ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΟΚ όσον αφορά ορισμένες προσωρινές διατάξεις για τους συντελεστές του φόρου προστιθέμενης αξίας

26.11.2007 - (COM(2007)0381 – C6‑0253/2007 – 2007/0136(CNS)) - *

Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων
Εισηγήτρια : Ieke van den Burg

Διαδικασία : 2007/0136(CNS)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A6-0469/2007
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A6-0469/2007
Συζήτηση :
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ όσον αφορά ορισμένες προσωρινές διατάξεις για τους συντελεστές του φόρου προστιθέμενης αξίας
(COM(2007)0381 – C6‑0253/2007 – 2007/0136(CNS))

(Διαδικασία διαβούλευσης)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο (COM(2007)0381),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 93 της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με το οποίο κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C6-0253/2007),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τους συντελεστές ΦΠΑ εκτός των κανονικών συντελεστών ΦΠΑ (COM(2007) 380),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 51 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων (A6‑0469/2007),

1.  εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·

2.  καλεί την Επιτροπή να τροποποιήσει αναλόγως την πρότασή της, σύμφωνα με το άρθρο 250, παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ·

3.  καλεί το Συμβούλιο, σε περίπτωση που προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά·

4.  ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει σε περίπτωση που το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στην πρόταση της Επιτροπής·

5.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

Κείμενο που προτείνει η ΕπιτροπήΤροποποιήσεις του Κοινοβουλίου

Τροπολογία 1

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 1

(1) Η οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου της 28ης Νοεμβρίου 2006 σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας θεσπίζει ορισμένες παρεκκλίσεις στον τομέα των επιβαλλόμενων συντελεστών του ΦΠΑ. Ορισμένες από τις παρεκκλίσεις αυτές λήγουν σε μία συγκεκριμένη ημερομηνία, ενώ η ισχύς των άλλων συνεχίζεται έως τη στιγμή της έγκρισης των οριστικών διευθετήσεων.

(1) Η οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου της 28ης Νοεμβρίου 2006 σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας θεσπίζει ορισμένες παρεκκλίσεις στον τομέα των επιβαλλόμενων συντελεστών του ΦΠΑ. Ορισμένες από τις παρεκκλίσεις αυτές λήγουν σε μία συγκεκριμένη ημερομηνία, ενώ η ισχύς των άλλων συνεχίζεται έως τη στιγμή της έγκρισης των οριστικών διευθετήσεων για τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές.

Αιτιολόγηση

Δεν ορίζεται ποίες είναι οι "οριστικές διευθετήσεις". Για λόγους καλής σύνταξης νομοθετικών κειμένων ενδείκνυται να είναι κανείς σαφέστερος.

Τροπολογία 2

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 1 Α (νέα)

(1 α) Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας η Κοινότητα δεν πρέπει να παρεισδύει σε θέματα αρμοδιότητας των κρατών μελών στον τομέα της εμμέσου φορολογίας περισσότερο από όσο απαιτείται για να εξασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς όσον αφορά τον ορισμό των συντελεστών ΦΠΑ. Συγκεκριμένα οι σε τοπική κλίμακα παρεχόμενες υπηρεσίες, στον βαθμό όπου δεν περιλαμβάνονται διασυνοριακές δραστηριότητες, έχουν κατ' αρχήν μηδενική επίπτωση στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Αιτιολόγηση

Η προτεινόμενη τροπολογία αποσκοπεί στην επαναβεβαίωση της αρχής ότι οι υπηρεσίες που παρέχονται σε τοπική κλίμακα δεν επηρεάζουν το εμπόριο και επομένως τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν ένα περιθώριο διακριτικής ευχέρειας για να ορίζουν τους συντελεστές ΦΠΑ για τις υπηρεσίες αυτές.

Τροπολογία 3

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 2

(2) Για να εξασφαλιστεί η πιο ισότιμη μεταχείριση μεταξύ των κρατών μελών, η ισχύς των παρεκκλίσεων που δεν εναντιώνονται στην εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και που δεν αντιβαίνουν σε άλλες κοινοτικές πολιτικές παρατείνεται έως τα τέλη του 2010, ημερομηνία λήξης του ελάχιστου συντελεστή του 15% που ισχύει για τους κανονικούς συντελεστές και την ημερομηνία λήξης του πειράματος εφαρμογής μειωμένων συντελεστών για τις υπηρεσίες υψηλής έντασης εργασίας. Αντιθέτως, δεν θα πρέπει να παραταθεί η ισχύς ορισμένων παρεκκλίσεων.

