ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τη συνέχεια της έκθεσης για τον ανταγωνισμό στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών
14.9.2006 - (2006/2137 (INI))
Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων
Εισηγητής: Jan Christian Ehler
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με τη συνέχεια της έκθεσης για τον ανταγωνισμό στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών
(2006/2137 (INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής «Έκθεση σχετικά με τον ανταγωνισμό στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών» (COM(2004)0083),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής «Επαγγελματικές Υπηρεσίες – Συνέχιση της Μεταρρύθμισης – Παρακολούθηση βάσει της έκθεσης σχετικά με τον ανταγωνισμό στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών» (COM(2005)0405),
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 6, 43, 45, 49 και 81 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Ιανουαρίου 1994 σχετικά με την κατάσταση και την οργάνωση του συμβολαιογραφικού επαγγέλματος στα δώδεκα κράτη μέλη της Κοινότητας[1],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Απριλίου 2001 σχετικά με τις υποχρεωτικές αμοιβές για ορισμένα ελεύθερα επαγγέλματα, ιδίως για τους δικηγόρους, και με τον ιδιαίτερο ρόλο και θέση των ελευθέρων επαγγελμάτων στη σύγχρονη κοινωνία[2],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2003 σχετικά με τη ρύθμιση της αγοράς και τους κανόνες ανταγωνισμού για τα ελεύθερα επαγγέλματα[3],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Μαρτίου 2006 σχετικά με τα νομικά επαγγέλματα και το γενικό συμφέρον στην ομαλή λειτουργία των νομικών συστημάτων[4],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 77/249/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 1977 για τη διευκόλυνση της πραγματικής άσκησης της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών από δικηγόρους[5],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 98/5/ΕΚ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 1998 για τη διευκόλυνση της μόνιμης άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος σε κράτος μέλος διάφορο εκείνου στο οποίο αποκτήθηκε ο επαγγελματικός τίτλος[6],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/8/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Ιανουαρίου 2003 για τη βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές[7],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2005/36/ΕΚ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων[8],
– έχοντας υπόψη τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με το δίκαιο του ανταγωνισμού και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στην Κοινότητα, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τις εθνικές διατάξεις περί ελάχιστων αμοιβών,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2005/29/ΕΚ[9] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαΐου 2005 για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Ινστιτούτου Ανωτέρων Σπουδών (IHS) με εντολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Οικονομικές επιπτώσεις της κανονιστικής ρύθμισης στον τομέα των ελεύθερων επαγγελμάτων στα διάφορα κράτη μέλη», του Ιανουαρίου του 2003,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων (A6‑0272/2006),
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας ενέκρινε, τον Μάρτιο του 2000, πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, στόχος του οποίου είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση να καταστεί έως το 2010 η πιο ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία του κόσμου που στηρίζεται στη γνώση, ικανή για αειφόρο οικονομική ανάπτυξη με περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή, και σεβασμό για το περιβάλλον (Ατζέντα της Λισαβόνας),
