ΣΥΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έγκρισης της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ για τη θέσπιση κοινοτικής δράσης όσον αφορά την εκδήλωση «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» για τα έτη 2005 έως 2019

3.2.2005 - (12029/1/2004 – C6‑0161/2004 – 2003/0274(COD)) - ***II

Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας
Εισηγήτρια: Christa Prets

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έγκρισης της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ για τη θέσπιση κοινοτικής δράσης όσον αφορά την εκδήλωση «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» για τα έτη 2005 έως 2019

(12029/1/2004 – C6‑0161/2004 – 2003/0274(COD))

(Διαδικασία συναπόφασης: δεύτερη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την κοινή θέση του Συμβουλίου (12029/1/2004 – C6‑0161/2004),

–   έχοντας υπόψη τη θέση του κατά την πρώτη ανάγνωση[1] σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2003)0700)[2],

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 251, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΚ

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 67 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη τη σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A6-0017/2005),

1.  εγκρίνει την κοινή θέση·

2.  διαπιστώνει ότι η πράξη εκδόθηκε σύμφωνα με την κοινή θέση·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να υπογράψει την πράξη, μαζί με την Πρόεδρο του Συμβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 254, παράγραφος 1, της Συνθήκης ΕΚ·

4.  αναθέτει στον Γενικό Γραμματέα του να υπογράψει την πράξη, αφού προηγουμένως ελεγχθεί ότι όλες οι διαδικασίες έχουν δεόντως ολοκληρωθεί, και να προβεί, σε συμφωνία με τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου, στη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

5.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

• [1]  Κείμενα που εγκρίθηκαν στις 22.4.2004, P5_TA(2004)0361.
• [2]  Δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην ΕΕ.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Σχέδιο απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ για τη θέσπιση κοινοτικής δράσης όσον αφορά την εκδήλωση «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» για τα έτη 2005 έως 2019

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το πρόγραμμα "Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης" δημιουργήθηκε το 1985 από την τότε ελληνίδα Υπουργό Πολιτισμού, Μελίνα Μερκούρη, προκειμένου να συμβάλλει στην μεγαλύτερη προσέγγιση των πολιτών της Ευρώπης.

Στόχος του προγράμματος είναι να τονίσει τη μεγάλη πολυμορφία του ευρωπαϊκού πολιτισμού χωρίς να αγνοηθεί η κοινή ευρωπαϊκή διάσταση. Η πείρα έχει δείξει ότι το πρόγραμμα έχει διαρκή και θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη του πολιτισμού και του τουρισμού των επιλεγόμενων πόλεων και ότι, ταυτόχρονα, εκδηλώνεται μεγάλο ενδιαφέρον από τους πολίτες σχετικά με το ζήτημα αυτό.

ΣΤΟΧΟΙ

Η εξεταζόμενη τροποποίηση της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ στοχεύει στη συμπλήρωση της χρονολογικής σειράς και στη δημιουργία ενός νέου συστήματος που θα λαμβάνει υπόψη τα σημερινά κράτη μέλη της Ένωσης.

Η απόφαση αυτή πρέπει να τροποποιηθεί λόγω της προσχώρησης δέκα νέων κρατών μελών, τον Μάιο του 2004, τα οποία δεν είχαν έως τώρα ληφθεί υπόψη στο πρόγραμμα που είχε ήδη θεσπιστεί για την περίοδο έως το 2019.

Στο πλαίσιο αυτό, δεν μεταβάλλεται η προηγούμενη σειρά των κρατών μελών που δικαιούνται να υποβάλλουν υποψηφιότητες για την επιλογή της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Αντίθετα, καταρτίζεται νέο σύστημα σύμφωνα με το οποίο από το 2009, αρχής γενομένης με την Αυστρία και τη Λιθουανία, μπορούν να υποβάλλονται υποψηφιότητες από δύο κράτη μέλη για τον ορισμό δύο πολιτιστικών πρωτευουσών της Ευρώπης.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γνωμοδότησε κατά την πρώτη ανάγνωση της διαδικασίας συναπόφασης, στις 22 Απριλίου 2004, στην πρόταση απόφασης της Επιτροπής για την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ σχετικά με τη θέσπιση κοινοτικής δράσης όσον αφορά την εκδήλωση "Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης" για το διάστημα 2005-2019.

Η έκθεση που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (εισηγητής: κ. Michel Rocard) περιλαμβάνει συνολικά πέντε τροπολογίες. Η Επιτροπή των Περιφερειών γνωμοδότησε στις 21 Απριλίου 2004. Στις 21 Οκτωβρίου 2004, το Συμβούλιο καθόρισε την κοινή του θέση σύμφωνα με το άρθρο 251, παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ.

