ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τους ισχυρισμούς για καταχρηστική εφαρμογή του νόμου περί εγγείου ιδιοκτησίας της Βαλένθια ή Ley reguladora de la actividad urbanística (LRAU – Νόμος περί εκτέλεσης των πολεοδομικών σχεδίων) και τις επιπτώσεις του στους ευρωπαίους πολίτες (Αναφορές 609/2003, 732/2003, 985/2002, 1112/2002, 107/2004 και λοιπές)
5.12.2005 - (2004/2208(INI))
Επιτροπή Αναφορών
Εισηγήτρια: Janelly Fourtou
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με τους ισχυρισμούς για καταχρηστική εφαρμογή του νόμου περί εγγείου ιδιοκτησίας της Βαλένθια ή Ley reguladora de la actividad urbanística (LRAU – Νόμος περί εκτέλεσης των πολεοδομικών σχεδίων) και τις επιπτώσεις του στους ευρωπαίους πολίτες (Αναφορές 609/2003, 732/2003, 985/2002, 1112/2002, 107/2004 και λοιπές)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 6 της Συνθήκης ΕΕ περί μεταφοράς των διατάξεων της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, και το άρθρο 7 της Συνθήκης ΕΕ, το οποίο προβλέπει μια διαδικασία διαπίστωσης της ύπαρξης σοβαρής και διαρκούς παραβίασης των αρχών που μνημονεύονται στο άρθρο 6,
– έχοντας υπόψη τις οδηγίες 92/50/ΕΟΚ[1] και 93/37/ΕΟΚ[2] για τις δημόσιες συμβάσεις, τις οδηγίες 85/337/ΕΟΚ[3], 97/11/ΕΟΚ[4] και 2001/42/ΕΚ[5] για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, καθώς και την οδηγία 2000/60/ΕΚ[6] για την πολιτική των υδάτων,
– έχοντας υπόψη το δικαίωμα αναφοράς που προβλέπεται στα άρθρα 21 και 194 της Συνθήκης ΕΚ,
– έχοντας υπόψη τις αναφορές 609/2003, 732/2003, 985/2002, 1112/2002, 107/2004 και λοιπές,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 192, παράγραφος 1, του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Αναφορών (A6‑0382/2005),
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έλαβε σημαντικό αριθμό αναφορών (περίπου 15.000) από ιδιώτες και ενώσεις που εκπροσωπούν πολλές χιλιάδες ευρωπαίους πολίτες και κατοίκους εγκατεστημένους στην αυτόνομη περιφέρεια της Βαλένθια και καταγγέλλουν διάφορες πτυχές της πολεοδομικής ανάπτυξης, όπως η καταστροφή του περιβάλλοντος και οι κατασκευαστικές παρανομίες και σε πολλές περιπτώσεις διαμαρτύρονται για την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων τους επί νομίμως αποκτηθείσας ιδιοκτησίας και τούτο λόγω καταχρηστικής εφαρμογής του νόμου περί εκτέλεσης των πολεοδομικών σχεδίων (Ley reguladora de la actividad urbanística – LRAU),
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Μάιο του 2004 η Επιτροπή Αναφορών είχε συντάξει έκθεση για το εν λόγω θέμα, στην οποία εξέθετε συγκεκριμένες περιπτώσεις βαρειών παραβάσεων των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του κοινοτικού δικαίου.
