SPRAWOZDANIE w sprawie społecznego wymiaru globalizacji

18.10.2005 - (2005/2061 (INI))

Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
Sprawozdawca: Mihael Brejc

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie społecznego wymiaru globalizacji

(2005/2061 (INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Społeczny wymiar globalizacji - wkład polityki unijnej w rozszerzenie korzyści na wszystkich” (COM(2004)0383),

–   uwzględniając sprawozdanie Światowej Komisji w sprawie społecznego wymiaru globalizacji z dn. 24 lutego 2004 r.,

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinie Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Rozwoju (A6‑0308/2005),

A. mając na uwadze, że pomimo wielu pozytywnych aspektów globalizacji oraz znacznych zdolności produkcyjnych, jakie wykazała gospodarka globalna dzięki postępom nauki, proces globalizacji jest źródłem znacznych nierówności gospodarczych i społecznych, zarówno w ramach jednego kraju, jak i pomiędzy różnymi krajami, co wzbudza poważne obawy społeczne, ze względu na wysoki poziom bezrobocia i ubóstwa, które dotykają duże grupy społeczeństwa na całym świecie,

B.  mając na uwadze, że globalizacja zwiększa przepaść dzielącą bogatych i biednych oraz że zachodzi potrzeba intensywnego inwestowania w ludzi na wszystkich szczeblach społeczeństwa oraz we wszystkich kategoriach wiekowych w celu przeciwdziałania jej negatywnym skutkom,

C. mając na uwadze, że gospodarka coraz bardziej się globalizuje i upolitycznia, a instytucje regulacyjne w dużym stopniu zachowują charakter krajowy lub regionalny; mają również na uwadze, że żadna z istniejących instytucji nie zapewnia demokratycznej kontroli rynków globalnych czy usunięcia nierówności między krajami,

1.  z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji, który umożliwia rozpoczęcie wstępnej debaty nad sprawozdaniem Światowej Komisji ds. Społecznego Wymiaru Globalizacji (ŚKSWG), mającej na celu określenie polityki Unii w tym zakresie, jednocześnie oczekuje, że Komisja przedstawi bardziej konkretne propozycje dotyczące wewnętrznej i zewnętrznej polityki UE w tej dziedzinie;

2.  zgadza się z ŚKSWG, że globalizacja musi być procesem wyraźnie uwzględniającym wymiar społeczny, opartym na powszechnie uznawanych wartościach, poszanowaniu praw człowieka i godności jednostki, który jest sprawiedliwy, nie powoduje wykluczenia i regulowany jest w sposób demokratyczny, oferuje możliwości oraz zapewnia konkretne korzyści wszystkim ludziom i krajom i jest powiązany z Milenijnymi Celami Rozwoju (MCR);

3.  uważa, że UE jest w stanie wnieść znaczny wkład w ten proces dzięki zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym politykom, dzięki swojemu modelowi społecznemu oraz jego rozwijaniu na szczeblu międzynarodowym i dzięki ogólnoświatowej współpracy, opartej na wzajemnym szacunku, konstruktywnym dialogu i uznaniu wspólnoty naszego losu;

4.  odnotowuje, że w sprawozdaniu Światowej Komisji ds. Społecznego Wymiaru Globalizacji wskazano na nierówny podział korzyści i ciężarów związanych z globalizacją w ramach jednego kraju, jak i pomiędzy krajami świata; zauważa ponadto, że od 1990 r. sytuacja w zakresie tego podziału poprawiła się jedynie w Azji;

5.  uważa, że globalizacja nie może oznaczać wyłącznie większych możliwości sprzedaży dla UE poza Europą, lecz że należy umożliwić, w szczególności krajom trzeciego świata, zwiększenie sprzedaży w UE, w celu pobudzenia ich wzrostu gospodarczego, poziomów zatrudnienia i integracji społecznej; uznaje, że warunkiem urzeczywistnienia tego aspektu globalizacji oraz powodzenia kampanii „Niech ubóstwo przejdzie do historii” jest radykalne zreformowanie Wspólnej Polityki Rolnej;

6.  wzywa Komisję i Radę do zapewnienia, by polityka UE w dziedzinie handlu, rolnictwa i polityka zagraniczna były zgodne z polityką w dziedzinie rozwoju, określoną w art. 178 Traktatu, oraz z Milenijnymi Celami Rozwoju;

7.  zachęca Unię Europejską do podjęcia konkretnych działań w walce z ubóstwem poprzez przyjęcie bardziej spójnej polityki w dziedzinie rolnictwa i handlu w połączeniu z umarzaniem długów i pomocą;

8.  podkreśla, że istnieje duża zależność pomiędzy ubóstwem a niszczeniem środowiska naturalnego – problemy w dziedzinie środowiska naturalnego, takie jak zmniejszenie bioróżnorodności lub zmiany klimatyczne, mają często negatywne skutki dla najbiedniejszych warstw społecznych i zwiększają ich ubóstwo; z kolei ubóstwo prowadzi do większych zniszczeń w środowisku naturalnym, kiedy brak alternatywy dla nadmiernej eksploatacji zasobów naturalnych; z tego względu kwestia społecznego wymiaru globalizacji musi być rozpatrywana w połączeniu z problematyką ochrony środowiska naturalnego;

