ΚΟΙΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τους ομαδικούς τάφους αγνοουμένων της Άσσιας στο χωριό Ορνίθι στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου
11.2.2015 - (2015/2551(RSP))
που αντικαθιστά τις προτάσεις ψηφίσματος των ομάδων:
Verts/ALE (B8‑0150/2015)
ECR (B8‑0153/2015)
ALDE (B8‑0155/2015)
EFDD (B8‑0156/2015)
GUE/NGL (B8‑0157/2015)
S&D (B8‑0159/2015)
PPE (B8‑0161/2015)
Cristian Dan Preda, Ελένη Θεοχάρους, Μανώλης Κεφαλογιάννης, Elmar Brok, Λευτέρης Χριστοφόρου, Davor Ivo Stier, Bogdan Brunon Wenta, Giovanni La Via, Lara Comi, Tunne Kelam, Jiří Pospíšil, Dubravka Šuica, Pavel Svoboda, Stanislav Polčák, Francesc Gambús, Inese Vaidere, Jaromír Štětina, Jarosław Wałęsa, Tomáš Zdechovský, Jeroen Lenaers, Marijana Petir, Andrej Plenković, Joachim Zeller, Franck Proust, Ivan Štefanec, Seán Kelly, Michaela Šojdrová, Claude Rolin, József Nagy, Eduard Kukan, Kinga Gál, Tadeusz Zwiefka, Elisabetta Gardini, Ivana Maletić, Andrey Kovatchev, Monica Macovei εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Josef Weidenholzer, Michela Giuffrida, Kashetu Kyenge, Νίκος Ανδρουλάκης, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Vilija Blinkevičiūtė, Δημήτρης Παπαδάκης, Κώστας Μαυρίδης, Miroslav Poche, Victor Negrescu, Viorica Dăncilă, Luigi Morgano, Nicola Caputo, Enrico Gasbarra, Doru-Claudian Frunzulică, Juan Fernando López Aguilar, Εύα Καϊλή, Afzal Khan, Neena Gill, Biljana Borzan εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Charles Tannock, Ruža Tomašić, Valdemar Tomaševski, Branislav Škripek εξ ονόματος της Ομάδας ECR
Fernando Maura Barandiarán, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Cecilia Wikström, Ramon Tremosa i Balcells, Juan Carlos Girauta Vidal, Gérard Deprez, Beatriz Becerra Basterrechea, Ivan Jakovčić, Marielle de Sarnez, Johannes Cornelis van Baalen, Izaskun Bilbao Barandica εξ ονόματος της Ομάδας ALDE
Τάκης Χατζηγεωργίου, Νεοκλής Συλικιώτης, Marie-Christine Vergiat, Malin Björk, Javier Couso Permuy, Marina Albiol Guzmán, Lidia Senra Rodríguez, Paloma López Bermejo, Ángela Vallina, Σοφία Σακοράφα, Κώστας Χρυσόγονος, Κωνσταντίνα Κούνεβα, Δημήτριος Παπαδημούλης εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL
Ska Keller, Ernest Urtasun, Davor Škrlec, Ernest Maragall εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Fabio Massimo Castaldo, Laura Agea, Piernicola Pedicini, Tiziana Beghin, Dario Tamburrano, Ignazio Corrao, Rosa D’Amato, Laura Ferrara, Eleonora Evi εξ ονόματος της Ομάδας EFDD
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τους ομαδικούς τάφους αγνοουμένων της Άσσιας στο χωριό Ορνίθι στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Μαρτίου 2007 σχετικά με τους αγνοούμενους στην Κύπρο[1],
– έχοντας υπόψη τις σχετικές εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών[2], τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών[3] και τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί σε διεθνές επίπεδο για τη διερεύνηση της τύχης των αγνοουμένων στην Κύπρο[4],
– έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) της 10ης Μαΐου 2001[5] και της 10ης Ιανουαρίου 2008[6] σχετικά με τους αγνοουμένους στην Κύπρο, και της 12ης Μαΐου 2014, τμήμα μείζονος συνθέσεως, στην υπόθεση Κύπρος κατά Τουρκίας,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Ιουνίου 2008 σχετικά με τους αγνοούμενους στην Κύπρο[7],
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A6-0139/2008),
– έχοντας υπόψη τη δήλωσή του της 9ης Ιουνίου 2011 σχετικά με το έργο της Επιτροπής Αγνοουμένων στην Κύπρο,
