Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Διαδικασία : 2012/2029(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου : A7-0168/2012

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A7-0168/2012

Συζήτηση :

PV 11/06/2012 - 25
CRE 11/06/2012 - 25

Ψηφοφορία :

PV 12/06/2012 - 6.8
CRE 12/06/2012 - 6.8
Αιτιολογήσεις ψήφου
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P7_TA(2012)0238

Κείμενα που εγκρίθηκαν
PDF 434kWORD 169k
Τρίτη 12 Ιουνίου 2012 - Στρασβούργο
Συνεργασία με τους πέραν των συνόρων μας εταίρους στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής
P7_TA(2012)0238A7-0168/2012

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Ιουνίου 2012 σχετικά με την ενεργό συνεργασία με τους εταίρους πέρα από τα σύνορά μας στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής: μια στρατηγική προσέγγιση για έναν ασφαλή, αειφόρο και ανταγωνιστικό ενεργειακό εφοδιασμό (2012/2029(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και τη διεθνή συνεργασία με τίτλο: «Η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ: η συνεργασία με τους πέραν των συνόρων μας εταίρους» (COM(2011)0539),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση που υπέβαλε η Επιτροπή για απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη συγκρότηση μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών όσον αφορά τις διακυβερνητικές συμφωνίες μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών στον τομέα της ενέργειας (COM (2011)0540),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2011 σχετικά με την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και τη διεθνή συνεργασία – «Η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ: η συνεργασία με τους πέραν των συνόρων μας εταίρους»,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με την πορεία προς νέα ενεργειακή στρατηγική για την Ευρώπη την περίοδο 2011-2020(1),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A7-0168/2012),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σημερινές κοινές παγκόσμιες ενεργειακές προκλήσεις και η υλοποίηση των φιλόδοξων στόχων της ΕΕ για την ενέργεια και την αλλαγή του κλίματος απαιτούν κοινή, αποτελεσματική και δίκαιη δράση από την Ευρωπαϊκή Ένωση στη διεθνή σκηνή, ιδίως με την ενίσχυση της εξωτερικής διάστασης της ενεργειακής πολιτικής της και με την υιοθέτηση ενιαίας στάσης προκειμένου να αυξηθεί η διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και διαδρομών, να ενισχυθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού και να στηριχθούν η αειφόρος παραγωγή και η κατανάλωση·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι βάσει των σημερινών τάσεων ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να φθάσει τα εννέα δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, η παγκόσμια ζήτηση ενέργειας θα αυξηθεί κατά 40% έως το 2030, κυρίως σε χώρες εκτός ΟΟΣΑ, και ο παγκόσμιος ανταγωνισμός για τις πηγές ορυκτών καυσίμων από αναδυόμενες οικονομίες θα ενταθεί·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάρτηση της ΕΕ από εισαγωγές ενέργειας ενδέχεται να αυξηθεί στη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας καθώς εξαντλούνται οι πόροι ορυκτών καυσίμων, παρά την αυξανόμενη συμβολή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της ενεργειακής απόδοσης και της έρευνας σχετικά με τις τεχνολογίες ενέργειας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργειακή απόδοση είναι καθοριστική για τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από ξένες πηγές ενέργειας και την αύξηση της γεωπολιτικής της ανεξαρτησίας και της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, καθώς η ΕΕ δαπανά περισσότερα από 400 δισ. ευρώ ετησίως για εισαγωγές ενέργειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη του ελάχιστου στόχου εξοικονόμησης ενέργειας κατά 20% δεν θα ενισχύσει μόνο την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, αλλά θα μειώσει και κατά τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ ετησίως τη μεταφορά πλούτου από οικονομίες της ΕΕ σε χώρες που παράγουν ενέργεια·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να δώσει η ΕΕ προτεραιότητα στην εξασφάλιση και ανάπτυξη εσωτερικών πηγών ορυκτών καυσίμων, ιδίως των σημαντικών αποθεμάτων που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στη Μεσόγειο θάλασσα, στοιχείο που θα μείωνε την εξάρτηση της Ευρώπης από εισαγωγές ενέργειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν ουσιαστικές ευκαιρίες για από κοινού ανάπτυξη και εκμετάλλευση πηγών ορυκτών καυσίμων με γειτονικές χώρες της ΕΕ·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σήμερα η ΕΕ, ως ψηφιακή οικονομία και κοινωνία, εξαρτάται πολύ περισσότερο από όσο κατά το παρελθόν από τη συνεχή και αξιόπιστη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι σημαντικός εισαγωγέας ορυκτών καυσίμων και καθίσταται ολοένα και πιο εξαρτημένη από τις εισαγωγές και ευάλωτη σε εξωτερικούς προμηθευτές και χώρες διαμετακόμισης· λαμβάνοντας υπόψη, όμως, ότι τούτο παρέχει στην ΕΕ μεγάλη ισχύ δεδομένου ότι είναι σημαντικός αγοραστής στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση του πληθυσμού και η άνοδος του βιοτικού επιπέδου θα μπορούσαν να αυξήσουν την παγκόσμια ζήτηση ενέργειας έως και κατά 40% το 2030· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υψηλή και αυξανόμενη εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές επιβάλλει τη χάραξη πολιτικών που θα αντικατοπτρίζουν και θα αντιμετωπίζουν αυτές τις δυνητικές εξελίξεις·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια κοινή εξωτερική πολιτική ενέργειας, βασισμένη στην αλληλεγγύη, τη διαφοροποίηση και τη στρατηγική συνεργασία και με τις χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας, καθώς και στην προαγωγή εγχώριων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θα δημιουργούσε συνέργειες που θα συνέβαλλαν στην εξασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού για την Ευρωπαϊκή Ένωση και θα ενίσχυαν την ικανότητα δράσης της ΕΕ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και την αξιοπιστία της ως παγκόσμιου παράγοντα, μεταξύ άλλων και στον τομέα της αλλαγής του κλίματος·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εταιρείες τρίτων χωρών επωφελούνται από το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας της ΕΕ, αλλά ότι οι αδιαφανείς συναλλαγές και οι εχθρικές κινήσεις εξαγοράς από τις εταιρείες αυτές συνιστούν απειλή που απαιτεί την αυστηρή εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού και άλλης σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς με διαφοροποίηση ενεργειακού εφοδιασμού και να αποτραπούν στο μέλλον διαταραχή και κρίσεις στην παροχή αργού πετρελαίου και αερίου·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασύνδεση μεταξύ των κρατών μελών αυξάνεται ολοένα και περισσότερο και ότι οι προσπάθειες να εξασφαλιστεί η ασφάλεια του εφοδιασμού αποκλειστικά σε εθνικό επίπεδο έχουν ως εκ τούτου αποδειχθεί ανεπαρκείς και δεν δύνανται να διασφαλίζουν τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα όλων των κρατών μελών·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η ανάγκη για ανάπτυξη υποδομών στον ενεργειακό τομέα έχει ευρέως αναγνωριστεί από την ΕΕ, εξακολουθεί να λείπουν οι απαιτούμενες επενδύσεις·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο μια πλήρως ενοποιημένη ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας που λειτουργεί σύμφωνα με την αρχή της αλληλεγγύης μπορεί να αντιμετωπίσει επαρκώς τις προκλήσεις της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού που απορρέουν από τις διαφορές ως προς τη σύνθεση και το μερίδιο αγοράς των εισαγωγών ενέργειας στα διάφορα κράτη μέλη·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξασφάλιση συνέπειας και συνοχής στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας με σημαντικούς παραγωγούς, χώρες διαμετακόμισης και κατανάλωσης έχει πολύ μεγάλη σημασία, και ότι ο στρατηγικός και πολιτικός συντονισμός μεταξύ κρατών μελών είναι ουσιώδης κατά τις διαπραγματεύσεις με ισχυρούς προμηθευτές ενέργειας σε τρίτες χώρες·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις στον τομέα της ενέργειας απαιτούν προβλεψιμότητα, σταθερότητα και μακροπρόθεσμες επενδύσεις·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόκληση της ενεργειακής ασφάλειας έγκειται στον περιορισμό των αβεβαιοτήτων που προκαλούν εντάσεις μεταξύ χωρών και στη μείωση των ανεπαρκειών των αγορών που ακυρώνουν τα οφέλη του εμπορίου τόσο για τους προμηθευτές όσο και για τους καταναλωτές·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή της Αρκτικής περιέχει κατά προσέγγιση το ένα τρίτο του μέσου όρου του εκτιμώμενου φυσικού αερίου του πλανήτη που δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί και το 13% του πετρελαίου που δεν έχει ακόμα ανακαλυφθεί·

Εσωτερική αγορά ενέργειας – καλύτερος συντονισμός σε επίπεδο ΕΕ

1.  τονίζει την ανάγκη να εξασφαλιστεί η πλήρης ανάπτυξη των διασυνοριακών ενεργειακών υποδομών στην Ένωση· τονίζει επίσης την ανάγκη για καλό συντονισμό μεταξύ των πολιτικών των κρατών μελών και για κοινή δράση και αλληλεγγύη στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής για την ενέργεια και στην ασφάλεια του εφοδιασμού, αναγνωρίζοντας τη σημασία της διαφάνειας και της πλήρους υλοποίησης της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, σύμφωνα με τους μακροπρόθεσμους στόχους της ΕΕ για την ενέργεια και την αλλαγή του κλίματος·

2.  θεωρεί ότι η ενεργειακή πολιτική πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο και σημαντικό μέρος της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πρέπει να αναπτυχθεί και να υλοποιηθεί σε συνδυασμό με άλλες πολιτικές που εμπεριέχουν εξωτερική διάσταση·