9.  z zadowoleniem przyjmuje średniookresowe sprawozdanie na temat przeglądu Strategii Lizbońskiej oraz podkreśla, że zrewidowana Strategia Lizbońska może być przydatnym narzędziem, umożliwiającym sprostanie wielu wyzwaniom globalizacji; ponownie wyraża swoje poparcie dla Strategii Lizbońskiej, w ramach której podkreśla się wzajemną zależność aspektów gospodarczych, społecznych i ekologicznych; uznaje, że niezbędnym warunkiem wstępnym globalnego rozwoju w kierunku sprawiedliwości społecznej jest tworzenie większej liczby lepszych miejsc prac; wskazuje, że niektóre aspekty dobrej praktyki w Państwach Członkowskich mogą stanowić wzór dla innych części świata; stwierdza jednak, że taka możliwość istnieje jedynie w przypadku, gdy Państwa Członkowskie z powodzeniem przeprowadzą konieczne reformy strukturalne poprzez wzajemne wzmocnienie i dostosowanie ich rozwoju gospodarczego oraz polityki społecznej i zatrudnienia; podkreśla potrzebę efektywnego procesu decyzyjnego w celu przeprowadzenia tych reform oraz wzywa Państwa Członkowskie i ich rządy do przyjęcia odpowiedzialności za powodzenie zrewidowanej Strategii Lizbońskiej; podkreśla ponadto znaczenie współpracy między Państwami Członkowskimi na rzecz zwiększenia inwestowania w zasoby ludzkie, badania i innowacje; uważa, że założenia Strategii Lizbońskiej wyznaczają minimalne cele, do których realizacji powinny zobowiązać się Państwa Członkowskie;

10. z zadowoleniem przyjmuje stanowisko Komisji, która uznała, że dla zachowania konkurencyjności przez UE niezbędne są znaczne inwestycje w zasoby ludzkie, obejmujące wszystkie kategorie wiekowe w celu zagwarantowania powszechnej opieki społecznej; dlatego oczekuje konkretnych środków i propozycji na rzecz zapewnienia takich inwestycji oraz wzywa UE do skupienia się na poprawie rozwoju kwalifikacji na wszystkich szczeblach, zwłaszcza osób niewykwalifikowanych, aby umożliwić pracownikom wykorzystanie możliwości, jakie stwarza globalizacja, oraz w celu wspierania przedsiębiorstw, które podejmują się szkolenia zawodowego swoich pracowników;

11. podkreśla, że rządy nie są w stanie samodzielnie wypracować skutecznych zasad rządzących rynkiem pracy oraz systemów opieki społecznej, konieczne jest włączenie w ten proces partnerów społecznych, którzy mają prawo do uczestniczenia w procesie decyzyjnym, tak na poziomie krajowym jak i europejskim; uważa, że należy dodatkowo zwiększyć możliwości i potencjał organizacji pracodawców i związków zawodowych w zakresie podejmowania konstruktywnego dialogu, ponieważ jest to niezbędne dla złagodzenia i eliminacji potencjalnych negatywnych społecznych konsekwencji restrukturyzacji, a także stanowi konieczny warunek, by UE mogła przewidywać negatywne skutki i pozytywne możliwości, które niesie ze sobą globalizacja;

12. podkreśla znaczenie respektowania i stosowania Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, wzajemną zależność i niepodzielność praw człowieka, z uwzględnieniem praw ekonomicznych, społecznych i ekologicznych, oraz znaczenie Podstawowych Standardów Pracy (PSP) Międzynarodowej Organizacji Pracy,dotyczących zniesienia dyskryminacji w miejscu pracy, zniesienia pracy przymusowej, swobody zrzeszania się i prawa do negocjacji zbiorowych oraz zakazu pracy dzieci; zwraca uwagę na fakt, że w chwili obecnej zasady zawarte w Powszechnej Deklaracji oraz PSP nie są wprowadzane w życie w wystarczającym stopniu;

13. odnotowuje pogląd ŚKSWG, że praktyka w zakresie PSP w rzeczywistości pozostaje w sprzeczności z decyzjami i praktykami politycznymi; wzywa Radę, Komisję i Państwa Członkowskie do podjęcia wszelkich możliwych działań promujących PSP zarówno w ich politykach wewnętrznych, jak i zewnętrznych oraz do zapewnienia, że żadne aspekty wyżej wymienionych polityk nie stanowią przeszkody dla wprowadzenia w życie tych standardów; dostrzega możliwość promowania PSP przez UE dzięki umowom dwustronnym i regionalnym, współpracy zewnętrznej i w zakresie rozwoju, w politykach handlowych umożliwiających krajom rozwijającym się dostęp do rynku, jak również promowaniu prywatnych inicjatyw rozwoju społecznego oraz dobrego procesu decyzyjnego na poziomie światowym;

