SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii (przekształcenie)

2.5.2012 - (COM(2011)0402 – C7‑0190/2011 – 2011/0187(COD)) - ***I

Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii
Sprawozdawczyni: Angelika Niebler
(Przekształcenie – art. 87 Regulaminu)

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii (przekształcenie)

(COM(2011)0402 – C7‑0190/2011 – 2011/0187(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: przekształcenie)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi i Radzie (COM(2011)0402),

–   uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7–0190/2011),

–   uwzględniając pismo Komisji Prawnej z dnia 25 listopada 2011 r. skierowane do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii zgodnie z art. 87 ust. 3 Regulaminu PE,

–   uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego[1],

–   uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 28 listopada 2001 r. w sprawie bardziej uporządkowanego wykorzystania techniki przekształcania aktów prawnych[2],

–    uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady, przekazane pismem z dnia 28 marca 2012 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając art. 55 i art. 87 Regulaminu PE,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinię Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A7-0149/2012),

A. mając na uwadze, że grupa konsultacyjna służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji stwierdziła, że przedmiotowy wniosek nie zawiera żadnych zmian merytorycznych innych niż te określone jako takie we wniosku, oraz mając na uwadze, że w odniesieniu do ujednolicenia niezmienionych przepisów wcześniejszych aktów z tymi zmianami wniosek zawiera proste ujednolicenie istniejących tekstów, bez zmian merytorycznych,

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu, biorąc pod uwagę zalecenia grupy konsultacyjnej służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji;

2.   zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

POPRAWKI PARLAMENTU^[3]*

do wniosku Komisji

---------------------------------------------------------

PE-CONS nr 20/12 - 2011/0187 (COD)

ROZPORZĄDZENIEPARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) nr .../2012

z dnia

w sprawie roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii

(Przekształcenie)(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego^[4]1,

po konsultacji z Komitetem Regionów,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą[5],

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)         Rozporządzenie (WE) nr 717/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2007 r. w sprawie roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Wspólnoty[6] zostało w znacznym stopniu zmienione[7]. Ze względu na konieczność wprowadzenia dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to powinno zostać przekształcone.

(1a)       Cel polegający na zmniejszeniu różnicy pomiędzy taryfami krajowymi i taryfami roamingowymi, który został określony w analizie porównawczej Komisji 2011-2015, zatwierdzonej w listopadzie 2009 r. przez grupę wysokiej rangi ekspertów ds. strategii i2010, oraz zawartej w komunikacie Komisji zatytułowanym „Europejska agenda cyfrowa”, powinien również pozostać celem niniejszego rozporządzenia. Planowana odrębna sprzedaż usług roamingu i usług krajowych powinna zwiększyć konkurencję, a tym samym obniżyć ceny dla konsumentów i stworzyć wewnętrzny rynek usług roamingu w Unii, na którym nie będzie znaczących różnic między taryfami krajowymi i taryfami roamingowymi. Usługi roamingu ogólnounijnego mogą pobudzać rozwój rynku wewnętrznego telekomunikacji w Unii.

(1b)  Nie można uznać, że istnieje rynek wewnętrzny telekomunikacji w sytuacji, gdy występują znaczące różnice między cenami za usługi krajowe i usługi roamingu. W związku z tym ostatecznym celem powinno być wyeliminowanie różnic pomiędzy opłatami krajowymi i opłatami roamingowymi oraz ustanowienie tym samym rynku wewnętrznego usług łączności ruchomej.

(2)         Wysoki poziom cen za połączenia głosowe, wiadomości SMS i transmisję danych w roamingu, które są pobierane od użytkowników publicznych sieci łączności ruchomej, takich jak uczniowie i studenci, osoby podróżujące służbowo i turyści, stanowi przeszkodę dla korzystania przez nich z urządzeń mobilnych podczas podróży zagranicznych na terytorium Unii i jest kwestią niepokojącą konsumentów, krajowe organy regulacyjne i instytucje unijne, stanowiącą znaczącą barierę dla rynku wewnętrznego. Zbyt wysokie opłaty detaliczne są wynikiem wysokich opłat hurtowych pobieranych przez operatora odwiedzanej sieci zagranicznej, a także – w wielu przypadkach – wysokich narzutów detalicznych nakładanych przez operatora sieci macierzystej klienta. Ze względu na brak konkurencji obniżki opłat hurtowych często nie są odzwierciedlone na poziomie klienta detalicznego. Mimo że niektórzy operatorzy wprowadzili niedawno systemy taryfowe oferujące klientom korzystniejsze warunki i nieco niższe ceny, wciąż istnieją dowody na to, że stosunek kosztów do cen jest daleki od sytuacji, jaka powinna mieć miejsce na rynkach konkurencyjnych.

(2a)  Wysokie opłaty roamingowe utrudniają wysiłki na rzecz przekształcenia Unii w gospodarkę opartą na wiedzy i urzeczywistnienia rynku wewnętrznego liczącego 500 milionów konsumentów. Transmisja danych w łączności ruchomej jest ułatwiona dzięki wydzieleniu wystarczającego pasma częstotliwości radiowych umożliwiającego konsumentom i przedsiębiorstwom korzystanie z usług połączeń głosowych, wiadomości SMS i transmisji danych w dowolnej lokalizacji na terytorium Unii. Poprzez wydzielenie w odpowiednim terminie wystarczającego i odpowiedniego zakresu widma częstotliwości radiowych w celu wsparcia realizacji celów polityki unijnej oraz optymalne zaspokojenie rosnącego zapotrzebowania na transmisję danych w łączności bezprzewodowej, wieloletni program dotyczący polityki w zakresie widma radiowego ustanowiony decyzją nr 243/2012/UE[8] utoruje drogę rozwojowi, który umożliwi Unii objęcie czołowej pozycji na świecie w zakresie prędkości łączności szerokopasmowej, mobilności, zasięgu i przepustowości, ułatwiając wyłanianie się nowych modeli biznesowych i technologii, oraz przyczyniając się w ten sposób do zredukowania problemów natury strukturalnej na poziomie roamingu hurtowego.

(2b)       Ze względu na rozpowszechnienie urządzeń mobilnych z dostępem do internetu transmisja danych w roamingu ma ogromne znaczenie ekonomiczne. Jest to decydujące kryterium zarówno dla użytkowników, jak i dla dostawców aplikacji i treści. Aby możliwe było pobudzenie rozwoju tego rynku, opłaty za transmisję danych nie powinny hamować wzrostu.

(2c)  Komisja w swoim komunikacie zatytułowanym „W sprawie sprawozdania okresowego na temat sytuacji na rynku usług roamingu w Unii Europejskiej” odnotowała, że rozwój technologii lub alternatyw dla usług roamingu, takich jak dostępność usług telefonii internetowej (VoIP) lub Wi-Fi, może zwiększyć konkurencyjność rynku wewnętrznego usług roamingu w Unii. Mimo iż alternatywy te, w szczególności usługi VoIP, są coraz częściej wykorzystywane na poziomie krajowym, nie stwierdzono znaczących postępów w korzystaniu z nich w roamingu.

(2d)       W związku z gwałtownym rozwojem transmisji danych w łączności ruchomej oraz rosnącą liczbą konsumentów korzystających z usług połączeń głosowych, wiadomości SMS i transmisji danych w roamingu za granicą, istnieje potrzeba zwiększenia presji konkurencyjnej, opracowania nowych modeli biznesowych i technologii. Regulacja opłat roamingowych powinna zostać skonstruowana w taki sposób, by nie zniechęcić konkurencji do obniżania poziomów cen.

(3)         Stworzenie europejskiej przestrzeni społecznej, edukacyjnej, kulturalnej i sprzyjającej przedsiębiorczości opartej na mobilności osób i danych cyfrowych powinno ułatwić porozumiewanie się ludzi w celu zbudowania rzeczywistej „Europy dla obywateli”.

(4)  Dyrektywa 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (dyrektywa o dostępie)[9], dyrektywa 2002/20/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie zezwoleń na udostępnienie sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa o zezwoleniach)[10], dyrektywa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa)[11], dyrektywa 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywa o usłudze powszechnej)[12] oraz dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej)[13] (zwane dalej łącznie „ramami regulacyjnymi łączności elektronicznej z 2002 r.”) mają na celu utworzenie rynku wewnętrznego łączności elektronicznej w Unii przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów przez wzmocnioną konkurencję.

(5)  Rozporządzenie (WE) nr 717/2007 nie jest odosobnionym środkiem, lecz uzupełnia i wspiera w zakresie roamingu ogólnounijnego przepisy zawarte w ramach regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r. Ramy te nie zapewniają krajowym organom regulacyjnym wystarczających narzędzi do podjęcia skutecznego i zdecydowanego działania w zakresie cen usług roamingu na terytorium Unii, a tym samym nie zapewniają prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego usług roamingu. Rozporządzenie (WE) nr 717/2007 było odpowiednim sposobem zaradzenia tej sytuacji.

(6)         Ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r. oparte są na zasadzie nakładania obowiązków regulacyjnych ex ante jedynie w sytuacji braku skutecznej konkurencji, przewidując przeprowadzanie przez krajowe organy regulacyjne okresowej analizy rynkowej i okresowego przeglądu obowiązków, które prowadzą do nałożenia obowiązków ex ante na operatorów wskazanych jako mający znaczącą pozycję rynkową. Proces ten obejmuje następujące elementy: zdefiniowanie właściwych rynków zgodnie z zaleceniem Komisji w sprawie właściwych rynków produktów i usług sektora łączności elektronicznej podlegających regulacji ex ante zgodnie z dyrektywą 2002/21/WE[14] (zwanym dalej „zaleceniem”), analizę zdefiniowanych rynków zgodnie z wytycznymi Komisji w sprawie analizy rynkowej i oceny znaczącej pozycji rynkowej zgodnie z unijnymi ramami regulacyjnymi sieci i usług łączności elektronicznej[15], wyznaczenie operatorów mających znaczącą pozycję rynkową oraz nałożenie obowiązków ex ante na tak wyznaczonych operatorów.

(7)  W zaleceniu jako właściwy rynek, który może zostać objęty regulacją ex ante, określono krajowy rynek hurtowy usług roamingu międzynarodowego w publicznych sieciach telefonii ruchomej. Jednakże działania podjęte przez krajowe organy regulacyjne, indywidualnie oraz w ramach Europejskiej Grupy Regulatorów (ERG) oraz jej następcy, Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC), ustanowionego rozporządzeniem (WE) nr 1211/2009[16], w ramach analizy krajowych rynków hurtowych usług roamingu międzynarodowego wykazały, że organy te nie były do tej pory w stanie skutecznie oddziaływać na wysoki poziom opłat hurtowych w roamingu ogólnounijnym z uwagi na trudności ze wskazaniem przedsiębiorstw mających znaczącą pozycję rynkową, wynikające ze szczególnych uwarunkowań roamingu międzynarodowego, w tym z jego transgranicznego charakteru. Po wejściu w życie rozporządzenia (WE) nr 717/2007 rynek usług roamingu został wycofany ze zmienionego zalecenia[17].

(8)         Ponadto krajowe organy regulacyjne odpowiedzialne za ochronę i wspieranie interesów klientów łączności ruchomej zwyczajowo zamieszkałych na terytorium podlegającym ich właściwości nie są w stanie kontrolować postępowania operatorów sieci odwiedzanych znajdujących się w innych państwach członkowskich, od których uzależnieni są klienci przy korzystaniu z usług roamingu międzynarodowego. Przeszkoda ta mogłaby także zmniejszyć skuteczność środków podejmowanych przez państwa członkowskie w oparciu o pozostawione im kompetencje stanowienia przepisów w zakresie ochrony konsumentów.

(9)  W związku z tym na państwa członkowskie wywierana jest presja, aby podjęły środki w celu rozwiązania kwestii poziomu opłat za usługi roamingu międzynarodowego, jednakże przewidziany w ramach regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r. mechanizm podejmowania interwencji regulacyjnej ex ante przez krajowe organy regulacyjne nie okazał się wystarczającym narzędziem, aby umożliwić tym organom zdecydowane działanie w interesie konsumentów w tej szczególnej dziedzinie.

(10)       Ponadto w rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie europejskich przepisów regulacyjnych i rynków łączności elektronicznej[18] wezwano Komisję do podjęcia nowych inicjatyw w celu obniżenia wysokich kosztów transgranicznego ruchu telefonii ruchomej, a Rada Europejska na posiedzeniu w dniach 23–24 marca 2006 r. uznała, że prowadzenie na szczeblu unijnym i krajowym ukierunkowanej, skutecznej i zintegrowanej polityki w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów wzrostu gospodarczego i wydajności, oraz zauważyła w tym kontekście, że obniżenie opłat roamingowych odgrywa istotną rolę dla kwestii konkurencyjności.

(11)       Ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r., na podstawie aktualnych wtedy wniosków, miały na celu usunięcie wszystkich barier dla handlu pomiędzy państwami członkowskimi w dziedzinie, którą harmonizowały, w tym między innymi przewidywały działania mające wpływ na opłaty roamingowe. Nie powinno to jednak stać na przeszkodzie dostosowaniu zharmonizowanych zasad z uwzględnieniem innych czynników, w celu znalezienia najbardziej skutecznych środków zwiększenia konkurencji na rynku wewnętrznym usług roamingu i osiągnięcia wysokiego poziomu ochrony konsumentów.

(12)  Niniejsze rozporządzenie powinno w związku z tym umożliwiać odejście od zasad mających zastosowanie na podstawie ram regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r., w szczególności dyrektywy ramowej, tj. zasad stanowiących, że w sytuacji niewystępowania znaczącej pozycji rynkowej opłaty za oferowane usługi powinny być określone w umowie, co powinno umożliwić wprowadzenie uzupełniających obowiązków regulacyjnych odzwierciedlających szczególny charakter usług roamingu ogólnounijnego.

(13)       Specyfika detalicznego i hurtowego rynku usług roamingowych uzasadnia podjęcie wyjątkowych środków, wykraczających poza mechanizmy przewidziane w ramach regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r.

(14)       W celu zapewnienia, aby podczas podróży na terytorium Unii użytkownicy naziemnych publicznych sieci łączności ruchomej nie byli obciążani wygórowanymi cenami usług roamingu ogólnounijnego ▌, powinno zostać przyjęte wspólne, zharmonizowane podejście, przez co zwiększona zostanie konkurencja w zakresie usług roamingu między dostawcami usług roamingu oraz osiągnięty zostanie wysoki poziom ochrony konsumentów, przy zachowaniu zarówno czynników zachęcających do innowacji, jak i prawa konsumentów do wyboru. Z uwagi na transgraniczny charakter odnośnych usług, takie wspólne podejście jest konieczne w celu umożliwienia dostawcom usług roamingu działania w warunkach jednolitych, spójnych ram regulacyjnych, opartych na obiektywnie określonych kryteriach.

(15)  Rozporządzenie (WE) nr 717/2007 traci moc w dniu 30 czerwca 2012 r. Przed wygaśnięciem tego rozporządzenia Komisja dokonała przeglądu zgodnie z jego art. 11, który wymagał ustalenia, czy cele tego rozporządzenia zostały osiągnięte, i dokonania przeglądu zmian wysokości opłat hurtowych i detalicznych z tytułu świadczenia klientom korzystającym z roamingu usług połączeń głosowych, wiadomości SMS i transmisji danych. W swoim sprawozdaniu dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 lipca 2011 r. dotyczącym wyników przeglądu funkcjonowania rozporządzenia (WE) nr 717/2007 Komisja stwierdziła, że właściwe jest przedłużenie okresu stosowania rozporządzenia (WE) nr 717/2007 poza termin 30 czerwca 2012 r.

(16)       Dane dotyczące zmian cen usług połączeń głosowych, wiadomości SMS i  transmisji danych w roamingu ogólnounijnym od wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 717/2007 ▌, w tym w szczególności dane gromadzone co kwartał przez krajowe organy regulacyjne i przekazywane ▌ za pośrednictwem BEREC, nie są wystarczająco przekonujące, aby wskazywać, że konkurencja na rynku detalicznym lub hurtowym znacząco się zwiększyła i że prawdopodobne jest jej utrzymanie po czerwcu 2012 r. bez przyjęcia środków regulacyjnych. Dane te wskazują, że detaliczne i hurtowe ceny roamingu są wciąż znacznie wyższe niż ceny krajowe i w dalszym ciągu utrzymują się na poziomie lub są zbliżone do pułapów określonych rozporządzeniem (WE) nr 717/2007 ▌, a konkurencja poniżej tych pułapów jest bardzo ograniczona.

(17)  W przypadku wygaśnięcia w dniu 30 czerwca 2012 r. zabezpieczeń regulacyjnych, które na mocy rozporządzenia (WE) nr 717/2007 ▌ mają zastosowanie do usług roamingu ogólnounijnego na poziomie hurtowym i detalicznym, istniałoby znaczące ryzyko, że brak presji konkurencyjnej na rynku wewnętrznym usług roamingu oraz chęć dostawców usług roamingu do maksymalizacji przychodów z roamingu doprowadziłyby do sytuacji, w której ceny usług roamingu ogólnounijnego na poziomie detalicznym i hurtowym nie będą racjonalnie odzwierciedlać kosztów związanych ze świadczeniem tych usług, zagrażając tym samym realizacji celów tego rozporządzenia. Interwencję regulacyjną na rynku usług roamingu w sieciach łączności ruchomej należy zatem przedłużyć poza termin 30 czerwca 2012 r., aby zapewnić sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego poprzez umożliwienie zwiększenia konkurencji i jednoczesne zagwarantowanie konsumentom utrzymania korzyści wynikających z ochrony przed nadmiernymi opłatami w porównaniu z konkurencyjnymi cenami krajowymi.

(17a)     Krajowe organy regulacyjne powinny wspierać cel prowadzonej polityki określony w art. 8 dyrektywy ramowej dotyczący możliwości dostępu do informacji oraz ich rozpowszechniania lub korzystania z dowolnych aplikacji i usług przez użytkowników końcowych.

(18)  Aby umożliwić rozwój bardziej efektywnego, zintegrowanego i konkurencyjnego rynku usług roamingu, nie powinny istnieć ograniczenia uniemożliwiające przedsiębiorstwom efektywne negocjowanie dostępu hurtowego do celów świadczenia usług roamingu. Należy usunąć przeszkody w dostępie do takich hurtowych usług roamingu, wynikające z różnic w pozycji negocjacyjnej przedsiębiorstw oraz różnic w zakresie posiadanej przez nie infrastruktury. Operatorzy wirtualnej sieci ruchomej (operatorzy wirtualni) i odsprzedawcy usług łączności ruchomej nieposiadający własnej infrastruktury sieciowej świadczą zazwyczaj usługi roamingu w oparciu o umowy o świadczenie usług hurtowych roamingu zawierane z operatorami odwiedzanej sieci ruchomej w tym samym państwie członkowskim. Negocjacje handlowe mogą jednak nie pozostawiać operatorom wirtualnym i odsprzedawcom wystarczająco dużego pola do pobudzania konkurencji poprzez niższe ceny. Likwidacja tych barier oraz zrównoważenie pozycji negocjacyjnej operatorów wirtualnych/odsprzedawców i operatorów sieci ruchomej poprzez obowiązek zapewnienia dostępu oraz pułapy hurtowe, powinny ułatwić stworzenie alternatywnych, innowacyjnych i ogólnounijnych usług roamingu i ofert dla klientów. Przepisy ram regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r., w szczególności dyrektywy ramowej i dyrektywy o dostępie, nie pozwalają na rozwiązanie tego problemu poprzez nałożenie obowiązków na operatorów mających znaczącą pozycję na rynku.

(19)  Należy zatem wprowadzić przepisy zobowiązujące do uwzględniania uzasadnionych wniosków o hurtowy dostęp do publicznych sieci łączności ruchomej do celów świadczenia usług roamingu. Taki dostęp powinien być zgodny z potrzebami podmiotów ubiegających się o dostęp. Dostępu należy odmawiać wyłącznie w oparciu o obiektywne kryteria, takie jak wykonalność techniczna i potrzeba utrzymania integralności sieci. W przypadku odmowy dostępu, strona pokrzywdzona powinna móc zgłosić sprawę do rozpatrzenia zgodnie z procedurą rozstrzygania sporów określoną w niniejszym rozporządzeniu. Aby zapewnić równe warunki działania, hurtowy dostęp do celów świadczenia usług roamingu należy zapewniać zgodnie z obowiązkami regulacyjnymi określonymi w niniejszym rozporządzeniu i mającymi zastosowanie na poziomie hurtowym, z uwzględnieniem różnych elementów kosztów niezbędnych do zapewnienia takiego dostępu. Spójne podejście w zakresie regulacji dostępu hurtowego do celów świadczenia usług roamingu powinno przyczynić się do uniknięcia zakłóceń między państwami członkowskimi. BEREC powinien, w porozumieniu z Komisją i we współpracy z zainteresowanymi stronami, wydać wytyczne dotyczące dostępu hurtowego do celów świadczenia usług roamingu.

(19a)  Obowiązek udzielania hurtowego dostępu do usług roamingu powinien obejmować zarówno świadczenie bezpośrednich usług roamingu hurtowego, jak i hurtowe świadczenie usług roamingu przeznaczonych do odsprzedaży przez strony trzecie. W zakres obowiązku udzielania hurtowego dostępu do usług roamingu powinien również wchodzić obowiązek umożliwienia przez operatora sieci ruchomej operatorom wirtualnym i odsprzedawcom zakupu hurtowych usług roamingu regulowanego od agregatorów hurtowych, oferujących jeden punkt dostępu i standardową platformę umów roamingowych w całej Unii. W celu zapewnienia, aby operatorzy udzielali dostępu do wszystkich urządzeń niezbędnych do bezpośredniego hurtowego dostępu do usług roamingu oraz dostępu hurtowego na zasadzie odsprzedaży usług roamingu dostawcom usług roamingu w rozsądnym terminie, powinna zostać opublikowana oferta referencyjna określająca standardowe warunki bezpośredniego hurtowego dostępu do usług roamingu oraz dostępu hurtowego na zasadzie odsprzedaży usług roaminguy. Opublikowanie oferty referencyjnej nie powinno stanowić przeszkody dla negocjacji handlowych między podmiotem ubiegającym się o dostęp a podmiotem udzielającym dostępu, dotyczących wysokości cen w ostatecznej umowie hurtowej lub dodatkowych usług dostępu hurtowego wykraczających poza zakres usług niezbędnych dla bezpośredniego hurtowego dostępu do usług roamingu i  dostępu hurtowego na zasadzie odsprzedaży usług roamingu.

(20)  Obowiązek udzielania hurtowego dostępu do usług roamingu powinien obejmować dostęp do wszystkich elementów niezbędnych do umożliwienia świadczenia usług roamingu, takich jak: ▌elementy sieci i urządzenia towarzyszące; ▌odpowiednie systemy oprogramowania, w tym systemy wsparcia operacyjnego; ▌systemy informacyjne lub bazy danych na potrzeby przygotowywania zamówień, dostaw, zamawiania, konserwacji i napraw oraz fakturowania; ▌translacja numerów lub systemy zapewniające równoważną funkcję; ▌sieci ruchome ▌ i ▌ usługi sieci wirtualnych.

(20a)     Jeżeli podmioty ubiegające się o dostęp hurtowy na zasadzie odsprzedaży usług roamingu złożą wniosek o udzielenie dostępu do urządzeń lub usług wykraczających poza zakres niezbędny do świadczenia detalicznych usług roamingu, operatorzy sieci ruchomej mogą pobierać uczciwe i uzasadnione opłaty z tytułu udostępnienia takich urządzeń lub usług. W zakres takich dodatkowych urządzeń lub usług mogłyby wchodzić między innymi usługi o wartości dodanej, dodatkowe oprogramowanie i systemy informatyczne lub szczególne rozwiązania rozliczeniowe.

(21)  Usługi łączności ruchomej sprzedawane są w pakietach zawierających zarówno usługi krajowe, jak i usługi roamingu, co ogranicza klientom wybór usług roamingu. Takie pakiety ograniczają przejrzystość w odniesieniu do usług roamingu, ponieważ porównanie poszczególnych elementów wchodzących w skład pakietów jest trudne. W rezultacie konkurencja między operatorami w zakresie usług roamingu wchodzących w skład pakietów usług łączności ruchomej nie jest jeszcze oczywista. Ułatwienie dostępu do roamingu jako do odrębnej usługi rozwiązałoby problemy strukturalne poprzez podniesienie świadomości konsumentów w odniesieniu do cen roamingu oraz umożliwienie im oddzielnego dokonywania wyboru w odniesieniu do usług roamingu, a tym samym zwiększyłoby presję konkurencyjną po stronie popytu. Działanie to przyczyni się więc do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego ▌usług roamingu.

(21a)     Popyt na usługi transmisji danych w łączności ruchomej wśród konsumentów i przedsiębiorstw znacząco wzrósł w ostatnich latach. Ze względu na wysokie opłaty za usługi transmisji danych w roamingu korzystanie z tych usług przez konsumentów i przedsiębiorstwa prowadzące w Unii działalność transgraniczną jest poważnie ograniczone. Biorąc pod uwagę wczesną fazę rozwoju tego rynku oraz szybko rosnący popyt wśród konsumentów na usługi transmisji danych w roamingu, stosowanie regulowanych opłat detalicznych mogłoby utrzymać ceny na poziomach zbliżonych do proponowanych maksymalnych opłat – co potwierdzają doświadczenia wynikające ze stosowania rozporządzenia (WE) nr 717/2007 – zamiast powodować dalsze ich obniżanie, co tym samym potwierdza potrzebę środków strukturalnych.

(22)       ▌

(22a)  Klienci powinni mieć możliwość łatwej zmiany – w możliwie najkrótszym terminie w zależności od rozwiązania technicznego, bez żadnych sankcji oraz nieodpłatnie – na alternatywnego dostawcę usług roamingu lub pomiędzy alternatywnymi dostawcami usług roamingu. Klienci powinni być informowani o takiej możliwości w jasnej, zrozumiałej i łatwo dostępnej formie.

(22b)     Konsumenci powinni mieć prawo wyboru, w sposób przyjazny dla nich, usług roamingu sprzedawanych odrębnie od ich pakietu krajowych usług łączności ruchomej. Istnieje obecnie kilka sposobów technicznego wdrożenia odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego, w tym podwójny międzynarodowy numer tożsamości telefonicznej abonenta mobilnego (IMSI) (dwa oddzielne IMSI na jednej karcie SIM), pojedynczy IMSI (współdzielenie jednego IMSI przez operatora krajowego i dostawcę usług roamingu) lub połączenie podwójnego lub pojedynczego IMSI z procedurą techniczną, która nie uniemożliwia klientowi dostępu do usług transmisji danych w roamingu regulowanym świadczonych bezpośrednio w sieci odwiedzanej, w ramach uzgodnień między operatorem sieci macierzystej a operatorem sieci odwiedzanej.

(22c)  Wysokie ceny usług transmisji danych w roamingu odstraszają konsumentów od korzystania z usług transmisji danych w łączności ruchomej podczas podróży na terytorium Unii. Zważywszy na rosnący popyt i znaczenie usług transmisji danych w roamingu nic nie powinno stać na przeszkodzie korzystaniu z alternatywnych usług transmisji danych w roamingu, świadczonych bezpośrednio w sieci odwiedzanej, czasowo lub stale, niezależnie od dotychczasowych umów lub porozumień w sprawie świadczenia usług roamingu z operatorami krajowymi i bez pobierania przez nich jakichkolwiek dodatkowych opłat. Gdy jest to wymagane, w celu świadczenia usług transmisji danych w roamingu bezpośrednio w sieci odwiedzanej, operatorzy krajowi i dostawcy usług transmisji danych w roamingu powinni współpracować, aby dostęp do takich usług i korzystanie z nich przez klientów nie były utrudnione oraz aby zapewnić ciągłość świadczenia innych usług roamingu.

(22d)     Ponieważ niniejsze rozporządzenie nie powinno określać żadnych szczególnych procedur technicznych w zakresie odrębnej sprzedaży usług roamingu, lecz utorować drogę do najskuteczniejszego i najbardziej efektywnego rozwiązania, w tym rozwiązania kombinowanego, które powinno zostać opracowane przez Komisję w oparciu o materiał przygotowany przez BEREC, powinny zostać ustalone kryteria w odniesieniu do parametrów technicznych, które powinno spełniać rozwiązanie techniczne odrębnej sprzedaży usług roamingu. Kryteria te powinny obejmować między innymi wprowadzenie takiego rozwiązania w skoordynowany i zharmonizowany sposób w całej Unii oraz powinny zapewnić, aby konsumenci mieli możliwość szybkiego i łatwego wyboru innego dostawcy usług roamingu bez konieczności zmiany posiadanego numeru. Ponadto nie powinien być utrudniany roaming poza terytorium Unii ani korzystanie z roamingu na terytorium Unii przez klientów z państw trzecich.

(23)  Aby technicznie umożliwić ▌skoordynowany i odpowiedni rozwój techniczny świadczenia odrębnych usług roamingu, bez utrudniania dostępu do usług transmisji danych w roamingu świadczonych bezpośrednio w sieci odwiedzanej, należy zwiększyć współpracę i koordynację między operatorami sieci ruchomej. W związku z tym należy opracować odpowiednie podstawowe zasady i metody, aby umożliwić szybkie przystosowanie się do nowej sytuacji i rozwoju techniki. BEREC powinien, ▌ we współpracy z zainteresowanymi stronami, wspomagać Komisję w  opracowaniu aspektów technicznych, aby umożliwić odrębną sprzedaż usług roamingu i aby nie utrudniać dostępu do usług transmisji danych w roamingu świadczonych bezpośrednio w sieci odwiedzanej. W razie konieczności Komisja powinna udzielić europejskiemu organowi normalizacyjnemu mandatu do zmiany odpowiednich norm, które są konieczne do zharmonizowanego wdrożenia odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego.

(23a)     W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania przepisów niniejszego rozporządzenia, Komisji należy nadać uprawnienia wykonawcze w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących obowiązków informacyjnych operatorów krajowych oraz rozwiązania technicznego umożliwiającego odrębną sprzedaż usług roamingu. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającym przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję[19].

(23b)  Należy upoważnić BEREC, z uwzględnieniem przepisów niniejszego rozporządzenia oraz aktów wykonawczych przyjętych na jego podstawie, do przedstawiania z własnej inicjatywy szczegółowych wytycznych technicznych dotyczących odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego lub innych kwestii wchodzących w zakres niniejszego rozporządzenia.

(24)       Uznaje się, że aby odrębna sprzedaż usług roamingu była w pełni skuteczna, sprzedaż taką należy połączyć z wprowadzeniem obowiązku zapewniania hurtowego dostępu do celów świadczenia usług roamingu, aby ułatwić wejście na rynek nowym lub dotychczasowym uczestnikom rynku, w tym transgranicznym dostawcom usług roamingu. Rozwiązanie to umożliwiłoby uniknięcie zakłóceń między państwami członkowskimi poprzez zapewnienie spójnego podejścia w zakresie regulacji, przyczyniając się tym samym do rozwoju rynku wewnętrznego. Jednakże w celu wdrożenia odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego operatorzy będą jednak potrzebować odpowiedniego okresu przejściowego na dostosowanie się na poziomie technicznym, w związku z czym skutek środków strukturalnych polegający na osiągnięciu rzeczywistego jednolitego rynku, na którym panuje wystarczająca konkurencja, zostanie osiągnięty dopiero po pewnym czasie. Z tego względu maksymalne opłaty hurtowe za usługi połączeń głosowych, wiadomości SMS i  transmisji danych w roamingu, a także pułapy ochronne ustalone dla tych usług na poziomie detalicznym, powinny zostać tymczasowo utrzymane na odpowiednim poziomie, aby zapewnić zachowanie dotychczasowe korzyści dla klientów w przejściowym okresie wdrażania takich środków strukturalnych ▌.

(25)  Jeśli chodzi o kontynuację tymczasowej regulacji cen, w celu ochrony interesów klientów korzystających z roamingu obowiązki regulacyjne powinny zostać nałożone zarówno na poziomie detalicznym, jak i hurtowym, gdyż – jak pokazuje doświadczenie – obniżenie opłat hurtowych za usługi roamingu ogólnounijnego niekoniecznie musi przekładać się na niższe ceny detaliczne usług roamingu z uwagi na brak motywacji do podjęcia takiego działania. Z drugiej strony działania ograniczające poziom cen detalicznych bez uwzględnienia kwestii poziomu kosztów hurtowych związanych ze świadczeniem takich usług mogłyby wiązać się z ryzykiem zaburzenia właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego usług roamingu i nie umożliwiłyby zwiększenia konkurencji.

(26)       Dopóki środki strukturalne nie zapewnią wystarczającej konkurencji na rynku wewnętrznym usług roamingu, która prowadziłaby do obniżek kosztów hurtowych, które z kolei przełożyłyby się na obniżki dla konsumentów, najbardziej skutecznym i proporcjonalnym podejściem, mającym na celu regulację wysokości cen za połączenia wykonywane i odbierane w roamingu wewnątrzunijnym, jest ustanowienie na poziomie Unii maksymalnej średniej wysokości opłat za minutę połączenia na poziomie hurtowym oraz ograniczenie opłat na poziomie detalicznym, poprzez zastosowanie eurotaryfy wprowadzonej na mocy rozporządzenia (WE) nr 717/2007, która została rozszerzona o eurotaryfę SMS przewidzianą w rozporządzeniu (WE) nr 544/2009[20] i powinna zostać rozszerzona o eurotaryfę usług transmisji danych przewidzianą w niniejszym rozporządzeniu. Średnia wysokość opłaty hurtowej powinna mieć zastosowanie pomiędzy dowolnymi dwoma operatorami na terytorium Unii w określonym czasie.