3.  υπογραμμίζει ότι, λαμβανομένων υπόψη τόσο των σημερινών οικονομικών συνθηκών όσο και του στόχου επίτευξης μιας πραγματικά ενιαίας κοινοτικής αγοράς ενέργειας, η ΕΕ θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στις επενδύσεις σε ενεργειακή υποδομή που θα καταστήσουν δυνατή τη βαθμιαία αύξηση των ικανοτήτων με οριακό κόστος επένδυσης, στοιχείο που θα επιτρέψει στην ενιαία αγορά της ΕΕ να αντλήσει οφέλη από την βελτιστοποιημένη χρήση της ενεργειακής υποδομής εξασφαλίζοντας και προάγοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια εφοδιασμού, την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα με οικονομικά αποδοτικό τρόπο·

4.  υπενθυμίζει το αίτημα του Κοινοβουλίου να εκπονηθούν σχέδια για μια ευρωπαϊκή κοινότητα ενέργειας πράγμα που συνεπάγεται μεγάλη συνεργασία για τα ενεργειακά δίκτυα και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση νέων ενεργειακών τεχνολογιών προκειμένου να ξεπεραστεί ο κατακερματισμός της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής και να αποκτήσει η Ένωση ισχυρή φωνή σε διεθνές επίπεδο στο πλαίσιο των ενεργειακών της σχέσεων·

5.  παροτρύνει την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για τη θέσπιση παρατηρητηρίου ενέργειας με στόχους τη βελτίωση της συλλογής πληροφοριών για τις αγορές εισαγωγής ενέργειας και την εντατική διενέργεια αναλύσεων των εξαγωγικών αγορών·

6.  πιστεύει ότι μια πλήρως λειτουργούσα, διασυνδεδεμένη και ενοποιημένη ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά ενέργειας μπορεί να βελτιώσει σημαντικά ακόμα και βραχυπρόθεσμα την ασφάλεια εφοδιασμού και αποτελεί σημαντικό στοιχείο μιας επιτυχημένης ευρωπαϊκής εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής· πιστεύει επίσης ότι το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο για την ενέργεια έχει καθοριστικό ρόλο στη διεργασία δημιουργίας της εσωτερικής αγοράς ενέργειας και θα πρέπει να προωθηθεί σε χώρες εταίρους μέσω της αύξησης της ευαισθητοποίησης όσον αφορά τον σκοπό, τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη του· ο δε γενικός σκοπός είναι να εξασφαλιστεί ότι η εξωτερική ενεργειακή πολιτική της ΕΕ και οι διμερείς συμφωνίες των κρατών μελών συμμορφώνονται πλήρως με την ευρωπαϊκή νομοθεσία·

7.  τονίζει ότι η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερική Δράση (ΕΥΕΔ) πρέπει να εξασφαλίζουν ότι όλες οι διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες που συνάπτει η ΕΕ, ιδίως δε οι συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας τηρούν πλήρως τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς· επισημαίνει ότι οι συμφωνίες αυτές πρέπει να εξασφαλίζουν αμοιβαιότητα, ίσους όρους ανταγωνισμού και διαφάνεια με στόχο τη διαμόρφωση ενός ασφαλούς νομικού περιβάλλοντος για τους επενδυτές της ΕΕ σε χώρες ενεργειακού εφοδιασμού και σε χώρες διαμετακόμισης·

8.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για μια συνδεδεμένη εσωτερική αγορά ενέργειας, ικανή να αντέχει σε εξωτερικές πιέσεις και απόπειρες εκμετάλλευσης του ενεργειακού εφοδιασμού και των τιμών ως μέσο για την άσκηση πίεσης σε θέματα εξωτερικής πολιτικής· ως εκ τούτου, τονίζει την ανάγκη να αυξηθούν οι πόροι για τα έργα διασύνδεσης των αγορών ενέργειας στην ΕΕ και ολοκλήρωσης των ευρωπαϊκών δικτύων υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου μέχρι το τέλος του 2015, ιδίως του σχεδίου διασύνδεσης της Βαλτικής, όπως προβλέπεται στο πλαίσιο της τρίτης δέσμης μέτρων της ΕΕ για την ενέργεια·

9.  τονίζει ότι για την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς η ενέργεια που εισάγεται στην Ένωση πρέπει, αφότου βρεθεί στην επικράτεια της ΕΕ, να διέπεται πλήρως από τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς ενέργειας· υπογραμμίζει, επομένως, ότι η ΕΕ θα πρέπει να επιδιώξει σύγκλιση των ρυθμίσεων με γειτονικές χώρες που είναι πρόθυμες να δεχθούν τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς ενέργειας της ΕΕ· τονίζει εν προκειμένω τη σημασία και τον ρόλο της Κοινότητας Ενέργειας·

10.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει την καθιέρωση ενός ολοκληρωμένου συστήματος της ΕΕ για την τιμαριθμική αναπροσαρμογή του φυσικού αερίου με βάση τις τιμές του φυσικού αερίου στην αγορά, προκειμένου να δώσει σε όλες τις επιχειρήσεις εμπορίας φυσικού αερίου της ΕΕ τη δυνατότητα πιο δίκαιων και προβλέψιμων συναλλαγών με προμηθευτές φυσικού αερίου του εξωτερικού, ανεξάρτητα από τις τιμές του πετρελαίου, και να προαγάγει περαιτέρω τον ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά φυσικού αερίου της ΕΕ·

11.  επισημαίνει ότι η δύναμη που προκύπτει από την ενοποίηση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας και των υποδομών πρέπει να αξιοποιείται πλήρως με συνδυασμό των μέσων, της εμπειρογνωμοσύνης και των δυνατοτήτων των κρατών μελών και της ΕΕ· ζητεί, επομένως, μεγαλύτερη διαφάνεια και μεγαλύτερη συμμετοχή της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις των συμφωνιών μεταξύ των κρατών μελών και τρίτων χωρών, καθώς αυτές οι συμφωνίες θα μπορούσαν επίσης να επηρεάσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ενέργειας της ΕΕ· στηρίζει τα βήματα της Επιτροπής προς μεγαλύτερη διαφάνεια και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ κρατών μελών και ζητεί μεγαλύτερη χρήση των υφισταμένων μέτρων για τον ανταγωνισμό προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι δεν θα παρακάμπτεται η νομοθεσία της ΕΕ·

12.  υπογραμμίζει τις πρόσθετες αρμοδιότητες του Κοινοβουλίου στον τομέα της ενέργειας που απορρέουν από το άρθρο 194 της ΣΛΕΕ και εμμένει στην επαρκή συμμετοχή του σε όλες τις διεργασίες ενημέρωσης και διαβούλευσης και στον τομέα της εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής· τονίζει εν προκειμένω ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στην ανταλλαγή δεδομένων για συλλογικές δράσεις, προγράμματα και έργα που εκτελούνται από την ΕΕ, τους χρηματοπιστωτικούς της οργανισμούς ή άλλες οντότητες της ΕΕ·

13.  επικροτεί την προσχώρηση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Ουκρανίας στην Ενεργειακή Κοινότητα, καθώς και το καθεστώς παρατηρητή της Αρμενίας και της Γεωργίας, πράγμα που θα συμβάλει στη βελτίωση της περιφερειακής συνεργασίας για την ενέργεια μέσω ενός καλύτερου ρυθμιστικού πλαισίου για μελλοντικές εταιρικές σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και αυτών των χωρών εταίρων·

14.  επαναλαμβάνει το αίτημα του Κοινοβουλίου να διέπονται τα διεθνή ενεργειακά έργα από διαφανείς διακυβερνητικές συμφωνίες σε επίπεδο κρατών μελών ή Ένωσης· τονίζει ότι η στήριξη των ενεργειακών έργων μόνο σε εμπορικές συμφωνίες διακυβεύει τόσο την προστασία των επενδυτών όσο και την πλήρη τήρηση των κανόνων της διεθνούς αγοράς·

15.  ζητεί αύξηση της συνέργειας μεταξύ της εμπορικής και της ενεργειακής πολιτικής της Ένωσης βάσει των στρατηγικών αποφάσεων συνεργασίας με εταίρους εκτός της ΕΕ στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής, ευθυγράμμιση, μεταξύ άλλων, με τη στρατηγική «Ενέργεια 2020» και με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και τη διεθνή συνεργασία στον ενεργειακό τομέα·

16.  τονίζει ότι η ενίσχυση της εξωτερικής διάστασης της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ έχει καίρια σημασία, τόσο για την αύξηση του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ όσο και για τη βελτίωση των εμπορικών σχέσεων της με τρίτες χώρες· υπογραμμίζει την ανάγκη οικοδόμησης ενός σταθερού πλαισίου συνεργασίας με τους στρατηγικούς εταίρους μας στον τομέα της ενέργειας και των πόρων, το οποίο θα συμμορφώνεται από κάθε άποψη με τους κανόνες της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς·

17.  πιστεύει ότι ο βελτιωμένος συντονισμός μεταξύ των ίδιων των κρατών μελών και μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής πρέπει να επιτρέψει στα κράτη μέλη να επωφεληθούν πλήρως από την πολιτική και οικονομική βαρύτητα της Ένωσης· επικροτεί στο πλαίσιο αυτό την πρόταση απόφασης της Επιτροπής για συγκρότηση μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών όσον αφορά τις διακυβερνητικές συμφωνίες μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών στον τομέα της ενέργειας· υπογραμμίζει την πρόσθετη αξία της γνωμοδότησης της Επιτροπής και της συνδρομής που μπορεί αυτή να προσφέρει κατά τη διάρκεια της διαπραγματευτικής διεργασίας προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι οι διακυβερνητικές συμφωνίες είναι συμβατές με τη νομοθεσία για την εσωτερική αγορά ενέργειας, σύμφωνα με τους μακροπρόθεσμους στόχους της ΕΕ για την ενέργεια και την αλλαγή του κλίματος·

18.  τονίζει ότι η δημιουργία ενός μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών για τις διακυβερνητικές συμφωνίες μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής θα ενίσχυε σε πολύ μεγάλο βαθμό τη διαφάνεια, τον συντονισμό και την αποτελεσματικότητα της εν λόγω πολιτικής σε ολόκληρη την ΕΕ·

