PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie roli kobiet w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym Turcji

10.6.2005 - (A6-0175(INI))

Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia
Sprawozdawca: Emine Bozkurt


Procedura : 2004/2215(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A6-0175/2005
Teksty złożone :
A6-0175/2005
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie roli kobiet w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym Turcji

(A6-0175(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając okresowy raport 2004 i zalecenie Komisji Europejskiej o postępach Turcji na drodze do członkostwa w UE z dnia 6 października 2004 r. (COM(2004)0656)[1] oraz rezolucję Komisji[2] z dnia 15 grudnia 2004 r. dotyczącą ww. raportu,

–   uwzględniając decyzję Rady Europejskiej z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie rozpoczęcia negocjacji z Turcją dotyczących przystąpienia do Unii Europejskiej,

–   uwzględniając dorobek wspólnotowy w dziedzinie praw kobiet i równouprawnienia,

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A6-0175/2005),

A. zważywszy, że Turcja ma rozpocząć negocjacje dotyczące przystąpienia do Unii Europejskiej od dnia 3 października 2005 r.,

B.  zważywszy, że Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW)[3] stanowi część prawa międzynarodowego i zgodnie z art. 90 konstytucji tureckiej ma pierwszeństwo przed prawem krajowym Turcji, oraz że Turcja jest stroną CEDAW od 1985 r., a jej Protokołu Dodatkowego od 2002 r.,

C.  zważywszy, że przyjęcie dorobku wspólnotowego jest obowiązkowe dla krajów kandydujących pragnących przystąpić do Unii Europejskiej,

D.  zważywszy, że prawa kobiet i równouprawnienie stanowią część dorobku wspólnotowego,

E.  zważywszy, że ostatnie reformy prawne w dziedzinie praw kobiet w Turcji stanowią istotny krok w kierunku wdrożenia dorobku, chociaż realizowanie tych reform i zmian oraz osiągnięcie praktycznych rezultatów pozostaje głównym problemem,

F.  zważywszy, że postęp poczyniony na papierze musi być teraz zrealizowany w praktyce i że nowy kodeks karny nie wszedł jeszcze w życie, ale oczekuje się jego przyjęcia dnia 1 czerwca 2005 r.,

G.  zważywszy, że okresowy raport Komisji Europejskiej o postępach Turcji na drodze do członkostwa[4] w UE określa, między innymi, następujące główne obszary wzbudzające obawy w odniesieniu do sytuacji kobiet: przemoc w stosunku do kobiet, szczególnie przemoc w rodzinie oraz przestępstwa uzasadniane honorem lub tradycją, wysoki wskaźnik analfabetyzmu, niski udział kobiet w parlamencie, jak też w lokalnych organach przedstawicielskich oraz niski odsetek kobiet oraz panującą dyskryminację na rynku pracy,

H.  zważywszy, że gospodarcze i społeczne zacofanie w niektórych rejonach miejskich i ogólnie obszarach wiejskich oraz zaniedbanych regionach, jak też migracja i związane z nią problemy, takie jak bieda i rażące kontrasty w centrach miast potęgują problemy kobiet w tych regionach i osłabiają ich pozycję, również ograniczoną poprzez panującą patriarchalną strukturę społeczną,

I.  zważywszy, że do tureckich organów rządowych i organizacji praw człowieka w latach 2003 i 2004 zgłoszono setki przypadków tortur, a ponad 2000 wniosków o azyl pochodzących od obywateli tureckich (między nimi od wielu kobiet) zostało zaakceptowanych przez Państwa Członkowskie UE w 2003 r.,

J. zważywszy, że z braku zintegrowanej strategii rozwoju dla potrzeb gospodarczych, socjalnych i kulturalnych kurdyjskich kobiet, cierpią one z powodu długotrwałej kumulacji problemów (analfabetyzm, słabe zdrowie, bieda, wykluczenie itp.),