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια καινούργια αντιπροσωπεία η οποία ορίστηκε για αποστολή συμπληρωματική αυτής του Μαΐου 2004 από την Επιτροπή Αναφορών συνέχισε τις έρευνες κυρίως στη Μαδρίτη και στην περιφέρεια της Βαλένθια τον Ιούνιο του 2005, με στόχο τη συλλογή πληροφοριών και την πραγματοποίηση συνεντεύξεων με τους ενδιαφερόμενους και τους κύριους αρμόδιους,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέλη της αντιπροσωπείας είχαν έτσι την ευκαιρία να ακούσουν όλους τους ενδιαφερόμενους, μεταξύ των οποίων:
- πολίτες και κατοίκους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν υποβάλει αναφορές στο Κοινοβούλιο καταγγέλλοντας τη συστηματική παραβίαση των δικαιωμάτων τους εξαιτίας της εφαρμογής του νόμου περί εκτέλεσης των πολεοδομικών σχεδίων (LRAU),
- τον πρόεδρο της περιφερειακής διοίκησης της Βαλένθια και τους αρμόδιους υπουργούς, τον πρόεδρο του κοινοβουλίου της Βαλένθια (Cortes Valencianas) και τους αρχηγούς των πολιτικών ομάδων, τον διαμεσολαβητή της Βαλένθια (Sindic de Greuges) και τον εθνικό διαμεσολαβητή (Defensor del Pueblo), υψηλόβαθμους αξιωματούχους της κυβέρνησης της Μαδρίτης και της Βαλένθια, την ομοσπονδία δημάρχων της περιφέρειας της Βαλένθια, εκπροσώπους του οικοδομικού κλάδου και των εργολάβων οικοδομικών έργων, τους πρέσβεις των κρατών μελών και πολλούς άλλους ενδιαφερόμενους,
- και, τέλος, εκπροσώπους του Συνταγματικού Δικαστηρίου, καθώς και τον πρόεδρο του Δικαστηρίου της Βαλένθια, οι οποίοι συνεργάστηκαν όλοι μαζί με προθυμία και καλή θέληση, επιδεικνύοντας πνεύμα εποικοδομητικής συνεργασίας που εκτιμήθηκε ιδιαίτερα,
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες των αυτόνομων περιφερειακών αρχών, όπως και των ισπανικών εθνικών αρχών, είναι σαφείς και αναγνωρισμένες επί του συγκεκριμένου θέματος, και ότι καθορίζονται από τις διατάξεις του ισπανικού συντάγματος του 1978, και συγκεκριμένα, όσον αφορά το υπό εξέταση θέμα, από τα άρθρα του 10, 18, 33, 45, 47, 54, 93 και 105,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα έχουν καθήκον να μεριμνούν για την τήρηση των διατάξεων των συνθηκών και της νομοθεσίας που εγκρίνεται δυνάμει αυτών, όσον αφορά κυρίως τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της ευρωπαϊκής ιθαγένειας και, ως εκ τούτου, έχουν την ευθύνη, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να επιλύουν τα προβλήματα που απασχολούν τους ευρωπαίους πολίτες,
Ζ. εκτιμώντας ότι η νομοθεσία περί εγγείου ιδιοκτησίας που ισχύει στην Ισπανία η οποία χορηγεί στους έγγειους ιδιοκτήτες το 90% των δικαιωμάτων οικοδόμησης και την ειδική φύση του LRAU που υποχρεώνει τους ιδιοκτήτες, στην περίπτωση έγκρισης, από μια τοπική διοίκηση, σχεδίου ανάπτυξης (PAΙ), να εκχωρήσουν χωρίς αποζημίωση το 10% στην Κοινότητα ως "Patrimonio Municipal Suelo", καθώς εξάλλου και το οικόπεδο για τυχόν δρόμους, χώρους στάθμευσης κλπ, δημόσιους χώρους και δημόσιες διευθετήσεις, ή να πληρώσουν τις δαπάνες ανάπτυξης που έχουν αποφασισθεί από τον εργολάβο αυτής της νέας υποδομής, διαδικασία στην οποία ο ιδιοκτήτης ουδόλως έχει έλεγχο,
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι πασιφανές ότι υπήρξαν ορισμένοι ιδιοκτήτες οι οποίοι αδικήθηκαν πράγματι από αυτή τη διαδικασία πολεοδόμησης, γεγονός που προκύπτει τόσο από τις αναφορές όσο και επί τόπου, και ότι τα εν λόγω γεγονότα αναγνωρίζονται από όλες τις τοπικές αρχές, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση της Βαλένθια να ετοιμάζει νέο νόμο, προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον οι παρανομίες που έγιναν κατά την εφαρμογή του προηγούμενου,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη τις βασικές κατηγορίες οι οποίες αφορούν τις μεθόδους απαλλοτρίωσης, ενίοτε