(27)  Tymczasowa eurotaryfa usług głosowych, eurotaryfa SMS i eurotaryfa usług transmisji danych powinna zostać określona na poziomie ochronnym, który gwarantuje dostawcom usług roamingu wystarczającą marżę i zachęca ich do wprowadzenia konkurencyjnych ofert roamingu po niższych stawkach, zapewniając przy tym nie tylko utrzymanie ▌ korzyści dla konsumentów, lecz nawet ich zwiększenie w przejściowym okresie wdrażania środków strukturalnych. W okresie tym dostawcy usług roamingu powinni aktywnie zwracać uwagę konsumentów na informacje dotyczące eurotaryf, a także bezpłatnie oraz w jasny i przejrzysty sposób oferować je wszystkim swoim klientom korzystającym z usług roamingu.

(28)       Tymczasowa eurotaryfa usług głosowych, eurotaryfa SMS i eurotaryfa usług transmisji danych, jaką należy zaoferować klientom korzystającym z usług roamingu powinna uwzględniać odpowiednią marżę w odniesieniu do hurtowych kosztów świadczenia usługi roamingu, przy jednoczesnym pozostawieniu dostawcom usług roamingu swobody konkurowania poprzez różnicowanie ofert i przystosowanie struktur taryfowych do warunków rynkowych oraz preferencji konsumentów. Takie pułapy ochronne, które należy ustalić na takich poziomach, aby nie miały negatywnego wpływu na korzyści ze środków strukturalnych wynikające dla konkurencji, mogłyby zostać zniesione po tym, jak środki strukturalne zaczną przynosić klientom konkretne korzyści. To podejście regulacyjne nie powinno mieć zastosowania w odniesieniu do części taryfy pobieranej za świadczenie usług o wartości dodanej, ale jedynie do taryf za dostęp do takich usług.

(29)  Powyższe podejście regulacyjne powinno być łatwe do wdrożenia i monitorowania, aby do minimum ograniczyć obciążenia administracyjne zarówno dla operatorów i dostawców usług roamingu, których dotyczą jego wymogi, jak i krajowych organów regulacyjnych, do których należy nadzór i egzekwowanie przestrzegania wynikających z niego obowiązków. Powinno ono także być przejrzyste i łatwo zrozumiałe dla wszystkich klientów łączności ruchomej w Unii. Ponadto powinno ono zapewniać pewność i przewidywalność operatorom świadczącym hurtowe i detaliczne usługi roamingu. W związku z tym w niniejszym rozporządzeniu powinien zostać określony, w ujęciu kwotowym, poziom maksymalnej opłaty za minutę połączenia na poziomie hurtowym i detalicznym.

(30)       Określona w ten sposób maksymalna średnia opłata za minutę połączenia na poziomie hurtowym powinna uwzględniać różnorodne elementy składające się na realizację połączenia w roamingu ogólnounijnym, w szczególności koszt rozpoczęcia i zakończenia połączeń w sieciach ruchomych, a także koszty ogólne, sygnalizacji i tranzytu. Najodpowiedniejszym punktem odniesienia dla rozpoczęcia i zakończenia połączenia jest średnia stawka za zakończenie połączenia w sieci ruchomej stosowana przez operatorów w Unii, wynikająca z informacji dostarczonych przez krajowe ograny regulacyjne i opublikowana przez Komisję. Maksymalna średnia opłata za minutę połączenia ustanowiona w niniejszym rozporządzeniu powinna zatem zostać określona przy uwzględnieniu średniej opłaty za zakończenie połączenia w sieci ruchomej, stanowiącej punkt odniesienia dla obliczenia związanych z tym kosztów. Maksymalna wysokość średniej opłaty za minutę na poziomie hurtowym powinna być corocznie obniżana w celu uwzględnienia obowiązkowych obniżek opłat za zakończenie połączenia w sieci ruchomej nakładanych co pewien czas przez krajowe organy regulacyjne.

(31)  Tymczasowa eurotaryfa usług głosowych mająca zastosowanie na poziomie detalicznym powinna stanowić dla klientów korzystających z roamingu gwarancję, że nie zostaną obciążeni wygórowaną ceną za wykonanie lub odbiór połączenia realizowanego w roamingu regulowanym, jednocześnie pozostawiając dostawcy usług roamingu wystarczający margines umożliwiający różnicowanie swojej oferty skierowanej do klientów.

(32)       W przejściowym okresie obowiązywania pułapów ochronnych wszystkim klientom powinna przysługiwać, bez dodatkowych opłat lub warunków, możliwość wyboru prostej taryfy roamingowej nieprzekraczającej opłat maksymalnych, a także powinni oni być informowani o takiej możliwości. Rozsądna różnica pomiędzy kosztami hurtowymi i cenami detalicznymi powinna zapewnić dostawcom usług roamingu pokrycie wszystkich ich szczególnych kosztów roamingu, jakie ponoszą na poziomie detalicznym, w tym odpowiedniego udziału w kosztach marketingowych i kosztach dofinansowania urządzeń telefonicznych, oraz umożliwiać im osiąganie odpowiedniego zysku. Tymczasowe eurotaryfy usług głosowych, eurotaryfy SMS i eurotaryfy usług transmisji danych są właściwym środkiem zapewniającym zarówno ochronę konsumentów, jak i elastyczność dla dostawcy usług roamingu. Maksymalne poziomy eurotaryfy usług głosowych, eurotaryfy SMS i eurotaryfy usług transmisji danych powinny być corocznie obniżane analogicznie do obniżek opłat hurtowych.

(33)  W przejściowym okresie obowiązywania pułapów ochronnych nowi klienci korzystający z roamingu powinni być w pełni oraz w sposób jasny i zrozumiały informowani o rodzajach stawek, jakie istnieją w roamingu na terytorium Unii, w tym stawek zgodnych z tymczasową eurotaryfą usług głosowych, eurotaryfą SMS i eurotaryfą usług transmisji danych. Obecni klienci korzystający z roamingu powinni mieć możliwość dokonania w określonym terminie wyboru nowej stawki zgodnej z tymczasową eurotaryfą usług głosowych, eurotaryfą SMS i eurotaryfą usług transmisji danych lub innych stawek w roamingu. W odniesieniu do dotychczasowych klientów korzystających z usług roamingu, którzy nie dokonali wyboru w określonym terminie, należy dokonać rozróżnienia pomiędzy tymi, którzy już zdecydowały się na określoną taryfę roamingową lub pakiet roamingowy przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, a tymi, którzy tego nie zrobili. Klienci, którzy nie dokonali takiego wyboru, powinni zostać automatycznie objęci taryfą zgodną z niniejszym rozporządzeniem. Klienci korzystający już z określonych taryf lub pakietów roamingowych, które odpowiadają ich indywidualnym wymogom i które wybrali na tej podstawie, powinni zachować uprzednio wybrane taryfy lub pakiety, jeżeli po otrzymaniu przypomnienia informującego o warunkach ich dotychczasowej taryfy i o mających zastosowanie eurotaryfach poinformują swojego dostawcę usług roamingu o swoim wyborze pozostania przy dotychczasowej taryfie. Te specjalne taryfy lub pakiety roamingowe mogłyby obejmować na przykład ryczałtowe stawki roamingowe, taryfy indywidualne, taryfy z dodatkową stałą opłatą roamingową, taryfy z opłatą za minutę połączenia niższą niż maksymalna eurotaryfa usług głosowych, eurotaryfa SMS i eurotaryfa usług transmisji danych lub taryfy z opłatą za zainicjowanie połączenia.

(34)  Ponieważ niniejsze rozporządzenie powinno stanowić środek szczególny w rozumieniu art. 1 ust. 5 dyrektywy ramowej, oraz ponieważ operatorzy świadczący usługi roamingu ogólnounijnego mogą być zobowiązani niniejszym rozporządzeniem do zmiany swoich detalicznych taryf roamingowych w celu ich dostosowania do wymogów niniejszego rozporządzenia, zmiany te nie powinny skutkować możliwością skorzystania przez klientów łączności ruchomej z prawa do odstąpienia od umowy przysługującego im na mocy przepisów krajowych transponujących ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r.

(35)       Niniejsze rozporządzenie nie powinno naruszać możliwości wprowadzania innowacyjnych ofert dla klientów, które byłyby korzystniejsze niż tymczasowa eurotaryfa usług głosowych, eurotaryfa SMS i eurotaryfa usług transmisji danych określone w niniejszym rozporządzeniu, lecz powinno raczej zachęcać do wprowadzania innowacyjnych ofert dla klientów korzystających z roamingu po niższych stawkach, zwłaszcza w odpowiedzi na dodatkową presję konkurencyjną powstałą dzięki zmianom strukturalnym określonym w niniejszym rozporządzeniu. Niniejsze rozporządzenie nie wymaga ponownego wprowadzenia opłat roamingowych w tych przypadkach, w których zostały one całkowicie zniesione, jak również nie wymaga podwyższenia dotychczasowych opłat roamingowych do wysokości przejściowych pułapów ochronnych przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

(36)  W przypadku gdy maksymalne opłaty nie są wyrażone w euro, mające zastosowanie pułapy początkowe, jak i wartości zmienionych tych pułapów, powinny być ustalane w stosownej walucie poprzez zastosowanie referencyjnego kursu wymiany ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniach określonych w niniejszym rozporządzeniu. W przypadku braku publikacji w określonym dniu, należy zastosować kurs opublikowany w pierwszym wydaniu Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej po tym dniu, które zawiera taki referencyjny kurs wymiany. W celu ochrony konsumentów przed wzrostem cen detalicznych usług roamingu regulowanego (usługi połączeń głosowych, wiadomości SMS lub transmisji danych w roamingu regulowanym) w związku z wahaniami referencyjnego kursu wymiany walut innych niż euro, państwo członkowskie, którego walutą nie jest euro, powinno stosować średnią z kilku referencyjnych kursów wymiany dla danego okresu w celu określenia maksymalnych opłat detalicznych w swojej walucie.

(37)       Praktyka niektórych operatorów sieci ruchomych, polegająca na naliczaniu opłat za świadczenie połączeń głosowych w roamingu na poziomie hurtowym na podstawie minimalnych długości impulsów wynoszących do 60 sekund, a nie w oparciu o naliczanie sekundowe, zazwyczaj stosowane w przypadku innych opłat hurtowych naliczanych pomiędzy operatorami, powoduje zakłócenie konkurencji pomiędzy tymi operatorami a operatorami stosującymi inne metody naliczania opłat oraz szkodzi spójnemu stosowaniu maksymalnych opłat hurtowych wprowadzonych niniejszym rozporządzeniem. Co więcej, stanowi ona dodatkową opłatę, która zwiększając koszty hurtowe, ma negatywne skutki dla cen usług głosowych w roamingu na poziomie detalicznym. W związku z tym operatorzy sieci ruchomych powinni zostać zobowiązani do rozliczania opłat za hurtowe świadczenie połączeń realizowanych w roamingu regulowanym w oparciu o naliczanie sekundowe.

(38)  Według szacunków ERG, poprzednika BEREC, praktyka stosowana przez operatorów sieci ruchomych, polegająca na naliczaniu opłat za usługi roamingu na poziomie detalicznym na podstawie impulsów o długości powyżej jednej sekundy, zwiększyła w przypadku korzystania z eurotaryfy usług głosowych o około 24% typowy rachunek za połączenia wykonane oraz o 19% za połączenia odebrane. ERG stwierdziła również, że podwyżki te stanowią rodzaj ukrytej opłaty, ponieważ dla większości konsumentów zasady naliczania opłat nie są przejrzyste. Z tego względu ERG zaleciła pilne podjęcie działań w celu rozwiązania problemu różnych metod naliczania opłat na poziomie detalicznym, stosowanych w przypadku eurotaryfy usług głosowych.

(39)       Mimo że rozporządzenie (WE) nr 717/2007, wprowadzając w Unii eurotaryfę, określiło wspólne podejście w celu zapewnienia ochrony klientów korzystających z roamingu przed nadmiernymi opłatami z tytułu połączeń realizowanych w roamingu regulowanym, różnice w metodach naliczania impulsów, stosowane przez operatorów sieci ruchomych, poważnie szkodzą jego spójnemu stosowaniu. Oznacza to również, że pomimo transgranicznego charakteru ogólnounijnych usług roamingu występują różne podejścia do kwestii naliczania opłat za połączenia realizowane w roamingu regulowanym, co powoduje zakłócenie warunków konkurencji na rynku wewnętrznym.

(40)       Należy zatem wprowadzić wspólny zbiór zasad dotyczących naliczania impulsów w przypadku eurotaryfy usług głosowych na poziomie detalicznym w celu dalszego wzmocnienia rynku wewnętrznego i zapewnienia w całej Unii takiego samego wysokiego poziomu ochrony konsumentów korzystających z usług roamingu ogólnounijnego.

(41)  Należy zatem zobowiązać operatorów świadczących, na poziomie detalicznym, połączenia realizowane w roamingu regulowanym do sekundowego naliczania swoim klientom opłat za wszystkie połączenia, które podlegają eurotaryfie usług głosowych, z zastrzeżeniem jedynie możliwości określania, w przypadku połączeń wykonywanych, minimalnej długości pierwszego impulsu, nieprzekraczającej 30 sekund. Umożliwi to dostawcom usług roamingu pokrycie wszelkich uzasadnionych kosztów ustanawiania połączeń oraz zapewni swobodę konkurowania za pomocą krótszych minimalnych długości impulsów. W przypadku połączeń odbieranych dopuszczenie minimalnej długości pierwszego impulsu nie znajduje uzasadnienia w przypadku eurotaryfy usług głosowych, ponieważ koszty hurtowe ustalane są w oparciu o naliczanie sekundowe, a szczególne koszty ustanowienia połączenia uwzględnione są już w stawkach za zakańczanie połączeń w sieci ruchomej.

(42)       Klienci nie powinni płacić za odbieranie wiadomości głosowych w sieci odwiedzanej, ponieważ nie są w stanie kontrolować czasu trwania takich wiadomości. Nie powinno to mieć wpływu na inne mające zastosowanie opłaty z tytułu wiadomości głosowych, na przykład opłaty z tytułu odsłuchiwania takich wiadomości.

(42a)     Klienci zamieszkali w regionach przygranicznych nie powinni otrzymywać bezzasadnie wysokich rachunków w związku z niezamierzonym korzystaniem z  roamingu. Dostawcy usług roamingu powinni w związku z tym podjąć rozsądne działania w celu ochrony klientów przed koniecznością ponoszenia opłat roamingowych gdy znajdują się na terytorium swojego państwa członkowskiego. Powinny one obejmować odpowiednie działania informacyjne pozwalające klientom czynnie unikać takich przypadków niezamierzonego korzystania z roamingu. Krajowe organy regulacyjne powinny mieć świadomość sytuacji klientów narażonych na problemy konieczności uiszczenia opłat roamingowych podczas gdy nadal przebywają oni na terytorium swojego państwa członkowskiego oraz powinny podjąć odpowiednie działania w celu złagodzenia tego problemu.

(43)  W przypadku usług SMS w roamingu, tak jak w przypadku usług głosowych w roamingu, istnieje znaczące ryzyko, że samo nałożenie obowiązków w zakresie pułapów cenowych na poziomie hurtowym nie spowoduje automatycznej obniżki stawek dla klientów detalicznych. Z drugiej strony, podjęcie działań mających na celu obniżenie poziomu cen detalicznych bez rozwiązania kwestii poziomu kosztów hurtowych związanych ze świadczeniem tych usług mogłoby zaszkodzić pozycji niektórych, zwłaszcza mniejszych, dostawców usług roamingu, przez zwiększenie ryzyka zaniżania cen.

(44)       Co więcej, z uwagi na szczególną strukturę rynku usług roamingu i jego transgraniczny charakter, ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r. nie zapewniły krajowym organom regulacyjnym odpowiednich narzędzi do skutecznego rozwiązywania problemów związanych z konkurencyjnością, stanowiących podłoże wysokiego poziomu cen hurtowych i detalicznych w przypadku usług SMS w roamingu regulowanym. Nie zapewnia to sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego i powinno być skorygowane.

(45)       Należy zatem nałożyć obowiązki regulacyjne w odniesieniu do usług SMS w roamingu regulowanym na poziomie hurtowym, aby ustalić bardziej uzasadnioną relację pomiędzy opłatami hurtowymi a kosztami świadczenia tych usług, oraz w okresie przejściowym na poziomie detalicznym, aby chronić interesy klientów korzystających z roamingu do czasu zapewnienia skutecznego funkcjonowania środków strukturalnych.

(46)  Dopóki środki strukturalne nie zapewnią wystarczającej konkurencji na rynku usług roamingu, najbardziej skutecznym i proporcjonalnym podejściem do kwestii regulacji poziomu cen na poziomie hurtowym w zakresie wiadomości SMS w roamingu regulowanym jest ustalenie na poziomie unijnym maksymalnej średniej opłaty za wiadomość SMS wysyłaną z sieci odwiedzanej. Średnia opłata hurtowa powinna mieć zastosowanie do rozliczeń pomiędzy dowolnymi dwoma operatorami w Unii w określonym czasie.

(47)       Maksymalna opłata hurtowa w przypadku usług SMS w roamingu regulowanym powinna uwzględniać wszystkie koszty ponoszone przez operatora świadczącego usługę hurtową, w tym między innymi koszt zainicjowania połączenia, koszt przesłania oraz nieodzyskany koszt zakańczania wiadomości SMS w roamingu w sieci odwiedzanej. Operatorom świadczącym usługi SMS w roamingu regulowanym na poziomie hurtowym należy zatem zakazać wprowadzania odrębnej opłaty z tytułu zakańczania wiadomości SMS w roamingu w ich sieci, aby zapewnić spójne stosowanie zasad określonych w niniejszym rozporządzeniu.

(48)       W celu zapewnienia, aby maksymalne opłaty dotyczące hurtowych usług SMS w roamingu były zbliżone do poziomu odpowiadającego kosztom świadczenia tych usług, oraz aby konkurencja mogła rozwijać się na poziomie detalicznym, maksymalne opłaty hurtowe dotyczące regulowanych usług SMS powinny być stopniowo obniżane.

(49)  W rozporządzeniu (WE) nr 544/2009 uznano, że z uwagi na brak elementów strukturalnych wprowadzających konkurencję na rynku usług roamingu, najbardziej skutecznym i proporcjonalnym podejściem do kwestii regulacji poziomu cen detalicznych w zakresie wiadomości SMS w roamingu ogólnounijnym było nałożenie na operatorów sieci ruchomych wymogu oferowania swoim klientom korzystającym z roamingu eurotaryfy SMS, która nie przekracza określonej opłaty maksymalnej.

(50)       Do czasu zapewnienia skutecznego funkcjonowania środków strukturalnych, należy utrzymać tymczasową eurotaryfę SMS na poziomie ochronnym zapewniającym utrzymanie dotychczasowych korzyści dla konsumentów i gwarantującym dostawcom usług roamingu wystarczającą marżę, a zarazem odzwierciedlającym w bardziej uzasadniony sposób koszty świadczenia usług.

(51)       Tymczasowa eurotaryfa SMS, która może być oferowana klientom korzystającym z roamingu, powinna zatem odzwierciedlać uzasadnioną marżę w stosunku do kosztów świadczenia usługi SMS w roamingu regulowanym, pozostawiając jednocześnie dostawcom usług roamingu swobodę konkurowania dzięki różnicowaniu ich ofert oraz dostosowaniu ich struktur taryfowych do warunków rynkowych i preferencji konsumentów. Taki pułap ochronny, który należy ustalić na takim poziomie, aby nie miał negatywnego wpływu na korzyści ze środków strukturalnych wynikające dla konkurencji wynikające z wprowadzenia środków strukturalnych, mógłby zostać zniesiony po zapewnieniu skutecznego funkcjonowania środków strukturalnych. To podejście regulacyjne nie powinno mieć zastosowania do usług SMS o wartości dodanej.

(52)  Klienci korzystający z roamingu nie powinni być obciążani żadnymi dodatkowymi opłatami z tytułu odbierania wiadomości SMS lub wiadomości poczty głosowej w roamingu regulowanym w sieci odwiedzanej, ponieważ tego rodzaju koszty związane z zakańczaniem wiadomości pokrywa już opłata detaliczna pobierana za wysłanie wiadomości SMS lub wiadomości poczty głosowej w roamingu.

(53)       Eurotaryfa SMS powinna mieć automatyczne zastosowanie do wszelkich nowych lub obecnych klientów korzystających z roamingu, którzy celowo nie wybrali lub celowo nie wybierają określonej taryfy roamingowej dla wiadomości SMS ani pakietu usług roamingu obejmującego wiadomości SMS w roamingu regulowanym.

(54)       Wiadomość SMS oznacza wiadomość tekstową w ramach usługi Short Message Service i różni się wyraźnie od innych wiadomości, takich jak wiadomości MMS lub wiadomości poczty elektronicznej. W celu zapewnienia, aby niniejsze rozporządzenie nie zostało pozbawione skuteczności, a jego cele zostały w pełni osiągnięte, należy zakazać wprowadzania jakichkolwiek zmian w zakresie parametrów technicznych wiadomości SMS dostarczanej w roamingu, które sprawiłyby, że różniłaby się ona od krajowej wiadomości SMS.

(55)  Zgodnie z danymi zgromadzonymi przez krajowe organy regulacyjne nadal utrzymują się wysokie stawki średnich opłat hurtowych za usługi transmisji danych w roamingu, pobierane przez operatorów sieci odwiedzanej od dostawców usług roamingu klientów korzystających z roamingu. Mimo iż te opłaty hurtowe  zdają się wykazywać tendencję zniżkową, nadal są bardzo wysokie w stosunku do poniesionych kosztów.

(56)       Ciągle wysoki poziom opłat hurtowych w przypadku usług transmisji danych w roamingu wynika przede wszystkim z wysokich opłat hurtowych pobieranych przez operatorów sieci niepreferowanych. Takie opłaty spowodowane są ograniczeniami w sterowaniu przepływem połączeń, które nie zachęcają operatorów do jednostronnego obniżania standardowych cen hurtowych z uwagi na to, że połączenia będą odbierane niezależnie od naliczanej opłaty. Efektem tego jest wyjątkowe zróżnicowanie cen hurtowych. W niektórych przypadkach opłaty hurtowe za transmisję danych w roamingu, mające zastosowanie w przypadku sieci niepreferowanych, są sześciokrotnie wyższe niż ceny mające zastosowanie do sieci preferowanej. Te nadmiernie wysokie opłaty hurtowe z tytułu usług transmisji danych w roamingu prowadzą do znacznych zakłóceń konkurencji między dostawcami usług roamingu w Unii, które szkodzą sprawnemu funkcjonowaniu rynku wewnętrznego rynku. Ograniczają także zdolność dostawców usług roamingu do przewidywania swoich kosztów hurtowych, a tym samym do oferowania swoim klientom przejrzystych i konkurencyjnych pakietów taryfowych na poziomie detalicznym. Z uwagi na ograniczoną możliwość skutecznego rozwiązania tych problemów przez krajowe organy regulacyjne na poziomie krajowym, należy zastosować maksymalną opłatę hurtową do usług transmisji danych w roamingu. Należy zatem nałożyć obowiązki regulacyjne w odniesieniu do usług transmisji danych w roamingu regulowanym na poziomie hurtowym, aby ustalić bardziej uzasadnioną relację pomiędzy opłatami hurtowymi a kosztami świadczenia tych usług, oraz na poziomie detalicznym, aby chronić interesy klientów korzystających z roamingu.

(57)  Dostawcy usług roamingu nie powinni obciążać klienta korzystającego z roamingu kosztami jakiejkolwiek usługi transmisji danych w roamingu regulowanym, dopóki klient korzystającego z roamingu nie wyrazi zgody na świadczenie takiej usługi.

(58)       Zakres niniejszego rozporządzenia powinien obejmować świadczenie ogólnounijnych detalicznych usług transmisji danych w roamingu. Specyfika rynków usług roamingu, która uzasadniała przyjęcie rozporządzenia (WE) nr 717/2007 oraz nałożenie na operatorów sieci ruchomych obowiązków w zakresie świadczenia połączeń głosowych i usług SMS w roamingu ogólnounijnym, dotyczy w równym stopniu świadczenia detalicznych usług transmisji danych w roamingu ogólnounijnym. Tak jak usługi połączeń głosowych i usługi SMS w roamingu, usługi transmisji danych w roamingu nie są nabywane oddzielnie na poziomie krajowym, ale stanowią jedynie część szerszego pakietu usług detalicznych, jaki klienci nabywają od swojego dostawcy usług roamingu, co ogranicza tym samym działanie mechanizmów konkurencji. Podobnie, z uwagi na transgraniczny charakter odnośnych usług, krajowe organy regulacyjne, które mają za zadanie chronić i promować interesy klientów sieci ruchomych zamieszkujących ich terytorium, nie są w stanie kontrolować praktyk operatorów sieci odwiedzanej z siedzibą w innych państwach członkowskich.

(59)  Podobnie jak w przypadku środków regulacyjnych wprowadzonych już w odniesieniu do usług połączeń głosowych i wiadomości SMS, dopóki środki strukturalne nie zapewnią wystarczającej konkurencji, najskuteczniejszym i najbardziej proporcjonalnym podejściem w zakresie regulacji poziomu cen ogólnounijnych detalicznych usług transmisji danych w roamingu w okresie przejściowym jest wprowadzenie wymogu, zgodnie z którym dostawcy usług roamingu zobowiązani są do zaoferowania klientom korzystającym z roamingu tymczasowej eurotaryfy usług transmisji danych, która nie przekracza określonej opłaty maksymalnej. Eurotaryfę usług transmisji danych należy ustalić na poziomie ochronnym, który zagwarantuje dostawcom usług roamingu wystarczającą marżę, zapewniając jednocześnie ochronę konsumentów do czasu do czasu zapewnienia skutecznego funkcjonowania środków strukturalnych i jednocześnie odzwierciedlając także w bardziej uzasadniony sposób koszty świadczenia usług.

(60)       Tymczasowa eurotaryfa usług transmisji danych, jaka może być oferowana klientom korzystającym z roamingu, powinna zatem odzwierciedlać uzasadnioną marżę w stosunku do kosztów świadczenia usługi transmisji danych w roamingu regulowanym, pozostawiając jednocześnie dostawcom usług roamingu swobodę konkurowania dzięki różnicowaniu ich ofert oraz dostosowaniu ich struktur cenowych do warunków rynkowych i preferencji konsumentów. Ten pułap ochronny, który należy ustalić na takim poziomie, aby nie miał negatywnego wpływu na korzyści dla konkurencji wynikające z wprowadzenia środków strukturalnych, może zostać zniesiony po tym, jak środki strukturalne zaczną przynosić klientom konkretne i trwałe korzyści. Podobnie jak w przypadku podejścia przyjętego w odniesieniu do usług połączeń głosowych i wiadomości SMS w roamingu, ze względu na oczekiwane zmniejszenie kosztów świadczenia detalicznych usług transmisji danych w roamingu, maksymalne regulowane opłaty w ramach tymczasowej eurotaryfy usług transmisji danych powinny być stopniowo obniżane.

(61)  Tymczasowa eurotaryfa usług transmisji danych powinna mieć automatyczne zastosowanie do wszelkich nowych lub dotychczasowych klientów korzystających z roamingu, którzy celowo nie wybrali lub celowo nie wybiorą określonej taryfy roamingowej dla usług transmisji danych ani pakietu usług roamingu obejmującego usługi transmisji danych w roamingu regulowanym.

(62)       W celu zapewnienia, aby konsumenci płacili tylko za te usługi transmisji danych, z których faktycznie skorzystali, i aby uniknąć problemu ukrytych opłat wynikających z mechanizmów naliczania stosowanych przez operatorów, który wystąpił w przypadku usług połączeń głosowych po wprowadzeniu rozporządzenia (WE) nr 717/2007, opłaty w ramach tymczasowej eurotaryfy usług transmisji danych powinny być naliczane według kilobajtów. Taki sposób naliczania jest zgodny z mechanizmem naliczania stosowanym już na poziomie hurtowym.

(63)       Dostawcy usług roamingu mogą oferować sprawiedliwą, całościową miesięczną stawkę ryczałtową, do której nie mają zastosowania żadne opłaty maksymalne, i która mogłaby obejmować wszystkie usługi w roamingu ogólnounijnym.

(64)       W celu zapewnienia wszystkim użytkownikom połączeń głosowych telefonii ruchomej korzyści płynących z niniejszego rozporządzenia, tymczasowe wymogi dotyczące cen detalicznych powinny mieć zastosowanie niezależnie od faktu, czy klient korzystający z roamingu korzysta u dostawcy usług roamingu z usługi na zasadzie przedpłaty (pre-paid), czy z usługi abonamentowej, a także niezależnie od tego, czy dostawca usług roamingu posiada własną sieć, czy jest operatorem wirtualnej sieci ruchomej, czy też odsprzedaje usługi połączeń głosowych telefonii ruchomej.

▌

(66)  W przypadku gdy unijni operatorzy usług telefonii ruchomej stwierdzą, że korzyści płynące z interoperacyjności i połączenia od punktu wyjścia do punktu docelowego dla ich klientów są zagrożone rozwiązaniem lub ryzykiem rozwiązania ich umów z operatorami sieci ruchomej w innych państwach członkowskich lub gdy stwierdzą brak możliwości świadczenia swoim klientom usług w innym państwie członkowskim w wyniku braku umowy z przynajmniej jednym operatorem hurtowym sieci, krajowe organy regulacyjne powinny skorzystać, jeżeli to konieczne, z uprawnień przysługujących im na mocy art. 5 dyrektywy o dostępie w celu zapewnienia odpowiedniego dostępu oraz połączeń sieciowych dla zagwarantowania połączenia od punktu wyjścia do punktu docelowego i interoperacyjności usług, uwzględniając cele określone w art. 8 dyrektywy ramowej, w szczególności utworzenie w pełni funkcjonującego rynku wewnętrznego usług łączności elektronicznej.

(67)       W celu poprawy przejrzystości cen detalicznych usług roamingu oraz aby pomóc klientom korzystającym z roamingu w podejmowaniu decyzji co do używania ich urządzeń mobilnych podczas pobytu za granicą, operatorzy usług łączności ruchomej powinni dostarczać swoim klientom korzystającym z roamingu bezpłatne informacje o wysokości opłat roamingowych, jakie mają do ich zastosowanie przy korzystaniu z usług roamingu w odwiedzanym państwie członkowskim. Ponieważ niektóre grupy klientów mogą być dobrze poinformowane o opłatach roamingowych, dostawcy usług roamingu powinni zapewnić możliwość zrezygnowania w prosty sposób z tej automatycznej tekstowej usługi informacyjnej. Operatorzy powinni ponadto aktywnie udzielać swoim klientom, pod warunkiem, że ci znajdują się na terytorium Unii, na ich wniosek i nieodpłatnie, dodatkowych informacji o opłatach za minutę połączenia lub za wiadomość SMS lub za megabajt przesłanych danych (wraz z podatkiem VAT) za wykonywanie lub odbieranie połączeń głosowych, a także za wysyłanie i odbieranie wiadomości SMS, MMS i innych usług transmisji danych w odwiedzanym państwie członkowskim. ▌

(68)  Zapewnienie przejrzystości wymaga, aby operatorzy byli zobowiązani do udzielania informacji o wysokości opłat roamingowych, w szczególności o wysokości eurotaryfy usług głosowych, eurotaryfy SMS i eurotaryfy usług transmisji danych oraz – o ile ją oferują – całościowej stawki ryczałtowej, przy zawieraniu umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz każdorazowo w przypadku zmiany wysokości opłat roamingowych. Dostawcy usług roamingu powinni udzielać informacji o opłatach roamingowych za pomocą odpowiednich środków, takich jak faktury, internet, reklama telewizyjna lub przesyłki reklamowe. Wszystkie informacje i oferty powinny być jasne, zrozumiałe, pozwalać na porównanie i być przejrzyste w odniesieniu do cen i charakterystyki usługi. Reklamowanie ofert usług roamingu i ich sprzedaż klientom powinny być w pełni zgodne z przepisami dotyczącymi ochrony konsumentów, a w szczególności z dyrektywą 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym („dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych”)[21]. Dostawcy usług roamingu powinni zapewnić, aby wszyscy ich klienci korzystający z roamingu mieli świadomość możliwości skorzystania z taryf regulowanych w danym okresie i powinni poinformować klientów na piśmie oraz w jasny i bezstronny sposób o warunkach eurotaryfy usług głosowych, eurotaryfy SMS i eurotaryfy usług transmisji danych oraz o prawie do skorzystania z nich i do ich zmiany na inne.

(69)  Ponadto należy wprowadzić środki mające na celu poprawę przejrzystości opłat detalicznych w przypadku wszystkich usług transmisji danych w roamingu, w szczególności w celu wyeliminowania problemu szokująco wysokich rachunków, który stanowi barierę na drodze do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, a także zapewnienie klientom korzystającym z roamingu narzędzi potrzebnych im do monitorowania i kontrolowania własnych wydatków w zakresie usług transmisji danych w roamingu. Nie powinno również być przeszkód w powstawaniu zastosowań lub technologii, które mogą stanowić zastępstwo lub alternatywę dla takich usług roamingu, jak Wi-Fi. ▌

(70)       W szczególności, dostawcy usług roamingu powinni dostarczać bezpłatnie swoim klientom korzystającym z roamingu zindywidualizowane informacje taryfowe dotyczące opłat mających zastosowanie do tych klientów w zakresie usług transmisji danych w roamingu każdorazowo w momencie uruchamiania przez klientów usługi transmisji danych w roamingu po raz pierwszy po przybyciu do innego państwa. Informacje te powinny zostać przekazane na ▌urządzenie mobilne klienta w sposób najbardziej odpowiedni dla ich łatwego odbioru i zrozumienia oraz w sposób umożliwiający łatwy dostęp do tych informacji w późniejszym terminie.

(71)       Aby ułatwić klientom zrozumienie skutków finansowych korzystania z usług transmisji danych w roamingu ▌oraz aby pozwolić im monitorować i kontrolować własne wydatki, dostawcy usług roamingu powinni, zarówno przed zawarciem umowy, jak i po jej zawarciu, przedstawiać klientom na bieżąco odpowiednie informacje o opłatach z tytułu usług transmisji danych w roamingu regulowanym. W zakres takich informacji mogą wchodzić przykłady przybliżonej ilości danych używanych na przykład przy wysyłaniu wiadomości pocztą elektroniczną, przesyłaniu zdjęcia, przeglądaniu stron internetowych czy korzystaniu z aplikacji mobilnych.

