ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας όσον αφορά την επί της πρώτης έκθεσης προστασία των δεδομένων εξαιρέσεις στους νόμους όσον αφορά την ιδιωτική ζωή (95/46/ΕΚ)
(COM(2003) 265 – C5-0375/2003 – 2003/2153(INI))
24 Φεβρουαρίου 2004
Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Marco Cappato
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Με την από 15 Μαΐου 2003 επιστολή, η Επιτροπή διαβίβασε στο Κοινοβούλιο την πρώτη έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας όσον αφορά την προστασία των δεδομένων (95/46/ΕΚ) (COM (2003) 265, που παραπέμφθηκε προς ενημέρωση στην Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων.
Κατά τη συνεδρίαση της 4 Σεπτεμβρίου 2003, ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων εξουσιοδοτήθηκε να εκπονήσει έκθεση πρωτοβουλίας για το εν λόγω θέμα, σύμφωνα με το άρθρο 147, παράγραφος 2, και το άρθρο 163 του Κανονισμού, και ότι έγινε παραπομπή για γνωμοδότηση στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς και στην Επιτροπή Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας (C5-0375/2003).
Κατά τη συνεδρίασή της στις 9 Σεπτεμβρίου 2003, η Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων όρισε εισηγητή τον Marco Cappato.
Κατά τις συνεδριάσεις της στις 22 Ιανουαρίου 2004 και 19 Φεβρουαρίου 2004, η επιτροπή εξέτασε το σχέδιο έκθεσης.
Κατά την τελευταία ως άνω συνεδρίαση, η επιτροπή ενέκρινε την πρόταση ψηφίσματος ομόφωνα.
Ήσαν παρόντες κατά την ψηφοφορία οι βουλευτές: Jorge Salvador Hernández Mollar (πρόεδρος), Johanna L.A. Boogerd-Quaak (αντιπρόεδρος), Giacomo Santini (αντιπρόεδρος), Maurizio Turco (αναπλ. Marco Cappato, εισηγητής), Mary Elizabeth Banotti, Kathalijne Maria Buitenweg (αναπλ. Patsy Sörensen), Michael Cashman, Carmen Cerdeira Morterero, Gérard M.J. Deprez, Adeline Hazan, Margot Keßler, Timothy Kirkhope, Eva Klamt, Luís Marinho (αναπλ. Ozan Ceyhun), Marjo Matikainen-Kallström (αναπλ. Charlotte Cederschiöld), Arie M. Oostlander (αναπλ. Carlos Coelho), Elena Ornella Paciotti, Paolo Pastorelli (αναπλ. Giuseppe Brienza), Hubert Pirker, Bernd Posselt, Olle Schmidt (αναπλ. Βαρώνης Ludford), Sérgio Sousa Pinto, Joke Swiebel, Anna Terrón i Cusí και Christian Ulrik von Boetticher.
Οι γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς και της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας επισυνάπτονται στην παρούσα έκθεση.
Η έκθεση κατατέθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2004.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
Πρώτη έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας όσον αφορά την προστασία των δεδομένων (95/46/ΕΚ) (COM(2003) 265 - C5-0375/2003 - 2003/2153(INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρώτη έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας όσον αφορά την προστασία των δεδομένων (95/46/ΕΚ) (COM(2003) 265 - C5-0375/2003),
– έχοντας υπόψη τα κείμενα του διεθνούς δικαίου για την προστασία του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή και ιδιαίτερα του άρθρου 12 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της 10ης Δεκεμβρίου 1948, το άρθρο 17 του Διεθνούς Συμφώνου σχετικά με τα πολιτικά δικαιώματα και τα δικαιώματα του πολίτη της 16ης Δεκεμβρίου 1966, το άρθρο 8 της Σύμβασης για την προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών της 4ης Νοεμβρίου 1950[1], τη Σύμβαση για την προστασία των προσώπων σε σχέση με την αυτόματη επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα της 18ης Ιανουαρίου 1981[2] και τις συστάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης,
έχοντας υπόψη το άρθρο 6 της ΣΕΕ (σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών στην ΕΕ), το άρθρο 286 της ΣΕΚ καθώς και τα άρθρα 7 (σεβασμός της ιδιωτικής ζωής και της οικογενειακής ζωής) και 8 (προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα) του Ευρωπαϊκού Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη τους νόμους της ΕΕ για την προστασία του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή και την προστασία των δεδομένων, ιδιαίτερα την οδηγία 95/46/ΕΚ της 24ης Οκτωβρίου 1995 σχετικά με την προστασία των φυσικών προσώπων αναφορικά με την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων, καθώς και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την Οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Ιουλίου 2002 σχετικά με την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών,
- έχοντας υπόψη τα άλλα μέσα της ΕΕ σχετικά με την προστασία των δεδομένων στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα, ιδιαίτερα το σχέδιο εγγράφου εργασίας της Ελληνικής Προεδρίας επί κοινών κανόνων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα και την ανακοίνωση του Επιτρόπου Vitorino όσον αφορά την παρουσίαση, εντός του 2004, ενός σχετικού νομικού μέσου[3],
– έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της ομάδας εργασίας για την ιδιωτική ζωή, η οποία συγκροτήθηκε με βάση το άρθρο 29 της οδηγίας 95/46/ΕΚ,
– έχοντας υπόψη τα έγγραφα για τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων διατλαντικών επιβατών στις ΗΠΑ, ιδίως δε τις γνωμοδοτήσεις της ομάδας εργασίας του άρθρου 29, τις ανακοινώσεις τις Επιτροπής, τις δεσμεύσεις των ΗΠΑ, τη γνωμοδότηση της βελγικής επιτροπής προστασίας της ιδιωτικής ζωής για τις καταγγελίες ορισμένων επιβατών, την καταγγελία που υποβλήθηκε στην Επιτροπή για παραβιάσεις του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2299/89,
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση Österreichscher Rundfunk κ.ά. της 20ής Μαΐου 2003,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 47, παράγραφος 2, και το άρθρο 163 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, καθώς και της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας (A5‑0104/2004),
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, όπως αναφέρεται σε όλα τα κύρια νομικά μέσα που διασφαλίζουν την ελευθερία και τα δικαιώματα των πολιτών σε διεθνές ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εξεπόνησε ένα νομικό καθεστώς με στόχο να διασφαλίζεται η ιδιωτική ζωή των πολιτών μέσω ενός υψηλού επιπέδου προστασίας των δεδομένων στους τομείς που καλύπτονται από τον πρώτο πυλώνα,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της σημερινής δομής της ΕΕ σε πυλώνες, δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα αποκλείονται από το νομικό αυτό καθεστώς και υπόκεινται εν μέρει σε ειδικές κατακερματισμένες διατάξεις, ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εν μέρει μόνον καλείται να δώσει τη γνώμη του ή ενημερώνεται και ότι το Δικαστήριο έχει περιορισμένες εξουσίες στον συγκεκριμένο τομέα,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Οδηγία 95/46/ΕΚ αναθέτει στην Επιτροπή να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσον αφορά την εφαρμογή της ίδιας οδηγίας παρουσιάζοντας, ενδεχομένως, δέουσες προτάσεις τροποποίησης,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του Σεπτεμβρίου 2001, εγκρίθηκαν ή προγραμματίστηκαν σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο μέτρα με στόχο να ενισχυθεί η ασφάλεια, παρεμβαίνοντας στα δικαιώματα