Parlament Europejski,

–   uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Iranu, zwłaszcza te dotyczące praw człowieka,

–   uwzględniając Powszechną Deklarację Praw Człowieka ONZ, Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych oraz Konwencję o Prawach Dziecka ONZ, których Iran jest stroną,

–   uwzględniając dialog UE-Iran na temat praw człowieka,

–   uwzględniając 8. roczne sprawozdanie UE na temat praw człowieka (2006), przyjęte przez Radę w dniu 17 października 2006 r.,

–   uwzględniając oświadczenie prezydencji UE z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie dialogu UE-Iran na temat praw człowieka,

–   uwzględniając konkluzje Rady z dnia 10-11 kwietnia, 15-16 maja i 17 lipca 2006 r., oświadczenie Rady z dnia 26 lipca 2006 r. w sprawie wolności wypowiedzi, oświadczenie Rady z dnia 5 maja 2006 r. w sprawie praw człowieka w Iranie, oświadczenie Rady z dnia 24 sierpnia 2006 r. w sprawie śmierci Akbara Mohammadiego i uwięzienia Manuchehra Mohammadiego oraz oświadczenie Rady z dnia 5 października 2006 r. w sprawie wolności prasy,

–   uwzględniając art. 115 ust. 5 Regulaminu,

Ogólna sytuacja

A.   mając na uwadze, iż sytuacja w Iranie w zakresie korzystania z praw obywatelskich i swobód politycznych pogorszyła się w ciągu ostatniego roku, przede wszystkim od czasu wyborów prezydenckich w czerwcu 2005r., pomimo kilku zobowiązań rządu irańskiego do promowania wartości uniwersalnych,

B.   mając na uwadze, że Iran zobowiązał się do promowania i ochrony praw człowieka i podstawowych wolności w ramach różnych międzynarodowych instrumentów w tej dziedzinie,

Więźniowie polityczni

C.   mając na uwadze, że władze irańskie ogłosiły, iż sprawozdanie przygotowane przez władzę sądowniczą zawierało szczegółowe dowody łamania praw człowieka, w tym stosowania tortur i nieodpowiedniego traktowania więźniów, w tym również osób przetrzymywanych w więzieniach i ośrodkach zatrzymania, ale potwierdzało także, że podjęto kroki mające na celu rozwiązanie tych problemów,

D.   mając na uwadze, że stosowanie tortur i nieodpowiednie traktowanie więźniów, izolowanie ich i przetrzymywanie w tajemnicy, stosowanie okrutnych, nieludzkich i poniżających kar oraz bezkarność osób działających z upoważnienia aparatu państwowego to wciąż zjawiska powszechne,

E.   zaniepokojony tym, że prezydent Ahmadineżad w sierpniu 2006 r. uznał Centrum Obrony Praw Człowieka (CDHR), które wspólnie założyli laureat Nagrody Nobla z 2003 r. Shirin Ebadi oraz obrońca prawny Zahry Kazemiego, Akbara Ganjiego i Abdoulfataha Soltaniego, za nielegalną organizację, a Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zagroziło wniesieniem oskarżenia wobec tych, którzy kontynuowaliby jego działalność,

Odpowiedzialność karna młodocianych sprawców przestępstw

F.   głęboko zaniepokojony rosnącą liczbą doniesień na temat wyroków skazujących na śmierć i egzekucji młodocianych sprawców, zauważając jednocześnie, że w Iranie wykonuje się najwięcej na świecie egzekucji na młodocianych sprawcach przestępstw,

Prawa mniejszości

G.   mając na uwadze, że konstytucja Iranu przyznaje mniejszościom niektóre prawa, takie jak prawo mniejszości do własnego języka, ale jednocześnie z praw tych w dużym stopniu nie można w praktyce korzystać; mając na uwadze, że grupy mniejszościowe demonstrowały w ostatnich miesiącach, domagając się pozwolenia do korzystania z takich praw, w wyniku czego wielu uczestników tych demonstracji aresztowano,