K. zważywszy, że istniejącej negatywnej dyskryminacji kobiet można czasami najlepiej zaradzić poprzez tymczasowe stosowanie dyskryminacji pozytywnej, dopuszczanej m.in. przez CEDAW, oraz, że istnieje ogólna potrzeba wskazywania przykładów roli kobiet na stanowiskach władzy i procesu decyzyjnego, w tym na najwyższym szczeblu,

L.  zważywszy, że negocjacje między rządem tureckim a Komisją dotyczące udziału w programie Daphne II w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet nie zostały jeszcze zakończone i że rząd turecki wydaje się zajmować niechętną pozycję w sprawie zaangażowania własnych środków,

M.  zważywszy, że UNICEF szacuje, iż każdego roku od 600 000 do 800 000 dziewczynek, które osiągnęły obowiązkowy wiek szkolny, jest powstrzymywane przez rodzinę przed pójściem do szkoły lub też brakuje infrastruktury, która umożliwiłaby dzieciom uczęszczanie do nielicznych szkół na wsi,

N. zważywszy, że występuje dotkliwy brak dokładnych danych na temat sytuacji kobiet w Turcji, a zwłaszcza danych dotyczących przemocy wobec kobiet, a dostępne dane nie obejmują całej problematyki praw kobiet,

O. zważywszy na postępujący spadek udziału kobiet w tureckim rynku pracy,

P.  zważywszy, że udział kobiet w życiu politycznym Turcji jest niepokojąco niski – kobiety stanowią jedynie 4,4 % posłów do parlamentu i w przybliżeniu 1% przedstawicieli w zgromadzeniach lokalnych, zaś ich udział w gospodarczych i politycznych organach decyzyjnych jest nieznaczący,

Q. zważywszy, że gospodarcza niezależność kobiet ma zasadnicze znaczenie dla ich zdolności dochodzenia swoich praw,

R.  zważywszy, że 14 schronisk dla kobiet będących ofiarami przemocy istniejących w Turcji nie zaspokaja potrzeb prawie 70-milionowej populacji, a ograniczone możliwości uzyskane dzięki obowiązującemu prawu tureckiemu, co oznacza jedno schronisko dla każdego miasta powyżej 50.000 mieszkańców, nie są wystarczająco wykorzystywane,

S.  zważywszy, że dnia 6 marca 2005 r. policja gwałtownie rozpędziła demonstrację z okazji z Międzynarodowego Dnia Kobiet w Stambule,

1. podkreśla, że przestrzeganie praw człowieka, w tym praw kobiet, jest warunkiem koniecznym członkostwa w Unii Europejskiej i wzywa Komisję Europejską do umieszczenia kwestii praw człowieka, w tym praw kobiet, na czołowym miejscu w programie negocjacji z Turcją;

2. podkreśla, że rząd turecki w razie konieczności zapewni utrzymanie oraz ustanowi prawną rejestrację małżeństw i urodzin w skali całego kraju, aby zapewnić każdemu mężczyźnie i każdej kobiecie pełne prawo do obywatelstwa oraz możliwość pełnego korzystania z praw człowieka, np. posiadania dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej;

3. wyraża pochwałę dla tureckiego rządu i parlamentu odnośnie do ostatnich reform ustawodawczych w Konstytucji, w kodeksach: cywilnym, karnym i pracy, dotyczących sytuacji kobiet, wyraża zaniepokojenie brakiem wystarczających postępów we wprowadzeniu i stosowaniu ustawodawstwa w zakresie praw kobiet, jednak oczekuje konkretnych działań, programów i projektów wykonawczych ukierunkowanych na równość płci, a także stałego monitorowania wdrażania tego ustawodawstwa, np. regularnego przeprowadzania oceny oddziaływania równości płci;

4. wyraża pochwałę dla tureckiego rządu i parlamentu odnośnie do ostatnich reform ustawodawczych, zgodnie z którymi karą za „zabójstwo honorowe” jest dożywotnie więzienie, a współuczestnictwo w „zabójstwie honorowym” jest uznawane za przestępstwo; pochwala uznanie gwałtu małżeńskiego za przestępstwo; wzywa państwa członkowskie Unii Europejskiej do pójścia w ślady Turcji w tym względzie;

