ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων: ενέργειες πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ

1.4.2008 - (2007/2210(INI))

Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
Εισηγητής: Αδάμος Αδάμου      

Διαδικασία : 2007/2210(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A6-0090/2008
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A6-0090/2008
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

σχετικά με τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων: ενέργειες πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ

(2007/2210(INI))

Tο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–    έχοντας υπόψη το άρθρο 152(4)(α) της Συνθήκης ΕΚ,

–    χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής «σχετικά με τη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων: ενέργειες πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ, (COM (2007)0275), καθώς και το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που επισυνάπτεται στην ανακοίνωση: Εκτίμηση Αντικτύπου, SEC(2007)0705),

–    έχοντας υπόψη την Οδηγία 2004/23/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 31ης Μαρτίου 2004 για τη θέσπιση προτύπων ποιότητας και ασφάλειας για τη δωρεά, την προμήθεια, τον έλεγχο, την επεξεργασία, τη συντήρηση, την αποθήκευση και τη διανομή ανθρώπινων ιστών και κυττάρων[1],

–    έχοντας υπόψη την οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 1995 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών[2]2,

-     έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Ιουλίου 2002 σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών[3]3,

-     έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/20/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Απριλίου 2001, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών όσον αφορά την εφαρμογή ορθής κλινικής πρακτικής κατά τις κλινικές δοκιμές φαρμάκων προοριζομένων για τον άνθρωπο[4]4,

–    έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας σχετικά με τη μεταμόσχευση ανθρώπινων οργάνων,

–    έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Βιοϊατρική, και το πρόσθετο πρωτόκολλό της σχετικά με τη μεταμόσχευση ανθρώπινων οργάνων και ιστών,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης «Meeting the organ shortage. Current status and strategies for improvement of organ donation» (Για να καλύψουμε την έλλειψη οργάνων, τρέχουσα κατάσταση και στρατηγικές για τη βελτίωση της δωρεάς οργάνων)(1999),

–    έχοντας υπόψη την έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης «Guide to the safety and quality assurance for organs, tissues and cells» (Οδηγός για την κατοχύρωση της ασφάλειας και της ποιότητας οργάνων, ιστών και κυττάρων) ,

–    έχοντας υπόψη ένα έγγραφο από την πρώτη συνάντηση εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών σχετικά με τη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων σε κοινοτικό επίπεδο, SANCO C6 EFZ/gsc D (2007) 360346, 13 Σεπτεμβρίου 2007

–    έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων(A6‑0090/2008),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανάγκες για μεταμοσχεύσεις οργάνων στην Ευρώπη αυξήθηκαν με σταθερό ρυθμό και ταχύτερα από το ρυθμό αύξησης των δωρητών οργάνων, και ότι περισσότεροι από 60.000 ασθενείς που έχουν ανάγκη μοσχευμάτων βρίσκονται σε λίστες αναμονής σε ολόκληρη την Ευρώπη και λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι πολλοί ασθενείς πεθαίνουν λόγω της χρόνιας έλλειψης οργάνων, καθώς και ότι η αύξηση του αριθμού των δωρητών οργάνων δεν οδηγεί σε μείωση της "λίστας αναμονής",

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η λαθρεμπορία οργάνων, η εμπορική εκμετάλλευση και ο "μεταμοσχευτικός τουρισμός" αναπτύσσονται ραγδαίως, πράγμα ασυμβίβαστο με το σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, και ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της έλλειψης και της λαθρεμπορίας οργάνων, καθώς και ότι απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για τη λαθρεμπορία οργάνων,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η τα ζητήματα ασφάλειας συχνά αγνοούνται όταν πραγματοποιείται παράνομη μεταμόσχευση οργάνων με σκοπό το κέρδος, η οποία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του δωρητή και του λήπτη,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τέσσερα κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη κυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του Διακρατικού Οργανωμένου Εγκλήματος, πέντε κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη κυρώσει το Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο των Ηνωμένων Εθνών για την πρόληψη, την καταστολή και την τιμωρία της εμπορίας ανθρώπων, ιδίως γυναικών και παιδιών ("Πρωτόκολλο του Παλέρμο"), και εννέα κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη κυρώσει το Προαιρετικό Πρωτόκολλο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με την πώληση παιδιών, την παιδική πορνεία και την παιδική πορνογραφία,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι ενώ σημερινές εκτιμήσεις θέτουν το εμπόριο οργάνων σε σχετικά χαμηλό επίπεδο μεταξύ όλων των μορφών εμπορίας, η εμπορία οργάνων και ιστών ανθρώπινης προέλευσης αρχίζει να αποκτά ολοένα πιο παγκόσμιο χαρακτήρα ως πρόβλημα το οποίο εκδηλώνεται τόσο εντός όσο και εκτός των εθνικών συνόρων και βασίζεται στη ζήτηση (εκτιμάται ότι στην Ευρώπη απαντώνται ετησίως από 150 έως 250 περιπτώσεις),

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπορία οργάνων και ιστών ανθρώπινης προέλευσης αποτελεί μία μορφή εμπορίας ανθρωπίνων όντων η οποία συνιστά σοβαρή παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ειδικότερα του δικαιώματος της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της σωματικής ακεραιότητας, είναι δε δυνατόν να κλονίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο νόμιμο καθεστώς που διέπει τη μεταμόσχευση οργάνων, που ενδεχομένως μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερες ελλείψεις στην προσφορά μοσχευμάτων από εθελοντές δότες οργάνων και ιστών,

Z.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποιότητα, η ασφάλεια, η αποτελεσματικότητα και η διαφάνεια είναι ουσιαστικές προκειμένου να αποκομίσει η κοινωνία τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει η μεταμόσχευση ως θεραπεία,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταμόσχευση είναι η μόνη διαθέσιμη θεραπεία για ανεπάρκειες οργάνων ευρισκόμενων σε τελικό στάδιο, όπως το ήπαρ, οι πνεύμονες και η καρδιά, και η αποτελεσματικότερη θεραπεία από πλευράς κόστους/ωφέλειας για νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταμόσχευση οργάνων παρέχει τη δυνατότητα της διάσωσης ζωών και της προσφοράς καλύτερης ποιότητας ζωής,

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ και εντός των κρατών μελών σε σχέση με τα ποσοστά μεταμοσχεύσεων, την πηγή των οργάνων (ζωντανός ή νεκρός δωρητής), ακόμη και διαφορές ως προς τις απαιτήσεις ασφάλειας και ποιότητας για τη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων, ενώ η οργανωτική προσέγγιση στη μεταμόσχευση ποικίλλει από χώρα σε χώρα, γεγονός που οδηγεί σε ανόμοια πρότυπα στην ΕΕ,

Ι.    λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν διαφορετικά νομικά πλαίσια (προαιρετικής συμμετοχής/εξαίρεσης "opt-in, opt-out") και ότι οι εμπειρίες στα διάφορα κράτη μέλη δείχνουν ότι η επίδραση που έχει το νομικό σύστημα στον αριθμό των δωρητών είναι μάλλον περιορισμένη,

IA. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εναλλακτική δυνατότητα στη μεταμόσχευση είναι συχνά η εντατική θεραπεία, που είναι δυσάρεστη για τον ασθενή και επιβαρύνει τα συστήματα υγείας και τις οικογένειες των ασθενών και όσους τους φροντίζουν,

IB. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δωρεά και η μεταμόσχευση οργάνων είναι ευαίσθητα και περίπλοκα θέματα, τα οποία περιλαμβάνουν όχι μόνο ιατρικές αλλά και νομικές και ηθικές πτυχές, για την ανάπτυξη των οποίων απαιτείται η πλήρης συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών,

IΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταμόσχευση οργάνων στη θεραπευτική εγκυμονεί κίνδυνο μετάδοσης μολυσματικών και άλλων νόσων,

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ήδη εφαρμόζεται σε κάποιο βαθμό η ανταλλαγή οργάνων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και ήδη υπάρχουν διάφορες ευρωπαϊκές οργανώσεις ανταλλαγής οργάνων (λ.χ. Scandiatransplant, Eurotransplant),

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπάρχουσα εμπειρία (π.χ. το ισπανικό μοντέλο, το βελγικό πρόγραμμα GIFT, το DOPKI, το Alliance-O) δείχνουν θετικά αποτελέσματα και θα πρέπει να ληφθούν υπόψη,

ΙΣΤ λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευαισθητοποίηση του κοινού, οι συγκεκριμένες και θετικές πληροφορίες και η προχωρημένη κατάρτιση και η επικοινωνιακή ικανότητα των επαγγελματιών του κλάδου μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της προθυμίας του κοινού για δωρεά οργάνων,

1.   χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής «Δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων: ενέργειες πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ» που προτείνει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σε τρεις πυλώνες, προσέγγιση που χαίρει πολύ μεγάλης εκτίμησης·

ΝΟΜΙΚΟ ΜΕΣΟ

2.   προσβλέπει στην πρόταση οδηγίας της Επιτροπής, η οποία θα καθορίζει απαιτήσεις ποιότητας και ασφάλειας για τη δωρεά οργάνων, την προμήθεια, τον έλεγχο, τη συντήρηση, τη μεταφορά και τη διανομή οργάνων στην ΕΕ καθώς και τους πόρους που απαιτούνται για την εκπλήρωση των εν λόγω απαιτήσεων· τονίζει, εντούτοις, ότι το επικείμενο νομοθετικό πλαίσιο δεν θα πρέπει να δημιουργήσει πρόσθετη διοικητική επιβάρυνση για τα κράτη μέλη ή των παρόχους υπηρεσιών, ούτε να θέσει σε κίνδυνο τη χρήση των υφιστάμενων ορθών πρακτικών ή των μεθόδων που προσαρμόζονται στις συνθήκες και περιστάσεις που επικρατούν στα κράτη μέλη ή να περιέχει απαιτήσεις που να οδηγούν σε μείωση του αριθμού των δυνητικών και πραγματικών δωρητών·

3.   επισημαίνει ότι το νέο νομοθετικό έγγραφο θα πρέπει να συμπληρώνει και θα ενισχύει τις προσπάθειες που καταβάλλουν τα κράτη μέλη προκειμένου να επιτύχουν μια ενεργή και αποτελεσματική μέθοδο συντονισμού χωρίς να παρακωλύσουν τη λήψη ή τη διατήρηση αυστηρότερων μέτρων·

4.   τονίζει ότι η Οδηγία θα πρέπει να ενσωματώνει την πρόοδο που επιτυγχάνει η ιατρική επιστήμη·