(2) Για να εξασφαλιστεί η ισότιμη μεταχείριση μεταξύ των κρατών μελών, η ισχύς των παρεκκλίσεων που δεν εναντιώνονται στην εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και που δεν αντιβαίνουν σε άλλες κοινοτικές πολιτικές παρατείνεται έως τα τέλη του 2010, ημερομηνία λήξης του ελάχιστου συντελεστή του 15% που ισχύει για τους κανονικούς συντελεστές και την ημερομηνία λήξης του πειράματος εφαρμογής μειωμένων συντελεστών για τις υπηρεσίες υψηλής έντασης εργασίας. Λόγω ειδικών αιτίων, δεν θα πρέπει να παραταθεί η ισχύς ορισμένων παρεκκλίσεων.

Αιτιολόγηση

Η πρόταση αφήνει να εννοηθεί ότι υπάρχει κάποια ανισότητα στη μεταχείριση μεταξύ κρατών μελών. Με τη διαγραφή του "πιο" η προτεινόμενη τροπολογία επαναβεβαιώνει την ανάγκη να εξασφαλισθεί πλήρης ισότητα στην αντιμετώπιση. Η πρόταση να μην παραταθούν μερικές παρεκκλίσεις δεν βασίζεται σε επιχείρημα που συνιστά αυτοσκοπό αλλά βασίζεται σε διαφορετικά ειδικά επιχειρήματα.

Τροπολογία 4

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 2 Α (νέα)

(2 α) Η περίοδος έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010 πρέπει να επαρκεί για να δώσει στο Συμβούλιο τη δυνατότητα να καταλήξει σε συμπέρασμα σχετικά με το να εγκαταλείψει ως στόχο τη θέσπιση οριστικού συστήματος για τη φορολόγηση των διακοινοτικών συναλλαγών βάσει της αρχής της φορολόγησης στο κράτος προελεύσεως και σχετικά με μία προσέγγιση που να οδηγεί σε μείωση των αποστάσεων μεταξύ των συντελεστών ΦΠΑ.

Αιτιολόγηση

Για να μειωθούν οι αβεβαιότητες και σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της επικουρικότητας τα κράτη μέλη πρέπει να αποφασίσουν πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2010 εάν το αποκαλούμενο "οριστικό σύστημα" πρέπει να εγκαταλειφθεί οριστικά. Εάν εν τέλει το "οριστικό σύστημα" πράγματι εγκαταλειφθεί, τότε η περαιτέρω εναρμόνιση των συντελεστών καταπίπτει ως αιτιολόγηση και στα κράτη μέλη πρέπει να παρέχεται κατ' αρχήν η δυνατότητα να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στις συναλλαγές που δεν έχουν διασυνοριακή διάσταση (π.χ. σε τοπική κλίμακα παροχή υπηρεσιών).

Τροπολογία 5

ΑΙΤΙΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 2 Β (νέα)

(2 β) Η περίοδος έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010 πρέπει επίσης να επαρκεί για να δώσει στο Συμβούλιο τη δυνατότητα να καταλήξει σε συμπέρασμα σχετικά με την τελική δομή των συντελεστών ΦΠΑ, όπου πρέπει να περιέχονται και επιλογές που να επιτρέπουν στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν διαφορετικούς συντελεστές ΦΠΑ υπό την προϋπόθεση ότι εξασφαλίζονται η ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και άλλες κοινοτικές πολιτικές. Κατά την ως άνω περίοδο οι εν ισχύι κανόνες πρέπει να εφαρμόζονται κατά τρόπο συνετό λαμβάνοντας δεόντως υπόψη οριακές περιπτώσεις, ώστε να μην εμποδίζονται τα κράτη μέλη στην επιδίωξη θεμιτών στόχων πολιτικής πριν ή μετά τη λήψη αποφάσεως από το Συμβούλιο σχετικά με την τελική δομή του φόρου προστιθεμένης αξίας.