5. podkreśla konieczność pełnego i skutecznego wdrożenia nowego ustawodawstwa i wzywa rząd turecki do przyznania tureckiej Dyrekcji Generalnej ds. Statusu Kobiet wyraźnego mandatu oraz wystarczających środków finansowych i personelu;

6. wzywa rząd turecki do realizowania i prawidłowego wdrażania koniecznych reform odnoszących się do ochrony i zachowania godności mniejszości w kraju, w szczególności wspólnoty kurdyjskiej w południowo-wschodniej Turcji, gdzie sytuacja praw kobiet pozostaje przedmiotem troski (analfabetyzm, społeczne i zawodowe wykluczenie, ubóstwo itp.); oraz wzywa rząd turecki do współpracy z burmistrzami w regionach kurdyjskich w celu opracowania i wsparcia konkretnych programów na rzecz równości szans i praw kobiet;

7. podkreśla, że rząd z pomocą Dyrekcji Generalnej i we współpracy z kobiecymi organizacjami pozarządowymi musi zapewnić kompleksowe podejście wyznaczające cele jakościowe i ilościowe dla zapewniania praw kobiet, które w pełni szanuje i uznaje prawa kobiet, jako prawa jednostki, bez względu na ich tradycyjne role żon i matek, przy pełnym politycznym zobowiązaniu oraz podkreśla, że rząd musi wdrożyć podejście ukierunkowane na równość płci, zgodnie z art. 10 Konstytucji, aby podnieść poziom świadomości w kwestiach dotyczących kobiet oraz dla ochrony praw kobiet, musi stworzyć budżet przeznaczony na równość płci na poziomie krajowym i lokalnym oraz rozpocząć i opracowywać regularnie projekty dotyczące praw kobiet;

8. uznaje pozytywną rolę odgrywaną przez społeczeństwo obywatelskie przy realizowaniu ostatnich reform ustawodawczych i uznaje, że osiągnięcie zmian demokratycznych wymaga informowania i mobilizacji całej klasy politycznej, społeczeństwa obywatelskiego, wspólnot religijnych i mediów;

9. wzywa Komisję Europejską, jak również rząd turecki, do uznania znaczenia organizacji praw kobiet jako partnerów rządu oraz wsparcia ich i zapewnienia im odpowiednich funduszy oraz swobody działania, zgodnie z praktyką przyjętą w Unii Europejskiej;

10. wzywa rząd turecki do dalszego prowadzenia konstruktywnego dialogu ze społeczeństwem obywatelskim, do współpracy tam gdzie to możliwe oraz wzmocnienia jej poprzez oficjalne i stabilne struktury i instytucje oraz do włączenia organizacji pozarządowych w proces negocjacji dotyczących akcesji do UE;

11. podkreśla wagę współpracy strukturalnej między partnerami społecznymi oraz tureckimi organizacjami pozarządowymi i ich odpowiednikami w Unii Europejskiej np. poprzez programy wymiany i "twinning" tych organizacji;

12. stwierdza, że w perspektywach finansowych UE na lata 2007-2013 należy zapewnić odpowiednie fundusze dla organizacji pozarządowych w Turcji w ramach Europejskiej Inicjatywy na rzecz Demokracji i Praw Człowieka;

13. wzywa Komisję Europejską, aby, we współpracy z rządem tureckim, rozpoczęła i wspierała w ramach trzeciego filaru jej strategii akcesyjnej debaty w społeczeństwie tureckim na temat praw kobiet, ze zwróceniem szczególnej uwagi na organizowanie debat dotyczących przemocy, analfabetyzmu i prawa do edukacji, w szczególności na obszarach wiejskich i mniej uprzywilejowanych;