(72)  Ponadto w celu uniknięcia szokująco wysokich rachunków dostawcy usług roamingu powinni określić jeden lub większą liczbę maksymalnych pułapów wyrażonych w kwotach opłat lub objętości danych możliwych do pobrania, jakie obowiązywać będą klientów w związku z korzystaniem z usług transmisji danych w roamingu, wyrażonych w walucie, w której klient korzystający z roamingu otrzymuje rachunki, i które powinni zaoferować bezpłatnie wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu, a także odpowiednio ich powiadamiać, na takim nośniku, który mogą ponownie odczytać w późniejszym terminie, o zbliżaniu się do wybranego pułapu. Po osiągnięciu tego maksymalnego pułapu klienci nie powinni dłużej otrzymywać tych usług lub ponosić opłat z ich tytułu, o ile nie zażądają oni wyraźnie kontynuowania korzystania z tych usług zgodnie z warunkami określonymi w powiadomieniu. W takim przypadku powinni oni otrzymać bezpłatne potwierdzenie na takim nośniku, który pozwala na ponowne odczytanie w późniejszym terminie. Klienci korzystający z roamingu powinni mieć możliwość wyboru któregokolwiek z tych maksymalnych pułapów wyrażonych w kwotach opłat lub objętości danych możliwych do pobrania w rozsądnym czasie lub możliwość odrzucenia tej opcji. O ile klienci nie zdecydują inaczej, powinni korzystać z domyślnego systemu pułapów.

(73)  Tego rodzaju środki służące przejrzystości powinny być traktowane jako minimalne zabezpieczenia dla klientów korzystających z roamingu i nie powinny uniemożliwiać dostawcom usług roamingu oferowania swoim klientom szeregu innych narzędzi, które ułatwiają klientom przewidywanie i kontrolowanie swoich wydatków w zakresie usług transmisji danych w roamingu. Wielu dostawców usług roamingu rozwija na przykład nowe oferty detaliczne w zakresie świadczenia usług roamingu według taryfy ryczałtowej, umożliwiające transmisję danych w roamingu za określoną cenę i w ciągu określonego czasu aż do osiągnięcia rozsądnego pułapu wyrażonego w objętości danych możliwych do pobrania. Dostawcy usług roamingu opracowują również systemy umożliwiające powiadamianie w czasie rzeczywistym klientów korzystających z roamingu o aktualnej kwocie do zapłaty za usługi transmisji danych w roamingu. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego, należy w zharmonizowanych przepisach uwzględnić tę ewolucję rynków krajowych.

(74)       ▌ Klienci korzystający z taryf przedpłaconych mogą również otrzymywać szokująco wysokie rachunki za korzystanie z usług transmisji danych w roamingu ▌. W związku z tym przepisy dotyczące progu odcięcia powinny również mieć zastosowanie do tych klientów ▌.

(74a)  Istnieją istotne różnice pomiędzy taryfami w roamingu regulowanym na terytorium Unii a taryfami w roamingu ponoszonymi przez konsumentów podczas podróży poza Unię, które są znacząco wyższe od cen na terytorium Unii. Z uwagi na brak spójnego podejścia w odniesieniu do przejrzystości i środków ochronnych dotyczących roamingu poza Unią, konsumenci nie są pewni swoich praw i w związku z tym często powstrzymują się od korzystania z usług łączności ruchomej za granicą. Dostęp do przejrzystych informacji mógłby pomóc konsumentom nie tylko w podjęciu decyzji o sposobie używania posiadanego urządzenia mobilnego w trakcie podróży za granicę (zarówno na terytorium Unii, jak i poza nim), lecz także w dokonaniu wyboru między dostawcami usług roamingu. W związku z tym konieczne jest rozwiązanie problemu braku przejrzystości i ochrony konsumenta poprzez zastosowanie określonych środków w zakresie przejrzystości i środków ochronnych również w odniesieniu do usług roamingu świadczonych poza Unią. Środki takie przyczyniłyby się do rozwoju konkurencji i poprawy funkcjonowania rynku wewnętrznego.

(74b)     Jeżeli operator sieci odwiedzanej w odwiedzanym państwie poza Unią nie zezwala dostawcy usług roamingu na monitorowanie w czasie rzeczywistym korzystania z takiej usługi przez jego klientów, dostawca usług roamingu nie powinien być zobowiązany do wprowadzania maksymalnych pułapów wyrażonych w kwotach opłat lub objętości danych możliwych do pobrania w celu ochrony klientów.

(75)  Krajowe organy regulacyjne, które są odpowiedzialne za realizację zadań wynikających z ram regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r., powinny posiadać uprawnienia umożliwiające im nadzór nad realizacją obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia i ich egzekwowanie na terytorium podlegającym ich właściwości. Powinny one także monitorować zmiany wysokości opłat za usługi łączności głosowej i transmisji danych pobieranych od klientów korzystających z roamingu na terytorium Unii, w tym, w odpowiednich przypadkach, w odniesieniu do konkretnych kosztów związanych z realizacją i odbiorem połączeń roamingowych w najbardziej oddalonych regionach Unii oraz w odniesieniu do konieczności zapewnienia możliwości odzyskania tych kosztów na rynku hurtowym, a także monitorować, czy techniki sterowania połączeniami nie są wykorzystywane w celu ograniczenia wyboru na szkodę klientów. Organy te powinny zapewnić, aby zainteresowane podmioty miały dostęp do aktualnych informacji o stosowaniu niniejszego rozporządzenia, oraz publikować co sześć miesięcy wyniki tego monitorowania. Informacje na temat klientów biznesowych, klientów usług abonamentowych i klientów usług przedpłaconych powinny być przedstawiane oddzielnie.

(76)       Roaming w granicach jednego kraju w najbardziej oddalonych regionach Unii, w których uprawnienia do świadczenia usług telefonii ruchomej różnią się od uprawnień wydawanych na pozostałym obszarze danego kraju, mógłby korzystać z obniżek stawek odpowiadających obniżkom stosowanym na rynku wewnętrznym usług roamingu. Wdrożenie niniejszego rozporządzenia nie powinno spowodować wprowadzenia mniej korzystnych cen dla klientów korzystających z usług roamingu w granicach kraju w stosunku do klientów korzystających z usług roamingu ogólnounijnego. Organy krajowe mogą w tym celu przyjąć dodatkowe środki zgodne z prawem unijnym.

(76a)  Przy określaniu przepisów dotyczących sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszeń niniejszego rozporządzenia, państwa członkowskie powinny uwzględnić między innymi możliwość wypłacenia rekompensaty klientom przez dostawców usług roamingu za wszelkie opóźnienia lub utrudnienia w zmianie na alternatywnego dostawcę usług roamingu, zgodnie ze swoim prawem krajowym.

▌

(78)       Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie stworzenie wspólnego podejścia mającego zapewnić, aby użytkownicy publicznych sieci łączności ruchomej podczas podróży na terytorium Unii nie byli obciążani wygórowanymi opłatami za usługi roamingu ogólnounijnego, a tym samym osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony konsumentów poprzez zwiększenie konkurencji między dostawcami usług roamingu, nie mogą w wystarczającym stopniu być osiągnięte w sposób bezpieczny, zharmonizowany i szybki przez państwa członkowskie, natomiast mogą zostać lepiej zrealizowane na szczeblu unijnym, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(79)       Obowiązki regulacyjne dotyczące hurtowych opłat za usługi połączeń głosowych, wiadomości SMS i usługi transmisji danych w roamingu należy utrzymać, dopóki nie zostanie zapewnione skuteczne funkcjonowanie środków strukturalnych i dopóki na rynkach hurtowych nie pojawi się wystarczająca konkurencja. Ponadto obecne tendencje rynkowe pokazują, że usługi transmisji danych będą się stopniowo stawać najważniejszym segmentem usług łączności ruchomej, a hurtowe usługi transmisji danych w roamingu charakteryzują się obecnie największą dynamiką, czego efektem są ceny znacznie poniżej obecnych stawek regulowanych.

(80)  Pułapy ochronne na poziomie detalicznym, które należy ustalić na wystarczająco wysokim poziomie, tak aby nie miały negatywnego wpływu na potencjalne korzyści dla konkurencji wynikające ze środków strukturalnych, mogłyby zostać całkowicie zniesione po zapewnieniu skutecznego funkcjonowania tych środków strukturalnych i osiągnięciu prawdziwego rynku wewnętrznego. Pułapy ochronne na poziomie detalicznym powinny zatem być stopniowo obniżane, a następnie powinny przestać obowiązywać.

(81)       Komisja powinna dokonać przeglądu skuteczności niniejszego rozporządzenia w świetle jego celów oraz wkładu we wdrażanie ram regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r. i sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego. W tym kontekście Komisja powinna rozważyć wpływ rozporządzenia na pozycję konkurencyjną różnej wielkości dostawców usług łączności ruchomej w różnych częściach Unii na rozwój, tendencje i przejrzystość w zakresie opłat detalicznych i hurtowych, ich stosunek do kosztów rzeczywistych, zakres, w jakim założenia oceny skutków załączonej do niniejszego rozporządzenia zostały potwierdzone koszty przestrzegania rozporządzenia i jego wpływ na inwestycje. W świetle rozwoju technologii Komisja powinna również rozważyć dostępność i jakość usług będących alternatywą dla roamingu (na przykład dostęp przez Wi-Fi).

(81a)  Obowiązki regulacyjne dotyczące hurtowych i detalicznych opłat za usługi połączeń głosowych, wiadomości SMS i usługi transmisji danych w roamingu należy utrzymać w celu zapewnienia ochrony klientom, dopóki konkurencja na rynku usług detalicznych lub hurtowych nie będzie w pełni rozwinięta. W tym celu Komisja powinna ocenić do dnia 30 czerwca 2016 r, czy cele niniejszego rozporządzenia zostały osiągnięte, w tym również, czy w pełni wdrożono środki strukturalne oraz czy na rynku wewnętrznym usług roamingu w wystarczającym stopniu rozwinięta jest konkurencja. W przypadku stwierdzenia przez Komisję, że konkurencja nie jest rozwinięta w wystarczającym stopniu, Komisja powinna przedstawić stosowne wnioski Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w celu zapewnienia odpowiedniej ochrony konsumentom począwszy od 2017 roku.

(82)       Po dokonaniu wspomnianego wyżej przeglądu, a także w celu zapewnienia stałego monitorowania usług roamingu w Unii, Komisja powinna co dwa lata sporządzać sprawozdanie dla Parlamentu Europejskiego i Rady zawierające ogólne streszczenie najnowszych tendencji w zakresie usług roamingu i średniookresową ocenę postępu w zakresie realizacji celów niniejszego rozporządzenia oraz ewentualnych alternatywnych możliwości realizacji tych celów,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1Przedmiot i zakres stosowania

1.          Niniejsze rozporządzenie wprowadza wspólne podejście mające na celu zapewnienie ochrony użytkowników publicznych sieci łączności ruchomej podczas podróży na terytorium Unii przed nadmiernymi, w stosunku do konkurencyjnych cen krajowych, opłatami z tytułu usług roamingu ogólnounijnego  za wykonywanie i odbieranie połączeń, wysyłanie i odbieranie wiadomości SMS oraz korzystanie z usług transmisji danych z komutacją pakietów, przyczyniając się tym samym do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony konsumentów, pobudzeniu konkurencji i przejrzystości na rynku, oraz tworząc zarówno zachęty do innowacyjności, jak i oferując konsumentom większy wybór.

Niniejsze rozporządzenie określa przepisy umożliwiające odrębną sprzedaż usług roamingu regulowanego niezależnie od krajowych usług łączności ruchomej oraz określa warunki hurtowego dostępu do publicznych sieci łączności ruchomej do celów świadczenia usług roamingu regulowanego. Określa ono również przejściowe zasady dotyczące opłat, jakie mogą być pobierane przez dostawców usług roamingu za świadczenie usług roamingu regulowanego w zakresie połączeń głosowych inicjowanych i kończonych na terytorium Unii, wiadomości SMS wysyłanych i odbieranych na terytorium Unii oraz usług transmisji danych z komutacją pakietów klientom korzystającym z roamingu za pośrednictwem sieci łączności ruchomej na terytorium Unii. Ma ono zastosowanie zarówno do opłat pobieranych przez operatorów sieci na poziomie hurtowym, jak również do opłat pobieranych przez dostawców usług roamingu na poziomie detalicznym.

Dostosowane do brzmienia ust. 1a na następnej stronie + w tekście „seaparate sale” jako „odrębna sprzedaż”.

1a.  Odrębna sprzedaż regulowanych usług roamingu niezależnie od krajowych usług łączności ruchomej stanowi konieczny etap pośredni mający na celu zwiększenie konkurencji, tak aby obniżyć taryfy roamingowedla klientów w celu osiągnięcia rynku wewnętrznego usług łączności ruchomej, na którym ostatecznie nie będzie rozróżnienia między taryfami krajowymi i roamingowymi.

2.          Niniejsze rozporządzenie określa także zasady mające na celu zwiększenie przejrzystości cen i poprawę przekazywania informacji o opłatach użytkownikom usług roamingu ▌.

3           Niniejsze rozporządzenie stanowi środek szczególny w rozumieniu art. 1 ust. 5 dyrektywy ramowej.

4.          Maksymalne opłaty określone w niniejszym rozporządzeniu są wyrażone w euro.

5.          W przypadku gdy maksymalne opłaty na mocy art.  6, 8 i 11  są wyrażone w  walutach innych niż euro, początkowe pułapy opłat zgodne z tymi artykułami są przeliczane na te waluty przy zastosowaniu referencyjnych kursów wymiany opublikowanych w dniu 1 maja 2012 r.  przez Europejski Bank Centralny w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Na użytek kolejnych pułapów przewidzianych w art. 6 ust. 2 , art. 8 ust. 1 oraz art. 11 ust. 2, zmienione wartości ustala się według referencyjnego kursu wymiany opublikowanego w ten sposób w dniu 1 maja danego roku kalendarzowego. W przypadku opłat na mocy art. 6 ust. 2, art. 8 ust. 1 oraz art. 11 ust. 1, pułapy w walutach innych niż euro są zmieniane corocznie począwszy od roku 2015. Corocznie zmieniane pułapy w tych walutach mają zastosowanie od dnia 1 lipca, przy zastosowaniu referencyjnych kursów wymiany opublikowanych w dniu 1 maja tego samego roku.

▌

6.          W przypadku gdy maksymalne opłaty na mocy art.  7, 9 i 12 są wyrażone w  walutach innych niż euro, początkowe pułapy zgodne z tymi artykułami są przeliczane na te waluty przy zastosowaniu średniej referencyjnych kursów wymiany opublikowanych w dniach 1 marca, 1 kwietnia i 1 maja 2012 r.  przez Europejski Bank Centralny w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

             Na użytek kolejnych pułapów przewidzianych w art. 7 ust. 2, art. 9 ust. 2 oraz art. 12 ust. 2, zmienione wartości ustala się przy zastosowaniu średniej referencyjnego kursu wymiany ogłoszonego w ten sposób w dniach 1 marca, 1 kwietnia i 1 maja danego roku kalendarzowego. W przypadku maksymalnych opłat na mocy art. 7 ust. 2, art. 9 ust. 2 oraz art. 12 ust. 2, pułapy w walutach innych niż euro są zmieniane corocznie począwszy od roku 2015. Corocznie zmieniane pułapy w tych walutach mają zastosowanie od dnia 1 lipca, przy zastosowaniu średniej referencyjnych kursów wymiany opublikowanych w dniu 1 maja tego samego roku.

Artykuł 2Definicje

1.          Na użytek niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają definicje określone w art. 2 dyrektywy w sprawie dostępu, art. 2 dyrektywy ramowej oraz art. 2 dyrektywy o usłudze powszechnej.

2.          Poza definicjami, o których mowa w ust. 1, zastosowanie mają również następujące definicje:

▌

b)     „dostawca usług roamingu” oznacza przedsiębiorstwo, które świadczy klientowi korzystającemu z roamingu detaliczne usługi roamingu regulowanego;

ba)   „operator krajowy” oznacza przedsiębiorstwo, które świadczy klientowi korzystającemu z roamingu krajowe usługi łączności ruchomej;

bb)   „alternatywny dostawca usług roamingu” oznacza dostawcę usług roamingu innego niż operator krajowy;

c)  „sieć macierzysta” oznacza ▌publiczną ▌sieć łączności znajdującą się na terytorium państwa członkowskiego i wykorzystywaną przez dostawcę usług roamingu do świadczenia detalicznych usług roamingu regulowanego klientowi korzystającemu z roamingu;

ca)    „sieć odwiedzana” oznacza naziemną publiczną sieć łączności ruchomej znajdującą się na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie operatora krajowego klienta korzystającego z roamingu, który pozwala klientowi korzystającemu z roamingu wykonywać lub odbierać połączenia, wysyłać lub odbierać wiadomości SMS lub dane w transmisji danych z komutacją pakietów, dzięki uzgodnieniom z operatorem sieci macierzystej;

d)     „roaming ogólnounijny ” oznacza wykorzystanie urządzenia mobilnego ▌przez klienta korzystającego z roamingu w celu wykonywania lub odbierania połączeń wewnątrzunijnych, a także wysyłania lub odbierania wewnątrzunijnych wiadomości SMS lub dokonywania transmisji danych z komutacją pakietów, podczas pobytu w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie, w którym znajduje się sieć operatora krajowego, dzięki uzgodnieniom między ▌operatorem sieci macierzystej a ▌operatorem sieci odwiedzanej;

da)  „klient korzystający z roamingu” oznacza klienta dostawcy usług roamingu regulowanego, świadczonych poprzez naziemną publiczną sieć łączności ruchomej znajdującą się na terytorium Unii, którego umowa lub porozumienie z dostawcą usług roamingu pozwala na korzystanie z usługi roamingu ogólnounijnego;

e)      „połączenie realizowane w roamingu regulowanym” oznacza połączenie głosowe telefonii ruchomej wykonywane przez klienta korzystającego z roamingu, inicjowane w sieci odwiedzanej i zakończone w publicznej sieci łączności na terytorium Unii  lub połączenie odebrane przez klienta korzystającego z roamingu, które zostało zainicjowane w publicznej sieci łączności na terytorium Unii i zakończone w sieci odwiedzanej;

▌

ea)        „eurotaryfa usług głosowych” oznacza każdą taryfę, której wysokość nie przekracza opłaty maksymalnej określonej w art. 7 i którą dostawca usług roamingu może pobrać z tytułu świadczenia połączeń realizowanych w roamingu regulowanym zgodnie z tym artykułem;

i)  „wiadomość SMS” oznacza wiadomość tekstową w ramach usługi Short Message Service, złożoną głównie ze znaków alfabetycznych lub numerycznych, którą można przesyłać między numerami w sieci ruchomej lub stacjonarnej przyznanymi zgodnie z krajowymi planami numeracyjnymi;

j)           „wiadomość SMS w roamingu regulowanym” oznacza wiadomość SMS wysłaną przez klienta korzystającego z roamingu, która została zainicjowana w sieci odwiedzanej i zakończona w publicznej sieci łączności w Unii, lub wiadomość SMS odebraną przez klienta korzystającego z roamingu, która została zainicjowana w publicznej sieci łączności w Unii i zakończona w sieci odwiedzanej;

h)          „eurotaryfa SMS” oznacza każdą taryfę, której wysokość nie przekracza opłaty maksymalnej określonej w art. 9, którą dostawca usług roamingu może pobrać z tytułu świadczenia usług wiadomości SMS w roamingu regulowanym zgodnie z tym artykułem;

k)          „usługa transmisji danych w roamingu regulowanym” oznacza usługę roamingu umożliwiającą przesył danych z komutacją pakietów przez klienta korzystającego z roamingu za pomocą ▌urządzenia mobilnego, podczas gdy jest ono połączone z siecią odwiedzaną. Usługa transmisji danych w roamingu regulowanym nie obejmuje przekazywania lub odbierania połączeń realizowanych w roamingu regulowanym ani wiadomości SMS w roamingu regulowanym, ale obejmuje przekazywanie i odbieranie wiadomości MMS;

l)  „eurotaryfa usług transmisji danych” oznacza każdą taryfę, której wysokość nie przekracza opłaty maksymalnej określonej w art. 12, którą dostawca usługi roamingu może pobrać z tytułu świadczenia usług transmisji danych w roamingu regulowanym zgodnie z tym artykułem;

la)         „hurtowy dostęp do usług roamingu” oznacza bezpośredni hurtowy dostęp do usług roamingu lub dostęp hurtowy na zasadzie odsprzedaży usług roamingu;

▌ n)       „bezpośredni hurtowy dostęp do usług roamingu” oznacza udostępnienie przez operatora sieci ruchomej innemu przedsiębiorstwu urządzeń lub usług, na określonych warunkach, do celu świadczenia przez takie inne przedsiębiorstwo usług roamingu regulowanego klientom korzystającym z roamingu;

na)        „dostęp hurtowy na zasadzie odsprzedaży usług roamingu” oznacza świadczenie usług roamingu hurtowego przez operatora sieci ruchomej innego niż operator sieci odwiedzanej innemu przedsiębiorstwu w celu świadczenia przez takie inne przedsiębiorstwo usług roamingu regulowanego klientom korzystającym z roamingu.

▌

Artykuł 3Hurtowy dostęp do usług roamingu

1.          Operatorzy sieci ruchomych uwzględniają wszystkie uzasadnione wnioski o hurtowy dostęp do usług roamingu ▌.

1a.        Operatorzy sieci ruchomych mogą odrzucić wnioski o hurtowy dostęp do usług roamingu jedynie na podstawie obiektywnych kryteriów.

2.          Hurtowy dostęp do usług roamingu obejmuje dostęp do wszystkich elementów sieci i urządzeń towarzyszących oraz dostęp do odpowiednich usług, oprogramowania i systemów informatycznych niezbędnych do świadczenia klientom usług roamingu regulowanego.

2a.        Przepisy dotyczące hurtowych opłat za usługi w roamingu regulowanym określone w art. 6, 8 i 11 mają zastosowanie do zapewniania dostępu do wszystkich elementów hurtowego dostępu do usług roamingu, o których mowa w ust. 2.

Bez uszczerbku dla akapitu pierwszego, w przypadku dostępu hurtowego na zasadzie odsprzedaży usług roamingu, operatorzy sieci ruchomej mogą pobierać uczciwe i uzasadnione ceny z tytułu udostępnienia elementów, których nie obejmuje ust. 2.

2b.  Operatorzy sieci ruchomych publikują ofertę referencyjną z uwzględnieniem wytycznych BEREC, o których mowa w ust. 4, oraz udostępniają ją przedsiębiorstwu występującemu z wnioskiem o hurtowy dostęp do usług roamingu. Operatorzy sieci ruchomych udostępniają przedsiębiorstwu występującemu z wnioskiem o dostęp zgodny z niniejszym artykułem projekt umowy dotyczącej takiego dostępu nie później niż w terminie jednego miesiąca po pierwotnym otrzymaniu wniosku przez operatora sieci ruchomej. Hurtowy dostęp do usług roamingu przyznawany jest w rozsądnym terminie nieprzekraczającym trzech miesięcy od zawarcia umowy. Operatorzy sieci ruchomych, którzy otrzymali wniosek o hurtowy dostęp do usług roamingu, oraz przedsiębiorstwa występujące z wnioskiem o dostęp prowadzą negocjacje w dobrej wierze.

2c.         Oferta referencyjna, o której mowa w ust. 2b, musi być wystarczająco szczegółowa oraz uwzględniać wszystkie elementy niezbędne do hurtowego dostępu do usług roamingu, o którym mowa w ust. 2, a także zawiera opis ofert mających znaczenie dla bezpośredniego hurtowego dostępu do usług roamingu i dostępu hurtowego na zasadzie odsprzedaży usług roamingu, oraz powiązane warunki. W razie konieczności krajowe organy regulacyjne wprowadzają zmiany do oferty referencyjnej w celu wypełnienia obowiązków określonych w niniejszym artykule.

2d.  W przypadku gdy przedsiębiorstwo występujące z wnioskiem o dostęp chce włączenia do negocjacji handlowych również takich elementów, których nie obejmuje oferta referencyjna, operatorzy sieci ruchomej odpowiadają na takie wnioski w rozsądnym terminie nieprzekraczającym dwóch miesięcy od pierwotnego otrzymania wniosku. Do celów niniejszego ustępu ust. 1a i 2b nie mają zastosowania.

▌

4.          Aby wesprzeć konsekwentne stosowanie niniejszego artykułu, BEREC – po konsultacji z zainteresowanymi stronami i w ścisłej współpracy z Komisją – ustanowi do dnia 30 września 2012 r. wytyczne dotyczące hurtowego dostępu do usług roamingu.

5.          Ust. 2b–2d mają zastosowanie od dnia 1 stycznia 2013 r.

Artykuł 4Odrębna sprzedaż

detalicznych usług roamingu regulowanego

1.          Operatorzy krajowi umożliwiają swoim klientom dostęp do regulowanych usług połączeń głosowych, wiadomości SMS oraz transmisji danych w roamingu, oferowanych w pakiecie przez jakiegokolwiek alternatywnego dostawcę usług roamingu.

Ani operatorzy krajowi, ani dostawcy usług roamingu nie mogą uniemożliwiać klientom dostępu do usług transmisji danych w roamingu regulowanym świadczonych przez alternatywnego dostawcę usług roamingu bezpośrednio w sieci odwiedzanej.

1a.        Klientom korzystającym z roamingu przysługuje prawo do zmiany w każdej chwili dostawcy usług roamingu. W przypadku gdy klient korzystający z roamingu wybierze zmianę dostawcy usług roamingu, zmiana taka odbywa się bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w możliwie najkrótszym terminie w zależności od rozwiązania technicznego wybranego dla wdrożenia odrębnej sprzedaży detalicznej usług roamingu regulowanego, a w żadnym wypadku nie później niż w terminie trzech dni roboczych od dnia zawarcia umowy z nowym dostawcą usług roamingu.

▌

3.          Zmiana na alternatywnego dostawcę usług roamingu lub między dostawcami usług roamingu jest nieodpłatna dla klientów i jest możliwa w każdym planie taryfowym. Nie wiąże się z nią jakikolwiek abonament ani dodatkowe stałe lub okresowe opłaty odnoszące się do elementów abonamentu innych niż usługa roamingu, w porównaniu z warunkami sprzed zmiany.

3a.  Operatorzy krajowi informują w jasnej, zrozumiałej i łatwo dostępnej formie wszystkich swoich klientów korzystających z roamingu o możliwości wyboru usług, o których mowa w ust. 1 akapit pierwszy.

▌

W szczególności podczas zawierania lub przedłużania umowy o świadczenie usług łączności ruchomej operatorzy krajowi przekazują indywidualnie każdemu swojemu klientowi pełne informacje dotyczące możliwości wyboru alternatywnego dostawcy usług roamingu oraz nie utrudniają zawarcia umowy z alternatywnym dostawcą usług roamingu. Klienci, którzy zawierają umowę o świadczenie usług roamingu regulowanego z operatorem krajowym, wyraźnie potwierdzają, że zostali poinformowani o takiej możliwości. Operator krajowy nie utrudnia i nie odradza sprzedawcom detalicznym działającym jako jego punkty sprzedaży oferowania umów na odrębne usługi roamingu zawieranych z alternatywnymi dostawcami usług roamingu ani nie zniechęca tych sprzedawców do oferowania takich umów.

▌

6.          Parametry techniczne ▌ usług roamingu regulowanego nie są zmieniane w taki sposób, by różniły się one pod względem parametrów technicznych od usług roamingu regulowanego - w tym również parametrów jakościowych - świadczonych na rzecz klienta przed zmianą. W przypadku gdy zmiana nie dotyczy wszystkich usług roamingu regulowanego, te usługi, których nie dotyczyła zmiana, są w dalszym ciągu świadczone w tej samej cenie i, w możliwie największym zakresie, z zachowaniem tych samych parametrów technicznych, w tym również parametrów jakościowych.

7.  Niniejszy artykuł ma zastosowanie od dnia 1 lipca 2014 r.

Artykuł 5

Wdrażanie odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego

▌

1.          Operatorzy krajowi wdrażają odrębną sprzedaż detalicznych usług roamingu regulowanego zgodnie z art. 4, tak aby klienci mieli możliwość korzystania z krajowych usług łączności ruchomej i z odrębnych usług roamingu regulowanego. Operatorzy krajowi uwzględniają wszystkie uzasadnione wnioski o dostęp do urządzeń i powiązanych usług wspierających istotnych dla odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego. Dostęp do tych urządzeń i usług wspierających, które są niezbędne do celów odrębnej sprzedaży usług roamingu regulowanego, w tym również usług w zakresie potwierdzania tożsamości użytkownika, jest nieodpłatny i nie pociąga za sobą żadnych bezpośrednich opłat ze strony klienta.

▌

2.  W celu zapewnienia spójnego i jednoczesnego wdrożenia odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego w całej Unii Komisja przyjmuje, w drodze aktów wykonawczych i po konsultacji z BEREC, do dnia 31 grudnia 2012 r., szczegółowe zasady dotyczące obowiązków w zakresie informacji, o których mowa w art. 4 ust. 3a, a także dotyczące rozwiązania technicznego służącego wdrażaniu odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 5a ust. 2, oraz stosuje się je od dnia 1 lipca 2014 r.

3.          Rozwiązanie techniczne służące wdrażaniu odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego spełnia następujące kryteria:

a)     łatwość obsługi przez konsumenta, w szczególności umożliwienie konsumentom łatwej i szybkiej zmiany na alternatywnego dostawcę usług roamingu przy zachowaniu swojego dotychczasowego numeru telefonu komórkowego oraz korzystaniu z tego samego urządzenia mobilnego;

b)     zdolność zaspokojenia na konkurencyjnych warunkach wszystkich kategorii zapotrzebowań konsumenta, w tym intensywnego korzystania z usług transmisji danych;

c)  zdolność skutecznego zwiększenia konkurencji, przy uwzględnieniu również możliwości wykorzystania przez operatorów posiadanych składników infrastruktury lub porozumień handlowych;

d)     opłacalność przy uwzględnieniu podziału kosztów pomiędzy operatorów krajowych i alternatywnych dostawców usług roamingu;

e)      zdolność do skutecznego wypełnienia obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1 ;

f)      umożliwienie maksymalnej interoperacyjności;

g)     łatwość obsługi przez użytkownika, w szczególności w zakresie technicznej obsługi urządzeń mobilnych przy zmianie sieci;

h)     zapewnienie, aby korzystanie z usług roamingu przez klientów z Unii w państwach trzecich lub przez klientów z państwa trzeciego w Unii nie było utrudnione;

i)      zapewnienie poszanowania przepisów dotyczących ochrony prywatności, danych osobowych, bezpieczeństwa i integralności sieci oraz przejrzystości wymaganych na mocy dyrektywy ramowej i dyrektyw szczegółowych;

j)  uwzględnienie promowania przez krajowe organy regulacyjne możliwości dostępu do informacji przez użytkowników końcowych oraz rozpowszechniania tych informacji lub korzystania przez nich z dowolnych aplikacji i usług, zgodnie z art. 8 ust. 4 lit. g) dyrektywy ramowej;

k)     zapewnienie stosowania przez dostawców równoważnych warunków w równoważnych okolicznościach.

4.          Do celów spełnienia kryteriów określonych w ust. 3 rozwiązanie techniczne może oznaczać zastosowanie jednej procedury technicznej lub połączenie większej ich liczby.

5.          W razie konieczności Komisja udziela europejskiemu organowi normalizacyjnemu mandatu do dostosowania odpowiednich norm, które są konieczne do zharmonizowanego wdrażania odrębnej sprzedaży detalicznych usług roamingu regulowanego.

6.          Ust. 1, 3, 4 i 5 niniejszego artykułu mają zastosowanie od dnia 1 lipca 2014 r..

Artykuł 5aProcedura komitetowa

1.          Komisję wspomaga Komitet ds. Łączności ustanowiony na mocy art. 22 dyrektywy ramowej. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2.          W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie ma art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł 6Opłaty hurtowe za wykonywanie połączeń realizowanych w roamingu regulowanym

1.          Średnia opłata hurtowa, którą operator sieci odwiedzanej może pobrać od dostawcy usług roamingu klienta za zrealizowanie połączenia w roamingu regulowanym zainicjowanego w sieci odwiedzanej, obejmująca między innymi koszty zainicjowania, tranzytu i zakończenia połączenia, od dnia 1 lipca 2012 r. nie przekracza 0,14  EUR za minutę.

2.  Średnia opłata hurtowa, o której mowa w ust. 1, ma zastosowanie w rozliczeniach między dowolnymi dwoma operatorami i obliczana jest za okres 12 miesięcy lub jakikolwiek krótszy okres pozostający do końca okresu stosowania maksymalnej średniej opłaty hurtowej określonej w niniejszym ustępie lub przed dniem 30 czerwca 2022 r. Maksymalna średnia opłata hurtowa zostaje obniżona do 0,10  EUR  w dniu 1 lipca 2013 r. i do 0,05  EUR w dniu 1 lipca  2014  r. oraz, bez uszczerbku dla art. 19, pozostaje na poziomie 0,05 EUR do dnia 30 czerwca 2022 r.

3.          Średnią opłatę hurtową, o której mowa w ust. 1, oblicza się dzieląc łączny przychód z roamingu hurtowego przez łączną liczbę minut roamingu hurtowego ▌wykorzystanych faktycznie do zapewnienia hurtowych połączeń roamingowych na terytorium Unii przez danego operatora w danym okresie, uzyskaną w wyniku kumulacji sekund, odpowiednio dostosowaną, aby uwzględnić możliwość zastosowania przez operatora sieci odwiedzanej minimalnej długości pierwszego impulsu nieprzekraczającej 30 sekund.

