RAPPORT dwar l-implimentazzjoni ta’ l-Istrateġija Forestali ta’ l-UE

31.1.2006 - (2005/200(INI))

Kumitat għall-Biedja u l-Iżvilupp Rurali
Rapporteur: Heinz Kindermann


Proċedura : 2005/2054(INI)
Ċiklu ta' ħajja waqt sessjoni
Ċiklu relatat mad-dokument :  
A6-0015/2006

MOZZJONI GĦAL RIŻOLUZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW

dwar l-implimentazzjoni ta’ l-Istrateġija Forestali ta’ l-UE

(2005/200(INI))

Il-Parlament Ewropew,

–   wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-30 ta' Jannar 1997 dwar l-istrateġija forestali ta' l-Unjoni Ewropea[1],

–   wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta' Novembru 1998 dwar strateġija forestali għall-Unjoni Ewropea (COM(1998)0649),

–   wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tal-Kunsill tal-15 ta' Diċembru 1998 dwar strateġija forestali għall-Unjoni Ewropea[2],

–   wara li kkunsidra r-rapport speċjali tal-Qorti Ewropea ta' l-Awdituri nru 14/2000 dwar is-CAP u l-ambjent[3],

–   wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew "Rapport dwar l-implimentazzjoni ta' l-Istrateġija Forestali ta' l-Unjoni Ewropea" (COM(2005)0084) u d-dokument ta' ħidma mehmuż mal-komunikazzjoni, imħejji mis-servizzi tal-Kummissjoni dwar l-azzjonijiet u l-inizjattivi implimentati waqt il-perjodu bejn l-1999 u l-2004 fil-qafas ta' l-istrateġija forestali ta' l-Unjoni Ewropea,

–   wara li kkunsidra r-rapport speċjali tal-Qorti Ewropea ta' l-Awdituri nru 9/2004 dwar il-miżuri forestali fil-qafas tal-politika ta' l-iżvilupp rurali[4],

–   wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill "Agrikoltura u Sajd", li ltaqa' fi Brussell nhar it-30 ta' Mejju 2005, dwar pjan ta' azzjoni ta' l-UE għall-foresti,

–   wara li kkunsidra l-istudju mħejji nhar il-21 ta' Ġunju 2005 mill-kumitat kompetenti tiegħu u mill-Uffiċċju Nazzjonali tal-Foresti Franċiż, dwar il-prospetti ta' strateġija forestali Ewropea,

–   wara li kkunsidra l-abbozz ta' opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tat-12 ta' Settembru 2005, bit-titolu "Rapport dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Istrateġija Forestali ta' l-Unjoni Ewropea",

–   wara li kkunsidra l-abbozz preliminari ta' opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew ta'l-4 ta' Awissu 2005 dwar il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew - Rapport dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Istrateġija Forestali ta' l-Unjoni Ewropea,

–   wara li kkunsidra l-Artikolu 45 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–   wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Biedja u l-Iżvilupp Rurali u kif ukoll l-opinjoni tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza ta' l-Ikel (A6-0015/2006),

Aspetti ġenerali

A. billi t-tfassil ta' pjan ta' azzjoni ta' l-Unjoni Ewropea għall-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, proposta mill-Kummissjoni mhux qed jerġa' joħloq dubji dwar il-prinċipji ta' bażi għall-istrateġija forestali ta' l-Unjoni Ewropea, li huma l-ġestjoni sostenibbli tal-foresti kif ukoll il-preżervazzjoni u t-tisħiħ ta' l-irwol multifunzjonali tal-foresti, li jinkludi l-bijodiversità, u tal-fawna li tgħix hemm, fuq il-bażi tal-prinċipju ta' sussidjarjetà; billi l-istrateġija forestali ta' l-Unjoni Ewropea, hija proċess dinamiku li jibqa' miftuħ għall-integrazzjoni ta' elementi ġodda; il-pjan ta' azzjoni ta' l-Unjoni Ewropea hu intenzjonat biex ikun strument kumplimentari li jippermetti koordinazzjoni aħjar ta' l-għanijiet u tal-miżuri fid-diversi oqsma ta' azzjoni,