Τροπολογία 6

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 2 Γ (νέα)

(2 γ) Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας και μετά τη λήψη αποφάσεως από το Συμβούλιο σχετικά με ένα οριστικό σύστημα για τη φορολόγηση των διακοινοτικών συναλλαγών, τα κράτη μέλη πρέπει να μπορούν να εφαρμόζουν μειωμένους ή σε εξαιρετικές περιστάσεις ακόμη και μηδενικούς συντελεστές σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, όπως είναι τα τρόφιμα και τα φάρμακα, για σαφώς καθορισμένους κοινωνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς λόγους και προς όφελος του τελικού καταναλωτή.

Αιτιολόγηση

Δυνάμει της αρχής της επικουρικότητας και ευθύς ως αποφασισθούν οι οριστικές διευθετήσεις για την φορολόγηση των διακοινοτικών συναλλαγών έως τα τέλη 2010 τα κράτη μέλη πρέπει να μπορούν να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ βάσει οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων για να καθιστούν τα βασικά αγαθά και υπηρεσίες προσιτά για κάθε πολίτη.

Τροπολογία 7

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 2 Δ (νέα)

(2 γ) Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας και μετά τη λήψη αποφάσεως από το Συμβούλιο σχετικά με ένα οριστικό σύστημα για τη φορολόγηση των διακοινοτικών συναλλαγών, τα κράτη μέλη πρέπει να μπορούν να εφαρμόζουν μειωμένους ή σε εξαιρετικές περιστάσεις ακόμη και μηδενικούς συντελεστές στην σε τοπική κλίμακα παροχή υπηρεσιών, περιλαμβανομένων των υπηρεσιών και της παροχής αγαθών που συνδέονται με την εκπαίδευση, τo ευ ζην, τις κοινωνικές ασφαλίσεις και τον πολιτισμό.

Αιτιολόγηση

Δυνάμει της αρχής της επικουρικότητας και αφού αποφασισθούν οι οριστικές διευθετήσεις για την φορολόγηση των διακοινοτικών συναλλαγών έως τα τέλη 2010 τα κράτη μέλη πρέπει να μπορούν να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για να ενισχύουν την ύπαρξη και διατήρηση της σε τοπική κλίμακα παροχής υπηρεσιών καθώς επίσης και τον ρόλο που διαδραματίζουν στην επίσημη οικονομία των κρατών μελών.

Τροπολογία 8

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 2 Ε (νέα)

(2 ε) Οιοδήποτε μελλοντικό σύστημα φορολόγησης των ενδοκοινοτικών συναλλαγών πρέπει να είναι διαφανές και να βασίζεται σε διοικητική απλότητα.

Αιτιολόγηση

Η θέσπιση οιουδήποτε οριστικού συστήματος, όπου τα κράτη μέλη θα δρουν βάσει του περιθωρίου κινήσεων που θα έχουν όσον αφορά τον καθορισμό μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ ή το να λαμβάνουν απόφαση περί της δομής του ΦΠΑ, πρέπει να συνοδεύεται και να διέπεται από απλότητα και διαφάνεια.

Τροπολογία 9

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 6

(6) Δεν θα πρέπει να παραταθεί η ισχύς των παρεκκλίσεων που παραχωρήθηκαν στην Ουγγαρία και στην Σλοβακία, εφόσον τα εν λόγω κράτη μέλη δεν εφάρμοσαν ή δεν εφαρμόζουν πλέον μειωμένους συντελεστές.

(6) Πρέπει να τονισθεί ότι σε εκείνα τα κράτη μέλη που δεν έχουν εφαρμόσει ή δεν εφαρμόζουν πλέον προσωρινές παρεκκλίσεις ΦΠΑ η ισχύς των οποίων έληγε το 2007 πρέπει να δοθεί η δυνατότητα να επωφεληθούν αυτών των προσωρινών παρεκκλίσεων έως τις31 Δεκεμβρίου 2010.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Πλαίσιο

Η πρόταση επί της οποίας καλείται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να γνωμοδοτήσει αποτελεί σαφές παράδειγμα των κινδύνων και προκλήσεων που μας αναμένουν στο μέλλον όσον αφορά την έμμεση φορολογία και τη θέση που καταλαμβάνει εντός της εσωτερικής αγοράς.