Artykuł 7Opłaty detaliczne za połączenia realizowane w roamingu regulowanym

1.          Dostawcy usług roamingu w sposób jasny i przejrzysty udostępniają i aktywnie oferują wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu eurotaryfę usług głosowych określoną w ust. 2. Taryfa ta nie wiąże się z jakimkolwiek abonamentem lub innymi stałymi lub okresowymi opłatami i może być łączona z dowolną taryfą detaliczną.

Składając tę ofertę, dostawcy usług roamingu przypominają swoim klientom korzystającym z roamingu, którzy wybrali konkretną taryfę roamingową lub pakiet roamingowy, o warunkach tej taryfy lub tego pakietu.

2.          Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. opłata detaliczna (bez podatku VAT) w ramach eurotaryfy usług głosowych, którą dostawca usług roamingu może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za połączenie realizowane w roamingu regulowanym, może być różna dla różnych połączeń w roamingu, lecz nie przekracza  0,29  EUR za minutę każdego wykonanego połączenia lub  0,08  EUR za minutę każdego odebranego połączenia. Maksymalna opłata detaliczna za połączenia wykonane zostaje obniżona do 0,24 EUR w dniu 1 lipca 2013 r. i do 0,19 EURw dniu 1 lipca 2014 r., a maksymalna opłata detaliczna za połączenia odebrane zostaje obniżona do 0,07 EUR w dniu 1 lipca 2013 r. i do 0,05 EUR w dniu 1 lipca 2014 r. Bez uszczerbku dla art. 19, te maksymalne opłaty detaliczne w ramach eurotaryfy usług głosowych pozostają ważne do dnia 30 czerwca 2017 r.

Dostawcy usług roamingu nie pobierają od swoich klientów korzystających z roamingu żadnych opłat z tytułu odbierania przez nich wiadomości głosowych dostarczanych w roamingu. Pozostaje to bez uszczerbku dla innych mających zastosowanie opłat, takich jak opłaty z tytułu odsłuchiwania takich wiadomości.

Każdy dostawca usług roamingu pobiera od swoich klientów korzystających z roamingu opłaty z tytułu wszelkich połączeń realizowanych w roamingu regulowanym, do których stosuje się eurotaryfę usług głosowych, zarówno wykonanych, jak i odebranych, w oparciu o naliczanie sekundowe.

Dostawca usług roamingu może określić minimalną długość pierwszego impulsu, nieprzekraczającą 30 sekund, dla połączeń wykonywanych, które podlegają eurotaryfie usług głosowych.

▌

3.          Dostawcy usług roamingu stosują automatycznie eurotaryfę usług głosowych do wszystkich dotychczasowych klientów korzystających z roamingu, z wyjątkiem takich klientów korzystających z roamingu, którzy dokonali już celowego wyboru określonej taryfy roamingowej lub pakietu roamingowego, dzięki czemu korzystają z taryfy dla połączeń realizowanych w roamingu regulowanym innej niż taryfa, jaką zostaliby objęci w razie niedokonania takiego wyboru.

4.  Dostawcy usług roamingu stosują eurotaryfę usług głosowych do wszystkich nowych klientów korzystających z roamingu, którzy nie dokonują celowego wyboru innej taryfy roamingowej lub pakietu taryfowego w zakresie usług roamingu obejmujących inną taryfę w zakresie połączeń realizowanych w roamingu regulowanym.

5.          Każdy klient korzystający z roamingu może zażądać zmiany na eurotaryfę usług głosowych lub zrezygnować z niej. Każda zmiana zostaje dokonana bezpłatnie w ciągu jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie może przewidywać warunków ani ograniczeń związanych z innymi elementami abonamentu, chyba że klient korzystający z roamingu, który przystąpił do specjalnego pakietu w roamingu, obejmującego więcej niż jedną usługę roamingu regulowanego, chce zmiany na eurotaryfę usług głosowych; wówczas dostawca usług roamingu może wymagać od klienta zmieniającego taryfę rezygnacji z korzyści związanych z innymi elementami tego pakietu. Dostawca usług roamingu może przesunąć termin zmiany taryfy tak, aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający dwóch miesięcy. Eurotaryfę usług głosowych można zawsze połączyć z eurotaryfą SMS i eurotaryfą usług transmisji danych.

Artykuł 8Opłaty hurtowe za wiadomości SMS w roamingu regulowanym

1.          Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. średnia opłata hurtowa, jaką operator sieci odwiedzanej może pobrać ▌za wiadomość SMS w roamingu regulowanym, która została zainicjowana w sieci odwiedzanej, nie przekracza 0,03 EUR za wiadomość SMS, ▌ zostaje obniżona do 0,02 EUR w dniu 1 lipca 2013 r., oraz, bez uszczerbku dla art. 19, pozostaje na poziomie 0,02 EUR do dnia 30 czerwca 2022 r.

2.          Średnia opłata hurtowa, o której mowa w ust. 1, ma zastosowanie w rozliczeniach między dowolnymi dwoma operatorami i obliczana jest za okres dwunastu miesięcy lub jakikolwiek krótszy okres pozostający przed dniem 30 czerwca 2022 r.

3.  Średnią opłatę hurtową, o której mowa w ust. 1, oblicza się, dzieląc łączny przychód z opłat hurtowych, uzyskany przez operatora ▌sieci odwiedzanej ▌lub operatora sieci macierzystej za zainicjowanie i przekazanie wiadomości SMS w roamingu regulowanym na terytorium Unii w danym okresie, przez łączną liczbę tego rodzaju wiadomości SMS zainicjowanych i przekazanych w imieniu odpowiedniego dostawcy usług roamingu lub operatora sieci macierzystej w tym okresie.

4.          Operator sieci odwiedzanej nie pobiera od dostawcy usług roamingu lub operatora sieci macierzystej klienta korzystającego z roamingu żadnej opłaty innej niż opłata, o której mowa w ust. 1, za zakończenie wiadomości SMS w roamingu regulowanym, wysłanej klientowi korzystającemu z roamingu w sieci odwiedzanej.

Artykuł 9Opłaty detaliczne za wiadomości SMS w roamingu regulowanym

1.          Dostawcy usług roamingu wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu w sposób jasny i przejrzysty udostępniają i aktywnie oferują eurotaryfę SMS określoną w ust. 2. Eurotaryfa SMS nie wiąże się z jakimkolwiek abonamentem ani innymi stałymi lub okresowymi opłatami i może być połączona z dowolną taryfą detaliczną, z zastrzeżeniem pozostałych przepisów niniejszego artykułu.

2.  Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. opłata detaliczna (bez podatku VAT) w ramach eurotaryfy SMS, którą dostawca usług roamingu może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym wysłaną przez tego klienta korzystającego z roamingu, może być różna dla różnych wiadomości SMS dostarczanych w roamingu regulowanym, lecz nie przekracza 0,09 EUR. Ta maksymalna opłata zostaje obniżona do 0,08 EUR w dniu 1 lipca 2013 r. i do 0,06 EUR w dniu 1 lipca 2014 r. oraz, bez uszczerbku dla art. 19, pozostaje na poziomie 0,06 EUR do dnia 30 czerwca 2017 r.

3.          Dostawcy usług roamingu nie pobierają od swoich klientów korzystających z roamingu żadnych opłat z tytułu odbierania przez nich wiadomości SMS w roamingu regulowanym.

4.          Dostawcy usług roamingu stosują automatycznie eurotaryfę SMS do wszystkich dotychczasowych klientów korzystających z roamingu, z wyjątkiem tych klientów korzystających z roamingu, którzy dokonali już celowego wyboru określonej taryfy roamingowej lub pakietu roamingowego, dzięki czemu korzystają z taryfy w zakresie wiadomości SMS w roamingu regulowanym innej niż taryfa, jaką zostaliby objęci w razie niedokonania takiego wyboru.

5.  Dostawcy usług roamingu stosują eurotaryfę SMS do wszystkich nowych klientów korzystających z roamingu, którzy nie dokonują celowego wyboru innej taryfy wiadomości SMS w roamingu lub pakietu taryfowego w zakresie usług roamingu, która przewiduje inną taryfę dla wiadomości SMS w roamingu regulowanym.

6.          Każdy klient korzystający z roamingu może w każdej chwili zażądać zmiany na eurotaryfę SMS lub zrezygnować z niej. Każda zmiana następuje bezpłatnie w terminie jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie podlega warunkom ani ograniczeniom dotyczącym elementów abonamentu innych niż roaming. Dostawca usług roamingu może przesunąć termin zmiany taryfy tak, aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez dany okres minimalny nieprzekraczający dwóch miesięcy. Eurotaryfę SMS można zawsze połączyć z eurotaryfą usług głosowych i eurotaryfą usług transmisji danych.

Artykuł 10Parametry techniczne wiadomości SMS w roamingu regulowanym

Żaden dostawca usług roamingu, operator krajowy, operator sieci macierzystej ani operator sieci odwiedzanej nie może dokonywać modyfikacji parametrów technicznych wiadomości SMS w roamingu regulowanym w sposób, który sprawiłby, że różniłyby się one od parametrów technicznych wiadomości SMS dostarczanych na jego rynku krajowym.

Artykuł 11Opłaty hurtowe za usługi transmisji danych w roamingu regulowanym

1.          Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. średnia opłata hurtowa, którą operator sieci odwiedzanej ▌może pobrać od operatora macierzystego klienta korzystającego z roamingu za świadczenie usług transmisji danych w roamingu regulowanym za pomocą tej sieci odwiedzanej, nie przekracza pułapu ochronnego wynoszącego 0,25 EUR za megabajt przesłanych danych. Pułap ochronny zostaje obniżony do 0,15 EUR za megabajt przesłanych danych w dniu 1 lipca 2013 r. oraz do 0,05 EUR za megabajt przesłanych danych w dniu 1 lipca 2014 r. oraz, bez uszczerbku dla art. 19, pozostaje na poziomie 0,05 EUR za megabajt przesłanych danych do dnia 30 czerwca 2022 r.

2.          Średnia opłata hurtowa, o której mowa w ust. 1, ma zastosowanie w rozliczeniach między dowolnymi dwoma operatorami i obliczana jest za okres dwunastu miesięcy lub jakikolwiek krótszy okres pozostający przed dniem 30 czerwca 2022 r..

3.  Średnią opłatę hurtową, o której mowa w ust. 1, oblicza się, dzieląc łączny przychód z opłat hurtowych, uzyskany przez operatora sieci odwiedzanej lub operatora sieci macierzystej ▌ z tytułu świadczenia usług transmisji danych w roamingu regulowanym w danym okresie, przez łączną liczbę megabajtów faktycznie wykorzystanych w wyniku świadczenia tego rodzaju usług w tym okresie, uzyskaną w wyniku naliczania według kilobajtów w imieniu odpowiedniego dostawcy usług roamingu lub operatora sieci macierzystej w tym okresie.

Artykuł 12Opłaty detaliczne za usługi transmisji danych w roamingu regulowanym

1.          Dostawcy usług roamingu wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu w sposób jasny i przejrzysty udostępniają i aktywnie oferują eurotaryfę usług transmisji danych określoną w ust. 2. Ta eurotaryfa usług transmisji danych nie wiąże się z jakimkolwiek abonamentem lub innymi stałymi lub okresowymi opłatami i może być połączona z dowolną taryfą detaliczną.

Składając powyższą ofertę, dostawcy usług roamingu przypominają tym klientom korzystającym z roamingu, którzy już wybrali określoną taryfę roamingową lub pakiet roamingowy ▌ o warunkach tej taryfy lub tego pakietu.

2.  Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. opłata detaliczna (bez podatku VAT) w ramach eurotaryfy usług transmisji danych, którą dostawca usług roamingu może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za usługę transmisji danych w roamingu regulowanym ▌, nie przekracza 0,70 EUR za wykorzystany megabajt. Maksymalna opłata detaliczna za transmisję danych zostaje obniżona do 0,45 EUR za wykorzystany megabajt w dniu 1 lipca 2013 r. i do 0,20 EUR za wykorzystany megabajt w dniu 1 lipca 2014 r. oraz, bez uszczerbku dla art. 19, pozostaje na poziomie 0,20 EUR za wykorzystany megabajt do dnia 30 czerwca 2017 r.

Każdy dostawca usług roamingu pobiera od swoich klientów korzystających z roamingu opłaty za wszelkie usługi transmisji danych w roamingu regulowanym, do których stosuje się eurotaryfę usług transmisji danych, stosując naliczanie według kilobajtów, z wyjątkiem wiadomości multimedialnych (MMS), za które może być pobierana opłata jednostkowa. W takim przypadku opłata detaliczna, jaką dostawca usług roamingu może pobrać od swojego klienta korzystającego z roamingu za przesłanie lub odebranie wiadomości MMS, nie przekracza maksymalnej opłaty detalicznej określonej w akapicie pierwszym.

3.  Od dnia 1 lipca 2012 r., dostawcy usług roamingu stosują automatycznie eurotaryfę usług transmisji danych do wszystkich dotychczasowych klientów korzystających z roamingu, z wyjątkiem tych klientów korzystających z roamingu, którzy dokonali już wyboru określonej taryfy roamingowej lub którzy już korzystają z taryfy, która jest ewidentnie niższa od eurotaryfy usług transmisji danych, lub którzy dokonali już wyboru pakietu roamingowego, dzięki czemu korzystają z taryfy w zakresie transmisji danych w roamingu regulowanym innej niż taryfa, jaką zostaliby objęci w razie niedokonania takiego wyboru.

4.          Od dnia 1 lipca 2012 r. dostawcy usług roamingu stosują eurotaryfę usług transmisji danych do wszystkich nowych klientów korzystających z roamingu, którzy nie dokonali celowego wyboru innej taryfy w zakresie transmisji danych w roamingu lub pakietu taryfowego w zakresie usług roamingu, który przewiduje inną taryfę w zakresie transmisji danych w roamingu regulowanym.

5.          Każdy klient korzystający z roamingu może w każdej chwili zażądać zmiany na eurotaryfę usług transmisji danych lub zrezygnować z niej, przestrzegając przy tym warunków umowy. Każda zmiana następuje bezpłatnie w terminie jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie podlega warunkom ani ograniczeniom dotyczącym elementów abonamentu innych niż roaming ogólnounijny. Dostawca usług roamingu może przesunąć termin takiej zmiany tak, aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający dwóch miesięcy. Eurotaryfę usług transmisji danych można zawsze połączyć z eurotaryfą SMS i eurotaryfą usług głosowych.

6.  Do dnia 30 czerwca 2012 r. dostawcy usług roamingu poinformują wszystkich swoich klientów korzystających z roamingu indywidualnie, w sposób jasny i zrozumiały i na trwałym nośniku, o eurotaryfie usług transmisji danych, o tym, że będzie ona miała zastosowanie najpóźniej od dnia 1 lipca 2012 r. w przypadku wszystkich klientów korzystających z roamingu, którzy nie dokonali celowego wyboru określonej taryfy lub pakietu mających zastosowanie do usług transmisji danych w roamingu regulowanym, a także o przysługującym im prawie do zmiany na eurotaryfę usług transmisji danych oraz rezygnacji z niej zgodnie z ust. 5.

▌

Artykuł 14Przejrzystość opłat detalicznych z tytułu połączeń realizowanych w roamingu i wiadomości SMS w roamingu

▌

1.          Aby zwrócić uwagę klienta korzystającego z roamingu na fakt, że będzie on podlegał opłatom roamingowym w przypadku wykonywania lub odbierania połączenia lub wysyłania wiadomości SMS, każdy z dostawców usług roamingu - z wyjątkiem przypadków gdy klient powiadomił go o swojej rezygnacji z tej usługi - udziela klientowi automatycznie za pomocą tekstowej usługi informacyjnej, bezpłatnie i bez zbędnej zwłoki, w chwili gdy klient wjeżdża na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie jego operatora krajowego, podstawowych zindywidualizowanych informacji cenowych dotyczących opłat roamingowych (z uwzględnieniem podatku VAT), które mają zastosowanie za wykonywanie i odbieranie połączeń oraz wysyłanie wiadomości SMS przez tego klienta w odwiedzanym państwie członkowskim.

Te podstawowe zindywidualizowane informacje o cenach obejmują maksymalne opłaty (w walucie, w której klient otrzymuje rachunek wystawiony w kraju macierzystym przez operatora krajowego), którymi klient może zostać obciążony zgodnie z jego planem taryfowym, za:

a)  wykonywanie połączeń realizowanych w roamingu regulowanym w odwiedzanym państwie członkowskim, wykonywanie takich połączeń do państwa członkowskiego jego operatora krajowego, jak również za odbieranie połączeń realizowanych w roamingu regulowanym; oraz

b)     wysyłanie wiadomości SMS w roamingu regulowanym w trakcie pobytu w odwiedzanym państwie członkowskim.

Informacja ta obejmuje również bezpłatny numer, o którym mowa w ust. 2, pod którym można uzyskać bardziej szczegółowe informacje oraz informacje o możliwości uzyskania dostępu do służb ratunkowych dzięki bezpłatnemu połączeniu z europejskim numerem alarmowym 112.

Po otrzymaniu każdej takiej wiadomości klient ma możliwość powiadomienia dostawcy usług roamingu, bezpłatnie i w prosty sposób, o swojej rezygnacji z automatycznej tekstowej usługi informacyjnej. Klient, który powiadomił o rezygnacji z automatycznej tekstowej usługi informacyjnej, ma prawo zażądać w każdej chwili ponownego nieodpłatnego uruchomienia tej usługi przez dostawcę usług roamingu.

Dostawcy usług roamingu przekazują, automatycznie i bezpłatnie, podstawowe zindywidualizowane informacje cenowe, o których mowa w akapicie pierwszym, klientom niewidomym lub niedowidzącym, na ich żądanie, za pomocą połączeń głosowych.

Akapity pierwszy, drugi, czwarty i piąty mają zastosowanie także do usług połączeń głosowych i wiadomości SMS w roamingu, z których korzystają klienci korzystający z roamingu podróżujący poza Unią oraz świadczonych przez dostawcę usług roamingu.

2.  Poza uprawnieniami wynikającymi z ust. 1, klienci mają prawo żądać, niezależnie od ich miejsca pobytu na terytorium Unii, bardziej szczegółowych zindywidualizowanych informacji cenowych dotyczących opłat roamingowych, które mają zastosowanie w sieci odwiedzanej za połączenia głosowe i wiadomości SMS, ▌a także informacji dotyczących środków służących przejrzystości mających zastosowanie na mocy niniejszego rozporządzenia, oraz uzyskać je bezpłatnie, za pomocą połączenia głosowego lub wiadomości SMS w sieci ruchomej. Wniosek taki składa się pod bezpłatnym numerem wskazanym w tym celu przez dostawcę usług roamingu. Obowiązki przewidziane w ust. 1 nie mają zastosowania do ▌urządzeń, które nie obsługują funkcji SMS.

3.          Przy zawieraniu umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych dostawcy usług roamingu udzielają wszystkim użytkownikom pełnych informacji dotyczących mających zastosowanie opłat roamingowych, w szczególności na temat eurotaryfy usług transmisji danych i eurotaryfy SMS ▌. Zawsze w przypadku zmiany opłat roamingowych bez zbędnej zwłoki informują swoich klientów korzystających z roamingu o aktualnej wysokości tych opłat.

Dostawcy usług roamingu podejmują niezbędne działania mające na celu zagwarantowanie, aby wszyscy ich klienci korzystający z roamingu byli świadomi dostępności eurotaryfy usług głosowych oraz eurotaryfy SMS ▌. W szczególności informują oni wszystkich klientów korzystających z roamingu, w każdym przypadku w sposób jasny i bezstronny, o warunkach dotyczących eurotaryfy usług głosowych oraz o warunkach dotyczących eurotaryfy SMS ▌. W rozsądnych odstępach czasu wysyłają w tym celu przypomnienie wszystkim klientom, którzy wybrali inną taryfę.

Przekazane informacje są wystarczająco szczegółowe, aby klienci mogli ocenić, czy zmiana na eurotaryfę jest dla nich korzystna.

4.          Dostawcy usług roamingu udostępniają swoim klientom informacje na temat sposobów unikania niezamierzonego korzystania z  roamingu w regionach przygranicznych. Dostawcy usług roamingu podejmują uzasadnione działania w celu ochrony swoich klientów przed koniecznością ponoszenia opłat roamingowych za niezamierzony dostęp do usług roamingu w czasie, gdy przebywali w swoim macierzystym państwie członkowskim.

Artykuł 15Przejrzystość oraz mechanizmy ochronne w zakresie detalicznych usług transmisji danych w roamingu

1.          Zarówno przed zawarciem umowy, jak i po jej zawarciu, dostawcy usług roamingu zapewniają, aby klienci korzystający z roamingu byli odpowiednio informowani o opłatach mających zastosowanie z tytułu korzystania przez nich z usług transmisji danych w roamingu regulowanym i to w taki sposób, który ułatwia klientom zrozumienie skutków finansowych takiego korzystania oraz pozwala im monitorować i kontrolować swoje wydatki w zakresie usług transmisji danych w roamingu regulowanym zgodnie z ust. 2 i 3.

W stosownych przypadkach dostawcy usług roamingu informują swoich klientów, przed zawarciem umowy, a po jej zawarciu – regularnie, o ryzyku automatycznego i niekontrolowanego łączenia się i pobierania danych w roamingu. Ponadto dostawcy usług roamingu powiadamiają swoich klientów nieodpłatnie oraz w sposób jasny i zrozumiały, jak można wyłączyć automatyczne połączenia i pobieranie danych w roamingu w celu uniknięcia niekontrolowanego korzystania z usług transmisji danych w roamingu. ▌

2.  Za pomocą automatycznej wiadomości dostawca usług roamingu informuje klienta korzystającego z roamingu o tym, że korzysta on z usługi roamingu, a także dostarcza podstawowych zindywidualizowanych informacji taryfowych dotyczących opłat(w walucie, w której klient otrzymuje rachunek wystawiony w kraju macierzystym przez operatora krajowego), wyrażonych ceną za megabajt, mających zastosowanie w przypadku świadczenia temu klientowi korzystającemu z roamingu usług transmisji danych w roamingu regulowanym w danym państwie członkowskim, chyba że klient powiadomił dostawcę usług roamingu o rezygnacji z otrzymywania tej informacji.

Takie podstawowe zindywidualizowane informacje taryfowe dostarcza się na urządzenie mobilne klienta korzystającego z roamingu, na przykład za pomocą wiadomości SMS, poczty elektronicznej lub okna dialogowego w urządzeniu mobilnym za każdym razem, gdy klient korzystający z roamingu wjeżdża na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie jego operatora krajowego i po raz pierwszy uruchamia usługę transmisji danych w roamingu ▌w tym konkretnym państwie członkowskim. Informacje te dostarczane są nieodpłatnie w chwili, gdy klient korzystający z roamingu uruchamia usługę transmisji danych w roamingu regulowanym, przy pomocy odpowiednich środków ułatwiających jej otrzymanie i zrozumienie.

Klient, który powiadomił swojego dostawcę usług roamingu o rezygnacji z automatycznej informacji taryfowej, ma prawo w każdej chwili żądać ponownego nieodpłatnego uruchomienia tej usługi przez dostawcę usług roamingu.

3.  Każdy z dostawców usług roamingu zapewnia wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu możliwość celowego i bezpłatnego wyboru usługi polegającej na informowaniu o skumulowanej konsumpcji wyrażonej objętościowo lub w walucie, w której klient korzystający z roamingu otrzymuje rachunki z tytułu usług transmisji danych w roamingu regulowanym, gwarantującej, że bez wyraźnej zgody klienta skumulowane wydatki z tytułu usług transmisji danych w roamingu regulowanym w określonym okresie użytkowania, z wyłączeniem wiadomości MMS, za które pobierane są opłaty jednostkowe, nie przekraczają określonego pułapu wyrażonego w kwotach opłat.

W tym celu dostawca usług roamingu udostępnia jeden lub większą liczbę maksymalnych pułapów wyrażonych w kwotach opłat dla określonych okresów użytkowania, pod warunkiem uprzedniego poinformowania klienta o odpowiadającej im objętości danych. Jeden z tych pułapów (domyślny pułap wyrażony w kwotach opłat) jest zbliżony do kwoty 50 EUR w miesięcznym okresie fakturowania (bez podatku VAT), jednak kwoty tej nie przekracza.

Dostawca usług roamingu może alternatywnie wprowadzić pułapy wyrażone objętością danych możliwych do pobrania, pod warunkiem uprzedniego poinformowania klienta o odpowiadających im kwotach finansowych. Jednemu z tych pułapów (domyślnemu pułapowi wyrażonemu w objętości danych możliwych do pobrania) odpowiada kwota nieprzekraczająca 50 EUR w miesięcznym okresie fakturowania (bez podatku VAT).

Ponadto dostawca usług roamingu może oferować swoim klientom korzystającym z roamingu inne pułapy, z różnymi, tj. wyższymi lub niższymi, maksymalnymi miesięcznymi pułapami wyrażonymi w kwotach opłat.

Domyślne pułapy, o których mowa w akapitach drugim i trzecim, mają zastosowanie do wszystkich klientów, którzy nie wybrali innego pułapu.

Każdy z dostawców usług roamingu zapewnia również przesłanie odpowiedniego powiadomienia na urządzenie mobilne klienta korzystającego z roamingu, na przykład za pomocą wiadomości SMS, poczty elektronicznej lub okna dialogowego w komputerze, gdy usługi transmisji danych w roamingu osiągną 80% ustalonego pułapu wyrażonego w kwotach opłat lub pułapu wyrażonego w objętości danych możliwych do pobrania. Każdy z klientów ma prawo zażądać od dostawcy usług roamingu zaprzestania wysyłania takich powiadomień oraz ma prawo zażądać w każdej chwili ponownego nieodpłatnego uruchomienia ▌ tej usługi przez dostawcę.

W przypadku gdyby pułap wyrażony w kwotach opłat lub pułap wyrażony w objętości danych możliwych do pobrania został przekroczony, na urządzenie mobilne klienta korzystającego z roamingu wysyłane jest powiadomienie. Powiadomienie to wskazuje procedurę, którą klient ma zastosować, jeśli chce, aby usługi te były kontynuowane, oraz koszt związany z każdą dodatkową wykorzystaną jednostką. Jeżeli klient korzystający z roamingu nie udzieli odpowiedzi, do której został wezwany w otrzymanym powiadomieniu, dostawca usług roamingu natychmiast zaprzestaje świadczenia temu klientowi usług transmisji danych w roamingu regulowanym oraz naliczania opłat, dopóki klient korzystający z roamingu nie zażąda kontynuowania lub wznowienia świadczenia tych usług.

W każdym przypadku gdy klient korzystający z roamingu wybiera usługę pułapu wyrażonego w kwotach opłat lub pułapu wyrażonego w objętości danych możliwych do pobrania lub rezygnuje z niej, zmiana ta następuje bezpłatnie w ciągu jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie obejmuje warunków ani ograniczeń związanych z innymi elementami abonamentu.

4.          Ust. 2 i 3 nie mają zastosowania do urządzeń komunikacji maszyna-maszyna (M2M), które korzystają z transmisji danych w łączności ruchomej.

5.          Dostawcy usług roamingu podejmują uzasadnione działania w celu ochrony swoich klientów przed koniecznością ponoszenia opłat roamingowych za niezamierzony dostęp do usług roamingu w czasie, gdy przebywali w swoim macierzystym państwie członkowskim.. Obejmuje to także informowanie klientów, w jaki sposób unikać niezamierzonego korzystania z  roamingu w regionach przygranicznych.

6.  Niniejszy artykuł, z wyjątkiem ust. 5 i z zastrzeżeniem akapitów drugiego i trzeciego niniejszego ustępu, stosuje się także do usług transmisji danych w roamingu, z których korzystają klienci korzystający z roamingu podróżujący poza Unię, świadczonych przez dostawcę usług roamingu.

W przypadku gdy klient wybierze usługę, o której mowa w ust. 3 akapit pierwszy, wymogi określone w ust. 3 nie mają zastosowania, jeżeli operator sieci odwiedzanej w kraju odwiedzanym poza Unią nie zezwala dostawcy usług roamingu na monitorowanie w czasie rzeczywistym korzystania z takiej usługi przez jego klientów.

W takim przypadku klient zostaje powiadomiony przy pomocy wiadomości SMS przy wjeździe na terytorium takiego kraju, bez nieuzasadnionej zwłoki i nieodpłatnie, że nie są dostępne informacje o skumulowanej konsumpcji ani gwarancja, że nie zostanie przekroczony określony pułap wyrażony w kwotach opłat.

Artykuł 16Nadzór i egzekwowanie

1.          Krajowe organy regulacyjne monitorują i nadzorują przestrzeganie niniejszego rozporządzenia na terytorium podlegającym ich właściwości.

2.          Krajowe organy regulacyjne udostępniają do publicznej wiadomości aktualne informacje dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia, w szczególności jego art. 6, 7, 8, 9, 11 i 12, w sposób umożliwiający zainteresowanym stronom łatwy dostęp do tych informacji.

3.          W ramach przygotowań do przeglądu przewidzianego w art. 19 krajowe organy regulacyjne monitorują zmiany wysokości opłat hurtowych i detalicznych z tytułu świadczenia klientom korzystającym z roamingu usług łączności głosowej i transmisji danych, w tym wiadomości SMS i MMS, w tym również w odniesieniu do regionów najbardziej oddalonych, o których mowa w art. 349 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Krajowe organy regulacyjne zwracają także uwagę na konkretne przypadki niezamierzonego korzystania z roamingu w regionach przygranicznych sąsiadujących państw członkowskich oraz monitorują, czy techniki sterowania przepływem połączeń nie są wykorzystywane na niekorzyść klientów.

Krajowe organy regulacyjne monitorują i gromadzą informacje na temat niezamierzonego korzystania z roamingu i podejmują stosowne działania.

4.  Krajowe organy regulacyjne są uprawnione do żądania od przedsiębiorstw, które podlegają obowiązkom wynikającym z niniejszego rozporządzenia, aby dostarczały wszystkich informacji mających znaczenie dla wdrożenia i egzekwowania niniejszego rozporządzenia. Przedsiębiorstwa te dostarczają takich informacji na żądanie niezwłocznie oraz w terminach i na poziomie szczegółowości wymaganych przez krajowy organ regulacyjny.

5.          W celu zapewnienia przestrzegania niniejszego rozporządzenia krajowe organy regulacyjne mogą interweniować z własnej inicjatywy. W szczególności organy te korzystają, gdy jest to konieczne, z uprawnień przysługujących im na mocy art. 5 dyrektywy o dostępie w celu zapewnienia odpowiedniego dostępu i wzajemnych połączeń, aby zagwarantować połączenia od punktu wyjścia do punktu docelowego oraz interoperacyjność usług roamingu, na przykład w sytuacji, gdy klienci nie są w stanie wymieniać wiadomości SMS w roamingu regulowanym z klientami naziemnej publicznej sieci łączności ruchomej w innym państwie członkowskim w wyniku braku umowy umożliwiającej dostarczanie tych wiadomości.

6.          W przypadku stwierdzenia przez krajowy organ regulacyjny naruszenia obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu, organ ten jest uprawniony do żądania natychmiastowego zaprzestania takiego naruszania.

Artykuł 17Rozstrzyganie sporów

1.          W przypadku sporu związanego z obowiązkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu pomiędzy przedsiębiorstwami będącymi operatorami sieci łączności elektronicznej lub świadczącymi usługi łączności elektronicznej w państwie członkowskim, zastosowanie mają procedury rozstrzygania sporów określone w art. 20 i 21 dyrektywy ramowej.

2.          W przypadku gdy spór z klientem lub użytkownikiem końcowym dotyczący sprawy objętej zakresem zastosowania niniejszego rozporządzenia nie zostanie rozstrzygnięty, państwa członkowskie zapewniają możliwość skorzystania z procedur pozasądowego rozstrzygania sporów, określonych w art. 34 dyrektywy o usłudze powszechnej.

Artykuł 18Sankcje

Państwa członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszeń niniejszego rozporządzenia i podejmują wszelkie działania niezbędne dla zapewnienia ich wdrożenia. Przewidziane sankcje są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach do dnia 30 czerwca 2013 r.  oraz powiadamiają ją niezwłocznie o wszelkich późniejszych zmianach mających wpływ na te przepisy.

Artykuł 19Przegląd

1.          Komisja dokona przeglądu funkcjonowania niniejszego rozporządzenia, a po przeprowadzeniu konsultacji publicznych przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie w tej sprawie do dnia 30 czerwca 2016 r. Komisja oceni w szczególności, czy cele niniejszego rozporządzenia zostały osiągnięte. Komisja dokona między innymi przeglądu:

a)      czy konkurencja jest wystarczająco rozwinięta, aby uzasadnione było wygaśnięcie maksymalnych opłat detalicznych;

b)     czy konkurencja jest wystarczająca dla zniesienia maksymalnych opłat hurtowych;

c)  zmian i oczekiwanych przyszłych tendencji dotyczących wysokości opłat hurtowych i detalicznych z tytułu świadczenia klientom korzystającym z roamingu usług połączeń głosowych, wiadomości SMS i transmisji danych, w porównaniu do wysokości opłat za usługi łączności ruchomej na poziomie krajowym w państwach członkowskich, odrębnie dla klientów usług abonamentowych i klientów usług przedpłaconych, oraz jakości i szybkości tych usług;

d)     dostępności i jakości usług, łącznie z usługami będącymi alternatywą dla usług połączeń głosowych, wiadomości SMS i transmisji danych w roamingu, zwłaszcza w świetle rozwoju techniki;

e)      zakresu, w jakim konsumenci skorzystali z rzeczywistych obniżek cen usług roamingowych ▌, z różnorodności taryf i produktów dostępnych dla konsumentów o różnych potrzebach w zakresie wykonywania połączeń oraz różnicy między taryfami roamingowymi a taryfami krajowymi, wraz z dostępnością ofert przewidujących jednolitą taryfę dla usług krajowych i usług roamingu;

f)  stopnia konkurencji na rynku detalicznym i hurtowym, a w szczególności pozycji rynkowej mniejszych, niezależnych lub nowo powstałych operatorów, w tym wpływu umów komercyjnych na konkurencję oraz stopnia wzajemnego połączenia operatorów;

g)      stopnia, w jakim wdrożenie środków strukturalnych przewidzianych w art. 3 i 4 przyczyniło się do rozwoju konkurencji na rynku wewnętrznym usług roamingu w takim stopniu, że różnica między taryfami roamingowymi i taryfami krajowymi zbliżyła się do zera;

h)–    stopnia, w jakim poziom pułapów opłat hurtowych i detalicznych zapewnił odpowiednią ochronę przed nadmiernie wysokimi cenami dla konsumentów, przy jednoczesnym umożliwieniu rozwoju konkurencji na rynku wewnętrznym usług roamingu.

