Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 21 października 2010 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej – ocena dokonanych postępów i nowe wyzwania (2010/2040(INI))
Parlament Europejski,
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiającą ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego(1),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Zintegrowana polityka morska Unii Europejskiej” (COM(2007)0575),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Sprawozdanie z postępu prac w dziedzinie zintegrowanej polityki morskiej UE” (COM(2009)0540),
– uwzględniając dokument roboczy służb Komisji załączony do „Sprawozdania z postępu prac w dziedzinie zintegrowanej polityki morskiej UE” (SEC(2009)1343),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „W kierunku zintegrowanej polityki morskiej zmierzającej do lepszego zarządzania Morzem Śródziemnym” (COM(2009)0466),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Rozwój międzynarodowego wymiaru zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej” (COM(2009)0536),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „W kierunku integracji nadzoru morskiego: Wspólny mechanizm wymiany informacji dla obszarów morskich UE” (COM(2009)0538),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Analiza projektu stworzenia europejskiego systemu nadzorowania granic (Eurosur)” (COM(2008)0068),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „EUROPA 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Program prac Komisji na rok 2010. Czas na działanie” (COM(2010)0135),
– uwzględniając Białą księgę Komisji zatytułowaną „Adaptacja do zmian klimatu: europejskie ramy działania” (COM(2009)0147),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Mapa drogowa na rzecz planowania przestrzennego obszarów morskich: Opracowanie wspólnych zasad w UE” (COM(2008)0791),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Wytyczne dotyczące zintegrowanego podejścia do polityki morskiej: W kierunku najlepszych praktyk w zakresie zintegrowanej gospodarki morskiej i konsultacji z zainteresowanymi stronami” (COM(2008)0395),
– uwzględniając komunikat Komisji dotyczący strategii Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego (COM(2009)0248),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Unia Europejska a region arktyczny” (COM(2008)0763),
– uwzględniając dokument roboczy służb Komisji dotyczący tworzenia infrastruktury wiedzy o morzu i planu utworzenia Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska Morskiego (SEC(2009)0499),
– uwzględniając dokument roboczy służb Komisji dotyczący wyników konsultacji społecznych na temat infrastruktury danych o morzu (SEC(2010)0073),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europejska strategia na rzecz badań morskich. Wykorzystanie spójnych ram Europejskiej Przestrzeni Badawczej jako wsparcia dla zrównoważonego wykorzystania mórz i oceanów” (COM(2008)0534),
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Strategiczne cele i zalecenia w zakresie polityki transportu morskiego UE do 2018 r.” (COM(2009)0008),
– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 16 listopada 2009 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej,
– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 17 listopada 2009 r. w sprawie zintegrowanego nadzoru morskiego,
– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 14 czerwca 2010 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej,
– uwzględniając Konwencję o ochronie Morza Śródziemnego przed zanieczyszczeniami i protokoły do niej(2),
– uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dni 17-18 czerwca 2009 r. w sprawie pakietu morskiego i przybrzeżnego,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie przyszłej unijnej polityki morskiej: europejska wizja oceanów i mórz(3),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej(4),
– uwzględniając art. 48 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki oraz opinie Komisji Rybołówstwa i Komisji Rozwoju Regionalnego (A7-0266/2010),
A. mając na uwadze, że morza i oceany są systemami niezwykle złożonymi, na które wpływ wywierają liczne działania, interesy i strategie polityczne; mając na uwadze, że wiedza fachowa pozwalająca zająć się różnorodnymi wyzwaniami w zakresie kwestii morskich, a także uprawnienia do podjęcia takich działań rozkładają się na liczne podmioty publiczne i prywatne na różnych szczeblach zarządzania,