19.  ζητεί στενότερο συντονισμό μεταξύ του Συμβουλίου, της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης προκειμένου να ακολουθούν μια κοινή στρατηγική όσον αφορά τα ζητήματα της κοινής εξωτερικής πολιτικής για την ενέργεια· τονίζει την ανάγκη σύστασης ενός επιτελείου για την ενεργειακή πολιτική εντός της ΕΥΕΔ προκειμένου να συμμετάσχουν οι αντιπροσωπείες της ΕΕ επιτόπου στην άσκηση ενεργειακής διπλωματίας·

20.  υποστηρίζει τη χρήση μέσων όπως είναι ο μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης στις σχέσεις με τους προμηθευτές ενέργειας και τις χώρες διαμετακόμισης· είναι πεπεισμένο ότι απαιτείται περαιτέρω προώθηση της ιδέας του κοινού εφοδιασμού ενεργειακών πρώτων υλών από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του αυξανόμενου ανταγωνισμού για πόρους και των υφιστάμενων μονοπωλίων παραγωγής·

21.  καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εντοπίσουν φραγμούς στο εμπόριο και στις επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας στο πλαίσιο των σχέσεών τους με τρίτες χώρες και να αναλάβουν δράσεις, όπου κρίνεται απαραίτητο, για την εξάλειψή τους τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και μέσω του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου·

22.  στηρίζει την πρόταση του Συμβουλίου να αναλυθεί η λειτουργία της συνθήκης για την ίδρυση της Ενεργειακής Κοινότητας και τη θέσπιση χάρτη πορείας που θα επιτρέψει τον γρηγορότερο εκσυγχρονισμό των τομέων της ενέργειας· ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και τεχνολογιών, όπως τα έξυπνα δίκτυα προκειμένου να δοθεί ώθηση στην ολοκλήρωση των ανανεώσιμων ενεργειών και να αυξηθεί η ενεργειακή απόδοση· στηρίζει ως εκ τούτου την ιδέα να δοθεί νέα ώθηση στη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας και προτείνει την καθιέρωση στρατηγικών εταιρικών σχέσεων για τον σκοπό αυτόν· επαναλαμβάνει ότι πρέπει να αναπτυχθεί η κοινωνική διάσταση της συνθήκης έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά προβλήματα όπως η ενεργειακή ένδεια και η διαφθορά·

23.  καλεί την Επιτροπή να προβάλει τη σημασία και την αναγκαιότητα της Συνδιάσκεψης για τον Χάρτη Ενέργειας, ώστε να αξιοποιηθεί καλύτερα το δυναμικό του Χάρτη Ενέργειας σε καίριους τομείς όπως το εμπόριο, η διαμετακόμιση, οι επενδύσεις και η επίλυση διαφορών, μεταξύ άλλων με την επέκταση της Συνθήκης για τον Χάρτη Ενέργειας στις χώρες που δεν τον έχουν υπογράψει και/ή επικυρώσει·

24.  θεωρεί ότι κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να δημοσιεύει και να υποβάλλει στη Eurostat τη μέση διμερή τιμή εισαγωγής της για το φυσικό αέριο τουλάχιστον ανά τρίμηνο, με καθυστέρηση το πολύ δύο τρίμηνα·

25.  θεωρεί ότι η εφαρμογή μιας συνεπούς και συνεκτικής εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ απαιτεί τακτικό συντονισμό μεταξύ κρατών μελών και Επιτροπής· καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιεί τακτικές ανταλλαγές με τα κράτη μέλη, κυρίως μέσω της προτεινόμενης στρατηγικής ομάδας για τη διεθνή ενεργειακή συνεργασία, σχετικά με τις προτεραιότητες και τις δραστηριότητες της ΕΕ και των κρατών μελών στον τομέα της εξωτερικής ενεργειακής στρατηγικής σε πολιτικό επίπεδο και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων· ζητεί τη συμμετοχή ανεξάρτητων ρυθμιστικών αρχών ενέργειας ως εμπειρογνωμόνων στη στρατηγική ομάδα για τη διεθνή ενεργειακή συνεργασία λόγω της εμπειρίας και της βαθιάς γνώσης τους για τη λειτουργία των διασυνοριακών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου·

26.  θεωρεί ότι τα μέτρα που προτείνει η Επιτροπή θα μπορούσαν να καταστούν αποτελεσματικότερα με το να τους δοθεί προτεραιότητα, να οριστούν χρονικά πλαίσια και σχέδια δράσης και με το να παρέχονται στοιχεία για την πρόοδο που σημειώνεται και τις προθεσμίες·

27.  θεωρεί ότι η εξασφάλιση συνοχής μεταξύ των οριζόντιων στόχων που διατυπώνονται στη Συνθήκη της Λισαβόνας είναι κρίσιμης σημασίας για την εξωτερική ενεργειακή πολιτική της ΕΕ· ζητεί να ενημερώνεται έγκαιρα το Κοινοβούλιο σχετικά με τα έργα προτεραιότητας της ΕΕ·

28.  ζητεί από τα κράτη μέλη να μη συνάπτουν συμβάσεις που αφορούν την προμήθεια ενέργειας ή τεχνολογιών που σχετίζονται με την ενέργεια με τρίτες χώρες οι οποίες καταπατούν τα συμφέροντα άλλου κράτους μέλους της Ένωσης·

29.  εκτιμά ότι πρέπει να πραγματοποιούνται τακτικές συζητήσεις σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εξωτερική ενεργειακή πολιτική της ΕΕ κατά τη διάρκεια επίσημων και άτυπων συνεδριάσεων των υπουργών ενέργειας στο Συμβούλιο με τη συμμετοχή και σθεναρή υποστήριξη του Ύπατου Εκπροσώπου, του Επιτρόπου για την Ενέργεια και των σχετικών υπηρεσιών τους· συνεδριάσεις αυτού του τύπου πρέπει επίσης να χρησιμοποιούνται για το συντονισμό κοινής και συνεπούς ευρωπαϊκής θέσης πριν από συναντήσεις υψηλού επιπέδου στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών όπως οι ΔΟΕ, ΟΗΕ, IRENA, IPEEC και IAEA, στις οποίες έχει σημασία η ΕΕ να διαδραματίζει πιο ενεργό ρόλο και να ασκεί επιρροή· το Κοινοβούλιο θα πρέπει να ενημερώνεται τακτικά και να καλείται να γνωμοδοτεί επί όλων των σχετικών θεμάτων·

30.  πιστεύει ότι, στην περίπτωση που ένα έργο υποδομής στρατηγικής σημασίας επηρεάζει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού για την ΕΕ στο σύνολό της, το Συμβούλιο πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να αναθέσει στην Επιτροπή εντολή για τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων και ότι η ανάθεση μιας τέτοιας εντολής πρέπει επίσης να εξετάζεται σε περίπτωση που θεωρηθεί ότι άλλες διακυβερνητικές συμφωνίες έχουν σημαντικό αντίκτυπο στους μακροπρόθεσμους στόχους της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, ιδίως στην ανεξαρτησία της στον τομέα της ενέργειας· ζητεί εν προκειμένω σωστή διαβούλευση και επικοινωνία με το Κοινοβούλιο·

31.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει ένα εργαλείο ανταλλαγής πληροφοριών προκειμένου να συλλέγονται και να καθίστανται διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με ενεργειακά προγράμματα και με έργα σε τρίτες χώρες των κρατών μελών και των διοικητικών και χρηματοπιστωτικών φορέων της ΕΕ∙ καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν, μέσα σε αυτά τα πλαίσια, τα σχετικά στοιχεία στην Επιτροπή·

32.  καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας και να συνεργάζεται ως προς αυτό με κράτη μέλη και διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΔΟΕ· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει νομική πράξη για το σκοπό αυτό πριν από το τέλος του 2012·

33.  τονίζει ότι, δεδομένης της υψηλής εξάρτησης της Ένωσης από εισαγωγές ενέργειας, η αυξημένη διαφοροποίηση των πηγών ανεφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένων των νέων πηγών ενέργειας, και των οδών διαμετακόμισης, καθώς επίσης η ανάπτυξη της παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ΕΕ, έχουν επείγοντα χαρακτήρα και αποτελούν βασικό στοιχείο στήριξης της πολιτικής εξωτερικής ασφάλειας, του στρατηγικού ρόλου και του ανεξάρτητου χαρακτήρα, της συνοχής, της αξιοπιστίας και της αποτελεσματικότητας της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης·

34.  ζητεί τη χάραξη μιας συντονισμένης, ενιαίας στρατηγικής πολιτικής της ΕΕ για την ανάδειξη νέων προμηθευτών ενέργειας, με ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση των συνθηκών ανταγωνισμού στην ΕΕ ώστε να δοθούν ευκαιρίες σε νέους προμηθευτές να εισέλθουν στην αγορά της ΕΕ·

35.  ζητεί μεγαλύτερες συνέργειες μεταξύ των πολιτικών εμπορίου και ενέργειας της ΕΕ σύμφωνα με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»· υπογραμμίζει την ανάγκη προώθησης δομών παγκόσμιας διακυβέρνησης για τις πρώτες ύλες, προκειμένου να μειωθούν οι διεθνείς εντάσεις στον εν λόγω τομέα, και επαινεί το παράδειγμα του Διεθνούς Φόρουμ Ενέργειας (IEF) ως προς αυτό· θεωρεί βασική προτεραιότητα τη σύναψη συμβάσεων με τους στρατηγικούς εμπορικούς εταίρους μας για τη μακροπρόθεσμη παροχή ενέργειας και πρώτων υλών σε δίκαιες τιμές· καλεί, συνεπώς, την ΕΕ να υιοθετήσει μια συνεκτική στρατηγική όσον αφορά τη σύναψη συμβάσεων ενεργειακού εφοδιασμού με τους συγκεκριμένους εταίρους·

