SPRAWOZDANIE 

5.12.2005 - w sprawie stosowania dyrektywy o usługach pocztowych (dyrektywa 97/67/WE zmieniona dyrektywą 2002/39/WE)
(2005/2086(INI))

Komisja Transportu i Turystyki
Sprawozdawca: Markus Ferber


Procedura : 2005/2086(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A6-0390/2005
Teksty złożone :
A6-0390/2005
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie stosowania dyrektywy o usługach pocztowych (dyrektywa 97/67/WE zmieniona dyrektywą 2002/39/WE)

(2005/2086(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji na temat stosowania dyrektywy o usługach pocztowych (dyrektywa 97/67/WE zmieniona dyrektywą 2002/39/WE) (COM(2005)0102) oraz towarzyszący dokument roboczy (SEK(2005)0388),

–   uwzględniając pierwsze sprawozdanie Komisji na temat stosowania dyrektywy o usługach pocztowych (COM(2002)0632),

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki (A6‑0390/2005),

A. mając na uwadze, że usługi pocztowe mają istotne znaczenie gospodarcze i że w 2002 r. wpływy z usług pocztowych wyniosły około 88 miliardów euro, czyli około 0,9% PKB UE; mając na uwadze, że według szacunków ponad 5 milionów miejsc pracy jest bezpośrednio zależnych od sektora pocztowego lub blisko z nim związanych,

B.  mając na uwadze, że konkurencyjne i wydajne usługi pocztowe jako element rynku dystrybucyjnego i komunikacyjnego mają bardzo istotne znaczenie dla sytuacji gospodarczej i społecznej w Unii Europejskiej, że są powiązane z licznymi sektorami gospodarki i oddziałują na nie; mając na uwadze, że usługi pocztowe w związku z powyższym odgrywają ważną rolę również w ramach realizacji Strategii Lizbońskiej,

C. mając na uwadze, że w wyniku reform oraz gospodarczego i technicznego rozwoju sektora usług pocztowych w Unii Europejskiej doszło do unowocześnienia przebiegu realizacji tych usług i osiągnięto wyższy stopień automatyzacji oraz że dotychczasowe reformy poprzez podwyższenie jakości świadczonych usług, zwiększenie wydajność i orientację na klienta spowodowały znaczny pozytywny rozwój w sektorze usług pocztowych,

D. mając na uwadze niezastąpiony wymiar terytorialny i społeczny sieci usług pocztowych, umożliwiających powszechny dostęp do podstawowych usług lokalnych

E.  mając na uwadze, że sprawozdanie Komisji powinno oceniać, w jakim stopniu zrealizowano cele określone w dyrektywie 2002/39/WE i przy tym uwzględniać w szczególności gospodarcze, społeczne i technologiczne aspekty oraz wypowiadać się w kwestii zatrudnienia i jakości usług;

F.  mając na uwadze, że Parlament Europejski chce za pomocą niniejszego sprawozdania zwrócić uwagę na kwestie i aspekty, które Komisja powinna uwzględnić w dalszych pracach,

1.  Stwierdza, że ogólnie poczyniono postępy przy wdrażaniu do prawa krajowego dyrektywy o usługach pocztowych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że dzięki wyznaczonym ramom harmonizacji Państwa Członkowskie mogły realizować nowe założenia i obierać różne drogi ich realizacji, co mogło służyć innym Państwom Członkowskim jako wzorzec w kolejnych etapach; podkreśla jednak, że wpływ reform na jakość, wydajność i orientację na klienta w sektorze usług pocztowych musi zostać jeszcze dokładniej przeanalizowany oraz zauważa, że otwarcie rynku usług pocztowych dla konkurencji nie zawsze pozwalało na utrzymanie danego poziomu zatrudnienia w sektorze usług pocztowych;