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπέβαλε κατά την πρώτη ανάγνωση πέντε τροπολογίες συνολικά.

Το Συμβούλιο ενέκρινε τροπολογία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η οποία έγινε ταυτόχρονα αποδεκτή από την Επιτροπή χωρίς τροποποιήσεις. Πρόκειται για την τροπολογία 1 η οποία προτάθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και εγκρίθηκε ολοσχερώς από την Επιτροπή με στόχο την εξασφάλιση της διάθεσης επαρκών και ικανοποιητικών χρηματοδοτικών κοινοτικών πόρων για τον ορισμό δύο Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης.

Δεν εγκρίθηκαν οι τροπολογίες 2-5, που πρότεινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά την πρώτη ανάγνωση, στις οποίες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε ζητήσει την εκτεταμένη αναμόρφωση του προγράμματος.

Στόχος των τροπολογιών αυτών ήταν η βελτίωση της διαδικασίας επιλογής για τον ορισμό υποψήφιας πόλης ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης καθώς και των διατάξεων που διέπουν τα καθήκοντα και τον ρόλο της κριτικής επιτροπής. Επίσης, επεδίωκαν τη δημιουργία μεγαλύτερου ανταγωνισμού μεταξύ των υποψηφίων πόλεων με τον ορισμό τουλάχιστον δύο υποψηφίων πόλεων σε τακτική βάση από το εκάστοτε κράτος μέλος καθώς και την ύπαρξη διαφάνειας κατά τις απαιτήσεις προς την πολιτιστική πρωτεύουσα. Πέραν τούτου, η εκ των υστέρων αξιολόγηση των εκάστοτε αποτελεσμάτων του προηγούμενου έτους θα μπορούσε, ενδεχομένως, να συνεπάγεται την αναθεώρηση της απόφασης.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑΣ

Η εισηγήτρια υποστηρίζει την κοινή θέση. Επιδοκιμάζει ειδικότερα τη διάθεση επαρκών και κατάλληλων χρηματοδοτικών κοινοτικών πόρων που θα εξασφαλίζουν την ισότιμη συμμετοχή των νέων κρατών μελών στο πρόγραμμα και θα διευκολύνουν την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων του προγράμματος.

Επίσης, η εισηγήτρια υποστηρίζει την άποψη ότι τα σχέδια των πόλεων που έχουν ήδη ορισθεί στους καταλόγους των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης δεν θα πρέπει να διακυβεύονται. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει, λ.χ. να συνεχισθούν απρόσκοπτα οι σχετικές προετοιμασίες στην Αυστρία και την Γερμανία.

Για τους ανωτέρω λόγους, η εισηγήτρια συνιστά να εγκριθεί χωρίς τροποποιήσεις η κοινή θέση του Συμβουλίου.

Τούτο, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι η εισηγήτρια εγκαταλείπει το στόχο της επιτακτικής ανάγκης για την τροποποίηση της απόφασης 1419/1999 ΕΚ.

Αντίθετα, η εισηγήτρια καλεί την Επιτροπή να υποβάλει κατάλληλη και επιμελώς επεξεργασμένη μεταρρυθμιστική πρόταση για τη βελτίωση και προσαρμογή του ισχύοντος προγράμματος κατά το πρώτο εξάμηνο του 2005.

Η εν λόγω πρόταση θα πρέπει ειδικότερα να περιλαμβάνει τις ακόλουθες βελτιώσεις:

•         Τα καθήκοντα της προηγούμενης κριτικής επιτροπής θα πρέπει να καθορισθούν σαφώς και να ενισχυθεί ο ρόλος τους κατά την επιλογή των υποψηφίων πόλεων. Κατά τον ορισμό μιας ή περισσότερων υποψηφίων πόλεων ενός κράτους μέλους και, συνεπώς, κατά τη δημιουργία πραγματικού ανταγωνισμού, θα πρέπει να εξασφαλίζεται η επίτευξη των αρχικών στόχων του προγράμματος με την εφαρμογή αντικειμενικών κριτηρίων επιλογής. Τα κριτήρια αυτά για την επιλογή υποψήφιας πόλης ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης θα πρέπει να συγκεκριμενοποιούνται καταλλήλως ούτως ώστε να πραγματοποιείται μια κατά το δυνατόν δίκαιη επιλογή σύμφωνα με τους στόχους του προγράμματος. Σε περίπτωση που ορίζεται μόνο μία υποψήφια πόλη, θα πρέπει κατά την επιλογή να εφαρμόζονται τα ίδια κριτήρια.

•         Τα κριτήρια επιλογής θα πρέπει να καθορίζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εκφράζεται ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και να προσλαμβάνει μεγαλύτερη σπουδαιότητα η ευρωπαϊκή διάσταση του παρόντος προγράμματος.