14. wzywa, by prawa i dialog społeczny, poszanowanie praw człowieka, prymat prawa, ochrona praw dzieci, w szczególności prawa do edukacji, zajmowały więcej miejsca w różnych programach zewnętrznych UE, by demokratyzację i tworzenie państwa prawa w krajach rozwijających się uznać za kwestie priorytetowe, bez których niemożliwy jest trwały (por. szczyt w Johannesburgu w 2002 r.);

15. domaga się od Komisji zapewnienia, na drodze umów dwustronnych, przestrzegania przynajmniej standardów MOP, w celu zapewnienia humanitarnych warunków pracy oraz zapobiegania wykorzystywaniu kobiet i dzieci w danych krajach;

16. z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji dotyczącą możliwości powiązania stosunków dwustronnych z tworzeniem sprzyjających warunków dla produktów spełniających niektóre normy społeczne; z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji dotyczącą „wspólnych dwustronnych obserwatorów” prowadzących dyskusję i kontrolę społecznego wymiaru globalizacji w umowach dwustronnych, zwraca się do Komisji o przedstawienie propozycji dotyczącej nadawania produktom oznaczeń o wyprodukowaniu ich w społecznie akceptowanych warunkach (social labelling); wierzy także, że Unia powinna wykorzystywać ramy stosunków dwustronnych do propagowania zaleceń ŚKSWG, tak aby miejsca pracy przenoszone i lokalizowane poza UE nie stawały się zakładami wyzyskującymi siłę roboczą w krajach trzeciego świata, lecz by zamiast tego tworzono tam wysokiej jakości miejsca pracy, które pomocne będą w podnoszeniu jakości życia pracowników i ich rodzin w danych krajach;

17. w tym kontekście wzywa Komisję do dokonania przeglądu wszystkich obowiązujących dwustronnych umów handlowych, w szczególności umów o partnerstwie gospodarczym i umów o partnerstwie w dziedzinie rybołówstwa, w celu weryfikacji ich pełnej zgodności z MCR oraz zasadą trwałego rozwoju;

18. z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji dotyczącą ubiegania się przez Komisję, Radę i Państwa Członkowskie o uzyskanie dla MOP statusu obserwatora w WTO w celu poprawy jakości dialogu międzyinstytucjonalnego; zauważa, że w swojej rezolucji z dnia 4 lipca 2002 r.[1] Parlament wzywał instytucje i Państwa Członkowskie do podjęcia wysiłków w tym kierunku, a w chwili obecnej wzywa je do poczynienia postępów w tym zakresie; ponadto wzywa Komisję, Radę i Państwa Członkowskie do podjęcia starań na rzecz nadania standardom MOP charakteru norm obowiązujących członków WTO;

19. uważa, że godna praca zgodnie z Agendą Godnej Pracy MOP powinna stanowić kwestię priorytetową na poziomie krajowym, UE i światowym; podkreśla, iż gwarancja godnej pracy - w tym poszanowanie praw pracowniczych, ochrona socjalna oraz równouprawnienie kobiet i mężczyzn - to sposób na walkę z ubóstwem; podkreśla jednakże, iż cel ten nie jest obecny ani w polityce zagranicznej Unii Europejskiej, ani w unijnej polityce handlu międzynarodowego, finansowej i monetarnej;

20. wierzy, że Unia Europejska jako podmiot światowy powinna być jednym z czołowych propagatorów działań podejmowanych w ramach projektu „Godna praca i emerytura dla wszystkich”; podkreśla, iż należy przyjąć pewne podstawowe standardy w zakresie praw pracowniczych i ochrony socjalnej i uznać je za społeczno-ekonomiczną podstawę osiągnięcia długoterminowego dobrobytu w każdym kraju na świecie, oraz że zatrudnienie i „godna praca” powinny zostać jak najszybciej włączone jako kluczowe kwestie do dziewiątego Milenijnego Celu Rozwoju (MCR);

21. zgadza się z ŚKSWG, że Milenijne Cele Rozwoju stanowią pierwszy krok w kierunku ustanowienia społeczno-gospodarczej podstawy globalnej gospodarki, zgadza się z Komisją, że należy zwiększyć spójność polityki UE w tym zakresie; oczekuje, że Komisja przedstawi konkretne propozycje osiągnięcia tego celu; podkreśla, że bezcelowe jest ograniczanie społecznego acquis UE w celu zachowania konkurencyjności na światowym rynku, należałoby raczej poprawić wydajność i edukację w celu utrzymania wyższych dochodów w UE;

22. zwraca uwagę na fakt, że szczebel regionalny jest odpowiedni dla poprawy modeli społecznych i sprostania wyzwaniom globalizacji; zaznacza, że obecna solidarność Państw Członkowskich oraz wzmocnienie stosunków między UE a krajami sąsiednimi dzięki„europejskiej polityce sąsiedztwa” mogą służyć innym częściom świata za przykład; uważa, że partnerstwa UE powinny uwzględniać filar społeczny, obejmujący między innymi standardy pracy;