2.          Jeżeli sprawozdanie wykaże, że środki strukturalne przewidziane w niniejszym rozporządzeniu były niewystarczające do celów wspierania konkurencji na rynku wewnętrznym usług roamingu z korzyścią dla wszystkich europejskich konsumentów lub że różnice między taryfami roamingowymi i taryfami krajowymi nie zbliżyły się do zera, Komisja przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie odpowiednie wnioski w celu rozwiązania tej kwestii i tym samym osiągnięcia rynku wewnętrznego usług łączności ruchomej, na którym ostatecznie nie będzie różnicy między taryfami krajowymi i roamingowymi. W szczególności Komisja sprawdzi, czy konieczne jest:

a)  określenie dodatkowych środków technicznych i strukturalnych,

b)     zmodyfikowanie środków strukturalnych,

c)      przedłużenie obowiązywania i ewentualna zmiana poziomu maksymalnych opłat detalicznych przewidzianych w art. 7, 9 i 12,

d)     zmiana okresu obowiązywania lub zmiana poziomu maksymalnych opłat hurtowych przewidzianych w art. 6, 8 i 11,

e)      wprowadzenie wszelkich innych niezbędnych wymogów, w tym w zakresie braku rozróżnienia taryf roamingowych i krajowych.

3.          Ponadto co dwa lata od daty sporządzenia sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, Komisja przedstawia sprawozdanie ▌dla Parlamentu Europejskiego i Rady. Każde sprawozdanie zawiera podsumowanie monitorowania świadczenia usług roamingu w Unii oraz ocenę postępu w realizacji celów niniejszego rozporządzenia, w tym odniesienie do kwestii, o których mowa w ust. 1 i 2.

4.  Aby ocenić rozwój konkurencji na rynkach usług roamingu ogólnounijnego, BEREC regularnie gromadzi dane pochodzące od krajowych organów regulacyjnych dotyczące zmian opłat detalicznych i hurtowych za usługi połączeń głosowych, wiadomości SMS i  transmisji danych w roamingu. Dane te przekazywane są Komisji co najmniej dwa razy w roku. Komisja podaje je do wiadomości publicznej.

BEREC pozyskuje również corocznie od krajowych organów regulacyjnych informacje na temat przejrzystości i porównywalności różnych taryf oferowanych przez operatorów swoim klientom. Komisja podaje te dane i ustalenia do wiadomości publicznej.

Artykuł 20Wymogi dotyczące powiadamiania

Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o krajowych organach regulacyjnych odpowiedzialnych za realizację zadań wynikających z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 21Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 717/2007 traci moc zgodnie z załącznikiem I ze skutkiem od dnia ...^[22]* z wyjątkiem art. 3, 4, 4a, 4b i art. 6a ust. 4 tego rozporządzenia, które tracą moc ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia, zgodnie z tabelą korelacji w załączniku II.

Artykuł 22Wejście w życie i okres obowiązywania

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, a jego przepisy są stosowane od tego dnia, o ile nie przewidziano inaczej w poszczególnych artykułach.

Niniejsze rozporządzenie wygasa w dniu 30 czerwca 2022 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w

W imieniu Parlamentu Europejskiego          W imieniu Rady

Przewodniczący                                            Przewodniczący

▌

ZAŁĄCZNIK I

Uchylone rozporządzenie i jego zmiany

(o których mowa w art. 21)

Rozporządzenie (WE) nr 717/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 171 z 29.6.2007, s. 32)
	Rozporządzenie (WE) nr 544/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 167 z 29.6.2009, s. 12)		tylko art. 1

_____________

ZAŁĄCZNIK II

Tabela korelacji

Rozporządzenie (WE) nr 717/2007	Niniejsze rozporządzenie
art. 1	art. 1
-	art. 1 ust. 1a
art. 1 ust. 2	art. 1 ust. 2
art. 1 ust. 3	art. 1 ust. 3
art. 1 ust. 4 akapit pierwszy zdanie pierwsze	art. 1 ust. 4
art. 1 ust. 4 akapit pierwszy zdanie drugie	art. 1 ust. 4 akapit pierwszt
art. 1 ust. 4 akapit pierwszy zdanie trzecie	art. 1 ust. 4 akapit drugi
-	art. 1 ust. 6
art. 2 ust. 1	art. 2 ust. 1
art. 2 ust. 2 wprowadzenie	art. 2 ust. 2 wprowadzenie
art. 2 ust. 2 lit. a)	art. 2 ust. 2 lit. ea)
art. 2 ust. 2 lit. b)	art. 2 ust. 2 lit. b
-	art. 2 ust. 2 lit ba)
-	art. 2 ust. 2 lit. bb)
art. 2 ust. 2 lit. c)	art. 2 ust. 2 lit. c)
art. 2 ust. 2 lit. g)	art. 2 ust. 2 lit. ca)
art. 2 ust. 2 lit. d)	art. 2 ust. 2 lit. d)
art. 2 ust. 2 lit. f)	art. 2 ust. 2 lit. da)
art. 2 ust. 2 lit. e)	art. 2 ust. 2 lit. e)
art. 2 ust. 2 lit. i)	art. 2 ust. 2 lit. i)
art. 2 ust. 2 lit. j)	art. 2 ust. 2 lit. j)
art. 2 ust. 2 lit. h)	art. 2 ust. 2 lit. h)
art. 2 ust. 2 lit. k)	art. 2 ust. 2 lit. k)
-	art. 2 ust. 2 lit. l)
-	art. 2 ust. 2 lit. la)
-	art. 2 ust. 2 lit. n)
-	art. 2 ust. 2 lit. na)
-	art. 3, 4 i 5a
art. 3 ust. 1	art. 6 ust. 1
art. 3 ust. 2	art. 6 ust. 2
art. 3 ust. 3 akapit pierwszy	-
art. 3 ust. 3 akapit drugi	art. 6 ust. 3
art. 4 ust. 1	art. 7 ust. 1
art. 4 ust. 2	art. 7 ust. 2
art. 4 ust. 3 akapit pierwszy	-
art. 4 ust. 3 akapit drugi	art. 7 ust. 3
art. 4 ust. 3 akapit trzeci	art. 7 ust. 4
art. 4 ust. 4	art. 7 ust. 5
art. 4a	art. 8
art. 4b	art. 9
art. 4b ust. 7	-
art. 4c	art. 10
-	art. 11
-	art. 12
-
art. 6 ust. 1 akapity pierwszy - piąty	art. 14 ust. 1 akapity pierwszy - piąty
-	art. 14 ust. 1 akapit szósty
art. 6 ust. 2	art. 14 ust. 2
art. 6 ust. 3 akapity pierwszy i drugi	art. 14 ust. 3 akapity pierwszy i drugi
-	art. 14 ust. 3 akapit trzeci
-	art. 14 ust. 4
art. 6a	art. 15
-	art. 15 ust. 4
-	art. 15 ust. 5
	art. 15 ust. 6
art. 6a ust. 4	-
art. 7	art. 16
-	art. 16 ust. 3 akapit drugi
art. 8	art. 17
art. 9	art. 18
art. 10	-
art. 11 ust. 1 wprowadzenie	art. 19 ust. 1 wprowadzenie
-	art. 19 ust. 1 lit. a) i b)
art. 11 ust. 1 akapit pierwszy tiret pierwsze do czwartego	art. 19 ust. 1 akapit pierwszy lit. c)-f)
-	art. 19 ust. 1 lit. g) i h)
art. 11 ust. 1 akapit drugi	-
-	art. 19 ust. 2
art. 11 ust. 2	art. 19 ust. 3
-	art. 19 ust. 4
art. 12	art. 20
-	art. 21
art. 13	art. 22

_____________

• [1]  Dz.U. C 24 z 28.1.2012, s. 131.
• [2]  Dz.U. C 77 z 28.3.2002, s. 1.
• [3] ^* Poprawki: tekst nowy lub zmieniony został zaznaczony kursywą i wytłuszczonym drukiem; symbol ▌sygnalizuje skreślenia.
• [4] ¹    Dz.U. C 24 z 28.1.2012, s. 131.
• [5]       Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia ... (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia ... .
• [6]  Dz.U. L 171 z 29.6.2007, s. 32.
• [7]       Zob. Załącznik I.
• [8]     Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 243/2012/UE z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu dotyczącego polityki w zakresie widma radiowego (Dz.U. L 81 z 21.3.2012, s. 7).
• [9]     Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 7.
• [10]     Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 21.
• [11]     Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 33.
• [12]    Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 51.
• [13]    Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37.
• [14]    Dz.U. L 114 z 8.5.2003, s. 45.
• [15]    Dz.U. C 165 z 11.7.2002, s. 6.
• [16]    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1211/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. ustanawiające Organ Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC) oraz Urząd (Dz.U. L 337 z 18.12.2009, s. 1).
• [17]    Zalecenie Komisji z dnia 17 grudnia 2007 r. w sprawie właściwych rynków produktów i usług w sektorze łączności elektronicznej podlegających regulacji ex ante zgodnie z dyrektywą 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (Dz.U. L 344 z 28.12.2007, s. 65).
• [18]    Dz.U. C 285 E z 22.11.2006, s. 143.
• [19]    Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.
• [20]     Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 544/2009 z dnia 18 czerwca 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 717/2007 w sprawie roamingu w publicznych sieciach telefonii ruchomej wewnątrz Wspólnoty oraz dyrektywę 2002/21/WE w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (Dz.U. L 167 z 29.6.2009, s. 12).
• [21]    Dz.U. L 149 z 11.6.2005, s. 22.
• [22] ^*      Dz.U.: proszę wstawić datę wejścia w życie nieniejszego rozporządzenia.

UZASADNIENIE

I.         Wstęp

Codziennie miliony mieszkańców Europy korzystają z telefonii ruchomej do wykonywania połączeń telefonicznych, wysyłania i odbierania wiadomości SMS oraz przeglądania stron internetowych. Ciągle wzrasta też liczba użytkowników ruchomych usług internetowych. W efekcie stale powiększa się również grupa potencjalnych użytkowników usług roamingowych. Na przykład w niedawno przeprowadzonej przez Eurobarometr ankiecie dotyczącej roamingu prawie trzy czwarte ankietowanych stwierdziło, że w trakcie swojego ostatniego pobytu za granicą korzystało z usług w celu nawiązania połączenia, przesyłania wiadomości tekstowych lub przeglądania stron internetowych[1].

Bez względu na tę tendencję większość Europejczyków wyłącza jednak swoje usługi łączności ruchomej za granicą, ponieważ boi się otrzymania szokująco wysokich rachunków. Często bowiem po powrocie z zagranicy obywatele otrzymują horrendalnie wysokie rachunki za usługi łączności ruchomej, z których korzystali za granicą. W odniesieniu do roamingu transmisji danych tylko mniejszość – 19% – użytkowników telefonii ruchomej, którzy za granicą przeglądają strony internetowe w telefonie komórkowym, uważa ceny takich usług za uczciwe[2]. Według Komisji obecnie przeciętne ceny w przeliczeniu na megabajt danych przekraczają 2 EUR, a w przypadkach ekstremalnych sięgają nawet 12 EUR[3]. Taka niewłaściwa sytuacja wynika przede wszystkim z nadal utrzymującej się niedostatecznej konkurencji na rynku usług roamingowych.

Zawyżone taryfy usług roamingowych i wynikające z nich ograniczone korzystanie z takich usług w UE nie leży w interesie ani konsumentów europejskich, ani europejskiej gospodarki. Takiej sytuacji nie da się pogodzić z przewodnią ideą europejskiego cyfrowego rynku wewnętrznego.

Za pomocą przedmiotowego wniosku dotyczącego rozporządzenia należy więc zaradzić tej sytuacji. Już w swojej Europejskiej agendzie cyfrowej[4] z 2010 r. Komisja postawiła sobie za cel zdecydowane zbliżenie taryf roamingowych i krajowych usług łączności ruchomej do 2015 r. Od wielu lat domaga się tego również Parlament Europejski, wzywając Komisję do przedłożenia wniosków ustawodawczych w tym zakresie.

II.        Dotychczasowe ramy prawne i ich wpływ na rynek usług roamingowych

Już w czerwcu 2007 r. Parlament Europejski przyjął wspólnie z Radą pierwsze rozporządzenie w sprawie roamingu w publicznych sieciach telefonii ruchomej wewnątrz Wspólnoty[5], będące jego wkładem w bezproblemowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, a jednocześnie środkiem zapewniającym wysoki stopień ochrony konsumentów oraz wspierającym konkurencję i przejrzystość na rynku. W 2008 r. Komisja dokonała oceny skutków tego rozporządzenia i stwierdziła, że nadal nie osiągnięto zadowalającego poziomu konkurencji. Z tego względu przedstawiła kolejne wnioski dotyczące zmiany rozporządzenia w sprawie roamingu[6]. Parlament Europejski i Rada przyjęły te zmiany w czerwcu 2009 r. Dotyczyły one wydłużenia okresu obowiązywania rozporządzenia oraz rozszerzenia jego zakresu stosowania o usługi roamingu w odniesieniu do wiadomości SMS oraz transmisji danych. Okres obowiązywania tego zmienionego rozporządzenia w sprawie roamingu upływa w dniu 30 czerwca 2012 r.

W obecnie obowiązującym rozporządzeniu w sprawie roamingu określa się progi cenowe dla świadczonych w roamingu usług połączeń głosowych i przesyłania wiadomości SMS na poziomie hurtowym i użytkownika końcowego. Również w odniesieniu do transmisji danych w roamingu określono próg cenowy, ale wyłącznie na poziomie hurtowym.

Ponadto przyjęto korzystne dla użytkowników postanowienia dotyczące przejrzystości. Dzięki temu operatorzy muszą przesłać swoim klientom informację o opłatach roamingowych bezpośrednio po ich przybyciu do innego państwa członkowskiego. Oprócz tego w celu uniknięcia szokująco wysokich rachunków, standardowo obowiązuje próg kosztów usług roamingu w zakresie transmisji danych w wysokości 50 EUR dla wszystkich klientów, o ile nie podjęli oni uprzednio innej decyzji dotyczącej progu kosztów.

Z opublikowanego przez Komisję w lipcu 2011 r. sprawozdania okresowego na temat sytuacji na rynku usług roamingowych w Unii Europejskiej[7] wynika, że operatorzy świadczący usługi łączności ruchomej w UE obniżyli swoje taryfy roamingowe do przyjętych w UE progów cenowych. Jednakże użytkownikom nadal nie oferuje się żadnych taryf, które faktycznie byłyby zdecydowanie niższe od cen maksymalnych. Zdaniem Komisji wynika to z niedostatecznie rozwiniętej konkurencji na rynku usług roamingowych oraz utrzymywania się problemów strukturalnych.

III.      Wniosek Komisji dotyczący nowego brzmienia rozporządzenia w sprawie roamingu

Aby zapewnić większą konkurencję, Komisja proponuje w swoim wniosku legislacyjnym podejście dwutorowe. Oprócz już obowiązujących progów cenowych należy również przyjąć środki strukturalne.

1.        Środki strukturalne

We wniosku legislacyjnym zaproponowano dwa szczegółowe środki strukturalne, umożliwiające rozwiązanie podstawowego problemu niedostatecznej konkurencji na rynku usług roamingowych w UE. Sprawozdawczyni z zadowoleniem przyjmuje to nowe, innowacyjne podejście, dostrzega jednak możliwe usprawnienia w zakresie zaproponowanych środków wykonawczych.

a) Hurtowy dostęp do celów świadczenia usług roamingu

Należy ułatwić wejście na rynek usług roamingu operatorom alternatywnym, którzy nie dysponują własną siecią (np. wirtualnym operatorom sieci komórkowej – MVNO), poprzez obowiązek udzielenia im dostępu do swoich sieci przez operatorów sieci w innych państwach członkowskich po uregulowanych stawkach hurtowych (tzw. „hurtowy dostęp do celów świadczenia usług roamingu”).. Powinno to zwiększyć konkurencję między operatorami na rynku usług roamingowych, a zarazem stworzyć więcej zachęt do oferowania klientom atrakcyjniejszych cen i usług.

Aby zagwarantować jednakowy dostęp do poziomu hurtowego wszystkim operatorom alternatywnym, zdaniem sprawozdawczyni należy uzupełnić środek gwarantujący dostęp o obowiązek niedyskryminacji. Dzięki temu ten środek byłby zgodny z postanowieniami dyrektywy o dostępie[8] z 2002 r. Obowiązek zapewnienia dostępu może przynieść pożądany efekt jedynie wówczas, gdy operatorzy sieci będą zobowiązani do jednakowego traktowania zainteresowania ze strony wszystkich operatorów alternatywnych.

b) Odrębna sprzedaż usług roamingu

Drugi środek strukturalny dotyczy poziomu użytkownika końcowego: w przyszłości użytkownicy powinni mieć możliwość zakupu usługi roamingu również od innego operatora niż ich dostawca usług krajowych. W ten sposób użytkownicy mogliby z konkurencyjnym operatorem zawrzeć korzystniejszą umowę o świadczenie usługi roamingu, odrębną od umowy o świadczenie krajowych usług łączności ruchomej (tzw. „odrębna sprzedaż usług roamingu”).

Zdaniem sprawozdawczyni ten środek rozdzielający jest zasadniczo korzystny. Wątpliwości pojawiają się w zakresie tego, w jakim stopniu już w rozporządzeniu należy regulować kwestie technicznej realizacji. Sprawozdawczyni uważa, że wobec obecnego gwałtownego rozwoju technologii na forum Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC) należy w ścisłej współpracy z Komisją zdefiniować profil roamingu w UE. W rozporządzeniu w sprawie roamingu należy określić jedynie zasady, z którymi zgodne powinno być przyszłe rozwiązanie techniczne (np. zachowanie numeru telefonicznego).

2.        Progi cenowe

Do czasu osiągnięcia pełnej efektywności środków strukturalnych i wprowadzenia dzięki konkurencji korzystniejszych cen dla użytkowników końcowych, we wniosku legislacyjnym przewiduje się stopniowe obniżanie obowiązujących progów cenowych na poziomie hurtowym i użytkownika końcowego w odniesieniu do usług połączeń głosowych i wiadomości SMS, a także – po raz pierwszy – ustanowienie progu cenowego na poziomie użytkowników końcowych w odniesieniu do usług ruchomej transmisji danych. Komisja proponuje, aby od lipca 2014 r. użytkownicy płacili za usługi roamingu za granicą maksymalnie 24 eurocenty za minutę wychodzącego połączenia głosowego, 10 eurocentów za minutę przychodzącego połączenia głosowego, 10 eurocentów za wysłanie wiadomości SMS oraz 50 eurocentów za megabajt w procesie pobierania danych i przeglądania stron internetowych.

Sprawozdawczyni z zadowoleniem przyjmuje możliwość uregulowania po raz pierwszy w całej UE progu cenowego na poziomie użytkownika końcowego z tytułu usługi roamingu transmisji danych. W 2009 r. odnotowano wzrost usług roamingu transmisji danych o ponad 40%[9]. Wobec rozpowszechniania się smartfonów i innych urządzeń przenośnych ta tendencja może się utrzymać. Z tego względu pilnie należy uregulować kwestię opłat za pobieranie danych za granicą.

Sprawozdawczyni uważa jednak, że zaproponowane przez Komisję progi cenowe nie są dostatecznie ambitne. Niezależne analizy pokazują, że faktyczne koszty ponoszone przez operatorów z tytułu świadczenia usługi roamingu są w Europie przeciętnie o wiele niższe od zaproponowanych progów cenowych na poziomie hurtowym[10]. Zdaniem sprawozdawczyni drastycznie zawyżone są zwłaszcza zaproponowane opłaty na poziomie użytkownika końcowego za usługę roamingu transmisji danych. Nie da się uzasadnić marż w wysokości cztero- czy pięciokrotności ceny hurtowej.

Z tego względu sprawozdawczyni popiera niższe progi cenowe zarówno na poziomie hurtowym, jak i użytkownika końcowego w odniesieniu do usług roamingu w zakresie połączeń głosowych, przesyłania wiadomości SMS, a przede wszystkim transmisji danych. Jednocześnie zwraca jednak uwagę na potrzebę zapewnienia operatorom odpowiedniej marży zysku, stanowiącej rekompensatę za prowadzone przez nich inwestycję w rozbudowę sieci.

3.        Środki zwiększające przejrzystość i ochronę konsumentów

Obowiązujące rozporządzenie w sprawie roamingu zawiera szereg przepisów dotyczących przejrzystości, które przyczyniły się do odpowiedniego poziomu ochrony konsumentów. Oprócz informowania o obowiązującej taryfie za usługi roamingu w zakresie połączeń głosowych, wiadomości SMS oraz transmisji danych przy łączeniu się z siecią łączności ruchomej operatora zagranicznego, wprowadzono na przykład blokadę, aby po osiągnięciu określonego progu kosztów z tytułu korzystania z usług ruchomego dostępu do Internetu użytkownik musiał deklarować, czy nadal chce korzystać z usługi roamingu w zakresie transmisji danych.

Oprócz wprowadzenia nowych środków strukturalnych zdaniem sprawozdawczyni konieczne jest ustanowienie również dalszych wymogów w zakresie przejrzystości. W pierwszej kolejności potrzebne są łatwiejsze do zrozumienia informacje odnośnie do nowych możliwości i taryf, związanych z pojawieniem się możliwości korzystania z alternatywnego operatora. Sprawozdawczyni uważa, że przyszłe umowy o świadczenie usług roamingu powinny być opracowane i uporządkowane w sposób przejrzysty i nieskomplikowany.

W odniesieniu do ostrzeżenia przed szokująco wysokimi rachunkami w sprawozdaniu przewiduje się zastosowanie ich również w przypadku korzystania z usług poza UE. Ponadto w przyszłości takie ostrzeżenie powinno zawierać nie tylko informację o kosztach roamingu w zakresie transmisji danych, ale również opłat za usługi połączeń głosowych i wysyłania wiadomości SMS. Co więcej, z tego typu ostrzeżeń powinni móc korzystać nie tylko klienci usług przedpłaconych, ale również abonamentowych.

• [1]  Specjalne badanie Eurobarometru 356, „Sprawozdanie w sprawie roamingu w 2010 r.”, luty 2011 r., http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_356_en.pdf
• [2]  Ibidem.
• [3]  Komisja Europejska, „Sprawozdanie okresowe na temat sytuacji na rynku usług roamingowych w Unii Europejskiej”, czerwiec 2010 r., http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0356:FIN:en:PDF
• [4]  Komisja Europejska, „Europejska agenda cyfrowa”, maj 2010 r, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0245:FIN:EN:PDF
• [5]  Rozporządzenie (WE) nr 717/2007, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ.do?uri=CELEX:32007R0717:EN:NOT
• [6]  Rozporządzenie (WE) nr 544/2009, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:167:0012:0023:EN:PDF
• [7]  Komisja Europejska, „Sprawozdanie okresowe na temat sytuacji na rynku usług roamingowych w Unii Europejskiej”, czerwiec 2010 r., http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0356:FIN:EN:PDF
• [8]  Dyrektywa 2002/19/WE, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2002:108:0007:0007:EN:PDF
• [9]  Komisja Europejska, „Sprawozdanie okresowe na temat sytuacji na rynku usług roamingowych w Unii Europejskiej”, czerwiec 2010 r., , http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0356:FIN:EN:PDF
• [10]  BEREC, „MTR Benchmark snapshot”, styczeń/lipiec 2011 r., http://erg.eu.int/doc/berec/bor_11_27.pdf i http://erg.eu.int/doc/berec/bor_11_35.pdf

OPINIA Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (8.2.2012)

dla Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii (wersja przekształcona)
(COM(2011)0402 – C7‑0190/11 – 2011/0187(COD))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Eija-Riitta Korhola

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Obecne rozporządzenie w sprawie roamingu (z 2007 r., zmienione w 2009 r.) ustanawia regulowane opłaty za połączenia i wiadomości SMS w roamingu i wygasa z dniem 30 czerwca 2012 r. Rozporządzenie to okazało się skuteczne, znacząco obniżyło bowiem ceny zarówno połączeń, jak i wiadomości tekstowych w roamingu. Opłaty detaliczne plasują się jednak na poziomie bardzo zbliżonym do maksymalnych taryf określonych przez Unię i nadal brakuje konkurencji.

Sprawozdawczyni pragnie przypomnieć, że w Europejskiej agendzie cyfrowej Komisja wymieniła jako jeden z celów obniżenie różnicy między cenami usług w roamingu a taryfami krajowymi, tak aby do 2015 r. była ona bliska zeru. Zdaniem sprawozdawczyni zbliżenie się do tego celu wymaga znalezienia rozwiązania, które zapewni konkurencję i sprawne funkcjonowanie rynku usług roamingu, również w późniejszym okresie. Sprawozdawczyni przypomina również, że wysiłki włożone w uruchomienie sieci szerokopasmowych mogą sprzyjać powstawaniu narzędzi, które stanowią alternatywę dla usług roamingu.

Nowy wniosek dotyczący rozporządzenia (Roaming III) również reguluje opłaty za połączenia i wiadomości tekstowe w roamingu oraz wprowadza nowy ważny element: eurotaryfę dla detalicznych usług transmisji danych w roamingu. Wniosek wprowadza również środki strukturalne mające pobudzić konkurencję, przy czym górne pułapy opłat zostały utrzymane jako tymczasowe zabezpieczenie dla konsumentów, aż do momentu, w którym konkurencja na rynku spowoduje spadek cen.

Od dnia 1 lipca 2014 r. klienci będą mieli możliwość zawarcia umowy na świadczenie usług roamingu odrębnej w stosunku do krajowej umowy telefonii komórkowej. Będzie to sprzyjać konkurencji na rynku roamingu i stanowi krok w dobrym kierunku. Regulacja poziomu opłat detalicznych będzie kontynuowana do 1 czerwca 2016 r., lecz może zostać przedłużona do czasu pełnego wejścia w życie środków strukturalnych, które regulacja ta zakłada.

Progi cenowe i środki strukturalne

Sprawozdawczyni chciałaby podkreślić, że istnieje możliwość obniżenia progów cenowych zaproponowanych przez Komisję. Niemniej wysokie ceny są wynikiem braku konkurencji na rynku usług roamingu, co z kolei jest rezultatem problemów strukturalnych na rynku. W związku z tym rozwiązania obecnej sytuacji należy szukać w środkach strukturalnych, które wesprze tymczasowa regulacja opłat. Progi cenowe (hurtowe i detaliczne) powinny również przewidywać wystarczające możliwości wejścia na rynek nowych operatorów, a w konsekwencji zwiększyć konkurencję.

Ponieważ jednak technologia rozwija się szybko, a wszystkie rozwiązania techniczne dotyczące rozdzielenia usług omawiane do tej pory mają duże zalety, ale mają również wady i budzą wątpliwości, sprawozdawczyni uznaje, że to rozporządzenie nie powinno opowiadać się za jednym rozwiązaniem technicznym. Zamiast tego należy podkreślić/wyróżnić/wybrać i utrzymać pewne główne elementy (w tym możliwość zachowania tego samego numeru telefonu), które rozwiązanie techniczne powinno posiadać, a końcową decyzję co do formy rozwiązania technicznego zostawić ekspertom. Zapewni to sprawne funkcjonowanie nowego rozporządzenia, ponieważ konsumenci nie będą obciążeni z powodu korzystania z nowych usług ze względu na ich nadmierną złożoność. Zapobiega to również przyjmowaniu prawodawstwa, które staje się przestarzałe już w momencie jego wdrażania.

Ochrona konsumentów i przejrzystość

W wielu sprawozdaniach odnotowano znaczną poprawę przejrzystości opłat w wyniku wdrożenia poprzedniego rozporządzenia w sprawie roamingu. Niemniej sprawozdawczyni pragnie zaznaczyć, że konieczne są dalsze postępy.

Proponowane zmiany strukturalne muszą być zaprojektowane tak, aby w jak największym stopniu zapewnić przyjazność dla użytkownika i przejrzystość; należy zagwarantować, aby informacje dostarczane konsumentom były jasne i zrozumiałe, co ułatwi porównywanie opłat i umożliwi zmianę operatorów usług roamingu.

Konsumenci mają otrzymywać wiadomość tekstową z opłatami za poszczególne usługi roamingu po przyjeździe do innego kraju, zarówno w obrębie Unii, jak i poza nią. Ponadto „próg bezpieczeństwa”, w wysokości 50 euro lub w innej ustalonej indywidualnie wysokości, zapobiegający niespodziewanie wysokim rachunkom telefonicznym należy rozszerzyć na usługi roamingu w krajach trzecich. Ponadto konsument korzystający z roamingu powinien otrzymać powiadomienie od operatora w momencie, gdy zbliża się do progu bezpieczeństwa.

Sprawozdawczyni pragnie ogólnie podkreślić, że Komisja powinna wykorzystać możliwość, jaką daje przekształcenie tego rozporządzenia, aby nadać rozporządzeniu jaśniejszą strukturę, skonsolidować wszystkie przepisy w zakresie ochrony konsumenta (w tym te dotyczące niespodziewanie wysokich rachunków telefonicznych) oraz w zakresie wymogów przejrzystości mających zastosowanie do wszystkich usług roamingu i uzupełnić je konkretnymi środkami dotyczącymi połączeń głosowych, wiadomości SMS, MMS i usług transmisji danych w roamingu. Dałoby to obywatelom jaśniejszy ogląd przysługujących im praw, zapewniając jednocześnie większą czytelność rozporządzenia i promując lepsze stanowienie prawa.