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ

5.  εκφράζει την ανησυχία του όσον αφορά την ανεπάρκεια διαθέσιμων ανθρώπινων οργάνων για μεταμόσχευση ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες των ασθενών· θεωρεί ότι η μείωση του ελλείμματος οργάνων (και δωρητών) αποτελεί την κύρια πρόκληση την οποία αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη της ΕΕ όσον αφορά τη μεταμόσχευση οργάνων· υπενθυμίζει ότι, αυτή τη στιγμή, πολλές χιλιάδες ασθενών στην Ευρώπη είναι εγγεγραμμένοι σε λίστες αναμονής, με μεγάλα ποσοστά θνησιμότητας·

6.   επισημαίνει πάντως ότι η κατανομή των οργάνων θα πρέπει να βασίζεται στην ιατρική δυνατότητα του ασθενούς να μην απορρίψει το όργανο και ότι δεν θα πρέπει να γίνονται ανεκτές οι διακρίσεις λόγω αναπηριών που είναι άσχετες με τις πιθανότητες του ασθενούς να απορρίψει ή να δεχθεί ένα όργανο·

7.   τονίζει ότι η δωρεά οργάνων είναι ένα δώρο, τονίζει κατά συνέπεια ότι αν και είναι άκρως σημαντικό ζήτημα να δοθεί απάντηση στο πρόβλημα της μεγάλης έλλειψης οργάνων στην Ευρώπη, εντούτοις πρέπει επίσης να γίνεται σεβαστή και να προστατεύεται η ελεύθερη επιλογή ενός ατόμου να δωρίσει ή να μη δωρίσει ένα όργανο·

8.   λαμβάνει υπόψη τις σημαντικές διαφορές όσον αφορά την πηγή των οργάνων (νεκρός ή ζωντανός δωρητής) στην επικράτεια της ΕΕ, τις μεγάλες διαφορές μεταξύ της επιτυχίας των διαφόρων κρατών μελών να αυξήσουν τον αριθμό των δωρητών τους, τις διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τις απαιτήσεις ποιότητας και ασφάλειας, τις διαφορετικές οργανωτικές προσεγγίσεις στη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων και τις διαφορές στην εκπαίδευση και κατάρτιση του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού· θεωρεί ότι οι διαφορές μπορούν να αποδοθούν εν μέρει σε ένα μίγμα οικονομικών, διαρθρωτικών, διοικητικών, πολιτιστικών, ηθικών, θρησκευτικών, ιστορικών και κοινωνικών παραγόντων, μολονότι ότι ο κρίσιμος παράγοντας φαίνεται να είναι το πώς οργανώνεται η όλη διαδικασία που οδηγεί στη δωρεά και τη μεταμόσχευση·

9.   πιστεύει συνεπώς ότι υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες ανταλλαγής της εμπειρογνωμοσύνης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, πράγμα που μπορεί να αυξήσει τα ποσοστά δωρητών και να εξισώσει τις πιθανότητες πρόσβασης στη μεταμόσχευση σε όλη την ΕΕ· κατά συνέπεια, αναμένει το Σχέδιο Δράσης της Επιτροπής για μια ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών με σκοπό:

· την αύξηση της διαθεσιμότητας οργάνων,

· τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και προσβασιμότητας των συστημάτων μεταμόσχευσης,

· τη βελτίωση της ενημέρωσης του κοινού,

· την κατοχύρωση της ποιότητας και της ασφάλειας·

10. τονίζει, συνεπώς, ότι η δημιουργία καλά δομημένων επιχειρησιακών συστημάτων και η προώθηση επιτυχημένων μοντέλων τόσο εντός όσο και μεταξύ των κρατών μελών, και εφόσον κρίνεται σκόπιμο, σε διεθνές επίπεδο, είναι υψίστης σημασίας· υποδεικνύει ότι τα επιχειρησιακά συστήματα θα πρέπει να περιλαμβάνουν το κατάλληλο νομικό πλαίσιο, τεχνολογική και υλικοτεχνική υποδομή, ψυχολογική και κατάλληλη οργανωτική υποστήριξη και δομή σε νοσοκομειακό και υπερνοσοκομειακό επίπεδο, με επαγγελματίες υψηλής εξειδίκευσης , σε συνδυασμό με σαφείς διατάξεις περί ανιχνευσιμότητας και ένα δίκαιο και αποτελεσματικό σύστημα διάθεσης και διανομής οργάνων·

ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΟΡΓΑΝΩΝ

11. επισημαίνει ότι κάθε κράτος μέλος φέρει την ευθύνη για το νομικό του μοντέλο, διαπιστώνει ότι δυο μοντέλα υπάρχουν στην ΕΕ, το καθένα με διάφορες μεταβλητές· δεν θεωρεί απαραίτητα την προσαρμογή ή την εναρμόνιση νομικών συστημάτων· καλεί τα κράτη μέλη να εισαγάγουν στις νομοθεσίες τους τη δυνατότητα ορισμού ενός νομικού εκπροσώπου ο οποίος θα μπορεί να αποφασίζει για τη δωρεά οργάνων μετά το θάνατο ενός ατόμου·

12. καλεί τα κράτη μέλη να επιτύχουν το πλήρες δυναμικό των μεταθανάτιων δωρεών και προς το σκοπό αυτό τα προτρέπει να επενδύσουν πλήρως στη βελτίωση των οργανωτικών τους συστημάτων :

· με την ευαισθητοποίηση, την εκπαίδευση και την κατάρτιση του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού,

· με την οικονομική στήριξη των νοσοκομείων προκειμένου αυτά να προσλαμβάνουν "εσωτερικούς συντονιστές μεταμοσχεύσεων" (ιατρούς εργαζόμενους εντός των μονάδων εντατικής θεραπείας με την υποστήριξη ιατρικής ομάδας).Καθήκον τους θα είναι ο ενεργός εντοπισμός δυνητικών δωρητών και η προσέγγιση των οικογενειών τους

· με την εφαρμογή προγραμμάτων για τη βελτίωση της ποιότητας σε κάθε νοσοκομείο ή όμιλο νοσοκομείων ανά την Ευρώπη όπου υπάρχουν αποδεδειγμένες ενδείξεις για δυνατότητες δωρεάς οργάνων·

13. ζητεί από τα κράτη μέλη, προκειμένου να αυξηθεί η διαθεσιμότητα οργάνων, να αξιολογήσουν τη χρήση "διευρυμένων" δωρητών (ηλικιωμένων δωρητών, δωρητών που πάσχουν από κάποιες ασθένειες) λαμβάνοντας υπόψη τις πτυχές της ποιότητας και της ασφάλειας·

14. πιστεύει ότι οι μεταμοσχεύσεις πρέπει να πραγματοποιούνται με τη χρήση οργάνων που παρουσιάζουν μικρότερο βαθμό καταλληλότητας, οπότε εναπόκειται στην ομάδα μεταμόσχευσης, σε συνεννόηση με τον/την ασθενή και/ή την οικογένειά του/της να λαμβάνουν αποφάσεις για τη χρήση οργάνων σε συγκεκριμένους ασθενείς, βάσει μιας ανάλυσης κινδύνου-ωφέλειας·

15. επισημαίνει επίσης ότι, με σκοπό τον ταχύ εντοπισμό οργάνων, πρέπει να ενθαρρυνθούν όσοι δεν είναι κατάλληλοι δότες να φέρουν σχετική κάρτα·

16. ζητεί από τα κράτη μέλη που επιτρέπουν την δωρεά οργάνων από ζωντανούς δότες να λάβουν υπόψη τις πτυχές της ποιότητας και της ασφάλειας· τονίζει εντούτοις ότι η δωρεά από ζωντανούς δωρητές θα πρέπει να θεωρείται συμπληρωματική προς τη μετά θάνατον δωρεά·

17. αναγνωρίζει ότι όταν η ομάδα των δωρητών είναι "διευρυμένη", οι ιατροί πιθανόν να ανησυχούν για τις αυξημένες πιθανότητες απόρριψης των οργάνων και σταδιακής πτώσης της λειτουργίας των μοσχευμάτων, και γι΄αυτό ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν μεθόδους πρόληψης και αντιμετώπισης των περιπτώσεων απόρριψης οργάνων, ώστε οι ιατροί να μπορούν να χρησιμοποιούν με εμπιστοσύνη τα όργανα "διευρυμένων" δωρητών

18. αναγνωρίζει ότι η βιοτεχνολογία ήδη προσφέρει λύσεις στον κίνδυνο της απόρριψης μεταμοσχευμένων οργάνων, π.χ. με αγωγές που μειώνουν τα ποσοστά απόρριψης, πράγμα που εν συνεχεία θα έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν διαθέσιμα περισσότερα όργανα, παρέχοντας στους ιατρούς τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουν ή και να προλαμβάνουν την απόρριψη· υποστηρίζει ότι με τον τρόπο αυτό θα υποστηριχθούν οι "διευρυμένοι" δωρητές μειώνοντας τον κίνδυνο που ενέχουν τα "διευρυμένα" προγράμματα δωρεάς οργάνων·

19. ζητεί από τα κράτη μέλη να καταργήσουν πριν από τον Ιανουάριο του 2010 τη νομοθεσία που προβλέπει να χρησιμοποιούνται τα όργανα δωρητών αποκλειστικά εντός της χώρας·

20. ζητεί από τα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα στους τομείς της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, της εργασίας σε ομάδες και των αποδοχών των χειρούργων που διενεργούν μεταμοσχεύσεις·

21. τονίζει πόσο σημαντικό είναι να χρηματοδοτείται η προμήθεια και η μεταμόσχευση οργάνων από χωριστό κονδύλιο του προϋπολογισμού ώστε η μεταμόσχευση οργάνων να μην συνιστά αντικίνητρο για τα νοσοκομεία·

22.  υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι δωρεές οργάνων θα παραμείνουν αυστηρώς μη εμπορικού χαρακτήρα·

23. επικροτεί μέτρα που αποσκοπούν στην προστασία των ζώντων δωρητών, τόσο από ιατρική όσο και από ψυχολογική και κοινωνική άποψη, αποκλείοντας πληρωμές μεταξύ δωρητών και αποδεκτών, και στη διασφάλιση ότι η δωρεά οργάνων θα γίνεται εθελοντικά και από αλτρουισμό, χωρίς άλλη αμοιβή πέραν της αποζημίωσης που περιορίζεται αυστηρά στην αντιστάθμιση των δαπανών και της αναστάτωσης που σχετίζονται με τη δωρεά· καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν τη διατήρηση της ανωνυμίας αποβιώσαντος ζώντος δωρητή που δεν συγγενεύει γενετικώς ή συναισθηματικώς με τον αποδέκτη, εφόσον τέτοιου είδους δωρεές επιτρέπονται από την εθνική νομοθεσία· προτρέπει τα κράτη μέλη να ορίζουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα μπορεί να χορηγείται τέτοιου είδους αποζημίωση·