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεση Kok του Νοεμβρίου του 2004 τονίσθηκε η αναγκαιότητα να ανοίξουν όλες οι αγορές και να καταργηθούν οι μη απαραίτητες νομοθεσίες ώστε να προαχθεί ο ανταγωνισμός,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την ενδιάμεση αξιολόγηση της Ατζέντας της Λισαβόνας διαπιστώθηκε ότι πρέπει να δοθεί νέα ώθηση και να επικεντρωθούν οι προσπάθειες στην ανάπτυξη και την απασχόληση, ενώ τα κράτη μέλη πρέπει να παρουσιάσουν εθνικά προγράμματα μεταρρύθμισης ώστε να στηρίξουν την ανάπτυξη και την απασχόληση σε εθνικό επίπεδο,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπηρεσίες ως η κυριότερη κινητήρια δύναμη στην ΕΕ διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επαγγελματικές υπηρεσίες ως ένας από τους καίριους τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας πρέπει να συμπεριληφθούν στις προσπάθειες μεταρρύθμισης,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, δυνάμει της αρχής της επικουρικότητας, εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίσουν εάν επιθυμούν να ρυθμίσουν τα επαγγέλματα άμεσα μέσω εθνικών κανόνων ή να επιτρέψουν την αυτορρύθμιση από τις επαγγελματικές οργανώσεις,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει ξεκινήσει εδώ και κάποια χρόνια διάλογο με τα κράτη μέλη και τις επαγγελματικές οργανώσεις σχετικά με την εξάλειψη των εμποδίων του ανταγωνισμού, πράγμα που έχει οδηγήσει σε μέτρα απορρύθμισης και σε νέες προσπάθειες μεταρρύθμισης,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, τα κράτη μέλη και οι τοπικές επαγγελματικές οργανώσεις παρόχων υπηρεσιών αποκτούν αυξημένη σημασία κατά τη συνέχιση της μεταρρύθμισης,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επαγγελματικές οργανώσεις, άλλοι επαγγελματικοί φορείς, οι οργανώσεις καταναλωτών και χρηστών, καθώς και όλοι οι ενδιαφερόμενοι παράγοντες, πρέπει να συμμετάσχουν στη διαδικασία με ισόρροπο τρόπο,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφορά πληροφόρησης μεταξύ των πελατών και των παρόχων υπηρεσιών, καθώς και το γεγονός ότι ορισμένες επαγγελματικές υπηρεσίες μπορούν να θεωρηθούν «δημόσια αγαθά» και ότι η παροχή επαγγελματικών υπηρεσιών μπορεί να συνδέεται με «εξωτερικότητες», νομιμοποιούν ορισμένες ρυθμίσεις,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκέντρωση πληροφοριών για την κατάσταση στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών, που πραγματοποιήθηκε με εντολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2002/2003, δεν αντικατοπτρίζει πλέον την πραγματική εικόνα των νομοθετικών ρυθμίσεων στα κράτη μέλη και για τον λόγο αυτόν δυσχεραίνει την αξιολόγηση των προσπαθειών μεταρρύθμισης,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δεν κατόρθωσε να αντιμετωπίσει τις συνέπειες μιας συστηματικής μεταρρύθμισης του τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών που θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό σε ό,τι αφορά τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την επιπρόσθετη ανάπτυξη,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σαφείς στόχοι και δείκτες θεμελιωμένοι σε επιστημονικά στοιχεία θα πείσουν όλους όσους εμπλέκονται στη διαδικασία της μεταρρύθμισης για την αναγκαιότητα των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών,