23. oczekuje, że Komisja wykorzysta fundusze unijne w celu przezwyciężenia negatywnych skutków oraz otwarcia nowych perspektyw dla bardziej narażonych regionów i sektorów przemysłu oraz słabszych grup pracowników, oczekuje, że Komisja podejmie odpowiednie działania w celu powstrzymania przedsiębiorstw przed przenoszeniem działalności wyłącznie w celu uzyskania funduszy strukturalnych lub innych funduszy oraz domaga się systematycznych przeglądów mających na celu określenie stopnia realizacji długofalowych celów związanych z podziałem takich środków;

24. podkreśla znaczenie uczciwego handlu w działaniach na rzecz likwidacji ubóstwa na obszarach wiejskich i nalega, aby Komisja w konkretny sposób wypełniała zobowiązania większego wsparcia technicznego i finansowego dla producentów wyrobów zgodnych z zasadami uczciwego handlu i ich dystrybutorów w krajach UE;

25. podkreśla, że rozwój najmniej rozwiniętych krajów wymaga stałego stosowania wobec nich asymetrycznego podejścia w WTO, uwzględniającego ich relatywnie słabą pozycję w międzynarodowym systemie handlu;

26. podkreśla, że ze względu na społeczny wymiar globalizacji konieczne jest zreformowanie systemu WTO; ponadto podkreśla, że porozumienia WTO należy ocenić w kontekście ich konsekwencji w dziedzinie gospodarczej, społecznej i środowiska naturalnego oraz że testy niezbędności wykonywane w ramach Umowy o technicznych barierach dla handlu oraz innych porozumień należy zastąpić testami oceniającymi kwestię trwałości;

27. podkreśla, że należy poddać WTO ścisłej kontroli demokratycznej, obejmującej rzeczywistą kontrolę legislacyjną ze strony wybieralnych przedstawicieli lub parlamentów;

28. podkreśla znaczenie spójności polityki i zgadza się z Komisją w kwestii, że UE powinna dążyć do bardziej konsekwentnego wyrażania swojego stanowiska na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych, MOP, Bretton Woods oraz innych instytucji międzynarodowych; wzywa także Komisję do podjęcia działań na rzecz zapewnienia, że pozostałe państwa członkowskie MOP osiągną niezbędną zbieżność polityczną w innych organizacjach międzynarodowych, w szczególności w WTO; uważa, że powszechnie uznawane minimalne standardy pracy powinny stać się priorytetem tych organizacji; uważa, że wpływ UE na promowanie modelu rozwoju w pełni uwzględniającego wymiar społeczny, w szczególności PSP, zwiększyłby się dzięki wspólnemu występowaniu w instytucjach zaangażowanych w wielostronne procesy decyzyjne;

29. podkreśla, iż dla wspierania społecznego postępu w krajach trzeciego świata, konieczne jest wzmocnienie ONZ; zachęca zatem Państwa Członkowskie do wspierania trwających prac na rzecz zreformowania ONZ; podkreśla, iż nowa i wzmocniona Rada Ekonomiczno-Społeczna ONZ (ECOSOC) - najlepiej powołana na nowo jako Rada na rzecz Rozwoju Ludności upoważniona do koordynowania prac Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Banku Światowego, Światowej Organizacji Handlu i Światowej Organizacji Pracy, a także Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) i Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP)) - niezbędna jest do zapewnienia spójności politycznej, a ta z kolei konieczna jest do zrealizowania MCR oraz, bardziej ogólnie, zapewnienia, że globalizacja stanie się dźwignią postępu społecznego.

30. zgadza się z ŚKSWG, że należy stopniowo rozszerzać nadzór parlamentarny nad systemem wielostronnym; z zadowoleniem przyjmuje propozycję utworzenia grupy parlamentarnej zajmującej się spójnością i zgodnością ogólnoświatowych polityk - gospodarczej, społecznej i w zakresie środowiska naturalnego, co powinno zapewnić zintegrowany nadzór najważniejszych organizacji międzynarodowych; propozycję tę postrzega jako możliwość zaangażowania Parlamentu Europejskiego w prace grupy parlamentarnej oraz przyczynienia się do zapewnienia możliwie największych korzyści z globalizacji wszystkim grupom społecznym;

31. podziela stanowisko Komisji, że sektor prywatny i prywatne inicjatywy, tworzenie oraz mobilizacja grup wspólnego interesu i globalnych środków przez zróżnicowane instytucje społeczne (np. organizacje pozarządowe) mogą wnieść znaczący wkład w promowanie dobrego systemu rządów społecznych; z zadowoleniem przyjmuje poparcie Komisji dla Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, które określają wzorce odpowiedzialnego postępowania w biznesie; popiera propozycję Komisji dotyczącą szerszego wdrożenia Wytycznych poprzez zawieranie odniesień do nich w umowach dwustronnych; zgadza się z Komisją, że wdrażanie Wytycznych należy przeprowadzić w sposób bardziej rygorystyczny i konsekwentny; wzywa Komisję do dalszego podnoszenia świadomości odnośnie dobrych praktyk, istniejących instrumentów i narzędzi, takich jak Wytyczne OECD;

32.  wyraża pogląd, że małe i średnie przedsiębiorstwa nie mogą być wykluczone z aktywnego udziału w globalnej gospodarce i z tego względu nalega, by Komisja dostarczyła bodźców do łączenia się takich przedsiębiorstw w sieci; wzywa także do dostosowania statutów europejskich spółek i spółdzielni, aby umożliwić tego typu przedsiębiorstwom pełny udział w globalnej gospodarce;