14. potępia nadmierne używanie siły przez członków policji w trakcie demonstracji i z zadowoleniem przyjmuje niedawne zapewnienie rządu o utrzymaniu okólnika ministra spraw wewnętrznych z dnia 17 sierpnia 2004 r. w sprawie zapobiegania i karania ewentualnego nadmiernego użycia siły poprzez siły bezpieczeństwa; usilnie nakłania rząd do podniesienia poziomu świadomości na temat praw kobiet i zapewnienia szkoleń, o których mowa w ustępie 15 niniejszej rezolucji;

15. uważa, że ochrona praw kobiet jest w dalszym ciągu niedostateczna w praktyce, zwłaszcza odnośnie do przemocy wobec kobiet i usilnie nakłania rząd do zwrócenia większej uwagi na wdrożenie ustawodawstwa, między innymi poprzez jak najszybsze zakładanie schronisk, wspieranie inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego i zapewnienie odpowiednich funduszy z budżetu krajowego i budżetów lokalnych na schroniska rządowe i te utworzone przez organizacje pozarządowe, jak też obowiązkowego szkolenia uwrażliwiającego na kwestie równości płci i przemoc dla administracji publicznej, policji i sądownictwa oraz pracowników służby zdrowia i sektora edukacyjnego;

16. wzywa rząd turecki do zmiany ustawy miejskiej nr 5215 w sprawie schronisk, tak aby uczynić obowiązkowym zakładanie schronisk w miejscowościach powyżej 50.000 mieszkańców, zapewnić budowanie i utrzymanie schronisk zgodnie z międzynarodowymi standardami i aby ułatwić organizacjom pozarządowym zapewnianie takich schronisk i podobnych udogodnień;

17. uznaje rozpoczęcie przez Turcję wdrażania ustawodawstwa oraz indywidualne projekty, jakie zostały już utworzone, a także pozytywną rolę Komisji Europejskiej odegraną w odniesieniu do tych projektów;

18. żąda od rządu tureckiego utworzenia nowych żłobków celem zwiększenia udziału kobiet na rynku pracy;

19. z zadowoleniem przyjmuje, jako pierwszy krok, niedawne ogłoszenie przez rząd otwarcia 5 dodatkowych schronisk przed końcem 2005 r.;

20. usilnie nakłania rząd turecki do poważnego rozpatrzenia możliwości uczestnictwa w programie Daphne II w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet;

21. potępia przypadki poligamii, przymusowych małżeństw, przestępstw ze względu na tradycję, przestępstw honorowych i przemocy wobec kobiet ogólnie, w tym molestowania seksualnego w pracy i żąda od rządu tureckiego jako całości oraz od poszczególnych członków gabinetu uczynienia tego samego, w celu znalezienia sposobów zapobiegania tym przestępstwom i ich powstrzymania, równie surowego karania przestępstw ze względu na tradycję i przestępstw honorowych i wzięcia udziału oraz zorganizowania kampanii dla podniesienia świadomości publicznej w odniesieniu do tych kwestii oraz finansowego wspierania kampanii organizacji pozarządowych dotyczących tych spraw;

22. usilnie nakłania rząd do podjęcia działań zapewniających bezpieczeństwo ofiarom przemocy i świadkom podczas postępowań sądowych w sprawach przemocy wobec kobiet;

23. z zadowoleniem przyjmuje uznanie przymusowych testów dziewictwa i badania narządów rodnych za przestępstwa, odnotowuje wyjątek uczyniony na polecenie sądu, ale podkreśla, że także w przypadku takiego polecenia zgoda kobiety jest absolutną koniecznością;

24. wzywa rząd do zapewnienia kobietom, które były lub mogą stać się ofiarami przemocy, łatwego dostępu do opieki zdrowotnej i wsparcia oraz zabezpieczenia prawnego i ochrony, jak też do wprowadzenia linii telefonicznych dla kobiet, tak aby mogły one zgłaszać akty przemocy i zwracać się o pomoc;