Διαφοροποίηση – ενισχυμένη ασφάλεια του ευρωπαϊκού ενεργειακού εφοδιασμού

36.  υπογραμμίζει ότι η Συνθήκη ΕΕ ζητεί αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών, η οποία θα πρέπει να αποτελεί μέρος τόσο της καθημερινής εργασίας όσο και της διαχείρισης των κρίσεων της εσωτερικής και εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής· ζητεί από την Επιτροπή να δώσει σαφή ορισμό στην «ενεργειακή αλληλεγγύη» προκειμένου να εξασφαλίσει ότι θα τηρείται από όλα τα κράτη μέλη·

37.  επισημαίνει ότι η αυξανόμενη εξάρτηση της ΕΕ από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα θα υπονομεύσει την πολιτική της επιρροή και μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ανεξαρτησία της διαδικασίας λήψης αποφάσεων σε άλλους τομείς πολιτικής και ότι μόνο η πλήρης μετάβαση σε περιβαλλοντικά ορθό ενεργειακό εφοδιασμό και ενεργειακή απόδοση και διασύνδεση, η αλληλεξάρτηση και η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών μπορούν να αντισταθμίσουν αυτό το ανεπιθύμητο φαινόμενο·

38.  τονίζει ότι η κοινή ενεργειακή πολιτική της ΕΕ και οι στρατηγικοί στόχοι πρέπει να αντικατοπτρίζονται κατάλληλα στις εξωτερικές της σχέσεις καθώς και στις περιφερειακές πολιτικές και την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας·

39.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει επίσης την έρευνα και την ανάπτυξη στο πεδίο των ιδίων ενεργειακών πόρων και την εξασφάλιση και διαφοροποίηση των προμηθευτών, των πηγών εφοδιασμού και των διαύλων μεταφοράς καυσίμων στις μεμονωμένες περιφέρειες της ΕΕ, έτσι ώστε να είναι διαθέσιμοι τουλάχιστον δύο διαφορετικοί προμηθευτές, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής «Προτεραιότητες για την ενεργειακή υποδομή για το 2020 και μετέπειτα - Προσχέδιο για ενοποιημένο ευρωπαϊκό ενεργειακό δίκτυο» (COM(2010)0677

40.  υπογραμμίζει ότι η εξωτερική ενεργειακή πολιτική της ΕΕ θα πρέπει να συνεισφέρει στην εξασφάλιση μιας ασφαλούς, σίγουρης, βιώσιμης και προσιτής οικονομικά ενέργειας, σε συμφωνία με τους γενικούς στόχους της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, την ανταγωνιστικότητα, την ασφάλεια εφοδιασμού και τη βιωσιμότητα, καθώς και με τους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους της ΕΕ για το 2050·

41.  τονίζει ότι πρέπει να επισπευστούν οι ενέργειες για τη διαφοροποίηση προμηθευτών, οδών και πηγών ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τους διαδρόμους ενεργειακής υποδομής προτεραιότητας, ιδίως εκείνες που αποσκοπούν στη δημιουργία μιας πραγματικά ανταγωνιστικής αγοράς φυσικού αερίου, στη δημιουργία νέων διαδρόμων μεταφοράς φυσικού αερίου (νότιος διάδρομος και λεκάνη της Μεσογείου), στην ενίσχυση των υφισταμένων διαδρόμων (ανατολικός διάδρομος) και στη δημιουργία πραγματικού ανταγωνισμού μεταξύ πηγών εφοδιασμού φυσικού αερίου, αυξάνοντας το μερίδιο υγροποιημένου φυσικού αερίου της ΕΕ και βρίσκοντας νέους, απομακρυσμένους προμηθευτές (Αυστραλία, Καναδάς, ΗΠΑ, Λατινική Αμερική, Υποσαχάρια Αφρική, Κεντρική Ασία κ.λπ.)·

42.  τονίζει, επίσης, πόσο σημαντικό είναι να βελτιωθεί η διασύνδεση ενεργειακών δικτύων και να συμπληρωθούν ο ευρωμεσογειακός και ο ευρωατλαντικός δακτύλιος ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και το σχέδιο διασύνδεσης των αγορών ενέργειας της Βαλτικής, εκσυγχρονίζοντας και αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα το υφιστάμενο σύνολο σταθμών ηλεκτροπαραγωγής και σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με φυσικό αέριο, καθώς και τις υποδομές (συνδέσεις, δίκτυα, αγωγοί, δίκτυα μεταφοράς, αποθήκευση και τερματικοί σταθμοί ΥΦΑ)· αυτά τα μέτρα θα πρέπει να εξασφαλίσουν ότι κανένα κράτος μέλος δεν παραμένει ενεργειακά απομονωμένο και ότι η ενέργεια κινείται ελεύθερα σε ολόκληρη την ΕΕ· χαιρετίζει επ' αυτού την προταθείσα διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη'·

43.  καλεί την Επιτροπή να στηρίξει την ένταξη της λεγόμενης «ρήτρας ενεργειακής ασφάλειας» στις εμπορικές συμφωνίες, στις συμφωνίες σύνδεσης και στις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας που συνάπτονται με τις χώρες παραγωγής και διαμετακόμισης, με την οποία θα θεσπίζεται κώδικας συμπεριφοράς και θα περιγράφονται ρητώς τα μέτρα που θα λαμβάνονται σε περίπτωση μονομερούς τροποποίησης των όρων της σύμβασης από έναν εκ των συμβαλλομένων εταίρων·

44.  χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Σχετικά με την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και τη διεθνή συνεργασία - »Η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ: η συνεργασία με τους πέραν των συνόρων μας εταίρους'' (COM(2011)0539)· πιστεύει, ωστόσο, ότι απαιτούνται επιπρόσθετα μέσα που θα βασίζονται στην αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών προκειμένου η ΕΕ να είναι σε θέση να προστατεύσει τα συμφέροντά της όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια και κατά τις διαπραγματεύσεις με εξωτερικούς εταίρους, ιδίως σε καταστάσεις κρίσης·

45.  καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει μια πλήρη δέσμη βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων προτεραιοτήτων ενεργειακής πολιτικής σε σχέση με τους γείτονές της προκειμένου να διαμορφωθεί ένας κοινός δικαιικός χώρος που θα βασίζεται σε αρχές και σε κανόνες που απορρέουν από το κεκτημένο της εσωτερικής αγοράς· τονίζει τη σημασία της περαιτέρω διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Κοινότητας και της δημιουργίας νομικών μηχανισμών ελέγχου για την αντιμετώπιση μιας ελλιπούς εφαρμογής του κεκτημένου·

46.  υποστηρίζει τον πολιτικό και οικονομικό διάλογο με τις γειτονικές χώρες της ΕΕ σχετικά με την εκμετάλλευση των νέων πηγών ενέργειας·

47.  ζητεί την εφαρμογή υφιστάμενων μηχανισμών και τη δημιουργία νέων, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας και της Συνέργειας του Εύξεινου Πόντου, προκειμένου να ενισχυθεί η συνεργασία και να επιτευχθεί μεγαλύτερη διαφάνεια και σταθερότητα του εφοδιασμού και της διαμετακόμισης·

48.  τάσσεται υπέρ του πολιτικού διαλόγου με τη Νορβηγία και τη Ρωσία σχετικά με τη διερεύνηση νέων πηγών ενέργειας στη Θάλασσα του Μπάρεντς, με βασική προϋπόθεση την προστασία του ευάλωτου περιβάλλοντος της Αρκτικής, και υπέρ της συνεργασίας με τη Νορβηγία για την εισαγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας με υποβρύχια καλώδια τροφοδοσίας μεγάλων αποστάσεων· ζητεί την ταχύτερη διαμόρφωση μιας στρατηγικής της Ένωσης για την Αρκτική·

49.  θεωρεί ότι ο διάλογος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής είναι αφενός απαραίτητος για την αποσύνδεση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης από τη χρήση ενεργειακών πόρων και για την προώθηση περισσότερης προβλεψιμότητας στις ενεργειακές αγορές και, αφετέρου, ευνοεί τις πολιτικές σχέσεις· τονίζει τη σημασία του διαλόγου με αναδυόμενες οικονομίες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία, η Ινδονησία και η Νότιος Αφρική, παράλληλα με τις άλλες καίριας σημασίας καταναλώτριες χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία·

50.  διατυπώνει την άποψη ότι η ΕΕ πρέπει να προωθήσει την ανάπτυξη και εμβάθυνση της συνεργασίας στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής με τρίτες χώρες που μοιράζονται τις ίδιες αξίες και είναι πρόθυμες να προβούν σε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και να προάγουν τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ·

51.  επικροτεί τις συστάσεις της Επιτροπής για ενισχυμένη πολιτική συνεργασία με τους ανατολικούς γείτονες και θεωρεί σημαντικό να εξετασθούν ως εξαιρετικά επείγοντα τα θέματα της προσχώρησης της Τουρκίας στη Συνθήκη για την Κοινότητα Ενέργειας και του ανοίγματος του κεφαλαίου για την ενέργεια στις διαπραγματεύσεις για την προσχώρησή της στην ΕΕ· επιπροσθέτως, χαιρετίζει την πρωτοβουλία για τριμερή διάλογο (ΕΕ-Ουκρανίας-Ρωσίας) και τονίζει την ανάγκη να εξασφαλιστεί ενδελεχής πολιτική και διοικητική συνεργασία και με τους δύο εταίρους·

52.  υπογραμμίζει ότι οι δράσεις για αύξηση της εσωτερικής παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι κρίσιμης σημασίας για τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τις εισαγωγές υδρογονανθράκων· υποστηρίζει ότι θα πρέπει να αξιολογηθεί εκ νέου η διάρθρωση της παραγωγής και διανομής ενέργειας της ΕΕ σύμφωνα με τους μακροπρόθεσμους στόχους για την ενέργεια και το κλίμα·

53.  υπενθυμίζει τη σημαντική συνεισφορά του ΥΦΑ στον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ και ζητεί ενίσχυση της συνεργασίας με τους κύριους προμηθευτές και τους σημερινούς και μελλοντικούς καταναλωτές·