ιδιωτικής ζωής και στην προστασία των δεδομένων,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταφορά δεδομένων σε τρίτες χώρες και οργανισμούς αποτελεί λόγο ανησυχίας, όχι μόνο λόγω των διαφορών στις νομοθεσίες των κρατών μελών, ορισμένες από τις οποίες είναι εξαιρετικά χαλαρές και άλλες εξαιρετικά αυστηρές, αλλά κυρίως διότι η αξιολόγηση της καταλληλότητας της προστασίας που παρέχεται από τους αποδέκτες σε ένα θεμελιώδες δικαίωμα των ευρωπαίων πολιτών ασκείται μόνο από την Επιτροπή, όργανο εκτελεστικό, και όχι από το Κοινοβούλιο,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ σχετικά με την παράνομη μεταφορά δεδομένων διατλαντικών επιβατών προς τις ΗΠΑ, καθώς και ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ζητήσει από την Επιτροπή να προβεί σε ενέργειες σύμφωνα με το άρθρο 232 της ΣΕΚ,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελγική επιτροπή για την προστασία της ιδιωτικής ζωής επεσήμανε ότι τα προσωπικά δεδομένα ορισμένων ευρωπαίων διατλαντικών επιβατών - μεταξύ των οποίων και ενός ευρωβουλευτή - μεταφέρθηκαν παρανόμως στις ΗΠΑ, κατά παράβαση της βελγικής νομοθεσίας και των ευρωπαϊκών οδηγιών,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ομάδα εργασίας του άρθρου 29, στη γνωμοδότησή της για τη μεταφορά δεδομένων διατλαντικών επιβατών προς τις ΗΠΑ, αναφέρει ότι η πραγματοποιηθείσα πρόοδος δεν επιτρέπει κάποια ικανοποιητική διαπίστωση στο θέμα της καταλληλότητας και ότι απομένουν να επιλυθούν πολλά ακόμη ζητήματα προτού η Επιτροπή μπορέσει να λάβει μια απόφαση περί καταλληλότητας,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ, τα θεσμικά της όργανα και τα κράτη μέλη οφείλουν να σέβονται την Χάρτα των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ - και συγκεκριμένα το άρθρο 8-, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση περί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, καθώς και τις γενικές αρχές του διεθνούς δικαίου, και ότι οι ακολουθούμενες σήμερα πολιτικές "παρακράτησης δεδομένων" και μεταφοράς δεδομένων σε τρίτες χώρες ενδέχεται να οδηγήσουν σε σοβαρή παραβίασή τους,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, τα κράτη μέλη, καθώς και οι εθνικές αρχές προστασίας της ιδιωτικής ζωής, έχουν την ευθύνη για την έμπρακτη εφαρμογή των εθνικών και ευρωπαϊκών νόμων περί της ιδιωτικής ζωής και για την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση παραβίασής τους,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικοί και ευρωπαϊκοί νόμοι που αφορούν τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων σε τρίτες χώρες παραβιάστηκαν κατά τρόπο κατάφωρο στην περίπτωση της μεταφοράς των προσωπικών δεδομένων των διατλαντικών επιβατών στις αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή των νόμων στις ΗΠΑ, και ότι η στάση της Επιτροπής, των κρατών μελών και ορισμένων αρχών προστασίας της ιδιωτικής ζωής - ιδίως αυτών στις οποίες οι εθνικοί νόμοι παραχωρούν εξουσίες αναστολής της μεταφοράς των δεδομένων - αποτέλεσε ουσιαστική συνενοχή στην παραβίαση των νόμων και της αρχής της νομιμότητας,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο της παγκόσμιας κοινωνίας της πληροφορίας του Διαδικτύου λύσεις δεν μπορούν να εξευρεθούν μόνον εντός της ΕΕ,
Ανάγκη ενός γενικού ευρωπαϊκού καθεστώτος από πυλώνα σε πυλώνα για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων
1. επικρίνοντας τις σοβαρότατες καθυστερήσεις που σημείωσε η Επιτροπή στο θέμα αυτό, την καλεί να προτείνει εντός του πρώτου εξαμήνου του 2004, όπως αναγγέλθηκε, ένα "νομικό μέσο" για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα· θεωρεί ότι το μέσο αυτό πρέπει να έχει δεσμευτικό χαρακτήρα και ως στόχο τη διασφάλιση, στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα, του ιδίου του επιπέδου προστασίας των δικαιωμάτων στην ιδιωτική ζωή και των δεδομένων όπως υφίστανται στον πρώτο πυλώνα· θεωρεί ότι το μέσο πρέπει να εναρμονίζει στα υψηλά αυτά επίπεδα τους ισχύοντες κανόνες όσον αφορά την ιδιωτική ζωή και προστασία των δεδομένων σε σχέση με την Europol, Eurojust και όλα τα λοιπά όργανα και δράσεις του τρίτου πυλώνα, καθώς και την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ τους και με τρίτες χώρες και οργανισμούς·
2. θεωρεί ότι μακροπρόθεσμα, η Οδηγία 95/46/ΕΚ πρέπει να εφαρμοστεί, με τις δέουσες προσαρμογές, προκειμένου να καλύπτει όλους τους τομείς δραστηριότητας της ΕΕ, για να διασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο εναρμονισμένων και κοινών κανόνων όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων·
3. θεωρεί ότι ο σεβασμός των κανόνων σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων πρέπει να διασφαλίζεται από εθνικές εποπτικές αρχές καθώς και από μια κοινή αρχή της ΕΕ, στην οποία θα έχουν το δικαίωμα να προσφεύγουν οι πολίτες, και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο· επίσης, πρέπει να ζητείται η γνώμη του Κοινοβουλίου, το οποίο θα πρέπει να διαθέτει εξουσία απόφασης, για κάθε πρόταση που αφορά ή έχει επίπτωση στην προστασία της ιδιωτικής ζωής στην ΕΕ, όπως διεθνείς συμφωνίες των οργανισμών της, πορίσματα περί καταλληλότητας κ.λπ.·
4. θεωρεί αναγκαίο να διευκολυνθούν οι πολίτες να απολαύουν των δικαιωμάτων τους στην ιδιωτική ζωή και την προστασία των προσωπικών δεδομένων (πρόσβαση στα δεδομένα, διόρθωση, τροποποίηση, διαγραφή, κ.λπ.), με την πρόβλεψη μιας ενιαίας διαδικασίας ενώπιον των εθνικών αρχών προστασίας της ιδιωτικής ζωής, ως προς τα δεδομένα που αποθηκεύονται στις εθνικές και ευρωπαϊκές τράπεζες δεδομένων του πρώτου και του τρίτου πυλώνα·
5. χαιρετίζει το γεγονός ότι η Επιτροπή προέβη σε ανοικτή και εις βάθος διαβούλευση και συζήτηση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (κυβερνήσεις και εποπτικές αρχές των κρατών μελών, οργανώσεις, εταιρείες, πολίτες), τόσο on line όσο και off-line, σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας, και σημειώνει τα αποτελέσματα αυτής της διαβούλευσης·
Εφαρμογή της Οδηγίας 95/46/ΕΚ σχετικά με την προστασία των δεδομένων
6. εκφράζει τη λύπη του γιατί ορισμένα κράτη μέλη δεν εφάρμοσαν την Οδηγία προ της προβλεπόμενης προθεσμίας της 24ης Οκτωβρίου 1998, υποχρεώνοντας την Επιτροπή να κινήσει νόμιμες διαδικασίες στις 11 Ιανουαρίου 2000 έναντι της Γαλλίας, Λουξεμβούργου, Ολλανδίας, Γερμανίας και Ιρλανδίας· λαμβάνει γνώση του ότι σήμερα όλα τα κράτη μέλη έχουν ενσωματώσει την Οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο και καλεί την Ιρλανδία να κοινοποιήσει αμέσως στην Επιτροπή τον πρόσφατο νόμο εφαρμογής της· εκφράζει τη λύπη του γιατί η καθυστέρηση της εφαρμογής της οδηγίας από τα κράτη μέλη και οι παραμένουσες διαφορές στον τρόπο εφαρμογής της σε εθνικό επίπεδο εμπόδισαν τους οικονομικούς φορείς να επωφεληθούν πλήρως από αυτή και παρακώλυσαν ορισμένες διασυνοριακές δραστηριότητες στην Ευρωπαϊκή Ένωση·
7. καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, κράτη μέλη και αρχές προστασίας των δεδομένων, καθώς και τους οικονομικούς τομείς και τους τομείς της κοινωνίας των πολιτών, να παράσχουν τη βοήθειά τους και να συνεργαστούν προκειμένου να επιτραπεί μια ορθή εφαρμογή των αρχών προστασίας των δεδομένων που ρυθμίζονται από την οδηγία.