B.  ifakkar li, ladarba l-industrija forestali tikkonċilja t-tkabbir ekonomiku ma' valuri ambjentali importanti, bħall-preżervazzjoni sostenibbli tal-funzjonijiet ta' ħarsien u tal-bijodiversità tal-foresti, u flimkien ma' l-iżvilupp rurali, tagħti kontribut eċċezzjonali għat-twettiq ta' l-objettivi ta' Liżbona u ta' Goteborg,

C. billi kemm it-Trattat li jistabilixxi l-Unjoni Ewropea, kif ukoll l-abbozz tat-Trattat Kostituzzjonali ma jipprovdux bażi legali għal politika forestali komuni, l-influenza tal-politiki Komunitarji differenti fuq il-foresti ma waqfitx tikber,

D. billi l-Istati Membri ġieli jiddefinixxu b'modi differenti ħafna dak li jinftiehem b'"foresta", dan jippermetti biss evalwazzjoni inkompleta tal-miżuri Komunitarji importanti fil-qasam ta' l-industriji forestali,

E.  jinnota li kull proċess ta' deċiżjoni relatat mal-foresti Ewropej, mill-bidu, għandu jqis id-diversità estrema ta' dawn ta' l-aħħar u l-isfidi ambjentali li għandhom jaffaċċjaw,

Element strateġiku nru 1 : Parteċipazzjoni attiva fil-proċessi internazzjonali marbuta mal-qasam forestali

F.  billi l-Istati Membri, permezz tal-parteċipazzjoni attiva tagħhom fil-proċessi internazzjonali kollha marbutin mal-qasam forestali, wieġbu għat-talba tal-Kunsill li tikkonċerna strateġija forestali Ewropea,

G. jixtieq jenfasizza sew l-importanza li l-ekosistema forestali tiġi kkonservata intatta jekk wieħed irid iħares il-bijodiversità b'mod li hu konformi mal-konvenzjonijiet internazzjonali, b'mod partikulari permezz ta' azzjonijiet bħall-Konvenzjoni ta' Rio ta' l-1992 dwar id-diversità bijoloġika jew bħall-inizjattiva intenzjonata biex twaqqaf it-tnaqqis ta' l-ispeċi sa' l-2010, adottata waqt is-'Summits' Ewropej ta' Goteborg fl-2001 u ta' Johannesburg fl-2002; josserva li, biex ikun hemm progress f'din id-direzzjoni, huwa essenzjali li jiġu definiti biżżejjed zoni ta' riżerva u li l-metodi għall-ġestjoni tal-foresti jiġu adattati aktar għall-ħtiġijiet bijoloġiċi fil-qafas ta' l-ippjanar tat-territorju,

Element strateġiku nru 2 : Implimentazzjoni ta' l-obbligi miftehma fuq livell internazzjonali fil-qafas tal-programmi forestali nazzjonali

H. billi l-programmi forestali nazzjonali u subnazzjonali (NFPs) jirrapreżentaw l-istrument ċentrali ta' l-implimentazzjoni ta' l-objettivi ta' l-istrateġija forestali ta' l-Unjoni Ewropea u għandhom jassiguraw il-konformità u l-koerenza bejn l-indikazzjonijiet politiċi nazzjonali u l-obbligi internazzjonali,

Element strateġiku nru 3 : Titjib tal-koordinazzjoni, tal-komunikazzjoni u tal-koperazzjoni fl-oqsma politiċi kollha marbutin mal-qasam forestali

J.   billi l-ħtieġa fundamentali, enfasizzata mill-1998, li jitjiebu l-koordinazzjoni, il-komunikazzjoni u l-koperazzjoni fl-oqsma politiċi kollha għal dak li jikkonċerna l-qasam forestali (politika agrikola, ambjentali, ta' l-enerġija, tar-riċerka, ta' l-industrija, tas-suq intern, tal-kummerċ u ta' l-għajnuna għall-iżvilupp), bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri kif ukoll bejn l-Istati Membri, baqgħet ma nbidlitx,

Element strateġiku nru 4 :   Promozzjoni tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti fil-qafas tal-politika għall-preżervazzjoni u għall-iżvilupp taz-zoni rurali