Στο πλαίσιο αυτό, η εισηγήτρια επιδοκιμάζει το γεγονός ότι ο νέος Επίτροπος της ΕΕ που είναι αρμόδιος για τον τομέα του πολιτισμού, Jan Figel, επιβεβαίωσε, κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας που διεξήχθη στις 30 Νοεμβρίου 2004, ότι εντός των 6 προσεχών μηνών θα υποβάλει νέα μεταρρυθμιστική πρόταση η οποία θα καθορίζει τις νέες διαδικασίες συμπεριλαμβανομένων και αυστηρότερων κριτηρίων επιλογής. Ταυτόχρονα, επιδοκιμάζει το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός για τις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης θα αυξηθεί μελλοντικά στο τριπλάσιο.

Πέραν τούτου, η πρόταση της Επιτροπής θα πρέπει να περιλαμβάνει τις ακόλουθες μεταρρυθμιστικές παραμέτρους:

•         Η προσχώρηση άλλων κρατών μελών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η συμμετοχή τους στο ισχύον πρόγραμμα θα πρέπει να ληφθεί εγκαίρως υπόψη ούτως ώστε να μην απαιτούνται μεταγενέστερες βελτιώσεις της απόφασης υπό το πρίσμα αυτό.

•         Για την εξασφάλιση επαρκών χρηματοδοτικών πόρων για δύο Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το ζήτημα αυτό στο νέο πολιτιστικό πρόγραμμα 2007-2013. Επίσης, στο νέο πρόγραμμα θα πρέπει να υποβάλλεται συγκεκριμένο δημοσιονομικό πλαίσιο για τη χρηματοδότηση των πολιτιστικών πρωτευουσών της Ευρώπης. Το πρόγραμμα του 2007 προβλέπει ως προς το σημείο 1.3. ειδικά σχέδια του πρώτου τομέα δράσης, χρηματοδότηση ύψους 17% χωρίς να αναφέρονται συγκεκριμένα στοιχεία για το χρηματοδοτικό πλαίσιο των πολιτιστικών πρωτευουσών της Ευρώπης.

•         Στο πλαίσιο των δημοσιονομικών προοπτικών 2007-2013 θα πρέπει ταυτόχρονα να ζητείται επαρκής χρηματοδότηση.

Η εισηγήτρια υποστηρίζει τη ταχεία έναρξη ισχύος της τροποποιημένης απόφασης που θα διευκολύνει τη ραγδαία συμμετοχή όλων των κρατών μελών της ΕΕ στη εκδήλωση Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, πράγμα που θα είναι επίσης προς το συμφέρον των ευρωπαίων πολιτών δεδομένου ότι θα έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν ένα κατά το δυνατόν ευρύτατο φάσμα πολιτιστικών επιτευγμάτων.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έγκρισης της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ για τη θέσπιση κοινοτικής δράσης όσον αφορά την εκδήλωση «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» για τα έτη 2005 έως 2019
Έγγραφα αναφοράς	12029/1/2004 – C6-0161/2004 – 2003/0274(COD))
Νομική βάση	Άρθρο 251(2) και 151 της Συνθήκης ΕΚ
Διαδικαστική βάση	Άρθρο 67
Ημερομηνία 1ης ανάγνωσης ΕΚ – P[5]	22.4.2004		P5_TA-PROV(2004)0361
Πρόταση της Επιτροπής	COM(2003)0700 – C5-0548/2003
Τροποπ. πρόταση της Επιτροπής
Ημερομηνία αναγγελίας στην ολομέλεια της παραλαβής της κοινή θέσης	28.10.2004
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας         Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	CULT 20.11.2003
Εισηγητής         Ημερομηνία ορισμού	Christa Prets 13.9.2004
Εισηγητής που έχει αντικατασταθεί	Michel Rocard
Εξέταση στην Επιτροπή	17.1.2005	1.2.2005
Ημερομηνία έγκρισης	1.2.2005
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	υπέρ: κατά: αποχές:			25 1 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	María Badía i Cutchet, Christopher Beazley, Giovanni Berlinguer, Guy Bono, Jolanta Dičkutė, Věra Flasarová, Milan Gaľa, Vasco Graça Moura, Erna Hennicot-Schoepges, Luis Francisco Herrero-Tejedor, Ruth Hieronymi, Μανώλης Μαυρομμάτης, Doris Pack, Miguel Portas, Christa Prets, Karin Resetarits, Pál Schmitt, Νικόλαος Σηφουνάκης, Hannu Takkula, Helga Trüpel, Henri Weber, Thomas Wise, Tomáš Zatloukal
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Ivo Belet, Mary Honeyball, Nina Skottová
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία
Ημερομηνία κατάθεσης – A6	3.2.2005		A6-0017/2005
Παρατηρήσεις	…