24. προτρέπει τα κράτη μέλη να εγκρίνουν ή να τηρούν αυστηρές νομικές διατάξεις σε σχέση με τη μεταμόσχευση οργάνων από ζωντανούς δότες που δεν είναι συγγενείς του πάσχοντος, για να υπάρχει διαφάνεια στο καθεστώς μεταμοσχεύσεων και να αποκλείεται το ενδεχόμενο της παράνομης πωλήσεως ή του εξαναγκασμού δωρεάς οργάνων· έτσι, οι δωρεές από μη συγγενείς ζώντες δότες θα μπορούν να πραγματοποιούνται μόνο υπό τις προϋποθέσεις που ορίζει η εθνική νομοθεσία και μετά από έγκριση κατάλληλου ανεξάρτητου φορέα·

25. παροτρύνει τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι δεν θα ασκείται, ιδίως από τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, μεροληπτική μεταχείριση εις βάρος των ζώντων δωρητών·

26. παροτρύνει τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν την επιστροφή του κόστους κοινωνικής ασφάλισης στους ζώντες δότες·

27. θεωρεί ότι, στο μέλλον, και εφόσον υπάρχουν εγγυήσεις ιχνηλασιμότητας και διαφάνειας, η βιοτεχνολογία μπορεί να προσφέρει στους ερευνητές τη δυνατότητα δημιουργίας οργάνων από υπάρχοντες ιστούς, που προέρχονται είτε από τους ίδιους τους ασθενείς είτε από άλλους δωρητές ιστών· ζητεί από την Επιτροπή να προωθήσει αυτήν την έρευνα, η οποία συχνά διεξάγεται από αναδυόμενες ΜΜΕ βιοτεχνολογίας στην Ευρώπη εντός των πολιτιστικών και δεοντολογικών πλαισίων που έχουν θεσπίσει τα κράτη μέλη και εντός των πλαισίων του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Βιοϊατρική·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΩΝ

28. σημειώνει ότι, μολονότι αρκετά κράτη μέλη έχουν θεσπίσει μέτρα υποχρεωτικής καταχώρισης των διαδικασιών μεταμόσχευσης και υπάρχουν επίσης ορισμένα εθελοντικά μητρώα, δεν υπάρχει ολοκληρωμένο σύστημα για τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τους διάφορους τύπους μεταμόσχευσης και τα αποτελέσματά τους· υποστηρίζει σθεναρά τη δημιουργία εθνικών και διεθνών μητρώων παρακολούθησης ζωντανών δωρητών και ληπτών καθώς και διαδικασιών μεταμόσχευσης· τονίζει ότι τα μητρώα πρέπει να ενημερώνονται τακτικά· τονίζει τη σημασία της συγκρισιμότητας των δεδομένων μεταξύ κρατών μελών·

29. ζητεί από την Επιτροπή να συστήσει στα κράτη μέλη την υιοθέτηση ορισμένων κατευθυντήριων γραμμών ως προς την καταχώρηση σε μητρώα, ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα καταχωρούμενα άτομα θα υποβάλλουν ορισμένες πληροφορίες ως προς το ιατρικό ιστορικό τους και να διασφαλιστεί η ποιότητα και η ασφάλεια των οργάνων του δωρητή, δεδομένου ότι η καταχώριση δεν είναι μια απλή πράξη καταχώρησης ονομάτων, αλλά έχει συνέπειες τόσο για τον δωρητή όσο και για τον λήπτη·

30. καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει την ανάπτυξη ενός πυρήνα τεχνικών και δεοντολογικών προτύπων για τη διαχείριση της ασφάλειας, της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της δωρεάς οργάνων στο πλαίσιο της δωρεάς και της μεταμόσχευσης, τα οποία θα μπορέσουν να χρησιμεύσουν ως μοντέλο για τα κράτη μέλη· ζητεί από την Επιτροπή να θεσπίσει κοινοτικό μηχανισμό που θα προωθεί τις δραστηριότητες συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών σε σχέση με τη δωρεά και τη μεταμόσχευση·

31. θεωρεί ότι ένα πρόσθετο όφελος της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ το οποίο δεν τονίζεται επαρκώς στην ανακοίνωση της Επιτροπής είναι η δυνητική αξία της ανταλλαγής οργάνων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ από πλευράς ιατρικών και τεχνικών δυνατοτήτων, χωρίς ποτέ να παραβλέπεται η ύπαρξη γεωγραφικών περιορισμών σε αυτή την ανταλλαγή και η πιθανή επίπτωση στη βιωσιμότητα των οργάνων· υπογραμμίζει τα καλά αποτελέσματα διεθνών συστημάτων, και πιστεύει ότι η ανταλλαγή οργάνων θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στις δύσκολες περιπτώσεις μεταμοσχεύσεων· (λ.χ. υπερευαίσθητοι ασθενείς και επείγοντα περιστατικά ασθενών υπό ειδικές συνθήκες για τους οποίους είναι δύσκολο να εξευρεθεί κατάλληλος δότης)·

32. καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιήσει μαζί με τα κράτη μέλη μια μελέτη για όλα τα ζητήματα που αφορούν τη μεταμόσχευση οργάνων στα κράτη μέλη για μη μονίμους κατοίκους της ΕΕ, και να θεσπίσουν έναν κώδικα δεοντολογίας με τους κανόνες και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες τα όργανα που δωρίθηκαν από αποβιώσαντες ευρωπαίους πολίτες δύνανται να δοθούν σε μη μόνιμους κατοίκους της ΕΕ··

33. τονίζει ότι η καλή συνεργασία μεταξύ των επαγγελματιών του τομέα της υγείας και των αρμόδιων εθνικών αρχών είναι αναγκαία και παρέχει προστιθέμενη αξία· ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει συμμαχίες μεταξύ των εθνικών οργανισμών μεταμοσχεύσεων στα κράτη μέλη που θα περιλαμβάνουν τη συνεργασία σε νομικό, δεοντολογικό και τεχνικό επίπεδο· αναγνωρίζει ότι υπάρχουν καταστάσεις στη μεταμοσχευτική ιατρική που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν ικανοποιητικά σε κράτη μέλη με περιορισμένο αριθμό δωρητών· πιστεύει ότι τα μικρά κράτη μέλη, ειδικότερα, θα μπορούσαν να ωφεληθούν σαφώς από την ευρωπαϊκή συνεργασία·

34. ζητεί να θεσπιστεί μια ευρωπαϊκή κάρτα δωρητή, συμπληρωματικά προς τα υπάρχοντα εθνικά συστήματα·

35. θεωρεί ότι η διεθνής συνεργασία για την προώθηση της διαθεσιμότητας και της ασφάλειας των οργάνων είναι ευκταία· τονίζει στο πλαίσιο αυτό ότι θα ήταν σκόπιμη η θέσπιση γενικών κανόνων που θα διέπουν τις καλύτερες ιατρικές πρακτικές, τις διαγνωστικές τεχνικές και τη συντήρηση· ζητεί από τα κράτη μέλη να προωθήσουν ενεργά τη συνεργασία αυτή και να εφαρμόσουν αυτό το σύστημα των γενικών κανόνων·

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ

36. υπογραμμίζει τη σημασία της αύξησης της ευαισθητοποίησης του κοινού για τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων, δεδομένου ότι τούτο μπορεί να διευκολύνει τον εντοπισμό των δωρητών οργάνων και, κατά συνέπεια, να αυξήσει τη διαθεσιμότητα των οργάνων· καλεί συνεπώς την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και την κοινωνία των πολιτών να ενισχύσουν σε διαρθρωτικό επίπεδο την προώθηση της δωρεάς οργάνων, ιδίως μεταξύ των νεωτέρων, στα σχολεία· προς το σκοπό αυτό, συνιστά να χρησιμοποιούνται διάσημες προσωπικότητες (π.χ. αθλητές και αθλήτριες) και εκπαιδευτικά πάρκα·

37. επισημαίνει ότι θα πρέπει να παρέχεται διαφανής, αμερόληπτη και μη επιβεβλημένη ενημέρωση για τη δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις, σχετικά με το πεδίο των δωρεών οργάνων, δηλ. ότι η δωρεά μπορεί να περιλαμβάνει πολλαπλή δωρεά οργάνων καθώς και δωρεά ιστών·

38. τονίζει ότι η ελεύθερη επιλογή του να δωρίσει κανείς ή να μη δωρίσει ένα όργανο πρέπει να γίνεται σεβαστή και ότι η δωρεά οργάνων πρέπει θα θεωρείται ως ένα δώρο ενός ανθρώπου σε έναν συνάνθρωπό του· επισημαίνει ότι τούτο πρέπει να απηχείται στη χρησιμοποιούμενη γλώσσα, όπου θα πρέπει να αποφεύγεται η οικονομική ορολογία που υποβάλλει την ιδέα ότι τα όργανα μπορεί να αντιμετωπίζονται ως εμπόρευμα της εσωτερικής αγοράς·

39. καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη την περαιτέρω ανάπτυξη και διάδοση της υφιστάμενης ιστοσελίδας της ΕΕ σχετικά με τη δωρεά οργάνων www.eurodonor.org (και/ή www.eurocet.org), καθώς και την ιστοσελίδα της ΠΟΥ (www.transplant-observatory.org) καλύπτοντας όλα τα κράτη μέλη και όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, με σκοπό την παροχή όλων των σχετικών πληροφοριών και δεδομένων για τη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων·

40. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την Παγκόσμια Ημέρα του Δωρητή Οργάνου και συνιστά δράσεις που τονίζουν τα καλά αποτελέσματα και τη σπουδαιότητα της μεταμόσχευσης οργάνων·

41. είναι πεπεισμένο ότι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για την αύξηση της διαθεσιμότητας των οργάνων είναι η παροχή περισσότερων πληροφοριών στο κοινό τόσο σε τοπικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τις εκκλησίες και τις θρησκευτικές κοινότητες να συμμετάσχουν σε αυτήν την προσπάθεια για την αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τη δυνατότητα της δωρεάς οργάνων, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες κάθε κράτους μέλους· τονίζει το σημαντικό ρόλο που παίζουν οι καταχωρημένοι δωρητές στο θέμα της προβολής της δωρεάς οργάνων, πείθοντας τα μέλη της οικογενείας τους και τους φίλους τους και ενθαρρύνοντας τους να γίνουν κι εκείνοι δωρητές·

42. αναγνωρίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθούν οι επικοινωνιακές δεξιότητες των επαγγελματιών του τομέα της υγείας μέσω, για παράδειγμα, της κατάρτισης κατευθυντήριων γραμμών για την πληροφόρηση· τονίζει την ανάγκη για επαγγελματική αντιμετώπιση της επικοινωνίας και την υποστήριξη από εμπειρογνώμονες του εν λόγω τομέα· ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί τόσο στο περιεχόμενο του μηνύματος όσο και στους βέλτιστους τρόπους αντιμετώπισης των πλέον αμφιλεγόμενων θεμάτων· τονίζει τη σημασία των τακτικών διασκέψεων τύπου για την προβολή των καλών αποτελεσμάτων και της σπουδαιότητας των μεταμοσχεύσεων·

43. υποστηρίζει την καθιέρωση μιας ζωντανής γραμμής επικοινωνίας με ένα ενιαίο αριθμό κλήσης, που θα διαχειρίζεται εθνικός οργανισμός μεταμοσχεύσεων, ο οποίος θα λειτουργεί όλο το 24ωρο με καταλλήλως καταρτισμένους και πεπειραμένους επαγγελματίες που θα μπορούν να παρέχουν γρήγορα σωστή και ακριβή (ιατρική, νομική) ενημέρωση σε όλους τους ενδιαφερόμενους δωρητές·

44. ζητεί από την Επιτροπή να υποστηρίξει την έρευνα για τη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων πέραν των εθνικών συνόρων προκειμένου να εξεταστεί ο αντίκτυπος της εθνικής καταγωγής, της χώρας προέλευσης, της θρησκείας, του μορφωτικού επιπέδου και της κοινωνικοοικονομικής τάξης στην απόφαση για την προσφορά οργάνων για μεταμόσχευση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διαδίδουν τάχιστα τα αποτελέσματα της έρευνας αποβλέποντας στην ενημέρωση του κοινού και στην αποκατάσταση παρανοήσεων·

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

45. αναγνωρίζει ότι είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί η ποιότητα και η ασφάλεια της δωρεάς και μεταμόσχευσης οργάνων· επισημαίνει ότι αυτό θα έχει αντίκτυπο στη μείωση των κινδύνων της μεταμόσχευσης και, κατά συνέπεια, θα μειώσει τις δυσμενείς επιπτώσεις· αναγνωρίζει ότι οι δράσεις για την ποιότητα και την ασφάλεια θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στη διαθεσιμότητα των οργάνων και το αντίστροφο· ζητεί από την Επιτροπή να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν το δυναμικό σχεδιασμού και ανάπτυξης εθνικών κανονιστικών ρυθμίσεων, καθώς και ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για την ενίσχυση της ποιότητας και της ασφάλειας, χωρίς τούτο να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη διαθεσιμότητα οργάνων προς μεταμόσχευση·

46. αναγνωρίζει ότι πρέπει να παρακολουθούνται και να αξιολογοπούνται τα αποτελέσματα μετά τη μεταμόσχευση και μετά τη δωρεά· τονίζει ότι πρέπει να προωθηθεί κοινή μεθοδολογία μεταξύ των κρατών μελών βάσει των καλύτερων πρακτικών που εφαρμόζονται σήμερα στα κράτη μέλη, προκειμένου να καταστεί δυνατός ο βέλτιστος βαθμός συγκρισιμότητας των αποτελεσμάτων·

47. ζητεί από τα κράτη μέλη να επιμηκύνουν τους χρόνους παρακολούθησης για τους λήπτες, που ανέρχονται σήμερα σε 9-12 μήνες) σε αρκετά έτη, και κατά προτίμηση για όσο καιρό είναι ζωντανός ο λήπτης και/ή λειτουργεί ακόμη το μόσχευμα·

48. ζητεί από την Επιτροπή να διαθέσει κονδύλια στο πλαίσιο του 7ου Ερευνητικού Προγράμματος-Πλαισίου για την προώθηση της έρευνας στον τομέα των καλύτερων και πιο λεπτών διαγνωστικών τεχνικών που να επιτρέπουν την έγκαιρη και αποτελεσματική ανίχνευση βλαπτικών παραγόντων όπως το HIV/AIDS, την ηπατίτιδα κλπ., εφόσον ένα σημαντικό ζήτημα της μεταμόσχευσης οργάνων είναι η κατοχύρωση της ασφάλειας έναντι διάφορων βλαπτικών παραγόντων που τυχόν υπάρχουν στα όργανα του δωρητή·

ΛΑΘΡΕΜΠΟΡΙΑ ΟΡΓΑΝΩΝ

49. επισημαίνει ότι υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ της έλλειψης οργάνων και του εμπορίου οργάνων, ως προς το ότι η λαθρεμπορία οργάνων υποσκάπτει την αξιοπιστία του συστήματος έναντι των δυνητικών εθελοντών και άνευ αμοιβής δωρητών· τονίζει ότι κάθε εμπορική εκμετάλλευση οργάνων είναι ανήθικη και είναι ασύμβατη με τις πλέον θεμελιώδεις ανθρώπινες αξίες· τονίζει ότι η δωρεά οργάνων που γίνεται με οικονομικά κίνητρα υποβιβάζει το δώρο σε απλό εμπόρευμα που συνιστά παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και αντιβαίνει στο άρθρο 21 της Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Βιοϊατρική και απαγορεύεται σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφος 2 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ•

50. ζητεί από την Επιτροπή, και σε σχέση με τρίτες χώρες, να καταπολεμήσει την πρακτική της εμπορίας οργάνων και ιστών, περιλαμβανομένης και της μεταμόσχευσης οργάνων και ιστών από ανηλίκους, από άτομα με νοητική υστέρηση ή από εκτελεσθέντες κρατούμενους, πρακτική η οποία θα πρέπει να απαγορευθεί σε παγκόσμια κλίμακα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ευαισθητοποιήσουν τη διεθνή κοινότητα σχετικά με το ζήτημα αυτό·

51. θεωρεί ότι, για την καταπολέμηση της λαθρεμπορίας οργάνων στις φτωχότερες περιοχές του πλανήτη, θα πρέπει να υιοθετηθεί μια μακροπρόθεσμη στρατηγική προκειμένου να εξαλειφθούν οι κοινωνικές ανισότητες που βρίσκονται στη ρίζα αυτών των πρακτικών· τονίζει ότι, για να καταπολεμηθεί η πρακτική της πώλησης οργάνων έναντι χρημάτων (ειδικά σε αναπτυσσόμενες χώρες), θα πρέπει να δημιουργηθούν μηχανισμοί ιχνηλασιμότητας που να εμποδίζουν την είσοδο αυτών των οργάνων στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

52. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για να αποτρέψουν τον «μεταμοσχευτικό τουρισμό», καταρτίζοντας κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία των φτωχότερων και πλέον ευάλωτων δωρητών ώστε να μην πέφτουν θύματα του εμπορίου οργάνων, και εγκρίνοντας μέτρα που θα αυξήσουν τη διαθεσιμότητα των νομίμως προμηθευόμενων οργάνων και ανταλλάσσοντας στοιχεία εγγραφής σε λίστες αναμονής μεταξύ των υφισταμένων οργανώσεων ανταλλαγής οργάνων ώστε να αποφεύγονται οι πολλαπλές εγγραφές σε πολλές λίστες · ζητεί από την Επιτροπή να προωθήσει μέσω του χώρου δικαιοσύνης, ελευθερίας και ασφάλειας μια κοινή προσέγγιση που θα έχει ως στόχο τη συλλογή πληροφοριών για την εθνική νομοθεσία σχετικά με το εμπόριο οργάνων και να προσδιορίσει τα κύρια προβλήματα και τις πιθανές λύσεις· επισημαίνει ότι για τον σκοπό αυτό πρέπει να θεσπιστεί ένα σύστημα ιχνηλασιμότητας και καταλογισμού ευθύνης για τα προερχόμενα από ανθρώπους υλικά·

53. προτρέπει τα κράτη μέλη, εφόσον τούτο απαιτείται, να τροποποιήσουν τους ποινικούς κώδικές τους για να εξασφαλισθεί ότι στους υπεύθυνους της εμπορίας οργάνων θα ασκείται η δέουσα ποινική δίωξη, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων για το ιατρικό προσωπικό που εμπλέκεται σε μεταμόσχευση οργάνων προερχομένων από εμπορία και καταβάλλοντας κάθε προσπάθεια για να αποθαρρύνονται οι δυνάμει λήπτες από την αναζήτηση οργάνων και ιστών που προέρχονται από παράνομη εμπορία· στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει επίσης να εξεταστεί η ποινική ευθύνη των ευρωπαίων πολιτών που έχουν αγοράσει όργανα εντός ή εκτός της Ένωσης·

54. καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποτρέπονται οι επαγγελματίες του ιατροφαρμακευτικού κλάδου και να μην διευκολύνουν την εμπορία οργάνων και ιστών (ήτοι, η παραπομπή ασθενούς σε ξένη υπηρεσία μεταμοσχεύσεων για την οποία είναι γνωστό ότι έχει εμπλακεί σε εμπορία οργάνων) καθώς και οι φορείς παροχής υγειονομικής ασφάλισης από το να διευκολύνουν τις δραστηριότητες που άμεσα ή έμμεσα προωθούν την εμπορία οργάνων, λόγου χάριν, επιστρέφοντας δαπάνες που έχουν αναληφθεί για παράνομη μεταμόσχευση οργάνων ·

55. θεωρεί ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν την κατάρτιση του προσωπικού των υπηρεσιών επιβολής του νόμου και του ιατρικού προσωπικού σε ό,τι αφορά την εμπορία οργάνων ώστε κάθε τέτοια περίπτωση που καθίσταται γνωστή να αναφέρεται στην αστυνομία.