K. billi f'livell Komunitarju, il-politika ta' żvilupp rurali tibqa' l-istrument prinċipali ta' l-implimentazzjoni ta' l-istrateġija forestali, li jidher ukoll mill-fatt li mill-2000 sa l-2006, fil-qafas ta' l-iżvilupp rurali, 4.8 billjuni ta' Euro ġew allokati għall-miżuri favur il-foresti, li nofshom intużaw għar-riafforestazzjoni ta' l-art agrikola, waqt li n-nofs l-ieħor intuża għal miżuri oħra fl-immaniġjar tal-foresti,

Element strateġiku nru 5 : Ħarsien tal-foresti fl-Ewropa

L.  billi l-qasam forestali għandu jiġi mmaniġjat b'mod sostenibbli fuq il-bażi ekonomika, ekoloġika, soċjali u kulturali u billi l-ħarsien tal-foresti, il-kontroll tal-ħsara kkawżata lill-foresti, ir-ristorazzjoni tal-partijiet ta' foresti li soffrew ħsara kif ukoll il-forniment ta' servizzi ta' natura ambjentali, u b'mod partikulari ir-regolar taċ-ċiklu idroloġiku, jikkostitwixxu elementi essenzjali tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti; billi l-objettiv essenzjali fil-qasam forestali huwa ż-żamma tad-durabilità tal-foresti, permezz ta' l-assigurazzjoni tal-ħarsien tagħhom minn nirien u mit-tniġġis atmosferiku, kif ukoll mit-tniġġis ta' l-art u ta' l-ilma u minn ħsara kkawżata minn mard, parassiti u mit-tgħawwir,

M. jixtieq jiggarantixxi l-bijodiversità fiz-zoni forestali u jitlob li r-regolar u l-utilizzar sostenibbli tal-fawna salvaġġa li b'mod naturali tikkolonizza dawn l-ispazji isiru bil-ħsieb li tkun garantita l-preżenza fit-tul ta' l-ispeċi waqt li jiġi rrispettat il-bilanċ bejn l-industrija tal-foresti u l-kaċċa,

N. billi, madankollu, il-miżuri għall-prevenzjoni tan-nirien li jipprovdi għalihom il-qafas tal-politika għall-iżvilupp rurali qed jirriżultaw insuffiċenti biex jaffaċċjaw il-fenomenu tan-nirien fil-foresti, li huma l-kawża prinċipali tad-degradazzjoni tal-foresti fl-Unjoni Ewropea u waħda mir-raġunijiet għad-deżertifikazzjoni aċċelerata li taffetwa diversi reġjuni Ewropej; jiddeplora wkoll in-nuqqas ta' koordinazzjoni bejn il-programmi implimentati fuq livell reġjonali jew nazzjonali, li l-koordinazzjoni tagħhom hemm bżonn tissaħħaħ permezz tad-definizzjoni ta' linji strateġiċi Komunitarji intenzjonati biex jiġu armonizzati dejjem aktar il-miżuri ta' prevenzjoni applikati mill-amministrazzjonijiet varji nazzjonali u lokali; jitlob lill-Kummissjoni biex tirrakkomanda li kull reġjun jiddefinixxi strateġija globali biex jiġu miġġielda n-nirien u jikkoordina l-azzjoni li jieħu ma' l-Istati Membri; jemmen li din l-istrateġija ta' prevenzjoni għandha tqis ir-rapporti bejn l-agrikoltura u l-ambjent forestali, ir-riskji partikulari għar-reġjun kif ukoll il-miżuri preventivi li jippermettula li taffaċjahom,

O. jiġbed l-attenzjoni lejn ir-reġjuni li huma regolarment vittmi ta' nirien forestali importanti u jixtieq juri s-solidarjetà tiegħu magħhom; jinnota li, madankollu, huwa importanti li jiġi enfasizzat li l-problema tan-nirien forestali u l-kundizzjonijiet ġenerali tal-ġlieda kontra din il-pjaga jvarjaw bil-kbir bejn Stat Membru u ieħor; ifakkar li l-esperjenza turi li prevenzjoni effikaċi tan-nirien forestali, kif ukoll it-tifi tagħhom, tgħaddi mill-involviment ta' l-atturi fil-viċinanza u minn pedamenti fir-realtà lokali, kif ukoll minn tibdil ta' prattiċi fl-industrija forestali, b'mod partikulari l-abbandun tat-tkabbir esklussiv ta' siġar infjammabbli bħall-ewkaliptus,

