ΣΥΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έγκρισης του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά

24.1.2005 - (12062/3/2004 – C6‑0189/2004 – 2003/0184(COD)) - ***II

την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 περί εφαρμογής των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στους μισθωτούς, στους μη μισθωτούς και στα μέλη των οικογενειών τους που διακινούνται εντός της Κοινότητας και του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 574/72 περί του τρόπου εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71
Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Proinsias De Rossa

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έγκρισης του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 περί εφαρμογής των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στους μισθωτούς, στους μη μισθωτούς και στα μέλη των οικογενειών τους που διακινούνται εντός της Κοινότητας και του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 574/72 περί του τρόπου εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71

(12062/3/2004 – C6‑0189/2004 – 2003/0184(COD))

(Διαδικασία συναπόφασης: δεύτερη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την κοινή θέση του Συμβουλίου (12062/3/2004 – C6‑0189/2004),

–   έχοντας υπόψη τη θέση του κατά την πρώτη ανάγνωση[1] σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2003)0468)[2],

–   έχοντας υπόψη την τροποποιημένη πρόταση της Επιτροπής (COM(2004)0314)[3],

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 251, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΚ

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 67 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη τη σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A6‑0003/2005),

1.  εγκρίνει την κοινή θέση·

2.  καλεί την Επιτροπή να προβεί στις κατάλληλες νομικές ενέργειες προκειμένου να επιτύχει, το συντομότερο δυνατό, σαφήνεια σχετικά με τα θέματα που αναφέρονται στην δήλωσή της στο Παράρτημα ΙΙα που επισυνάπτεται στην κοινή θέση του Συμβουλίου[4] και να ενημερώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα αποτελέσματα εντός έξι μηνών από την έναρξη της ισχύος του παρόντος κανονισμού·

3.  διαπιστώνει ότι η πράξη εκδόθηκε σύμφωνα με την κοινή θέση·

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να υπογράψει την πράξη, μαζί με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 254, παράγραφος 1, της Συνθήκης ΕΚ·

5.  αναθέτει στον Γενικό Γραμματέα του να υπογράψει την πράξη, αφού προηγουμένως ελεγχθεί ότι όλες οι διαδικασίες έχουν δεόντως ολοκληρωθεί, και να προβεί, σε συμφωνία με τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου, στη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

6.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

αιτιολογικη εκθεση

Γενικές Παρατηρήσεις

Ο κανονισμός 1408/71 τροποποιείται κάθε χρόνο προκειμένου να ληφθεί υπόψη η εξέλιξη των εθνικών προγραμμάτων κοινωνικής ασφάλισης, να συμπεριληφθούν μεταβολές στις εθνικές νομοθεσίες και να ληφθεί υπόψη η νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Ο εισηγητής προτείνει τη στήριξη της κοινής θέσης του Συμβουλίου εφόσον όλες οι τροπολογίες που εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά την πρώτη ανάγνωση σχετικά με τις ετήσιες τροποποιήσεις του κανονισμού για το 2003 έχουν ενσωματωθεί σε ικανοποιητικό βαθμό.

Επιπλέον, η κοινή θέση του Συμβουλίου η οποία εγκρίθηκε ομόφωνα, διατηρεί τις βασικές πτυχές της πρότασης της Επιτροπής. Και η Επιτροπή συμφωνεί με την κοινή θέση.

Από το 1971 ο κανονισμός 1408/71 έχει καθορίσει τα κριτήρια βάσει των οποίων χορηγούνται παροχές σε πολίτες οι οποίοι μετακινούνται από το ένα κράτος μέλος στο άλλο. Η αναθεώρηση και η παγιοποίηση που εξετάζεται τώρα, περιέχει ορισμένες νέες διατάξεις που αποσκοπούν στη βελτίωση των δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης. Ο κανονισμός συνεχίζει να καθορίζει εάν ο πολίτης εξακολουθεί να έχει το δικαίωμα να απολαμβάνει ορισμένα δικαιώματα που προβλέπονται από το κράτος μέλος καταγωγής του και ως εκ τούτου είναι εξαγώγιμα, ή το κατά πόσον παρόμοιες παροχές διατίθενται στο νέο κράτος μέλος διαμονής του ατόμου. Ο κανονισμός πληροί σημαντικό ρόλο υλοποιώντας μια από τις τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες της νομοθετικής δομής της ΕΕ, εκείνη της ελεύθερης κυκλοφορίας των Ευρωπαίων πολιτών. Πράγματι, η δυνατότητα να ζει, να εργάζεται και να κινείται ελεύθερα στην ΕΕ – με όσο το δυνατόν λιγότερα οικονομικά ή διοικητικά εμπόδια – αποτελεί απτό πλεονέκτημα που προσφέρει η ιδιότητα του μέλους της ΕΕ στους πολίτες της.