λεόντειες, με ιδιαίτερα χαμηλούς καθορισμούς τιμών, κατά τους ενδιαφερόμενους, για ενδεχόμενη μελλοντική μεταπώληση σε υψηλή αγοραία τιμή, και με συνθήκες πληροφόρησης οι οποίες δεν επέτρεψαν στους ενδιαφερόμενους να αντιδράσουν, γεγονότα τα οποία προκάλεσαν υλικές και ηθικές βλάβες σε πάρα πολλές περιπτώσεις,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη διαφάνειας και σαφών προκαθορισμένων κριτηρίων καθιστά σαφές ότι οι μέθοδοι ανάθεσης των συμβάσεων δεν είναι σύμφωνες με το ευρωπαϊκό δίκαιο, γεγονός που οδήγησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Ισπανία, και ότι ο αριθμός των διαπιστωμένων ή καταγγελλόμενων σήμερα περιπτώσεων διαφθοράς αναδεικνύει τις αδυναμίες του νόμου και της εφαρμογής του,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα βασικά προβλήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή του νόμου LRAU αφορούν το ρόλο του «πολεοδόμου» της Ευρωπαϊκής Ένωσης (urbanizador) , τα ανεπαρκή μέσα προσδιορισμού και δημοσίευσης των προς ανάθεση συμβάσεων, την ανεπαρκή ενημέρωση που γίνεται στους ιδιοκτήτες και την απουσία σαφών ορισμών του δημόσιου συμφέροντος και της επαρκούς αποζημίωσης, ζητήματα σε σχέση με τα οποία ο νόμος υποχρεούται να συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της νομολογίας του Δικαστηρίου και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ),
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από την επίσημη διακήρυξη του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις δηλώσεις των προέδρων των θεσμικών οργάνων ότι τα εν λόγω όργανα θα τηρούν το Χάρτη προκύπτει, βάσει της νομολογίας του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (βλ., παραδείγματος χάρη, την απόφαση του Δικαστηρίου της 14ης Ιουλίου 1999[7]) ότι οι πολίτες μπορούν ευλόγως να αναμένουν ότι θα απολαύουν των δικαιωμάτων που περιλαμβάνονται στο Χάρτη,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να τηρούν το Χάρτη όταν εφαρμόζουν, ή υποχρεούνται να εφαρμόζουν, το κοινοτικό δίκαιο σε περιπτώσεις που καλύπτονται από τις διατάξεις του Χάρτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μέθοδος ανάθεσης συμβάσεων συνδέεται στενά με τις μεθόδους απαλλοτρίωσης ιδιοκτησίας και καθορισμού της σχετικής αποζημίωσης,
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι βάσει της νομολογίας του ΕΔΔΑ (βλέπε παραδείγματος χάρη, στην απόφαση της 23ης Σεπτεμβρίου 1998[8]) απαιτείται η «δίκαιη εξισορρόπηση» των απαιτήσεων του γενικού συμφέροντος της κοινωνίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ατόμων η ιδιοκτησία των οποίων έχει απαλλοτριωθεί,
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα πολεοδομικά σχέδια έχουν μάλλον καταστροφικές επιπτώσεις για το περιβάλλον και την οικολογία πολυάριθμων παράκτιων περιοχών και πιο συγκεκριμένα, για τις μελλοντικές συνθήκες ύδρευσης, θέμα που απασχολεί την Ευρωπαϊκή Ένωση,
ΙΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι βάσει της οδηγίας 2001/42/ΕΚ απαιτείται η διενέργεια στρατηγικής εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για όλα τα σχέδια και τα προγράμματα που εκπονούνται, μεταξύ άλλων, για «τουρισμό, χωροταξία ή χρήση του εδάφους» και ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, και τα οποία καθορίζουν το πλαίσιο για μελλοντικές άδειες έργων που απαριθμούνται στα παραρτήματα Ι και ΙΙ της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ,