2.  Z zadowoleniem stwierdza, że sądząc po dostępnych danych, dotychczasowy rozwój rynku przyniósł pozytywne efekty; chciałby wskazać w tym miejscu na fakt, że rozwoju konkurencji nie można ocenić wyłącznie w oparciu o stopień otwartości na rynek bądź tylko w oparciu o udziały w rynku;

3.  Stwierdza jednakże, że w niektórych Państwach Członkowskich wdrażanie dyrektywy (2002/39/WE) jest poważnie opóźnione, jeśli chodzi o otwarcie rynku, i że istnieje ryzyko wystąpienia nierównowagi na europejskim rynku usług pocztowych oraz potencjalnej szkody dla zainteresowanych podmiotów; wzywa Komisję do przedstawienia w swoim sprawozdaniu nauk, jakie wyciąga z tej sytuacji;

4.  Poddaje pod rozwagę fakt, że rynki usług pocztowych znajdują się w fazie gruntownych przemian wynikających zarówno z rosnącej konkurencji, jak i z rozwoju sąsiednich rynków, tj. komunikacja, reklama, sektor transportowy i logistyczny, lecz wynika również ze zmian w sposobach komunikowania się; stwierdza, w związku z tym, że w przyszłości polityka rozwoju sektora pocztowego winna uwzględniać w wystarczającym stopniu powyższe aspekty;

5.  Wobec czasem znacznych różnic przy realizacji zobowiązania o usługach powszechnych w Państwach Członkowskich wzywa Komisję do skoncentrowania uwagi, szczególnie przy opracowywaniu analizy prognozy rozwoju, na jakości świadczonych usług powszechnych i ich przyszłym finansowaniu oraz do przygotowania, w kontekście tej analizy prognozy rozwoju, propozycji definicji, zasięgu i odpowiedniego finansowania usług powszechnych;

6.  Wzywa Komisję do określenia, czy rok 2009 jest możliwym terminem dla osiągnięcia rynku wewnętrznego usług pocztowych, czy też w świetle wniosków analizy należałoby ustalić inne etapy;

7.  Wskazując na fakt, że rynki usług pocztowych znajdują się w fazie gruntownych przemian, uważa, że definicja usług powszechnych musi być na nowo przeanalizowana z racji zmienionych sposobów komunikowania się; wskazuje jednakże, że usługi powszechne są usługami wysokiej jakości i wzywa Komisję do wprowadzenia powyższych faktów do schematu analizy w ramach obowiązkowej prognozy rozwoju; wzywa Komisję do zbadania, w jaki sposób można najlepiej zagwarantować zaangażowanie i udział klientów poczty w tym zakresie oraz do przeprowadzenia konsultacji z zainteresowanymi partnerami społecznymi (izby handlowe i przemysłowe, związki zawodowe, itd.), z działającymi na rynku przedsiębiorstwami oraz z organizacjami reprezentującymi różne interesy na poziomie lokalnym;

8.  Uznaje pracę wykonaną przez Europejski Komitet Normalizacyjny w dziedzinie standardyzacji w sektorze usług pocztowych i zachęca Komisję do brania w przyszłości pod uwagę roli normalizacji w ochronie konsumentów oraz w świetle realizacji rynku wewnętrznego;

9.  Wzywa Komisję Europejską, aby w swoich analizach prognozy rozwoju zwracała szczególną uwagę na wpływ przyszłych etapów otwierania rynku usług pocztowych dla konkurencji, w dziedzinie zakresu geograficznego i rozwoju sieci, z punktu widzenia zwłaszcza warunków dostępu społeczności najbiedniejszych i najbardziej odseparowanych na terytorium europejskim;

10. Przyjął do wiadomości wezwanie skierowane do Państw Członkowskich dotyczące zwiększenia kontroli cenowej, prowadzenia odrębnej sprawozdawczości kosztowej i kontroli subwencjonowania poprzecznego; poddaje jednak pod rozwagę, że na rynku zorientowanym na konkurencję tego rodzaju interwencje w ramach regulacji rynku, jeżeli wykraczają poza zakres ogólnego prawa o konkurencji, wymagają wyczerpującego uzasadnienia;