H.   mając na uwadze, że Azerowie, stanowiący najliczniejszą mniejszość etniczną w Iranie, byli jawnie obrażani przy pomocy karykatur jako grupa etniczna przez państwowy dziennik w maju 2006 r.; mając na uwadze, że inne mniejszości wciąż są dyskryminowane i napastowane ze względu na przynależność religijną lub pochodzenie etniczne, jak np. Kurdowie i mieszkańcy obszarów wokół miasta Ahwaz będącego stolicą prowincji Khuzestan, która jest zdominowana przez ludność pochodzenia arabskiego, przy czym osoby takie są np. wypędzane ze swoich wiosek, o czym zaświadcza Miloon Kothari, specjalny sprawozdawca ONZ ds. odpowiednich warunków mieszkaniowych, a część tych osób jest nawet więziona lub została skazana na śmierć,

Wolność wyznania

I.   mając na uwadze, ze oprócz islamu prawo za religie uznaje jedynie zoroastryzm, chrześcijaństwo i judaizm, a osoby praktykujące nieuznawane religie, takie jak Baha´is i Sufis, są dyskryminowane i brutalnie uciskane; mając na uwadze, że zwłaszcza wyznawcy religii Baha´is nie mogą jej praktykować i ponadto konsekwentnie pozbawia się ich wszystkich praw obywatelskich, takich jak prawa do własności lub dostęp do wykształcenia wyższego,

J.   mając na uwadze, że nawet członkowie duchowieństwa sprzeciwiający się teokratycznemu reżimowi Iranu są w niebezpieczeństwie, co widać na przykładzie ajatollaha Sayeda Bouroujerdiego, którego aresztowano wraz ze zwolennikami w październiku 2006 r. i mając na uwadze, że wciąż się ich przetrzymuje,

Wolność prasy

K.   szczególnie zaniepokojony coraz większą liczbą doniesień na temat przypadkowych aresztowań i gróźb wobec dziennikarzy prasowych, dziennikarzy publikujących w Internecie oraz użytkowników sieci; mając na uwadze, że od początku roku aresztowano ponoć co najmniej 16 dziennikarzy, co stawia Iran w szeregu najgorszych krajów na świecie pod względem prześladowania dziennikarzy i brutalnego ograniczania wolności prasy poprzez zamknięcie praktycznie wszystkich gazet i publikacji internetowych pozwalających sobie na krytyczną postawę, w związku z czym członkowie rodzin są napastowani, dziennikarze mają zakaz podróżowania, a anteny satelitarne są konfiskowane,

L.   mając na uwadze, że zgodnie z doniesieniami władze Iranu w coraz większym stopniu kontrolują treść stron internetowych i blokują dostęp do kilkudziesięciu publikacji w Internecie oraz stron o tematyce politycznej, społecznej i kulturalnej; mając na uwadze, że zabraniając swobodnego korzystania z Internetu, władze Iranu pozbawiają swoje społeczeństwo jedynego sposobu dotarcia do nieocenzurowanych informacji,

Prawa kobiet

M.   mając na uwadze, iż Iran wciąż nie jest stroną Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet,

N.   mając na uwadze, że demonstracje na rzecz reform prawnych mających na celu położenie kresu dyskryminacji kobiet stłumiono, a ich uczestników aresztowano, chociaż później zostali oni uwolnieni,

Łamanie innych praw

O.   mając na uwadze, że prezydent Mahmud Ahmadineżad we wrześniu 2006 r. jawnie wezwał do oczyszczenia uniwersytetów z liberalnych i świeckich pracowników naukowych; mając również na uwadze, że rząd Iranu coraz częściej utrudnia studentom podejmowanie studiów wyższych, chociaż zdali oni niełatwe egzaminy wstępne oraz mając na uwadze, że sądy w ciągu ostatniego roku oskarżyły i skazały wielu studentów na karę więzienia, grzywny lub chłosty,

P.   mając na uwadze, że ludzie wciąż znajdują się w więzieniach i od czasu do czasu wykonuje się na nich egzekucje za wykroczenia o charakterze seksualnym, m.in. takie jak uprawianie seksu za obopólną zgodą przez osoby dorosłe, które nie pozostają w związku małżeńskim, oraz homoseksualistów,

Q.   mając na uwadze, że liczba egzekucji wykonanych w Iranie w 2005 r. plasuje ten kraj pod tym względem na drugim miejscu na świecie, przy czym liczba osób skazanych na karę śmierci wyniosła 282, z czego 111 wyroków wykonano w okresie od października 2005 r. do września 2006 r.; jest ponadto głęboko zaniepokojony, że wyroki skazujące na śmierć przez ukamienowanie wciąż są wydawane pomimo moratorium na kamienowanie, nałożonego w grudniu 2002 r., zwłaszcza w stosunku do kobiet za przestępstwa związane z rozwiązłością seksualną,