56. καλεί τα κράτη μέλη να υπογράψουν, να κυρώσουν και να θέσουν σε εφαρμογή τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, και το Πρωτόκολλο του Παλέρμο, εάν δεν το έχουν ήδη πράξει·

57. ζητεί από την Επιτροπή και από την Europol να βελτιώσουν την παρακολούθηση των περιπτώσεων λαθρεμπορίας οργάνων·

58. ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να επικαιροποιήσουν το σχέδιο δράσεως για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και να περιλάβουν σε αυτό την εμπορία οργάνων, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στενότερης συνεργασίας μεταξύ των οικείων αρχών·

59. ζητεί επίσης το πρόγραμμα δράσεως να αναφέρει ορθά και ελεγμένα στοιχεία όσον αφορά την ποσότητα, την τυπολογία και την προέλευση οργάνων που λαμβάνονται μέσω των παράνομων κυκλωμάτων εμπορίας οργάνων·

0

0 0

60. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον ΠΟΥ, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, καθώς και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

  • [1]  ΕΕ L 102, της 7.4.2004, σελ. 48.
  • [2] 2 ΕΕ L 281 της 23.11.1995, σελ. 31.
  • [3] 3 ΕΕ L 121 της 1.5.2001, σελ. 37.
  • [4] 4 ΕΕ L 121 της 1.5.2001, σελ. 34.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Μεταμόσχευση οργάνων σημαίνει θεραπευτική χρήση ανθρώπινων οργάνων η οποία περιλαμβάνει την αντικατάσταση ενός οργάνου που δυσλειτουργεί με ένα άλλο που προέρχεται από δωρητή. Οι επιτυχημένες μεταμοσχεύσεις οργάνων, με την προϋπόθεση ότι εφαρμόζεται κατάλληλη διαδικασία παρακολούθησης, μπορούν να εξασφαλίσουν μια κανονική και υγιή ζωή για πολλά χρόνια σε ανθρώπους που διαφορετικά θα χρειάζονταν συχνά εντατική περίθαλψη, γεγονός που είναι δυσάρεστο για τους ασθενείς, αλλά επίσης επιβαρύνει συχνά όχι μόνο τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης στα κράτη μέλη αλλά και τις οικογένειες και τα άτομα που φροντίζουν τους ασθενείς.

Μολονότι η χρήση ανθρώπινων οργάνων για μεταμόσχευση αυξήθηκε σταθερά κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών στην ΕΕ, ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται μεταμόσχευση είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των διαθέσιμων οργάνων. Σχεδόν 40 000 ασθενείς βρίσκονται σε καταλόγους αναμονής στην Ευρώπη. Τα ποσοστά θνησιμότητας κατά τη διάρκεια της αναμονής για μεταμόσχευση καρδιάς, ήπατος ή πνεύμονα κυμαίνονται συνήθως από 15 έως 30%.

Ποιότητα και ασφάλεια

Η χρήση οργάνων στη θεραπευτική εγκυμονεί κίνδυνο μετάδοσης νόσων στον λήπτη. Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν όχι μόνο τη μετάδοση μεταδοτικών ασθενειών (ιογενείς, βακτηριακές και μυκητιακές λοιμώξεις, ιός ανοσοανεπάρκειας του ανθρώπου (HIV), ιός ηπατίτιδας Β (HBV), ιός ηπατίτιδας Γ (HCV)) αλλά και τη μετάδοση κακοήθων ασθενειών, όπως διάφορα είδη καρκίνου.

Ο έλεγχος του δωρητή είναι σημαντικός για να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι για τον λήπτη· είναι σημαντικό να εξετάζονται οι δωρητές και να διαπιστώνεται η παρουσία ή απουσία κινδύνου μετάδοσης ασθένειας. Προκειμένου να διαπιστωθεί το πρότυπο επίπεδο της ασφάλειας του δωρητή, θα πρέπει να διενεργείται μια ελάχιστη δέσμη εξετάσεων. Ωστόσο, επί του παρόντος δεν υπάρχει συναίνεση μεταξύ των κρατών μελών για αυτές τις εξετάσεις.

Η προμεταμοσχευτική αξιολόγηση των δυνητικών δωρητών αποτελεί ουσιαστικό μέρος της

ασφαλούς μεταμόσχευσης οργάνων. Με άλλα λόγια, η καταλληλότητα του δότη είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δωρεά. Οι κύριοι στόχοι περιλαμβάνουν: τον εντοπισμό των συνθηκών που καθιστούν έναν δωρητή ακατάλληλο· τον εντοπισμό πιθανών προμεταμοσχευτικών λοιμώξεων και τον προσδιορισμό του επιπέδου του κινδύνου προκειμένου να καθοριστούν στρατηγικές για την πρόληψη των επιπτώσεων μετά τη μεταμόσχευση. Οι διαφορές στον έλεγχο μεταξύ του ζωντανού και του νεκρού δωρητή βασίζονται κατά κύριο λόγο στον διαφορετικό χρόνο κατά τον οποίο λαμβάνει χώρα ο έλεγχος αυτός. Για τον ζωντανό δωρητή είναι δυνατόν να θεραπευτεί μια ενεργή μόλυνση και να μετατεθεί η μεταμόσχευση μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας της μόλυνσης. Αντίθετα, το χρονικό πλαίσιο για την αξιολόγηση ενός νεκρού δωρητή είναι συνήθως μερικές ώρες. Τα κριτήρια καταλληλότητας του δωρητή πρέπει να θεσπιστούν σύμφωνα με τα υφιστάμενα αποδεκτά ιατρικά πρότυπα. Η μακροπρόθεσμη παρακολούθηση και ο έλεγχος ασθενών μετά τη μεταμόσχευση είναι επίσης απαραίτητα για την αξιολόγηση των βέλτιστων θεραπευτικών αποτελεσμάτων για τους ασθενείς. Η παρακολούθηση και η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων μετά τη μεταμόσχευση είναι κρίσιμες και θα πρέπει, κατά συνέπεια, να διεξάγονται βάσει μιας κοινής μεθοδολογίας, η οποία θα εξασφαλίζει τα ύψιστα πρότυπα υγείας και ασφάλειας σε όλα τα κράτη μέλη.

Επί του παρόντος, οι λήπτες οργάνων παρακολουθούνται για 9-12 μήνες περίπου μετά τη μεταμόσχευση. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της μεταμόσχευσης θα πρέπει να παραταθεί σε αρκετά χρόνια, προκειμένου να παρέχεται η βέλτιστη αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, τόσο από κλινικής όσο και από οικονομικής απόψεως.

Έλλειψη οργάνων

Η σοβαρή έλλειψη δωρητών οργάνων παραμένει η βασική πρόκληση την οποία αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη της ΕΕ όσον αφορά τη μεταμόσχευση οργάνων. Το αυξανόμενο μέγεθος των καταλόγων αναμονής αποτελεί σοβαρό πρόβλημα. Περισσότεροι από 40 000 ασθενείς βρίσκονται επί του παρόντος σε καταλόγους αναμονής για μεταμόσχευση ήπατος στη Δυτική Ευρώπη. Οι κατάλογοι αναμονής έχουν γίνει μακρύτεροι σε όλες τις χώρες της ΕΕ, καθώς και στον υπόλοιπο κόσμο. Ακόμη και σε περιπτώσεις στις οποίες έχουν σημειωθεί σημαντικές αυξήσεις του αριθμού δωρητών, είναι πολύ δύσκολο να μειωθούν οι αριθμοί ασθενών και ο χρόνος που δαπανάται στους καταλόγους αναμονής.

Η θέσπιση ενός αποτελεσματικού συστήματος για τον εντοπισμό των ατόμων που θα

μπορούσαν να γίνουν δωρητές οργάνων μετά τον θάνατό τους, εφόσον πληρούνται όλες οι

υποχρεωτικές απαιτήσεις συναίνεσης στα κράτη μέλη, έχει αναγνωριστεί ως σημαντικό

στοιχείο για την καταπολέμηση της έλλειψης οργάνων. Η διαδικασία αξιολόγησης της συμβατότητας του οργάνου αποτελείται από πολλές φάσεις και εστιάζεται α) στον προσδιορισμό του αποδεκτού-μη αποδεκτού κινδύνου μετάδοσης μολυσματικών ή νεοπλασματικών ασθενειών και β) στην καθιέρωση πρακτικών βημάτων για τη διαδικασία αξιολόγησης του κινδύνου, λαμβάνοντας υπόψη κατά περίπτωση τη μεταδοτική ασθένεια, τις ειδικές συνθήκες του λήπτη σε σχέση με τη μεταδοτική ασθένεια, τα διαθέσιμα μέσα πρόληψης και τη θεραπεία της ασθένειας.

Μια άλλη σημαντική επιλογή προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των δωρητών θα ήταν να διερευνηθεί ενδεχομένως η προώθηση των αλτρουιστικών δωρεών από ζωντανούς δωρητές. Η νοσηρότητα και θνησιμότητα των ασθενών που περιμένουν για μεταμόσχευση απαιτεί προσεκτική εξέταση των πιθανών δωρητών οι οποίοι υπό κανονικές συνθήκες δεν θα θεωρούνταν ιδανικοί υποψήφιοι· αυτοί ονομάζονται διευρυμένοι δωρητές (για παράδειγμα, θα μπορούσε να επιτραπούν οι μεταμοσχεύσεις από άτομα που φέρουν τον ιό HIV σε άλλα οροθετικά άτομα). Σε περίπτωση που ο αριθμός των δωρητών διευρυνθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι γιατροί ανησυχούν για την αυξημένη πιθανότητα απόρριψης των οργάνων και τη σταδιακή εξασθένηση της λειτουργίας του μεταμοσχευμένου οργάνου. Είναι ζωτικής σημασίας η υποστήριξη μεθόδων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της απόρριψης οργάνων ούτως, ώστε ο διευρυμένος αριθμός των δωρητών να μπορεί να χρησιμοποιηθεί με εμπιστοσύνη από τους γιατρούς. Η κατάρτιση και απασχόληση επαγγελματιών του τομέα της υγείας υπεύθυνων για τον εντοπισμό των ατόμων που θα μπορούσαν να γίνουν δωρητές οργάνων έχει αποδειχθεί επίσης χρήσιμη και πρέπει να ενθαρρυνθεί στις περιπτώσεις που το επιτρέπουν οι πόροι. Η βιοτεχνολογία προσφέρει επίσης λύσεις, για παράδειγμα θεραπείες που μειώνουν τα ποσοστά απόρριψης, οι οποίες με τη σειρά τους θα υποστηρίξουν τη διαθεσιμότητα περισσότερων οργάνων, επιτρέποντας στους γιατρούς να αντιμετωπίζουν ή ακόμη και να προλαμβάνουν την απόρριψη. Αυτό, συνεπώς, θα συμβάλει στην υποστήριξη του διευρυμένου αριθμού δωρητών, μειώνοντας τον κίνδυνο που συνδέεται με τα προγράμματα μεταμόσχευσης οργάνων από διευρυμένους δωρητές. Αξίζει να αναφερθεί ότι στο μέλλον, η βιοτεχνολογία μπορεί να δώσει στους ερευνητές τη δυνατότητα να δημιουργούν όργανα από υπάρχοντες ιστούς, που προέρχονται είτε από τους ίδιους τους ασθενείς (για αυτόλογη μεταμόσχευση) είτε από άλλους δωρητές ιστών (για αλλογενή μεταμόσχευση). Οι προσπάθειες για την προαγωγή αυτής της έρευνας, η οποία συχνά διεξάγεται από αναδυόμενες ΜΜΕ βιοτεχνολογίας στην Ευρώπη, θα πρέπει να ενθαρρύνονται όπου είναι δυνατόν, εντός των πολιτιστικών και ηθικών πλαισίων που έχουν θεσπίσει τα κράτη μέλη.