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βασικότερη προτεραιότητα της μεταρρύθμισης θα πρέπει να είναι η ευρύτερη δυνατή και ευκολότερη πρόσβαση των καταναλωτών, ενώ συγχρόνως θα πρέπει να εξασφαλίζονται η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα σε σχέση με το κόστος αυτών των υπηρεσιών,
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικές διαφορές στον βαθμό στον οποίον έχουν επιτύχει οι διάφορες επαγγελματικές κατηγορίες να ανοίξουν την αγορά,
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 2005/36/ΕΚ θεσπίζει κανόνες σύμφωνα με τους οποίους τα κράτη μέλη υποδοχής καθιστούν την πρόσβαση ή την άσκηση ενός ρυθμιζόμενου επαγγέλματος στην επικράτειά τους εξαρτώμενη από την κατοχή ειδικών επαγγελματικών προσόντων,
1. επιδοκιμάζει τον διάλογο μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών μελών και των επαγγελματικών ενώσεων παρόχων επαγγελματικών υπηρεσιών με σκοπό την εξάλειψη των εμποδίων στον ανταγωνισμό που είναι αδικαιολόγητα ή επιβλαβή για την επιδίωξη του γενικού συμφέροντος και την κατάργηση των επιζήμιων κανόνων για τους χρήστες και τελικά για τους ίδιους τους παρόχους·
2. καλεί όλους τους συμμετέχοντες στη μεταρρυθμιστική διαδικασία να τη συνεχίσουν εποικοδομητικά·
3. θεωρεί ότι πρέπει να περιορισθεί και τελικώς να εξαλειφθεί το κατά παράδοσιν δικαίωμα να εισάγονται ρυθμίσεις βάσει παραδοσιακών, γεωγραφικών και δημογραφικών ιδιαιτεροτήτων· τονίζει σχετικά ότι οι κανόνες δεν πρέπει να συνεπάγονται διακρίσεις λόγω φύλου, εθνοτικής καταγωγής ή ιθαγένειας και πρέπει να περιορίζουν όσο το δυνατόν λιγότερο τον ανταγωνισμό, ώστε να υποστηριχθεί η επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας·
4. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ασχοληθούν με εποικοδομητικό τρόπο με τις εμπειρίες της μεταρρύθμισης άλλων κρατών μελών στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών, ώστε να μπορέσουν να επωφεληθούν όσο γίνεται καλύτερα σε σχέση με τις δικές τους προσπάθειες μεταρρύθμισης·
5. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει τη δέουσα τήρηση των διατάξεων των συνθηκών για την προστασία του ανταγωνισμού και της εσωτερικής αγοράς στον τομέα των ελεύθερων επαγγελμάτων·
6. θεωρεί ότι μια αποτελεσματική και διαφανής αυτορρύθμιση ή ρύθμιση των παρόχων υπηρεσιών, η οποία προλαμβάνει τις συνέπειες των παρεμβάσεων, ελέγχει και αμβλύνει τις επιπτώσεις τους, είναι κατάλληλη για τη διασφάλιση των απαιτήσεων σύμφωνα με το πνεύμα της στρατηγικής της Λισαβόνας· θεωρεί ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι υπεύθυνα για την οριοθέτηση του πεδίου εφαρμογής της εθνικής αυτορρύθμισης ώστε να μην αποβαίνει ζημιογόνα για τα συμφέροντα των καταναλωτών ή την επιδίωξη του γενικού συμφέροντος·
7. καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την πρόσβαση και την κινητικότητα σε σχέση με τις επαγγελματικές υπηρεσίες, καθώς και να διευκολύνουν τη μετάβαση από την πανεπιστημιακή και μεταπτυχιακή εκπαίδευση στην επαγγελματική ζωή·
8. θεωρεί ότι, για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των δυνατοτήτων για καινοτομία και ανταγωνιστικότητα των επαγγελματικών υπηρεσιών, είναι απαραίτητη η άρση των περιορισμών στις δυνατότητες συνεργασίας και η διευκόλυνση της δημιουργίας διεπαγγελματικών επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών·
9. θεωρεί σημαντική τη βελτίωση των δεοντολογικών προτύπων και της προστασίας των καταναλωτών στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών και υποστηρίζει την έγκριση κωδίκων δεοντολογίας από τους παρόχους επαγγελματικών υπηρεσιών οι οποίοι θα καταρτιστούν με τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων παραγόντων·