54.  τονίζει ότι η διαφοροποίηση θα πρέπει να συνεπάγεται νέες, εκτός Ρωσίας πηγές πετρελαίου, φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας για τα κράτη μέλη που εξαρτώνται πλήρως από τον συγκεκριμένο προμηθευτή· υπογραμμίζει ότι ενώ το ρωσικό φυσικό αέριο συνιστά μόλις το 24% της κατανάλωσης φυσικού αερίου σε επίπεδο ΕΕ, το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από 48% και έως και 100% σε δώδεκα από τα 27 κράτη μέλη και ως εκ τούτου έχει άμεσο αντίκτυπο στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ένωσης·

55.  εκτιμά ότι με την ανάπτυξη νέων, μη συμβατικών ενεργειακών τεχνολογιών (πετρελαιοφόρος άμμος και σχιστολιθικό φυσικό αέριο από τον Καναδά, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, το Κατάρ, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, ενεργειακή εξερεύνηση της Αρκτικής, και περαιτέρω δραστηριότητες εκμετάλλευσης στο Ιράκ, τη Βενεζουέλα και χώρες της Αφρικής), αναδύονται νέοι παράγοντες, συνεργάτες και περιοχές ως πιθανοί μελλοντικοί προμηθευτές, και η ΕΕ πρέπει επομένως να συγκεντρώσει επίσης τις προσπάθειές της στο πώς θα επωφεληθεί πλήρως από αυτήν τη νέα κατάσταση και να αναπτύξει νέες ενεργειακές συνεργασίες προκειμένου να διαφοροποιήσει τους προμηθευτές της·

56.  υπογραμμίζει τη βαρύνουσα σημασία που έχει η μετάβαση στην ενεργειακή οικονομία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα· τονίζει την ανάγκη διατήρησης της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας, μεταξύ άλλων χάρη σε κατάλληλα μέσα εμπορικής πολιτικής· θεωρεί ότι ο τρόπος μετάβασης στην ενεργειακή οικονομία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα πρέπει να προσαρμόζεται στις δυνατότητες της δεδομένης γεωγραφικής περιοχής, στις ιδιαιτερότητες του ενεργειακού συστήματος και στο ενεργειακό μίγμα του εκάστοτε κράτους μέλους και της γεωλογικής του δομής· πιστεύει ότι η εν λόγω προσέγγιση εγγυάται τη διατήρηση του υψηλότερου επιπέδου ασφάλειας του εφοδιασμού και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, ενώ παράλληλα διαφυλάσσεται η συμβατικά εδραιωμένη αυτονομία ενός εκάστου κράτους μέλους όσον αφορά την εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων, την επιλογή των ενεργειακών πηγών και τη γενική διάρθρωση του ενεργειακού εφοδιασμού·

57.  αναγνωρίζει τη σπουδαιότητα των άμεσων επενδύσεων της ΕΕ στο εξωτερικό για την κατασκευή και τον εκσυγχρονισμό της ενεργειακής υποδομής στις αναπτυσσόμενες χώρες· ταυτόχρονα τονίζει ότι πρέπει να διασφαλιστεί η ανάλογη νομική προστασία των επενδύσεων, πράγμα που συνεπάγεται την επέκταση του κεκτημένου της ΕΕ σε τρίτες χώρες (μεταξύ άλλων με την ενίσχυση και την επέκταση της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα)·

58.  υπογραμμίζει τη σημασία της ευρείας συνεργασίας στην περιοχή της Αρκτικής, ιδίως μεταξύ χωρών του ευρωατλαντικού χώρου·

Αειφορία – ενισχυμένη συνεργασία με προμηθεύτριες χώρες και διεθνείς οργανισμούς

59.  πιστεύει ότι η αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση ενέργειας και η υψηλή συγκέντρωση αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων σε κατά κύριο λόγο ασταθείς και μη δημοκρατικές χώρες καθιστά την ΕΕ ευάλωτη και υπονομεύει έντονα την ανάπτυξη αξιόπιστων, αποτελεσματικών και συνεκτικών κοινών ευρωπαϊκών πολιτικών·

60.  κρίνει ότι οι ενεργειακές εταιρικές σχέσεις της ΕΕ και η συμμετοχή της ΕΕ σε παγκόσμια φόρα όπως το G-20 πρέπει να χρησιμοποιούνται για να προάγουν πιο βιώσιμες ενεργειακές πολιτικές σε τρίτες χώρες, βελτιώνοντας ταυτόχρονα τη διαφάνεια της αγοράς, περιορίζοντας τη μεταβλητότητα των διεθνών αγορών και συμβάλλοντας στη διαμόρφωση μιας παγκόσμιας ενεργειακής αγοράς που θα είναι λιγότερο ευπρόσβλητη σε αιφνίδιες μεταβολές και διακοπές του εφοδιασμού·

61.  επισημαίνει την ανάγκη για εξάπλωση των συνδέσεων μεταξύ του ευρωπαϊκού ενεργειακού δικτύου και των γειτονικών χωρών (Δυτικά Βαλκάνια, ανατολικές γειτονικές χώρες, χώρες της Κασπίας Θάλασσας, της Βόρειας Αφρικής και της Εγγύς Ανατολής), οικοδομώντας νέες διασυνδέσεις και προωθώντας μια ευρύτερη ρυθμιστική ζώνη, επεκτείνοντας όσο το δυνατόν περισσότερο τα περιβαλλοντικά πρότυπα και τα πρότυπα ασφαλείας της ΕΕ με σκοπό να εξασφαλισθεί ότι όλοι οι τύποι σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που βρίσκονται πλησίον των συνόρων της ΕΕ συμμορφώνονται προς τα υψηλότερα πρότυπα πυρηνικής ασφάλειας·

62.  τονίζει ότι έχει σημασία να επιδιώκονται έργα υποδομής κοινού ενδιαφέροντος όπως ορίζεται στην πρόταση κανονισμού της Επιτροπής σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές και την ανακοίνωση της Επιτροπής με θέμα «Προτεραιότητες για την ενεργειακή υποδομή για το 2020 και μετέπειτα'· δεδομένης της στρατηγικής σημασίας των έργων αυτών, θεωρεί πολύ σημαντικό οι συνακόλουθες συμφωνίες με εξωτερικούς εταίρους να λάβουν την ανάλογη προτεραιότητα, να αναπτυχθούν με βιώσιμο τρόπο και να συναφθούν γρήγορα εντός ενός συστήματος αγοράς που θα βασίζεται σε κανόνες·

63. επισημαίνει ότι στον ενεργειακό διάλογο μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας, όπου η ΕΕ πρέπει να εκφράζεται με μία φωνή, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ειδική και εξαρτημένη κατάσταση των κρατών μελών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης καθώς η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού τους μπορεί να κατοχυρωθεί μόνο με τη διασύνδεση σε ευρωπαϊκό επίπεδο του συνόλου των ενεργειακών υποδομών και με την πλήρη εφαρμογή των κανόνων της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς· θεωρεί ότι στο διάλογο πρέπει να ληφθούν υπόψη σημαντικά ζητήματα όπως η πρόσβαση σε ενεργειακούς πόρους, ενεργειακά δίκτυα και αγορές εξαγωγής ενέργειας, η προστασία των επενδύσεων, η αμοιβαιότητα, η πρόληψη κρίσεων και η συνεργασία, οι κοινές συνθήκες ανταγωνισμού και ο καθορισμός τιμών για την ενέργεια· τονίζει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα του αγωγού Ντρούζμπα και ότι πρέπει να υιοθετηθούν ειδικά μέτρα σε επίπεδο ΕΕ με σκοπό την ανανέωση της προμήθειας πετρελαίου μέσω του νυν κλειστού τμήματος του αγωγού·

64.  τονίζει ότι καθώς τα κράτη μέλη αρχίζουν τη διασύνδεση και την ολοκλήρωση των εθνικών τους αγορών μέσω επενδύσεων σε υποδομές και της έγκρισης κοινών κανόνων, θα πρέπει επίσης να καταβληθούν προσπάθειες για συνεργασία με τη Ρωσία προκειμένου να επισημανθούν δημιουργικά και αμοιβαίως αποδεκτά μέτρα με στόχο τη μείωση των αποκλίσεων μεταξύ των δύο ενεργειακών αγορών·

65.  υπογραμμίζει τη σημασία του ενεργειακού διαλόγου με τη Ρωσία και ενός οδικού χάρτη ΕΕ-Ρωσίας, όπως πρότεινε το Συμβούλιο Ενέργειας· υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας σε τομείς αμοιβαίου οφέλους, όπως η κοινή έρευνα και η μεταφορά τεχνολογίας, ιδιαίτερα όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας·

66.  ζητεί η συνθήκη για τον χάρτη ενέργειας να επεκταθεί σε περισσότερες χώρες και οι συμμετέχοντες στη διάσκεψης για τον χάρτη ενέργειας να εργασθούν με στόχο τη διαπραγμάτευση διευθέτησης διαφορών που θα οδηγήσει στην πλήρη αποδοχή των αρχών του χάρτη ενέργειας και των πρωτοκόλλων του από τη Ρωσία·

67.  ζητεί να ενισχυθεί η στρατηγική εταιρική σχέση με τη Ρωσία μέσω της σύναψης νέας συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας· τονίζει ότι αυτή η νέα συμφωνία θα πρέπει να είναι απολύτως σύμφωνη με τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς και με τις ρυθμίσεις της τρίτης δέσμης μέτρων για την ενέργεια της ΕΕ και να στηρίζεται στον αλληλοσεβασμό και την αμοιβαιότητα· τονίζει ότι η Ρωσία έχει ήδη δεσμευθεί με το άρθρο 45 της συνθήκης για το Χάρτη της Ενέργειας· εκφράζει την πεποίθηση ότι η επικύρωση από τη Ρωσία της συνθήκης για το Χάρτη της Ενέργειας θα είναι αμοιβαία επωφελής για τις διμερείς ενεργειακές σχέσεις·