33. zauważa, że ŚKSWG zaleca zwołanie przez MOP ogólnoświatowego wielostronnego forum w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (SOP); zauważa, że ŚKSWG potwierdza istnienie sceptycyzmu odnośnie rzeczywistego wpływu programów związanych z SOP; proponuje podjęcie przez Komisję dalszych działań podnoszących świadomość i propagujących argumenty wspierające stosowanie SOP przez biznes;

34. odnotowuje, że wysiłki Komisji na rzecz podnoszenia wśród przedsiębiorstw wielonarodowych świadomości w zakresie ich społecznej odpowiedzialności przyniosły jak dotąd znikome efekty; dlatego wzywa Komisję do przedstawienia propozycji odnośnie tego, w jaki sposób nadać społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw bardziej obowiązkowy charakter oraz zapobiec korzystaniu przez przedsiębiorstwa, które same nie podejmują żadnych działań w tym kierunku, z rezultatów działań innych przedsiębiorstw;

35. podkreśla potrzebę określenia polityk w zakresie migracji, opartych na Międzynarodowej Konwencji w sprawie ochrony praw wszystkich pracowników migrujących oraz członków ich rodzin, które z jednej strony uwzględniałby potrzeby rynków pracy a z drugiej strony wystarczająco chroniły prawa pracowników migrujących i ich rodzin;

36. odnotowuje, że migracja stanowi istotne i zarazem newralgiczne zagadnienie w debacie na temat globalizacji, które może zostać rozstrzygnięte wyłącznie, jeżeli Państwa Członkowskie uzgodnią wspólną procedurę uznawania i integracji;

37. podkreśla potrzebę zapewnienia ludziom lepszego dostępu do informacji na temat korzyści i wyzwań związanych z globalizacją oraz podkreśla znaczenie instytucji edukacyjnych i mediów w tym zakresie; uważa, że deficyt demokratyczny będący skutkiem globalizacji pogłębia obawy przed tym zjawiskiem oraz że dialog społeczny może zwiększyć możliwości demokratycznego udziału po stronie obywateli;

38. wzywa Radę i Komisję, by zapewniły niezbędne środki i inwestycje na wspieranie powyższych procesów;

39. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom Państw Członkowskich oraz krajom przystępującym i kandydującym.

• [1]  Dz.U. C 271 z 12.11.2003, str. 598.

UZASADNIENIE (w języku angielskim)

Background

Commission Communication COM(2004)0383, briefly describes the current range of actions undertaken in the framework of the Union regarding the social dimension of globalisation and makes proposals for certain changes. It is intended to be a first contribution to the debate, started by the publication of the report of the World Commission on the Social Dimension of Globalisation (WCSDG). The WCSDG, was established by the International Labour Organisation, and published its authoritative report on the social impact of globalisation on 24 February 2004.

The report of the WCSDG sends a critical but positive message for changing the current path of globalisation. The premise of the report is that the global market economy has demonstrated great productive capacity and that, wisely managed, it can deliver unprecedented material progress, generate more productive and better jobs for all and contribute significantly to reducing world poverty. It argues, however, that the current process of globalisation is generating unbalanced outcomes between and within countries and that seen through the eyes of the vast majority of men and women, globalisation has not met their simple and legitimate aspirations for decent jobs and a better future for their children. It notes that even in economically successful countries some workers and communities have been adversely affected by globalisation.

The Commission Communication discusses the contribution that the EU can make through both its external and internal policies in shaping the process of globalisation and making it fairer for all. It deals with the EU's economic and social model, its bilateral and regional relations (including "Neighbourhood policy", human rights and migration), development and external cooperation, trade policy, promoting initiatives for social development and governance at global level.

The Social Dimension of Globalisation is a vast topic and this report focuses on the elements which appear to the Rapporteur to be most relevant to the Employment and Social Affairs Committee.

Action to be taken at EU Level

(i) Internal Policies

The EU model has always emphasised a strong social dimension to economic integration and this is reflected in the Lisbon Agenda agreed between Heads of Government and State in 2000. While it is accepted that the European social model cannot be copied in every detail in other parts of the world, certain aspects of good practice may be able to be transposed to other parts of the world. Before this can happen, however, it is necessary for Member States to make the revised Lisbon Agenda a success and to take responsibility for implementing the necessary reforms to turn it into reality.

(ii) External policies

The WCDSG reports that while there is general acceptance by the international community of the value of Core Labour Standards (CLS), the practice on the ground often belies the commitments which have been undertaken at the highest political level. Discrimination is still widespread and blatant violations of labour and trade union rights take place. The Rapporteur calls on the Commission, Council and Member States to promote Core Labour Standards in their internal and external policies and ensure that none of their policies impede the implementation of these rights.

The European Parliament has already called on the Commission, Council and Member States to work towards attaining observer status for the ILO and the World Trade Organisation (WTO)[1]. The Rapporteur welcomes the Commission's proposal in this regard but calls on the institutions to now make progress in this area.