Η τρέχουσα δομή των συντελεστών ΦΠΑ απέχει πολύ από του να αποτελεί σύστημα και είναι μάλλον στιγμιαία αποτύπωση των συντελεστών ΦΠΑ που ίσχυαν στην πράξη στα κράτη μέλη όταν το 1993 άρχισε η εναρμόνιση του ΦΠΑ. Σε αυτούς προστέθηκαν και άλλοι ειδικοί και ειδικά προσαρμοσμένοι συντελεστές με τα διαδοχικά κύματα προσχωρήσεως νέων κρατών μελών.

Δεδομένου τούτου η Επιτροπή έχει με συνέπεια επαναβεβαιώσει ότι η υλοποίηση του σκοπού της εγκαθίδρυσης μιας εσωτερικής αγοράς προϋποθέτει την εφαρμογή εντός των κρατών μελών νομοθεσιών σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών, οι οποίες δεν νοθεύουν τους όρους ανταγωνισμού και δεν εμποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών και υπηρεσιών. Τον σκοπό αυτόν υπηρετεί ένα σύστημα ΦΠΑ το οποίο θα εξαλείψει στον βαθμό του δυνατού παράγοντες που μπορεί να στρεβλώνουν τους όρους ανταγωνισμού τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και σε κοινοτικό επίπεδο.

Όσον αφορά ειδικότερα τους συντελεστές ΦΠΑ και τη ελλείψει πολιτικής συμφωνίας στο Συμβούλιο περί του πώς να προχωρήσει κανείς προς ένα οριστικό σύστημα ΦΠΑ που να βασίζεται στη φορολογία στο κράτος προελεύσεως επιτρέπονται ορισμένες παρεκκλίσεις όσον αφορά το πλήθος και το επίπεδο των συντελεστών κατά την αποκαλούμενη "μεταβατική" περίοδο. Στο πλαίσιο αυτό το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει κατ' επανάληψη και με συνέπεια ζητήσει να εξουσιοδοτούνται τα κράτη μέλη να πειραματίζονται με τη λειτουργία και τον αντίκτυπο, όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενός μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ για τις υπηρεσίες εντάσεως εργασίας. Επ' αυτού το Κοινοβούλιο υπενθύμισε πλείονες φορές ότι το μεταβατικό σύστημα έχει το πλεονέκτημα να είναι πλήρως ανεπηρέαστο από τις διαφορές στους συντελεστές ΦΠΑ, καθόσον για τα αγαθά εφαρμόζεται μηδενικός συντελεστής στο κράτος προελεύσεως και επιβάλλεται ο εν ισχύι συντελεστής στο κράτος καταναλώσεως. Ούτως για συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων δεν υφίσταται ο κίνδυνος στρεβλώσεως του ανταγωνισμού. Επίσης και στις συναλλαγές επιχειρήσεων με καταναλωτές είναι μικρός ο κίνδυνος, καθόσον οι ως εκ του ΦΠΑ διαφορές τιμής είναι απίθανο να προκαλούν μείζονες αλλαγές κατευθύνσεως του εμπορίου.

Αναγνωρίζοντας ότι είναι αναγκαίο να βελτιωθεί η κατανόηση του αντικτύπου των μειωμένων συντελεστών, το Συμβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή να καταρτίσει έκθεση αξιολόγησης σχετικά με τον αντίκτυπο των μειωμένων συντελεστών που εφαρμόζονται στις τοπικά παρεχόμενες υπηρεσίες, ιδίως από την άποψη της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης, της αύξησης της οικονομίας και της ομαλής λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς. Ο πειραματισμός με τους μειωμένους συντελεστές επί του παρόντος διαρκεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010. Εν τω μεταξύ η Επιτροπή έχει υποβάλει τα αποτελέσματα από την ως άνω μελέτη με την ανακοίνωσή της COM(2007)380 της 4ης Ιουλίου 2007. Τα ευρήματα της μελέτης (η "Μελέτη Οικονομικών της Κοπεγχάγης") συζητούνται κατωτέρω.