Η αναθεώρηση του τρέχοντος κανονισμού, ο οποίος αρχικά είχε δημιουργηθεί πριν από περισσότερο από 30 χρόνια, εξαρτάται σε κρίσιμο βαθμό από την έγκριση αυτής της έκθεσης, η οποία αποτελεί μία άσκηση «ξεκαθαρίσματος» και αποσκοπεί να διαλευκάνει τη θέση των κρατών μελών όσον αφορά τις ειδικές χρηματικές παροχές χωρίς συνεισφορά.

Ειδικές παρατηρήσεις για την Κοινή Θέση

Ένα ιδιαίτερο σημείο που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι το Συμβούλιο δεν δέχθηκε όλη την πρόταση της Επιτροπής να αναθεωρήσει τον κατάλογο εισδοχών στο παράρτημα ΙΙα. Το Συμβούλιο δε συμφωνεί με την συμπερίληψη αυτών των συγκεκριμένων παροχών: επίδομα τέκνου (Φινλανδία)· επίδομα αναπηρίας και επίδομα ανάπηρου τέκνου (Σουηδία)· επίδομα διαβίωσης υπό αναπηρία· αποζημίωση για παρεχόμενη μέριμνα· επίδομα για επιμελητές αναπήρων (Ηνωμένο Βασίλειο).

Η Επιτροπή σε δήλωσή της, η οποία επισυνάπτεται στην κοινή θέση, αναφέρει ότι εξακολουθεί να θεωρεί ότι αυτή η αναθεώρηση θα είναι απαραίτητη προκειμένου να καλυφθούν τα κριτήρια της νομολογίας του Δικαστηρίου και τα κριτήρια που συμφωνήθηκαν στην κοινή θέση του Συμβουλίου.

Και τα 25 κράτη μέλη έχουν συμβάλει στις συμβιβαστικές λύσεις που ήταν απαραίτητες για να βελτιωθεί η εξαγωγιμότητα των παροχών για τους πολίτες. Αυτές οι συμβιβαστικές λύσεις περιλαμβάνουν την κατάρτιση καταλόγου, στα παραρτήματα, με εκείνες τις εθνικές παροχές που τα κράτη μέλη θεώρησαν ότι δεν θα έπρεπε να είναι εξαγώγιμες. Ο κατάλογος αυτών των παροχών στο παράρτημα ΙΙα περιλαμβάνει τις πέντε παροχές που αναφέρονται ανωτέρω που η Επιτροπή θεωρεί ότι θα πρέπει να καταργηθούν προκειμένου να καλυφθούν τα κριτήρια τα οποία ορίζονται από τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Και η Επιτροπή επεφυλάχθη του δικαιώματός της να προβεί σε περαιτέρω νομική δράση για το θέμα αυτό.

Ωστόσο τόσο η Επιτροπή όσο και το Συμβούλιο συμφωνούν για το συνολικό κείμενο και υπάρχει επίσης συμφωνία σχετικά με το ότι η κοινή θέση, όπως προτείνεται, διευκολύνει την ταχύτερη δυνατή πρόοδο για τη διευκρίνιση της θέσης όσον αφορά τις πέντε συγκεκριμένες παροχές χωρίς να παρεμποδίζεται η σημαντική πρόοδος η οποία εξακολουθεί να σημειώνεται ώστε να επιτευχθεί ένα υψηλό επίπεδο συντονισμού μεταξύ κρατών μελών για όλες τις άλλες σχετικές παροχές.

Ο εισηγητής είναι της άποψης ότι η απαιτούμενη διευκρίνιση σχετικά με αυτές τις πέντε παροχές θα έπρεπε καλύτερα να υπάγεται στην αρμοδιότητα του Δικαστηρίου. Είναι επίσης της γνώμης ότι το Κοινοβούλιο δεν θα πρέπει να καθυστερήσει την έγκριση αυτής της έκθεσης εν αναμονή αυτής της διευκρίνισης, ούτε να επιδιώξει να ανοίξει και πάλι ο κατάλογος των συμβιβαστικών λύσεων που έχουν ήδη επιτευχθεί από το Συμβούλιο οι οποίες περιλαμβάνουν τις τροπολογίες που ενέκρινε το Κοινοβούλιο κατά την πρώτη ανάγνωση.

Συμπέρασμα

Η διαδικασία αναθεώρησης του κανονισμού για το συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης έχει ήδη ολοκληρωθεί, μολονότι ο νέος κανονισμός εφαρμογής (παλαιός - 574/72) δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Είναι ως εκ τούτου σημαντικό να συνεχίσουμε με αυτή την ετήσια αναθεώρηση του 2003 για να εξασφαλισθεί η νομική ασφάλεια των κανονισμών και να παρασχεθεί καλύτερη προστασία για τα δικαιώματα των δικαιούχων.

Ο εισηγητής συμφωνεί ότι η έγκριση αυτής της σύστασης για δεύτερη ανάγνωση, όπως έχει, προστατεύει καλύτερα τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των πολιτών που βασίζονται στην δυνατότητα πρόσβασης στις παροχές κοινωνικής ασφάλισης όταν μετακινούνται εντός της ΕΕ. Εξασφαλίζει επίσης νομική σαφήνεια έως την πλήρη και ολοκληρωμένη έναρξη της ισχύος του νέου κανονισμού και του κανονισμού εφαρμογής του.