8. συμμερίζεται τη γνώμη της Επιτροπής σύμφωνα με την οποία, δεδομένου ότι η εφαρμογή της Οδηγίας παρουσίασε καθυστέρηση και η κτηθείσα σχετικά εμπειρία είναι ακόμη πολύ περιορισμένη, είναι προτιμότερο να μην τροποποιηθεί η οδηγία για την ώρα - με εξαίρεση τα αναφερόμενα στην παράγραφο 10α - και οι ενδεχόμενες ελλείψεις εφαρμογής της να καλυφθούν με ενέργειες σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο εκ μέρους των κρατών μελών και των αρχών προστασίας των δεδομένων, βάσει του προγράμματος που εξαγγέλθηκε στην ανακοίνωση της Επιτροπής·
9. υπενθυμίζει ότι προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς είναι η διασφάλιση της προστασίας των δεδομένων· ζητεί, υπό την έννοια αυτή, από την Επιτροπή να εντοπίσει τους τομείς στους οποίους οι αποκλίσεις στην ερμηνεία της οδηγίας παρακωλύουν την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να υποβάλει σχετική έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·
10. συμμερίζεται τη γνώμη της Επιτροπής ότι, στην περίπτωση που κατόπιν προθεσμίας έξι μηνών η συνεργασία αυτή δεν έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, η Επιτροπή θα πρέπει να κινηθεί δικαστικώς έναντι των κρατών μελών που παραλείπουν ή αρνούνται να σεβαστούν την οδηγία· στο θέμα αυτό, θεωρεί ότι η Επιτροπή πρέπει να δείξει ιδιαίτερη προσοχή και αποφασιστικότητα όσον αφορά τον έμπρακτο σεβασμό των νόμιμων εξαιρέσεων στην ιδιωτική ζωή, μεριμνώντας για την τήρηση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της σχετικής νομολογίας·
Μεταφορές δεδομένων σε τρίτες χώρες ή οργανισμούς
11. χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να απλοποιήσει το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις όσον αφορά τις απαιτήσεις για τις διεθνείς μεταφορές δεδομένων·
12. υπενθυμίζει ότι δεν πρέπει να επιτρέπονται εξαιρέσεις στην αρχή σύμφωνα με την οποία τα δεδομένα που συνδέονται με τον πρώτο πυλώνα μπορούν να μεταφερθούν σε τρίτες χώρες και οργανισμούς μόνον εάν το επίπεδο προστασίας των δεδομένων αυτών είναι ανάλογο εκείνου που εφαρμόζεται στην ΕΕ·
13. υπενθυμίζει ιδιαίτερα στην Europol, Eurojust και λοιπούς οργανισμούς του τρίτου πυλώνα, ότι τα δεδομένα που συνδέονται με τον σεβασμό του νόμου μπορούν να μεταφέρονται μόνο κατά περίπτωση προς χώρες ή οργανισμούς που σέβονται τα δικαιώματα του ανθρώπου και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τους ευρωπαϊκούς κανόνες όσον αφορά την προστασία των δεδομένων, όπως οι αρχές σχετικά με την προστασία των δεδομένων που αναφέρονται στη σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης R (87) 15 σχετικά με τη χρήση των προσωπικών δεδομένων στον τομέα της αστυνομίας· ζητεί εξάλλου να ζητείται η γνώμη του πριν από τις μεταφορές αυτές δεδομένων και να του υποβάλλονται σχετικές εκθέσεις μετά τις μεταφορές αυτές· καλεί με έμφαση την Europarl και Eurojust να αποσαφηνίσουν και να θέσουν στη διάθεση των πολιτών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων, προσωπικών ή μη, με τρίτες χώρες και οργανισμούς·
14. επαναλαμβάνει ότι οι κανόνες της ΕΕ όσον αφορά την προστασία των δεδομένων παραβιάζονται σοβαρά - όπως επιβεβαιώνεται από τη γνωμοδότηση της βελγικής επιτροπής για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, τις γνωμοδοτήσεις της ομάδας εργασίας του άρθρου 29 και από την έκθεση του δικτύου εμπειρογνωμόνων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα - όταν τα προσωπικά δεδομένα μεταφέρονται ή εξετάζονται άμεσα και συστηματικά από αστυνομική αρχή μιας τρίτης χώρας χωρίς ενημέρωση και χωρίς τη συναίνεση του ενδιαφερομένου, όπως συμβαίνει με τις αρχές των ΗΠΑ που συμβουλεύονται τα δεδομένα σχετικά με τους ταξιδιώτες υπερατλαντικών πτήσεων, τα οποία συλλέγονται στην ΕΕ από τις αεροπορικές εταιρείες και μέσω των ηλεκτρονικών συστημάτων κράτησης θέσεων·
15. συμφωνεί με τη γνώμη της ομάδας εργασίας του άρθρου 29 ότι το καθεστώς που εφαρμόζουν οι ΗΠΑ σχετικά με την ιδιωτική ζωή δεν είναι το κατάλληλο, όπως και η τελευταία εκδοχή των δεσμεύσεων, και ότι συνεχίζουν να υπάρχουν προβλήματα, τα οποία καθιστούν εντελώς ανεπαρκή την πρόοδο που σημειώθηκε στη διάρκεια ενός έτους διαπραγματεύσεων μεταξύ της Επιτροπής και των αρχών των ΗΠΑ·
16. προτείνει όπως η οδηγία τροποποιηθεί κατά τέτοιον τρόπο ώστε η αξιολόγηση για την καταλληλότητα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων των ευρωπαίων πολιτών από μια τρίτη χώρα στην οποία προορίζονται να μεταφερθούν τέτοιου είδους δεδομένα, να μπορεί να εγκρίνεται μόνον εφόσον έχει συμφωνήσει πριν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·
17. ζητεί, οι συμφωνίες που αποτελούν ή αποτέλεσαν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και οι οποίες αφορούν τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων μεταξύ της ΕΕ και τρίτων μερών ή χωρών, να διασφαλίζουν κατάλληλο επίπεδο προστασίας των δεδομένων και, οπωσδήποτε, να διατηρούν το επίπεδο προστασίας που κατοχυρώνεται από την οδηγία 95/46/ΕΚ·
Εξαιρέσεις στους νόμους όσον αφορά την ιδιωτική ζωή
18. πιστεύει ότι οι νομοθεσίες των κρατών μελών που προβλέπουν ευρείας κλίμακας διατήρηση των δεδομένων σχετικά με τις επικοινωνίες των πολιτών για λόγους εφαρμογής του νόμου δεν συμβιβάζονται πλήρως με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη σχετική νομολογία, δεδομένου ότι αποτελούν παρεμβολή στο δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή, πέραν των απαιτήσεων εξουσιοδότησης εκ μέρους της δικαστικής αρχής κατά περίπτωση και για περιορισμένη χρονική διάρκεια· διαχωρισμός μεταξύ κατηγοριών ατόμων που θα μπορούσαν να υπόκεινται σε επιτήρηση· σεβασμός του εμπιστευτικού χαρακτήρα των προστατευομένων επικοινωνιών (όπως επικοινωνίες μεταξύ δικηγόρου και πελάτη του)· διευκρίνιση του χαρακτήρα των αιτημάτων ή των περιστάσεων που εξουσιοδοτούν μια τέτοια παρέμβαση· επιπλέον σοβαρές αμφιβολίες προκύπτουν ως προς την αναγκαιότητά τους στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής κοινωνίας και - όπως διευκρινίζεται από το άρθρο 15 της Οδηγίας 2002/58/ΕΚ - σχετικά με τη σκοπιμότητα και την αναλογικότητά τους·
19. ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει έγγραφο σχετικά με το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή και τους όρους για εξαιρέσεις, βάσει της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τη σχετική νομολογία και τις Οδηγίες ΕΕ περί προστασίας των δεδομένων και από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αρχίσουν μια ανοικτή και διαφανή συζήτηση βάσει του εγγράφου αυτού·
Άλλα θέματα
20. ζητεί από τα κράτη μέλη να σεβασθούν τα κριτήρια της νομικής σαφήνειας και της νομικής ασφάλειας για μια καλύτερη ρύθμιση κατά την εφαρμογή της οδηγίας, έτσι ώστε να αποφευχθεί οιοσδήποτε περαιτέρω φόρτος επί των επιχειρήσεων, ιδίως δε των ΜΜΕ·
21. εμμένει στο γεγονός ότι η ελεύθερη κυκλοφορία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα είναι απαραίτητη για την ορθή άσκηση του συνόλου σχεδόν των οικονομικών δραστηριοτήτων σε επίπεδο Ένωσης· θα πρέπει λοιπόν να επιλυθούν το συντομότερο δυνατό αυτές οι διαφορές στην ερμηνεία, προκειμένου να μπορέσουν οι πολυεθνικές οργανώσεις να καθορίσουν πανευρωπαϊκές πολιτικές σχετικά με την προστασία των δεδομένων·
22. υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να υιοθετήσουν ισοδύναμο επίπεδο προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και προστασίας των ατόμων κατά την εφαρμογή της οδηγίας 95/46/ΕΚ και την εφαρμογή του κανονισμού 45/2001 σχετικά με την προστασία των δεδομένων·
23. ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιχειρήσει την εναρμόνιση της εν λόγω οδηγίας με τα άλλα νομοθετικά κείμενα, όπως την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εναρμόνιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων που διέπουν τις πιστώσεις που χορηγούνται στους καταναλωτές, προκειμένου να αποφεύγονται οι ανακολουθίες μεταξύ των προτάσεων αυτών·
24. καλεί τα κράτη μέλη και τις εποπτικές αρχές να δημιουργήσουν ένα λιγότερο πολύπλοκο και γραφειοκρατικό περιβάλλον για τους ελεγκτές δεδομένων, και συμφωνεί με την Επιτροπή ότι θα πρέπει να αποφευχθεί η επιβολή απαιτήσεων που δεν είναι αναγκαίες για τη διατήρηση του υψηλού επιπέδου προστασίας που εγγυάται η οδηγία·
25. τονίζει ότι η διαχείριση και η προστασία των δεδομένων αποτελούν σήμερα κρίσιμο παράγοντα επιτυχίας για τις εταιρείες·
26. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι χρειάζεται να γίνουν βελτιώσεις έτσι ώστε οι οικονομικοί συντελεστές να έχουν ευρύτερη επιλογή πρότυπων συμβατικών ρητρών στον τομέα της προστασίας των δεδομένων, οι οποίες να βασίζονται ει δυνατόν σε ρήτρες που έχουν προτείνει αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των επιχειρήσεων·
27. καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι αρχές προστασίας των δεδομένων θα διαθέτουν τα αναγκαία μέσα προκειμένου να ανταποκριθούν στα καθήκοντα που προβλέπονται από την Οδηγία 95/46/ΕΚ και ότι θα είναι ανεξάρτητες και αυτόνομες από τις εθνικές κυβερνήσεις· οι αρχές προστασίας των δεδομένων θα συνεχίσουν να ενισχύουν την αποτελεσματικότητά τους και να διαδραματίζουν περισσότερο ενεργό ρόλο, τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο πλαίσιο της ομάδας εργασίας του άρθρου 29, συμβάλλοντας π.χ. στην εφαρμογή του προγράμματος που πρότεινε η Επιτροπή και διασφαλίζοντας την εφαρμογή της νομοθεσίας·
28. εκφράζει τη λύπη του γιατί επτά κράτη μέλη - Βέλγιο, Γερμανία, Ελλάδα, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Πορτογαλία - δεν τήρησαν το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής της Οδηγίας 2002/58/ΕΚ που προβλεπόταν για τις 31 Οκτωβρίου 2003 και τις καλεί να λάβουν τα αναγκαία μέτρα·
29. ζητεί από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για την ιδιωτική ζωή να διεξάγουν ετήσιες αξιολογήσεις όσον αφορά το σεβασμό των εθνικών και ευρωπαϊκών ρυθμίσεων για την ιδιωτική ζωή, ανεξαρτήτως του πυλώνα αναφοράς, προτείνοντας ενδεχομένως τροποποιήσεις στη νομοθεσία, να τις διαβιβάζουν στα αρμόδια όργανα - ιδιαιτέρως δε τα κοινοβουλευτικά - και να τις δημοσιεύουν - ειδικότερα στο Διαδίκτυο·
30. εκφράζει την ανησυχία του για την εξέλιξη του SIS και τα σχέδια του Συμβουλίου με βάση τα οποία το SIS II θα επιτρέπει την προσθήκη νέων κατηγοριών σήμανσης (προσώπων και αντικειμένων) και νέων τομέων, τη συσχέτιση των στοιχείων σήμανσης, την τροποποίηση της διάρκειας διατήρησης των στοιχείων σήμανσης, καθώς και την καταχώριση και μεταφορά βιομετρικών δεδομένων, ειδικότερα δε φωτογραφιών και δακτυλικών αποτυπωμάτων, όπως και την πρόσβαση σε νέες αρχές, ήτοι τη Europol, τη Eurojust και τις εθνικές δικαστικές αρχές, ενδεχομένως, για λόγους διαφορετικούς από αυτούς που είχαν καθορισθεί αρχικά, όπως π.χ. η κοινοποίηση ευρωπαϊκών ενταλμάτων σύλληψης· επικρίνει επίσης τη νομική σύγχυση που δημιουργεί το γεγονός ότι το SIS αφορά τόσο τον πρώτο όσο και τον τρίτο πυλώνα, με διαφορετικά επίπεδα προστασίας της ιδιωτικής ζωής·
31. εκφράζει την ανησυχία του για το γενικό προσανατολισμό του Συμβουλίου σε ό,τι αφορά τις προτάσεις εισαγωγής βιομετρικών δεδομένων (ψηφιακών φωτογραφιών και δακτυλικών αποτυπωμάτων) σε θεωρήσεις διαβατηρίου και έγγραφα διαμονής μέσω ηλεκτρονικού τσιπ, κυρίως διότι τα δεδομένα θα μπορούν να αντιγράφονται εύκολα σε κεντρικές τράπεζες δεδομένων σε περίπτωση ελέγχου· εκφράζει την ανησυχία ότι οι νέες εξελίξεις στον τομέα προστασίας των δεδομένων, όπως η πιθανή χρήση βιομετρικών στοιχείων, θα αυξήσει το φόρτο εργασίας των εποπτικών αρχών, οι οποίες αυτή τη στιγμή "δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους για το ευρύ φάσμα των καθηκόντων τους"[4]· καλεί τα κράτη μέλη να διαθέσουν επιπλέον πόρους στις εποπτικές αρχές προστασίας των δεδομένων ώστε να διασφαλισθεί η αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος·
32. καλεί τα κράτη μέλη και τις εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές να μεριμνήσουν ώστε η νομοθεσία για την ιδιωτική ζωή να μη χρησιμοποιείται καταχρηστικώς, με στόχο ή με αποτέλεσμα να εμποδίζει το δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα, τη διοικητική διαφάνεια και τη θεσμική δημοσιότητα, ή για να καθιστά υπερβολικά πολύπλοκη την ατομική άσκηση της "ελευθερίας να είναι κανείς γνωστός"· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση, βάσει γνωμοδότησης της ομάδας εργασίας του άρθρου 29, για το συγκεκριμένο είδος καταχρηστικών πρακτικών, προτείνοντας κατευθυντήριες γραμμές και ενδεχομένως νομοθετικά μέτρα για την πρόληψή τους·
33. ζητεί από την Επιτροπή να εξακολουθήσει να παρακολουθεί το ζήτημα της βιντεοπαρακολούθησης, μεταξύ άλλων δυνάμει των εθνικών νομολογιών, και αναμένει να εξετάσει την αναγγελθείσα πρόταση για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στο χώρο της εργασίας·
34. ζητεί επειγόντως από το Eurojust να διευκρινίσει ποιους εθνικούς και ευρωπαϊκούς κανόνες έχει μέχρι σήμερα εφαρμόσει και συνεχίζει να εφαρμόζει, καθώς στο θέμα αυτό εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλη σύγχυση και σοβαρές αμφιβολίες·
35. πιστεύει ότι η αυτορρύθμιση αποτελεί ένα καλό μέσον για να αποφεύγεται η υπερβολικά λεπτομερής νομοθεσία, και καλεί την επιχειρηματική κοινότητα να δημιουργήσει έναν ευρωπαϊκό κώδικα συμπεριφοράς για την προστασία των προσωπικών δεδομένων·
36. ζητεί να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες έναντι διεθνώς συμφωνηθεισών αρχών σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο προκειμένου να βελτιωθεί η εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ και της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης·
37. επισημαίνει ότι η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων θα πρέπει να αποτελέσει μέρος του εκπαιδευτικού προγράμματος που αφορά τους υπολογιστές και το Διαδίκτυο· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να προωθήσουν την ευαισθητοποίηση των πολιτών στον τομέα των δικαιωμάτων προστασίας των προσωπικών δεδομένων·
38. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στις εθνικές αρχές προστασίας της ιδιωτικής ζωής, στη Europol και το Eurojust, καθώς και στην κυβέρνηση των ΗΠΑ.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Εισαγωγή
Το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή και την προστασία των προσωπικών δεδομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση προστατεύεται από πολλά διεθνή ευρωπαϊκά και εθνικά όργανα που εγγυώνται υψηλές προδιαγραφές προστασίας. Πέραν των συμβατικών κανόνων των Ηνωμένων Εθνών που τονίζουν τον σεβασμό του ιδιωτικού βίου ως ανθρώπινο δικαίωμα και θεμελιώδη ελευθερία του προσώπου, ιδιαίτερη προστασία προβλέπεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο: αφενός από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ), από την εξελικτική νομολογία του σχετικού Δικαστηρίου (Δικαστήριο ΔΑ) καθώς και από την Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των ατόμων σε σχέση με την αυτόματη επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων και αφετέρου από την Ευρωπαϊκή Ένωση που με μια σειρά κανόνες, ιδιαίτερα τις Οδηγίες 95/46/ΕΚ της 24ης Οκτωβρίου 1995 σχετικά με την προστασία των προσώπων σε σχέση με την προστασία των προσωπικών δεδομένων και 2002/58/ΕΚ σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες - διευκρίνισε τους κανόνες εφαρμογής των αρχών και των προηγουμένως κεκτημένων κανόνων.