10. επισημαίνει ότι μπορούν να αποφευχθούν κατά το δυνατόν οι ειδικές ρυθμίσεις στον τομέα της διαφήμισης και ότι, στο μέλλον, πρέπει να διατηρηθούν μόνο όσοι περιορισμοί είναι αιτιολογημένοι και σε εξαιρετικές περιπτώσεις· τονίζει επίσης η συνέχιση των ειδικών ρυθμίσεων στον τομέα της διαφήμισης θα πρέπει να περιορισθεί σε δεόντως αιτιολογημένες ειδικές περιπτώσεις και ότι ο περιορισμός των ρυθμίσεων πρέπει να αποσκοπεί στο να παρέχει στους επαγγελματίες τη δυνατότητα να ενημερώνουν τους χρήστες μέσω της διαφήμισης για τις υπηρεσίες που προσφέρουν, για τα επαγγελματικά τους προσόντα και την εξειδίκευσή τους, καθώς επίσης για τη φύση και το κόστος των προσφερόμενων υπηρεσιών·
11. καλεί την Επιτροπή να εξηγήσει ποια αποτελέσματα αναμένονται ως προς τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την πρόσθετη ανάπτυξη μέσω μιας συστηματικής και ευνοϊκής για την ενίσχυση του ανταγωνισμού μεταρρύθμισης του τομέα·
12. προτρέπει την Επιτροπή να εξετάσει περισσότερο προσεκτικά τις διαφορές στον βαθμό στον οποίον οι διάφορες επαγγελματικές κατηγορίες έχουν ανοίξει την αγορά σε κάθε κράτος μέλος, καθώς και τις αναμενόμενες επιπτώσεις της πλήρους άρσης των περιττών φραγμών στον ανταγωνισμό, περιλαμβανομένης της αποτίμησης του αναμενόμενου αντικτύπου για τους επαγγελματικούς τομείς που διαθέτουν περιορισμένους πόρους ή των οποίων η δραστηριότητα περιορίζεται σε συγκεκριμένες περιοχές·
13. ενθαρρύνει την Επιτροπή να διευρύνει την ανάλυσή της σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι σχετικές ρυθμίσεις προστατεύουν τις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών, ασχολούμενη περισσότερο εκ του σύνεγγυς με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η ζήτηση επαγγελματικών υπηρεσιών εκ μέρους του δημόσιου τομέα δεν είναι ομοιογενής, αλλά προέρχεται από πολλές μικρότερες μονάδες, που δρουν ανεξάρτητα και με διαφορετική ένταση· πρόκειται για μία πτυχή που θα πρέπει να μελετηθεί λεπτομερέστερα·
14. εφιστά την προσοχή στο ότι, κατά την υποδιαίρεση της ρυθμιστικής προστασίας ανάλογα με τις επί μέρους κατηγορίες καταναλωτών, αγνοείται το γεγονός ότι οι ρυθμιστικές διατάξεις νομιμοποιούνται από το γεγονός ότι, κατά την παροχή επαγγελματικών υπηρεσιών, μπορεί να προκύψουν εξωγενείς παράγοντες και ότι ορισμένες επαγγελματικές υπηρεσίες μπορεί να θεωρούνται «δημόσια αγαθά»·
15. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
- [1] ΕΕ C 44 της 14.2.1994, σελ. 36.
- [2] ΕΕ C 21 E της 24.1.2002, σελ. 364.
- [3] ΕΕ C 91 E της 15.4.2004, σελ. 126.
- [4] Κείμενα που εγκρίθηκαν P6_TA(2006)0108.
- [5] ΕΕ L 78, 26.3.1977, σελ. 17.
- [6] ΕΕ L 77 της 14.3.1998, σελ. 36.
- [7] ΕΕ L 26 της 31.1.2003, σελ. 41.
- [8] ΕΕ L 255 της 30.9.2005, σελ. 22.
- [9] ΕΕ L 149 της 11.6.2005, σελ. 22.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Τον Μάρτιο του 2000, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας ενέκρινε ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, στόχος του οποίου είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση να καταστεί μέχρι το 2010 η πιο ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία του κόσμου που στηρίζεται στη γνώση. Τον Νοέμβριο του 2004, η έκθεση Kok τόνισε την αναγκαιότητα να ανοίξουν όλες οι αγορές και να καταργηθούν οι μη απαραίτητες νομοθεσίες, ώστε να προαχθεί ο ανταγωνισμός. Kατά την ενδιάμεση αξιολόγηση της στρατηγικής της Λισαβόνας και στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου διαπιστώθηκε ότι πρέπει να δοθεί νέα ώθηση στο πρόγραμμα δράσης της Λισσαβόνας και να επικεντρωθούν οι προσπάθειες στην ανάπτυξη και την απασχόληση. Τα κράτη μέλη πρέπει να παρουσιάσουν εθνικά προγράμματα μεταρρύθμισης ώστε να στηρίξουν την ανάπτυξη και την απασχόληση σε εθνικό επίπεδο.