P.  jenfasizza li l-istrument finanzjarju għall-ambjent ġdid (LIFE+) huwa essenzjali biex jitħarsu l-foresti Ewropej kollha permezz ta' miżuri għall-kontroll u l-prevenzjoni tal-fatturi li jikkotribwixxu għad-deterjorazzjoni tagħhom, inklużi n-nirien,

Element strateġiku nru 6 : Ħarsien tal-foresti tropikali

Q. billi l-qtugħ illegali ta' siġar f'foresti tropikali jinvolvi ħsarat ekoloġiċi, ekonomiċi u soċjali gravi, mhux biss fil-pajjiż ta' l-oriġini, imma wkoll f'zoni oħra tad-dinja, fil-pajjiżi bi klima moderata, peress li joħloq distorsjonijiet konsiderevoli tal-kompetizzjoni fis-suq ta' l-injam,

R.  jilqa' l-pjan ta' azzjoni FLEGT (Pjan ta' Azzjoni ta' l-Unjoni Ewropea dwar l-Applikazzjoni tal-Leġiżlazzjoni Forestali, l-Iggvernar u l-Kummerċ) implimentat mill-Kummissjoni biex jiġi miġġieled il-qtugħ illegali ta' njam; jemmen, fil-fatt, li dan il-qtugħ joħloq problemi gravi ambjentali u soċjali, jiżbilanċja l-kummerċ fil-prodotti ta' l-injam u joħloq preġudizzju finanzjarju fl-industrija ta' l-injam; ifakkar li, biex il-ġlieda kontra l-bejgħ illegali ta' l-injam titmexxa 'l quddiem, huwa ta' importanza kruċjali li jiġu eliminati l-oriġini tal-problema, bħal m'huma l-inċertezza relattiva għall-propjetà, il-korruzzjoni u l-faqar; jinnota li huwa wkoll imporanti li jkun hemm sanzjonijiet u pieni reali għan-nies u l-intrapriżi involuti fil-kummerċ illegali ta' l-injam,

S.  jinnota li parti kbira ta' l-injam impurtat fl-Unjoni Ewropea tasal fis-sura ta' prodotti pproċessati, li wħud minnhom jiġu ffabrikati minn injam miksub minn qtugħ illegali; jitlob lill-Kummissjoni biex, bil-għan li tiġi ffaċilitata l-interdizzjoni ta' importazzjonijiet ta' dan it-tip minn sorsi illegali, tistudja modifika tal-Kodiċi tad-Dwana tal-Komunità Ewropea u tar-regoli dwar l-oriġini mhux preferenzjali li japplikaw għall-injam, sabiex l-aħħar pajjiż li fih isseħħ il-fabrikazzjoni ta' produtti li oriġinaw minn riżorsi meħudha mill-ambjent naturali jiġi obbligat biex jipprova l-oriġini legali tal-materja prima,

Element strateġiku nru 7 : Mitigazzjoni tal-bdil klimatiku u kontribuzzjoni għall-provvisti sostenibbli ta' l-enerġija

T.  billi, b'referenza għall-fatt li l-karbonju jinżamm fil-bijomassa u fil-ħamrija, il-foresti jwettqu funzjoni importanti fiċ-ċiklu tal-karbonju tad-dinja billi jassorbu l-karbonju; billi, jekk tiġi garantita r-riġenerazzjoni tagħhom, jekk tiġi preżervata l-produttività tagħhom, u jekk jiġi intensifkat l-użu ta' prodotti forestali "carbon-neutral", jiġi żgurat u estiż iċ-ċiklu tal-karbonju; billi l-foresti jipprovdu enerġija li tiġġedded u "carbon-neutral" u jikkontribwixxu għat-tnaqqis tal-"global warming" u ta' l-effett serra u għat-twettiq ta' l-objettivi ambjentali ta' l-EU (eż. il-Protokoll ta' Kyoto),

U. billi l-użu effettiv ta' l-enerġija li tiġġedded ibbażata fuq prodotti forestali jikkontribwixxi wkoll biex jitnaqqas id-defiċit enerġetiku ta' l-Unjoni Ewropea u biex tkun permessa l-produzzjoni ta' għelejjel enerġetiċi bħala elementi ta' sostituzzjoni fiz-zoni li jipproduċu ż-żejjed jew li huma affetwati minn ċertu riformi tal-COM.