11. Wyraża przekonanie, że przyjęcie i wdrożenie norm usługowych opracowanych przez Europejski Komitet Normalizacyjny ma znaczenie zasadnicze dla zagwarantowania przejrzystości, niezawodności i jakości rynku usług pocztowych, wzywa zatem Komisję oraz Państwa Członkowskie do przyznania pierwszeństwa postępowi w tej dziedzinie;

12. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja chce dalej śledzić kwestię regulacji Downstream Access; wskazuje jednak na fakt, że regulacja akurat w tej dziedzinie będzie stanowiła znaczącą ingerencję w rynek i dlatego sugeruje wcześniejsze dokonanie szczegółowej analizy, czy i w jakim stopniu taka interwencja może być uzasadniona z ekonomicznego i prawnego punktu widzenia; należy przy tym uwzględnić, że istnieje już szereg modeli działalności na różnych rynkach usług pocztowych, w których konkurenci z sukcesem weszli na rynek nie korzystając z regulowanego dostępu do sieci; wzywa Komisję Europejską do oceny wpływu tych modeli oraz oceny możliwości stworzenia ram europejskich dla warunków dostępu do sieci w celu zagwarantowania sprawiedliwego dostępu;

13. Przyjmuje do wiadomości, że modele finansowania przewidziane dla usług powszechnych, które do tej pory stosowano w Państwach Członkowskich, okazały się mało skuteczne i że sprawdzony instrument finansowania dla usług powszechnych należał dotąd do zarezerwowanego obszaru; w związku z powyższym wzywa Komisję do zlecenia gruntownej analizy obowiązkowej prognozy rozwoju pod kątem, na ile rozwój usług powszechnych, których utrzymanie na planie gospodarczym i społecznym ma znaczenie niewątpliwe i ewentualne uelastycznienie ram regulacyjnych może wpłynąć pozytywnie na rozwiązanie problemu finansowania w przypadku tychże usług; wzywa Komisję Europejską do rozpatrzenia hipotezy modulacji zarezerwowanego obszaru w zależności od kosztów związanych z finansowaniem usług powszechnych, wynikających zwłaszcza z przeciwności o charakterze geograficznym lub demograficznym;

14. Z zadowoleniem przyjmuje fakt, że po początkowych trudnościach, które wystąpiły w kilku Państwach Członkowskich, można obecnie odnotować wyraźne postępy w zakresie niezależności urzędów regulacyjnych; podkreśla, że wraz ze zwiększającym się otwarciem rynku należałoby koncentrować się w większym stopniu na prawie dot. zasad konkurencji niż na nasilonych działaniach regulacyjnych; wzywa Komisję do wzmacniania, zgodnie z tym co zapowiadała w sprawozdaniu, dialogu z i pomiędzy urzędami regulacyjnymi i Państwami Członkowskimi oraz do wspierania odpowiedniego benchmarkingu w celu ograniczenia zadań urzędów do kontroli wdrażania regulacji.

15. W oparciu o różne doświadczenia z istniejącymi systemami wydawania licencji w Państwach Członkowskich i uwzględniając zasadę subsydiarności sugeruje, aby w zakres analizy dokonywanej w ramach prognozy włączyć kwestię postępowań wydawania zezwoleń ze szczególnym odniesieniem do wyjaśnienia zakresu działania, procesu zatwierdzania oraz obowiązkowych warunków odnośnie zezwoleń dopuszczonych przez dyrektywę o usługach pocztowych oraz podkreśla, że tego rodzaju wymogi nie mogą tworzyć de facto nowych barier w dostępie do rynku ani też powodować wypaczeń cenowych lub praktyk typu cream skimming na rynku;