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει της οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, τα κράτη μέλη πρέπει,, μεταξύ άλλων, να προλαμβάνουν την καταστροφή των «εσωτερικών επιφανειακών, των μεταβατικών, των παράκτιων και των υπόγειων υδάτων» και υποχρεούνται να ακολουθούν μια συντονισμένη πολιτική σε σχέση με την «όλη την περιοχή της λεκάνης απορροής του ποταμού»·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Confederación Hidrográfica del Júcar (αρχή της λεκάνης απορροής του ποταμού Júcar) έχει προβάλει ενστάσεις για τουλάχιστον 30 νέα πολεοδομικά σχέδια στη Βαλένθια και ότι η Επιτροπή έχει αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ισπανία λόγω ακατάλληλης εφαρμογής της οδηγίας πλαίσιο για τα ύδατα,
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη πως το γεγονός ότι όλα αυτά τα ζητήματα και όλα αυτά τα γεγονότα αποτελούν πλέον αντικείμενο πολιτικής συζήτησης σε όλα τα επίπεδα καταδεικνύει περαιτέρω την ανάγκη για συνετή και αντικειμενική εξέταση όλων των βασικών ζητημάτων επί των οποίων υπάρχει διαφωνία,
1. επισημαίνει ότι δεκάδες χιλιάδες ευρωπαίοι πολίτες ζουν εδώ και δεκαετίες στην αυτόνομη περιφέρεια της Βαλένθια και είναι ως επί το πλείστον ικανοποιημένοι από τη ζωή τους εκεί, ενώ πολλαπλασιάζονται οι πολίτες της Κοινότητας που επιθυμούν να εγκατασταθούν μόνιμα στην εν λόγω ευρωπαϊκή περιφέρεια· επισημαίνει, ωστόσο, ότι κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας, αυξήθηκαν σημαντικά οι καταγγελίες σχετικά με πολεοδομικές παραβάσεις·
2. θεωρεί ότι τα βασικά προβλήματα που εγείρουν οι πολίτες στρέφονται γύρω από την εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου LRAU από όσους συμμετέχουν στη διαδικασία εκτέλεσης πολεοδομικών σχεδίων και από τη διοίκηση που ασκούν οι αρμόδιες δημόσιες αρχές, ιδίως ορισμένες τοπικές αρχές και η κυβέρνηση της αυτόνομης περιφέρειας της Βαλένθια·
3. εκφράζει την ικανοποίησή του, υπό αυτές τις συνθήκες, για την απόφαση της αυτόνομης περιφέρειας της Βαλένθια να συντάξει και να εκδώσει έναν νέο νόμο, ο οποίος θα αντικαταστήσει τον νόμο περί εκτέλεσης των πολεοδομικών σχεδίων (LRAU) με σκοπό την αποφυγή των παρενεργειών που προκλήθηκαν, όπως όλοι παραδέχθηκαν, κατά την εφαρμογή του τελευταίου, και ιδιαίτερα για την πρόσκληση που απηύθυνε ο πρόεδρος της περιφέρειας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να προτείνει συστάσεις·
4. ενθαρρύνει την αυτόνομη περιφέρεια της Βαλένθια στην προσπάθειά της να δώσει λύση στο πρόβλημα με γρηγορότερους ρυθμούς από αυτούς που ακολουθήθηκαν μέχρι σήμερα γιατί αυτό αποτελεί έμπρακτη απόδειξη του ενδιαφέροντος για τον πολίτη·
5. εκτιμά ότι δεν είναι δική του ευθύνη να τροποποιήσει το νέο αυτό σχέδιο νόμου, επαναλαμβάνει όμως ότι οι μελλοντικοί κανόνες απαλλοτρίωσης πρέπει να σέβονται τόσο ως προς την ουσία όσο και ως προς τους τύπους τα δικαιώματα των ιδιοκτητών και ότι τα πολεοδομικά έργα πρέπει να μεριμνούν, μεταξύ άλλων, για την αειφόρο ανάπτυξη, το περιβάλλον και την οικολογία που βρίσκονται στο επίκεντρο των σημαντικότερων πολιτικών της Ένωσης·
6. καλεί της αρμόδιες αρχές να λάβουν υπόψη τις ακόλουθες συστάσεις για την αποκατάσταση των προβλημάτων που έχουν προκύψει από την ισχύουσα νομοθεσία σε σχέση με τις πτυχές εκείνες της προστασίας των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας που εγείρουν ζητήματα ανθρωπίνων και θεμελιωδών δικαιωμάτων και σε σχέση με το κοινοτικό δίκαιο περί δημοσίων συμβάσεων:
– ένταξη στο νέο νόμο σαφούς ορισμού του δημόσιου συμφέροντος, ο οποίος θα εμποδίζει απερίφραστα τη δυνατότητα προβολής του επιχειρήματος περί «δημοσίου συμφέροντος» –που αποτελεί προαπαιτούμενο για οιαδήποτε απαλλοτρίωση βάσει των ευρωπαϊκών κανόνων για τα ανθρώπινα και θεμελιώδη δικαιώματα– για τη δικαιολόγηση απαλλοτριώσεων που αποσκοπούν στην προώθηση ιδιωτικών και όχι δημόσιων συμφερόντων,
– θέσπιση δεσμευτικών κριτηρίων για τον υπολογισμό των αποζημιώσεων σε περιπτώσεις απαλλοτρίωσης βάσει των προτύπων και των αρχών που αναγνωρίζει η νομολογία του ΔΕΚ και του ΕΔΑΔ,