Element strateġiku nru 8 : Promozzjoni tal-kompetittività, ta' l-impjieg u tad-dħul finanzjarju tas-settur forestali

V. billi s-settur forestali u l-industrija tal-foresta ma kinux evidenti biżżejjed fil-politika ekonomika Komunitarja u huma dejjem ikkunsdirati bħala setturi sekondarji, għalkemm dan is-settur joħloq bosta impjiegi, jipproduċi fatturat konsiderevoli u għandu impatti pożittivi ferm fuq il-viabilità taz-zoni rurali,

W.  billi l-foresti jipprovdu benefiċċji ambjentali ta' importanza primarja għall-kwalità tal-ħajja, kif ukoll prodotti agri-forestali ta' importanza ekonomika,

X. billi l-Kummissjoni tirrikonoxxi l-irwol multifunzjonali tal-foresti, iżda tikkunsidra li, f'bosta każijiet, dan l-irwol ma jiġix rifless, meta wieħed iqis il-potenzjali li joffri, fl-ekonomija taz-zoni konċernati jew fid-dħul finanzjarju tal-popolazzjoni ta' dawn iz-zoni,

Y. għaldaqstant bosta għanijiet ambjentali ta' l-Unjoni jistgħu jintlaħqu billi s-settur forestali jkun jista' jopera f'kuntest favorevoli u billi jkun hemm għarfien sħiħ tad-diversi għanijiet simultanji tal-ġestjoni tal-foresta,

Element strateġiku nru 9 : Promozzjoni ta' attivitajiet ta' riċerka u ta' żvilupp marbuta mas-settur forestali

Z.  billi s-settur forestali jista jilqa' biss l-eżiġenzi tal-kompetittività u ta' l-iżvilupp sostenibbli jekk jirnexxilu jiżviluppa kunċetti ġodda u innovattivi għall-attivitajiet tiegħu, u dan jista' jsir biss jekk ikun protett mill-impożizzjoni ta' kundizzjonijiet sproporzjonati li jirriżultaw f'obligazzjonijiet ġenerali tal-propjetarju lejn is-soċjetà, u li jfixklu l-effettività ekonomika tiegħu,

AA. jenfasizza l-importanza ta' riċerka wiesa' dwar l-injam sabiex jintlaħqu l-għanijiet ta' l-Unjoni Ewropea marbuta mal-kompettività u ma' l-ambjent; jinnota li l-injam, bħala materja prima, għandu diversi karatteristiċi, speċjalment kimiċi, li s'issa għadhom ma ġewx sfruttati, u li hemm bżonn li jiġu allokati biżżejjed riżorsi għal skopijiet ta' riċerka u ta' żvilupp kummerċjali applikat; josserva li żieda fl-użu ta' l-injam, b'mod partikolari fil-qasam tal-bini, fil-manifattura tal-karta, fil-materjal ta' l-ippakkjar u fis-settur ta' l-enerġija tista' sservi sabiex jitnaqqas l-użu ta' riżorsi naturali li ma jiġġeddux,

AB. jitlob illi jiġu żviluppati u riċerkati sistemi ġodda għall-prevenzjoni u t-tifi tan-nirien bl-użu tas-satelliti u mezzi teknoloġiċi ġodda oħra, u li jintużaw mhux biss fil-foresti imma wkoll għal skopijiet ta' protezzjoni ċivili għall-popolazzjoni ġenerali,

Element strateġiku nru 10 : Promozzjoni tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti permezz ta' programmi ta' taħriġ u ta' ameljorament professjonali

AC. billi s'issa s-settur forestali bilkemm kien jitqies fi programmi Ewropej ta' taħriġ u ta' ameljorament professjonali,

Element strateġiku nru 11 : Promozzjoni tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti permezz ta' strateġiji ta' informazzjoni u ta' komunikazzjoni