Αν και η "κυκλική" προστασία του δικαιώματος στον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής, τουλάχιστον στον τομέα του πρώτου πυλώνα, είναι σχετικά ικανοποιητική στην ουσία, πρέπει να επισημανθεί με ανησυχία η διαδικασία εξασθένισης της "ουσιαστικής" προστασίας του δικαιώματος αυτού. Πολλά κράτη εκπόνησαν τους αποκαλούμενους "αντιτρομοκρατικούς" κανόνες που θέτουν σε κίνδυνο θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες και αποτελούν τη βάση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή είναι ένα από τα πρώτα θύματα του έκτακτου αυτού νομοθετικού ακτιβισμού που στόχο έχει να επαναπροσδιορίσει τα λεπτά όρια μεταξύ θεμελιωδών δικαιωμάτων και νομίμων και αναγκαίων παρεμβάσεων σε μια δημοκρατική κοινωνία για λόγους "δημόσιας τάξης".
Στην παρούσα έκθεση, που στόχο έχει να προβεί σε έναν απολογισμό της προστασίας της ιδιωτικής ζωής στην ΕΕ, αντιμετωπίζονται κατ'αρχήν η σημερινή κατάσταση και οι αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να περάσουμε στη συνέχεια στο πρόβλημα της εφαρμογής των προαναφερθεισών οδηγιών, διατυπώνοντας ορισμένες προτάσεις σχετικά με τις προς ανάληψη δράσεις, το πρόβλημα της μεταφοράς των προσωπικών δεδομένων σε τρίτες χώρες, πέραν των απειλών που θέτουν οι παρεμβάσεις του κράτους και τρίτων - συχνά για λογαριασμό του κράτους - στην προστασία της ιδιωτικής ζωής.
1. Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδιωτική ζωή: μια κατακερματισμένη προστασία
Η προστασία της ιδιωτικής ζωής στην Ένωση υπόκειται σε διαφορετικούς κανόνες, τόσο καθέτως (σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο), όσο και οριζοντίως (κατά πυλώνα). Πέραν των διεθνών κανόνων και της ΕΣΔΑ και της σχετικής νομολογίας που εφαρμόζονται "οριζοντίως" στους τρεις πυλώνες, μόνο στον πρώτο ισχύουν τα καθεστώτα εγγύησης που προσδιορίζονται στις προαναφερθείσες οδηγίες. Στην εφαρμογή της οδηγίας 95/46/ΕΚ στον τρίτο πυλώνα, ή στον προσδιορισμό ειδικών κανόνων εφαρμογής στο σύνολο του τρίτου πυλώνα, προτιμάται σήμερα η στρατηγική δημιουργίας κανόνων ad hoc σχετικά με το όργανο το οποίο είναι επιφορτισμένο με την επεξεργασία συγκεκριμένων προσωπικών δεδομένων. Συνεπεία τούτου, παρουσιάζεται μια κατάσταση εξαιρετικά συγκεχυμένη και κατακερματισμένη, εντός της οποίας ένας πολίτης - αλλά ακόμη και ένας εμπειρογνώμων - δύσκολα είναι σε θέση να κινηθεί και επομένως να προτάξει αποτελεσματικά τα δικαιώματά του.
Η κατάσταση αυτή πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως. Ο εισηγητής, έστω και στιγματίζοντας τη σοβαρή καθυστέρηση σχετικά, συγχαίρει την Επιτροπή για τη δέσμευση του Επιτρόπου Vitorino να παρουσιάσει το συντομότερο μια πρόταση σχετικά με την προστασία των δεδομένων στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα και θεωρεί ότι είναι ουσιαστικής σημασίας η επίτευξη βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον μιας διευκρίνισης, εάν όχι μιας εναρμόνισης των αρχών, της εφαρμογής τους και των μεθόδων ώστε να ισχύει το δικαίωμα στην προσωπική ζωή και την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών. Μακροπρόθεσμα, και ιδιαίτερα ενόψει της κατάργησης των πυλώνων στην ΕΕ, όπως προβλέπει το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, καλό θα ήταν να εφαρμοστεί η Οδηγία 95/46/ΕΚ σε οριζόντιο επίπεδο με τις δέουσες προσαρμογές. Σε κάθε περίπτωση, ο εισηγητής υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο και επείγον να διασφαλίζεται στους πολίτες η δυνατότητα πρόσβασης στα δεδομένα τους κατά τρόπο ευχερή, πιθανώς μέσω μιας ενιαίας διαδικασίας στο πλαίσιο των εθνικών εγγυητών, με δυνατότητα προσφυγής σε μια κοινή ευρωπαϊκή εποπτική αρχή και τους εθνικούς και ευρωπαίους δικαστές σε περίπτωση άρνησης πρόσβασης.