While reducing unemployment is a major goal in many countries this in itself is not enough. There are many people who are fully employed in unacceptable jobs. Employment must be freely chosen and provide an income sufficient to satisfy basic economic needs. Rights and representation must be respected, basic security attained through one form or another of social protection and adequate conditions of work must be assured. These important elements in the UN's "Decent Work" agenda should be made a priority issue at all levels.

The Rapporteur highlights the importance of policy coherence in the international institutions.

Enterprises shape the world of work and influence the social and economic environment in which people live. The Rapporteur therefore supports the promotion of Corporate Social Responsibility (CSR) and calls on the Commission to raise awareness of existing tools and practices such as the OECD Guidelines. It is also necessary for the Commission to continue to raise awareness of the economic arguments for CSR among the business community.

People are generally not fully aware of the implications of globalisation, the Rapporteur therefore highlights the important role of educational institutions and the media in the process of keeping the public well informed about these processes.

The Rapporteur welcomes the proposal for a Parliamentary Group to oversee the multilateral system in terms of coherence and consistency between global economic, social and environmental policies. This could be a real opportunity for the European Parliament to play an active role in shaping the future development of globalisation and harnessing its potential for good.

• [1]  OJ C 271E, 12.11.2003, p. 598 .

OPINIA KOMISJI SPRAW ZAGRANICZNYCH (4.10.2005)

dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

w sprawie społecznego wymiaru globalizacji
(2005/2061(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Poul Nyrup Rasmussen

WSKAZÓWKI

Komisja Spraw Zagranicznych zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1. z satysfakcją przyjmuje raport Światowej Komisji ds. Społecznego Wymiaru Globalizacji (ang. WCSDG) i popiera przedstawione w nim wnioski; uznaje znaczenie konkurencyjności dla zapewnienia zatrudnienia i podkreśla, iż gwarancja godnej pracy - w tym poszanowanie praw pracowniczych, ochrona socjalna oraz równouprawnienie kobiet i mężczyzn - to sposób na walkę z ubóstwem; podkreśla jednakże, iż cel ten nie występuje w polityce zagranicznej Unii Europejskiej ani w unijnej polityce handlu międzynarodowego, finansowej i monetarnej; wierzy zatem, iż „godna praca dla wszystkich” oraz „godna emerytura dla wszystkich” powinny stanowić cel łączący unijne polityki wewnętrzne i zewnętrzne;

2. wierzy, że Unia Europejska jako podmiot światowy, powinna być jednym z czołowych propagatorów działań podejmowanych w ramach projektu „Godna praca i emerytura dla wszystkich”; podkreśla, iż podstawowy pakiet praw pracowniczych i ochrony socjalnej powinien zostać przyjęty i uznany za socjalno-ekonomiczną podstawę osiągnięcia długoterminowego dobrobytu w każdym kraju na świecie, oraz że zatrudnienie i „godna praca” powinny zostać przyjęte jak najszybciej jako dziewiąty Milenijny Cel Rozwoju (MCR);

3. podkreśla konieczność stosowania podstawowych norm pracy określonych przez Światową Organizację Pracy oraz nalega, aby Unia Europejska wykorzystywała ramy stosunków dwustronnych do ich propagowania; uważa, że poszanowanie i wdrażanie podstawowych norm pracy określonych przez Światową Organizację Pracy powinno stanowić warunek wstępny członkowstwa w Światowej Organizacji Handlu oraz że Światowa Organizacja Pracy powinna otrzymać status obserwatora w Światowej Organizacji Handlu; wierzy także, że Unia powinna wykorzystywać ramy stosunków dwustronnych do propagowania zaleceń WCSDG, tak aby przenoszone z UE za granicę i delokalizowane miejsca pracy nie stawały się zakładami wyzyskującymi siłę roboczą w krajach trzeciego świata, lecz by tworzono tam wysokiej jakości miejsca pracy, które pomocne będą w podnoszeniu jakości życia pracowników i ich rodzin w danych krajach; podkreśla ponadto, iż dobre, polityczne sprawowanie rządów, państwa o zdrowej i efektywnej gospodarce, silne społeczeństwa obywatelskie, podstawowe swobody demokratyczne i konstruktywny dialog społeczny są kluczowe dla narodów, społeczeństw i krajów, aby mogły czerpać korzyści z globalizacji, a Unia powinna uczynić z omawianych kwestii priorytet w prowadzonych stosunkach dwustronnych;

4. podkreśla, iż spójność polityczna pomiędzy Unią Europejską i jej Państwami Członkowskimi, a także instytucjami o zasięgu światowym zaangażowanymi w zarządzanie i rozwój gospodarczy (np. Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy, Światowa Organizacja Handlu, Światowa Organizacja Pracy czy Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju) jest nadrzędnym elementem dla zagwarantowania postępu w krajach rozwijających się, tak aby uczynić z globalizacji szansę dla ludzi na całym świecie; podkreśla, że organizacje te muszą pracować nad realizacją tych samych celów, jeżeli chcą być skuteczne; z zadowoleniem przyjmuje zatem konkretne propozycje WCSDG mające na celu wypracowanie większej spójności politycznej; z zadowoleniem przyjmuje również fakt, iż ambicją Komisji jest zapewnienie spójności w międzynarodowych instytucjach finansowych (IFIs) oraz wypowiadanie się jednym głosem na ich forum; podkreśla, iż Unia Europejska jest o wiele silniejszym podmiotem o zasięgu globalnym wtedy, gdy działa wspólnie z instytucjami wielostronnymi;