POPRAWKI

Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów zwraca się do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, właściwej dla tej sprawy, o naniesienie w swoim sprawozdaniu następujących poprawek:

Poprawka  1 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 1 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(1a) Cel zmniejszenia różnicy pomiędzy stawkami stosowanymi w łączności krajowej i w roamingu, który został zawarty w analizie porównawczej 2011–20151, przedstawionej przez Komisję, a następnie zatwierdzonej przez państwa członkowskie w listopadzie 2009 r., a także w komunikacie Komisji zatytułowanym „Europejska agenda cyfrowa”2, powinien być celem również niniejszego rozporządzenia. Planowana odrębna sprzedaż usług roamingu i usług krajowych powinna zwiększyć konkurencję, a tym samym obniżyć ceny dla konsumentów i stworzyć wspólny rynek usług roamingu w Unii, na którym nie będzie istnieć znaczące rozróżnienie pomiędzy stawkami krajowymi i roamingowymi.
	__________________
	1 http://ec.europa.eu/information_society/eeurope/i2010/docs/benchmarking/benchmarking_digital_europe_2011-2015.pdf
	2 COM(2010)0245.
Poprawka  2 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 2 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	Nie dotyczy wersji polskiej.
Poprawka  3 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 2 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(2a) Wysoki poziom cen za usługi roamingu jest dla obywateli poważną przeszkodą utrudniającą studiowanie lub pracę w innym kraju niż rodzime państwo członkowskie.
Poprawka  4 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 16 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(16) Dane dotyczące zmian cen usług głosowych , usług SMS i usług transmisji danych  w roamingu ogólnounijnym  od czasu wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 717/2007 i zmieniającego go rozporządzenia (WE) nr 544/2009  , w tym w szczególności dane gromadzone przez krajowe organy regulacyjne, przekazywane co kwartał za pośrednictwem BEREC  , nie są wystarczająco przekonujące, aby wskazywać, że konkurencja na rynku detalicznym lub hurtowym znacząco się zwiększyła i  że prawdopodobne jest jej utrzymanie  po czerwcu  2012 r.  bez przyjęcia środków regulacyjnych. Dane te wskazują, że ceny detaliczne i hurtowe w dalszym ciągu utrzymują się  na poziomie lub są zbliżone do kwot określonych rozporządzeniem (WE) nr 717/2007 , zmienionym rozporządzeniem (WE) nr 544/2009  , a konkurencja poniżej tych limitów jest bardzo ograniczona.	(16) Dane dotyczące zmian cen usług głosowych , usług SMS i usług transmisji danych  w roamingu ogólnounijnym  od czasu wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 717/2007 i zmieniającego go rozporządzenia (WE) nr 544/2009  , w tym w szczególności dane gromadzone przez krajowe organy regulacyjne, przekazywane co kwartał za pośrednictwem BEREC  , nie są wystarczająco przekonujące, aby wskazywać, że konkurencja na rynku detalicznym lub hurtowym znacząco się zwiększyła i  że prawdopodobne jest jej utrzymanie  po czerwcu  2012 r.  bez przyjęcia środków regulacyjnych. Dane te wskazują, że ceny detaliczne i hurtowe nadal są znacznie wyższe od cen krajowych i w dalszym ciągu utrzymują się na poziomie lub są zbliżone do kwot określonych rozporządzeniem (WE) nr 717/2007, zmienionym rozporządzeniem (WE) nr 544/2009, a konkurencja poniżej tych limitów jest bardzo ograniczona.
Poprawka  5 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 17 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(17) W przypadku wygaśnięcia w czerwcu 2012 r.  zabezpieczeń regulacyjnych, które na mocy rozporządzenia (WE) nr 717/2007 , zmienionego rozporządzeniem (WE) nr 544/2009,  mają zastosowanie do ogólnounijnych  usług w roamingu na poziomie hurtowym i detalicznym, istniałoby znaczne ryzyko, że brak presji konkurencyjnej na rynku usług w roamingu oraz chęć operatorów sieci ruchomych do maksymalizacji przychodów z roamingu doprowadzą do sytuacji, w której ceny ogólnounijnych  usług roamingu, na poziomie detalicznym i hurtowym, nie będą odzwierciedlać kosztów związanych ze świadczeniem tych usług, zagrażając tym samym realizacji celów niniejszego  rozporządzenia. Interwencję regulacyjną na rynku usług roamingu w sieciach łączności ruchomej  należy zatem przedłużyć poza termin 30 czerwca  2012 r. , aby zapewnić sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego poprzez umożliwienie zwiększenia konkurencji i jednoczesne  zagwarantowanie konsumentom utrzymania korzyści wynikających z ochrony przed nadmiernymi opłatami  w porównaniu z konkurencyjnymi cenami krajowymi.	(17) W przypadku wygaśnięcia w czerwcu 2012 r.  zabezpieczeń regulacyjnych, które na mocy rozporządzenia (WE) nr 717/2007 , zmienionego rozporządzeniem (WE) nr 544/2009,  mają zastosowanie do ogólnounijnych  usług w roamingu na poziomie hurtowym i detalicznym, istniałoby znaczne ryzyko, że brak presji konkurencyjnej na rynku usług w roamingu oraz chęć operatorów sieci ruchomych do maksymalizacji przychodów z roamingu doprowadzą do sytuacji, w której ceny ogólnounijnych  usług roamingu, na poziomie detalicznym i hurtowym, nie będą odzwierciedlać kosztów związanych ze świadczeniem tych usług, zagrażając tym samym realizacji celów niniejszego  rozporządzenia. Interwencję regulacyjną na rynku usług roamingu w sieciach łączności ruchomej należy zatem przedłużyć poza termin 30 czerwca 2012 r., aby zapewnić znaczące obniżenie opłat w celu osiągnięcia w 2015 r. – zgodnie z Europejską agendą cyfrową – jednolitego poziomu opłat krajowych i roamingowych.
Poprawka  6 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 17 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(17a) Ochrona zasad neutralności i otwartości internetu oraz zdolności użytkowników końcowych do dostępu do informacji oraz ich rozpowszechniania lub korzystania z dowolnych aplikacji i usług powinna zyskać na znaczeniu, biorąc pod uwagę to, że roaming odgrywa szczególną rolę w rozwoju jednolitego rynku cyfrowego.
Poprawka  7 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 17 b preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(17b) Zgodnie z komunikatem Komisji pt. „Europejska agenda cyfrowa” cel dotyczący podstawowego szerokopasmowego dostępu do internetu wymaga, aby do 2013 r. 100% obywateli Unii miało dostęp do takich sieci. Ponadto Komisja w swoim komunikacie pt. „Internet szerokopasmowy w Europie: inwestycje na rzecz rozwoju opartego na technologiach szerokopasmowych”1 omówiła najlepsze sposoby na zachęcanie do wprowadzania i ustanawiania w Unii sieci szerokopasmowych o wysokiej przepustowości i bardzo wysokiej przepustowości, tak aby pobudzać rozwój gospodarki cyfrowej, umożliwiając wprowadzanie nowych usług.
	_____________
	1 COM(2010)0472.
Poprawka  8 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 17 c preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(17c) Rozwój szerokopasmowych sieci bezprzewodowych zapewniających dostęp do internetu i innych innowacyjnych rozwiązań jest głównym celem Unii i, zgodnie z tą perspektywą, pierwszy wieloletni plan polityki w zakresie widma radiowego ustanowionego [decyzją nr .../.../UE Parlamentu Europejskiego i Rady...] dąży do przyznawania bez zbędnej zwłoki odpowiedniego widma radiowego w wystarczającej ilości, tak aby wesprzeć cele polityki Unii i w jak najlepszy sposób zaspokoić rosnący popyt na bezprzewodową transmisję danych. W rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2011 r. w sprawie internetu szerokopasmowego w Europie: inwestycje na rzecz rozwoju opartego na technologiach szerokopasmowych1 wzywa się Komisję do koordynowania wzorcowych praktyk poszczególnych państw członkowskich w dziedzinie publicznie dostępnych, bezpłatnych i szybkich sieci Wi-Fi w transporcie publicznym.
	_____________
	Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0322.
Poprawka  9 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 17 d preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(17d) Komisja w swoim komunikacie w sprawie sprawozdania okresowego na temat sytuacji na rynku usług roamingowych w Unii Europejskiej1 odnotowuje, że rozwój technologii i/lub alternatyw dla usług roamingu, takich jak dostępność usług telefonii internetowej (VoIP) lub Wi-Fi może zwiększyć konkurencyjność unijnego rynku usług roamingu; podczas gdy alternatywy te, w szczególności usługi VoIP, są coraz częściej wykorzystywane na szczeblu krajowym, nie zanotowano znaczących postępów w korzystaniu z nich w roamingu.
	_____________
	1COM(2010)0356.
Poprawka  10 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 19 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(19) Należy zatem wprowadzić przepisy zobowiązujące do uwzględniania uzasadnionych wniosków o hurtowy dostęp do publicznych sieci łączności ruchomej do celów świadczenia usług roamingu. Wnioski takie mogą być odrzucane wyłącznie w oparciu o obiektywne i odpowiednio uzasadnione kryteria, które powinny być w każdym przypadku ustalane indywidualnie przez krajowe organy regulacyjne zgodnie z procedurą rozstrzygania sporów, o której mowa w art. 17. Aby zapewnić równe warunki działania, hurtowy dostęp do celów świadczenia usług roamingu należy zapewniać zgodnie z obowiązkami regulacyjnymi określonymi w niniejszym rozporządzeniu i mającymi zastosowanie na poziomie hurtowym, z uwzględnieniem różnych elementów kosztów niezbędnych do zapewnienia takiego dostępu. Spójne podejście w zakresie regulacji dostępu hurtowego do celów świadczenia usług roamingu umożliwiłoby uniknięcie zakłóceń między państwami członkowskimi.	(19) Należy zatem wprowadzić przepisy zobowiązujące do uwzględniania uzasadnionych wniosków o hurtowy dostęp do publicznych sieci łączności ruchomej do celów świadczenia usług roamingu. Wnioski takie mogą być odrzucane wyłącznie w oparciu o obiektywne i odpowiednio uzasadnione kryteria, które powinny być w każdym przypadku ustalane indywidualnie przez krajowe organy regulacyjne zgodnie z procedurą rozstrzygania sporów, o której mowa w art. 17. Aby zapewnić równe warunki działania, hurtowy dostęp do celów świadczenia usług roamingu należy zapewniać zgodnie z obowiązkami regulacyjnymi określonymi w niniejszym rozporządzeniu i z mającymi zastosowanie na poziomie hurtowym oraz odpowiednimi przepisami dyrektywy 2002/19/WE, która zawiera przepisy dotyczące niedyskryminacji i interoperacyjności, a także z uwzględnieniem różnych elementów kosztów niezbędnych do zapewnienia takiego dostępu. Spójne podejście w zakresie regulacji dostępu hurtowego do celów świadczenia usług roamingu umożliwiłoby uniknięcie zakłóceń między państwami członkowskimi.
Poprawka  11 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 22 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(22) Konsumenci powinni mieć prawo do wyboru usług roamingu sprzedawanych odrębnie od ich pakietu krajowych usług łączności ruchomej. Należy określić podstawowe zasady dotyczące odrębnej sprzedaży usług roamingu, które powinny zostać wprowadzone w skoordynowany sposób w całej Unii. Konsumenci powinni mieć możliwość wyboru innego dostawcy usług roamingowych bez konieczności zmiany numeru i w sposób zapewniający interoperacyjność usług, przy czym usługi roamingu powinny być świadczone w całej Unii i na takim samym poziomie jakości.	(22) Klienci powinni mieć prawo do wyboru usług roamingu sprzedawanych odrębnie od ich pakietu krajowych usług łączności ruchomej w Unii. Należy określić podstawowe zasady dotyczące odrębnej sprzedaży usług roamingu, które powinny zostać wprowadzone w skoordynowany sposób w całej Unii. Warunki oferowane przez macierzystych dostawców usług roamingu powinny być łatwo porównywalne dla klientów. W tym celu Komisja powinna zaproponować jednolite kryteria dostarczania takich informacji. W związku z tym proponuje się powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Szczególnie ważne jest to, aby Komisja prowadziła odpowiednie konsultacje z BEREC i zainteresowanymi podmiotami, w tym na szczeblu ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić równoczesne, terminowe i odpowiednie przekazanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Do czasu przyjęcia takich kryteriów krajowe organy regulacyjne powinny zachęcać do przedstawiania porównywalnych informacji, na przykład w formie wykazów, które za punkt odniesienia przyjmują taryfy regulowane stosowane w przypadku danych usług roamingu. Klienci powinni mieć możliwość wyboru innego dostawcy usług roamingowych bez konieczności zmiany numeru, w sposób zapewniający interoperacyjność usług i w krótkim czasie, przy czym usługi roamingu powinny być świadczone w całej Unii i na takim samym poziomie jakości.
Poprawka  12 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 22 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(22a) Klienci powinni mieć możliwość łatwej zmiany – w jak najkrótszym terminie, bez kar i nieodpłatnie – na alternatywnego dostawcę usług roamingu lub pomiędzy alternatywnymi dostawcami usług roamingu.
Poprawka  13 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 24 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(24a) Operatorów należy zachęcać do szybszego osiągnięcia celów Europejskiej agendy cyfrowej. W szczególności należy wspierać osiągnięcie celu polegającego na zmniejszeniu różnicy pomiędzy stawkami stosowanymi w łączności krajowej i w roamingu w taki sposób, aby do 2015 r. zbliżyć się do poziomu zerowego. W związku z tym operatorów, którzy są gotowi do przedstawienia takich ofert usług roamingu, które odpowiadają ich taryfom krajowym lub są od nich zaledwie nieznacznie wyższe, powinno się na zachętę zwolnić z obowiązku wdrożenia środków strukturalnych związanych z odrębną sprzedażą usług roamingu. Krajowi regulatorzy usług telekomunikacyjnych powinni przyznawać tego rodzaju zwolnienia na surowych warunkach oraz powinni móc wycofać zwolnienie w przypadku niespełnienia określonych warunków. Taki system umożliwiłby również przedstawianie bardziej innowacyjnych ofert, takich jak „za usługi roamingu płać tak jak za usługi krajowe” lub oferty oparte na miesięcznych opłatach, które byłyby bardziej przejrzyste dla klientów i nie wymagałaby z ich strony jakichkolwiek działań.
Poprawka  14 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 33 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(33) W przejściowym okresie obowiązywania progów ochronnych  nowi klienci korzystający z roamingu powinni być w pełni informowani o rodzajach taryf roamingowych na terytorium Unii , w tym taryf zgodnych z eurotaryfą tymczasową. Obecni klienci korzystający z roamingu powinni mieć możliwość dokonania w określonym terminie wyboru nowej taryfy zgodnej z eurotaryfą tymczasową  lub innej taryfy. W odniesieniu do obecnych klientów korzystających z usług roamingu, którzy nie dokonali wyboru w określonym terminie, należy dokonać rozróżnienia pomiędzy osobami, które zdecydowały się na określoną taryfę roamingową lub pakiet przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, a tymi klientami, którzy tego nie zrobili. Klienci, którzy nie dokonali takiego wyboru, powinni zostać automatycznie objęci taryfą zgodną z niniejszym rozporządzeniem. Klienci korzystający już ze specjalnych taryf lub pakietów roamingowych, które odpowiadają ich indywidualnym wymogom i które wybrali na tej podstawie, powinni zachować uprzednio wybrane taryfy lub pakiety, jeżeli po otrzymaniu przypomnienia informującego o warunkach ich dotychczasowej taryfy w określonym terminie nie zadeklarują chęci jej zmiany. Wspomniane specjalne taryfy lub pakiety roamingowe mogą obejmować na przykład ryczałtowe stawki za roaming, taryfy indywidualne, taryfy z dodatkową stałą opłatą roamingową, taryfy z opłatą za minutę połączenia niższą niż maksymalna eurotaryfa lub taryfy z opłatą za zainicjowanie połączenia.	(33) W przejściowym okresie obowiązywania progów ochronnych nowi klienci korzystający z roamingu powinni być w pełni oraz w sposób jasny i zrozumiały informowani o rodzajach taryf roamingowych na terytorium Unii, w tym taryf zgodnych z eurotaryfą tymczasową. Obecni klienci korzystający z roamingu powinni mieć możliwość dokonania w określonym terminie wyboru nowej taryfy zgodnej z eurotaryfą tymczasową  lub innej taryfy. W odniesieniu do obecnych klientów korzystających z usług roamingu, którzy nie dokonali wyboru w określonym terminie, należy dokonać rozróżnienia pomiędzy osobami, które zdecydowały się na określoną taryfę roamingową lub pakiet przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, a tymi klientami, którzy tego nie zrobili. Klienci, którzy nie dokonali takiego wyboru, powinni zostać automatycznie objęci taryfą zgodną z niniejszym rozporządzeniem. Klienci korzystający już ze specjalnych taryf lub pakietów roamingowych, które odpowiadają ich indywidualnym wymogom i które wybrali na tej podstawie, powinni zachować uprzednio wybrane taryfy lub pakiety, jeżeli po otrzymaniu przypomnienia informującego o warunkach ich dotychczasowej taryfy i o obowiązujących eurotaryfach poinformują operatora o swoim wyborze. Wspomniane specjalne taryfy lub pakiety roamingowe mogą obejmować na przykład ryczałtowe stawki za roaming, taryfy indywidualne, taryfy z dodatkową stałą opłatą roamingową, taryfy z opłatą za minutę połączenia niższą niż maksymalna eurotaryfa lub taryfy z opłatą za zainicjowanie połączenia.
Poprawka  15 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 34 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(34) Mając na uwadze, że niniejsze rozporządzenie stanowi, iż dyrektywy ustanawiające ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r. nie naruszają jakichkolwiek szczególnych środków przyjętych na potrzeby regulacji opłat w roamingu ogólnounijnym  za połączenia głosowe w sieci ruchomej oraz uwzględniając, że operatorzy świadczący usługi roamingu ogólnounijnego  mogą być zobowiązani niniejszym rozporządzeniem do zmiany swoich detalicznych taryf roamingowych w celu ich dostosowania do wymogów niniejszego rozporządzenia, zmiany te nie powinny skutkować możliwością skorzystania przez klientów z prawa do odstąpienia od umowy o świadczenie usług telefonii ruchomej przysługującego im na mocy przepisów krajowych transponujących ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r.	(34) Mając na uwadze, że niniejsze rozporządzenie stanowi, iż dyrektywy ustanawiające ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r. nie naruszają jakichkolwiek szczególnych środków przyjętych na potrzeby regulacji opłat w roamingu ogólnounijnym  za połączenia głosowe w sieci ruchomej oraz uwzględniając, że operatorzy świadczący usługi roamingu ogólnounijnego  mogą być zobowiązani niniejszym rozporządzeniem do zmiany swoich detalicznych taryf roamingowych w celu ich dostosowania do wymogów niniejszego rozporządzenia, zmiany te nie powinny skutkować możliwością skorzystania przez klientów z prawa do odstąpienia od umowy o świadczenie usług telefonii ruchomej przysługującego im na mocy przepisów krajowych transponujących ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r. Podobnie prawo do zmiany dostawców usług roamingu pozostaje bez uszczerbku dla praw i obowiązków mających zastosowanie do usług krajowych zgodnie ze zobowiązaniami umownymi i regulacyjnymi.
Uzasadnienie
Prawo do zmiany dostawców usług roamingu nie uprawnia klientów do wycofywania się z umów krajowych. Właściwe przepisy krajowe nadal muszą mieć zastosowanie.
Poprawka  16 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 40 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(40) Potrzebny jest zatem wspólny zbiór zasad dotyczących naliczania impulsów w przypadku eurotaryfy na poziomie detalicznym w celu dalszego wzmocnienia jednolitego rynku i zapewnienia w całej Unii  jednakowego poziomu ochrony konsumentów korzystających z usług roamingu ogólnounijnego.	(40) Potrzebny jest zatem wspólny zbiór zasad dotyczących naliczania impulsów w przypadku eurotaryfy na poziomie detalicznym w celu dalszego wzmocnienia jednolitego rynku i zapewnienia w całej Unii tak samo wysokiego poziomu ochrony konsumentów korzystających z usług roamingu ogólnounijnego.
Uzasadnienie
Nowy zestaw przepisów musi zapewniać konsumentom w Unii Europejskiej wysoki – a nie jedynie jednakowy – poziom ochrony.
Poprawka  17 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 42 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(42a) Operatorzy powinni przedsięwziąć odpowiednie środki w celu dopilnowania, aby klienci transgraniczni nie borykali się z problemami wynikającymi z ich transgranicznej lokalizacji, takimi jak pobieranie opłat roamingowych w przypadku gdy nadal znajdują się w swoim macierzystym kraju.
Poprawka  18 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 55 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(55) Zgodnie z danymi zgromadzonymi przez krajowe organy regulacyjne nadal utrzymują się wysokie stawki  średnich opłat hurtowych za usługi transmisji danych w roamingu, pobierane przez operatorów sieci odwiedzanej od operatorów macierzystych klientów korzystających z roamingu, mimo iż te hurtowe stawki  zdają się wykazywać tendencję zniżkową.	(55) Zgodnie z danymi zgromadzonymi przez krajowe organy regulacyjne nadal utrzymują się wysokie stawki średnich opłat hurtowych za usługi transmisji danych w roamingu, pobierane przez operatorów sieci odwiedzanej od operatorów macierzystych klientów korzystających z roamingu. Mimo iż te hurtowe stawki zdają się wykazywać tendencję zniżkową, nadal są zbyt wysokie i nieproporcjonalne do faktycznych kosztów produkcji.
Poprawka  19 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 65 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(65) Aby zagwarantować, że obowiązki regulacyjne dotyczące hurtowych i detalicznych opłat za usługi głosowe, usługi SMS i usługi transmisji danych świadczone w roamingu nie są stosowane dłużej niż jest to konieczne w sytuacji, gdy rozwiązania strukturalne zostały w pełni wdrożone i gdy nastąpił wystarczający rozwój konkurencji, należy ustanowić warunki zaprzestania stosowania maksymalnych opłat hurtowych i detalicznych przed upływem ustalonych terminów. Warunki te powinny być oparte na wystąpieniu znacznej różnicy między progami cenowymi a rzeczywistym poziomem cen. Uznaje się, że znaczna różnica występuje w sytuacji, gdy średnie ceny w Unii osiągnęły 75 % progu cenowego. W przypadku hurtowych progów cenowych kryterium 75 % powinno opierać się na niezbilansowanym ruchu między operatorami, którzy nie należą do tej samej grupy. Aby ograniczyć zakłócenia między państwami członkowskimi, kryterium 75 % progu ceny detalicznej stosuje się, obliczając na poziomie unijnym średnią ze średnich krajowych osobno dla każdej z usług świadczonych w roamingu (połączenia głosowe, wiadomości SMS lub transmisja danych).	(65) Aby zagwarantować, że obowiązki regulacyjne dotyczące hurtowych i detalicznych opłat za usługi głosowe, usługi SMS i usługi transmisji danych świadczone w roamingu nie są stosowane dłużej niż jest to konieczne w sytuacji, gdy rozwiązania strukturalne zostały w pełni wdrożone i gdy nastąpił wystarczający rozwój konkurencji, należy ustanowić warunki zaprzestania stosowania maksymalnych opłat hurtowych i detalicznych przed upływem ustalonych terminów. Warunki te powinny być oparte na wystąpieniu znacznej różnicy między progami cenowymi a rzeczywistym poziomem cen. Uznaje się, że znaczna różnica występuje w sytuacji, gdy średnie ceny w Unii osiągnęły 50 % progu cenowego. W przypadku hurtowych progów cenowych kryterium 50 % powinno opierać się na niezbilansowanym ruchu między operatorami, którzy nie należą do tej samej grupy. Aby ograniczyć zakłócenia między państwami członkowskimi, kryterium 50 % progu ceny detalicznej stosuje się, obliczając na poziomie unijnym średnią ze średnich krajowych osobno dla każdej z usług świadczonych w roamingu (połączenia głosowe, wiadomości SMS lub transmisja danych).
Poprawka  20 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 67 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(67) W celu poprawy przejrzystości cen detalicznych za wykonywanie i odbieranie regulowanych połączeń w roamingu na terytorium Unii  oraz aby pomóc klientom korzystającym z roamingu w podejmowaniu decyzji co do korzystania ze swojego telefonu komórkowego podczas pobytu za granicą, operatorzy telefonii ruchomej powinni umożliwić swoim klientom korzystającym z roamingu  łatwe uzyskanie bezpłatnych informacji o wysokości opłat roamingowych, jakie obowiązują ich przy wykonywaniu lub odbieraniu połączeń głosowych w odwiedzanym państwie członkowskim. Operatorzy powinni ponadto udzielać swoim klientom, na ich wniosek i nieodpłatnie, dodatkowych informacji o opłatach za minutę połączenia lub jednostkę transmisji danych (wraz z podatkiem VAT) za wykonywanie lub odbieranie połączeń głosowych, a także za wysyłanie i odbieranie wiadomości SMS, MMS i innych dostępnych usług transmisji danych w odwiedzanym państwie członkowskim. Ze względu na fakt, iż niektóre grupy klientów mogą być dobrze poinformowane o opłatach za usługi roamingu, operatorzy powinni zapewnić możliwość zrezygnowania w prosty sposób z tej automatycznej tekstowej usługi informacyjnej.	(67) W celu poprawy przejrzystości cen detalicznych za korzystanie z usług roamingu oraz aby pomóc klientom korzystającym z roamingu w podejmowaniu decyzji co do korzystania ze swojego telefonu komórkowego podczas pobytu zarówno na terytorium Unii, jak i poza nim, operatorzy telefonii ruchomej powinni umożliwić swoim klientom korzystającym z roamingu  łatwe uzyskanie bezpłatnych informacji o wysokości opłat roamingowych, jakie obowiązują ich przy korzystaniu z usług roamingu w odwiedzanym kraju. Operatorzy powinni ponadto udzielać swoim klientom, pod warunkiem, że ci znajdują się na terytorium Unii, na ich wniosek i nieodpłatnie, dodatkowych informacji o opłatach za minutę połączenia lub jednostkę transmisji danych (wraz z podatkiem VAT) za wykonywanie lub odbieranie połączeń głosowych, a także za wysyłanie i odbieranie wiadomości SMS, MMS i innych dostępnych usług transmisji danych w odwiedzanym państwie członkowskim. Ze względu na fakt, iż niektóre grupy klientów mogą być dobrze poinformowane o opłatach za usługi roamingu, operatorzy powinni zapewnić możliwość zrezygnowania w prosty sposób z tej automatycznej tekstowej usługi informacyjnej.
Poprawka  21 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 68 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(68) Zapewnienie przejrzystości wymaga, by operatorzy byli zobowiązani do udzielania informacji o wysokości opłat roamingowych, w szczególności o wysokości eurotaryfy i – o ile ją oferują – całościowej stawki ryczałtowej, przy zawieraniu umowy o świadczenie usług oraz każdorazowo w przypadku zmiany wysokości opłat roamingowych. Operatorzy macierzyści powinni udzielać informacji o opłatach roamingowych za pomocą odpowiednich środków, takich jak faktury, Internet, reklama telewizyjna lub przesyłki reklamowe. Operatorzy macierzyści powinni zapewnić, by wszyscy ich klienci korzystający z roamingu mieli świadomość możliwości skorzystania z taryf regulowanych w danym okresie  i powinni poinformować klientów w jasny i bezstronny sposób o warunkach eurotaryfy oraz o prawie do skorzystania z niej oraz do jej zmiany na inną.	(68) Zapewnienie przejrzystości wymaga, by operatorzy byli zobowiązani do udzielania informacji o wysokości opłat roamingowych, w szczególności o wysokości eurotaryfy i – o ile ją oferują – całościowej stawki ryczałtowej, przy zawieraniu umowy o świadczenie usług oraz każdorazowo w przypadku zmiany wysokości opłat roamingowych. Operatorzy macierzyści powinni udzielać informacji o opłatach roamingowych za pomocą odpowiednich środków, takich jak faktury, Internet, reklama telewizyjna lub przesyłki reklamowe. Wszystkie informacje i oferty odnoszące się do cen i charakterystyki usługi powinny być przedstawione w jasnej, zrozumiałej, umożliwiającej porównanie i przejrzystej formie. Reklamowanie ofert usług roamingu i ich sprzedaż klientom powinny być w pełni zgodne z przepisami dotyczącymi ochrony konsumentów, a w szczególności z dyrektywą 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym („dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych”)1. Operatorzy macierzyści powinni zapewnić, by wszyscy ich klienci korzystający z roamingu mieli świadomość możliwości skorzystania z taryf regulowanych w danym okresie i powinni poinformować klientów na piśmie oraz w jasny i bezstronny sposób o warunkach eurotaryfy oraz o prawie do skorzystania z niej oraz do jej zmiany na inną.
	_____________
	1 Dz.U. L 149 z 11.6.2005, s. 22.
Poprawka  22 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 69 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(69) Ponadto  należy wprowadzić środki mające na celu poprawę przejrzystości cen detalicznych w przypadku usług transmisji danych w roamingu, w szczególności w celu wyeliminowania problemu szokująco wysokich rachunków, który stanowi barierę na drodze do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, a także zapewnienie klientom korzystającym z roamingu narzędzi potrzebnych im do monitorowania i kontrolowania własnych wydatków w zakresie usług transmisji danych w roamingu. Nie powinno również być przeszkód na drodze powstawania zastosowań lub technologii, które mogą stanowić zastępstwo lub alternatywę dla takich usług roamingowych, jak WiFi. Konsumenci powinni być o nich informowani, co umożliwi im dokonanie świadomego wyboru.	(69) Ponadto należy wprowadzić środki mające na celu poprawę przejrzystości cen detalicznych w przypadku wszystkich usług roamingu, w szczególności w celu wyeliminowania problemu szokująco wysokich rachunków, który stanowi barierę na drodze do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, a także zapewnienie klientom korzystającym z roamingu narzędzi potrzebnych im do monitorowania i kontrolowania własnych wydatków w zakresie usług transmisji danych w roamingu. Nie powinno również być przeszkód na drodze powstawania zastosowań lub technologii, które mogą stanowić zastępstwo lub alternatywę dla takich usług roamingowych, jak WiFi lub mechanizmy LBO (local breakout). Konsumenci powinni być o nich informowani, co umożliwi im dokonanie świadomego wyboru.
Poprawka  23 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 70 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(70) Operatorzy sieci ruchomych powinni zwłaszcza dostarczać swoim klientom korzystającym z roamingu zindywidualizowane informacje o taryfach obowiązujących tych klientów w zakresie usług transmisji danych w roamingu każdorazowo w momencie uruchamiania przez klientów usługi transmisji danych w roamingu po raz pierwszy po przybyciu do innego państwa członkowskiego. Informacje te powinny zostać przekazane na telefon komórkowy lub inne urządzenie mobilne klienta w sposób najbardziej odpowiedni dla ich łatwego odbioru i zrozumienia.	(70) Operatorzy sieci ruchomych powinni zwłaszcza dostarczać bezpłatnie swoim klientom korzystającym z roamingu zindywidualizowane informacje o taryfach obowiązujących tych klientów w zakresie usług transmisji danych w roamingu każdorazowo w momencie uruchamiania przez klientów usługi transmisji danych w roamingu po raz pierwszy po przybyciu do innego państwa; wymóg ten powinien mieć zastosowanie do państw spoza Unii dopiero od dnia 1 stycznia 2013 r. Informacje te powinny zostać przekazane na telefon komórkowy lub inne urządzenie mobilne klienta w sposób najbardziej odpowiedni dla ich łatwego odbioru i zrozumienia oraz w sposób umożliwiający łatwy dostęp do tych informacji w późniejszym terminie.
Uzasadnienie
Okna dialogowe nie są skutecznym sposobem informowania klientów o obowiązujących taryfach, ponieważ klienci, którzy w chwili wyświetlenia okna dialogowego są akurat zajęci, prawdopodobnie zamkną takie okno, nie zważając na jego treść, i wrócą do przerwanego zajęcia.
Poprawka  24 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 71 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(71) Aby ułatwić klientom zrozumienie skutków finansowych korzystania z usług transmisji danych w roamingu regulowanym, a także, aby pozwolić im monitorować i kontrolować własne wydatki, operator macierzysty powinien podać przykłady zastosowań transmisji danych w roamingu, takich jak poczta elektroniczna, przesyłanie zdjęć i przeglądanie stron internetowych wraz ze wskazaniem przybliżonej ilości wykorzystywanych danych.	(71) Aby ułatwić klientom zrozumienie skutków finansowych korzystania z usług transmisji danych w roamingu, a także, aby pozwolić im monitorować i kontrolować własne wydatki po podpisaniu umowy i w jakimkolwiek późniejszym terminie na życzenie klienta, operator macierzysty powinien podać bezpłatnie przykłady zastosowań transmisji danych w roamingu, takich jak poczta elektroniczna, przesyłanie zdjęć i przeglądanie stron internetowych wraz ze wskazaniem przybliżonej ilości wykorzystywanych danych.
Poprawka  25 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 72 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(72) Ponadto w celu uniknięcia szokująco wysokich rachunków operatorzy sieci ruchomych powinni określić jeden lub więcej maksymalnych limitów wyrażonych w kwotach opłat lub objętości danych możliwych do pobrania, jakie obowiązywać będą klientów w związku z korzystaniem z usług transmisji danych w roamingu, wyrażonych w walucie, w której klient korzystający z roamingu otrzymuje rachunki, i które powinni zaoferować bezpłatnie wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu, a także informować ich o zbliżaniu się do wybranego limitu za pomocą odpowiedniej wiadomości ostrzegawczej. Po osiągnięciu wybranego maksymalnego limitu klienci nie powinni dłużej otrzymywać tych usług i ponosić opłat z ich tytułu, o ile nie zażądają oni wyraźnie kontynuowania korzystania z tych usług zgodnie z warunkami określonymi w powiadomieniu. Klienci korzystający z roamingu powinni mieć możliwość wyboru któregokolwiek z tych maksymalnych limitów wyrażonych w kwotach opłat lub objętości danych możliwych do pobrania w rozsądnym czasie lub możliwość odrzucenia tej opcji. O ile klienci nie zdecydują inaczej, powinni korzystać z domyślnego systemu limitów.	(72) Ponadto w celu uniknięcia szokująco wysokich rachunków za usługi transmisji danych w roamingu zarówno na terytorium Unii, jak i – od dnia 1 stycznia 2013 r. – poza nim, operatorzy sieci ruchomych powinni określić jeden lub więcej maksymalnych limitów wyrażonych w kwotach opłat lub objętości danych możliwych do pobrania, jakie obowiązywać będą klientów w związku z korzystaniem z usług transmisji danych w roamingu, wyrażonych w walucie, w której klient korzystający z roamingu otrzymuje rachunki, i które powinni zaoferować bezpłatnie wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu, a także informować ich o zbliżaniu się do wybranego limitu za pomocą odpowiedniej wiadomości ostrzegawczej na takim nośniku, który pozwala na odczytanie wiadomości w późniejszym terminie. Po osiągnięciu wybranego maksymalnego limitu klienci nie powinni dłużej otrzymywać tych usług i ponosić opłat z ich tytułu, o ile nie zażądają oni wyraźnie kontynuowania korzystania z tych usług zgodnie z warunkami określonymi w powiadomieniu. W takim przypadku powinni oni otrzymać bezpłatne potwierdzenie na takim nośniku, który pozwala na ponowne odczytanie w późniejszym terminie. Klienci korzystający z roamingu powinni mieć możliwość wyboru któregokolwiek z tych maksymalnych limitów wyrażonych w kwotach opłat lub objętości danych możliwych do pobrania w rozsądnym czasie lub możliwość odrzucenia tej opcji. O ile klienci nie zdecydują inaczej, powinni korzystać z domyślnego systemu limitów.
Uzasadnienie
Okna dialogowe nie są dobrym sposobem informowania klientów o zbliżaniu się do wybranego limitu, ponieważ klienci, którzy w chwili wyświetlenia okna dialogowego są akurat zajęci, będą chcieli zamknąć takie okno, aby powrócić do przerwanego zajęcia. Ponadto z perspektywy klienta ważne wydaje się otrzymanie potwierdzenia, że zgodził się on na dalsze korzystanie z oferowanej usługi pomimo zbliżenia się do wybranego limitu. Celem tej poprawki jest powstrzymanie klientów od wciskania klawiszy bez zdawania sobie sprawy z wynikających z tego konsekwencji.
Poprawka  26 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 72 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(72a) Ponieważ obecne prawodawstwo Unii nie zawiera przepisów dotyczących unikania otrzymywania szokująco wysokich rachunków za korzystanie z usług roamingu poza Unią, klienci powinni być w przyszłości informowani o opłatach za korzystanie z usług roamingu poza Unią oraz powinni zostać objęci przepisami dotyczącymi szokująco wysokich rachunków, które mają zastosowanie do usług roamingu świadczonych na terytorium Unii.
Poprawka  27 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 74 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(74) Od czasu wejścia w życie zmian wprowadzonych rozporządzeniem (WE) nr 544/2009 zauważono jednak, że w przypadku klientów korzystających z taryf przedpłaconych prawdopodobieństwo otrzymania szokująco wysokiego rachunku jest mniejsze, gdyż kwota doładowania ustalana jest z góry. Ponadto dzięki wprowadzeniu tymczasowej eurotaryfy usług transmisji danych obejmującej regulowane stawki opłat za transmisję danych w roamingu klienci ci skorzystają również z dodatkowej ochrony przed wysokimi cenami za te usługi. Z powyższych względów przepisy dotyczące progu odcięcia nie powinny mieć zastosowania w odniesieniu do klientów usług przedpłaconych.	(74) Klienci korzystający z taryf przedpłaconych mogą również otrzymywać niespodziewanie wysokie rachunki za korzystanie z usług roamingu. W związku z tym przepisy dotyczące progu odcięcia powinny również mieć zastosowanie do tych klientów. Ponadto klienci korzystający z roamingu w ramach umów usług przedpłaconych powinni w odpowiednim czasie otrzymywać ostrzeżenie informujące o zbliżającym się wyczerpaniu środków.
Uzasadnienie
Klienci usług na kartę (pre-paid) wymagają takiego samego poziomu ochrony jak inni klienci, w szczególności w przypadkach gdy umowy pre-paid umożliwiają korzystanie z usług telefonicznych przekraczających limit środków lub przewidują opcję automatycznego doładowania. Ponadto ponieważ korzystanie z usług roamingu może oznaczać szybkie zużycie środków na karcie, operatorzy powinni wysyłać wczesne ostrzeżenia klientom, tak aby zapobiec gwałtownemu i niespodziewanemu wyczerpaniu środków.
Poprawka  28 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 81 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(81) nowy Komisja powinna dokonać oceny skuteczności niniejszego  rozporządzenia w świetle jego celów i wkładu we wdrażanie ram regulacyjnych i sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego. W tym kontekście Komisja powinna rozważyć wpływ rozporządzenia na pozycję rynkową różnej wielkości operatorów świadczących usługi łączności ruchomej w różnych rejonach Unii  , na rozwój, tendencje i przejrzystość w zakresie opłat detalicznych i hurtowych, ich stosunek do kosztów rzeczywistych, zakres, w jakim założenia oceny skutków załączonej do niniejszego rozporządzenia zostały potwierdzone, a także koszty przestrzegania rozporządzenia ponoszone przez operatorów i jego wpływ na inwestycje. W świetle rozwoju techniki Komisja powinna również rozważyć dostępność i jakość usług będących alternatywą dla roamingu (np. dostęp przez WiFi  ).	(81) nowy Komisja powinna dokonać oceny skuteczności niniejszego  rozporządzenia w świetle jego celów i wkładu we wdrażanie ram regulacyjnych i sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego. W tym kontekście Komisja powinna rozważyć wpływ rozporządzenia na pozycję rynkową różnej wielkości operatorów świadczących usługi łączności ruchomej w różnych rejonach Unii  , na rozwój, tendencje i przejrzystość w zakresie opłat detalicznych i hurtowych, ich stosunek do kosztów rzeczywistych, zakres, w jakim założenia oceny skutków załączonej do niniejszego rozporządzenia zostały potwierdzone, a także koszty przestrzegania rozporządzenia ponoszone przez operatorów i jego wpływ na inwestycje. W świetle rozwoju techniki Komisja powinna również rozważyć dostępność i jakość usług będących alternatywą dla roamingu (np. dostęp przez WiFi lub za pośrednictwem mechanizmów LBO [local breakout]).
Poprawka  29 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 1 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Niniejsze rozporządzenie określa także zasady mające na celu zwiększenie przejrzystości cen i poprawę przekazywania informacji o opłatach użytkownikom usług roamingu ogólnounijnego.	2. Niniejsze rozporządzenie określa także zasady mające na celu zwiększenie przejrzystości cen i poprawę przekazywania informacji o opłatach użytkownikom usług roamingu zarówno na terytorium Unii, jak i – od dnia 1 stycznia 2013 r. – poza nim.
Poprawka  30 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 1 – ustęp 4 – akapit pierwszy
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Maksymalne opłaty określone w niniejszym rozporządzeniu są wyrażone w EUR. W przypadku gdy opłaty regulowane na mocy art.  6, 7, 8 , 9, 11 i 12  są wyrażone w innych walutach, początkowe wysokości opłat maksymalnych zgodne z tymi artykułami są przeliczane na te waluty przy zastosowaniu referencyjnych kursów wymiany ogłoszonych w dniu 30 maja 2012 r.  przez Europejski Bank Centralny w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.	Maksymalne opłaty określone w niniejszym rozporządzeniu są wyrażone w EUR. W przypadku gdy opłaty regulowane na mocy art. 6, 7, 8, 9, 11 i 12 są wyrażone w innych walutach, początkowe wysokości opłat maksymalnych zgodne z tymi artykułami są przeliczane na te waluty przy zastosowaniu referencyjnych kursów wymiany ogłoszonych w dniu 30 maja 2012 r. przez Europejski Bank Centralny w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej albo przy zastosowaniu średniej referencyjnych kursów wymiany ogłoszonych przez Europejski Bank Centralny w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z 6 kolejnych miesięcy poprzedzających wejście w życie niniejszego rozporządzenia, w zależności od tego która z tych początkowych wysokości opłat maksymalnych po przeliczeniu na waluty inne niż EUR jest niższa.
Uzasadnienie
Niniejsza zmiana ma na celu obniżenie ryzyka wystąpienia sytuacji, w której mimo obniżenia stawek roamingowych poprzez przyjęte zmiany w rozporządzeniu, w krajach członkowskich, które nie stosują EUR na skutek fluktuacji kursów wymiany walut nie nastąpi obniżenie obowiązujących opłat. Propozycja nie eliminuje tego ryzyka, a jedynie wprowadza alternatywną metodę dokonywania przeliczenia EUR na waluty inne niż EUR.
Poprawka  31 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 2 – litera b)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
b) „operator macierzysty” oznacza przedsiębiorstwo, które świadczy klientowi usługi roamingu ogólnounijnego za pośrednictwem własnej sieci albo jako operator wirtualnej sieci łączności ruchomej lub odsprzedawca tych usług;	b) „operator macierzysty” oznacza operatora, który świadczy klientowi korzystającemu z roamingu usługi roamingu ogólnounijnego za pośrednictwem własnej sieci albo jako operator wirtualnej sieci łączności ruchomej lub odsprzedawca tych usług, lub każdego innego dostawcę usług roamingu;
Uzasadnienie
Tout fournisseur d’origine devrait être déclaré en tant qu’opérateur, tel que défini par le paquet ‘communications électroniques’, directives cadre et autorisation, afin de garantir que les mêmes obligations et mêmes droits s’appliquent à tout acteur qui fournit des services de communications électroniques en itinérance aux utilisateurs finaux. Ce changement au règlement est justifié par le fait que de nouveaux acteurs vont rentrer sur ce marché en raison de la nouvelle obligation de découplage.Il est en outre nécessaire de clarifier que les autres fournisseurs de services d’itinérance constituent une sous catégorie des fournisseurs d’origine, l’article 2 m) n’étant pas tout à fait clair à cet égard. Certaines dispositions du règlement seraient autrement incohérentes ou confuses (par exemple: les obligations tarifaires ne mentionnent que le « fournisseur d’origine »). Il convient de s’assurer que tous les acteurs sont soumis aux mêmes règles.
Poprawka  32 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 2 – litera k)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
k) „usługa transmisji danych w roamingu regulowanym” oznacza usługę roamingu umożliwiającą przekazywanie lub odbieranie danych z komutacją pakietów przez klienta korzystającego z roamingu za pomocą telefonu komórkowego lub innego urządzenia mobilnego, w trakcie gdy jest ono podłączone do sieci odwiedzanej. Usługa transmisji danych w roamingu regulowanym nie obejmuje przekazywania lub odbierania połączeń realizowanych w roamingu regulowanym ani wiadomości SMS dostarczanych w roamingu regulowanym, ale obejmuje przekazywanie lub odbieranie wiadomości MMS;	k) „usługa transmisji danych w roamingu regulowanym” oznacza usługę roamingu umożliwiającą przekazywanie lub odbieranie danych z komutacją pakietów przez klienta korzystającego z roamingu za pomocą telefonu komórkowego lub innego urządzenia mobilnego, w trakcie gdy jest ono podłączone do sieci odwiedzanej. Usługa transmisji danych w roamingu regulowanym nie obejmuje przekazywania lub odbierania połączeń realizowanych w roamingu regulowanym ani wiadomości SMS dostarczanych w roamingu regulowanym, przekazywania lub odbierania wiadomości MMS oraz łączności w zakresie transmisji danych typu maszyna do maszyny (M2M);
Uzasadnienie
Podobnie jak w przypadku wiadomości SMS z zakresu definicji transmisji danych w roamingu regulowanym należy wyłączyć także wiadomości MMS, uznając tym samym, że usługi tej nie można porównać do innych usług transmisji danych. Łączność typu maszyna do maszyny powinna zostać wyłączona z zakresu definicji transmisji danych w roamingu regulowanym, ponieważ stanowi ona usługę o odmiennym charakterze: a) nie jest ona bezpośrednio kierowana do konsumentów na rynku masowym (podczas gdy celem rozporządzania dotyczącego usług roamingu jest ochrona konsumentów na rynku masowym przed zbyt wysokimi cenami usług); b) jest ona z zasady usługą o charakterze zintegrowanym, która wymaga wdrożenia przez operatora sieci ruchomej rozwiązania ad hoc, sprzedawaną przedsiębiorstwom lub głównym klientom (firmom).
Poprawka  33 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 2 – litera m)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
m) „alternatywny dostawca usługi roamingu” oznacza operatora macierzystego, innego niż operator świadczący krajowe usługi łączności ruchomej, który świadczy klientowi korzystającemu z roamingu usługi roamingu za pośrednictwem własnej sieci albo jako operator wirtualnej sieci łączności ruchomej lub odsprzedawca tych usług;	m) „alternatywny dostawca usługi roamingu” oznacza operatora innego niż operator świadczący krajowe usługi łączności ruchomej, który świadczy klientowi korzystającemu z roamingu usługi roamingu za pośrednictwem własnej sieci albo jako operator wirtualnej sieci łączności ruchomej lub odsprzedawca tych usług;
Uzasadnienie
Jak też stwierdził BEREC, brzmienie rozporządzenia powinno być na tyle elastyczne, aby umożliwiało wyodrębnienie jednego rozwiązania spośród szeregu opcji bez wykluczania jakiejkolwiek możliwości. Zgodnie z przedmiotowym rozporządzeniem do zadań BEREC należy określenie najlepszego rozwiązania wdrożeniowego.
Poprawka  34 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 2 – litera n)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
n) „hurtowy dostęp do usług roamingu” oznacza udostępnienie innemu przedsiębiorstwu urządzeń i/lub usług na określonych warunkach, do celu świadczenia usług roamingu klientom detalicznym;	n) „hurtowy dostęp do usług roamingu” oznacza udostępnienie innemu przedsiębiorstwu urządzeń i/lub usług, w sposób niedyskryminujący, na określonych warunkach, do celu świadczenia usług roamingu klientom detalicznym;
Poprawka  35 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 2 – litera o)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
o) „profil roamingowy dla Unii Europejskiej (UE)” oznacza skonfigurowany uprzednio profil służący do świadczenia odrębnych usług roamingu, który dodawany jest do profilu służącego do świadczenia krajowych usług łączności ruchomej na tej samej karcie SIM.	skreślona
Uzasadnienie
Rozporządzenie powinno być neutralne w odniesieniu do technologii, tak aby uniknąć sytuacji, w której przepisy stają się przestarzałe na etapie wdrożenia. Dotyczy to kierunku rozwoju dual IMSI (międzynarodowy numer tożsamości telefonicznej abonenta mobilnego) zaproponowanego przez KE jako rozwiązanie techniczne.
Poprawka  36 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 3 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Operatorzy sieci ruchomych uwzględniają wszystkie uzasadnione wnioski o hurtowy dostęp do usług roamingu, w tym wnioski od operatorów wirtualnej sieci łączności ruchomej oraz od odsprzedawców. W odniesieniu do zapewniania hurtowego dostępu do usług roamingu zastosowanie mają przepisy dotyczące taryf za hurtowe usługi w roamingu regulowanym określone w art. 6, 8 i 11.	1. Operatorzy sieci ruchomych uwzględniają wszystkie uzasadnione wnioski o hurtowy dostęp do usług roamingu, w tym wnioski od operatorów wirtualnej sieci łączności ruchomej oraz od odsprzedawców. Wniosek o hurtowy dostęp do usług roamingu pozostaje proporcjonalny i dostosowany w stosunku do strony wnioskującej o dostęp. W odniesieniu do zapewniania hurtowego dostępu do usług roamingu zastosowanie mają przepisy dotyczące taryf za hurtowe usługi w roamingu regulowanym określone w art. 6, 8 i 11. Wspomniane przepisy pozostają bez uszczerbku dla rekompensaty innych kosztów związanych z zapewnieniem hurtowego dostępu do usług roamingu przez operatora sieci ruchomej.
Uzasadnienie
Prawo dostępu nie może być takie samo dla pełnoprawnego wirtualnego operatora sieci ruchomej i odsprzedawcy. Inne koszty związane z zapewnieniem takiego dostępu powinny być zwracane operatorowi sieci ruchomej.
Poprawka  37 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 3 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Hurtowy dostęp do usług roamingu obejmuje dostęp do wszystkich elementów sieci i urządzeń towarzyszących oraz dostęp do odpowiednich usług, oprogramowania i systemów informatycznych niezbędnych do świadczenia klientom usług roamingu.	2. Hurtowy dostęp do usług roamingu obejmuje – pod warunkiem, że zachowana jest proporcjonalność – dostęp do wszystkich elementów sieci i urządzeń towarzyszących oraz dostęp do odpowiednich usług, oprogramowania i systemów informatycznych niezbędnych do świadczenia klientom usług roamingu. Koszty usług wykraczających poza podstawowy hurtowy dostęp do usług roamingu, takich jak fakturowanie czy usługi w zakresie obsługi klienta, powinny być zwracane.
Uzasadnienie