Εφαρμογή της Οδηγίας 95/46/ΕΚ
Η Επιτροπή μόλις εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με την εφαρμογή της Οδηγίας 95/46/ΕΚ σχετικά με την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων. Η Επιτροπή - που βάσει του άρθρου 33 της οδηγίας πρέπει να υποβάλει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της ιδίας και ενδεχομένως να προτείνει τροπολογίες - αποφάσισε να μην προτείνει την οποιαδήποτε τροποποίηση, για μια σειρά λόγων που ο εισηγητής συμμερίζεται και για τους οποίους παραπέμπει στην ανακοίνωση. Είναι σχετικά σημαντικό να επισημανθεί ότι η εφαρμογή της οδηγίας ήταν οπωσδήποτε προβληματική, όπως εξάλλου προέκυψε στο πλαίσιο της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης που ξεκίνησε η Επιτροπή ενόψει της εκπόνησης της ανακοίνωσης: χρόνοι υπέρμετρα μεγάλοι για την έγκριση (και γνωστοποίηση) στην Επιτροπή των πράξεων ενσωμάτωσης, σχετική απόφαση της Επιτροπής να κινήσει διαδικασίες παραβίασης έναντι ορισμένων χωρών, άρνηση εφαρμογής σε εθνικό επίπεδο, δυσκολίες στην επιβολή του σεβασμού των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων που δημιουργήθηκαν τόσο εκ μέρους των εγγυητικών αρχών όσο και των άλλων επιφορτισμένων με την εφαρμογή του νόμου οργάνων, υπερβολικές περιπλοκές και τυπολατρεία στις διαδικασίες κοινοποίησης. Το πρόγραμμα πρωτοβουλιών που εκπόνησε η Επιτροπή για την επίλυση των προβλημάτων αυτών είναι μια από τις πιθανές λύσεις που θα πρέπει όμως να κριθεί μόλις γίνουν ορατά τα αποτελέσματα από πλευράς διευκρίνισης, απλοποίησης, σεβασμού των υποχρεώσεων και των "οριζοντίων" δικαιωμάτων - δηλαδή μεταξύ πολιτών - που απορρέουν από την οδηγία. Υπό αυτήν την έννοια θα ήταν χρήσιμο να καθοριστούν ορισμένα ενδιάμεσα στάδια και μια προθεσμία στην "διαπραγμάτευση" που η Επιτροπή θα αναλάβει με τα κράτη μέλη και τις αρχές βάσει του προγράμματος. Ένα έτος φαίνεται λογικό όριο για τα κράτη μέλη, προκειμένου να λάβουν τα αναγκαία μέτρα.
Μόλις λήξουν οι αναγκαίες προθεσμίες για την επίλυση των ασυμφωνιών μεταξύ ευρωπαϊκού και εθνικού δικαίου, η Επιτροπή θα πρέπει να κινηθεί αποφασιστικά κατά των μη συμμορφουμένων κρατών που κατά τη γνώμη της παραβίασαν το γράμμα και το πνεύμα της οδηγίας. Καλό θα ήταν εξάλλου να υποβάλει η Επιτροπή έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας σε ετήσια βάση.
Μεταφορές των δεδομένων σε τρίτες χώρες
Ο Επίτροπος Bolkestein επιβεβαίωσε - επ'ευκαιρία της κοινής συνεδρίασης των Επιτροπών Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων που πραγματοποιήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 2003 - ότι η πρόσβαση εκ μέρους των αμερικανικών αρχών στα προσωπικά δεδομένα των ταξιδιωτών στις υπερατλαντικές πτήσεις είναι "παράνομη". Ο Stefano Rodotà, ιταλός εγγυητής για την ιδιωτική ζωή καθώς και πρόεδρος της ομάδας του άρθρου 29, δήλωσε στο ίδιο βήμα ότι ορισμένοι τεχνικοί εγγυητές είχαν τη δυνατότητα να επιβάλουν στις αεροπορικές εταιρείες να διακόψουν τη μεταφορά των δεδομένων αποφασίζοντας όμως να μην το πράξουν. Ο εισηγητής είναι εξαιρετικά θορυβημένος από το γεγονός ότι μπροστά σε μια καταφανή παραβίαση του ευρωπαϊκού και εθνικού δικαίου και του θεμελιώδους δικαιώματος στον ιδιωτικό βίο, εκείνοι που θεσμικά είναι επιφορτισμένοι με τον σεβασμό των νόμων αυτών και δικαιωμάτων δεν το πράττουν και καθίστανται ουσιαστικά συνένοχοι παραβιάσεων του νόμου. Όχι μόνον αυτό, αλλά η Επιτροπή εκμεταλλεύθηκε αμέσως την ευκαιρία για να προτείνει ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο διατήρησης και επεξεργασίας των δεδομένων σχετικά με τις ευρωπαϊκές πτήσεις με βάση το αμερικανικό πρότυπο. Ο εισηγητής δεν συμμερίζεται τις πολιτικές επιλογές της Επιτροπής και είναι πεπεισμένος ότι στο σημείο αυτό μόνο μια απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου θα μπορέσει να δώσει λύση στο νομικό αυτό "γόρδιο δεσμό".
Ενώ οι εγγυήσεις για τη μεταφορά σε τρίτες χώρες των δεδομένων που συλλέγονται στο πλαίσιο δραστηριοτήτων του πρώτου πυλώνα παραβιάζονται, στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα οι ανησυχίες είναι ακόμη μεγαλύτερες. Λόγω παγκόσμιας συνεργασίας στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, αυξάνονται όλο και περισσότερο οι μεταφορές δεδομένων σε τρίτες χώρες σχετικά με τις δραστηριότητες του τρίτου πυλώνα δεδομένων αποθηκευμένων στις τράπεζες δεδομένων των διαφόρων οργανισμών (Europol, Eurojust, SIS, κλπ.). Όπως προαναφέρθηκε, ακόμη και στοιχεία που συλλέγονται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του πρώτου πυλώνα (μεταφορές: υπερατλαντικές πτήσεις) καθίστανται προσβάσιμα σε τρίτες χώρες (Ηνωμένες Πολιτείες) για λόγους δημόσιας τάξης, θέτοντας ένα περαιτέρω νομικό πρόβλημα νομιμότητας. Δεδομένου του ευαίσθητου χαρακτήρα των ανταλλασσομένων πληροφοριών, ο ελάχιστος κανόνας που πρέπει να προβλεφθεί είναι η εφαρμογή μιας δημοκρατικής ρήτρας που θα απαγορεύει τη μεταφορά δεδομένων στις χώρες εκείνες που δεν σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και ιδιαίτερα τις αρχές που εξεπόνησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη σύσταση R (87) 15 σχετικά με τη χρήση των προσωπικών δεδομένων στον τομέα της αστυνομίας.
Εξαιρέσεις στους κανόνες για την ιδιωτική ζωή
Οι διεθνείς Συνθήκες για τα δικαιώματα του ανθρώπου που εγγυώνται το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή προβλέπουν κανονικά μια ρήτρα όσον αφορά τις νόμιμες εξαιρέσεις στο δικαίωμα αυτό. Η απαγόρευση των παρεμβολών των δημοσίων αρχών στην άσκηση του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή μετριάζεται κανονικά από την πρόβλεψη εξαιρέσεων που βασίζονται σε έναν νόμο, αναγκαίο σε μια δημοκρατική κοινωνία για λόγους εθνικής ασφάλειας, δημόσιας ασφάλειας, οικονομικής ευημερίας του κράτους, πρόληψης της αταξίας ή του εγκλήματος, προστασίας της ηθικής, προστασίας των δικαιωμάτων και ελευθεριών τρίτων. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει ερμηνεύσει τη ρήτρα που προβλέπεται στην ΕΣΔΑ στη νομολογία του. Ερμηνεύοντας τις εξαιρέσεις αυτές κατά τρόπο περιοριστικό, το Δικαστήριο εφάρμοσε τα κριτήρια νομιμότητας, νομιμοποίησης και αναγκαιότητας σε μια δημοκρατική κοινωνία, σε μια σειρά αποφάσεων που κατέληξαν σε μια νομολογία εξαιρετικά προσεκτική στον τομέα της προάσπισης της ιδιωτικής ζωής των πολιτών από τις παρεμβάσεις των δημοσίων αρχών ή τρίτων που δεσμεύει και την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη, δεδομένου ότι έχουν όλα προσχωρήσει στην ΕΣΔΑ και το άρθρο 6 ΣΕΕ μνημονεύει την ΕΣΔΑ και τη σχετική νομολογία και ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου θεωρήθηκε υπεύθυνο για την εξέταση της συμβατότητας των κοινοτικών πράξεων με την ΕΣΔΑ κρίνονται υπεύθυνα τα κράτη μέλη της ΕΕ για τις αποφάσεις που έλαβε η Ένωση. Η ένταξη στο άρθρο 15 της Οδηγίας 2002/58/ΕΚ της δυνατότητας για τα κράτη μέλη της ΕΕ να προβλέπουν κανόνες σχετικά με τη διατήρηση των δεδομένων, όπως επίσης η ρήτρα αποκλεισμού της εφαρμογής της οδηγίας από τις δραστηριότητες του τρίτου πυλώνα, δεν απαλλάσσουν την Ένωση από τον σεβασμό της ΕΣΔΑ και της νομολογίας του σχετικού δικαστηρίου.