68.  τονίζει τον ρόλο της κοινοβουλευτικής συνέλευσης Euronest που θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και θα έχει ως εκ τούτου θετικό αντίκτυπο στα θέματα που αφορούν την ενεργειακή ασφάλεια·

69.  υπενθυμίζει ότι οι χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου αποτελούν ήδη μέρος της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ και ότι η συνεργασία τους είναι πολύ σημαντική για την επίτευξη των ενεργειακών στόχων του 2020∙ επικροτεί τις τρέχουσες πρωτοβουλίες για ενίσχυση της συνεργασίας με την Ελβετία που πρέπει επίσης να αποσκοπεί στην πλήρη ένταξή της στην εσωτερική ενεργειακή αγορά της ΕΕ·

70.  πιστεύει ότι η εξωτερική ενεργειακή πολιτική της ΕΕ πρέπει να βασίζεται και να προωθεί τις αρχές της αλληλεγγύης, της διαφάνειας, της επικουρικότητας, της αειφορίας, της συνεργασίας, της αμοιβαιότητας, τη βασιζόμενη σε κανόνες προσέγγιση της αγοράς και στον συντονισμό μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών της και των χωρών εταίρων· πιστεύει ότι η τήρηση των οριζοντίων στόχων που εμπεριέχονται στη Συνθήκη της Λισαβόνας είναι καθοριστική για την επιβεβαίωση του ρόλου της Ευρώπης μέσα στο μεταβαλλόμενο πλαίσιο της περιφερειακής πολιτικής· καλεί το Συμβούλιο να δώσει στην Επιτροπή εντολή για έναρξη διαπραγματεύσεων σχετικά με τη μετατροπή των σημερινών μνημονίων συμφωνίας με γειτονικά κράτη για θέματα ενέργειας σε νομικά δεσμευτικά κείμενα·

71.  τονίζει τη σημασία της περαιτέρω ανάπτυξης της εταιρικής σχέσης Αφρικής-ΕΕ στον τομέα της ενέργειας που ξεκίνησε το 2010·

72.  εκφράζει την πεποίθηση ότι η αποτελεσματικότερη διαχείριση σε παγκόσμιο επίπεδο θα βελτίωνε τη συνεργασία με τις χώρες παραγωγής, διαμετακόμισης και κατανάλωσης· πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει, συνεπώς, να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο όσον αφορά τη διεθνή διαχείριση της ενεργειακής πολιτικής προκειμένου να προωθήσει τις αρχές της διαφάνειας και της ισοτιμίας, να επιδιώξει τη βιωσιμότητα, να μειώσει το κόστος συναλλαγής και να θεσπίσει κίνητρα για τους συμμετέχοντες στην αγορά προκειμένου να ανταγωνιστούν με κριτήριο τις τιμές και την ποιότητα·

73.  επικροτεί την ενσωμάτωση του στόχου για καθολική πρόσβαση στην ενέργεια έως το 2030 στην ανακοίνωση με τίτλο «Η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ: σύμπραξη με εταίρους πέρα από τα σύνορα μας», και πιστεύει ότι, όσον αφορά τις αναπτυσσόμενες χώρες, ο στόχος πρέπει να είναι η αποκεντρωμένη, βιώσιμη και οικονομικά προσιτή ενέργεια ειδικά για τους αγροτικούς και τους φτωχούς πληθυσμούς· ενθαρρύνει τη στήριξη των καινοτόμων καθεστώτων πληρωμών με ιδιωτική και δημόσια συμμετοχή προκειμένου η πρόσβαση στην ενέργεια να είναι οικονομικά προσιτή στους τελικούς χρήστες·

74.  υπογραμμίζει ότι η βιώσιμη ενέργεια συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη και επαναλαμβάνει το αίτημά του για ειδικό «πρόγραμμα ενέργειας και ανάπτυξης» το οποίο θα εστιάζει σε ανανεώσιμες, ενεργειακά αποδοτικές, μικρής κλίμακας και αποκεντρωμένες ενεργειακές λύσεις καθώς και στην προώθηση της ανάπτυξης της θεσμικής ικανότητας και της μεταφοράς τεχνολογίας για τη διασφάλιση της τοπικής ιδιοκτησίας· επισημαίνει ότι ενδέχεται να απαιτούνται προγράμματα ανανεώσιμης ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα για την ικανοποίηση με βιώσιμο τρόπο της αυξανόμενης ενεργειακής ζήτησης από τα αστικά κέντρα και τη βιομηχανία, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες· υποστηρίζει ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει να ισχύουν τα καλύτερα δυνατά κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια·

75.  ζητεί να τηρούνται οι επιτακτικοί στόχοι ανάπτυξης της ΕΕ και επιδεικνύεται σεβασμός για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά τη διαπραγμάτευση με αναπτυσσόμενες χώρες για θέματα ενέργειας, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής προσέγγισης για επίτευξη ασφαλούς, βιώσιμου και ανταγωνιστικού ενεργειακού εφοδιασμού, θέτοντας στο επίκεντρο τα συμφέροντα των πολιτών στις αναπτυσσόμενες χώρες·

76.  τονίζει τη σημασία της διαφάνειας, της δημοκρατικής εποπτείας και της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στις σχέσεις με τρίτες χώρες στον τομέα της ενέργειας·

77.  υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να εξακολουθήσουν να περιλαμβάνονται κεντρικής σημασίας αρχές για το εμπόριο και τις επενδύσεις, μεταξύ άλλων εκείνες που προάγουν ίσους όρους ανταγωνισμού για τις επενδύσεις σε βιώσιμη ενέργεια, τόσο σε διμερείς συμφωνίες όσο και σε πολυμερή νομικά πλαίσια όπως η συνθήκη για τον χάρτη ενέργειας και ο ΠΟΕ, και να καταστεί δυνατή η επιβολή τους μέσω αποτελεσματικών μηχανισμών επίλυσης διαφορών·

78.  εκτιμά ότι ταυτόχρονα με τη συνεργασία στον τομέα της εκμετάλλευσης, της εμπορίας ενεργειακών προϊόντων και της διαμετακόμισης αυτών στην ΕΕ, υπάρχει επίσης η ανάγκη για ενίσχυση της συνεργασίας σε άλλα σημαντικά σχετιζόμενα με την ενέργεια ζητήματα· ζητεί συνεπώς να αναπτυχθούν στρατηγικές εταιρικές σχέσεις στον τομέα της ενέργειας ανάμεσα στην ΕΕ και βασικές τρίτες χώρες όπως οι χώρες BRICS και χώρες στις οποίες η κατανάλωση ενέργειας αυξάνεται ταχέως, μεταξύ άλλων, στους ακόλουθους τομείς:

   συνεργασία Ε&Α για τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα και καινοτομία,
   επενδύσεις στην παραγωγή βιώσιμης ενέργειας,
   ασφάλεια και προστασία των ενεργειακών τεχνολογιών,
   ανταλλαγή δεδομένων σχετικά με τη μεταφορά τεχνογνωσίας, μεταξύ άλλων στον τομέα των καθαρών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,
   προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και της εξοικονόμησης ενέργειας,
   εξισορρόπηση συστημάτων,
   ευφυή δίκτυα,
   αποθήκευση ενέργειας,
   έρευνα στο πεδίο της σύντηξης,
   τεχνολογία καθαρού άνθρακα και δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα·

79.  καλεί την Επιτροπή να απαιτεί και να επιβάλλει τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα ασφαλείας για τους πυρηνικούς σταθμούς σε γειτονικές χώρες της ΕΕ χρησιμοποιώντας όλες τις διαθέσιμες πράξεις και τις συνθήκες, όπως π.χ., τη σύμβαση για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακό πλαίσιο (σύμβαση του Espoo) και τη σύμβαση για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε θέματα περιβάλλοντος (σύμβαση του Aarhus)· καλεί αφενός τις γειτονικές χώρες της ΕΕ να εκτελέσουν εκτεταμένες προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων όσον αφορά την ασφάλεια και τους κινδύνους των πυρηνικών εγκαταστάσεων της ΕΕ και αφετέρου την Επιτροπή να παράσχει ενωσιακή τεχνική βοήθεια για το σκοπό αυτό·

80.  παροτρύνει την Επιτροπή να προωθήσει σε όλες τις σχετικές εμπορικές συμφωνίες της, μεταξύ δε άλλων και στο πλαίσιο του ΠΟΕ, την υιοθέτηση των αρχών της Πρωτοβουλίας Διαφάνειας των Εξορυκτικών Βιομηχανιών και των διεθνών προτύπων σχετικά με τη διακυβέρνηση των ενεργειακών αγορών, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής εξάλειψης των επιδοτήσεων για τα ορυκτά καύσιμα με ποσοτικούς στόχους·

81.  σημειώνει ότι για την αποθήκευση ενέργειας και ηλεκτρισμού που παράγονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για άλλες προηγμένες ενεργειακές εφαρμογές χρειάζεται σύνολο πρώτων υλών, περιλαμβανομένων των σπανίων γαιών, των οποίων η προμήθεια είναι σήμερα εξαιρετικά δύσκολη· θεωρεί ότι είναι αναγκαία μία συντονισμένη δράση από την ΕΕ και από άλλους πρωτοπόρους στον τομέα της τεχνολογίας, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας, με στόχο την προώθηση της έρευνας στη δημιουργία νέων πρώτων υλών και υποκατάστατων των πρώτων υλών ή στη μείωση της χρήσης πρώτων υλών οι οποίες είναι προβληματικές από πλευράς ασφάλειας του εφοδιασμού, τοξικότητας ή περιβαλλοντικού αντικτύπου·