Η Επιτροπή αναγνωρίζει τώρα ότι το "οριστικό σύστημα" ΦΠΑ (ήτοι ένας ΦΠΑ βάσει φορολογίας στο κράτος προελεύσεως) ποτέ δεν εγκρίθηκε και δεν θα εγκριθεί στο προβλεπόμενο μέλλον. Με άλλους λόγους ό,τι εθεωρείτο "μεταβατικές διευθετήσεις" θα μείνουν εν ισχύι έως ότου να εγκρίνει το Συμβούλιο νέα – απίθανο – ομόφωνη απόφαση. Στην περίπτωση των κρατών μελών που προσχώρησαν στην ΕΕ μετά την 1η Ιανουαρίου 1995, οι προσωρινές παρεκκλίσεις που είναι απόρροια των διαπραγματεύσεων προσχώρησης ισχύουν μόνο για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, δηλαδή σε πολλές περιπτώσεις έως τα·τέλη του 2007. Ενώ μερικές από τις παρεκκλίσεις που αφορούν τα νέα κράτη μέλη καλύπτονται τώρα από τις γενικές διατάξεις περί μειωμένων συντελεστών, είναι αδιαμφισβήτητο ότι για μερικά κράτη μέλη θα έλθει η λήξη της περιόδου ισχύος των παρεκκλίσεων ενώ άλλα θα συνεχίσουν να ωφελούνται από αυτές. Όπως δηλώνει ορθώς η Επιτροπή, "αυτή η διαφορά μεταχείρισης προσφέρει άνισες ευκαιρίες στα κράτη μέλη χωρίς επαρκή δικαιολόγηση και, εξαιτίας αυτού του άδικου χαρακτήρα της, θα έχει αναπόφευκτα ως αποτέλεσμα να επικρατήσει απαράδεκτη ένταση". Ούτως η πρόταση να επεκταθεί η ισχύς μερικών παρεκκλίσεων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2007 υπηρετεί την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών μεταξύ των κρατών μελών ενώ η συνολική αποτίμηση της εφαρμογής μειωμένων συντελεστών συνεχίζεται.

Αποτίμηση από την εισηγήτρια

Ο εν εξελίξει διάλογος με θέμα την απλούστευση και αποτελεσματικότητα των συντελεστών εγγράφεται στην κίνηση προς ένα οριστικό σύστημα ΦΠΑ βάσει φορολογίας στο κράτος προελεύσεως, είναι δε σαφές στο σημείο αυτό ότι θα βοηθούσε εάν υπήρχε μία ενιαία ζώνη συντελεστών με όσο το δυνατόν ολιγότερες παρεκκλίσεις, καθόσον η λογιστική και οι έλεγχοι σχετικά με τον ΦΠΑ από τις διοικήσεις θα συνεπάγοντο άλλως μεγάλη δυσκολία.

Δεν προκαλεί κατάπληξη το ότι τούτο επιβεβαιώνεται από την Μελέτη Οικονομικών της Κοπεγχάγης, η οποία τονίζει ότι ένας ενιαίος συντελεστής ΦΠΑ είναι οπωσδήποτε η βέλτιστη επιλογή πολιτικής από αμιγώς οικονομικής απόψεως τουλάχιστον για δύο λόγους, ήτοι πρώτον ότι μία ολιγότερο περίπλοκη δομή συντελεστών θα επέτρεπε στις επιχειρήσεις και τις υπηρεσίες της εφορίας να επιτύχουν ουσιαστικές εξοικονομήσεις του κόστους συμμόρφωσης· και δεύτερον διότι θα μπορούσε να μειώσει τις στρεβλώσεις στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Επ' αυτού η εισηγήτρια τονίζει ότι το μεταβατικό σύστημα έχει το πλεονέκτημα να είναι πλήρως ανεπηρέαστο από τις διαφορές στους συντελεστές ΦΠΑ, καθόσον για τα αγαθά εφαρμόζεται μηδενικός συντελεστής στο κράτος προελεύσεως και επιβάλλεται ο εν ισχύι συντελεστής στο κράτος καταναλώσεως. Πέραν τούτο, όπως υπογραμμίζει η Μελέτη Οικονομικών της Κοπεγχάγης, ίσως και να υπάρχουν ειδικά οφέλη από την εφαρμογή μειωμένου ΦΠΑ σε προσεκτικά επιλεγμένους τομείς, όπως είναι η σε τοπική κλίμακα παροχή υπηρεσιών. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι οι διαφορετικοί συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν για τις σε τοπική κλίμακα παρεχόμενες υπηρεσίες δεν ενδιαφέρουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Με ικανοποίηση κατά συνέπειαν η εισηγήτρια πληροφορείται ότι η Επιτροπή συμμερίζεται την άποψη ότι υπάρχει περιθώριο κινήσεων στο να δοθεί μεγαλύτερη αυτονομία στα κράτη μέλη για να ορίζουν μειωμένους συντελεστές για τις σε τοπική κλίμακα υπηρεσίες οι οποίες δεν είναι δυνατόν να παρασχεθούν εξ αποστάσεως.