Należy dopilnować, aby podmiot wnioskujący o jakikolwiek rodzaj dostępu nie miał możliwości wnioskowania o jakikolwiek rodzaj dostępu do aktywów. Odsprzedawcy nieposiadający własnego systemu fakturowania mogą zwrócić się do dostawców sieci macierzystej o udostępnienie systemu fakturowania, który będzie elementem dodatkowym w stosunku do traktowanego odrębnie hurtowego dostępu, po cenie regulowanej. Koszty takich dodatkowych usług powinny być zwracane dostawcom sieci macierzystej.
Poprawka  38 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Począwszy od dnia 1 lipca 2014 r. operatorzy macierzyści informują wszystkich swoich klientów korzystających z roamingu o możliwości zrezygnowania z wykorzystywanych przez nich usług roamingu na rzecz usług roamingu świadczonych przez alternatywnego dostawcę usług roamingu. Klienci korzystający z roamingu mają dwa miesiące na powiadomienie swojego operatora macierzystego o podjętej decyzji. Klienci korzystający z roamingu, którzy nie podjęli w tym okresie decyzji, mają prawo przejścia na usługi świadczone przez alternatywnego dostawcę usług roamingu w dowolnym momencie, zgodnie z ust. 3 i 4.	2. Począwszy od dnia 1 maja 2014 r. klienci korzystający z roamingu mają prawo do rezygnacji z wykorzystywanych przez nich usług roamingu na rzecz usług roamingu świadczonych przez alternatywnego dostawcę usług roamingu w dowolnym momencie, zgodnie z ust. 3 i 4. Przed dniem 1 maja 2014 r. operatorzy macierzyści informują o tym wszystkich swoich klientów korzystających z roamingu.
Uzasadnienie
Celem tej poprawki jest podkreślenie, że klienci mają wyraźne prawo do zmiany swojego dostawcy usług roamingu; to prawo powinno być głównym elementem tego ustępu. Z tego wynika zobowiązanie dostawcy do poinformowania klienta o tym prawie. Na potrzeby szybkiego wdrożenia środka strukturalnego prawo to powinno wejść w życie przed wakacjami w 2014 r. Co więcej, dotychczasowi klienci powinni być informowani o zmianach z wyprzedzeniem.
Poprawka  39 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 4
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
4. Każda zmiana alternatywnego dostawcy usług roamingu następuje bezpłatnie, nie może podlegać warunkom ani ograniczeniom dotyczącym elementów abonamentu innych niż roaming i musi nastąpić w terminie pięciu dni roboczych, przy czym w przypadku klientów korzystających z roamingu, którzy wykupili pakiet krajowy obejmujący ceny za usługi roamingu inne niż eurotaryfa, eurotaryfa SMS i eurotaryfa usług transmisji danych, operator macierzysty może opóźnić termin przejścia ze starego abonamentu obejmującego usługi roamingu na nowy o określony okres czasu nieprzekraczający trzech miesięcy.	4. Każda zmiana alternatywnego dostawcy usług roamingu lub zmiana pomiędzy alternatywnymi dostawcami usług roamingu następuje bezpłatnie, nie może podlegać warunkom ani ograniczeniom dotyczącym elementów abonamentu innych niż roaming i musi nastąpić w najkrótszym możliwym terminie nieprzekraczającym trzech dni, który zostanie określony w sporządzonych przez BEREC wytycznych, przy czym w przypadku klientów korzystających z roamingu, którzy wykupili pakiet krajowy obejmujący ceny za usługi roamingu inne niż eurotaryfa, eurotaryfa SMS i eurotaryfa usług transmisji danych, operator macierzysty może opóźnić termin przejścia ze starego abonamentu obejmującego usługi roamingu na nowy o określony okres czasu nieprzekraczający jednego miesiąca.
Poprawka  40 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 5
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
5. Podczas zawierania lub przedłużania umowy o świadczeniu usług łączności ruchomej operatorzy macierzyści przekazują indywidualnie każdemu klientowi wszystkie informacje dotyczące możliwości wyboru alternatywnego dostawcy usług roamingu oraz ułatwiają zawarcie umowy z alternatywnym dostawcą usług roamingu. Klienci, którzy zawierają z operatorem macierzystym umowę o świadczenie usług roamingu, wyraźnie potwierdzają, że zostali poinformowani o takiej możliwości. Dostawcy usług łączności ruchomej nie utrudniają sprzedawcom działającym jako ich punkty sprzedaży oferowania odrębnych umów na usługi roamingu zawieranych z alternatywnymi dostawcami usług roamingu.	5. Podczas zawierania lub przedłużania umowy o świadczeniu usług łączności ruchomej operatorzy macierzyści przekazują indywidualnie każdemu klientowi, w sposób jasny i zrozumiały i na trwałym nośniku, wszystkie informacje dotyczące możliwości wyboru alternatywnego dostawcy usług roamingu oraz nie utrudniają zawarcia umowy z alternatywnym dostawcą usług roamingu. Klienci, którzy zawierają z operatorem macierzystym umowę o świadczenie usług roamingu, są informowani o takiej możliwości. Dostawcy usług łączności ruchomej nie ograniczają i nie utrudniają sprzedawcom działającym jako ich punkty sprzedaży oferowania odrębnych umów na usługi roamingu zawieranych z alternatywnymi dostawcami usług roamingu.
Poprawka  41 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 4 – ustęp 5 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	5a. Operatorzy informują w sposób jasny i zrozumiały wszystkich swoich klientów o taryfach i ofertach usług roamingu. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 17a – po przeprowadzeniu konsultacji z BEREC i zainteresowanymi podmiotami – w celu ustanowienia jednolitych kryteriów dostarczania tych informacji, tak aby zapewnić ich porównywalność. Do czasu przyjęcia tych kryteriów krajowe organy regulacyjne zachęcają do przedstawiania porównywalnych informacji, na przykład w formie wykazów, które za punkt odniesienia przyjmują taryfy regulowane stosowane w przypadku danych usług roamingu.
Poprawka  42 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Aby zapewnić rozwój jednolitego rynku, wdrożenie rozwiązań technicznych umożliwiających wprowadzenie mechanizmu odrębnej sprzedaży usług roamingu następuje jednocześnie w całej Unii.	Aby zapewnić rozwój jednolitego rynku, wdrożenie rozwiązań technicznych umożliwiających wprowadzenie mechanizmu odrębnej sprzedaży usług roamingu następuje jednocześnie w całej Unii i spełnia poniższe kryteria:
	a) każde rozwiązanie techniczne jest opłacalne;
	b) jest ono zaprojektowane w sposób przyjazny dla klienta;
	c) w maksymalnym stopniu zapewnia interoperacyjność;
	d) klienci mają możliwość łatwej i szybkiej zmiany na alternatywnego dostawcę usług roamingu lub zmiany pomiędzy nimi, zachowując jednocześnie swój numer telefonu;
	e) korzystanie z usług roamingu przez obywateli Unii w krajach trzecich i przez obywateli krajów trzecich w Unii nie powinno być utrudniane.
Poprawka  43 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
W celu umożliwienia odrębnej sprzedaży usług roamingu operatorzy gwarantują wprowadzenie stosownych mechanizmów najpóźniej do dnia 1 lipca 2014 r., tak aby klienci mieli możliwość korzystania z krajowych usług łączności ruchomej i z odrębnych usług roamingu świadczonych przez alternatywnego dostawcę usług roamingu, zachowując przy tym jednocześnie swój numer telefonu komórkowego. Aby umożliwić odrębną sprzedaż usług roamingu, operatorzy mogą zwłaszcza zezwolić na korzystanie z profilu roamingowego dla UE w ramach tej samej karty SIM oraz na stosowanie tego samego terminala, który wykorzystywany jest do krajowych usług łączności ruchomej. Ceny połączeń związanych z zapewnieniem tego mechanizmu muszą być oparte na kosztach, a klienci nie powinni podlegać żadnym bezpośrednim opłatom związanym z korzystaniem z tego mechanizmu.	W celu umożliwienia odrębnej sprzedaży usług roamingu operatorzy gwarantują wprowadzenie stosownych mechanizmów najpóźniej do dnia 1 maja 2014 r. i spełnienie wymogów określonych w ust. 1. Ceny połączeń związanych z zapewnieniem tego mechanizmu muszą być oparte na kosztach, a użytkownicy końcowi nie podlegają żadnym bezpośrednim opłatom związanym z korzystaniem z tego mechanizmu służącego odrębnej sprzedaży usług roamingu.
Poprawka  44 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 3
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi stronami i w ścisłej współpracy z Komisją BEREC przygotowuje w stosownym terminie, nie dłuższym niż trzy miesiące od dnia przyjęcia niniejszego rozporządzenia, wytyczne dotyczące zharmonizowanych rozwiązań technicznych związanych z mechanizmem odrębnej sprzedaży usług roamingu oraz zharmonizowanych procedur związanych ze zmianą dostawcy usług roamingu. Na uzasadniony wniosek BEREC Komisja może przedłużyć ten termin.	Po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi stronami i w ścisłej współpracy z Komisją BEREC przygotowuje w ciągu sześciu miesięcy od dnia przyjęcia niniejszego rozporządzenia wytyczne dotyczące zharmonizowanych rozwiązań technicznych związanych z mechanizmem odrębnej sprzedaży usług roamingu oraz zharmonizowanych procedur związanych ze zmianą dostawcy usług roamingu. Te rozwiązania techniczne oraz procedury spełniają kryteria określone w ust. 1. Na uzasadniony wniosek BEREC Komisja może przedłużyć ten termin jednokrotnie na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy.
Uzasadnienie
Ze względu na złożoność zadania BEREC powinien dysponować dodatkowym czasem na przygotowanie wstępnych wytycznych dotyczących wdrożenia podstawowych wymogów dla mechanizmu odrębnej sprzedaży usług roamingu. Przedłużenia tego terminu może dokonywać Komisja, ale jego czas powinien być ograniczony.
Poprawka  45 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 4
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
W razie konieczności Komisja może udzielić europejskiemu organowi normalizacyjnemu mandatu na dostosowanie odpowiednich norm, które są konieczne do celu zharmonizowanego wdrożenia przedmiotowego mechanizmu.	W razie konieczności Komisja udziela europejskiemu organowi normalizacyjnemu mandatu na dostosowanie odpowiednich norm, które są konieczne do celu zharmonizowanego wdrożenia przedmiotowego mechanizmu.
Poprawka  46 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Średnia wysokość opłaty hurtowej, którą operator sieci odwiedzanej może pobrać od operatora macierzystego  klienta za zrealizowanie połączenia w roamingu regulowanym zainicjowanego w sieci odwiedzanej, obejmująca między innymi koszty zainicjowania, tranzytu i zakończenia połączenia, od dnia 1 lipca 2012 r.  nie może przekraczać 0,14  EUR za minutę.	1. Średnia wysokość opłaty hurtowej, którą operator sieci odwiedzanej może pobrać od operatora macierzystego  klienta za zrealizowanie połączenia w roamingu regulowanym zainicjowanego w sieci odwiedzanej, obejmująca między innymi koszty zainicjowania, tranzytu i zakończenia połączenia, od dnia 1 lipca 2012 r.  nie może przekraczać 0,10  EUR za minutę.
Poprawka  47 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Średnia opłata hurtowa, o której mowa w ust. 1, obowiązuje w rozliczeniach między dowolnymi dwoma operatorami i obliczana jest za okres dwunastu miesięcy lub jakikolwiek krótszy okres pozostający do końca okresu obowiązywania maksymalnej średniej opłaty hurtowej określonej w niniejszym ustępie lub do czasu wygaśnięcia niniejszego rozporządzenia. Maksymalna średnia opłata hurtowa zostaje obniżona do   0,10  EUR i  0,06  EUR, odpowiednio od 1 lipca  2013  r. i 1 lipca  2014  r. Bez uszczerbku dla art. 13, maksymalna średnia opłata hurtowa pozostaje następnie na poziomie 0,06 EUR przez okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia.	2. Średnia opłata hurtowa, o której mowa w ust. 1, obowiązuje w rozliczeniach między dowolnymi dwoma operatorami i obliczana jest za okres dwunastu miesięcy lub jakikolwiek krótszy okres pozostający do końca okresu obowiązywania maksymalnej średniej opłaty hurtowej określonej w niniejszym ustępie lub do czasu wygaśnięcia niniejszego rozporządzenia. Maksymalna średnia opłata hurtowa zostaje obniżona do   0,08  EUR i  0,05  EUR, odpowiednio od 1 lipca  2013  r. i 1 lipca  2014  r. Bez uszczerbku dla art. 13, maksymalna średnia opłata hurtowa pozostaje następnie na poziomie 0,05 EUR przez okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia.
Poprawka  48 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 6 – ustęp 3 – akapit drugi
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Średnią opłatę hurtową, o której mowa w ust. 1, oblicza się, dzieląc całkowity przychód z roamingu hurtowego przez całkowitą ilość minut roamingu hurtowego, wykorzystanych faktycznie do zapewnienia hurtowych połączeń roamingowych w Unii  przez danego operatora w danym okresie, uzyskaną w wyniku kumulacji sekund, dostosowaną w celu uwzględnienia możliwości zastosowania przez operatora sieci odwiedzanej minimalnej długości pierwszego impulsu nieprzekraczającej 30 sekund.	Średnią opłatę hurtową, o której mowa w ust. 1, oblicza się, dzieląc całkowity przychód z roamingu hurtowego przez całkowitą ilość minut roamingu hurtowego, wykorzystanych faktycznie do zapewnienia hurtowych połączeń roamingowych w Unii przez danego operatora w danym okresie, uzyskaną w wyniku kumulacji sekund.
Uzasadnienie
Nie należy umożliwiać zastosowania minimalnej długości pierwszego impulsu nieprzekraczającej 30 sekund, gdyż tego rodzaju opłaty są nieuzasadnione.
Poprawka  49 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – ustęp 2 – akapit pierwszy
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Opłata detaliczna (bez podatku VAT) na podstawie eurotaryfy, którą operator macierzysty może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za połączenie realizowane w roamingu regulowanym, może być różna dla różnych połączeń w roamingu, lecz od dnia 1 lipca 2012 r.  nie może przekraczać  0,32  EUR za minutę każdego wykonanego połączenia lub  0,11  EUR za minutę każdego odebranego połączenia. Maksymalne ceny połączeń wykonanych zostają obniżone do  0,28  EUR i  0,24 EUR odpowiednio od 1 lipca 2013 r. i 1 lipca 2014 r., a połączeń odebranych do  0,10  EUR  od 1 lipca 2013 r. Bez uszczerbku dla art. 13 i 19, powyższe regulowane maksymalne opłaty detaliczne w ramach eurotaryfy pozostają ważne do dnia 30 czerwca 2016 r.	Opłata detaliczna (bez podatku VAT) na podstawie eurotaryfy, którą operator macierzysty może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za połączenie realizowane w roamingu regulowanym, może być różna dla różnych połączeń w roamingu, lecz od dnia 1 lipca 2012 r.  nie może przekraczać  0,21  EUR za minutę każdego wykonanego połączenia lub  0,09  EUR za minutę każdego odebranego połączenia. Maksymalne ceny połączeń wykonanych zostają obniżone do 0,16 EUR i 0,11 EUR odpowiednio od 1 lipca 2013 r. i 1 lipca 2014 r., a połączeń odebranych do 0,07 EUR od 1 lipca 2013 r. i 0,05 EUR od 1 lipca 2014 r. Bez uszczerbku dla art. 13 i 19, powyższe regulowane maksymalne opłaty detaliczne w ramach eurotaryfy pozostają na poziomie 0,05 EUR przez okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia.
Poprawka  50 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – ustęp 2 – akapit czwarty
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
W drodze odstępstwa od akapitu trzeciego, operator macierzysty może określić minimalną długość pierwszego impulsu, nieprzekraczającą 30 sekund, dla połączeń wykonywanych, które podlegają eurotaryfie.	skreślony
Poprawka  51 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – ustęp 5
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
5. Każdy klient korzystający z roamingu może żądać zmiany eurotaryfy na inną lub przejścia na eurotaryfę. Każda zmiana musi zostać dokonana bezpłatnie w ciągu jednego dnia od otrzymania wniosku i nie może przewidywać warunków ani ograniczeń związanych z innymi elementami abonamentu, z tym że w przypadku gdy klient korzystający z roamingu, który przystąpił do specjalnego pakietu roamingowego, obejmującego świadczenie więcej niż jednego rodzaju usług roamingu (tzn. usług głosowych, SMS lub transmisji danych), pragnie przejść na eurotaryfę, operator macierzysty może wymagać od klienta zmieniającego taryfę rezygnacji z korzyści związanych z innymi elementami tego pakietu. Operator macierzysty może przesunąć termin zmiany taryfy tak, aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający trzech miesięcy.	5. Każdy klient korzystający z roamingu może żądać zmiany eurotaryfy na inną lub przejścia na eurotaryfę. Każda zmiana musi zostać dokonana bezpłatnie w ciągu jednego dnia od otrzymania wniosku i nie może przewidywać warunków ani ograniczeń związanych z innymi elementami abonamentu, z tym że w przypadku gdy klient korzystający z roamingu, który przystąpił do specjalnego pakietu roamingowego, obejmującego świadczenie więcej niż jednego rodzaju usług roamingu (tzn. usług głosowych, SMS lub transmisji danych), pragnie przejść na eurotaryfę, operator macierzysty może wymagać od klienta zmieniającego taryfę rezygnacji z korzyści związanych z innymi elementami tego pakietu. Operator macierzysty może przesunąć termin zmiany taryfy tak, aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający dwóch miesięcy, łącznie z ewentualnym okresem wypowiedzenia umowy.
Poprawka  52 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – ustęp 5 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	5a. Operatorzy macierzyści nie blokują, nie odrzucają ani w żaden inny sposób nie utrudniają roamingu aktywnego lub pasywnego dla nowych klientów lub klientów już stosujących eurotaryfę, chyba że ci klienci wyraźnie sobie tego zażyczyli lub przekroczyli próg odcięcia.
Poprawka  53 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Ze skutkiem od dnia 1 lipca  r. 2012 r.  średnia opłata hurtowa, jaką operator sieci odwiedzanej może pobrać od operatora macierzystego  klienta za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym, która została zainicjowana w sieci odwiedzanej, nie może przekraczać  0,03  EUR za wiadomość SMS. Od dnia 1 lipca 2014 r. maksymalna średnia wysokość opłaty hurtowej za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym zostaje obniżona do 0,02 EUR. Bez uszczerbku dla art. 13 regulowana opłata hurtowa za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym pozostaje następnie na poziomie 0,02 EUR przez okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia.	1. Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. średnia opłata hurtowa, jaką operator sieci odwiedzanej może pobrać od operatora macierzystego klienta za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym, która została zainicjowana w sieci odwiedzanej, nie może przekraczać 0,03 EUR za wiadomość SMS i od dnia 1 lipca 2013 r. zostaje obniżona do 0,02 EUR, a od dnia 1 lipca 2014 r. do 0,01 EUR. Bez uszczerbku dla art. 13 regulowana opłata hurtowa za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym pozostaje następnie na poziomie 0,01 EUR przez okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia.
Poprawka  54 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r.  , opłata detaliczna (bez podatku VAT) według eurotaryfy SMS, którą operator macierzysty może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym wysłaną przez tego klienta, może być różna dla różnych wiadomości SMS dostarczanych w roamingu, ale nie może przekraczać  0,10  EUR. Bez uszczerbku dla art. 13 i 19, do dnia 30 czerwca 2016 r. regulowana maksymalna opłata detaliczna w ramach eurotaryfy SMS pozostaje na poziomie 0,10 EUR.	2. Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r., opłata detaliczna (bez podatku VAT) według eurotaryfy SMS, którą operator macierzysty może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym wysłaną przez tego klienta, może być różna dla różnych wiadomości SMS dostarczanych w roamingu, ale zostaje obniżona do 0,09 EUR od 1 lipca 2012 r., do 0,06 EUR od 1 lipca 2013 r. i do 0,05 EUR od 1 lipca 2014 r. Bez uszczerbku dla art. 13 i 19, do dnia 30 czerwca 2018 r. regulowana maksymalna opłata detaliczna w ramach eurotaryfy SMS pozostaje na poziomie 0,05 EUR.
Poprawka  55 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 6
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
6. Każdy klient korzystający z roamingu może, w dowolnym momencie, żądać przejścia na eurotaryfę SMS lub zrezygnować z niej. Zmiana taryfy musi nastąpić bezpłatnie w terminie jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie może podlegać warunkom ani ograniczeniom dotyczącym elementów abonamentu innych niż roaming. Operator macierzysty może przesunąć termin takiej zmiany taryfy tak, aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający trzech miesięcy. Eurotaryfę SMS można zawsze połączyć z eurotaryfą.	6. Każdy klient korzystający z roamingu może, w dowolnym momencie, żądać przejścia na eurotaryfę SMS lub zrezygnować z niej. Zmiana taryfy musi nastąpić bezpłatnie w terminie jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie może podlegać warunkom ani ograniczeniom dotyczącym elementów abonamentu innych niż roaming. Operator macierzysty może przesunąć termin takiej zmiany taryfy, tak aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający dwóch miesięcy, łącznie z ewentualnym okresem wypowiedzenia umowy. Eurotaryfę SMS można zawsze połączyć z eurotaryfą.
Poprawka  56 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 9 – ustęp 6 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	6a. Operatorzy macierzyści nie blokują, nie odrzucają ani w żaden inny sposób nie utrudniają wysyłania lub odbierania wiadomości SMS w roamingu przez nowych klientów lub klientów już stosujących eurotaryfę, chyba że ci klienci wyraźnie sobie tego zażyczyli lub przekroczyli próg odcięcia.
Poprawka  57 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 11 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. średnia opłata hurtowa, którą operator sieci odwiedzanej może pobrać od operatora macierzystego klienta korzystającego z roamingu za świadczenie usług transmisji danych w roamingu regulowanym za pomocą tej sieci odwiedzanej, nie może przekraczać limitu ochronnego wynoszącego 0,30 EUR, 0,20 EUR od dnia 1 lipca 2013 r. i 0,10 EUR od dnia 1 lipca 2014 r. za megabajt przekazanych danych. Bez uszczerbku dla art. 13 maksymalna średnia opłata hurtowa za usługi transmisji danych w roamingu regulowanym pozostaje następnie na poziomie 0,10 EUR za megabajt przekazanych danych przez okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia.	1. Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. średnia opłata hurtowa, którą operator sieci odwiedzanej może pobrać od operatora macierzystego klienta korzystającego z roamingu za świadczenie usług transmisji danych w roamingu regulowanym za pomocą tej sieci odwiedzanej, nie może przekraczać limitu ochronnego wynoszącego 0,20 EUR, 0,15 EUR od dnia 1 lipca 2013 r. i 0,10 EUR od dnia 1 lipca 2014 r. za megabajt przekazanych danych. Bez uszczerbku dla art. 13 maksymalna średnia opłata hurtowa za usługi transmisji danych w roamingu regulowanym pozostaje następnie na poziomie 0,10 EUR za megabajt przekazanych danych przez okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia.
Poprawka  58 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 12 – ustęp 2 – akapit pierwszy
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. opłata detaliczna (bez podatku VAT) na podstawie eurotaryfy usług transmisji danych, którą operator macierzysty może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za usługę transmisji danych w roamingu regulowanym, nie przekracza 0,90 EUR za megabajt. Maksymalne ceny transmisji danych zostają obniżone do 0,70 EUR i 0,50 EUR za wykorzystany megabajt odpowiednio od dnia 1 lipca 2013 r. i od dnia 1 lipca 2014 r. Bez uszczerbku dla art. 13 i 19, do dnia 30 czerwca 2016 r. regulowana maksymalna opłata detaliczna pozostaje następnie na poziomie 0,50 EUR za megabajt.	Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2012 r. opłata detaliczna (bez podatku VAT) na podstawie eurotaryfy usług transmisji danych, którą operator macierzysty może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za usługę transmisji danych w roamingu regulowanym, nie przekracza 0,50 EUR za megabajt. Maksymalne ceny transmisji danych zostają obniżone do 0,30 EUR i 0,20 EUR za wykorzystany megabajt odpowiednio od dnia 1 lipca 2013 r. i od dnia 1 lipca 2014 r. Bez uszczerbku dla art. 13 i 19, do dnia 30 czerwca 2018 r. regulowana maksymalna opłata detaliczna pozostaje następnie na poziomie 0,20 EUR za megabajt.
Poprawka  59 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 12 – ustęp 5
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
5. Każdy klient korzystający z roamingu może, w dowolnym momencie, żądać przejścia na eurotaryfę usług transmisji danych lub zrezygnować z niej, przestrzegając przy tym warunków umowy. Zmiana taryfy musi nastąpić bezpłatnie w terminie jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie może podlegać warunkom ani ograniczeniom dotyczącym elementów abonamentu innych niż roaming. Operator macierzysty może przesunąć termin takiej zmiany taryfy tak, aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający trzech miesięcy. Eurotaryfę usług transmisji danych można zawsze połączyć z eurotaryfą SMS i eurotaryfą.	5. Każdy klient korzystający z roamingu może, w dowolnym momencie, żądać przejścia na eurotaryfę usług transmisji danych lub zrezygnować z niej, przestrzegając przy tym warunków umowy. Zmiana taryfy musi nastąpić bezpłatnie w terminie jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie może podlegać warunkom ani ograniczeniom dotyczącym elementów abonamentu innych niż roaming. Operator macierzysty może przesunąć termin takiej zmiany taryfy, tak aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający dwóch miesięcy, łącznie z ewentualnym okresem wypowiedzenia umowy. Eurotaryfę usług transmisji danych można zawsze połączyć z eurotaryfą SMS i eurotaryfą.
Poprawka  60 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 12 – ustęp 6
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
6. Najpóźniej w dniu 30 czerwca 2012 r. operatorzy macierzyści poinformują indywidualnie wszystkich swoich klientów korzystających z roamingu o eurotaryfie usług transmisji danych, o tym, że będzie ona obowiązywać najpóźniej od dnia 1 lipca 2012 r. w przypadku wszystkich klientów korzystających z roamingu, którzy nie dokonali świadomego wyboru określonej taryfy roamingowej lub pakietu roamingowego w odniesieniu do usług transmisji danych w roamingu regulowanym, a także o ich prawie do przejścia na eurotaryfę usług transmisji danych oraz rezygnacji z niej zgodnie z ust. 5.	6. Najpóźniej w dniu 30 czerwca 2012 r. operatorzy macierzyści poinformują indywidualnie w sposób jasny i zrozumiały i na trwałym nośniku wszystkich swoich klientów korzystających z roamingu o eurotaryfie usług transmisji danych, o tym, że będzie ona obowiązywać najpóźniej od dnia 1 lipca 2012 r. w przypadku wszystkich klientów korzystających z roamingu, którzy nie dokonali świadomego wyboru określonej taryfy roamingowej lub pakietu roamingowego w odniesieniu do usług transmisji danych w roamingu regulowanym, a także o ich prawie do przejścia na eurotaryfę usług transmisji danych oraz rezygnacji z niej zgodnie z ust. 5.
Poprawka  61 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 13 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Jeżeli po dniu 30 czerwca 2018 r. średnia hurtowa opłata za jedną z usług roamingu (połączenia głosowe, wiadomości SMS lub transmisja danych) w niezbilansowanym ruchu między operatorami nienależącymi do tej samej grupy spadnie do poziomu 75 % maksymalnych hurtowych opłat przewidzianych w art. 6 ust. 2, art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 lub poniżej tego poziomu, maksymalne hurtowe opłaty za daną usługę roamingu przestają obowiązywać. Opierając się na danych zgromadzonych przez BEREC, Komisja regularnie weryfikuje, czy warunek ten jest spełniony, i w przypadku jego spełnienia bezzwłocznie publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej seria C dane potwierdzające, że w odniesieniu do danej usługi maksymalne opłaty hurtowe nie mają już zastosowania.	2. Jeżeli po dniu 30 czerwca 2018 r. średnia hurtowa opłata za jedną z usług roamingu (połączenia głosowe, wiadomości SMS lub transmisja danych) w niezbilansowanym ruchu między operatorami nienależącymi do tej samej grupy spadnie do poziomu 50 % maksymalnych hurtowych opłat przewidzianych w art. 6 ust. 2, art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 lub poniżej tego poziomu, maksymalne hurtowe opłaty za daną usługę roamingu przestają obowiązywać. Opierając się na danych zgromadzonych przez BEREC, Komisja regularnie weryfikuje, czy warunek ten jest spełniony, i w przypadku jego spełnienia bezzwłocznie publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej seria C dane potwierdzające, że w odniesieniu do danej usługi maksymalne opłaty hurtowe nie mają już zastosowania.
Poprawka  62 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 13 – ustęp 3
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
3. Jeżeli po wprowadzeniu odrębnej sprzedaży usług roamingu, o której mowa w art. 5, i przed dniem 1 lipca 2016 r. średnia opłata detaliczna w całej Unii spadnie do poziomu 75 % maksymalnych detalicznych opłat przewidzianych w art. 7 ust. 2, art. 9 ust. 2 i art. 12 ust. 2 lub poniżej tego poziomu, maksymalne detaliczne opłaty za daną usługę roamingu przestają obowiązywać. Opierając się na danych zgromadzonych przez BEREC, Komisja regularnie weryfikuje, czy warunek ten jest spełniony, i w przypadku jego spełnienia bezzwłocznie publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej seria C dane potwierdzające, że w odniesieniu do danej usługi maksymalne opłaty detaliczne nie mają już zastosowania.	3. Jeżeli po wprowadzeniu odrębnej sprzedaży usług roamingu, o której mowa w art. 5, średnia opłata detaliczna w całej Unii spadnie do poziomu 50% maksymalnych detalicznych opłat przewidzianych w art. 7 ust. 2, art. 9 ust. 2 i art. 12 ust. 2 lub poniżej tego poziomu, maksymalne detaliczne opłaty za daną usługę roamingu przestają obowiązywać. Opierając się na danych zgromadzonych przez BEREC, Komisja regularnie weryfikuje, czy warunek ten jest spełniony, i w przypadku jego spełnienia bezzwłocznie publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej seria C dane potwierdzające, że w odniesieniu do danej usługi maksymalne opłaty detaliczne nie mają już zastosowania.
Poprawka  63 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 1 – akapit pierwszy
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Aby zwrócić uwagę klienta korzystającego z roamingu na fakt, że będzie on podlegał opłatom roamingowym w przypadku wykonywania lub odbierania połączenia lub wysyłania wiadomości SMS, każdy operator macierzysty, z wyjątkiem przypadku, gdy klient powiadomił go o rezygnacji z tej usługi, udziela klientowi automatycznie za pomocą tekstowej usługi informacyjnej, bezpłatnie i bez zbędnej zwłoki, w momencie gdy klient znajdzie się na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie jego sieci macierzystej, podstawowych zindywidualizowanych informacji o opłatach roamingowych (z uwzględnieniem podatku VAT) za wykonywanie i odbieranie połączeń oraz wysyłanie wiadomości SMS przez tego klienta w odwiedzanym państwie członkowskim.	Aby zwrócić uwagę klienta korzystającego z roamingu na fakt, że będzie on podlegał opłatom roamingowym w przypadku wykonywania lub odbierania połączenia lub wysyłania wiadomości SMS, każdy operator macierzysty, z wyjątkiem przypadku, gdy klient powiadomił go o rezygnacji z tej usługi, udziela klientowi automatycznie za pomocą tekstowej usługi informacyjnej, bezpłatnie i bez zbędnej zwłoki, w momencie gdy klient znajdzie się na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie jego sieci macierzystej, a od dnia 1 stycznia 2013 r. gdy znajdzie się na terytorium państwa trzeciego, podstawowych zindywidualizowanych informacji o opłatach roamingowych (z uwzględnieniem podatku VAT oraz w walucie, w której klient otrzymuje rachunek wystawiony w kraju macierzystym) za wykonywanie i odbieranie połączeń oraz wysyłanie wiadomości SMS przez tego klienta w odwiedzanym kraju.
Uzasadnienie
Tego rodzaju środki powinny zostać przedsięwzięte również poza terytorium Unii Europejskiej.
Poprawka  64 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 1 – akapit drugi – wprowadzenie
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Podstawowe zindywidualizowane informacje o cenach obejmują maksymalne opłaty, którymi klient może zostać obciążony zgodnie z posiadanym planem taryfowym, za:	Podstawowe zindywidualizowane informacje o cenach są przesyłane klientowi, który korzysta z usług roamingu zarówno na terytorium Unii Europejskiej, jak i poza nim, oraz obejmują faktyczne opłaty (z uwzględnieniem podatku VAT oraz w walucie, w której klient otrzymuje rachunek wystawiony w kraju macierzystym), którymi klient może zostać obciążony zgodnie z posiadanym planem taryfowym, za:
Poprawka  65 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 1 – akapit drugi – litera b)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
b) wysyłanie wiadomości SMS w roamingu regulowanym w trakcie pobytu w odwiedzanym państwie członkowskim.	b) wysyłanie wiadomości SMS w roamingu regulowanym w trakcie pobytu w odwiedzanym kraju.
Uzasadnienie
Tego rodzaju środki powinny zostać przedsięwzięte również poza terytorium Unii Europejskiej.
Poprawka  66 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 1 – akapit drugi – litera b a) (nowa)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ba) korzystanie z usług transmisji danych w roamingu regulowanym w trakcie pobytu w odwiedzanym państwie członkowskim lub państwie trzecim, wyrażone ceną za megabajt.
Poprawka  67 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Poza uprawnieniami wynikającymi z ust. 1, klienci mają prawo żądać w każdym rejonie Unii  bardziej szczegółowych zindywidualizowanych informacji cenowych dotyczących opłat roamingowych obowiązujących w sieci odwiedzanej za połączenia głosowe, wiadomości SMS, MMS i inne usługi transmisji danych, a także informacji dotyczących środków służących przejrzystości obowiązujących na mocy niniejszego rozporządzenia, i uzyskać je bezpłatnie, za pomocą połączenia głosowego lub wiadomości SMS w sieci ruchomej. Wniosek taki składa się pod bezpłatnym numerem wskazanym w tym celu przez operatora macierzystego. Zobowiązania przewidziane w ust. 1 nie mają zastosowania w odniesieniu do urządzeń typu maszyna do maszyny (M2M), które wykorzystują łączność ruchomą.	2. Poza uprawnieniami wynikającymi z ust. 1, klienci mają prawo żądać w każdym rejonie Unii, oraz od 1 stycznia 2013 r. w rejonach znajdujących się poza terytorium Unii bardziej szczegółowych zindywidualizowanych informacji cenowych dotyczących opłat roamingowych obowiązujących w sieci odwiedzanej za połączenia głosowe, wiadomości SMS, MMS i inne usługi transmisji danych, a także informacji dotyczących środków służących przejrzystości obowiązujących na mocy niniejszego rozporządzenia, i uzyskać je bezpłatnie, za pomocą połączenia głosowego lub wiadomości SMS w sieci ruchomej. Wniosek taki składa się pod bezpłatnym numerem wskazanym w tym celu przez operatora macierzystego. Zobowiązania przewidziane w ust. 1 nie mają zastosowania w odniesieniu do urządzeń typu maszyna do maszyny (M2M) czy innych urządzeń, które nie posiadają możliwości wysyłania wiadomości SMS.
Uzasadnienie
Nie jest to możliwe w przypadku urządzeń, które nie posiadają możliwości wysyłania wiadomości SMS.
Poprawka  68 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – ustęp 1 – akapit pierwszy
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Zarówno przed, jak i po zawarciu umowy operatorzy macierzyści zapewniają odpowiednie informowanie klientów korzystających z roamingu o opłatach obowiązujących z tytułu korzystania przez nich z usług transmisji danych w roamingu regulowanym w sposób, który ułatwia klientom zrozumienie skutków finansowych tego rodzaju korzystania oraz pozwala im monitorować i kontrolować własne wydatki w zakresie usług transmisji danych w roamingu regulowanym zgodnie z ust. 2 i 3. Mechanizmy ochronne, o których mowa w ust. 3, nie mają zastosowania do klientów usług przedpłaconych.	Zarówno przed, jak i po zawarciu umowy operatorzy macierzyści zapewniają odpowiednie informowanie klientów korzystających z roamingu o opłatach obowiązujących z tytułu korzystania przez nich z usług transmisji danych w roamingu regulowanym, zarówno na terytorium Unii, jak i poza nim, w sposób, który ułatwia klientom zrozumienie skutków finansowych tego rodzaju korzystania oraz pozwala im monitorować i kontrolować własne wydatki w zakresie usług transmisji danych w roamingu regulowanym zgodnie z ust. 2 i 3. Mechanizmy ochronne, o których mowa w ust. 3, nie mają zastosowania do klientów usług przedpłaconych, chyba że zawarli oni umowę o świadczenie usług przedpłaconych z automatycznym podwyższeniem limitu środków. Mechanizmy ochronne, o których mowa w ust. 3, nie mają zastosowania do usług typu maszyna do maszyny (M2M). Klienci korzystający z roamingu w ramach umów usług przedpłaconych powinni również w odpowiednim czasie otrzymywać ostrzeżenie informujące o zbliżającym się wyczerpaniu środków.
Uzasadnienie
Celem tej poprawki jest ochrona klientów usług przedpłaconych z automatycznym odnawianiem limitu środków przed szokująco wysokimi rachunkami. Początkowo zaproponowany tekst nieumyślnie wyłącza takich klientów z zakresu obowiązywania przedmiotowego rozporządzenia.
Poprawka  69 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – ustęp 1 – akapit drugi
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
W stosownych przypadkach operatorzy macierzyści informują klientów, zarówno przed zawarciem umowy, jak i regularnie po jej zawarciu, o zagrożeniach związanych z automatycznym i niekontrolowanym łączeniem się i pobieraniem danych w roamingu. Ponadto operatorzy macierzyści wyjaśniają klientom w sposób jasny i zrozumiały, jak można wyłączyć automatyczne połączenia i pobieranie danych w roamingu w celu uniknięcia niekontrolowanego korzystania z usług roamingu danych.	W stosownych przypadkach operatorzy macierzyści informują klientów, zarówno przed zawarciem umowy, jak i regularnie po jej zawarciu, o zagrożeniach związanych z automatycznym i niekontrolowanym łączeniem się i pobieraniem danych w roamingu. Ponadto operatorzy macierzyści powiadamiają swoich klientów nieodpłatnie oraz w sposób jasny i zrozumiały, co muszą zrobić, aby wyłączyć automatyczne połączenia i pobieranie danych w roamingu w celu uniknięcia niekontrolowanego korzystania z usług roamingu danych.
Poprawka  70 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – ustęp 2 – akapit pierwszy
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Za pomocą automatycznej wiadomości operator macierzysty informuje klienta korzystającego z roamingu o tym, że korzysta on z usługi roamingu, a także dostarcza podstawowych zindywidualizowanych informacji o taryfach obowiązujących w przypadku świadczenia temu klientowi usług transmisji danych w roamingu regulowanym w danym państwie członkowskim, z wyjątkiem przypadku, gdy klient powiadomił go o rezygnacji z otrzymywania tej informacji.	Za pomocą automatycznej wiadomości operator macierzysty informuje klienta korzystającego z roamingu o tym, że korzysta on z usługi roamingu, a także dostarcza podstawowych zindywidualizowanych informacji o taryfach (z uwzględnieniem podatku VAT oraz w walucie, w której klient otrzymuje rachunek wystawiony w kraju macierzystym) obowiązujących w przypadku świadczenia temu klientowi usług transmisji danych w roamingu regulowanym w danym kraju, z wyjątkiem przypadku, gdy klient powiadomił go o rezygnacji z otrzymywania tej informacji.
Poprawka  71 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – ustęp 2 – akapit drugi
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Tego rodzaju podstawową zindywidualizowaną informację o taryfach dostarcza się na telefon komórkowy lub inne urządzenie klienta korzystającego z roamingu, przykładowo za pomocą wiadomości SMS, poczty elektronicznej lub okna dialogowego w komputerze każdorazowo, gdy klient korzystający z roamingu wjeżdża na teren państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie jego sieci macierzystej i po raz pierwszy uruchamia usługę transmisji danych w roamingu regulowanym w danym państwie członkowskim. Informacja dostarczana jest, gdy klient korzystający z roamingu uruchamia usługę transmisji danych w roamingu regulowanym, bezpłatnie, za pomocą właściwych środków ułatwiających jej otrzymanie i zrozumienie.	Tego rodzaju podstawową zindywidualizowaną informację o taryfach dostarcza się na telefon komórkowy lub inne urządzenie klienta korzystającego z roamingu, przykładowo za pomocą wiadomości SMS, poczty elektronicznej lub okna dialogowego w komputerze każdorazowo, gdy klient korzystający z roamingu wjeżdża na teren kraju innego niż państwo członkowskie jego sieci macierzystej i po raz pierwszy uruchamia usługę transmisji danych w roamingu regulowanym w danym kraju. Informacja dostarczana jest, gdy klient korzystający z roamingu uruchamia usługę transmisji danych w roamingu regulowanym, bezpłatnie, za pomocą właściwych środków ułatwiających jej otrzymanie i zrozumienie.
Uzasadnienie
Tego rodzaju środki powinny zostać przedsięwzięte również poza terytorium Unii Europejskiej.
Poprawka  72 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – ustęp 3 – akapit pierwszy
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Każdy operator macierzysty zapewnia wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu możliwość celowego i bezpłatnego wyboru usługi informowania o skumulowanej konsumpcji wyrażonej objętościowo lub w walucie, w której klient korzystający z roamingu otrzymuje rachunki z tytułu usług transmisji danych w roamingu regulowanym, i która gwarantuje, że bez wyraźnej zgody klienta skumulowane wydatki z tytułu usług transmisji danych w roamingu regulowanym w określonym przedziale czasowym nie przekraczają określonej maksymalnej kwoty.	Każdy operator macierzysty zapewnia wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu możliwość celowego i bezpłatnego wyboru usługi informowania o skumulowanej konsumpcji wyrażonej objętościowo lub w walucie, w której klient korzystający z roamingu otrzymuje rachunki z tytułu detalicznych usług transmisji danych w roamingu świadczonych zarówno na terytorium Unii, jak i poza nim, i która gwarantuje, że bez wyraźnej zgody klienta skumulowane wydatki z tytułu takich detalicznych usług transmisji danych w roamingu w określonym przedziale czasowym nie przekraczają określonej maksymalnej kwoty. Nie ma to zastosowania w przypadku gdy dostawca usług telekomunikacyjnych w łączności ruchomej w odwiedzanym kraju poza Unią nie pozwala operatorowi macierzystemu na monitorowanie korzystania z tego rodzaju usług przez jego klientów na bieżąco. W takiej sytuacji klient jest o tym odpowiednio informowany za pomocą tekstowej usługi informacyjnej, nieodpłatnie i bez zbędnej zwłoki, w momencie gdy znajdzie się na terytorium takiego kraju.
Uzasadnienie
Środki służące przejrzystości i ochronie konsumentów powinny być również stosowane poza Unią. Pozostaje jednak kwestia krajów, w których ze względów technicznych operatorzy macierzyści mogą nie być w stanie śledzić korzystania z usług przez swoich klientów na bieżąco i na koniec miesiąca otrzymują jedynie zestawienie takich informacji.
Poprawka  73 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – ustęp 3 – akapit szósty
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Każdy operator macierzysty zapewnia również przesłanie odpowiedniego powiadomienia na telefon komórkowy lub inne urządzenie, przykładowo za pomocą wiadomości SMS, wiadomości poczty elektronicznej lub poprzez okno dialogowe w komputerze, gdy usługi transmisji danych w roamingu osiągną 80 % przyjętego limitu finansowego lub objętościowego. Klienci mają prawo zażądać od operatorów zaprzestania wysyłania takich powiadomień oraz zażądać w dowolnym momencie ponownego nieodpłatnego uruchomienia tej usługi przez operatora macierzystego.	Każdy operator macierzysty zapewnia również przesłanie odpowiedniego powiadomienia na telefon komórkowy lub inne urządzenie, przykładowo za pomocą wiadomości SMS, wiadomości poczty elektronicznej lub poprzez okno dialogowe w komputerze, gdy usługi połączeń roamingowych, usługi SMS i usługi transmisji danych w roamingu osiągną 80% przyjętego limitu finansowego lub objętościowego. Klienci mają prawo zażądać od operatorów zaprzestania wysyłania takich powiadomień oraz zażądać w dowolnym momencie ponownego nieodpłatnego uruchomienia tej usługi przez operatora macierzystego.
Poprawka  74 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – ustęp 3 – akapit siódmy
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
W przypadku przekroczenia limitu finansowego lub objętościowego klient korzystający z roamingu otrzymuje powiadomienie o tym fakcie na telefon komórkowy lub inne urządzenie. Powiadomienie to określa procedurę, którą klient ma zastosować, jeśli pragnie, by usługi te były kontynuowane, oraz koszt związany z każdą dodatkową wykorzystaną jednostką. Jeżeli klient korzystający z roamingu nie udziela odpowiedzi, do której został wezwany w otrzymanym powiadomieniu, operator macierzysty zaprzestaje niezwłocznie świadczenia usług transmisji danych w roamingu regulowanym temu klientowi oraz naliczania opłat, dopóki klient korzystający z roamingu nie zażąda kontynuowania lub wznowienia świadczenia tych usług.	W przypadku przekroczenia limitu finansowego lub objętościowego klient korzystający z roamingu otrzymuje powiadomienie o tym fakcie na telefon komórkowy lub inne urządzenie. Powiadomienie to określa procedurę, którą klient ma zastosować, jeśli pragnie, by usługi te były kontynuowane, oraz koszt związany z każdą dodatkową wykorzystaną jednostką. Jeżeli klient korzystający z roamingu nie udziela odpowiedzi, do której został wezwany w otrzymanym powiadomieniu, operator macierzysty zaprzestaje niezwłocznie świadczenia usług realizacji połączeń, usług SMS i usług transmisji danych w roamingu regulowanym temu klientowi oraz naliczania opłat, dopóki klient korzystający z roamingu nie zażąda kontynuowania lub wznowienia świadczenia tych usług.
Poprawka  75 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – ustęp 3 – akapit ósmy a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	Przepis ten stosuje się do klientów korzystających z usług roamingu zarówno na terytorium Unii, jak i poza nim.
Poprawka  76 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 – ustęp 3 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	3a. Ust. 3 stosuje się do klientów korzystających z usług roamingu zarówno na terytorium Unii, jak i poza nim.
Poprawka  77 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 15 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	Artykuł 15a
	Porównywanie cen
	Każda informacja podawana klientowi na temat detalicznej ceny usług za połączenia głosowe, wiadomość SMS czy transmisję danych w roamingu uwzględnia podatek VAT.
	Komisja analizuje także przejrzystość i porównywalność poszczególnych stawek proponowanych klientom przez operatorów i składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat dalszych niezbędnych działań mających umożliwić klientom łatwe porównywanie tych stawek, a tym samym ułatwić im podjęcie decyzji o zmianie operatora na innego.
Uzasadnienie
Obecnie nie ma możliwości porównania różnych stawek oferowanych przez poszczególnych operatorów sieci komórkowych. Komisja powinna zbadać tę kwestię. W celu zapewnienia przejrzystości konieczne jest również dopilnowanie, aby wszystkie informacje o cenach uwzględniały podatek VAT.
Poprawka  78 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 17 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	Artykuł 17 a
	Wykonywanie przekazanych uprawnień
	1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
	2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 4 ust. 5a, przyznaje się Komisji od dnia ...* do daty określonej w art. 22 akapit drugi.
	3. Przekazanie uprawnień przewidziane w art. 4 ust. 5a może zostać odwołane w dowolnym momencie przez Parlament Europejski lub Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Staje się ona skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub od późniejszej daty, która jest w niej określona. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.
	4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
	5. Akt delegowany przyjęty zgodnie z art. 4 ust. 5a wchodzi w życie tylko pod warunkiem, że w okresie dwóch miesięcy od powiadomienia o tym akcie Parlamentu Europejskiego i Rady ani Parlament Europejski ani Rada nie zgłoszą wobec niego sprzeciwu, lub pod warunkiem, że przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformują Komisję, że nie zamierzają zgłaszać sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.
	_____________
	* Dz.U.: proszę wstawić datę wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
Poprawka  79 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 18 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Państwa członkowskie przyjmują przepisy określające sankcje stosowane w przypadku naruszenia niniejszego rozporządzenia i podejmują wszelkie środki niezbędne dla zapewnienia ich wdrożenia. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Państwa członkowskie informują Komisję o tych przepisach w terminie do dnia 30 marca  2012 r.  oraz informują ją niezwłocznie o wszelkich późniejszych zmianach mających wpływ na te przepisy.	Państwa członkowskie przyjmują przepisy określające sankcje stosowane w przypadku naruszenia niniejszego rozporządzenia i podejmują wszelkie środki niezbędne dla zapewnienia ich wdrożenia. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Sankcje te obejmują zobowiązanie operatorów do wypłaty klientom rekompensaty w przypadku, gdy operatorzy opóźniają lub utrudniają klientowi przejście do alternatywnego dostawcy usług roamingu. Państwa członkowskie informują Komisję o tych przepisach w terminie do dnia 30 marca  2012 r.  oraz informują ją niezwłocznie o wszelkich późniejszych zmianach mających wpływ na te przepisy.
Poprawka  80 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 19 – ustęp 1 – akapit pierwszy – wprowadzenie
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Komisja dokonuje przeglądu funkcjonowania niniejszego rozporządzenia i po przeprowadzeniu konsultacji publicznych przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie w tej sprawie w terminie do dnia 30 czerwca 2015 r. Komisja ocenia w szczególności, czy cele niniejszego rozporządzenia zostały osiągnięte. Komisja dokonuje między innymi przeglądu:	1. Komisja dokonuje przeglądu funkcjonowania niniejszego rozporządzenia i po przeprowadzeniu konsultacji publicznych przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie w tej sprawie w terminie do dnia 30 czerwca 2016 r. Komisja ocenia w szczególności, czy cele niniejszego rozporządzenia zostały osiągnięte. Komisja dokonuje między innymi przeglądu:
Uzasadnienie
Aby móc ocenić wpływ środków strukturalnych na rynek, należy przewidzieć późniejszą datę przeglądu.
Poprawka  81 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 22 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Niniejsze rozporządzenie traci moc dnia 30 czerwca 1  2022 r.	Niniejsze rozporządzenie traci moc dnia 30 czerwca 2022 r.