Τα ελεύθερα επαγγέλματα πρέπει να συμπεριληφθούν στη μεταρρυθμιστική διαδικασία εξαιτίας της σημασίας τους για την οικονομία στην Ευρώπη, αυτά. Όπως προκύπτει από την ανακοίνωση της Επιτροπής «Επαγγελματικές Υπηρεσίες – Συνέχιση της Μεταρρύθμισης» της 5.9.2005 για το έτος 2001, «οι επιχειρηματικές υπηρεσίες» δημιούργησαν κύκλο εργασιών άνω των 1.281 δις. ευρώ, δηλαδή περίπου 8% του συνολικού κύκλου εργασιών στην ΕΕ. Η σχετική προστιθέμενη αξία ανερχόταν σε πάνω από 660 δις. ευρώ το 2001, εκ των οποίων περίπου το ένα τρίτο μπορεί να αποδοθεί στα «ελεύθερα επαγγέλματα».
Εκτός από την πρόσφατη έκθεση «Επαγγελματικές Υπηρεσίες – Συνέχιση της Μεταρρύθμισης» της 5.9.2005, η Επιτροπή υπέβαλε ήδη το 2004 μία άλλη ανακοίνωση (Έκθεση σχετικά με τον Ανταγωνισμό στον Τομέα των Επαγγελματικών Υπηρεσιών της 9.2.2004). Η ανακοίνωση αυτή έγινε μετά από συλλογή πληροφοριών, που πραγματοποιήθηκε το 2002/2003 και αφορούσε τις ισχύουσες νομοθετικές πρακτικές για τα ελεύθερα επαγγέλματα (μελέτη του IHS). Στη νέα ανακοίνωση του έτους 2005 λαμβάνονται για πρώτη φορά υπόψη κατά την ανάλυση όλα τα κράτη μέλη.
Η Επιτροπή επικέντρωσε τις εργασίες της κυρίως σε έξι επαγγέλματα: τους δικηγόρους, τους συμβολαιογράφους, τους μηχανικούς, τους αρχιτέκτονες, τους φαρμακοποιούς και τους λογιστές (περιλαμβανομένου και του επαγγέλματος του φοροτεχνικού) και ανέλυσε ιδίως τους πέντε κυριότερους περιορισμούς στον ανταγωνισμό (καθορισμός τιμών, συνιστώμενες τιμές, κανόνες σχετικά με τη διαφήμιση, απαιτήσεις εισόδου, τους όρους πρόσβασης και τους κανόνες σχετικά με τη διάρθρωση των επιχειρήσεων και τις πολυκλαδικές πρακτικές ).
Το 2004 η Επιτροπή ξεκίνησε ένα διαρθρωμένο διάλογο με τις ευρωπαϊκές επαγγελματικές οργανώσεις. Μέσω αυτού, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η δεκτικότητα έναντι των μεταρρυθμίσεων ποικίλλει ανάλογα με την πρόοδο που είχε ήδη επιτύχει το εκάστοτε εξεταζόμενο επάγγελμα ως προς το άνοιγμα και τις κανονιστικές ρυθμίσεις. Η μεγαλύτερη πρόοδος τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκε, σύμφωνα με την Επιτροπή, κυρίως στις χώρες που διαθέτουν διαρθρωμένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων με στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού. Η Επιτροπή θεωρεί ενθαρρυντικό ότι περισσότερο από το ένα τρίτο των κρατών μελών αναφέρουν ότι πραγματοποιούν εργασίες ανάλυσης. Στις υπόλοιπες επτά χώρες, η διαδικασία μεταρρύθμισης άργησε να ξεκινήσει.
Η Επιτροπή διευκρινίζει στην πρόσφατη ανακοίνωσή της ότι σε όλα τα κράτη μέλη χρειάζεται περαιτέρω μεταρρύθμιση και ότι αναμένεται να καταργηθούν και σε αυτά οι κανόνες που έχουν θεσπιστεί σε εθνικό επίπεδο.