Για να αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της ανεργίας, για τα κράτη μέλη που επιθυμούν να το πράξουν δεν πρέπει να υπάρχουν εμπόδια. Αυτή η διευκόλυνση ενδέχεται επίσης να μειώσει τα κίνητρα για να καταφεύγουν επιχειρήσεις τις οποίες αφορά το θέμα σε πρακτικές παραοικονομίας ή για να διατηρούν πρακτικές του είδους.

Ωστόσο, μια τέτοια μείωση του συντελεστή δεν είναι χωρίς κινδύνους για την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και τη φορολογική ουδετερότητα. Ενδείκνυται, συνεπώς, να προβλεφθεί διαδικασία παρακολούθησης για καθορισμένη αλλά επαρκώς μακρά περίοδο, επίσης πέραν του 2010, ώστε να είναι δυνατόν να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος των μειωμένων συντελεστών που εφαρμόζονται στις σε τοπική κλίμακα παρεχόμενες υπηρεσίες. Προκειμένου να διαφυλαχθεί ο επαληθεύσιμος και περιορισμένος χαρακτήρας του μέτρου αυτού, το πεδίο εφαρμογής του θα πρέπει να καθορισθεί σαφώς.

Μερικές σκέψεις σχετικά με τον εν εξελίξει διάλογο περί μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ

Για να μειωθούν οι αβεβαιότητες και σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της επικουρικότητας τα κράτη μέλη πρέπει να αποφασίσουν πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2010 εάν το αποκαλούμενο "οριστικό σύστημα" πρέπει να εγκαταλειφθεί οριστικά. Εάν εν τέλει το "οριστικό σύστημα" πράγματι εγκαταλειφθεί, τότε η περαιτέρω εναρμόνιση των συντελεστών καταπίπτει ως αιτιολόγηση και στα κράτη μέλη πρέπει να παρέχεται κατ' αρχήν η δυνατότητα να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στις συναλλαγές που δεν έχουν διασυνοριακή διάσταση (π.χ. σε τοπική κλίμακα παροχή υπηρεσιών).

Το Συμβούλιο πρέπει να καταλήξει πριν από το 2010 σε συμπεράσματα σχετικά με την τελική δομή που θα έχουν οι συντελεστές ΦΠΑ παρέχοντας περισσότερη ευελιξία και περιθώρια κινήσεων για τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη πρέπει να μπορούν να εφαρμόζουν διαφορετικούς συντελεστές ΦΠΑ ως διαρθρωτικό στοιχείο του καθεστώτος ΦΠΑ που θεσπίζουν και όχι εν είδει παρέκκλισης.

Με βάση τη Μελέτη Οικονομικών της Κοπεγχάγης η Επιτροπή παραπέμπει σε δυνατούς τρόπους προς υλοποίηση ορισμένου αριθμού στόχων στην πορεία προς επίτευξη απλούστευσης και περισσότερης εσωτερικής συνοχής και αποτελεσματικότητας στην αρχιτεκτονική των μειωμένων συντελεστών στην Κοινότητα. Αυτοί οι δυνατοί τρόποι είναι: να επιτρέπεται πολύ χαμηλός συντελεστής για αγαθά και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, όπως είναι τα είδη διατροφής· δεύτερος συντελεστής θα μπορούσε να χρησιμοποιείται για άλλους σκοπούς που δεν συνιστούν βασικές ανάγκες αλλά θεωρεί κανείς ότι αξίζει να τυγχάνουν προτιμησιακής μεταχειρίσεως για άλλους λόγους (π.χ. πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς λόγους, λόγους δημοσίων μεταφορών, απασχόλησης, ενεργείας και περιβάλλοντος κλπ.).