Οργανωτικές πτυχές

Τα οργανωτικά συστήματα έχουν αντίκτυπο όχι μόνο στην ποιότητα και την ασφάλεια των οργάνων αλλά και στη διαθεσιμότητά τους. Υπάρχουν σημαντικές διαφορές όσον αφορά τις δραστηριότητες δωρεάς και μεταμόσχευσης οργάνων στο εσωτερικό αλλά και μεταξύ των κρατών μελών. Τα διαφορετικά οργανωτικά συστήματα στην Ευρώπη είναι αποτέλεσμα της καταγωγής και της ιστορίας τους. Η σύγκριση μεταξύ χωρών δείχνει ότι τα τελικά εθνικά ποσοστά δωρεάς δεν συσχετίζονται πάντα με το ποσοστό ατόμων, σ’ αυτές τις χώρες, τα οποία είχαν προηγουμένως δηλώσει ότι είναι έτοιμα να δωρίσουν όργανα. Αυτό καταδεικνύει σαφώς τη σημασία της ύπαρξης ενός αποτελεσματικού συστήματος μεταμόσχευσης, το οποίο να εξασφαλίζει ότι θα είναι διαθέσιμα τα όργανα των ατόμων που είναι πρόθυμα να γίνουν δωρητές.

Προϋπόθεση για οποιαδήποτε ενέργεια σ’ αυτόν τον τομέα είναι η θέσπιση ικανοποιητικών

συστημάτων μεταμόσχευσης σε εθνικό επίπεδο. Το σύστημα αυτό απαιτεί κατάλληλο νομικό

πλαίσιο, το οποίο δεν θα είναι προσανατολισμένο στην αγορά, καλή τεχνική προσέγγιση και οργανωτική υποστήριξη. Ο ρόλος των αρμόδιων αρχών είναι πολύ σημαντικός στο οργανωτικό σύστημα. Οι εν λόγω αρχές πρέπει να εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τα βασικά πρότυπα και να οργανώνουν τις δραστηριότητες δωρεάς και μεταμόσχευσης. Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται και να προωθούνται τα αποτελεσματικότερα οργανωτικά συστήματα

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, οι μεταμοσχεύσεις οργάνων υπόκεινται σε χρονική πίεση. Η διαδικασία από την προμήθεια έως τη μεταμόσχευση πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα σε λίγες ώρες (προκειμένου να διατηρηθεί η βιωσιμότητα του οργάνου). Επιπλέον, για τα όργανα που θα μεταμοσχευθούν, ο δότης πρέπει να είναι συμβατός με τον λήπτη. Το γεγονός αυτό καθιστά την οργανωτική δομή σημαντικό στοιχείο των συστημάτων δωρεάς/μεταμόσχευσης. Στο πλαίσιο αυτής της οργάνωσης, είναι σημαντικό να υπάρχει ένα αποτελεσματικό σύστημα

διάθεσης. Το σύστημα αυτό πρέπει να λαμβάνει υπόψη το μικρό χρονικό διάστημα στο οποίο

μπορούν να διατηρηθούν τα όργανα και την ανάγκη εξασφάλισης ότι το όργανο θα διατεθεί

στον πιο κατάλληλο λήπτη, σύμφωνα με προκαθορισμένα κριτήρια.

Ευαισθητοποίηση του κοινού

Η ευαισθητοποίηση του κοινού και η κοινή γνώμη μπορούν επίσης να διαδραματίσουν

σημαντικό ρόλο στην αύξηση της δωρεάς οργάνων. Η δωρεά και η μεταμόσχευση οργάνων είναι ιατρικές πρακτικές που απαιτούν για την ανάπτυξή τους την πλήρη συμμετοχή της κοινωνίας. Υπάρχουν πολλά σύνθετα και ευαίσθητα ηθικά ζητήματα στον εν λόγω τομέα, και έχει καταστεί σαφές ότι πολλές από τις πτυχές αυτές αντιμετωπίζονται διαφορετικά στις διάφορες χώρες, ανάλογα με τις κρατούσες πολιτιστικές αξίες και πεποιθήσεις. Αυτές οι διαφορετικές αξίες και ανησυχίες πρέπει να παραμένουν και να αντιμετωπίζονται σε εθνικό επίπεδο. Η αύξηση της προθυμίας του κοινού για δωρεά οργάνων μπορεί να υποστηριχθεί με τη βελτίωση των γνώσεων των επαγγελματιών του τομέα της υγείας και των μέσων ενημέρωσης σχετικά με τα θέματα μεταμόσχευσης. Η συνεχής εκπαίδευση πρέπει να αποτελεί σημαντικό στοιχείο οποιασδήποτε επικοινωνιακής στρατηγικής. Οι άνθρωποι θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να μιλούν σχετικά με τη δωρεά οργάνων και να διατυπώνουν τις επιθυμίες τους στους συγγενείς τους. Υπάρχει σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ της σχετικής συζήτησης στην οικογένεια και της προθυμίας για δωρεά οργάνων.

Με άλλα λόγια, η ευαισθητοποίηση του κοινού πρέπει να ενισχυθεί όσο το δυνατόν περισσότερο, τόσο μέσω της παροχής επαρκών πληροφοριών κατόπιν αιτήματος, όσο και μέσω της εκτεταμένης διάδοσής τους σε τοπικό, περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο στα κράτη μέλη, περιλαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, κοινότητες όπως είναι τα σχολεία, οι κλινικές, τα κέντρα κοινωνικής αρωγής, τα κοινοτικά κέντρα και οι εκκλησίες. Επιπλέον, υπό το πρίσμα των στοιχείων που αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι είναι πιο πρόθυμοι να δωρίσουν όργανα αν έχουν συζητήσει προηγουμένως το θέμα αυτό με την οικογένεια τους, θα πρέπει να παρέχεται περιεκτική πληροφόρηση στην οικογένεια του δωρητή ή του πιθανού δωρητή.

Άλλα ζητήματα

* Συντονισμός και άλλες δραστηριότητες

Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει συντονισμός της ανταλλαγής οργάνων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι καίριο να ενισχυθούν και να συντονιστούν με πιο συγκεκριμένο τρόπο οι υφιστάμενες ρυθμίσεις για την ανταλλαγή οργάνων μεταξύ των κρατών μελών προκειμένου να καλυφθούν οι εθνικές ανάγκες και να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα αυτών των ανταλλαγών. Οι υφιστάμενες πρακτικές δεν θα πρέπει να τεθούν σε κίνδυνο και δεν θα πρέπει επίσης να αυξηθεί η διοικητική επιβάρυνση.

* Αλτρουισμός

Ο αλτρουισμός πρέπει να αποτελεί το κύριο κίνητρο της δωρεάς και μεταμόσχευσης οργάνων. Η οικονομική ορολογία που χρησιμοποιείται στην ανακοίνωση της Επιτροπής δεν είναι, ως εκ τούτου, κατάλληλη, ειδικότερα υπό το πρίσμα της αρχής της μη εμπορευματοποίησης του ανθρώπινου σώματος. Κατά συνέπεια, η γλώσσα που χρησιμοποιείται δεν πρέπει, σε καμία περίπτωση, να υπονοεί ότι τα όργανα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως εμπόρευμα της εσωτερικής αγοράς.

Η αρχή της μη εμπορευματοποίησης του ανθρώπινου σώματος και των μερών του ορίζεται ρητά στο άρθρο 3, παράγραφος 2 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Η ανακοίνωση της Επιτροπής αναφέρει αυτήν την αρχή μόνο σε σχέση με το εμπόριο οργάνων. Συνεπώς, θεωρούμε σημαντικό να τονιστεί ότι αυτή η θεμελιώδης αρχή ισχύει επίσης και για τη δωρεά οργάνων του ίδιου του ατόμου.

Σε γενικές γραμμές, οι ηθικές πτυχές που συνδέονται με τις δωρεές οργάνων θα πρέπει να παραμείνουν στο πεδίο της αρμοδιότητας των κρατών μελών σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας.

* Εμπόριο οργάνων

Υπό το πρίσμα των διαθέσιμων στοιχείων για το εμπόριο ανθρώπινων οργάνων και των αποδεικτικών στοιχείων για την ταχέως αναπτυσσόμενη εμπορευματοποίηση και τον μεταμοσχευτικό τουρισμό, είναι σημαντικό να μην υποτιμάται το εμπόριο οργάνων ως δευτερεύουσα πηγή ανησυχίας. Πρέπει να αναγνωριστεί ότι το εμπόριο οργάνων προκαλείται από τον συνδυασμό της φτώχειας και της απελπισίας, της επιθυμίας εξασφάλισης των πόρων διαβίωσης, καθώς και της διαφθοράς και της ασυνειδησίας των εγκληματιών, της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας και της εκμετάλλευσης των ανθρώπινων όντων. Δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις, οι άνθρωποι στην Ανατολή γίνονται το απόθεμα ανταλλακτικών για τους ασθενείς στη Δύση.