– θεμελιώδη αναθεώρηση των βάσεων επιλογής του "πολεοδόμου" καθώς και της διαδικασίας ανάθεσης συμβάσεων στον επιλεγέντα "πολεοδόμο", προκειμένου αυτή η λειτουργία να συμβιβάζεται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία δεδομένης της υφισταμένης ύπαρξης σοβαρών αμφιβολιών ως προς αυτό, την οποία αποδεικνύει η τρέχουσα διαδικασία επί παραβάσει, προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια της διαδικασίας ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και να διασφαλιστεί η προστασία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας των ευρωπαίων πολιτών,
– λήψη μέτρων που θα διασφαλίζουν ότι κάθε ιδιοκτήτης που επηρεάζεται από ένα οικιστικό σχέδιο θα ενημερώνεται προσωπικά, αποτελεσματικά και έγκαιρα για το σχέδιο αυτό και για οιαδήποτε πτυχή αυτού η οποία ενδεχομένως επηρεάζει την ιδιοκτησία και τα θεμελιώδη δικαιώματά του, προκειμένου να παρέχεται ένα ικανοποιητικό περιθώριο για την εξέταση της λήψης κατάλληλης δράσης·
7. καλεί τις αρμόδιες αρχές της Βαλένθια και της Ισπανίας να διασφαλίζουν, ότι για τα γενικά αναπτυξιακά και πολεοδομικά σχέδια που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και που καθορίζουν το πλαίσιο για μελλοντικές άδειες έργων διενεργείται στρατηγική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων σύμφωνα με την οδηγία 2001/42/ΕΚ·
8. υπενθυμίζει ότι οι εθνικές αρμόδιες αρχές υποχρεούνται να διενεργούν εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε σχέση με τις σχεδιαζόμενες δραστηριότητες που εμπίπτουν σε κατηγορία που περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/11/ΕΚ, και ότι η επιλογή των έργων που περιλαμβάνονται στο παράρτημα II της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ πρέπει να πραγματοποιείται βάσει διαφανούς ελέγχου και κριτηρίων·
9. καλεί τις αρμόδιες αρχές της Βαλένθια και της Ισπανίας να διασφαλίσουν ότι οιεσδήποτε αποφάσεις σχετικά με μελλοντικά σχέδια θα είναι συμβατές με τις απαιτήσεις της οδηγίας 2000/60/ΕΚ όσον αφορά τη συνετή χρήση και την προστασία των υδάτινων πόρων, ιδίως δε να διασφαλίσουν το συντονισμό των μέτρων που λαμβάνονται στην περιοχή της λεκάνης απορροής του ποταμού Júcar για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που τίθενται στο άρθρο 4 της οδηγίας αυτής,
10. εμμένει όπως δημιουργηθούν γραφεία καταγγελιών, υπό την ευθύνη των τοπικών κυβερνήσεων και της περιφερειακής κυβέρνησης που επιτρέπουν την αρωγή των προσώπων που έχουν θιγεί από τον LRAU, σε διοικητικό επίπεδο, παρέχοντάς τους όλες τις αναγκαίες πληροφορίες προκειμένου να τους επιτρέψει να σχεδιάσουν τη σκοπιμότητα ενδεχόμενων δικαστικών προσφυγών·
11. ανησυχεί για τους κινδύνους που εγκυμονεί η εκπόνηση σχεδίων τα οποία αποφασίζονται πλέον χωρίς όμως να ξεκινούν, και για τις πιθανές συνέπειές τους (παρατηρείται πράγματι μια κάποια σπουδή όσον αφορά την ανάληψη νέων έργων πριν από τη δημοσίευση του νέου νόμου ο οποίος αναμένεται να είναι πιο περιοριστικός) και τονίζει την κατεπείγουσα ανάγκη επιβολής μορατόριουμ όσον αφορά τη χορήγηση αδειών σε νέα οικιστικά έργα και σχέδια, επί μη πολεοδομήσιμων εκτάσεων, ωσότου τεθεί σε ισχύ ο αναθεωρημένος νόμος·
12. επιθυμεί να ενημερωθεί για τα προληπτικά μέτρα που θα λάβει η περιφερειακή κυβέρνηση, ούτως ώστε να μην επαναληφθούν οι παρανομίες που έγιναν κατά την εφαρμογή του προηγούμενου νόμου·
13. υπενθυμίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου, αρχών που είναι κοινές στα κράτη μέλη και ότι το άρθρο 7 της Συνθήκης ΕΕ θεσπίζει το δικαίωμα πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσον αφορά τη διαδικασία διαπίστωσης από το Συμβούλιο προφανούς κινδύνου βαρείας παραβίασης των αρχών αυτών και ότι η Επιτροπή ή ένα τρίτο των κρατών μελών μπορούν να κινήσουν διαδικασία επιβολής κυρώσεων σε ένα κράτος μέλος, σε περίπτωση διαρκούς παραβίασης·