Πρότεινα ως εκ τούτου μία νέα παράγραφο που πρέπει να ενσωματωθεί στο νομοθετικό ψήφισμα της σύστασης για τη δεύτερη ανάγνωση ότι το Κοινοβούλιο στηρίζει την αναγκαία νομική σαφήνεια και επιμένει στη χρήση οποιουδήποτε νομικού οργάνου είναι διαθέσιμο στην Επιτροπή για να επιτύχει αυτή την σαφήνεια το ταχύτερο δυνατό. Η τροπολογία αυτή αναφέρεται έμμεσα στην ακυρωτική διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 230 της Συνθήκης ΕΚ. Η χρήση των διαδικασιών κατά παραβάσεων μπορεί να είναι αρκετά περίπλοκη και μακρόχρονη και πιστεύω ότι σ' αυτή την περίπτωση θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η ακυρωτική διαδικασία η οποία απαιτεί μόνο μία απλή ενέργεια.

Εν κατακλείδι, ο εισηγητής πιστεύει ότι έχει ληφθεί κάθε μέριμνα από την Επιτροπή και το Συμβούλιο για την λήψη των πλέον αποτελεσματικών μέτρων για την εξασφάλιση της εξαγωγιμότητας των παροχών στα άτομα με αναπηρίες, και στις οικογένειες. Μία σημαντική σειρά από παρόμοιες παροχές έχουν ήδη εγκριθεί αμοιβαία από την Επιτροπή και το Συμβούλιο και οι εναπομένουσες πέντε παροχές οι οποίες εκκρεμούν θα μπορούσαν να ενισχύσουν περαιτέρω τα κοινωνικά δικαιώματα των δικαιούχων επιδόματος τέκνου, επιδόματος αναπηρίας και επιδόματος για επιμελητές αναπήρων στη Φινλανδία, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Εν τούτοις, ο εισηγητής συμφωνεί με εκείνους τους βουλευτές της Επιτροπής Απασχόλησης οι οποίοι προέβαλαν το επιχείρημα η Επιτροπή και το Συμβούλιο πρέπει να ασχοληθούν με τη βελτίωση της ελεύθερης κυκλοφορίας των οικογενειών και των ατόμων με αναπηρίες. Το θέμα αυτό πρέπει να αντιμετωπισθεί στα επερχόμενα Παραρτήματα του αναθεωρημένου 1408/71.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έγκρισης του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 περί εφαρμογής των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στους μισθωτούς, στους μη μισθωτούς και στα μέλη των οικογενειών τους που διακινούνται εντός της Κοινότητας και του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 574/72 περί του τρόπου εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71
Αριθμός διαδικασίας	12062/3/2004 – C6-0189/2004 – 2003/0184(COD)
Νομική βάση	Άρθρο 251(2) της Συνθήκης ΕΚ
Διαδικαστική βάση	Άρθρο 67
Ημερομηνία 1ης ανάγνωσης ΕΚ – P[5]	11.3.2004		P5_TA(2004)0175
Πρόταση της Επιτροπής	COM(2003)0468 – C5-0368/2003
Τροποπ. πρόταση της Επιτροπής	COM(2004)0314
Ημερομηνία αναγγελίας στην ολομέλεια της παραλαβής της κοινή θέσης	18.11.2004
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	EMPL 1.9.2003
Εισηγητής/ήτρια   Ημερομηνία ορισμού	Proinsias De Rossa 16.11.2004
Εισηγητής/ήτρια που αντικαταστάθηκε	Marie-Hélène Gillig
Εξέταση στην επιτροπή	2.12.2004	18.1.2005
Ημερομηνία έγκρισης	18.1.2005
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	υπέρ: κατά: αποχές:			30 1 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jan Andersson, Roselyne Bachelot-Narquin, Jean-Luc Bennahmias, Philip Bushill-Matthews, Milan Cabrnoch, Ole Christensen, Derek Roland Clark, Ottaviano Del Turco, Proinsias De Rossa, Harald Ettl, Richard Falbr, Ilda Figueiredo, Stephen Hughes, Ona Juknevičienė, Jan Jerzy Kułakowski, Sepp Kusstatscher, Jean Lambert, Raymond Langendries, Bernard Lehideux, Jan Tadeusz Masiel, Mary Lou McDonald, Thomas Mann, Jiří Maštálka, Ana Mato Adrover, Csaba Őry, Gabriele Zimmer
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Richard James Ashworth, Elspeth Attwooll, Edit Bauer, Françoise Castex, Marian Harkin, Elisabeth Schroedter, Marc Tarabella, Yannick Vaugrenard
Ημερομηνία κατάθεσης – A6	24.1.2005		A6-0003/2005

• [1]  Εγκριθέν κείμενο, 11.3.2004, Ρ5_ΤΑ(2004)0175.
• [2]  Δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην ΕΕ.
• [3]  Δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην ΕΕ.
• [4]  13940/2004 ADD 1.