Πρέπει να επιδιωχθεί η συνεργασία σε διεθνείς οργανισμούς (όπως η EUROPOL και η INTERPOL), προκειμένου να καταπολεμηθεί το εμπόριο οργάνων τόσο στην ΕΕ όσο και εκτός των συνόρων της. Οι αλλαγές στην πολιτική δεν θα πρέπει να δημιουργήσουν περαιτέρω εμπόδια στη διευρωπαϊκή συνεργασία και τη συνεργασία, ενδεχομένως, με άλλους διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (28.2.2008)

προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων

σχετικά με τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων: πολιτικές ενέργειες σε επίπεδο ΕΕ
(2007/2210(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Giuseppe Gargani

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων καλεί την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δωρεά και η μεταμόσχευση οργάνων είναι θέμα πολύπλοκο και ιδιαίτερα λεπτό, ιδίως λόγω των σοβαρών ηθικών προεκτάσεών του,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικές πολιτικές και το κανονιστικό πλαίσιο που έχουν εγκριθεί σε σχέση με τις δωρεές και τις μεταμοσχεύσεις παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών λόγω διαφορετικών νομικών, πολιτιστικών, διοικητικών και οργανωτικών παραγόντων,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 152, παρ. 4, της Συνθήκης ΕΚ επιτρέπει τη λήψη κοινοτικών μέτρων για τη διασφάλιση περισσότερο αποτελεσματικών και προσιτών συστημάτων μεταμόσχευσης, με πλήρη και απόλυτο σεβασμό της αρχής της επικουρικότητας και ως εκ τούτου των εθνικών διατάξεων κάθε κράτους μέλους σχετικά με τη δωρεά ή τη χρήση οργάνων για ιατρικούς σκοπούς,

1.  υποστηρίζει ότι πρέπει να εξεταστεί η ανάγκη νομοθετικής πρωτοβουλίας για τη διασφάλιση της ποιότητας και ασφάλειας σε κοινοτικό επίπεδο σχετικά με τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων συνοδευόμενη από τη στενή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, λαμβάνοντας υπόψη το ήδη ισχύον στα διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ κανονιστικό πλαίσιο και τις εργασίες άλλων διεθνών οργανισμών·

2.  υποστηρίζει τη δημιουργία ενός καταλλήλου κοινοτικού νομικού μέσου για τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων, αφού προηγηθεί ανάλυση της σχέσης κόστους/οφέλους και αξιολόγηση των συνολικών επιπτώσεων, που θα λαμβάνουν υπόψη, ταυτόχρονα, τις ιδιομορφίες της μεταμόσχευσης οργάνων και το έργο του Συμβουλίου της Ευρώπης παράλληλα με την ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών σε πνεύμα σεβασμού των ισχυουσών εθνικών διατάξεων· τονίζει ότι καμιά νομοθεσία δεν θα πρέπει να προσθέτει διοικητικές επιβαρύνσεις που εκτρέπουν πόρους από την περίθαλψη και, δεδομένης της έλλειψης οργάνων προς δωρεά, όλες οι νομοθεσίες πρέπει να επιτρέπουν στους γιατρούς να εξακολουθήσουν να έχουν μια προσέγγιση βασιζόμενη στον κίνδυνο κατά την αξιολόγηση των δυνάμει δωρητών οργάνων·

3.  υπογραμμίζει ότι ο στόχος να καταστούν τα συστήματα μεταμόσχευσης περισσότερο αποτελεσματικά και προσιτά βελτιώνοντας την ποιότητά τους και εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη διαθεσιμότητα οργάνων, με σεβασμό της αρχής της αυτοδιάθεσης των δυνάμει δωρητών, δεν είναι δυνατόν να επιδιωχθεί εις βάρος των σύνθετων ζητημάτων ηθικής που συνδέονται με τη μεταμόσχευση οργάνων·

4.  υπογραμμίζει ότι μια στενότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών είναι πρωταρχικής σημασίας· προτείνει να ενταθούν οι ανταλλαγές των καλυτέρων υφισταμένων πρακτικών σε σχέση με τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων και εκφράζει την επιθυμία να δημιουργηθεί μια τράπεζα δεδομένων σε κοινοτικό επίπεδο με σκοπό τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων· ζητεί από τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο άρσης των περιορισμών στη διασυνοριακή μεταφορά οργάνων, ιδίως σε περιπτώσεις όπου οι βιολογικοί δείκτες του οργάνου σε μια χώρα πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσει του οργάνου σε μια άλλη χώρα· ένα ελαστικό σύστημα μεταξύ των κρατών μελών σε σχέση με τη μεταμόσχευση, ανταλλαγή, εισαγωγή και εξαγωγή οργάνων θα μπορούσε να σώσει πολλές ζωές επιτρέποντας σε πολλά άτομα να βρουν τους κατάλληλους δωρητές·

5.  κρίνει σκόπιμο να διατυπωθούν υψηλού επιπέδου προδιαγραφές με στόχο την πρόληψη των ιατρικών, χειρουργικών, ψυχολογικών, κοινωνικών ή ηθικών προβλημάτων που θα μπορούσαν να συναντήσουν οι ζωντανοί δωρητές μετά τις απαραίτητες εξετάσεις προκειμένου να εξακριβωθεί το κατά πόσον είναι κατάλληλοι, καθώς και ιατρικές θεραπείες και χειρουργικές επεμβάσεις με στόχο τη δωρεά οργάνου, εις τρόπον ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος για το δωρητή·

6.  θεωρεί αναγκαίο να διασφαλιστεί η κατάλληλη διαχείριση των νεκρών δωρητών, εξασφαλίζοντας κατάλληλες προδιαγραφές ασφάλειας και ποιότητας των οργάνων, για τα οποία καλό θα ήταν να υιοθετηθεί ένα σύστημα που θα επιτρέπει πάντοτε την αφαίρεση του οργάνου εφόσον δεν υπάρχει ρητή άρνηση του δωρητή· ουδείς, μη εξαιρουμένου και του συζύγου ή συγγενούς πρώτου βαθμού, μπορεί να αντιταχθεί στη θέληση του δωρητή όπως αυτή εκφράζεται παραπάνω·

7.  καλεί τα κράτη μέλη να αναλύσουν τα πλεονεκτήματα της εφαρμογής ενός συστήματος δωρεάς με βάση την "υποτιθέμενη συναίνεση" ως μέσον για την επίτευξη υψηλότερου αριθμού μεταμοσχεύσεων και θεωρεί ότι το σύστημα αυτό προστατεύει πλήρως τη συναίνεση του δωρητή, δεδομένου ότι ο πολίτης μπορεί να εξετάσει κατά πόσον θα ενταχθεί ή όχι στο σύστημα·

8.  θεωρεί αναγκαία την εξασφάλιση της δέουσας ισορροπίας μεταξύ της προστασίας του δωρητή σε σχέση με το σεβασμό της ανωνυμίας και της εμπιστευτικότητας και της ανιχνευσιμότητας των δωρεών οργάνων, προκειμένου να εμποδίζεται το εμπόριο και το λαθρεμπόριο οργάνων.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

26.2.2008

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

22

0

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Titus Corlăţean, Monica Frassoni, Giuseppe Gargani, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Neena Gill, Piia-Noora Kauppi, Klaus-Heiner Lehne, Katalin Lévai, Antonio López-Istúriz White, Hans-Peter Mayer, Manuel Medina Ortega, Hartmut Nassauer, Aloyzas Sakalas, Francesco Enrico Speroni, Diana Wallis, Rainer Wieland

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Vicente Miguel Garcés Ramón, Sajjad Karim, Γεώργιος Παπαστάμκος, Gabriele Stauner, József Szájer, Jacques Toubon

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (28.2.2008)

προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων

σχετικά με τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων: ενέργειες πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ
(2007/2210(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Edit Bauer

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Α.     λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από 60 000 ασθενείς που έχουν ανάγκη μοσχευμάτων βρίσκονται σε λίστες αναμονής σε ολόκληρη την Ευρώπη και θεωρώντας ότι πολλοί ασθενείς πεθαίνουν λόγω της χρόνιας έλλειψης οργάνων,

Β.     λαμβάνοντας υπόψη ότι επί του παρόντος δεν υπάρχει μία γενική βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία να συγκεντρώνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες όσον αφορά τα όργανα που έχουν διατεθεί για δωρεές και μεταμοσχεύσεις, ή όσον αφορά τους ζωντανούς και νεκρούς δότες από υφιστάμενες εθνικές βάσεις δεδομένων ή μητρώα και διεθνείς οργανισμούς των κρατών μελών,

Γ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι τέσσερα κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη κυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του Διακρατικού Οργανωμένου Εγκλήματος, πέντε κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη κυρώσει το Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο των Ηνωμένων Εθνών για την πρόληψη, καταστολή και τιμωρία της εμπορίας ανθρώπων, ιδίως γυναικών και παιδιών ("Πρωτόκολλο του Παλέρμο"), και εννέα κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη κυρώσει το Προαιρετικό Πρωτόκολλο των Ηνωμένων Εθνών της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με την πώληση παιδιών, την παιδική πορνεία και την παιδική πορνογραφία,

Δ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι ενώ σημερινές εκτιμήσεις θέτουν το εμπόριο οργάνων σε σχετικά χαμηλό επίπεδο μεταξύ όλων των μορφών εμπορίας, η εμπορία οργάνων και ιστών ανθρώπινης προέλευσης αρχίζει να αποκτά ολοένα και πιο παγκόσμιο χαρακτήρα ως πρόβλημα το οποίο εκδηλώνεται εντός των εθνικών συνόρων αλλά και διασυνοριακά και βασίζεται στη ζήτηση (εκτιμάται ότι στην Ευρώπη απαντώνται ετησίως από 150 έως 250 περιπτώσεις),

Ε.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπορία οργάνων και ιστών ανθρώπινης προέλευσης αποτελεί μία μορφή εμπορίας ανθρωπίνων όντων η οποία συνιστά σοβαρή παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ειδικότερα του δικαιώματος της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της σωματικής ακεραιότητας, είναι δε δυνατόν να κλονίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο νόμιμο καθεστώς που διέπει τη μεταμόσχευση οργάνων, κάτι που ενδεχομένως οδηγήσει σε μεγαλύτερες ελλείψεις στην προσφορά μοσχευμάτων από εθελοντές δότες οργάνων και ιστών,

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η μέχρι στιγμής εμπειρία καταδεικνύει ότι τα νομικά πλαίσια που βασίζονται στη δήλωση της ρητής αποδοχής ("opt-in") ή στη δήλωση της εξαίρεσης ("opt-out") δεν παρουσιάζουν πολύ ουσιαστικές διαφορές ως προς τα αποτελέσματα σε ό,τι αφορά την προμήθεια και τη μεταμόσχευση οργάνων,

1.      χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να προετοιμάσει νομικό πλαίσιο για την ασφάλεια και την ποιότητα στη δωρεά και στη μεταμόσχευση οργάνων, και ζητεί να καθοριστούν με πνεύμα ευελιξίας ελάχιστες απαιτήσεις, έχοντας υπόψη ότι η μεταμόσχευση θα μπορούσε να σώσει τη ζωή του ασθενούς και, για τον λόγο αυτό, θα ήταν δυνατόν να γίνει αποδεκτό ακόμη και υψηλότερο ποσοστό κινδύνου απ' ό τι για ιστούς και κύτταρα·

2.      καλεί τα κράτη μέλη να υπογράψουν, να κυρώσουν και να θέσουν σε εφαρμογή τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το σχέδιο δράσεως που αφορά την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, καθώς και το πρωτόκολλο του Παλέρμο, εάν δεν το έχουν ήδη πράξει·