– έχοντας υπόψη το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, συμβατικό και εθιμικό, για τους αγνοουμένους,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για την Τουρκία,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 14 Αυγούστου 1974, το χωριό Άσσια βομβαρδίστηκε από την τουρκική πολεμική αεροπορία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 21 Αυγούστου, ο τουρκικός στρατός προχώρησε σε καταναγκαστικές ομαδικές εκκενώσεις και ότι στις 28 Αυγούστου εκδιώχθηκαν οριστικά όλοι οι κάτοικοι του χωριού·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι συνολικά 106 άτομα από το χωριό Άσσια, ηλικίας 11 έως 84 ετών, αγνοούνται από το 1974·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, την άνοιξη του 2009, η Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων στην Κύπρο (ΔΕΑ) πραγματοποίησε έρευνα στην περιοχή του χωριού Ορνίθι, που βρίσκεται σε απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων δυτικά του χωριού Άσσια· λαμβάνοντας υπόψη ότι πραγματοποιήθηκε εκταφή σε τέσσερις χώρους ταφής, δύο εκ των οποίων ήταν πηγάδια και χώροι ομαδικής ταφής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την εξέταση DNA που πραγματοποιήθηκε στις σορούς, επιβεβαιώθηκε ότι περιλαμβάνονται στον κατάλογο των 71 αμάχων που εξαφανίστηκαν από το χωριό Άσσια στις 21 Αυγούστου 1974, όπως αναφέρεται ανωτέρω·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι οι δύο ομαδικοί τάφοι είχαν ανοιχθεί στο παρελθόν και ότι οι σοροί αφαιρέθηκαν σκόπιμα και μεταφέρθηκαν σε άγνωστη τοποθεσία·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι παρατείνεται η τεράστια αγωνία και η ταλαιπωρία των οικογενειών των αγνοουμένων, οι οποίες επί δεκαετίες αγνοούν την τύχη των αγαπημένων συγγενών τους, και ότι θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να επιταχυνθούν οι έρευνες της ΔΕΑ·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στοιχειοθετείται έναντι των ελληνοκυπρίων αγνοουμένων και των συγγενών τους, συνεχιζόμενη παραβίαση του άρθρου 2 (δικαίωμα στη ζωή) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δεδομένου ότι οι τουρκικές αρχές δεν διενήργησαν ουσιαστική έρευνα σχετικά με την τύχη των ελληνοκυπρίων αγνοουμένων που εξαφανίστηκαν υπό συνθήκες απειλητικές για τη ζωή τους, συνεχιζόμενη παραβίαση του άρθρου 5 (δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια), δεδομένου ότι η Τουρκία δεν διεξήγαγε ουσιαστική έρευνα σε σχέση με την τύχη των ελληνοκυπρίων αγνοουμένων για τους οποίους εικάζεται βάσιμα ότι τελούσαν υπό τουρκική συνοδεία κατά τη στιγμή της εξαφάνισής τους, καθώς και συνεχιζόμενη παραβίαση του άρθρου 3 (απαγόρευση απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης) λόγω της σιωπής των τουρκικών αρχών απέναντι στις πραγματικές ανησυχίες των συγγενών, οι οποίες, λόγω της σοβαρότητας που έχουν προσλάβει, μπορούν να χαρακτηρισθούν μόνο ως απάνθρωπη μεταχείριση·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υποθέσεις στις οποίες μόνον τμήματα σκελετού ενός ατόμου μπορούν να παραδοθούν προς ενταφιασμό, δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί ότι έχουν κλείσει έως ότου εντοπισθούν όλα τα ταυτοποιήσιμα λείψανα όλων των αγνοουμένων·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων δικαιωμάτων απεφάνθη ότι η Τουρκία, ως ντε φάκτο κατοχική δύναμη στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση της τύχης των αγνοουμένων και οφείλει να διευκολύνει το έργο της ΔΕΑ·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόβλημα των αγνοουμένων είναι πρόβλημα ανθρωπιστικού χαρακτήρα, δεδομένου ότι απορρέει από το δικαίωμα των συγγενών των αγνοουμένων να γνωρίζουν ποια ήταν η τύχη τους·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το μαρτύριο των αγνοουμένων στην Κύπρο ξεκίνησε το 1964, με έναν περιορισμένο αριθμό αγνοουμένων και από τις δύο κοινότητες, και έφτασε στο αποκορύφωμά του, με περίπου 2.000 αγνοουμένους, μετά τη στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας το 1974, εξαιτίας της οποίας συνεχίζεται η διαίρεση της νήσου·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι συνολικά 2.000 Κύπριοι παραμένουν σήμερα αγνοούμενοι επί δεκαετίες, εκ των οποίων 1.508 είναι Ελληνοκύπριοι και 493 Τουρκοκύπριοι·