B. mając na uwadze, że morza i oceany na świecie są wzajemnie połączone i zależne od siebie, oraz mając na uwadze, że coraz intensywniejsze wykorzystywanie mórz i oceanów przez takie sektory, jak żegluga, rybołówstwo, energetyka, turystyka oraz badania naukowe w połączeniu ze zmianami klimatu powoduje zwiększoną presję na środowisko morskie,
C. mając na uwadze, że żegluga i przemysł stoczniowy w znaczący sposób przyczyniają się do powodzenia gospodarczego państw UE i świadczą wartościową usługę przemysłowi i konsumentom w Europie i na świecie,
D. mając na uwadze, że założenia zintegrowanej polityki morskiej stanowią wyraźną odpowiedź na pytanie, w jaki sposób osiągnąć większą spójność między działaniami prowadzonymi w ramach różnych strategii politycznych dotyczących mórz i w stref przybrzeżnych, a potrzebą przyjaznego dla środowiska wykorzystywania zasobów tych ekosystemów,
E mając na uwadze, że dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej stanowi środowiskowy filar zintegrowanej polityki morskiej oraz mając na uwadze, że podejście to powinno być ściślej związane z pozostałymi sektorowymi strategiami politycznymi,
F. mając na uwadze, że sukces zintegrowanej polityki morskiej powinien wynikać z doskonałości badań morskich, technologii i innowacji i powinien prowadzić do osiągnięcia w procesie decyzyjnym podejścia zwanego „punktem kompleksowej obsługi”, a w związku z tym do ograniczenia powielania uprawnień regulacyjnych, z uwzględnieniem jednak specyfiki regionalnej i lokalnej,
G. mając na uwadze, że takie zintegrowane struktury zarządzania obszarami morskimi powinny poprawić skoordynowane planowanie konkurencyjnej działalności morskiej, strategiczne zarządzanie obszarami morskimi, jakość działań nadzorczych oraz egzekwowanie prawa; mając na uwadze, że taki cel wymaga dokładnego określenia tych wszystkich struktur, zapewnienia ich widoczności i poprawy współpracy między nimi w przejrzystych i spójnych ramach,
H. mając na uwadze, że Unia Europejska jest pierwszą potęgą morską na świecie i że powinna oprzeć się na zintegrowanej polityce morskiej i jej dorobku, aby stanowić na poziomie międzynarodowym siłę napędową w celu poprawy planowania działalności morskiej, ochrony środowiska i szerzenia dobrych rozwiązań w zakresie działalności morskiej na łowiskach międzynarodowych,
I. mając na uwadze, że regiony przybrzeżne Europy i wyspy najbardziej oddalone odgrywają szczególną rolę w związku z bezpieczeństwem i ochroną przed zagrożeniami dla środowiska i działaniami przestępczymi,
Postanowienia ogólne
1. z zadowoleniem przyjmuje pakiet Komisji z października 2009 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej (IMP) jako dokonaną w samą porę, zachęcającą ocenę realizacji zawartego w niebieskiej księdze z 2007 r. planu działania i przyznaje jednocześnie, że nowe – już podjęte lub planowane – inicjatywy są w pełni spójne z celami błękitnej księgi i stanowią ich logiczną konsekwencję; potwierdza ogólną ważność zintegrowanego podejścia do spraw morskich;
2. zgadza się z Komisją, że nasze „silne tradycje morskie” stanowią jedną z mocnych stron Europy; wzywa zatem Komisję Europejską i państwa członkowskie do dalszej rozbudowy potencjału różnych sektorów gospodarki morskiej w drodze opracowania ambitnej strategii „błękitnego wzrostu”; uważa, że zintegrowana polityka morska powinna przyczynić się do powstania Unii konkurencyjnej, społecznej i opartej na zasadach zrównoważonego rozwoju w tym kontekście sądzi, że tworząc zintegrowaną politykę morską, należy harmonijnie uwzględniać cele z zakresu rozwoju gospodarczego, wysokiego poziomu zatrudnienia – szczególnie czyniąc ten sektor bardziej atrakcyjnym dla młodych ludzi poprzez prowadzenie działań szkoleniowych i zainicjowanie programu „Erasmus morski – i ochrony środowiska; dlatego stwierdza, że zintegrowana polityka morska powinna być powiązana z celami i inicjatywami podejmowanymi w ramach strategii UE 2020;