Αφήνοντας κατά μέρος τις εγγενείς δυσκολίες του ποίοι είναι αυτοί οι συντελεστές και για ποία αγαθά και υπηρεσίες πρέπει να ισχύουν και έχοντας κατά νου ότι το αποκαλούμενο "οριστικό σύστημα" ΦΠΑ δεν πρόκειται να τεθεί εν ισχύι σε ένα ορατό μέλλον, στα κράτη μέλη πρέπει να επιτρέπεται να διατηρήσουν έναν βαθμό ευελιξίας σχετικά με τον τρόπο με τον οποίον χρησιμοποιούν τη φορολογία να συμπληρώνουν άλλες πολιτικές, ιδίως όταν δεν υπάρχουν επιχειρήματα περί εσωτερικής αγοράς κατά των διαφορών στους συντελεστές. Αυτή είναι οπωσδήποτε η περίπτωση των σε τοπική κλίμακα υπηρεσιών οι οποίες δεν είναι δυνατόν να παρασχεθούν εξ αποστάσεως.

Δυνάμει της αρχής της επικουρικότητας και αφού αποφασισθούν οι οριστικές διευθετήσεις για την φορολόγηση των διακοινοτικών συναλλαγών έως τα τέλη 2010, τα κράτη μέλη πρέπει να μπορούν να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ:

· για οικονομικούς και κοινωνικούς λόγους για να καθιστούν τα βασικά αγαθά και υπηρεσίες προσιτά για κάθε πολίτη

· για να ενισχύουν την ύπαρξη και διατήρηση της σε τοπική κλίμακα παροχής υπηρεσιών καθώς επίσης και τον ρόλο που αυτές διαδραματίζουν στην επίσημη οικονομία των κρατών μελών.

Η θέσπιση οιουδήποτε οριστικού συστήματος, όπου τα κράτη μέλη θα δρουν βάσει του περιθωρίου κινήσεων που θα έχουν όσον αφορά τον καθορισμό διαφοροποιημένων συντελεστών ΦΠΑ, πρέπει να συνοδεύεται και να διέπεται από απλότητα και διαφάνεια.

Συμπέρασμα

Δεδομένου ότι η συζήτηση περί μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ επί του παρόντος συνεχίζεται στο επίπεδο του Συμβουλίου, είναι φυσικό να συνεχίσουν τα νέα κράτη μέλη να χαίρουν παρέκκλισης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010 για να εφαρμόζουν τους μειωμένους συντελεστές, όπως προτείνει η Επιτροπή, μία πρόταση που έχει την πλήρη υποστήριξη του εισηγητή. Για ειδικούς λόγους μερικές από αυτές τις παρεκκλίσεις δεν είναι πλέον επιθυμητές. Εάν δεν υφίσταται λόγος ή δεν υπάρχει αίτημα για αυτές τις παρεκκλίσεις, δεν χρειάζεται η παράτασή τους.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Προσωρινές διατάξεις για τους συντελεστές ΦΠΑ

Έγγραφα αναφοράς

COM(2007)0381 - C6-0253/2007 - 2007/0136(CNS)

Ημερομηνία κλήσης του ΕΚ προς γνωμοδότηση

27.7.2007

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας

     Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

ECON

3.9.2007

Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ές)
  Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

IMCO

3.9.2007

JURI

3.9.2007

 

 

Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει
  Ημερομηνία της απόφασης

IMCO

12.9.2007

JURI

3.10.2007

 

 

Εισηγητής(ές)
  Ημερομηνία ορισμού

Ieke van den Burg

10.7.2007

 

 

Εξέταση στην επιτροπή

22.10.2007

20.11.2007

 

 

Ημερομηνία έγκρισης

21.11.2007

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

36

0

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Mariela Velichkova Baeva, Pervenche Berès, Slavi Binev, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Manuel António dos Santos, Jonathan Evans, Elisa Ferreira, Robert Goebbels, Donata Gottardi, Benoît Hamon, Gunnar Hökmark, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Sophia in ‘t Veld, Piia-Noora Kauppi, Wolf Klinz, Kurt Joachim Lauk, Andrea Losco, Cristobal Montoro Romero, Joseph Muscat, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Dariusz Rosati, Heide Rühle, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Margarita Starkevičiūtė, Ivo Strejček, Ieke van den Burg, Cornelis Visser, Sahra Wagenknecht

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Harald Ettl, Ján Hudacký, Thomas Mann

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Willem Schuth