PROCEDURA

Tytuł	Roaming w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii (Przekształcenie)
Odsyłacze	COM(2011)0402 – C7-0190/2011 – 2011/0187(COD)
Komisja przedmiotowo właściwa        Data ogłoszenia na posiedzeniu	ITRE 13.9.2011
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii        Data ogłoszenia na posiedzeniu	IMCO 13.9.2011
Rozpatrzenie w komisji	20.12.2011
Data przyjęcia	6.2.2012
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	34 5 1
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Pablo Arias Echeverría, Adam Bielan, Cornelis de Jong, Christian Engström, Vicente Miguel Garcés Ramón, Evelyne Gebhardt, Mikael Gustafsson, Małgorzata Handzlik, Iliana Ivanova, Philippe Juvin, Edvard Kožušník, Kurt Lechner, Toine Manders, Hans-Peter Mayer, Franz Obermayr, Phil Prendergast, Mitro Repo, Heide Rühle, Andreas Schwab, Róża Gräfin von Thun und Hohenstein, Gino Trematerra, Emilie Turunen, Bernadette Vergnaud, Barbara Weiler
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Raffaele Baldassarre, Frank Engel, Marielle Gallo, Ildikó Gáll-Pelcz, Liem Hoang Ngoc, María Irigoyen Pérez, Constance Le Grip, Emma McClarkin, Antonyia Parvanova, Olga Sehnalová, Laurence J.A.J. Stassen, Marc Tarabella, Wim van de Camp
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Jürgen Creutzmann, Peter Skinner, Michael Theurer

PROCEDURA

Tytuł	Roaming w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii (przekształcenie)
Odsyłacze	COM(2011)0402 – C7-0190/2011 – 2011/0187(COD)
Data przedstawienia w PE	6.7.2011
Komisja przedmiotowo właściwa Data ogłoszenia na posiedzeniu	ITRE 13.9.2011
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii Data ogłoszenia na posiedzeniu	IMCO 13.9.2011	JURI 13.9.2011
Opinia niewydana Data decyzji	JURI 13.9.2011
Procedura obejmująca zaangażowane komisje Data ogłoszenia na posiedzeniu	IMCO 16.2.2012
Sprawozdawca(y) Data powołania	Angelika Niebler 26.10.2011
Rozpatrzenie w komisji	10.11.2011	20.12.2011	25.1.2012
Data przyjęcia	24.4.2012
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	54 0 1
Posłowie obecni w trakcie głosowania końcowego	Gabriele Albertini, Amelia Andersdotter, Josefa Andrés Barea, Zigmantas Balčytis, Jan Březina, Reinhard Bütikofer, Maria Da Graça Carvalho, Jürgen Creutzmann, Pilar del Castillo Vera, Christian Ehler, Vicky Ford, Gaston Franco, Adam Gierek, Norbert Glante, Robert Goebbels, András Gyürk, Fiona Hall, Edit Herczog, Kent Johansson, Romana Jordan, Krišjānis Kariņš, Lena Kolarska-Bobińska, Philippe Lamberts, Judith A. Merkies, Angelika Niebler, Jaroslav Paška, Aldo Patriciello, Vittorio Prodi, Miloslav Ransdorf, Herbert Reul, Jens Rohde, Paul Rübig, Francisco Sosa Wagner, Konrad Szymański, Patrizia Toia, Claude Turmes, Niki Tzavela, Marita Ulvskog, Vladimir Urutchev, Adina-Ioana Vălean, Kathleen Van Brempt, Alejo Vidal-Quadras
Zastępca(-y) obecny(-i) w trakcie głosowania końcowego	Maria Badia i Cutchet, Ioan Enciu, Vicente Miguel Garcés Ramón, Roger Helmer, Jolanta Emilia Hibner, Yannick Jadot, Seán Kelly, Eija-Riitta Korhola, Werner Langen, Zofija Mazej Kukovič, Vladimír Remek, Silvia-Adriana Ţicău, Lambert van Nistelrooij
Data złożenia	2.5.2012