25. wyraża pochwałę dla rządu tureckiego w sprawie ostatnich zmian prawnych, które wprowadzają za zabójstwa honorowe karę dożywotniego więzienia i umożliwiają ukaranie wspólników zabójstw honorowych; pochwala uznanie gwałtu małżeńskiego za przestępstwo i żąda od rządu tureckiego, aby przewidziane sankcje karne były rzeczywiście stosowane; wzywa Państwa Członkowskie Unii Europejskiej do zwalczania przestępstw honorowych na ich terenie;

26. wzywa Komisję Europejską do opowiedzenia się za przeprowadzeniem niezależnych i całościowych badań pozwalających m.in. na dostarczenie wiarygodnych danych o występowaniu, zwłaszcza w odniesieniu do wskaźnika analfabetyzmu pośród kobiet, problemów związanych z udziałem kobiet w rynku pracy i występowania przemocy wobec kobiet zwłaszcza przemocy w rodzinie i zabójstw honorowych, tak aby zachęcić właściwe władze do podjęcia koniecznych działań:

27. usilnie nakłania Turcję, będącą stroną CEDAW Narodów Zjednoczonych i jej Protokołu Dodatkowego, do ratyfikowania Protokołu Dodatkowego nr 12 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka[5], dotyczącego zapobiegania dyskryminacji;

28. proponuje przyjęcie obowiązkowego systemu kwotowego połączonego z „błyskawicznym” umieszczaniem na listach wyborczych, jako najlepszego z możliwych sposobów na poprawę poziomu udziału kobiet w tureckiej polityce w krótkim terminie, zgodnie z powyższym proponuje zmianę odpowiednich ustaw tureckich;

29. zachęca tureckie partie polityczne do zwiększenia roli kobiet w hierarchii partyjnej poza ich rolę w Kobiecych Oddziałach, aby zapewnić im czołową rolę w strukturze organizacyjnej i zwiększyć świadomość roli udziału kobiet w polityce oraz znaleźć, wyszkolić i wesprzeć kandydatki do pełnienia funkcji politycznych i jest przekonany, że taka polityka może zostać wzmocniona dzięki współpracy z europejskimi partiami politycznymi zapewniającymi istotną i wzajemną wymianę doświadczeń i opinii;

30. z zadowoleniem przyjmuje propozycję powołania Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia w tureckim parlamencie, z pełnią władzy ustawodawczej, kładzie nacisk na przyjęcie niezbędnego ustawodawstwa najszybciej jak to możliwe i zaprasza niniejszą Komisję do regularnego utrzymywania kontaktu z Komisją Praw Kobiet i Równouprawnienia Parlamentu Europejskiego;

31. wzywa parlament turecki do zapewnienia obecności parlamentarzystek także w delegacji do Wspólnej Komisji Parlamentarnej UE i Turcji;

32. ponawia swoje wezwanie władz tureckich w związku ze wskaźnikiem analfabetyzmu kobiet do zwiększenia wysiłków dla zapewnienia prawa kobiet do edukacji i zapewnienia aby kobiety, które napotykają trudności w dostępie do edukacji wynikające z ich kręgu rodzinnego, społecznego lub kulturowego, były w pełni informowane o ich prawach, oraz proponuje rządowi tureckiemu zagwarantowanie prawa do edukacji na poziomie podstawowym i średnim, zwiększenie środków pomocy finansowej dla rodziców, zwłaszcza na obszarach wiejskich lub najmniej uprzywilejowanych, tak aby zachęcić ich do wysyłania dzieci, a szczególnie dziewcząt, do szkoły;

33. wzywa rząd turecki do podjęcia niezbędnych kroków, zwłaszcza w regionach wiejskich lub najmniej uprzywilejowanych, dla zwalczania analfabetyzmu szczególnie poprzez organizowanie kampanii informacyjnych i podkreślających znaczenie edukacji i jej możliwy wkład w gospodarkę i społeczeństwo, ze szczególnym naciskiem na edukację dziewcząt;