16. wskazuje, że proces racjonalizacji zatrudnienia nie wynika jedynie z reformy usług pocztowych; poddaje pod rozwagę fakt, że nowe modele działalności, nowe produkty i metody gospodarowania mają również wpływ na liczbę miejsc pracy w tradycyjnym sektorze usług pocztowych;

17. Wzywa Komisję do zbadania w ramach swojej analizy kwestii, w jaki sposób traktowane są zobowiązania z tytułu emerytur publicznych podmiotów sektora usług pocztowych w celu uniknięcia zaburzeń na rynku w zliberalizowanym środowisku;

18. Uważa za wątpliwe stosowanie różnych stawek VAT na rynku usług pocztowych i wzywa Komisję, wskazując na swoją opinię z 11 marca 2004 r.[1] dotyczącą projektu dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 77/288/EWG w sprawie opodatkowania podatkiem VAT usług w sektorze pocztowym, do przedstawienia propozycji, jak, wobec obecnego zastoju w tej kwestii, należy osiągnąć niezbędną jasność prawną i eliminację możliwości dyskryminacji podmiotów;

19. Wzywa Komisję do czuwania, aby sankcje administracyjne w przypadku naruszenia postanowień ustaw krajowych w zakresie usług pocztowych nie były niewspółmierne i nie szkodziły funkcjonowaniu rynku usług pocztowych; zwraca się do Komisji z wnioskiem o sporządzenie rejestru w ramach opracowywania analizy prognozy gospodarczej dyspozycji karnych planowanych lub obowiązujących;

20. Zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz Państwom Członkowskim.

UZASADNIENIE

I. Background

The EU’s legal framework for postal services is Directive 97/67/EC, the 'Postal Directive', which arose in response to the widely differing conditions governing the provision of postal services in Europe. The framework conditions set out in the Directive are intended to contribute to the completion of the Single Market in the postal sector by means of gradual and controlled liberalisation of the market, and thereby to ensure that reliable and high-quality postal services are made available everywhere to all citizens of the European Union at affordable prices.

The Postal Directive was amended in 2002 by Directive 2002/39/EC. The main features of this amendment were the following:

· From 1 January 2003, services may be reserved to universal service providers for domestic correspondence and incoming cross-border correspondence only up to a weight of 100g (or three times the public tariff for an item of correspondence in the first weight step of the fastest category).

· From 1 January 2006 this weight limit will fall to 50g (or two and a half times this tariff).

· The Commission will finalise a prospective study which will assess, for each Member State, the impact on universal service of the full accomplishment of the postal internal market in 2009.

· Based on the study's conclusions, the Commission is to submit by 31 December 2006 a report to the European Parliament and the Council accompanied by a proposal either confirming, if appropriate, the date of 2009 for the full accomplishment of the postal internal market or determining any other step.

Article 23 also requires the Commission to submit a report every two years to the European Parliament and the Council, 'including the appropriate information about developments in the sector, particularly concerning economic, social, employment and technological aspects, as well as about quality of service.'

The Commission has now – on 23 March 2005 – submitted its second report (COM(2005)0102) on the application of the Postal Directive and an accompanying working document (SEC(2005)0388).

II. The Commission report

The Commission stresses once again the economic importance of postal services, which employed some 1.85 million people in 2002. It also emphasises the significance of postal services for communications and trade, and in particular the dependence on the postal infrastructure of economic sectors such as e-commerce, publishing, mail-order, insurance, banking and advertising.

1. Effects of Directive 2002/39/EC

The Commission states that the reform of the postal market in the EU is making good progress. Significant improvements have been made in

· quality of service,

· business efficiency,

· separation of regulators from operators.

The transposition of the Directive into national law is now largely complete. There had been no problems with the reduction of the reserved sector by 1 January 2003. There have, however, been a few delays in the transposition of Directive 2002/39 in the Member States which joined on 1 May 2004.

In spite of the good progress, particular attention needs to be paid to a number of points, including:

· separation of accounts for individual services,

· cost allocation,

· monitoring prices of universal services.