AD. billi s'issa l-istrateġija dwar il-foresti ta' l-Unjoni Ewropea ftit li xejn ħadet vantaġġ mill-potenzjali ta' l-UE sabiex tappoġġja ġestjoni forestali sostenibbli permezz ta' strateġiji ta' informazzjoni u ta' komunikazzjoni,

Aspetti ġenerali

1.  Jappoġġja l-opinjoni tal-Kummissjoni li l-iżvilupp tal-politika komunitarja ibbażata fuq id-deċiżjonijiet meħuda fil-laqgħat ta' Liżbona (2000) u ta' Göteborg (2001), kif ukoll fis-6 Programm ta' Azzjoni dwar l-Ambjent (2002), fir-riforma tas-CAP (2003) u fit-tkabbir ta' l-UE (2004) juri l-ħtieġa li l-Istrateġija Forestali Ewropea għandha tkun iktar integrata mal-politika Ewropea ġenerali u li jkun hemm koperazzjoni bejn l-Istati Membri f'dan il-qasam; jappoġġja għalhekk l-inizjattiva tal-Kummissjoni illi tistabbilixxi pjan ta' azzjoni ta' l-Unjoni Ewropea għall-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, li għandu jopera matul perjodu ta' ħames snin; jenfasizza li dan il-pjan ta' azzjoni għandu jiġi jitħejja b'kollaborazzjoni sħiħa ma' l-Istati Membri u mar-reġjuni u wara li jiġu konsultati l-organizzazzjonijiet konċernati; illi l-istrateġija forestali Ewropea ħolqot qafas ta' referenza għall-politika, għall-inizjattivi u għall-miżuri fil-qasam forestali u li tinfluenza l-mod kif kwistjonijiet forestali jiġu diskussi attwalment; u li l-modifikazzjonijiet ta' kundizzjonijiet diskussi fil-kuntest politiku juru l-ħtieġa li l-ġestjoni tar-riżorsi forestali komunitarji ssir b'mod iktar koerenti u attiv;

2.  Iqis li fid-dawl tal-bosta effetti tal-politika komunitarja settorjali dwar il-foresti kif ukoll fid-dawl ta' l-istrateġiji ta' Liżbona u ta' Göteborg, il-Kummissjoni u l-Kunsill għandhom jeżaminaw b'mod oġġettiv il-possibilitajiet li tinħoloq bażi legali separata għall-foresti fit-Trattati ta' l-Unjoni Ewropea jew f'abbozz futur tal-Kostituzzjoni; jipproponi li, sakemm l-Unjoni Ewropea ma jkollhiex bażi legali speċifika għall-foresti, il-prinċipju ta' sussidjarità għandu jitqies aktar mis-soltu f'kull att legali li għandu x'jaqsam mal-foresti;

3.  Jitlob lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni sabiex jagħmlu sforz li jwassal għal qbil bejn iż-żewġ naħat u interpretazzjoni uniformi tal-kunċett ta' "foresta", u b'hekk ikun iktar faċli minn qabel li jiġu evalwati l-miżuri komunitarji dwar il-foresti;

Element strateġiku nru 1 : Parteċipazzjoni attiva fil-proċessi internazzjonali marbuta mal-qasam forestali

4.  Jilqa' l-fatt li l-Istati Membri u l-Kummissjoni żviluppaw viżjoni komuni dwar il-ġestjoni sostenibbli tal-foresti permezz tad-djalogu dinamiku li seħħ fil-qafas tal-Konferenza Ministerjali għall-Protezzjoni tal-Foresti fl-Ewropa (MCPFE), u jipproponi li dan għandu jitqies aktar meta jittieħdu deċiżjonijiet politiċi;

5.  Jilqa' l-parteċipazzjoni attiva ta' l-Istati Membri fil-proċeduri kollha internazzjonali rigward is-settur forestali u jfakkar li, fl-2002, fil-laqgħa ta' Johannesburg dwar l-Iżvilupp Dinji ġie enfasizzat li żvilupp sostenibbli forestali huwa fattur importanti sabiex jintlaħqu l-għanijiet l-oħra tal-millennju; jenfasizza wkoll li l-gvernijiet tal-pajjiżi li pparteċipaw ikkommettew ruħhom li jsegwu pjan ta' azzjoni li fih bosta elementi li għandhom x'jaqsmu mal-foresta;

6.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati membri sabiex, fil-qafas tas-6 Konferenza tal-Forum tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Foresti (FNUF), li se ssir fi Frar 2006, jimplementaw il-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-26 ta' April 2005, li minnhom huwa evidenti li l-aħjar mezz sabiex tiġi assigurata l-ġestjoni sostenibbli tal-foresta fid-dimensjonijiet ambjentali u soċjali huwa ta' strument li jorbot legalment.