34. uważa, że promowanie zrewidowanego systemu edukacyjnego oraz obowiązkowego w nim udziału dziewcząt - uczennic i studentek, których rodziny żyją na obszarach peryferyjnych, polepszy standardy społeczne i skłoni społeczeństwo do otwartego podejścia w kwestii społeczno-kulturowej tożsamości płci, jednocześnie zachęca do procesu uwrażliwienia edukacji w tym względzie; wyraża przekonanie, że cel ten może być dalej realizowany poprzez przegląd materiałów edukacyjnych zgodnie z art. 5 CEDAW i wzywa rząd do zapewnienia, aby zarówno chłopcy, jak i dziewczynki otrzymali informacje dotyczące praw kobiet i równości płci ;

35. żąda od Komisji i rządu tureckiego przeprowadzenia kampanii informacyjnych (telewizja, radio) na temat znaczenia respektowania praw kobiet i korzystnego wpływu, jakie ono wywiera na życie społeczne i zawodowe;

36. podkreśla, że Turcja musi w pełni przestrzegać dorobku wspólnotowego w zakresie równości płac, równości szans i równego traktowania mężczyzn i kobiet w życiu zawodowym i na rynku pracy oraz musi poprawić dostęp kobiet do rynku pracy i szkolenia zawodowego, między innymi poprzez zwalczanie dyskryminacji i zapewnienie pogodzenia życia rodzinnego z zawodowym;

37. zachęca rząd turecki do przedstawienia danych na temat stanu przestrzegania praw kobiet zatrudnionych w przedsiębiorstwach rodzinnych, w rolnictwie lub pracujących nielegalnie;

38. zachęca rząd turecki do promowania wymian szkolnych, pomiędzy stowarzyszeniami i innych wymian pomiędzy młodzieżą europejską a turecką obu płci;

39. wzywa Komisję Europejską i rząd turecki do dalszego opracowywania i wspierania projektów promujących pracę kobiet i ich zatrudnienie, w tym projektów stworzonych przez organizacje pozarządowe i wzywa rząd turecki do wdrażania krajowych planów działania dotyczących zatrudnienia kobiet zgodnie z praktyką wypracowaną przez Państwa Członkowskie Unii Europejskiej;

40. wzywa związki zawodowe i innych partnerów społecznych w Unii Europejskiej i w Turcji do współpracy przy zwiększaniu udziału kobiet w tureckim rynku pracy oraz na pozycjach decyzyjnych;

41. podkreśla swój zamiar ścisłego monitorowania sytuacji kobiet w Turcji, corocznego sporządzania raportów w tym zakresie za pośrednictwem parlamentarnej Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia i zaleca Komisji Europejskiej takie postępowanie;

42. wzywa Komisję do systematycznego i całościowego objęcia w swoim pierwszym sprawozdaniu dla Rady Europejskiej w grudniu 2005 r. dotyczącym tempa przeprowadzania reform - które określi również postęp negocjacji - postępu uczynionego do tej pory w zmienianiu i wdrażaniu ustawodawstwa promującego prawa kobiet;

43. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji, Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy oraz rządowi i parlamentowi tureckiemu;

EXPLANATORY STATEMENT

In preparing her draft report, the rapporteur has been in regular contact and has had in-depth discussions with a whole range of interested parties in Turkey and the European Union, both in public and private. This work has included:

- an exchange of views between Ambassador Demiralp, Permanent Representative of Turkey with the European Union, and the members of the Committee on Women's Rights and Gender Equality of the European Parliament on the 25th of November 2004

- a visit with members of the Women's Rights Committee to the exhibition ´Women in Turkey - Mothers, Sultanas and Goddesses´ in the BOZAR on the 6th of January 2005

- an exchange of views with the European Commission's enlargement team for Turkey on the 27th of January 2005

- a delegation visit of the Women's Rights Committee to Turkey, including discussions with the Turkish Parliament, the Prime Minister, the Minister of Women's Issues, the Minister of Justice and Trade Union representatives, visits to Universities and local projects as well as exchanges of views with several women's rights organizations; the visit took place from the 31st of January to the 2nd of February 2005

- a public hearing on the issue of women's rights in Turkey in the European Parliament on the 16th of March 2005

- conducting an exchange of views between the Turkish Minister for Women's issues, Güldal Aksit, and the European Commissioner for Employment and Gender Equality, Vladimir Spidla on the 16th of March 2005

The rapporteur regrets that the rules of the European Parliament made it impossible for the delegation to Turkey to also visit the rural areas, but hopes that having met with representatives from these areas has helped to obtain a full and complete picture of the situation in the whole of Turkey. The rapporteur recommends that on a future occasion special permission be granted to extend a delegation trip beyond the three days officially allowed for.

Civil society

The relationship between NGOs and the Turkish government has not always been a very easy one. It is for that reason that this report stresses the importance of an open attitude of cooperation between civil society and the government. This includes allowing NGOs and others the right to demonstrate. Since there was much public outcry after the excessive use of force during a demonstration in Istanbul on the 6th of March 2005, the rapporteur has found it opportune to include in this explanatory statement a short overview of the incident, based on preliminary findings by the European Commission's delegation in Turkey. On the basis of these findings the report condemns the excessive use of force but welcomes the government's pledge to punish the perpetrators and prevent any reoccurrence.

On Sunday the 6th of March the Turkish police in Istanbul violently dispersed a demonstration which was organized in the light of International Women's Day. On that day there were several demonstrations linked to International Women's Day. The one that was forced to disperse was prohibited at the site where it took place and consisted of men and women, not women only. All the other demonstrations went on without any incidents. Already in 2004 the Turkish Minister of the interior issued a memorandum which stated clearly that disproportional use of force by the police is strictly forbidden and should be punished. Following the events and the reaction of both the European public and the European institutions the Turkish authorities have started an investigation and have relieved six policemen of their duties pending this investigation.

Violence against women


Although there exists very little reliable, accurate and independent data on violence against women in Turkey, the rapporteur wishes to share with you the following from existing research, which helps illustrate the size of the problem, but in no way pretends to give a full and complete picture of the situation. Because of this lack of data this report requests the European Commission to undertake and support independent prevalence studies.

Existing research[6] tells the following:

Between 1990 - 1996, 1259 women were interviewed of which 88.2% said that they were living in a violent environment and 68% said that they had been beaten.

According to men, 34 percent of married women were subjected to violence by their spouses in 1995.

Almost all women living in slum areas in Ankara in 1995 had experienced domestic violence.

58% of women in east and south-east Anatolia reported having experienced a physical assault in 1998.

23% of high and middle income women had been assaulted or beaten by their husbands in 1998.

86.1% of the victims of domestic violence are women.

39.2% of women agree that a husband is justified in beating his wife; 63% of young women between the ages of 15 and 19 agree that beating can be justified.

Political participation of women

Political participation of women in Turkey remains worryingly low. NGOs and female politicians alike call for the introduction of quota systems. There is a legal debate on whether article 10 of the new Turkish Constitution, which obliges the government to ensure the equal treatment of men and women, allows for such measures of what is called positive discrimination. The rapporteur is of the opinion that either this article should be interpreted as not prohibiting the adoption of measures which seek to reverse existing inequality, such as quota systems for the elections, or the article should be changed to explicitly allow for such measures. Either way, this report underlines that the dramatically low figures of women's participation in Turkish politics justifies such measures.

Education

More than half a million girls do not attend school each year even though in Turkey it is mandatory to get education for at least 8 years. There are several reasons for this. Families do not attach enough importance to girls getting an education. Especially in the South East the number of girls not attending school is disproportionately large. Regional conflicts have destabilized society in this region. Many families are afraid to send their children to school due to the insecurity surrounding transport. The government has set up a programme together with UNICEF which provides children with safe transport. It is estimated that around 700.000 children will be transported in this way. This is part of the plan to get 100% of children in school by the year 2010. This also includes rewarding the poorest families for registering their children with a school, giving more for girls than for boys. Education is crucial in order to get the illiteracy rate in Turkey down (currently about 25% among women), which in turn is crucial in order to allow women to participate in the labour market and in politics.