14. ζητεί από την Επιτροπή να συνεχίσει τις έρευνές της και τον ενδελεχή της έλεγχο προκειμένου να διασφαλίσει τη συμφωνία της νέας νομοθεσίας LUV και της εφαρμογής της με το κοινοτικό δίκαιο στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων και σε συναφείς τομείς και να ενημερώνει πλήρως τη Επιτροπή Αναφορών για τις σχετικές εξελίξεις·
15. δεσμεύεται - σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αρμοδιότητες - να συνεχίσει να επαγρυπνά όσον αφορά την τήρηση των διαδικασιών πρόσκλησης υποβολής προσφορών και τα ενδεχόμενα κρούσματα διαφθοράς·
16. επιθυμεί την ευρεία διάδοση των πληροφοριών σχετικά με το περιεχόμενο των ερευνών της και των συστάσεών της δεδομένου του μεγάλου αριθμού των εμπλεκομένων ευρωπαίων πολιτών (άγγλοι, γερμανοί, γάλλοι, βέλγοι, ολλανδοί) όπως και των ιδίων των ισπανών πολιτών·
17. καλεί την Επιτροπή να βασιστεί στην εμπειρία που αποκτήθηκε από την υπόθεση αυτή και, δεδομένου του μεγάλου αριθμού των ευρωπαίων πολιτών που αγοράζουν ακίνητη περιουσία σε χώρες πέραν της δικής τους, να εξετάσει ποιες δικλείδες ασφαλείας – νομοθετικές, μη νομοθετικές ή απλώς συμβουλευτικές– θα ήταν χρήσιμες για την προστασία και την παροχή συνδρομής στους πολίτες που πραγματοποιούν τέτοιες σημαντικές συναλλαγές και επενδύσεις εκτός των χωρών τους, και να ενημερώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τις σχετικές αποφάσεις της.
18.αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, στην κυβέρνηση, και το Κοινοβούλιο της αυτόνομης περιφέρειας της Βαλένθια, στο διαμεσολαβητή της αυτόνομης περιφέρειας της Βαλένθια, στην κυβέρνηση της Ισπανίας καθώς και στους αναφέροντες.
- [1] Οδηγία 92/50/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 18ης Ιουνίου 1992, για το συντονισμό των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών (ΕΕ L 209 της 24/7/1992, σελ. 1)
- [2] Οδηγία 93/37/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 14ης Ιουνίου 1993, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων (ΕΕ L 199 της 9/8/1993, σελ. 54)
- [3] Οδηγία 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 1985, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον (ΕΕ L 175 της 5/7/1985 σ. 40)
- [4] Οδηγία 97/11/ΕΚ του Συμβουλίου της 3ης Μαρτίου 1997, που τροποποιεί την οδηγία 85/337/ΕΟΚ (ΕΕ L 73 της 14/3/1997, σ.5)
- [5] Οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2001 σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων (ΕΕ L 197 της 21/7/2001, σ.30)
- [6] Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2000, για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων (ΕΕ L 327 της 22/12/2000 σ.1)
- [7] Υπόθεση Τ-14/48 Hautala κατά Συμβουλίοιυ Συλλογή 1999 σ.ΙΙ-2489
- [8] Υπόθεση Aka κατά Τουρκίας, Συλλογή αποφάσεων 1998-VΙ τευχ.90
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Εδώ και δύο χρόνια τουλάχιστον, το Κοινοβούλιο λαμβάνει πάρα πολλές αναφορές σχετικά με μια ιδιαίτερα κρίσιμη, απ’ ό,τι φαίνεται, κατάσταση που αφορά την εφαρμογή ενός νόμου περί εκτέλεσης πολεοδομικών σχεδίων στην περιοχή της Βαλένθια (LRAU). Ο συνολικός αριθμός των πολιτών που διαμαρτύρονται απευθείας μέσω ενώσεων ανέρχεται σε 15 000 περίπου.
Οι καταγγέλλοντες διαμαρτύρονται για την αμφισβήτηση με καταχρηστικό τρόπο της σημερινής τους ιδιοκτησίας με αφορμή την υλοποίηση έργων κατασκευής και αστικής ανάπτυξης· οι διαμαρτυρίες αφορούν
τόσο την ουσία
- νομική, οικονομική και περιβαλλοντική νομιμότητα των σχεδίων, όσο και τον τύπο
- κακή πληροφόρηση, έλλειψη διαφάνειας, υπερβολικά σύντομες προθεσμίες αμφισβήτησης της αξίωσης και υποβολής αντιπροτάσεων, υπερβολικά χαμηλό ύψος αποζημιώσεων.