The Commission points out in particular that, while the national regulatory authorities have become more independent and regulation has clearly become more efficient, there is still a risk of regulatory asymmetry between the Member States, which might in turn foster market asymmetry.

2. Current market developments in the postal sector

The Commission states that the postal market has moved away from the more traditional two-way communications model, and is now largely a one-way (business to consumer) market. This trend, which contradicts pessimistic predictions that postal services are a constantly shrinking market, may lead to new dynamic business models such as home shopping, e-commerce and hybrid mail.

However, competition has yet to develop in the addressed mail market segment outside niche services. There are still many potential obstacles to market access, in particular different tax liabilities faced by incumbents and market entrants as regards VAT.

Finally the Commission states that the market situation varies considerably from one Member State to another. In some, the Universal Service Providers (USPs) continue to enjoy high profit margins, while in others USPs face more difficult conditions. This results from the varying forms of market intervention, differing ownership structures and price levels.

III. Your rapporteur’s comments and recommendations for action

The Commission report is timely and your rapporteur welcomes the fact that Parliament has taken the opportunity in this report to express its opinion on the current situation and on possible future measures. The course taken in the next few years will be of decisive importance for postal services, and the forthcoming prospective study and subsequent Commission report thus deserve particular attention. This report cannot seek to anticipate these two documents, due to appear in 2006. The European Parliament will, of course, have to deal comprehensively with the study and the Commission report at the appropriate time.

Your rapporteur thus chiefly sees the task of this report as being on the one hand to assess developments so far on the postal market, and on the other to draw attention to issues which need to be looked at as priorities in the prospective study and in the subsequent report.

First of all it should be noted that experiences with the transposition and application of the amended Postal Directive are positive and encouraging. EU legislation has given major incentives to the postal market. The objective of guaranteeing universal services while gradually opening up the market has been achieved.

The transposition of Directive 2002/39 has so far, in your rapporteur's view, been satisfactory. This is also, happily, the case for the new Member States which joined in 2004. Remaining shortcomings can be ironed out rapidly by the Commission together with the Member States concerned. The Commission itself in its report cites the examples of the licensing and complaints procedures, price controls and the separation of accounts for individual services.

In addition to the formal transposition of the Directive, its application also needs to be assessed, i.e. the way in which the Member States implement the framework set by the Directive and the extent to which the new regulatory system is beginning to take effect. One central issue is the universal service obligation, which is regulated at several points of the Directive (Chapter 2, Chapter 6). As highlighted in the working paper attached to the Commission report (SEC(2005)388), while the requirements of the Directive have been complied with and a high overall quality level maintained, there are significant divergences between the Member States. Several Member States have altered or are considering altering the extent of the universal service obligation. Your rapporteur considers that it is not necessarily damaging if the Member States go down different routes in this respect. However, the Commission figures point to these divergences being significant, thus potentially jeopardising a central objective of the Postal Directive, namely the guaranteeing throughout the EU of a universal service which comprises a minimum level of services of a specified quality at an affordable price. Your rapporteur therefore considers it important to investigate in the forthcoming prospective study whether the definitions in the Postal Directive are clear enough and set an appropriate framework for the Member States.

The same applies to the authorisation procedure for non-reserved services under Article 9 of the Postal Directive: the Commission notes a disturbing level of confusion and misunderstanding as to the circumstances in which authorisation procedures may be used. Here, too, your rapporteur recommends that the clarity of the relevant provisions of the Postal Directive be made a priority in the study.

The Commission’s comments on the issue of downstream access are expressed in very general terms. Naturally one can only agree that developments in this area should be observed and discussed with the Member States. In the absence of specific recommendations from the Commission, your rapporteur merely wishes to point here out that any attempts to regulate downstream access may affect or impede market activity. Any public intervention requires detailed justification.