3.      ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να επικαιροποιήσουν το σχέδιο δράσεως για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και να περιλάβουν σ' αυτό και την εμπορία οργάνων, ώστε να δοθεί δυνατότητα στενότερης συνεργασίας μεταξύ των οικείων αρχών·

4.      ζητεί επίσης στο πρόγραμμα δράσεως να γίνεται μνεία σε ορθά και ελεγμένα στοιχεία όσον αφορά την ποσότητα, την τυπολογία και την προέλευση οργάνων που λαμβάνονται μέσω των παράνομων κυκλωμάτων εμπορίας οργάνων και ιστών·

5.      καλεί τα κράτη μέλη να προβούν σε ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σε ό,τι αφορά τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων, τονίζοντας ιδιαίτερα τις θετικές εμπειρίες και τα αποτελέσματα από την προμήθεια οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις στην Ισπανία·

6.      προτρέπει τα κράτη μέλη να διατηρήσουν και να ενισχύσουν τη διαφάνεια και τη διαχείριση ως προς την ασφάλεια των καταλόγων αναμονής, επιβάλλοντας σαφή απαίτηση για να εντοπίζονται οι ατασθαλίες και να διατηρείται η ιχνηλασιμότητα των οργάνων, εξασφαλίζοντας παράλληλα την ανωνυμία τόσο του δότη όσο και του λήπτη·

7.      προτρέπει τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε οι ιατροί γενικής ιατρικής να αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία να ενημερώνουν εκ των προτέρων τους ασθενείς τους για να μπορούν οι τελευταίοι να επιλέγουν συνειδητά αν θα καταγράφονται ως δότες οργάνων, για να διασκεδασθούν οι αδικαιολόγητοι φόβοι του κοινού και να αυξηθεί ως εκ τούτου ο αριθμός των δοτών·

8.      προτρέπει τα κράτη μέλη να εγκρίνουν ή να τηρούν αυστηρές νομικές διατάξεις σε σχέση με τη μεταμόσχευση οργάνων από ζωντανούς δότες που δεν είναι συγγενείς του πάσχοντος, για να υπάρχει διαφάνεια στο καθεστώς μεταμοσχεύσεων και να αποκλείεται το ενδεχόμενο της παράνομης πωλήσεως ή του εξαναγκασμού δωρεάς οργάνων· έτσι, οι δωρεές από μη συγγενείς ζωντανούς δότες θα μπορούν να πραγματοποιούνται μόνο υπό τις προϋποθέσεις που ορίζει η εθνική νομοθεσία και μετά από έγκριση κατάλληλου ανεξάρτητου φορέα·

9.      ζητεί από την Επιτροπή, και σε σχέση με τα τρίτα κράτη, να καταπολεμήσει την πρακτική της εμπορίας οργάνων και ιστών, περιλαμβανομένης και της μεταμόσχευσης οργάνων και ιστών από ανηλίκους, από άτομα με νοητική υστέρηση ή από εκτελεσθέντες κρατούμενους, πρακτική η οποία θα πρέπει να απαγορευθεί σε παγκόσμια κλίμακα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ευαισθητοποιήσουν τη διεθνή κοινότητα σχετικά με το ζήτημα αυτό·

10.    προτρέπει τα κράτη μέλη, εφόσον τούτο απαιτείται, να τροποποιήσουν τους ποινικούς κώδικές τους για να εξασφαλισθεί ότι στους υπεύθυνους της εμπορίας οργάνων θα ασκείται η δέουσα ποινική δίωξη, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων για το ιατρικό προσωπικό που εμπλέκεται σε μεταμόσχευση οργάνων προερχομένων από εμπορία και καταβάλλοντας κάθε προσπάθεια για να αποθαρρύνονται οι δυνάμει λήπτες από την αναζήτηση οργάνων και ιστών που προέρχονται από παράνομη εμπορία· θα πρέπει επίσης να εξετασθεί η ποινική ευθύνη των ευρωπαίων πολιτών που έχουν αγοράσει όργανα εντός ή εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

11.    ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργάζονται με 'δωρήτριες χώρες' με την υποστήριξη της Europol και της Interpol για τη διεξαγωγή των απαραιτήτων ερευνών, τον εντοπισμό περιπτώσεων εμπορίας οργάνων και την εξάλειψη δικτύων λαθρεμπόρων·

12.    καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποτρέπονται οι επαγγελματίες του ιατροφαρμακευτικού κλάδου και να μην διευκολύνουν την εμπορία οργάνων και ιστών (ήτοι, η παραπομπή ασθενούς σε ξένη υπηρεσία μεταμοσχεύσεων για την οποία είναι γνωστό ότι έχει εμπλακεί σε εμπορία οργάνων) καθώς και οι φορείς παροχής υγειονομικής ασφάλισης από το να διευκολύνουν - οικονομικώς ή άλλως - τις δραστηριότητες που άμεσα ή έμμεσα προωθούν την εμπορία οργάνων·

13     καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν ότι όλες ο δωρεές ανθρώπινων ιστών και οργάνων από ζωντανούς δότες θα υπόκεινται στη ρητή και πλήρους νομικής ισχύος συναίνεση του δότη·

14.    παροτρύνει τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι δεν θα ασκείται, ιδίως από τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, μεροληπτική μεταχείριση εις βάρος των ζωντανών·

15.    παροτρύνει τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν την επιστροφή του κόστους κοινωνικής ασφάλισης στους ζωντανούς δότες·

16.    τονίζει τη σημασία να χρηματοδοτείται η προμήθεια και μεταμόσχευση οργάνων από χωριστό κονδύλιο του προϋπολογισμού ώστε η μεταμόσχευση οργάνων να μην συνιστά αντικίνητρο για τα νοσοκομεία·

17.    καλεί τη Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν και να στηρίξουν την έρευνα στον τομέα της μεταμόσχευσης οργάνων και ιστών·

18.    καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σε ό,τι αφορά την ανάγκη για δωρεά οργάνων με μια κατάλληλη ενημερωτική εκστρατεία σε ευρωπαϊκό επίπεδο· χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να καθιερώσει την Ευρωπαϊκή Κάρτα Δότη η οποία θα εξυπηρετήσει επίσης ως μέσο για τη μεγαλύτερη ενημέρωση του κοινού· καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν την πρωτοβουλία αυτή·

19.    καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη την περαιτέρω ανάπτυξη και διάδοση της υφιστάμενης ιστοσελίδας της ΕΕ σχετικά με τη δωρεά οργάνων www.eurodonor.org (και/ή www.eurocet.org), καθώς και την ιστοσελίδα της ΠΟΥ (www.transplant-observatory.org) σε όλα τα κράτη μέλη και σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, με σκοπό την παροχή όλων των σχετικών πληροφοριών και δεδομένων για τη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων·

20.    καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν πανευρωπαϊκή βάση δεδομένων και δίκτυο επικοινωνιών, ή να υποστηρίξουν ένα ήδη υπάρχον, με σκοπό να συνδεθούν μεταξύ τους οι βάσεις δεδομένων των επί μέρους κρατών μελών και να εξοπλιστούν τα κράτη μέλη με μία πλατφόρμα για την ταχεία ανταλλαγή ολοκληρωμένων δεδομένων σε ό,τι αφορά τις δωρεές και τις μεταμοσχεύσεις οργάνων, καθώς και πληροφοριών για τους ζωντανούς και για τους μετά θάνατον δότες·

21.    θεωρεί ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν την κατάρτιση του προσωπικού των υπηρεσιών επιβολής του νόμου και του ιατρικού προσωπικού σε ό,τι αφορά την εμπορία οργάνων ώστε κάθε τέτοια περίπτωση που καθίσταται γνωστή να αναφέρεται στην αστυνομία.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

27.2.2008

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

48

0

1

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Philip Bradbourn, Mihael Brejc, Kathalijne Maria Buitenweg, Giusto Catania, Jean-Marie Cavada, Carlos Coelho, Esther De Lange, Παναγιώτης Δημητρίου, Gérard Deprez, Bárbara Dührkop Dührkop, Claudio Fava, Armando França, Urszula Gacek, Kinga Gál, Roland Gewalt, Lilli Gruber, Jeanine Hennis-Plasschaert, Lívia Járóka, Ewa Klamt, Magda Kósáné Kovács, Wolfgang Kreissl-Dörfler, Σταύρος Λαμπρινίδης, Roselyne Lefrançois, Sarah Ludford, Viktória Mohácsi, Claude Moraes, Javier Moreno Sánchez, Rareş-Lucian Niculescu, Luciana Sbarbati, Inger Segelström, Csaba Sógor, Søren Bo Søndergaard, Vladimir Urutchev; Ιωάννης Βαρβιτσιώτης, Renate Weber, Manfred Weber, Tatjana Ždanoka

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Edit Bauer, Maria da Assunção Esteves, Anne Ferreira, Genowefa Grabowska, Sophia in ‘t Veld, Метин Казак, Marian-Jean Marinescu, Marianne Mikko, Bill Newton Dunn, Hubert Pirker, Nicolae Vlad Popa, Eva-Britt Svensson

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

26.3.2008

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

60

0

1

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Αδάμος Αδάμου, Georgs Andrejevs, Kader Arif, Margrete Auken, Liam Aylward, Pilar Ayuso, Irena Belohorská, Johannes Blokland, John Bowis, Frieda Brepoels, Hiltrud Breyer, Martin Callanan, Dorette Corbey, Magor Imre Csibi, Avril Doyle, Mojca Drčar Murko, Edite Estrela, Jill Evans, Anne Ferreira, Karl-Heinz Florenz, Alessandro Foglietta, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Satu Hassi, Gyula Hegyi, Marie Anne Isler Béguin, Caroline Jackson, Christa Klaß, Eija-Riitta Korhola, Holger Krahmer, Urszula Krupa, Aldis Kušķis, Peter Liese, Μάριος Ματσάκης, Roberto Musacchio, Riitta Myller, Péter Olajos, Miroslav Ouzký, Vladko Todorov Panayotov, Δημήτριος Παπαδημούλης, Dagmar Roth-Behrendt, Guido Sacconi, Karin Scheele, Richard Seeber, Kathy Sinnott, María Sornosa Martínez, Αντώνιος Τρακατέλλης; Ευαγγελία Τζαμπάζη, Marcello Vernola, Anja Weisgerber, Åsa Westlund, Anders Wijkman, Glenis Willmott

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Iles Braghetto, Bairbre de Brún, Milan Gaľa, Jutta Haug, Erna Hennicot-Schoepges, Justas Vincas Paleckis, Lambert van Nistelrooij

Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Miguel Angel Martínez Martínez