7.  Jenfasizza li, fil-qafas tal-politika ambjentali implementata fuq livell internazzjonali u komunitarju, l-Unjoni Ewropea għandha taġixxi b'mod xieraq u koordinat sabiex jitqies u jiġi rispettat l-irwol multifunzjonali tal-foresti, għaldaqstant għandu jkun hemm parteċipazzjoni mill-partijiet kollha konċernati u t-twaqqif ta' politika ta' informazzjoni miftuħa;

Element strateġiku nru 2 : Implimentazzjoni ta' l-obbligi miftehma fuq livell internazzjonali fil-qafas tal-programmi forestali nazzjonali

8.  Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri sabiex jimplimentaw il-proġett żviluppat fi ħdan l-MCPFE bħala strument uniformi għall-programmi nazzjonali dwar il-foresti, u sabiex jadottaw kriterji ta' evalwazzjoni li permezz tagħhom jista' jidher kemm l-għanijiet qed jintlaħqu;

Element strateġiku nru 3:  Titjib tal-koordinazzjoni, tal-komunikazzjoni u tal-koperazzjoni f'kull qasam politiku marbutin mal-qasam forestali

9.      Iqis li, minkejja l-progress li sar permezz tat-twaqqif ta' grupp ta' ħidma interdipartimentali fil-Kummissjoni, huwa essenzjali li titjieb aktar il-koordinazzjoni bejn id-Direttorati Ġenerali varji kkonċernati bi kwistjonijiet forestali; jipproponi li, flimkien ma' l-integrazzjoni oriżżontali li diġà teżisti fid-dipartimenti tal-Kummissjoni responsabbli għal kwistjonijiet forestali, għandha tiġi kkunsidrata wkoll integrazzjoni vertikali li tinkludi l-livelli kollha ta' ħidma tad-dipartimenti tal-Kummissjoni, b'bażi fis-Segretarjat; jipproponi li tinħatar unità strutturali fis-Segretarjat tal-Kummissjoni biex tikkoordina l-politika fil-qasam forestali;

10.    Jipproponi li l-Kumitat Permanenti għall-Foresti jissaħħaħ billi jingħatawlu aktar kompetenzi u dimensjoni prattika, pereżempju fil-qafas ta' l-istabbiliment u l-evalwazzjoni tal-pjanijiet ta' azzjoni u l-evalwazzjoni tal-programmi forestali nazzjonali;

Element strateġiku nru 4:    Promozzjoni tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti fil-qafas tal-politika għall-preżervazzjoni u għall-iżvilupp ta' zoni rurali

11.    Iqis, barra minn hekk, li għandhom jitwaqqfu sistemi effettivi ta' kontroll tal-miżuri forestali li għandhom jiġu implimentati mill-Istati Membri permezz ta' kofinanzjar mill-Unjoni Ewropea skond ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1257/1999 ta' l-17 ta' Mejju 1999 dwar l-appoġġ għall-iżvilupp rurali, mingħajr ma jiġu injorati r-rakkomandazzjonijiet tal-Qorti ta' l-Awdituri dwar l-implimentazzjoni ta' l-Istrateġija Forestali;

12.    Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jagħtu iktar kas ta' l-objettivi u l-miżuri ta' l-istrateġija forestali ta' l-UE u tal-pjan ta' azzjoni ta' l-UE għal ġestjoni sostenibbli tal-foresti meta jkunu qed ifasslu il-programmi għall-iżvilupp rurali tagħhom;