3. zwraca się w związku z tym do Komisji o przedstawienie kompleksowej, przekrojowej strategii zrównoważonego wzrostu w regionach przybrzeżnych i w sektorach morskich do 2013 r., w oparciu o szeroką analizę możliwości i opcji politycznych oraz o szerokie konsultacje z zainteresowanymi podmiotami; uważa, że jednym z elementów tej strategii powinno być nowe zintegrowane podejście do kwestii wzmocnienia światowego przywództwa Europy w dziedzinie badań nad morzem i gospodarką morską, rozwoju technologii i inżynierii morskiej w takich sektorach, jak budowa statków, trwały rozwój zasobów morskich, ekologiczna żegluga, rozwój energetyki morskiej i technologie morskie; stwierdza, że należy znaleźć szczeblu międzynarodowym rozwiązania na rzecz zlikwidowania praktyk nieuczciwej konkurencji w przemyśle stoczniowym;
4. wzywa Komisję, aby podjęła działania w następstwie katastrofalnego wycieku ropy naftowej w Zatoce Meksykańskiej i stworzyła w Europie pewność prawną w obszarze wydobycia ropy naftowej na pełnym morzu, przedkładając uzgodnioną europejską strategię dotyczącą przygotowania do prowadzenia na poziomie międzynarodowym działań w sytuacjach zagrożenia i usuwania awarii powodowanych przez platformy wiertnicze i tankowce, zwłaszcza w przypadkach skażenia transgranicznego; nawołuje Komisję, by zachęcała państwa członkowskie do pełnego wdrożenia już istniejących międzynarodowych ram prawnych, jak określono w stosownych międzynarodowych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Morskiej oraz by jednocześnie określiła wszystkie możliwe środki zapobiegania takim katastrofom i wskazała luki prawne na szczeblu UE i państw członkowskich oraz odpowiednio, jak najszybciej dostosowała wszystkie stosowne działania i przepisy UE, uwzględniając różnorodność sytuacji w przypadku Zatoki Meksykańskiej i europejskich regionów nabrzeżnych i mórz;
5. nawołuje Komisję, by przy przeglądzie rozporządzenia dotyczącego Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa na Morzu rozszerzyła mandat tej agencji na inspekcje bezpieczeństwa obiektów znajdujących się na morzu i usuwania skutków wycieków ropy;
6. dostrzega w związku z tym pilną potrzebę przeglądu dyrektywy nr 2004/35/WE w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu, gdyż nie przewiduje ona odpowiedzialności według zasady „zanieczyszczający płaci” w odniesieniu do wydobywania ropy na pełnym morzu;
7. wzywa zatem Komisję do zbadania, czy zachodzi konieczność rozszerzenia mandatu Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa na Morzu i czy należy powierzyć jej kontrolę nad przestrzeganiem standardów bezpieczeństwa przy wydobywaniu ropy na pełnym morzu i monitorowanie odnośnych planów na wypadek zagrożenia;
8. z zadowoleniem przyjmuje studium Komisji zatytułowane „Baza danych o finansowanych przez UE projektach w regionach morskich”(5) i wzywa Komisję, aby w swoim następnym sprawozdaniu z postępów w dziedzinie zintegrowanej polityki morskiej przedstawiła pełny i systematyczny przegląd wszystkich funduszy udostępnionych ze wszystkich linii budżetowych na działania związane z sektorami morskimi, regionami przybrzeżnymi i morzami;
9. zwraca się do Komisji o dopilnowanie, aby w perspektywie finansowej zostały przewidziane odpowiednie fundusze na nową zintegrowaną politykę morską, oraz o przeanalizowanie w tym celu wszystkich możliwości, w tym propozycji Komitetu Regionów w sprawie utworzenia funduszu na rzecz obszarów przybrzeżnych i skutecznego zarządzania różnymi systemami finansowania;
10. popiera fakt, że Komisja wyraziła zamiar finansowania zintegrowanej polityki morskiej kwotą w wysokości 50 mln euro przez najbliższe dwa lata, aby skonsolidować poprzednie projekty w dziedzinie polityki, zarządzania, trwałości i nadzoru;
Zarządzanie obszarami morskimi
11. wyraża uznanie dla tych państw członkowskich i regionów, które wprowadziły już zasady i struktury zintegrowanego zarządzania obszarami morskimi; wzywa te państwa członkowskie, których struktury administracyjne związane ze zintegrowaną polityką morską wykazują jeszcze rozdrobnienie, by niezwłocznie wprowadziły jednolite zintegrowane struktury zarządzania obszarami morskimi;
12. zgadza się z wytycznymi Komisji dotyczącymi zarządzania obszarami morskimi i z jej analizą obiecujących, choć nadal niezadowalających postępów poczynionych w ostatnich latach;
13. wzywa Komisję, państwa członkowskie i regiony przybrzeżne do nasilenia wysiłków służących określeniu zintegrowanej polityki morskiej oraz tworzeniu odpowiednich struktur zarządzania obszarami morskimi, które umożliwią podejmowanie decyzji w oparciu o najlepsze dostępne informacje przy udziale wszystkich zainteresowanych stron, co sprawi, że decyzje te będą lepiej uwzględniać różne cele polityczne;