R.   uwzględniając ogłoszenie przez najwyższego sędziego Islamskiej Republiki Iranu w kwietniu 2004 r. zamiaru zniesienia tortur oraz zatwierdzenia przez Radę Strażników Rewolucji w maju 2004 r. reformy ustawodawstwa w parlamencie irańskim,

S.   mając na uwadze, że w grudniu 2006 r. odbędą się wybory do zgromadzenia ekspertów, gremium wywodzącego się z duchowieństwa, które wybiera najwyższego przywódcę i nadzoruje jego pracę, oraz wybory do rad; mając na uwadze, że w przypadku wyborów do rad pojawiły się doniesienia, że w okręgach wyborczych Rey i Shemiranat kandydatom odmówiono rejestracji, a w przypadku wyborów do zgromadzenia reformiści zagrozili zbojkotowaniem wyborów, jeżeli nie dopuści się wszystkich kandydatów,

T.   głęboko zaniepokojony nieprzestrzeganiem standardów międzynarodowych w zakresie wymierzania sprawiedliwości, brakiem gwarancji uczciwego procesu i brakiem poszanowania uznanej na szczeblu międzynarodowym ochrony prawnej,

Niedotrzymywanie zobowiązań międzynarodowych

U.   mając na uwadze, że Iran nie wyraził zgody na kolejną rundę dialogu pomiędzy UE a Iranem w sprawie praw człowieka, który zapoczątkowano w 2002 r., oraz mając na uwadze, że po zakończeniu czwartej rundy, która odbyła się w dniach 14-15 czerwca 2004 r., Iran zrezygnował z prowadzenia tego dialogu mimo wysiłków UE, ponawianych w ciągu ostatniego roku i w roku bieżącym, mających na celu ustalenie terminu piątej rundy,

V.   mając na uwadze, że stosunki UE z Iranem zostały oparte na potrójnym podejściu składającym się z negocjacji w sprawie porozumienia o handlu i współpracy, dialogu politycznego i dialogu na temat praw człowieka, oraz mając na uwadze, że w związku z obecnym stanowiskiem Iranu w sprawie jego programu nuklearnego dialog polityczny został zawieszony,

Ogólna sytuacja

1.   wyraża głębokie zaniepokojenie pogorszeniem się sytuacji w zakresie praw człowieka w Iranie, odkąd prezydent Ahmadineżad objął swój urząd w czerwcu 2005 r.;

2.   wzywa Iran do przyznania wszystkim osobom prawa do korzystania z praw obywatelskich i swobód politycznych oraz ma nadzieję, że władze Iranu spełnią swoje zobowiązania w zakresie promowania wartości uniwersalnych, wynikające również z międzynarodowych konwencji, które Iran ratyfikował;

Więźniowie polityczni

3.   wzywa władze Iranu do przyspieszenia dochodzenia w sprawie tajemniczych przypadków śmierci i zabójstw intelektualistów oraz działaczy politycznych, aby wymierzyć sprawiedliwość domniemanym sprawcom i bezwarunkowo zapewnić odpowiednią pomoc medyczną chorym więźniom;

4.   wzywa władze Iranu do bezwarunkowego uwolnienia wszystkich więźniów sumienia, wśród których znajdują się przede wszystkim takie osoby, jak: Keyvan Ansari, Keyvan Rafii, Kheirollah Derakhshandi, Abolfazl Jahandar i Koroush Zaim;

5.   w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje niedawne uwolnienie byłego parlamentarzysty Sayeda Ali Akbar Mousavi-Kho'iniego, a także wcześniejsze uwolnienie Ramina Jahanbegloo i Akbara Ganjiego; oczekuje, że Akbar Ganji, który w październiku otrzymał zaproszenie od Parlamentu Europejskiego, będzie mógł wrócić do Iranu jak wolny człowiek i bez żadnych trudności;

Odpowiedzialność karna młodocianych sprawców przestępstw

6.   jest zbulwersowany faktem, iż wciąż mają miejsce przypadki egzekucji osób nieletnich i wydaje się wyroki skazujące na ukamienowanie oraz że pomimo zapewnień rządu co najmniej dwa wyroki skazujące na ukamienowanie wykonano;