82.  υποστηρίζει με στόχο την προώθηση, σε παγκόσμιο επίπεδο, μιας κατοχυρωμένης, ασφαλούς και ευαισθητοποιημένης σε θέματα περιβάλλοντος παραγωγής ενέργειας, την ενίσχυση και προώθηση της ακτινοπροστασίας και μέτρων διασφάλισης, των προτύπων πυρηνικής ασφάλειας, αυστηρών απαιτήσεων για την εκμετάλλευση θαλάσσιων κοιτασμάτων πετρελαίου και αερίου, της ασφάλειας της θαλάσσιας μεταφοράς αργού πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων και ΥΦΑ, καθώς και την ενίσχυση της συνεργασίας όσον αφορά τις νέες τεχνολογίες, την έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία και την επεξεργασία διεθνών προτύπων·

83.  θεωρεί ότι οι προκλήσεις της παγκόσμιας αλλαγής του κλίματος δεν μπορούν να περιοριστούν χωρίς τη συμμετοχή των χωρών με υψηλά επίπεδα εκπομπής αερίων και ενθαρρύνει την Επιτροπή να θεσπίσει κοινή στρατηγική προκειμένου να επιτύχει μια παγκόσμια λύση στην οποία θα συμμετέχουν αυτές οι χώρες· αναγνωρίζει ότι τρίτες χώρες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη συσσωρευμένη εμπειρογνωμοσύνη εντός της ΕΕ, που βασίζεται στην εμπειρία μας σχετικά με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΕ), και προτρέπει την Επιτροπή να παράσχει βοήθεια και να ενθαρρύνει τρίτες χώρες να συγκροτήσουν και να σχεδιάσουν το δικό τους ΣΕΕ, με σκοπό τη σύνδεση αυτών των συστημάτων με το ΣΕΕ της ΕΕ∙

84.  τονίζει ότι η Ευρώπη χρειάζεται μια μακροπρόθεσμη προοπτική για την άσκηση πολιτικής η οποία θα περιλαμβάνει νέες παγκόσμιες εταιρικές σχέσεις και μέσα διμερούς συνεργασίας που θα επιτρέπουν στην ΕΕ να διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διατύπωση της παγκόσμιας ενεργειακής ατζέντας αναλαμβάνοντας την ηγεσία στη διαμόρφωση νέων προτύπων για τις αγορές και στις διεθνείς προσπάθειες όσον αφορά την τεχνολογική έρευνα και καινοτομία στον τομέα της ενέργειας·

85.  υπογραμμίζει την ανάγκη για βελτίωση της συνεργασίας με τρίτες χώρες στους τομείς της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας προκειμένου να αντιμετωπιστούν παγκόσμιες προκλήσεις· πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει να συνεργάζεται στενά με σημαντικούς εξαγωγείς βιοκαυσίμων τρίτων χωρών προκειμένου να εξασφαλίσει ότι αυτές οι εναλλακτικές επιλογές καθαρής ενέργειας, που μπορούν να συμβάλουν στη διαφοροποίηση του εφοδιασμού, μπορούν να είναι πραγματικά βιώσιμες και ότι μπορεί να αποφευχθεί η έμμεση αλλαγή στη χρήση της γης με αρνητικές συνέπειες· υπογραμμίζει ότι οι εξωτερικές πηγές βιοκαυσίμων θα πρέπει να διέπονται από τα ίδια πρότυπα όπως ακριβώς οι πηγές της ΕΕ, ιδίως τα περιβαλλοντικά πρότυπα και τα πρότυπα για το κλίμα· πιστεύει ότι η Ένωση θα πρέπει να προωθεί την έγκριση τεχνολογιών βιοκαυσίμων δεύτερης και τρίτης γενιάς τόσο εσωτερικά όσο και στο εξωτερικό·

86.  εφιστά την προσοχή στην πολύπλοκη σχέση μεταξύ του ενεργειακού και του επισιτιστικού εφοδιασμού αφενός και της ασφάλειας αφετέρου, ιδιαίτερα όσον αφορά τα βιοκαύσιμα τα οποία μπορεί να έχουν αρνητικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες· πιστεύει δε ότι το δικαίωμα για τροφή πρέπει να υπερισχύει του στόχου της ΕΕ για ανανεώσιμη ενέργεια από βιοκαύσιμα·

87.  επισημαίνει ότι η εξάπλωση των αγροκαυσίμων στηρίζεται κατά κύριο λόγο στην επέκταση της βιομηχανικής μονοκαλλιέργειας μεγάλης κλίμακας, επεκτείνοντας κατά τον τρόπο αυτόν τις επιζήμιες γεωργικές πρακτικές για το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, τη γονιμότητα του εδάφους και τη διαθεσιμότητα των υδάτων· εκφράζει την ανησυχία του διότι, προωθώντας τη συγκέντρωση εγγείου ιδιοκτησίας, αυτή η εξάπλωση των αγροκαυσίμων ενδέχεται να έχει μείζονες συνέπειες ως προς την παραβίαση των δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας, την απώλεια της πρόσβασης σε φυσικούς πόρους ζωτικής σημασίας, την αποψίλωση των δασών και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος·

88.  εκφράζει την ανησυχία του για την ανυπαρξία δεσμευτικών κριτηρίων βιωσιμότητας για την παραγωγή βιομάζας εντός του πλαισίου της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· θεωρεί ότι, υπό αυτές τις συνθήκες, η βιοενέργεια θα μπορούσε να παίξει αρνητικό ρόλο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής αλλά και να γίνει ένας βασικός επιπρόσθετος παράγοντας αρπαγής γης, επισιτιστικής ανασφάλειας, αποδάσωσης και υποβάθμισης των δασών στις αναπτυσσόμενες χώρες· προτρέπει επομένως την Επιτροπή να αναπτύξει δεσμευτικά κριτήρια βιωσιμότητας με σκοπό την πρόληψη αρνητικών κλιματικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνεπειών λόγω της παραγωγής και χρήσης βιομάζας για ενέργεια·

89.  καλεί την ΕΕ να θεσπίσει μια πολιτική για τη βιώσιμη παραγωγή βιομάζας και τη χρήση της για ενεργειακούς σκοπούς, η οποία θα πληροί τις απαιτήσεις που τίθενται λόγω της κλιματικής αλλαγής ενώ παράλληλα θα συμβαδίζει με την πολιτική της Ένωσης για την αναπτυξιακή συνεργασία.

90.  θεωρεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να εξασφαλίσει ότι η ενέργεια θα καταστεί καίρια συνιστώσα των προγραμμάτων της για εξωτερική βοήθεια, καθώς η πρόσβαση στην ενέργεια, που έχει ουσιαστική σημασία για την οικονομική ανάπτυξη, εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση στις αναπτυσσόμενες χώρες·

91.  πιστεύει ότι η συνεργασία για την ανάπτυξη και εξάπλωση μελλοντοστραφών ενεργειακών τεχνολογιών θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της συνεργασίας της ΕΕ με εκβιομηχανισμένες χώρες εταίρους και αναδυόμενες οικονομίες·

92.  είναι της άποψης ότι η ΕΕ θα πρέπει να θέσει ενεργειακά ζητήματα στο επίκεντρο ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών, όπως η Ανατολική Εταιρική Σχέση, η Ένωση για τη Μεσόγειο και η ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας·

93.  ζητεί από την Επιτροπή να καταρτίσει κοινούς ενεργειακούς χάρτες πορείας, σε συνεργασία με όλους τους βασικούς προμηθευτές ενέργειας, με στρατηγικής σημασίας χώρες διαμετακόμισης, και να εισαγάγει εταιρικές σχέσεις με χώρες οι οποίες αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις και ακολουθούν παρόμοιες αρχές, κυρίως με στόχο την προώθηση της τεχνολογικής, ερευνητικής και βιομηχανικής συνεργασίας και τον καθορισμό κοινών προτύπων για τις τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση, τα ηλεκτρικά οχήματα, τις νέες και μη συμβατικές ενεργειακές τεχνολογίες και την ασφάλεια των θαλάσσιων γεωτρήσεων καθώς και την πυρηνική ασφάλεια και τη μη διάδοση πυρηνικών όπλων·

94.  με σκοπό να εξασφαλισθεί η πρόσβαση όλων στην ενέργεια και σύμφωνα με τον Αναπτυξιακό Στόχο της Χιλιετίας, επιβεβαιώνει ότι έχει σημασία να αυξηθούν οι ξένες άμεσες επενδύσεις της ΕΕ στην κατασκευή και τον εκσυγχρονισμό ενεργειακών υποδομών και στην ενεργειακή απόδοση σε αναπτυσσόμενες χώρες, μέσω της ικανότητας παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της στήριξης για τη δημιουργία κατάλληλων νομοθετικών πλαισίων ώστε να βοηθηθεί η διαφοροποίηση του ενεργειακού μείγματος των χωρών αυτών, ενισχύοντας ταυτόχρονα την προστασία των ευρωπαϊκών επενδύσεων στις χώρες αυτές με τα κατάλληλα νομικά μέσα·

95.  ζητεί συντονισμένη δράση με άλλους πρωτοπόρους στον τομέα της τεχνολογίας (π.χ. ΗΠΑ και Ιαπωνία) προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αναδυόμενες προκλήσεις, όπως η έλλειψη πρώτων υλών, σπάνιων γαιών, που πλήττουν την εξάπλωση των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την αποθήκευση ενέργειας και προηγμένες ενεργειακές εφαρμογές·

96.  ζητεί τα προγράμματα ενεργειακής συνεργασίας της ΕΕ με αναπτυσσόμενες χώρες να διευκολύνουν την κατάρτιση σχετικής με την αγορά δομής και κανόνων με στόχο να εξασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές των εν λόγω χωρών αντλούν οφέλη από την ανανεώσιμη ενέργεια με το κατάλληλο κόστος·

97.  θεωρεί ότι οι αυστηροί κανόνες πυρηνικής ασφάλειας που ισχύουν στην ΕΕ πρέπει να αντικατοπτρίζονται στις στρατηγικές της ΕΕ με χώρες που δεν ανήκουν στην Ένωση, ιδιαίτερα με τις γειτονικές εκείνες χώρες στις οποίες λειτουργούν ήδη ή προγραμματίζεται να κατασκευαστούν πυρηνικοί σταθμοί, οι οποίοι ενδέχεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ασφάλεια της ΕΕ·