14. podkreśla konieczność wspierania dostosowanych do potrzeb strategii rozwoju lokalnego opracowywanych w ramach oddolnego procesu konsultacji i zniechęcania do podejścia polegającego na stosowaniu jednej miary dla wszystkich; dlatego uważa, że zintegrowane zarządzanie morskie ma istotne znaczenie, gdyż pozwala uniknąć nakładania się na siebie kompetencji pomiędzy poszczególnymi szczeblami władzy i zacieśnić współpracę i dialog z władzami lokalnymi i regionalnymi, wspólnotami przybrzeżnymi, przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego oraz innymi zainteresowanymi stronami z sektorów morskich; opowiada się za stworzeniem i rozwinięciem strategii dla makroregionów morskich Unii Europejskiej ramach opracowywania strategii politycznych dotyczących regionalnych obszarów morskich;
15. wzywa Komisję do dokonania – w oparciu o osiągnięte wyniki – dokładniejszej oceny jakości struktur zarządzania obszarami morskimi na szczeblu państw członkowskich i na szczeblu regionalnym oraz do wymiany najlepszych wzorców dla osiągnięcia celów zintegrowanej polityki morskiej; uważa, że zintegrowane i przejrzyste zarządzanie obszarami morskimi zapewnia optymalne planowanie, tworzy liczne możliwości interakcji i sprzyja powstaniu europejskiego obszaru morskiego bez barier;
16. zgadza się z Komisją, że włączanie zainteresowanych stron w kształtowanie polityki morskiej powinno również w większym stopniu znajdować stałe potwierdzenie w strukturach zarządzania; zachęca w tym celu wszystkie nadbrzeżne państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, aby odpowiadając pozytywnie na wniosek Komisji, jak najszybciej utworzyły krajowe punkty kontaktowe ds. zintegrowanej polityki morskiej; podkreśla konieczność uruchomienia takiej sieci operacyjnej w jak najkrótszym czasie; popiera utworzenie międzysektorowej platformy służącej do prowadzenia dialogu zainteresowanych stron na temat gospodarki morskiej; wnosi o wprowadzenie środków na rzecz konkretnego partnerstwa między Komisją a regionami, ponawia swoje poparcie dla Europejskiego Dnia Morza oraz domaga się, aby zwrócić większą uwagę na informowanie obywateli UE oraz udział społeczeństwa we wszystkich aspektach zintegrowanej polityki morskiej;
17. 12. z zadowoleniem przyjmuje europejską sieć klastrów morskich i zwraca się do Komisji, państw członkowskich i regionów o wsparcie tych powstających organizacji na wszystkich szczeblach, w szczególności poprzez wspieranie ich zdolności do innowacji, włączenie ich do strategii i programów krajowych i wspólnotowych, zacieśnienie współpracy ponadnarodowej oraz działania na rzecz większego otwarcia na MŚP i poprawy ich widoczności;
18. wzywa państwa członkowskie i Komisję do nasilenia na odpowiednich forach na szczeblu międzynarodowym dialogu na temat zintegrowanej polityki morskiej i innych kwestii morskich, w tym ratyfikacji i wdrożenia konwencji ONZ o prawie morza (UNCLOS); proponuje, aby spotkania na temat zintegrowanej polityki morskiej na szczeblu ministerialnym państw członkowskich Unii dla Śródziemnomorza odbywały się przynajmniej raz w roku;
19. nalega, by Unia Europejska w ramach Unii na rzecz regionu Morza Śródziemnego dążyła do wprowadzenia do programu tej nowej organizacji międzynarodowej projektu wspólnego kodeksu najlepszych wzorców w sektorze rybołówstwa i akwakultury;
20. wzywa Komisję do wzmocnienia międzynarodowego wymiar zintegrowanej polityki morskiej i zwraca uwagę Komisji i państw członkowskich na konieczność zaproponowania poprawy warunków pracy na morzu, poprawy bezpieczeństwa i zwiększenia efektywności środowiskowej statków na forum międzynarodowym oraz ratyfikowania stosownych zmian przez państwa portu, bandery i państwa nadbrzeżne w formie międzynarodowych umów w celu osiągnięcia poprawy sytuacji w żegludze na całym świecie;
21. wzywa Komisję i Radę, by wspierały uwzględnianie zintegrowanej polityki morskiej w instrumentach pomocy finansowej i w celach polityki zewnętrznej UE poprzez przyjmowanie odpowiednich inicjatyw zmierzających do rozwiązywania takich problemów, jak zanieczyszczenie, nielegalne połowy, piractwo;
Inicjatywy i strategie dotyczące basenów morskich
22. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy i strategie dotyczące regionalnych basenów morskich przedstawione dotychczas przez Komisję oraz strategie makroregionalne dotyczące polityki morskiej; dostrzega, że wdrożenie zasad zintegrowanej polityki morskiej wymaga ich przełożenia na ukierunkowane strategie i szczegółowe środki dopasowane do specyficznych cech każdego basenu morskiego, a w przypadku basenu Morza Śródziemnego do różnych podregionów tam położonych; apeluje o kontynuowanie dialogu i współpracy w celu poprawy zarządzania przestrzenią morską i obszarami przybrzeżnymi, przy zastosowaniu podejścia wielopoziomowego, w różnych basenach morskich, w tym w basenach Morza Północnego, Morza Bałtyckiego, Atlantyku, Morza Czarnego i Morza Śródziemnego, oraz zwraca się do Komisji, by we współpracy z państwami członkowskimi szybko przystąpiła do opracowania i przedstawienia działań na tych obszarach;
23. zwraca się do Komisji Europejskiej o zwrócenie szczególnej uwagi na specyfikę regionów najbardziej oddalonych Unii Europejskiej, których terytorium morskie zapewnia UE największą wyłączną strefę ekonomiczną na świecie; w związku z powyższym uważa, ze te obszary mogłyby odegrać istotną rolę w międzynarodowym wymiarze zintegrowanej polityki morskiej i wzywa Komisję do włączenia wymiaru morskiego do umów międzynarodowych z podugrupowaniami regionalnymi;
24. zwraca uwagę, że znaczna część wód Morza Śródziemnego i Morza Czarnego leży poza obszarem jurysdykcji lub suwerennych praw państw przybrzeżnych, a w związku z tym państwa te nie dysponują uprawnieniami nakazowymi i wykonawczymi pozwalającymi na regulowanie w ujednolicony sposób działalności ludzkiej na tych obszarach;
25. zwraca się w związku z powyższym do zainteresowanych państw przybrzeżnych o rozwiązanie w oparciu o UNCLOS kwestii wyznaczania granic i o uzgodnienie swoich stref morskich;
Planowanie przestrzenne obszarów morskich
26. zdaje sobie sprawę, że stabilność, przewidywalność i przejrzystość zarządzania obszarami morskimi ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia optymalnego i zrównoważonego rozwoju działalności gospodarczej oraz nowych możliwości wzrostu i zatrudnienia na morzu, w tym dalszego rozwoju odnawialnych źródeł energii, takich jak energia wiatrowa i energia fal morskich, nie stanowiąc przeszkody dla bardziej tradycyjnej działalności;
27. uważa, że zarządzanie coraz bardziej intensywnymi i konkurującymi ze sobą sposobami korzystania z mórz w oparciu o ekosystem wymaga skoordynowanego, usprawnionego i transgranicznego planowania przestrzennego obszarów morskich, będącego neutralnym instrumentem, który ma potencjał, by w znaczący sposób przyczynić się do wdrożenia dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej oraz ułatwić harmonijne współistnienie różnych użytkowników morza;
28. z zadowoleniem przyjmuje harmonogram dotyczący morskiego planowania przestrzennego, którego podstawą jest podejście ekosystemowe, oraz opracowanie 10 zasad planowania; uważa, że ten międzysektorowy instrument polityczny ma zasadnicze znaczenie dla wdrożenia zintegrowanej polityki morskiej; zwraca się do Komisji o przedstawienie w 2011 r. projektu dyrektywy w sprawie morskiego planowania przestrzennego lub o zaproponowanie najwłaściwszego instrumentu dla zapewnienia spójności między morskim planowaniem przestrzennym a pozostałymi istniejącymi inicjatywami (zintegrowanym zarządzaniem strefą przybrzeżną, programem Natura 2000, dyrektywą ramową w sprawie strategii morskiej);
29. proponuje dokonanie oceny możliwości wspólnego korzystania z przestrzeni morskiej przez różne sektory (np. żeglugę, sektor energii odnawialnej/wiatrowej i akwakulturę);
30. podkreśla ogromne znaczenie planowania europejskiej przestrzeni morskiej oraz jej wykorzystania dla regionów przybrzeżnych, w szczególności dla regionów peryferyjnych, i podkreśla konieczność chronienia biologiczno-geograficznych regionów morskich najbardziej wrażliwych z ekologicznego punktu widzenia, zapewniając sektorowi rybołówstwa zrównoważoną eksploatację zasobów;
Nadzór morski
31. oczekuje, że właściwie skoordynowane i zintegrowane podejście międzyfilarowe, międzysektorowe i międzynarodowe do nadzoru morskiego wzmocni ochronę interesów państw członkowskich i Unii Europejskiej, a także ochronę przed zanieczyszczeniem mórz i nielegalnymi praktykami, udostępniając organom sektora morskiego informacje w zakresie monitoringu i nadzoru w odnośnych obszarach działalności, co przyczyni się do większej skuteczności;
