Rejestr UE służący przejrzystości

Powszechna działalność lobbingowa w instytucjach UE spowodowała krytykę w odniesieniu do braku przejrzystości i odpowiedzialności w procesie decyzyjnym w UE. W odpowiedzi na te obawy w 1995 r. Parlament utworzył rejestr służący przejrzystości, a w 2008 r. podobny rejestr utworzyła Komisja. W 2011 r. na podstawie porozumienia międzyinstytucjonalnego (PMI) obie instytucje połączyły swoje narzędzia we wspólny europejski rejestr służący przejrzystości. Rada pozostaje jak dotąd wyłącznie obserwatorem tego systemu. Rejestr służący przejrzystości jest dobrowolnym systemem rejestracji podmiotów chcących bezpośrednio lub pośrednio wpływać na proces decyzyjny w UE. Rozwijał się on w tempie około 1 000 organizacji rocznie i obecnie obejmuje ponad 7 000 organizacji. Chociaż bardzo trudno jest oszacować, jaki odsetek podmiotów faktycznie znajduje się w rejestrze, to w niedawnym badaniu naukowym (z 2013 r.) ustalono, że rejestr obejmuje 60–75% organizacji lobbingowych działających na szczeblu UE. Zgodnie z porozumieniem międzyinstytucjonalnym w latach 2013–2014 przeprowadzono polityczny przegląd systemu. W wyniku przeglądu w styczniu 2015 r. wprowadzony zostanie nowy, ulepszony system rejestracji. Parlament od 2008 r. apeluje o wprowadzenie obowiązkowego rejestru lobbystów działających w instytucjach UE. Argumentuje, że obowiązkowy rejestr zapewni pełne przestrzeganie kodeksu postępowania przez wszystkich lobbystów. Temat ten zyskał na znaczeniu zwłaszcza po uwzględnieniu go w programie działań politycznych przez przewodniczącego Komisji Jeana-Claude’a Junckera, który zobowiązał się przedstawić wniosek dotyczący obowiązkowego systemu do 2016 r., zgodnie z postulatem Parlamentu. Ponadto od dnia 1 grudnia 2014 r. Komisja publikuje informacje dotyczące spotkań komisarzy, członków ich gabinetów i dyrektorów generalnych z lobbystami. Przepisy państw członkowskich różnią się pod względem uregulowania działalności lobbingowej. Obowiązkowe systemy rejestracji istnieją tylko na Litwie, w Polsce, Słowenii, Austrii i Zjednoczonym Królestwie. Nad przepisami wprowadzającymi taki system pracuje obecnie parlament irlandzki. Dobrowolne systemy rejestracji istnieją w Niemczech, we Francji i w Holandii.