5. podkreśla, iż dla popierania społecznego postępu w krajach trzeciego świata, konieczne jest wzmocnienie ONZ dla wypracowania takiego systemu; zachęca zatem Państwa Członkowskie do wspierania trwających prac na rzecz zreformowania ONZ; podkreśla, iż nowa i wzmocniona Rada Ekonomiczno-Społeczna (najlepiej w roli Rady na rzecz Rozwoju Ludności upoważnionej do koordynowania prac Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Banku Światowego, Światowej Organizacji Handlu i Światowej Organizacji Pracy, a także Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) i Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP)) niezbędna jest do zapewnienia spójności politycznej, a ta z kolei konieczna jest do zrealizowania Milenijnych Celów Rozwoju oraz, bardziej ogólnie, do uczynienia z globalizacji dźwigni postępu społecznego.

PROCEDURA

Tytuł	Społeczny wymiar globalizacji
Numer procedury	2004/2061(INI)]
Komisja przedmiotowo właściwa	EMPL
Komisja wyznaczona do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu	AFET 12.5.2005
Ściślejsza współpraca
Sprawozdawca komisji opiniodawczej   Data powołania	Poul Nyrup Rasmussen 19.4.2005
Rozpatrzenie w komisji	14.9.2005	4.10.2005
Data zatwierdzenia wskazówek	4.10.2005
Wynik głosowania końcowego	za: przeciw: wstrzymujących się:		39 1 3
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Panagiotis Beglitis, Bastiaan Belder, Monika Beňová, Elmar Brok, Philip Claeys, Simon Coveney, Anna Elzbieta Fotyga, Jas Gawronski, Ana Maria Gomes, Alfred Gomolka, Richard Howitt, Jana Hybášková, Anna Ibrisagic, Toomas Hendrik Ilves, Ioannis Kasoulides, Helmut Kuhne, Joost Lagendijk, Vytautas Landsbergis, Francisco José Millán Mon, Annemie Neyts-Uyttebroeck, Justas Vincas Paleckis, Tobias Pflüger, João de Deus Pinheiro, Bernd Posselt, Raül Romeva i Rueda, Libor Rouček, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Gitte Seeberg, Marek Maciej Siwiec, István Szent-Iványi, Paavo Väyrynen, Inese Vaidere, Ari Vatanen, Jan Marinus Wiersma, Karl von Wogau, Luis Yañez-Barnuevo García, Josef Zieleniec
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Árpád Duka-Zólyomi, Jaromír Kohlíček, Rihards Pīks, Aloyzas Sakalas, Inger Segelström, Csaba Sándor Tabajdi
Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

OPINIA KOMISJI rozwoju (2.9.2005)

dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

w sprawie społecznego wymiaru globalizacji
(2005/2061(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Marie-Hélène Aubert

WSKAZÓWKI

Komisja Rozwoju zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.   wyraża pogląd, że małe i średnie przedsiębiorstwa nie mogą być wykluczone z aktywnego udziału w globalnej gospodarce i z tego względu nalega, aby Komisja dostarczyła bodźców do łączenia się takich przedsiębiorstw w sieci; wzywa także do dostosowania statutów europejskich spółek i spółdzielni, aby umożliwić tego typu przedsiębiorstwom pełny udział w globalnej gospodarce;

2.   wzywa by, prawa i dialog społeczny, poszanowanie praw człowieka, pierwszeństwo prawa, ochrona praw dzieci, w szczególności prawa do edukacji, zajmowały więcej miejsca w różnych programach zewnętrznych UE, aby uznać za priorytetowe demokratyzację i ustanawianie państwa prawa w krajach rozwijających się, bez których żaden trwały rozwój nie jest możliwy (por. szczyt w Johannesburgu w 2002 r.);

3.   zachęca Unię Europejską do podjęcia konkretnych działań w walce z ubóstwem, przyjmując o wiele bardziej spójną politykę w dziedzinie rolnictwa i handlu w połączeniu z umarzaniem długu i pomocą;

4.   wyraża zaniepokojenie ucieczką mózgów z krajów rozwijających się, w szczególności jeżeli chodzi o zawody związane z ochroną zdrowia; wzywa Państwa Członkowskie do przyjęcia etycznych polityk zatrudnienia a Komisję do sporządzenia przeglądu obecnych praktyk w celu ustalenia mechanizmów dobrych praktyk;

5.   stwierdza, że rolnictwo pozostaje kamieniem węgielnym gospodarek większości krajów półkuli południowej, że małe i rodzinne gospodarstwa są spychane na margines przez agrobiznes, że olbrzymie koncerny spożywcze zwiększają swoją kontrolę nad całym rynkiem, że większość ludności tych krajów nadal zamieszkuje strefy wiejskie, że kraje te powinny jednak, w razie konieczności, mieć możliwość uzyskania zwolnienia z liberalizacji handlu na produkty rolne poprzez specjalne i zróżnicowane traktowanie przyznawane krajom rozwijającym się oraz powinny móc uzyskać maksymalne zyski ze zniesienia europejskich subsydiów eksportowych;

6.   podkreśla znaczenie sprawiedliwego handlu w pracy nad likwidacją ubóstwa na obszarach wiejskich i nalega, aby Komisja w konkretny sposób wypełniała zobowiązania większego wsparcia technicznego i finansowego dla producentów działających w ramach sprawiedliwego handlu i ich dystrybutorów w krajach UE.