98.  επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, την πρόσφατη δέσμευση του Διατλαντικού Οικονομικού Συμβουλίου και του Ενεργειακού Συμβουλίου ΕΕ-ΗΠΑ να ενθαρρύνουν τη συνεργασία όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια, τα πρότυπα ευφυών ενεργειακών δικτύων, την τεχνολογία υδρογόνου και κυψελών καυσίμου, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλες τεχνολογίες καθαρής ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και τις αποτελεσματικές πολιτικές για τη διευκόλυνση του εμπορίου και την εισαγωγή τεχνολογιών καθαρής ενέργειας στην αγορά· ζητεί να μεταδοθούν καλύτερα τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Ενέργειας ΕΕ-ΗΠΑ στις δομές λήψης αποφάσεων·

99.  υπογραμμίζει την ανάγκη για εμβάθυνση του διαλόγου που αφορά στρατηγικά ενεργειακά ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, προώθηση της συνεργασίας για τις ενεργειακές πολιτικές και ενίσχυση της συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε θέματα ενέργειας, ιδίως στον τομέα των ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών παραγωγής και μεταφοράς· ζητεί την καθιέρωση εταιρικής σχέσης για την ενεργειακή ασφάλεια με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία θα βασίζεται στην τρέχουσα συνεργασία στο πλαίσιο του Ενεργειακού Συμβουλίου ΗΠΑ-ΕΕ·

100.  υπογραμμίζει ότι το Διατλαντικό Οικονομικό Συμβούλιο πρέπει να ενθαρρύνει τη συνεργασία όσον αφορά τα ρυθμιστικά καθεστώτα, την έρευνα για βιώσιμη ενέργεια και την ενεργειακή απόδοση, την έρευνα για τη σύντηξη και την πυρηνική ασφάλεια, μεταξύ άλλων, και ζητεί τακτικό διάλογο με τη Ρωσία και με άλλους εταίρους σε θέματα ενέργειας για την ανάπτυξη και την καλύτερη εφαρμογή των διεθνών κανόνων για ασφαλή, κατοχυρωμένη και αποδοτική παραγωγή, μετάδοση, μεταφορά, αποθήκευση και επεξεργασία ενέργειας, καθώς και διμερές εμπόριο στις νέες ενεργειακές τεχνολογίες και προϊόντα, όπως τα βιοκαύσιμα·

101.  καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τη συνεργασία της με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, που παρέχει ζωτικής σημασίας πληροφορίες και δεδομένα σχετικά με τον ενεργειακό σχεδιασμό· πιστεύει ότι η ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη που δεν είναι μέλη του ΔΟΕ θα πρέπει να προσχωρήσουν σε αυτόν·

102.  επικροτεί τη συμμετοχή της ΕΕ στον διεθνή θερμοπυρηνικό πειραματικό αντιδραστήρα (ITER) και στο διεθνές φόρουμ γενεάς IV (GIF)·

103.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να συνεργασθούν περαιτέρω με τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη σε θέματα ενεργειακής ασφάλειας και για την προστασία κρίσιμων ενεργειακών υποδομών·

104.  ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ και άλλους συμμάχους για την προστασία των ενεργειακών υποδομών από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο· υπογραμμίζει ότι καθώς μεταβαίνουμε προς ένα «ευφυές» δίκτυο, ο κίνδυνος αυτός, που δεν μπορεί να προληφθεί με παραδοσιακά μέτρα ασφαλείας, θα καταστεί ακόμη πιο σημαντικός όσον αφορά την προστασία κρίσιμων υποδομών·

105.  επικροτεί την προτεινόμενη «ενεργειακή εταιρική σχέση ΕΕ-Νότιας Μεσογείου'· θεωρεί ότι αυτή η εταιρική σχέση πρέπει να εστιάσει στο τεράστιο δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ηλιακή ενέργεια) της εν λόγω περιοχής και ότι πρέπει να εφαρμόσει τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να συμβάλει στην κάλυψη των σημαντικών ενεργειακών αναγκών των χωρών της Νότιας Μεσογείου προσφέροντας βιώσιμες λύσεις·

106.  επαναλαμβάνει ότι η συνεργασία σε θέματα ενέργειας στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής πρέπει να συμβάλει στην προώθηση και όχι στην υπονόμευση των θεμελιωδών αξιών της Ένωσης, όπως ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η δημοκρατία, η χρηστή διακυβέρνηση, το κράτος δικαίου, ο κοινωνικός διάλογος, ο αμοιβαίος σεβασμός, η συνετή χρησιμοποίηση των φυσικών πόρων, η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και η ευρεία προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και να προαγάγει την ειρήνη και να συνάδει με τις εξωτερικές πολιτικές της Ένωσης·

107.  καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να καταρτίσουν, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερική Δράση, έως το τέλος του 2013, έναν ακριβή χάρτη πορείας που θα βασίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και τη διεθνή συνεργασία - «Η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ: η συνεργασία με τους πέραν των συνόρων μας εταίρους» (COM(2011)0539), με σκοπό τη διαμόρφωση μιας αποτελεσματικής ενεργειακής εξωτερικής πολιτικής που θα περιλαμβάνει βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιδιώξεις, στοχεύσεις και κατευθύνσεις, καθώς και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή τους.

108.  υπογραμμίζει τη σημασία της περιοχής του Ευξείνου Πόντου από την άποψη της διαφοροποίησης των πηγών και των οδών, του δυναμικού ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της γεωστρατηγικής της θέσης ως πύλης προς την περιοχή της Κασπίας θάλασσας, τη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία· πιστεύει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν βοήθεια για την πολυμερή συνεργασία όσον αφορά την ενέργεια στους τομείς της ολοκλήρωσης των αγορών, των ρυθμιστικών πλαισίων και των υποδομών· τονίζει, εν προκειμένω, τη μεγάλη σημασία του Νοτίου Διαδρόμου, του έργου Nabucco και του αγωγού μέσω της Κασπίας, καθώς και άλλων μικρότερων έργων·

109.  αναγνωρίζει τη συνεισφορά του ευρωπαϊκού προγράμματος γεωσκόπησης (GMES) στον εντοπισμό των πηγών ηλιακής ενέργειας στη Γη από το διάστημα· έχοντας υπόψη ότι το GMES έχει εντοπίσει το γεγονός ότι οι ζώνες ερήμου προσλαμβάνουν σε μία ημέρα μεγαλύτερη ποσότητα ηλιακής ενέργειας από αυτήν που καταναλώνει το σύνολο της ανθρωπότητας σε έναν χρόνο, καλεί την Επιτροπή να συνάψει εταιρικές σχέσεις με τα κράτη που καλύπτονται από μεγάλες εκτάσεις ερήμου, ιδίως δε με τα αφρικανικά κράτη, και να αναπτύξει στρατηγικές και τεχνολογίες για την αποδοτική χρήση του εν λόγω ενεργειακού δυναμικού, αξιοποιώντας μεταξύ άλλων τους μηχανισμούς για συνεργασία και ανάπτυξη που προβλέπονται στην ενεργειακή δέσμη μέτρων για την αλλαγή του κλίματος·

110.  ζητεί την περαιτέρω διεύρυνση της ιδιότητας του μέλους της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα (ECT) για να περιλάβει τις περισσότερες από τις γειτονικές χώρες της ΕΕ, ιδίως χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και τις δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας· υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξασφαλίσει και να επιβάλει την έγκαιρη και αυστηρή εφαρμογή των κοινοτικών κανόνων για την ενέργεια από τα μέλη της ECT, ιδίως με το να καταστήσει τη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συνθήκη προϋπόθεση για την παροχή ενωσιακών κονδυλίων·

111.  πιστεύει ότι η πρόσβαση σε βιώσιμη ενέργεια συνιστά καίρια κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη και προτρέπει την ΕΕ να επικεντρώσει τις αναπτυξιακές δραστηριότητές της στη βοήθεια προς αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να προωθήσουν βιώσιμες ενεργειακές πολιτικές, μεταρρυθμιστικά μέτρα, ανάπτυξη υποδομών, ευνοϊκούς όρους επενδύσεων και ενεργειακή απόδοση·

112.  ζητεί την πραγματοποίηση ενός ειδικού διαλόγου για την ενέργεια με τις χώρες της περιοχής της Κασπίας και χαιρετίζει τις εργασίες σχετικά με τη συνεργασία για την ανάπτυξη της Κασπίας· ζητεί από την Επιτροπή να συνεχίσει να εργάζεται για την ενίσχυση των σχέσεων της ΕΕ με το Αζερμπαϊτζάν και το Τουρκμενιστάν·

113.  υποστηρίζει ότι οι προτεραιότητες της εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται καταλλήλως στα χρηματοδοτικά μέσα της εξωτερικής πολιτικής για την περίοδο μετά το 2013·

114.  επισημαίνει τη σημασία της συνεργασίας στο πλαίσιο της πλατφόρμας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης (ΑΕΣ), με σκοπό την προώθηση της καθιέρωσης ευρωπαϊκών προτύπων στην ενεργειακή πολιτική και στις κανονιστικές διατάξεις, και την υποστήριξη της ανάπτυξης υποδομών και διασυνδέσεων, της ενεργειακής απόδοσης και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· επικροτεί την πρωτοβουλία της εταιρικής σχέσης για την προώθηση της ενεργειακής επάρκειας και της προστασίας του περιβάλλοντος στην ανατολική Ευρώπη (E5P) και εκφράζει την ελπίδα ότι εκτός από την Ουκρανία σύντομα θα συμμετέχουν και άλλες χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στην εν λόγω πρωτοβουλία·

115.  υπενθυμίζει τις πρόσφατες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο αναφορικά με την ύπαρξη υδρογονανθράκων· υπογραμμίζει ότι η ενέργεια θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως μέσο για την προώθηση της ειρήνης, της συνεργασίας και της σταθερότητας στην περιοχή·

o
o   o

116.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) EE C 99 E της 3.4.2012, σ. 64.

Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου