102.
- [2] Decyzja Rady 2014/335/UE z dnia 26 maja 2014 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej (Dz.U. L 168 z 7.6.2014, s. 105).