Κατά τη γνώμη του εισηγητή, οι κανόνες σχετικά με τη συστηματική διατήρηση των δεδομένων όσον αφορά την κυκλοφορία των επικοινωνιών των πολιτών, για χρονικά διαστήματα που υπερβαίνουν εκείνα που προβλέπονται για την τιμολόγηση και την αμφισβήτηση των τιμολογίων, διατήρηση επιβαλλόμενη από τα κράτη στις τηλεφωνικές εταιρείες για λόγους δημόσιας τάξης, θέτουν σοβαρά προβλήματα συμβατότητας με τη νομολογία του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και επομένως με την κοινοτική νομοθεσία[1].
Η Επιτροπή που όπως και το ΕΚ είχε κατ'αρχήν εκφράσει την αντίθεσή της για τη συμπερίληψη μιας αναφοράς στη διατήρηση των δεδομένων, θα έπρεπε κατά τη γνώμη του εισηγητή, να εκπονήσει ένα έγγραφο που ξεκινώντας από την ανάλυση της νομολογίας του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θα οδηγήσει τα κράτη μέλη στην ενσωμάτωση της Οδηγίας 2002/58/ΕΚ στο εθνικό δίκαιο προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι οι εθνικοί και ευρωπαϊκοί κανόνες που θίγουν το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή θα συμβιβάζονται με τους ευρωπαϊκούς κανόνες για τα δικαιώματα του ανθρώπου[2]
- [1] Για μια σε βάθος ανάλυση της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και των μορφών ασυμβατότητας των κανόνων σχετικά με τη διατήρηση των δεδομένων στις επικοινωνίες βλ. Memorandum of laws concening the legality of fata retention with regard to the right guaranteed by the European Convention on Human Rights, εκπονηθέν από Covington and Burling για Privacy International.
- [2] Ο εισηγητής ευχαριστεί τον Ottavio Marzocchi, συνεργάτη των Ριζοσπαστών Βουλευτών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη συμβολή του στην έκθεση αυτή.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ
28 Ιανουαρίου 2004
προς την Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
σχετικά με την πρώτη έκθεση που αφορά την εφαρμογή της οδηγίας περί προστασίας των δεδομένων
(COM(2003) 265 - C5-0375/2003 - 2003/2153 (INI)) (95/46/ΕΚ)
Συντάκτρια γνωμοδότησης: Anne-Marie Schaffner
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Κατά τη συνεδρίασή της στις 7 Ιουλίου 2003, η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς όρισε την κ. Anne-Marie Schaffner συντάκτρια γνωμοδότησης.
Κατά τις συνεδριάσεις της στις 2 Δεκεμβρίου 2003 και 22 Ιανουαρίου 2004, η επιτροπή εξέτασε το σχέδιο γνωμοδότησης.
Κατά την τελευταία ως άνω συνεδρίαση, η επιτροπή ενέκρινε τα ακόλουθα συμπεράσματα ομόφωνα.
Ήσαν παρόντες κατά την ψηφοφορία οι βουλευτές: Giuseppe Gargani (πρόεδρος), Bill Miller (αντιπρόεδρος), Anne-Marie Schaffner (συντάκτρια γνωμοδότησης), Uma Aaltonen, Paolo Bartolozzi, Luis Berenguer Fuster (αναπλ Maria Berger), Ward Beysen, Bert Doorn, Raina A. Mercedes Echerer (αναπλ. Brian Crowley σύμφωνα με το άρθρο 153, παράγραφος 2, του κανονισμού), Janelly Fourtou, Marie-Françoise Garaud, José María Gil-Robles Gil-Delgado, Kurt Lechner, Klaus-Heiner Lehne, Sir Neil MacCormick, Manuel Medina Ortega, Elena Ornella Paciotti, Marianne L.P. Thyssen, Ian Twinn (αναπλ. Rainer Wieland), Diana Wallis, Joachim Wuermeling και Stefano Zappalà.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς καλεί την Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τα ακόλουθα στοιχεία:
1. θεωρεί ότι η οδηγία του 1995 σχετικά με την προστασία των δεδομένων έχει επιτύχει το στόχο της που συνίσταται στην άρση μεγάλου αριθμού εμποδίων στην ελεύθερη κυκλοφορία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και στη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας στην Κοινότητα·
2. εκτιμά, όπως και η Επιτροπή, ότι είναι πρόωρο να προταθούν τροποποιήσεις της οδηγίας, δεδομένης της πολύ περιορισμένης πείρας που αποκτήθηκε στα κράτη μέλη όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας αυτής·
3. συγχαίρει υπό την έννοια αυτή την Επιτροπή για την πρότασή της να εκπονηθεί ένα πρόγραμμα εργασίας βασισμένο στη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών αφενός και μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής αφετέρου· ευελπιστεί ότι η Επιτροπή θα εξετάσει λεπτομερώς τα αποτελέσματα αυτού του προγράμματος εργασίας προκειμένου να προτείνει, σε εύθετο χρόνο και εάν κριθεί απαραίτητο, τροποποιήσεις της οδηγίας·
4. υπενθυμίζει ότι από την 1η Μαΐου 2004 η Ευρώπη θα αριθμεί 25 μέλη και επιμένει στο να τροποποιήσουν όλα τα κράτη μέλη τη νομοθεσία τους ώστε να συνάδει με τις διατάξεις της οδηγίας· επιμένει, επίσης, τα νέα κράτη μέλη να χορηγήσουν επαρκείς πόρους στην ελεγκτική αρχή της χώρας τους και να εφαρμόσουν αμερόληπτες μεθόδους κατά το διορισμό των μελών αυτής της αρχής, προκειμένου να διασφαλισθεί η ανεξαρτησία των τελευταίων και η πλήρης συνεργασία με τους εταίρους τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση·
5. υπενθυμίζει ότι προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς είναι η διασφάλιση της προστασίας των δεδομένων· ζητεί, υπό την έννοια αυτή, από την Επιτροπή να εντοπίσει τους τομείς στους οποίους οι αποκλίσεις στην ερμηνεία της οδηγίας παρακωλύουν την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να υποβάλει σχετική έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·
6. εκφράζει τη λύπη του γιατί η καθυστέρηση της εφαρμογής της οδηγίας από τα κράτη μέλη και οι παραμένουσες διαφορές στον τρόπο εφαρμογής της σε εθνικό επίπεδο εμπόδισαν τους οικονομικούς φορείς να επωφεληθούν πλήρως από αυτή και παρακώλυσαν ορισμένες διασυνοριακές δραστηριότητες στην Ευρωπαϊκή Ένωση·
7. εμμένει στο γεγονός ότι η ελεύθερη κυκλοφορία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα είναι απαραίτητη για την ορθή άσκηση του συνόλου σχεδόν των οικονομικών δραστηριοτήτων σε επίπεδο Ένωσης· θα πρέπει λοιπόν να επιλυθούν το συντομότερο δυνατό αυτές οι διαφορές στην ερμηνεία, προκειμένου να μπορέσουν οι πολυεθνικές οργανώσεις να καθορίσουν πανευρωπαϊκές πολιτικές σχετικά με την προστασία των δεδομένων·
8. υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να υιοθετήσουν ισοδύναμο επίπεδο προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και προστασίας των ατόμων κατά την εφαρμογή της οδηγίας 95/46/ΕΚ και την εφαρμογή του κανονισμού 45/2001 σχετικά με την προστασία των δεδομένων·
9. ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιχειρήσει την εναρμόνιση της εν λόγω οδηγίας με τα άλλα νομοθετικά κείμενα, όπως την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εναρμόνιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων που διέπουν τις πιστώσεις που χορηγούνται στους καταναλωτές, προκειμένου να αποφεύγονται οι ανακολουθίες μεταξύ των προτάσεων αυτών·
10. επαναλαμβάνει το αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο ψήφισμά του σχετικά με τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα[1] από τις αεροπορικές εταιρείες στην περίπτωση των υπερατλαντικών πτήσεων και εκφράζει την επιθυμία του για την ικανοποίησή του.