Η Επιτροπή διευκρινίζει ότι στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών προβλέπεται περαιτέρω ειδική νομοθετική προστασία για τους χρήστες. Ως αιτίες γι’ αυτό αναφέρθηκαν η διαφορά πληροφόρησης, η δυνατότητα να ανακύψουν «εξωτερικότητες» και το ότι ορισμένες επαγγελματικές υπηρεσίες συνιστούν «δημόσιο αγαθό».
Η Επιτροπή ζητά επιπλέον από τα κράτη μέλη να πραγματοποιήσουν εργασίες ανάλυσης των υφιστάμενων περιορισμών και διαβλέπει δυνατότητες για σύντομη άρση των περιορισμών ιδιαίτερα στον τομέα της διαφήμισης ή σε εκείνον του καθορισμού των τιμών.
Ιδιαίτερες καινοτομίες στην πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής είναι η ανάλυση των αγορών και το συμπέρασμα ότι οι ρυθμίσεις πρέπει να γίνουν με βάση διαφορετικές κατηγορίες χρηστών. Έτσι, η Επιτροπή διαβλέπει πολύ περιορισμένη ανάγκη νομοθετικής ρύθμισης για τους δημόσιους προϋπολογισμούς και τις μεγάλες επιχειρήσεις. Όσον αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η Επιτροπή δεν παίρνει οριστική θέση, ενώ παραδέχεται ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη νομοθετικής ρύθμισης για τον κοινό καταναλωτή.
Σχετικά με τη συνέχιση της μεταρρύθμισης, η Επιτροπή δηλώνει και πάλι ότι επιθυμεί να αναλάβει το ρόλο του διαμεσολαβητή.
Το Κοινοβούλιο έχει επίσης αναφερθεί, μέσω διαφόρων αποφάσεών του, στα ελεύθερα επαγγέλματα και τις νέες ρυθμίσεις στον τομέα αυτόν. Πρόσφατα διατυπώθηκε η θέση του Κοινοβουλίου σχετικά με τα νομικά επαγγέλματα με το «Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα νομικά επαγγέλματα και το γενικό συμφέρον στην ομαλή λειτουργία των νομικών συστημάτων» της 23ης Μαρτίου 2006.
Με την τωρινή έκθεση πρωτοβουλίας, το Κοινοβούλιο θέλει να συνδράμει στην αντικειμενοποίηση της σημερινής διαμάχης σχετικά με τη συμβολή των ελεύθερων επαγγελμάτων ως προς τη στρατηγική της Λισαβόνας και στην προώθηση μιας εποικοδομητικής συνέχισης της μεταρρύθμισης. Θέλει κυρίως να προωθήσει την επεξεργασία των πλεονεκτημάτων των μεταρρυθμίσεων στα υπάρχοντα συστήματα για τους χρήστες, αλλά και για τους ίδιους τους ελεύθερους επαγγελματίες, και να ωθήσει την ενσωμάτωσή τους στον διάλογο. Το Κοινοβούλιο θα πρέπει όμως να καταστήσει επίσης σαφές στο ψήφισμά του ότι αναμένεται συμβολή των ελεύθερων επαγγελμάτων στην επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας.
Κατά τη σύνταξη της έκθεσης διαπιστώθηκε ότι υπάρχει έλλειψη τόσο ενημερωμένων αριθμητικών στοιχείων που θα επέτρεπαν την εξαγωγή βάσιμων συμπερασμάτων για την οικονομική σημασία των ελεύθερων επαγγελμάτων στην ΕΕ, όσο και οικονομικών στόχων της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας. Τα στοιχεία που προέρχονται από ολόκληρη την Ευρώπη βασίζονται σε προγνώσεις πολύ παλαιότερων ερευνών ή στην προαναφερθείσα μελέτη του IHS. Οι προγνώσεις είναι προβληματικές εξαιτίας της αλλαγής του πλαισίου του ανταγωνισμού, ενώ η μελέτη του IHS δεν μπορεί να δώσει πειστικά και εκτενή στοιχεία λόγω του μικρού αριθμού κρατών και επαγγελμάτων που εξετάσθηκαν, αλλά και του χρονικού διαστήματος των τρεισήμισι ετών που έχει παρέλθει από τη διεξαγωγή της. Η έλλειψη στόχων (αναμενόμενα αποτελέσματα στην ανάπτυξη και την απασχόληση) για τη συστηματική και ευνοϊκή για τον ανταγωνισμό μεταρρύθμιση του τομέα, που αποτελεί δικαιολογημένο αίτημα, δυσχεραίνει την επίτευξη του απαραίτητου για τη μεταρρύθμιση θετικού κλίματος. Οι μελλοντικές έρευνες της Επιτροπής πρέπει να λάβουν υπόψη το πρόβλημα αυτό και να το επιλύσουν. Θα πρέπει να καταστεί δυνατή μια σαφής οικονομική στάθμιση μεταξύ κινδύνων κι ευκαιριών όσον αφορά την ελευθέρωση, ιδίως των συστημάτων των τιμών (καθορισμός τιμών, συστήματα τιμών, τιμές της αγοράς).
Το παρόν σχέδιο έκθεσης ενθαρρύνει και τη διεύρυνση της ανάλυσης της Επιτροπής σχετικά με τις διαφορετικές ανάγκες νομοθετικής ρύθμισης των διαφόρων ομάδων χρηστών. Καθώς η Επιτροπή δεν μπορεί μέχρι στιγμής να προβεί σε εκτίμηση για τον τομέα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ποσοστό 99% των επιχειρήσεων στην ΕΕ ανήκουν στην κατηγορία των επιχειρήσεων αυτών, υπάρχει ακόμα έλλειψη έγκυρων στοιχείων. Επιπλέον, εκτιμάται ως προβληματικό το ότι ο δημόσιος τομέας θεωρείται μια ομοιογενής μονάδα. Για παράδειγμα, στη Γερμανία 50% των δημόσιων αναθέσεων σε επίπεδο κοινοτήτων γίνονται από πολύ μικρές τοπικές μονάδες, όπου η νομοθετική προστασία δεν μπορεί να εξισωθεί με εκείνη της δημόσιας διοίκησης.
Η έκθεση επιζητεί να τονίσει ότι η αυτοδιαχείριση των ελεύθερων επαγγελμάτων που ισχύει σε πολλά κράτη μέλη αναγνωρίζεται από το Κοινοβούλιο. Στην αυτοδιαχείριση όμως τίθενται απαιτήσεις για διαφάνεια, αποτελεσματικότητα, εκτίμηση των επιπτώσεων και έλεγχο. Τα κράτη μέλη, τα οποία δεν έχουν καθιερώσει την αυτοδιαχείριση των ελεύθερων επαγγελμάτων, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποχρεωθούν να αλλάξουν το σύστημά τους.
Το Κοινοβούλιο πρέπει να αναγνωρίσει το δικαίωμα για συγκεκριμένες ρυθμίσεις βάσει παραδοσιακών (αυξημένη προστασία των χρηστών), γεωγραφικών και δημογραφικών ιδιαιτεροτήτων: ταυτόχρονα, η παρούσα έκθεση πρέπει να καταστήσει σαφές ότι οι ρυθμίσεις αυτές κατατάσσονται στις «ειδικές ρυθμίσεις» και πρέπει να οριοθετούνται και να επιλέγονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να περιορίζουν όσο το δυνατόν λιγότερο τον ανταγωνισμό.
Ακόμα, με την έκθεση πρέπει να ενθαρρυνθούν τα κράτη μέλη να επωφεληθούν από τις εμπειρίες από τη μεταρρύθμιση άλλων κρατών μελών στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών. Ο διαφορετικός ρυθμός της μεταρρύθμισης στο εσωτερικό της ΕΕ στον τομέα των ελεύθερων επαγγελμάτων και οι εμπειρίες που έχουν ήδη προκύψει από αυτήν μπορούν να βοηθήσουν στην αντιστάθμιση των μέχρι τώρα καθυστερήσεων.