32. w związku z tym wzywa Komisję, państwa członkowskie, agencje UE, szczególnie Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa na Morzu, a także właściwe organizacje do przyspieszenia starań na rzecz współpracy i koordynacji oraz w odniesieniu do koniecznych dostosowań ustawodawczych;
33. wzywa Komisję, by we współpracy z państwami członkowskimi ustaliła przeszkody w wymianie danych w prawodawstwie unijnym i krajowym oraz w uprawnieniach agencji, korzystała z doświadczeń zdobytych w ramach regionalnych i krajowych inicjatyw, projektów badawczych i pilotażowych oraz operacji WPBiO dotyczących nadzoru morskiego, by móc przedstawić w 2010 r. harmonogram dotyczący zintegrowanego nadzoru morskiego, oraz zbadała możliwości współpracy z krajami trzecimi, szczególnie z regionu Morza Śródziemnego, które ratyfikowały konwencję UNCLOS, a także z odpowiednimi organizacjami;
34. wzywa Komisję do rozpoznania dodatkowych potrzeb finansowych w celu stworzenia wspólnego mechanizmu wymiany informacji w ramach zintegrowanego nadzoru morskiego w odpowiednim czasie przed przyjęciem kolejnej perspektywy finansowej, z korzyścią dla UE i dla państw członkowskich;
35. wzywa Komisję do przedstawienia ram prawnych dotyczących zintegrowania nadzoru morskiego z myślą o utworzeniu wspólnego mechanizmu wymiany informacji;
36. ponawia swój apel o pogłębienie współpracy między krajowymi inspektoratami, posterunkami straży przybrzeżnej i jednostkami marynarki państw członkowskich oraz przypomina Komisji, by zgodnie z żądaniem Parlamentu Europejskiego z 2005 r. w odniesieniu do dyrektywy 2005/35/WE przeprowadziła analizę wykonalności dotyczącą dalszej współpracy między różnymi jednostkami straży przybrzeżnej przy zapewnieniu większej interoperacyjności różnych systemów nadzoru i z myślą o utworzeniu w nieodległej przyszłości europejskiej straży przybrzeżnej; dostrzega w tym zakresie istotny potencjał, jaki niesie ze sobą zaangażowanie EMSA w pełne sprawowanie dozoru nad obszarami przybrzeżnymi oraz zwiększenie zakresu pomocy udzielanej państwom członkowskim w ściganiu sprawców zanieczyszczenia mórz;
Sprawy różne
37. przypomina swoje stanowisko i żądania zawarte w rezolucji w sprawie strategicznych celów i zaleceń dotyczących morskiej polityki transportowej UE do roku 2018 r.;
38. w perspektywie opracowania białej księgi na temat przyszłości transportu zwraca się do Komisji o uwzględnienie krytycznej roli morskiego transportu frachtowego w dzisiejszym handlu, o promowanie rozwoju drugorzędnych i mniej zatłoczonych portów oraz o odpowiednie zajęcie się kwestią środków bezpieczeństwa w transporcie morskim w UE i poza jej granicami poprzez inwestowanie w rozwijanie wielopłaszczyznowych systemów zarządzania ryzykiem w celu typowania i kontrolowania niebezpiecznego ładunku;
39. podkreśla znaczenie przestrzeni morskiej bez barier oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do:
–
dokonania oceny i zachowania małych portów;
–
rozszerzenia sieci żeglugi morskiej bliskiego zasięgu dla skrócenia odległości transportu drogowego;
–
wspierania badań naukowych i innowacji w zakresie typów i obsługi ładunku oraz rozwiązań logistycznych w celu znalezienia sposobów na skrócenie czasu transportu i zmniejszenie kosztów przeładunku;
–
wspierania rozwoju infrastruktury portowej;
40. zwraca się do Komisji o zintegrowanie europejskiej polityki morskiej i strategii politycznych w zakresie śródlądowych dróg wodnych w celu wykorzystywania w sposób maksymalny potencjału transportu wodnego oraz stworzenia skutecznych i zróżnicowanych szlaków transportowych;
41. zachęca Komisję, państwa członkowskie i sektor przemysłowy do zwiększenia wysiłków w zakresie badań i rozwoju wykorzystywania i stosowania odnawialnych źródeł energii jako napędu statków i do zasilania ich w energię elektryczną;
42. wzywa Komisję do poprawy warunków pracy marynarzy za pomocą odpowiednich środków, do włączenia do prawodawstwa wspólnotowego Konwencji o pracy na morzu Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO) oraz do zaproponowania programu na rzecz podnoszenia kwalifikacji i szkoleń marynarzy, a w szczególności zatrudniania młodych ludzi, w tym osób z krajów trzecich;