- [1] Ψήφισμα B5-0411/2003 της 9ης Οκτωβρίου 2003.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
27 Ιανουαρίου 2004
προς την Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
όσον αφορά την πρώτη έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας περί προστασίας των δεδομένων (95/46/ΕΚ)
(COM(2003) 265 – C5‑0375/2003 – 2003/2153(INI))
Συντάκτρια γνωμοδότησης: Μυρσίνη Ζορμπά
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Κατά τη συνεδρίασή της στις 20 Οκτωβρίου 2003, η Επιτροπή Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας όρισε συντάκτρια γνωμοδότησης την Μυρσίνη Ζορμπά.
Κατά τις συνεδριάσεις της στις 2 Δεκεμβρίου 2003 και 27 Ιανουαρίου 2004, η επιτροπή εξέτασε το σχέδιο γνωμοδότησης.
Κατά την τελευταία ως άνω συνεδρίαση, η επιτροπή ενέκρινε ομόφωνα τις ακόλουθες προτάσεις.
Ήσαν παρόντες κατά την ψηφοφορία οι βουλευτές: Luis Berenguer Fuster (πρόεδρος), Yves Piétrasanta (αντιπρόεδρος), Μυρσίνη Ζορμπά (συντάκτρια γνωμοδότησης), Sir Robert Atkins, Felipe Camisón Asensio (αναπλ.: Guido Bodrato), Giles Bryan Chichester, Nicholas Clegg, Willy C.E.H. De Clercq, Concepció Ferrer, Francesco Fiori (αναπλ.: Michel Hansenne), Colette Flesch, Glyn Ford (αναπλ.: Massimo Carraro), Norbert Glante, Hans Karlsson, Helmut Kuhne (αναπλ.: Harlem Désir), Caroline Lucas, Eryl Margaret McNally, Hans-Peter Martin (αναπλ.: Rolf Linkohr), Ana Miranda de Lage, Angelika Niebler, Reino Paasilinna, Paolo Pastorelli, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Imelda Mary Read, Mechtild Rothe, Christian Foldberg Rovsing, Martin , Konrad K. Schwaiger, Esko Olavi Seppänen, Claude Turmes, W.G. van Velzen, Alejo Vidal-Quadras Roca και Olga Zrihen Zaari.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας καλεί την Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τα ακόλουθα στοιχεία:
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μέσος πολίτης πρέπει να γνωρίζει καλύτερα τους κινδύνους και τις πιθανότητες που συνδέονται με την αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων τα οποία τον αφορούν,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο της παγκόσμιας κοινωνίας της πληροφορίας του Διαδικτύου λύσεις δεν μπορούν να εξευρεθούν μόνον εντός της ΕΕ,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι παραβιάσεις στην προστασία προσωπικών δεδομένων (που αφορούν δεδομένα πολιτών της ΕΕ) είναι πιθανόν να συμβούν περισσότερο σε τρίτες χώρες παρά στα κράτη μέλη,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των διασυνοριακών ροών προσωπικών δεδομένων, που εγκρίθηκαν στις 23 Σεπτεμβρίου 1980, και η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των ατόμων όσον αφορά την αυτόματη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, που υπεγράφη στις 28 Ιανουαρίου 1981 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Οκτωβρίου 1985, δεν φαίνεται να εφαρμόζονται διεθνώς,
1. επισημαίνει ότι οι ανομοιόμορφοι εθνικοί νόμοι για την προστασία των δεδομένων παρεμποδίζουν την ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς και ζητεί, κατά συνέπεια, από την Επιτροπή να βοηθήσει τα κράτη μέλη στη συνεπή ερμηνεία και εφαρμογή της οδηγίας·
2. υπογραμμίζει ότι, ειδικότερα, χρειάζεται μεγαλύτερη ομοιογένεια τόσο σε ό,τι αφορά την κοινοποίηση των πράξεων επεξεργασίας όσο και στον τομέα των διατάξεων ενημέρωσης από τους ελεγκτές δεδομένων·
3. χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να απλοποιήσει το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις όσον αφορά τις απαιτήσεις για τις διεθνείς μεταφορές δεδομένων·
4. πιστεύει ότι η οδηγία για την προστασία των δεδομένων δεν μπορεί να εφαρμοσθεί σωστά χωρίς μια συνεχή διαβούλευση μεταξύ των εθνικών αρχών των κρατών μελών, των εθνικών ιδρυμάτων, της επιχειρηματικής κοινότητας και των οργανώσεων καταναλωτών·
5. τονίζει την ανάγκη να υπάρξουν υψηλά και αποτελεσματικά πρότυπα προστασίας των δεδομένων που να λαμβάνουν υπόψη τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις στην κοινωνία της πληροφορίας·
6. υπενθυμίζει την έγκριση της οδηγίας σχετικά με την ιδιωτική ζωή και τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, η οποία προβλέπει ειδική εφαρμογή των αρχών που εμπεριέχονται στην οδηγία για την προστασία των δεδομένων·
7. ζητεί από την Επιτροπή να αναλάβει δράση έναντι των κρατών μελών που δεν τήρησαν την προθεσμία της 31ης Οκτωβρίου 2003 για την εφαρμογή της οδηγίας για την ιδιωτική ζωή και τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες·
8. ζητεί από τα κράτη μέλη να σεβασθούν τα κριτήρια της νομικής σαφήνειας και της νομικής ασφάλειας για μια καλύτερη ρύθμιση κατά την εφαρμογή της οδηγίας, έτσι ώστε να αποφευχθεί οιοσδήποτε περαιτέρω φόρτος επί των επιχειρήσεων, ιδίως δε των ΜΜΕ·
9. καλεί τα κράτη μέλη και τις εποπτικές αρχές να δημιουργήσουν ένα λιγότερο πολύπλοκο και γραφειοκρατικό περιβάλλον για τους ελεγκτές δεδομένων, και συμφωνεί με την Επιτροπή ότι θα πρέπει να αποφευχθεί η επιβολή απαιτήσεων που δεν είναι αναγκαίες για τη διατήρηση του υψηλού επιπέδου προστασίας που εγγυάται η οδηγία·
10. τονίζει ότι η διαχείριση και η προστασία των δεδομένων αποτελούν σήμερα κρίσιμο παράγοντα επιτυχίας για τις εταιρείες που επιθυμούν να προστατεύσουν τις επενδύσεις τους σε υποδομή υλικού·
11. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι χρειάζεται να γίνουν βελτιώσεις έτσι ώστε οι οικονομικοί συντελεστές να έχουν ευρύτερη επιλογή πρότυπων συμβατικών ρητρών στον τομέα της προστασίας των δεδομένων, οι οποίες να βασίζονται ει δυνατόν σε ρήτρες που έχουν προτείνει αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των επιχειρήσεων·
12. πιστεύει ότι η αυτορρύθμιση αποτελεί ένα καλό μέσον για να αποφεύγεται η υπερβολικά λεπτομερής νομοθεσία, και καλεί την επιχειρηματική κοινότητα να δημιουργήσει έναν ευρωπαϊκό κώδικα συμπεριφοράς για την προστασία των προσωπικών δεδομένων·
13. ζητεί να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες έναντι διεθνώς συμφωνηθεισών αρχών σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο προκειμένου να βελτιωθεί η εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ και της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης·
14. πιστεύει ότι η προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής θα προστατευθεί επαρκώς στην πράξη εάν και όταν καταστεί μέρος των τωρινών κοινωνικών και πολιτικών προτεραιοτήτων·
15. επισημαίνει ότι η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων θα πρέπει να αποτελέσει μέρος του εκπαιδευτικού προγράμματος που αφορά τους υπολογιστές και το Διαδίκτυο·
16. καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να προωθήσουν την ευαισθητοποίηση των πολιτών στον τομέα των δικαιωμάτων προστασίας των προσωπικών δεδομένων.