1. καταδικάζει τη μετατόπιση που έλαβε χώρα στο χωριό Ορνίθι και άλλες παρόμοιες ενέργειες που συνιστούν απόλυτη έλλειψη σεβασμού έναντι των αγνοουμένων και κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των οικογενειών τους να μάθουν επιτέλους τις πραγματικές συνθήκες θανάτου των αγαπημένων τους προσώπων· εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τις οικογένειες όλων των αγνοουμένων που εξακολουθούν να ζουν μέσα στην αβεβαιότητα·
2. υπογραμμίζει το γεγονός ότι η μετακίνηση λειψάνων και παρόμοιες ενέργειες ενδέχεται να δημιουργήσουν μεγάλο πρόβλημα και να περιπλέξουν την επίπονη και δύσκολη διαδικασία της διερεύνησης της τύχης όλων των αγνοουμένων στην Κύπρο·
3. τονίζει ότι το θέμα είναι επείγον για τις οικογένειες των αγνοουμένων, 41 χρόνια μετά την εξαφάνιση τους, και επισημαίνει ότι εξαντλούνται τα χρονικά περιθώρια να βρεθούν καθώς οι μάρτυρες και οι συγγενείς των αγνοουμένων αποβιώνουν· ζητεί άμεση και πλήρη εξακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων·
4. εξαίρει το έργο της ΔΕΑ και τονίζει ότι είναι σημαντικό να εντατικοποιηθούν οι δραστηριότητές της, δεδομένου ότι απομένει να εντοπισθούν οι μισοί από τους αγνοουμένους ενώ τα δύο τρίτα εξ αυτών δεν έχουν ακόμη ταυτοποιηθεί·
5. τονίζει ότι το έργο της ΔΕΑ εξαρτάται από την πλήρη υποστήριξη και συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων μερών και εκφράζει εν προκειμένω την ικανοποίησή του για τα κονδύλια που παρέσχε η ΕΕ, ζητώντας να συνεχισθεί η παροχή τους·
6. επισημαίνει ότι η ΔΕΑ απηύθυνε επείγουσα έκκληση προς οιονδήποτε έχει πληροφορίες για πιθανούς χώρους ταφής, να επικοινωνήσει με τους ερευνητές της· καλεί την Τουρκία και την κυβέρνησή της να σταματήσουν αμέσως τη μετακίνηση των λειψάνων από τους ομαδικούς τάφους και να συμμορφωθούν προς το διεθνές δίκαιο, το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ, και να διευκολύνουν τις προσπάθειες της τριμερούς επιτροπής αγνοουμένων, εξασφαλίζοντας πλήρη πρόσβαση στα στρατιωτικά αρχεία και στις στρατιωτικές ζώνες με σκοπό την εκταφή· καλεί την Τουρκία να τηρήσει πλήρως την υποχρέωση της, μετά την απόφαση του ΕΔΑΔ, για αποζημίωση των οικογενειών των αγνοουμένων·
7. καλεί την Τουρκία να επιτρέψει, χωρίς εσκεμμένες καθυστερήσεις, την πρόσβαση σε περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ως στρατιωτικές, όταν υπάρχουν πληροφορίες για την ύπαρξη χώρων ταφής αγνοουμένων· υπογραμμίζει το γεγονός ότι ο τουρκικός στρατός θα πρέπει να θέσει στη διάθεση των ερευνούντων παλαιούς στρατιωτικούς χάρτες και να επιτρέψει την πλήρη πρόσβαση στα αρχεία του, προκειμένου να διευκολύνει την έρευνα για χώρους ταφής που δεν έχουν ακόμη εντοπισθεί·
8. προτρέπει όλα τα κράτη μέλη να κυρώσουν τη Διεθνή Σύμβαση για την προστασία όλων των προσώπων από αναγκαστική εξαφάνιση, ως ζήτημα προτεραιότητας, και καλεί την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν το έργο της Επιτροπής Βίαιων Εξαφανίσεων του ΟΗΕ, η οποία συγκροτήθηκε δυνάμει της σύμβασης αυτής·
9. υπενθυμίζει σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και σε όλους όσοι έχουν ή είναι σε θέση να έχουν πληροφορίες ή στοιχεία που απορρέουν από προσωπική γνώση ή αρχεία ή εκθέσεις για τα πεδία μαχών ή μητρώα κρατητηρίων, να τα διαβιβάσουν στη ΔΕΑ χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση·
10. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Τουρκίας, και υπενθυμίζει ότι, δυνάμει της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όλα τα κράτη οφείλουν να συμμορφώνονται προς τις τελικές αποφάσεις στις υποθέσεις στις οποίες είναι διάδικοι.
- [1] ΕΕ C 301 E της 13.12.2007, σ. 243.
- [2] Ιδίως την τελευταία σχετικά με την επιχείρηση των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (S/2007/353), κεφάλαιο IV.
- [3] Ιδίως το ψήφισμα 1818 (2007) της 13ης Ιουνίου 2008.
- [4] Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων στην Κύπρο: http://www.cmp-cyprus.org
- [5] Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων στην Κύπρο: http://www.cmp-cyprus.org
- [6] Βαρνάβας και άλλοι κατά Τουρκίας, αριθ. 16064/90, 16065/90, 16066/90, 16068/90, 16069/90, 16070/90, 16071/90, 16072/90 και 16073/90· η έφεση εκκρεμεί.
- [7] ΕΕ C 286 E της 27.11.2009, σ. 13.