Διατυπώθηκαν επιπλέον σοβαρές καταγγελίες όσον αφορά την τήρηση των διαδικασιών πρόσκλησης υποβολής προσφορών, τον σεβασμό των περιβαλλοντικών κανόνων και, το χειρότερο, διατυπώθηκαν καταγγελίες για κρούσματα διαφθοράς. Επισημαίνεται ότι τη νομική αλλά και την πολιτική ευθύνη για τη συγκεκριμένη κατάσταση και για τα μελλοντικά σχέδια έχουν οι ακόλουθοι τρεις φορείς:
1. η κυβέρνηση της Ισπανίας, όσον αφορά τη νομοθεσία για τις χρήσεις γης·
2. η αυτόνομη περιφέρεια της Βαλένθια, όσον αφορά την τοπική νομοθεσία περί πολεοδομικού σχεδιασμού·
3. οι τοπικές αρχές, οι οποίες, στηριζόμενες τόσο στην ισπανική όσο και στην περιφερειακή νομοθεσία, υλοποιούν τα προγράμματα που κρίνουν νόμιμα.
Στη συγκεκριμένη υπόθεση τίθεται ουσιαστικά υπό αμφισβήτηση ο νόμος περί εκτέλεσης των πολεοδομικών σχεδίων (LRAU), ο οποίος θεσπίστηκε το 1994· ο νόμος αυτός αμφισβητείται ως προς την ουσία αλλά και –κυρίως– ως προς την εφαρμογή του.
Η αυτόνομη περιφέρεια της Βαλένθια αναγνωρίζει ότι σημειώθηκαν παρανομίες κατά την εφαρμογή του εν λόγω νόμου και σκοπεύει να τον διορθώσει με έναν καινούργιο νόμο. Στο πλαίσιο αυτό, η περιφέρεια της Βαλένθια πρότεινε στην Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της, να υποβάλει το νέο νομοσχέδιο στο ΕΚ, προκειμένου το τελευταίο να ενσωματώσει σε αυτό τυχόν προτάσεις ή τροποποιήσεις του.
Καθώς το θέμα έχει πολιτικοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό, η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσον αφορά την εκτίμηση της κατάστασης, είναι ακόμη πιο δύσκολη και λεπτή.
Το ερώτημα που τίθεται αφορά τον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Ευρώπη σε αυτό το ζήτημα, με δεδομένο ότι αυξάνεται διαρκώς ο αριθμός των πολιτών, όχι μόνο από την Ισπανία, αλλά και από τα περισσότερα άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ζητούν την παρέμβαση τόσο του Κοινοβουλίου όσο και της Επιτροπής.
Η παρέμβαση της ΕΕ πρέπει να βασιστεί μόνο στο κοινοτικό δίκαιο και, στην προκειμένη περίπτωση, σε ενδεχόμενη παραβίαση της οδηγίας για τις δημόσιες συμβάσεις (η Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει σχετική έρευνα).
Ως προς την περιβαλλοντική πτυχή, η εξέταση του θέματος καθίσταται πολύ πιο περίπλοκη και δύσκολη, καθώς η πολεοδομική δραστηριότητα δεν εμπίπτει στις σημερινές αρμοδιότητες της Ένωσης και καθώς το περιβάλλον δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των αποκλειστικών αρμοδιοτήτων της Ένωσης (πρβλ. άρθρα 1-13 και 1-14).
Τέλος, όσον αφορά συγκεκριμένα τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου, με δεδομένο ότι ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων δεν έχει δεσμευτική ισχύ, η μόνη συμβουλή που μπορεί να δώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι η προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης, δεν πρέπει ωστόσο να λησμονήσουμε τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης και την απάντηση που πρέπει να δοθεί σε ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό σημερινών ιδιοκτητών, οι οποίοι φοβούνται ότι αδικούνται με απαράδεκτο τρόπο, χωρίς να αναφερθούμε σε εκείνους που εκτιμούν ότι οι περιουσίες τους πλέον υφαρπάζονται.
Καθιστώντας σαφές ότι η εξέταση της υπόθεσης κατά περίπτωση είναι εκτός της δυνατότητας και της αρμοδιότητας των ευρωπαϊκών αρχών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο περιορίζεται απλώς να απευθύνει έντονη σύσταση προς την αυτόνομη περιφέρεια της Βαλένθια όχι μόνο να βελτιώσει τη σχετική νομοθεσία της – διαδικασία η οποία είναι υπό εξέλιξη – αλλά και να ξεκινήσει διαδικασία εξέτασης της κάθε περίπτωσης ξεχωριστά και να προβεί στις δέουσες επανορθώσεις και αποζημιώσεις.