7.   kategorycznie potępia karę śmierci jako taką, zwłaszcza wyroki śmierci wydawane w stosunku do młodocianych sprawców przestępstw i osób nieletnich oraz wykonywane na nich egzekucje; wzywa władze Iranu do poszanowania ochrony prawnej nieletnich, uznawanej na szczeblu międzynarodowym, jak na przykład konwencja ONZ dotycząca praw dziecka;

Prawa mniejszości

8.   wzywa władze do poszanowania uznawanych na szczeblu międzynarodowym gwarancji prawnych odnoszących się do osób należących do mniejszości wyznaniowych, uznanych oficjalnie lub w inny sposób; potępia obecny brak poszanowania praw mniejszości i domaga się, aby pozwolono mniejszościom korzystać ze wszystkich praw, jakie przyznaje konstytucja Iranu i prawo międzynarodowe; ponadto wzywa władze do wyeliminowania wszystkich form dyskryminacji ze względu na przynależność religijną lub pochodzenie etniczne, a także wobec osób należących do mniejszości, takich jak Kurdowie, Azerowie, Arabowie i Baluchowie;

9.   wciąż jest zaniepokojony losem prawnika Saleha Kamraniego, który bronił Turków azerskich w procesie sądowym i zniknął 14 czerwca 2006 r.; wzywa władze Iranu do natychmiastowego wstrzymania egzekucji następujących osób pochodzenia arabskiego: Abdullah Suleymani, Abdulreza Sanawati Zergani, Qasem Salamat, Mohammad Jaab Pour, Abdulamir Farjallah Jaab, Alireza Asakreh, Majed Alboghubaish, Khalaf Derhab Khudayrawi, Malek Banitamim, Sa'id Saki oraz Abdullah Al-Mansouri;

Wolność prasy

10.   przypomina rządowi Iranu o ciążących na nim zobowiązaniach wynikających z podpisania przezeń międzynarodowych paktów praw cywilnych, politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych oraz o zobowiązaniach tego kraju do ochrony podstawowych praw człowieka, a mianowicie wolności przekonań, a także domaga się uwolnienia wszystkich uwięzionych dziennikarzy oraz autorów blogów internetowych, m.in. Motjaby Saminejada, Ahmada Razy Shiri, Arasha Sigarchi oraz Masouda Bastani;

11.   potępia aresztowania i uwięzienie dziennikarzy internetowych oraz autorów blogów internetowych, a także cenzurowanie wielu publikacji on-line i stron internetowych, jako że stanowią one najbardziej nieocenzurowane źródło informacji dla Irańczyków; potępia także falę arbitralnych aresztowań dziennikarzy oraz surowe ograniczenia, a zwłaszcza zamknięcie mediów w Iranie;

12.   wzywa parlament Iranu do dostosowania irańskiego prawa prasowego i kodeksu karnego do Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, a zwłaszcza do uchylenia wszelkich przepisów uznających za przestępstwo pokojowe wyrażanie opinii, również na łamach prasy;

Wolność wyznania

13.   wzywa władze Iranu do wyeliminowania wszelkich form dyskryminacji ze względu na wyznanie; w szczególności wzywa do rzeczywistego zniesienia zakazu praktykowania wiary Bahai;

14.   wyraża zaniepokojenie aresztowaniem dwóch prawników: Farshida Yadollahi i Omida Behrouzi skazanych na karę pozbawienia wolności za obronę sufistów w Komie; wyraża również obawę o bezpieczeństwo ajatollaha Sayada Hosseina Kazemeyni Boroujerdiego, który od lat opowiada się za rozdziałem kościoła i państwa i który został ponownie aresztowany, prawdopodobnie wraz z 400 wyznawcami;

Prawa kobiet

15.   wyraża zaniepokojenie nieustanną dyskryminacją kobiet w prawie i w praktyce, pomimo osiągnięcia pewnych postępów w tej dziedzinie; potępia stosowanie przemocy w stosunku do kobiet w Iranie oraz dyskryminację kobiet, które nadal stanowią poważny problem; potępia również zastosowanie przemocy przez służby bezpieczeństwa Iranu wobec kobiet zgromadzonych na obchodach Międzynarodowego Dnia Kobiet w dniu 8 marca 2006 r.; potępia także gwałtowne przerwanie przez służby bezpieczeństwa Iranu pokojowej demonstracji w dniu 12 czerwca 2006 r., podczas której uczestnicy domagali się zaprzestania dyskryminacji kobiet przez prawo w Iranie;