7.   uważa, że odpowiedzialność społeczna i środowiskowa grup wielonarodowych musi być jasno ustalona, w szczególności jeżeli chodzi o przedsiębiorstwa eksploatujące naturalne zasoby lub eksploatujące zasoby ropy i zasoby kopalne oraz że działalność UE w tych dziedzinach musi być wzmocniona; uważa, że już dawno należało w konkretny sposób kontynuować pracę Europejskiego Forum Podmiotów Zainteresowanych społeczną odpowiedzialnością biznesu (CSR) i wzywa Komisję do opublikowania swojego komunikatu wczesną jesienią;

8.   podkreśla, że obecny model ekonomiczny jest ściśle związany z zasobami ropy, że taka zależność może mieć szkodliwy wpływ nie tylko na rozwój cen spowodowany brakiem substancji energetycznych, ale przede wszystkim na konflikty i brak stabilności politycznej w krajach produkujących na południu, co ma bardzo poważny wpływ na społeczeństwo.

PROCEDURA

Tytuł	Społeczny wymiar globalizacji
Numer procedury	2005/2061(INI)
Komisja przedmiotowo właściwa	EMPL
Komisja wyznaczona do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu	DEVE 12.5.2005
Ściślejsza współpraca	nie
Sprawozdawca komisji opiniodawczej   Data powołania	Marie-Hélène Aubert 24.5.2005
Rozpatrzenie w komisji	13.7.2005	30.8.2005
Data zatwierdzenia wskazówek	30.8.2005
Wynik głosowania końcowego	za: przeciw: wstrzymujących się:		32 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Margrete Auken, Margrietus van den Berg, Danutė Budreikaitė, Marie-Arlette Carlotti, Thierry Cornillet, Nirj Deva, Alexandra Dobolyi, Fernando Fernández Martín, Michael Gahler, Filip Andrzej Kaczmarek, Glenys Kinnock, Ģirts Valdis Kristovskis, Maria Martens, Miguel Angel Martínez Martínez, Gay Mitchell, Luisa Morgantini, José Javier Pomés Ruiz, Toomas Savi, Pierre Schapira, Jürgen Schröder, Feleknas Uca, Paul Verges, Anna Záborská, Mauro Zani
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Marie-Hélène Aubert, John Bowis, Manolis Mavrommatis, Anne Van Lancker, Gabriele Zimmer
Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego	Carl Schlyter, Åsa Westlund, Jürgen Zimmerling

PROCEDURA

Tytuł

Społeczny wymiar globalizacji

Numer procedury

2005/2061(INI)

Podstawa regulaminowa

art. 45

Komisja przedmiotowo właściwa   Data ogłoszenia wydania zgody na posiedzeniu

EMPL 12.5.2005

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu

AFET 12.5.2005

DEVE 12.5.2005

INTA 12.5.2005

Opinia niewydana   Data wydania decyzji

INTA 24.5.2005

Ściślejsza współpraca   Data ogłoszenia na posiedzeniu

Projekt(y) rezolucji zawarty(e) w sprawozdaniu

Sprawozdawca(y)   Data powołania

Mihael Brejc 31.3.2005

Sprawozdawca(y) zastąpiony/zastąpieni

Rozpatrzenie w komisji

11.7.2005

5.10.2005

Data zatwierdzenia

5.10.2005

Wynik głosowania końcowego

za: przeciw: wstrzymujących się:

28 1 1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Jan Andersson, Jean-Luc Bennahmias, Emine Bozkurt, Alejandro Cercas, Ole Christensen, Derek Roland Clark, Luigi Cocilovo, Jean Louis Cottigny, Proinsias De Rossa, Richard Falbr, Jan Jerzy Kułakowski, Sepp Kusstatscher, Raymond Langendries, Bernard Lehideux, Elizabeth Lynne, Thomas Mann, Ana Mato Adrover, Maria Matsouka, Ria Oomen-Ruijten, Pier Antonio Panzeri, José Albino Silva Peneda, Kathy Sinnott, Jean Spautz, Anne Van Lancker, Gabriele Zimmer

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Edit Bauer, Mihael Brejc, Udo Bullmann, Françoise Castex, Lasse Lehtinen, Leopold Józef Rutowicz, Elisabeth Schroedter, Marc Tarabella, Patrizia Toia

Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Data złożenia - A6

18.10.2005

A6-0308/2005