Participation of women in the labour market

According to studies by the European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions only 27% of women in Turkey currently participates in the labour market, whereas in 1998 this was still 35%. Legislation and the availability of childcare infrastructures have already been improved and the European Commission has several projects which seek to improve the number of women who are gainfully employed, such as vocational training programmes and programmes supporting women entrepreneurs. The fact that the number of women in the labour force is still dropping is therefore worrying and surprising since in some areas women are doing very well, with around 30% of lawyers, academics and doctors being women. It may be partly explained by migration from rural areas to urban areas and the relatively high participation of women in the so-called informal sector, but the rapporteur believes that it is also still due to negative public perception of women in the labour force. Trade unions could play an important role in organizing women already in the labour force and those seeking to be gainfully employed, so that it becomes easier for women to take part in the labour market. In this light this report also calls for the cooperation between trade unions in the European Union and those in Turkey.

                      Commitment of the Turkish Government

Once the Turkish government acknowledges that something has to be done about a specific problem, things start changing quickly. This report has to be seen as an appeal to the Turkish government to recognize that women in Turkey face severe problems in their everyday lives, in the family, in society, in the workforce and in the political sphere. A lot has been done on paper, but this now needs to be put in practice. Implementation of current legislation and the effective protection of women's rights by the Turkish authorities, as well as having respect for and giving substantial support to NGOs is a necessity if Turkey wants to become a member of the European Union. The ball is now in the court of the government, and it is up to the former soccer player and now Prime Minister, Erdogan, to do something with it.

  • [1]  Dz.U. C 13 z 19.01.2005, str. 3.
  • [2]  Teksty przyjęte, P6 TA(2004)0096.
  • [3]  http://www.un.org/womenwatch/daw/cedaw/
  • [4]  Dz.U. C 2005.03.13
  • [5]  http://www1.umn.edu/humanrts/euro/z31prot12.html
  • [6]  This data was provided by the UNFPA delegation in Turkey.

PROCEDURA

Tytuł

Rola kobiet w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym Turcji

Numer procedury

2004/2215(INI)

Podstawa przepisowa

Rule 45

Komisja przedmiotowo właściwa
  Data ogłoszenia wydania zgody na posiedzeniu

FEMM
18.11.2004

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

AFET
18.11.2004

 

 

 

 

Opinia niewydana
  Data wydania decyzji

AFET
28.4.2005

 

 

 

 

Ściślejsza współpraca
  Data ogłoszenia na posiedzeniu


0.0.0000

 

 

 

 

Projekt(y) rezolucji zawarty(e) w sprawozdaniu

 

 

 

Sprawozdawca(y)
  Data powołania

Emine Bozkurt
14.10.2004

 

Sprawozdawca(y) zastąpiony/zastąpieni

Emine Bozkurt

 

Rozpatrzenie w komisji

20.4.2005

26.5.2005

 

 

 

Data zatwierdzenia

26.5.2005

Wynik głosowania końcowego

za:

przeciw:

wstrzymujących się:

27

0

4

Posłowie obecni podczas końcowego głosowania

Emine Bozkurt, Hiltrud Breyer, Maria Carlshamre, Věra Flasarová, Lissy Gröner, Zita Gurmai, Anneli Jäätteenmäki, Rodi Kratsa-Tsagaropoulou, Pia Elda Locatelli, Angelika Niebler, Siiri Oviir, Doris Pack, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Christa Prets, Marie-Line Reynaud, Amalia Sartori, Eva-Britt Svensson, Britta Thomsen, Anna Záborská

Zastępcy obecni podczas końcowego głosowania

Véronique De Keyser, Mary Honeyball, Karin Jöns, Christa Klaß, Zuzana Roithová, Feleknas Uca

Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas końcowego głosowania

Alejandro Cercas, Alexandra Dobolyi, Ioannis Gklavakis, Manolis Mavrommatis, Zita Pleštinská, José Javier Pomés Ruiz, Andreas Schwab,

Data złożenia - A[6]

2.6.2005

A6-0175/2005