Η Επιτροπή Αναφορών, αφού εξέτασε τις καταγγελίες, μετέβη επί τόπου και εντυπωσιάστηκε από τον αριθμό και τη φύση των διαμαρτυριών που προέρχονταν από σημαντικό αριθμό ισπανών πολιτών αλλά και πολιτών καταγόμενων από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Χωρίς να είναι σε θέση το ΕΚ να κρίνει ως προς την ουσία το αποτέλεσμα της αναζήτησης νομικών και οικονομικών συμβουλών εκτός του πεδίου των δυνατοτήτων της Επιτροπής Αναφορών, είναι εντούτοις σαφές σε όλους – συμπεριλαμβανομένης της περιφέρειας της Βαλένθια – ότι σημειώθηκαν παρανομίες και ενδεχομένως καταχρήσεις. Απαιτείται, επομένως, η λήψη μέτρων αποκατάστασης των αδικιών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αισθάνεται την υποχρέωση να αντιδράσει, πάντοτε όμως μέσα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, ούτως ώστε να μην δημιουργήσει στους πολίτες προσδοκίες στις οποίες δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί.
* Βλέπε την ανακοίνωση της Επιτροπής της 11ης Απριλίου 2004 COM(2004)6
Εν κατακλείδι, το ΕΚ κρίνει επείγον:
1. να ξεκινήσει έρευνα για τα πραγματικά γεγονότα που εμπίπτουν στην κοινοτική αρμοδιότητα (πρόσκληση υποβολής προσφορών), αποφεύγοντας όμως οποιαδήποτε κρίση για τη νομιμότητα του σχεδίου που εγκρίθηκε·
2. να γνωστοποιήσει στην αυτόνομη περιφέρεια της Βαλένθια και στις ενδιαφερόμενες αρχές τις καταγγελίες που έλαβε και τις αντιδράσεις των βουλευτών της Επιτροπής Αναφορών για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, η οποία, όπως φαίνεται, τόσο ως προς την ουσία όσο και ως προς τους τύπους, δεν έλαβε υπόψη της και δεν σεβάστηκε τους ενδιαφερόμενους ευρωπαίους πολίτες·
3. να εκφράσει την ευχή του για λήψη μέτρων αποκατάστασης των αδικηθέντων και καταβολής αποζημιώσεων·
4. να απευθύνει έκκληση ώστε τα υπό εξέλιξη σχέδια να περιλαμβάνουν μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος στο οποίο σύσσωμη η Ευρωπαϊκή Ένωση δίδει ιδιαίτερη σημασία.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
|
Τίτλος |
Ισχυρισμοί για καταχρηστική εφαρμογή του νόμου περί εγγείου ιδιοκτησίας της Βαλένθια ή Ley reguladora de la actividad urbanística (LRAU – Νόμος περί εκτέλεσης των πολεοδομικών σχεδίων) και τις επιπτώσεις του στους ευρωπαίους πολίτες (Αναφορές 609/2003, 732/2003, 985/2002, 1112/2002, 107/2004 και λοιπές)
| ||||||
|
Αριθ. διαδικασίας |
|||||||
|
Κανονιστική βάση |
άρθρο 192, παρ. 1 | ||||||
|
Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ές) |
ΑΝΑΦ |
|
|
|
| ||
|
Αποφάσισε/αν να μην γνωμοδοτήσει/ουν |
|
|
|
|
| ||
|
Ενισχυμένη συνεργασία |
|
|
|
|
| ||
|
Εισηγήτρια |
Janelly Fourtou |
| |||||
|
Εισηγητής που αντικαταστάθηκε |
|
| |||||
|
Εξέταση στην επιτροπή |
15.6.2005 |
10.10.2005 |
|
|
| ||
|
Ημερομηνία έγκρισης |
23.11.2005 | ||||||
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
υπέρ: κατά: αποχές: |
22 0 1 | |||||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Robert Atkins, Inés Ayala Sender, Alessandro Battilocchio, Michael Cashman, Elly de Groen-Kouwenhoven, Janelly Fourtou, David Hammerstein Mintz, Roger Helmer, Carlos José Iturgaiz Angulo, Marcin Libicki, David Martin, Mairead McGuinness, Μανώλης Μαυρομμάτης, Willy Meyer Pleite, Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, Rainer Wieland | ||||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Joan Calabuig Rull | ||||||
|
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Herbert Bösch, Salvador Garriga Polledo, Sarah Ludford, Antonio Masip Hidalgo, Antonio López-Istúriz White, Luis Yañez-Barnuevo García | ||||||
|
Ημερομηνία κατάθεσης – A[6] |
5.12.2005 |
A6-0382/2005 | |||||
|
Παρατηρήσεις |
... | ||||||