It is good that the Commission has observed increasing independence on the part of the regulatory authorities. On the basis of the available data, and given the widely diverging structures and approaches in the Member States, it is hard to say to what extent the level of independence so far attained is sufficient. At any rate your rapporteur regards it as too early yet to lower our guard: we must await developments. The increasing opening of the market calls for independent and effective regulation. Your rapporteur stresses, however, that this should not mean an unbridled expansion of regulatory activity. On the contrary, the regulatory authorities must grow into their role as competition authorities. The benchmarking envisaged by the Commission is to be welcomed.

Your rapporteur has carefully noted the Commission’s comments on tariff-setting or price regulation. While it states that all Member States have taken measures to guarantee the tariff-setting principles of Article 12 of the Postal Directive, the picture remains fragmentary. More space will have to be devoted to this issue in the forthcoming study, specially when one considers that there is considerable dissatisfaction with pricing in some Member States. In connection with tariff-setting, your rapporteur also stresses the as yet unresolved problem of VAT on postal services. It is very worrying that the relevant proposal remains blocked in the Council. This asymmetry risks doing lasting damage to competition: progress on the basis of Parliament's resolution of 11 March 2004 and the amended Commission proposal (COM(2004)0468) are urgently needed.

To sum up, your rapporteur regards the results of the Postal Directive to date as encouraging. While there is a need to take action, or at least to observe developments, in several of the areas referred to above, and although we still need, of course, to wait and see the 2006 study and report, your rapporteur considers on the basis of the results attained so far that it is appropriate to retain the 2009 deadline for completion of the Internal Market in postal services.

PROCEDURA

Tytuł

Stosowanie dyrektywy o usługach pocztowych (dyrektywa 97/67/WE zmieniona dyrektywą 2002/39/WE)

Numer procedury

2005/2086(INI)

Podstawa regulaminowa

art. 45

Komisja przedmiotowo właściwa
  Data ogłoszenia wydania zgody na posiedzeniu

TRAN
9.6.2005

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

 

 

 

 

 

Opinia niewydana
  Data wydania decyzji

 

 

 

 

 

Ściślejsza współpraca
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

 

 

 

 

 

Projekt(y) rezolucji zawarty(e) w sprawozdaniu

 

 

 

Sprawozdawca(y)
  Data powołania

Markus Ferber
2.5.2005

 

Poprzedni sprawozdawca(y)

 

 

Rozpatrzenie w komisji

13.9.2005

11.10.2005

 

 

 

Data zatwierdzenia

22.11.2005

Wynik głosowania końcowego

za:

przeciw:

wstrzymujących się:

37

8

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Inés Ayala Sender, Etelka Barsi-Pataky, Michael Cramer, Arūnas Degutis, Armando Dionisi, Saïd El Khadraoui, Robert Evans, Mathieu Grosch, Ewa Hedkvist Petersen, Jeanine Hennis-Plasschaert, Georg Jarzembowski, Dieter-Lebrecht Koch, Jaromír Kohlíček, Fernand Le Rachinel, Jörg Leichtfried, Bogusław Liberadzki, Eva Lichtenberger, Patrick Louis, Ashley Mote, Michael Henry Nattrass, Seán Ó Neachtain, Janusz Onyszkiewicz, Josu Ortuondo Larrea, Willi Piecyk, Luís Queiró, Reinhard Rack, Luca Romagnoli, Gilles Savary, Renate Sommer, Dirk Sterckx, Ulrich Stockmann, Gary Titley, Georgios Toussas, Marta Vincenzi, Roberts Zīle

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Zsolt László Becsey, Den Dover, Markus Ferber, Jas Gawronski, Zita Gurmai, Elisabeth Jeggle, Sepp Kusstatscher, Helmuth Markov, Rosa Miguélez Ramos, Francesco Musotto, Willem Schuth

Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

 

Data złożenia - A[6]

5.12.2005

A6-0390/2005

  • [1]  Dz.U. C 102 E z 28.04.2004, str. 814.