43. zwraca się do Komisji o rozważenie podjęcia uzgodnionej europejskiej inicjatywy w dziedzinie polityki przemysłowej mającej na celu zwiększenie konkurencyjności, wspieranie wybitnych osiągnięć europejskiego przemysłu stoczniowego oraz zapewnienie bezpieczeństwa, efektywności środowiskowej i konkurencyjności żeglugi we wspólnej przestrzeni morskiej bez granic, wykorzystując w tym celu w pełni konkurencyjne możliwości budowy statków w Europie przy użyciu technologii przyjaznych dla środowiska i alternatywnego paliwa okrętowego w duchu „żeglugi ekologicznej”; wzywa państwa członkowskie do ratyfikowania podpisanej w Hongkongu w 2009 r. międzynarodowej konwencji w sprawie bezpiecznego i przyjaznego środowisku recyklingu statków;
44. upoważniony przez odniesienie do spójności terytorialnej zawarte w TFUE oraz mając na celu poprawę dostępności, uważa za niezbędne dalsze traktowanie mobilności pasażerów i towarów jako integralnej części polityki rynku wewnętrznego w drodze promowania żeglugi morskiej bliskiego zasięgu i kabotażu morskiego między poszczególnymi terytoriami, jednocześnie zapewniając lepsze połączenia między peryferyjnymi regionami morskimi, regionami najbardziej oddalonymi i wyspami, a lądem stałym i centrami gospodarczymi; w tym samym kontekście zaznacza, że zasadnicze znaczenie ma pokonanie trudności, jakie napotykają wyspiarskie obszary w UE, a w szczególności małe wyspy wspólnotowe, w odniesieniu do transportu osób i towarów, poprzez wspieranie połączeń morskich niewykorzystywanych przez rynek w odpowiednim stopniu oraz poprzez zagwarantowanie tego samego kosztu za kilometr za transport dóbr i pasażerów, niezależnie od miejsca; wzywa do podjęcia konkretnych działań na rzecz regionów peryferyjnych z uwzględnieniem ich specyfiki;
45. zwraca uwagę na szczególne znaczenie gospodarki morskiej dla państw członkowskich i regionów, które posiadają duże obszary wyłącznych stref ekonomicznych, a także na konieczność wspierania rozwoju morskich grup gospodarczych, które należy wspierać ze względu na wkład, jaki wnoszą we wzrost gospodarczy i zatrudnienie, zgodnie ze strategią EU 2020;
46. podkreśla, że rybołówstwo i akwakultura mają należne im miejsce w gospodarce morskiej i w rozwoju regionów przybrzeżnych, często oddalonych, a wspieranie gospodarczego, społecznego i środowiskowego rozwoju tych gospodarek jest celem zintegrowanej polityki morskiej;
47. podkreśla konieczność uwzględnienia w zintegrowanej polityce morskiej ograniczeń i specyfiki sektora rybołówstwa i akwakultury w odniesieniu do wykorzystania obszarów morskich, w szczególności w zakresie dostępności przestrzeni niezbędnej do prowadzenia działalności oraz konieczności chronienia siedlisk morskich poprzez utworzenie rezerwatów morskich i innych środków zmierzających do tego celu, kładąc szczególny nacisk na badania naukowe, które będą lepiej zaplanowane i obejmą w pełni różnorodność geograficzną i klimatyczną każdego basenu morskiego;
48. przypomina, że regiony przybrzeżne i wyspy są szczególnie podatne na skutki zmian klimatu; podkreśla, że przy planowaniu wszelkich przedsięwzięć budowlanych wzdłuż długiej linii brzegowej Wspólnoty oraz na terenach do niej przylegających należy uwzględnić konsekwencje zmian klimatu; proponuje, aby przy opracowywaniu przyszłej polityki regionalnej brać pod uwagę podatność na zmiany klimatu, tak aby wdrażanie zintegrowanej polityki morskiej było niezagrożone;
49. wzywa Komisję do spójnego włączenia celów dotyczących redukcji CO2 i wprowadzenia gospodarczych instrumentów rynkowych, takich jak system handlu emisjami, do sektora morskiego, biorąc pod uwagę wyniki 61. sesji Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego IMO (w dniach od 27 września do 1 października 2010 r.), oraz podtrzymując swoje wezwanie do dalszego istotnego postępu w ramach IMO przypomina o zobowiązaniu Komisji do działania podjętym w dyrektywie w sprawie ETS (2009/29/WE); zwraca się również do Komisji o opracowanie strategii mającej na celu złagodzenie szczególnych skutków zmiany klimatu dla regionów przybrzeżnych i wysp, co będzie stanowić kontynuację białej księgi w sprawie zmiany klimatu;
50. ponownie podkreśla pilną potrzebę zmniejszenia wywieranego na środowisko morskie wpływu pochodzącego z lądu, takiego jak zanieczyszczenie ściekami przemysłowymi i rolnymi oraz złe zarządzanie obszarami przybrzeżnymi w kontekście zintegrowanego podejścia opartego na ekosystemach;