16.   wzywa Iran do podpisania Konwencji w sprawie zlikwidowania wszelkich form dyskryminacji kobiet, domaga się ponadto, aby ustawowy wiek osiągnięcia dorosłości przez kobiety w Iranie zmieniono na 18 lat;

Łamanie innych praw

17.   zdecydowanie potępia otwarte wezwanie prezydenta Ahmadineżada do usunięcia liberalnych i świeckich wykładowców z uniwersytetów oraz wzywa do ponownego przyjęcia do pracy osób wydalonych z uniwersytetów oraz do umożliwienia im nauczania elementarnych praw wolności akademickiej;

18.   głęboko ubolewa nad śmiercią działacza studenckiego Akbara Mahdavi Mohammadiego oraz więźnia politycznego Valiollah Feyza w wyniku strajku głodowego i domaga się uwolnienia Manouchera Mohammadiego; domaga się, aby studentom nie odmawiano prawa do wyższego wykształcenia z powodu prowadzenia pokojowej działalności politycznej;

19.   domaga się, aby stosunki seksualne dorosłych osób stanu wolnego odbywające się za obopólną zgodą nie podlegały odpowiedzialności karnej; domaga się także niewięzienia i niewykonywania egzekucji na osobach ze względu na ich orientację seksualną;

20.   wzywa władze Iranu do wykazania, że rzeczywiście wprowadzają w życie zadeklarowane moratorium w sprawie kamienowania oraz domaga się natychmiastowego i bezwzględnego wprowadzenia w życie zadeklarowanego zakazu tortur, przyjętego przez parlament irański i zatwierdzonego przez Radę Strażników; ponadto domaga się reformy islamskiego kodeksu karnego Iranu w celu zakazania kamienowania;

21.   jest głęboko zaniepokojony niemożnością zarejestrowania się kandydatów w nowych wyborach znowu nie mogli się zarejestrować oraz możliwością zbojkotowania wyborów przez reformistów z powodu stosowania niedemokratycznych procedur;

22.   wzywa władze Iranu do podjęcia wysiłków w kierunku zagwarantowania pełnego zastosowania przez władzę sądowniczą sprawiedliwego procesu przeprowadzonego na podstawie zgodnych z prawem, sprawiedliwych i przejrzystych procedur, do zagwarantowania przestrzegania prawa do obrony oraz sprawiedliwości orzeczeń we wszystkich przypadkach;

Inicjatywy europejskie

23.   wzywa Iran do wznowienia dialogu z UE w sprawie praw człowieka, a ponadto wzywa Radę i Komisję do ściślejszego nadzorowania sytuacji w Iranie oraz do przywoływania w ramach ww. dialogu konkretnych przypadków łamania praw człowieka, co stanowi podstawowy warunek postępu w stosunkach gospodarczych i handlowych pomiędzy UE a Iranem;

24.   wzywa Komisję, aby w bliskiej współpracy z Parlamentem Europejskim skutecznie wykorzystywała nowy instrument demokracji i praw człowieka w celu zapewnienia poszanowania demokracji i praw człowieka w Iranie, przykładowo poprzez wspieranie nieocenzurowanych środków masowego przekazu;

25.   wzywa Radę do zastanowienia się na tym, w jaki Parlament mógłby zaangażować się w proces regularnego aktualizowania wspólnego stanowiska Rady nr 2001/931/WPZiB z dnia 27 grudnia 2001 r. w sprawie stosowania szczegółowych środków zwalczania terroryzmu(1), biorąc pod uwagę rozwój sytuacji od 2001 r. do dnia dzisiejszego;

26.   z radością przyjmuje pierwszą wizytę delegacji Madżlisu w Parlamencie Europejskim w październiku i wyraża nadzieję, że ta owocna wymiana, jak również niniejsza rezolucja staną się częścią trwałego dialogu prowadzącego do stopniowego zbliżenia pomiędzy Iranem i Unią Europejską na bazie wspólnych wartości zapisanych w Karcie ONZ oraz konwencjach;

o
o   o

27.   zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Wysokiemu Przedstawicielowi ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich UE, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, Komisji Praw Człowieka ONZ, prezesowi Sądu Najwyższego Islamskiej Republiki Iranu oraz rządowi i parlamentowi Islamskiej Republiki Iranu.

(1) Dz.U. L 344 z 28.12.2001, str. 93.