Όσον αφορά τους τομείς της διαφήμισης και της συνεργασίας μεταξύ επαγγελματικών ομάδων (δυνατότητες συνεργασίας) σε πολλά κράτη μέλη ισχύουν ακόμα αυστηροί περιορισμοί. Ως αιτιολογία για τον περιορισμό των δυνατοτήτων συνεργασίας αναφέρεται γενικότερα η διασφάλιση των κανόνων επαγγελματικής δεοντολογίας. Ειδικά στον τομέα της συνεργασίας μεταξύ επαγγελματικών υπηρεσιών, η αιτιολόγηση αυτή δεν μπορεί να γίνει δεκτή, καθώς οι υπηρεσίες αυτές διέπονται όλες από κανόνες επαγγελματικής δεοντολογίας. Υπάρχουν άλλα όργανα για τη διασφάλιση των κανόνων αυτών, τα οποία παρεμβαίνουν λιγότερο έντονα στον ανταγωνισμό από ότι η απαγόρευση της συνεργασίας. Ιδίως όσον αφορά την ενίσχυση των μεσαίων δομών, το Κοινοβούλιο θα πρέπει να διευκρινίσει ότι είναι σημαντικό να αρχίσει από εδώ η μεταρρύθμιση. Όσον αφορά τον τομέα της διαφήμισης, διάφορα κράτη μέλη έχουν ήδη συγκεντρώσει εμπειρίες από τη μείωση των ρυθμίσεων. Το Κοινοβούλιο θα πρέπει να διευκρινίσει ότι αναμένει σύντομα να εξεταστούν τα αποτελέσματα της μείωσης των περιορισμών στη διαφήμιση. Οι εμπειρίες των κρατών μελών όσον αφορά τη μείωση αυτή οδηγούν στη διαπίστωση ότι συνιστάται η κατάργηση του μεγαλύτερου μέρους των περιορισμών στον τομέα της διαφήμισης και από άλλα κράτη μέλη.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αισιοδοξεί ότι, με τα προτεινόμενα μέτρα, θα δοθεί νέα ώθηση και θα προωθηθεί η συστηματική μεταρρύθμιση.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
|
Τίτλος |
Συνέχεια της έκθεσης για το ανταγωνισμό στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών |
|||||||||||
|
Αριθμός διαδικασίας |
||||||||||||
|
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας |
ECON 15.6.2006 |
|||||||||||
|
|
IMCO 15.6.2006 |
JURI 15.6.2006 |
|
|
|
|||||||
|
Αποφάσισε(αν) να μην γνωμοδοτήσει(ουν) |
IMCO 12.7.2006 |
JURI 30.1.2006 |
|
|
|
|||||||
|
Ενισχυμένη συνεργασία |
|
|
|
|
|
|||||||
|
Εισηγητής(ες) |
Jan Christian Ehler 25.10.2005 |
|
||||||||||
|
Εισηγητής(ες) που αντικαταστάθηκε(καν) |
|
|
||||||||||
|
Εξέταση στην επιτροπή |
30.5.2006 |
20.6.2006 |
11.9.2006 |
|
|
|||||||
|
Ημερομηνία έγκρισης |
12.9.2006 |
|||||||||||
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+ - 0 |
28 1 1 |
||||||||||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Zsolt László Becsey, Pervenche Berès, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Ieke van den Burg, Jan Christian Ehler, Elisa Ferreira, José Manuel García-Margallo y Marfil, Donata Gottardi, Gunnar Hökmark, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Sophia in 't Veld, Othmar Karas, Piia-Noora Kauppi, Kurt Joachim Lauk, Astrid Lulling, Cristobal Montoro Romero, Joseph Muscat, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Dariusz Rosati, Manuel António dos Santos, Margarita Starkevičiūtė, Sahra Wagenknecht |
|||||||||||
|
Αναπληρωτής(ές) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Harald Ettl, Satu Hassi, Vladimír Maňka, Thomas Mann, Giovanni Pittella |
|||||||||||
|
Αναπληρωτής(ές)σύμφωνα με το άρθρο 178, παρ. 2 Παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
|
|||||||||||
|
Ημερομηνία κατάθεσης |
14.9.2006 |
|||||||||||
|
Παρατηρήσεις |
|
|||||||||||