51. wzywa państwa członkowskie, aby wypełniły swoje zobowiązania określone w dyrektywie ramowej w sprawie strategii morskiej oraz aby do 15 lipca 2012 r. dokonały oceny stanu swoich wód morskich, ustaliły cele środowiskowe i sporządziły programy monitorowania; zwraca się do państw członkowskich o sporządzenie ambitnych programów działań mających na celu osiągnięcie dobrego stanu wód;
52. wzywa państwa członkowskie do wypełnienia zobowiązań wymienionych w art. 13 dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej dotyczących wyznaczenia chronionych obszarów morskich; ponadto wzywa państwa członkowskie, aby skutecznie kontrolowały przestrzeganie środków ochronnych;
53. przyjmuje do wiadomości fakt obowiązywania od 1 lipca 2010 r. nowych dopuszczalnych wartości dla zawartości SO2 w paliwie okrętowym w Kanale La Manche oraz na Morzu Północnym i Morzu Bałtyckim, które decyzją Międzynarodowej Organizacji Morskiej zostały ogłoszone obszarami kontroli emisji siarki; uważa, że wszystkie europejskie obszary przybrzeżne powinny być w podobnej mierze objęte ochroną oraz że stosowanie nowych dopuszczalnych wartości SO2 na niektórych obszarach może prowadzić do zakłócenia konkurencji; uważa, że bardziej zasadne jest stosowanie jednolitych przepisów dla całego obszaru UE oraz że za wszelką cenę należy unikać zmiany sposobu transportu z morskiego na drogowy;
54. uznaje, że morza stały się miejscem wywozu ogromnych i szybko zwiększających się ilości odpadów, w większości plastikowych, oraz zgubionych kontenerów; wzywa Komisję do promowania europejskiej i międzynarodowej debaty służącej zbadaniu sposobów ograniczenia tego zjawiska;
55. zwraca się do Komisji, by przedstawiła strategię zrównoważonej turystyki przybrzeżnej i morskiej dla wzmocnienia ich trwałego rozwoju i atrakcyjności dla mieszkańców i turystów, gdyż jest to jeden z priorytetów w zakresie ochrony przyrody na obszarach morskich, takich jak obszar Morza Wattowego, i by dokonała tego, w pełni wykorzystując nowe postanowienia w dziedzinie turystyki zawarte w Traktacie z Lizbony oraz wspierając takie inicjatywy, jak sieć EDEN;
56. podkreśla, że turystyka morska i przybrzeżna oraz sektory powiązane posiadają duży potencjał rozwoju i są ważnymi czynnikami wzrostu gospodarczego; obszary nadmorskie stanowią główne ośrodki turystyczne w Europie, w związku z czym zwraca się do Komisji o uwzględnienie tych zagadnień w jej strategii na rzecz zrównoważonej turystyki przybrzeżnej i morskiej;
57. podkreśla znaczenie wartości dodanej polityki na rzecz mórz/morskiej w zacieśnianiu współpracy między sąsiadami, a w szczególności między państwami członkowskimi i państwami kandydującymi do wejścia do UE;
58. z zadowoleniem przyjmuje europejską strategię na rzecz badań morskich oraz wspólne apele w ramach programu ramowego w dziedzinie badań dotyczącego „oceanów przyszłości”, odzwierciedlające w konkretny sposób jednolite podejście do wdrażania zintegrowanej polityki morskiej; proponuje, aby dziedziny nauki związane z tematyką morską były priorytetowym tematem 8. programu w zakresie badań i rozwoju technologicznego oraz by utworzyć europejski instytut badań morskich;
59. zgadza się, że stworzenie interdyscyplinarnej bazy wiedzy naukowej i technologicznej na temat europejskich mórz i wybrzeży ma podstawowe znaczenie; zwraca się do Komisji i państw członkowskich we współpracy z podmiotami regionalnymi i lokalnymi o ocenę istniejących baz danych i programów obserwacyjnych oraz o przyspieszenie działań mających na celu jak najszybsze uruchomienie Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska Morskiego;
60. wzywa Komisję, aby pomogła państwom członkowskim w zainicjowaniu planu inwentaryzacji i sporządzenia map położenia wraków statków i podwodnych stanowisk archeologicznych – jako że stanowią one część dziedzictwa historycznego i kulturowego Wspólnoty – a tym samym ułatwiła poznanie i zbadanie tych miejsc oraz przyczyniła się do zapobiegania rabunkom, na które są one narażone, umożliwiając w ten sposób ich odpowiednią ochronę;
61. z zadowoleniem przyjmuje opracowany niedawno przez Komisję atlas mórz i zachęca zainteresowane podmioty, aby korzystały z forum morskiego jako nowego instrumentu współpracy oraz by włączyć do niej skuteczniej ogół społeczeństwa;
o o o
62. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji Europejskiej.