Element strateġiku nru 5:     Ħarsien tal-foresti fl-Ewropa

13.    Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jinkludu fil-Pjan ta' Azzjoni ta' l-UE għall-Ġestjoni Sostenibbli tal-Foresti miżuri effettivi biex jiġu evitati riskji u biex diżastri serji jiġu miġġielda (nirien, tempesti, infestazzjonijiet ta' insetti u nixfa); ifakkar lill-Istati Membri biex jimplimentaw il-miżuri biex jiġu evitati nirien forestali li jipprovdu għalihom programmi għall-iżvilupp rurali;

14.    Jenfasizza li l-pjan ta' azzjoni ta' l-UE għall-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, fis-sens ta' l-irwol multifunzjonali tal-foresti, irid jagħti aktar kas tal-ħarsien tal-ħamrija, l-ilma u l-arju u kif ukoll tal-bijodiversità u ta' pajsaġġi forestali tipiċi;

15.   Iqis li, f'inħawi muntanjużi, wieħed għandu jipprova jħeġġeġ is-separazzjoni bejn foresti u art għall-mergħa u jintroduċi r-rekwiżit li jintużaw mogħdijat (anke għal raġunijiet ta' sigurtà ġenerali), minħabba l-fatt li jekk ma jkunx hemm separazzjoni bejn il-foresti u l-art għall-mergħa u jekk jgħaddu ħafna nies bil-mixi minn hemm jikkawżaw ħsara sustanzjali fil-forma ta' tgħawwir;

16.   Jitlob li titfassal rakkomandazzjoni indirizzata lill-Istati Membri bil-għan li tipproponi approċċ integrat għall-ħarsien tal-foresti minn nirien, b'miżuri bħal m'huma l-ħsad u l-użu tal-bijomassa forestali reżidwali, il-projbizzjoni temporanja ta' bdil fl-użu ta' art maħruqa biex titwaqqaf l-ispekulazzjoni wara n-nirien u l-ħolqien ta' servizzi speċjali ta' prosekuzzjoni għal reati ambjentali;

17.   Jitlob, fil-prospettiva tal-perjodu li jmiss ta' programmazzjoni finanzjarja, lill-Istati Membri u li r-reġjuni Ewropej biex jirrevedu l-miżuri tagħhom biex jiġu miġġielda u evitati n-nirien sabiex jaġġornaw u jagħtu ħajja ġdida lill-miżuri fis-seħħ, li f'ħafna każi l-ġestjoni tagħhom qed tirriżulta inadegwata;

18.  Jenfasizza li r-rijafforestazzjoni hija strument fundamentali fil-ġlieda kontra d-deżertifikazzjoni; jenfasizza li r-rijafforestazzjoni bi speċi nattivi tgħin biex tinżamm il-bijodiversità, tnaqqas ir-riskju ta' nirien u tista' tgħin fil-ħarsien ta' l-inħawi ġirien tas-siti mniżżla fin-netwerk Natura 2000, u fir-rabta bejnithom, u b'hekk tippermetti li tinfirex il-bijodiversità;

Element strateġiku nru 6:     Ħarsien tal-foresti tropikali

19.   Jappoġġa l-inizjattivi attwali fil-qafas tal-pjan ta' azzjoni FLEGT biex jiġi miġġieled il-qtugħ illegali ta' njam u biex jiġu infurzati ftehim internazzjonali;

Element strateġiku nru 7:      Mitigazzjoni tal-bdil klimatiku u kontribuzzjoni għall-provvisti sostenibbli ta' l-enerġija

20.      Iqis li huwa vitali li jkun hemm għarfien ta' l-importanza tal-foresti u tal-prodotti forestali fil-mitigazzjoni tal-bdil klimatiku u li l-Unjoni Ewropea tippromwovi r-riċerka, attivitajiet għall-promozzjoni ta' l-immaġni ta' l-injam u skambji ta' informazzjoni f'dan il-qasam; jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex, bħala parti mill-istrateġija forestali ta' l-UE, jesploraw kunċetti li se jottimizzaw il-kontribut tal-qasam forestali fil-ġlieda kontra l-bdil klimatiku, bla ħsara għall-kompetittività tas-settur;

21.      Iħeġġeġ lill-Unjoni Ewropea biex tippromwovi l-użu ta' l-injam bħala riżorsa li tiġġedded u l-użu ta' prodotti ta' l-industrija forestali li jirrispettaw l-ambjent;

22.      Jitlob li l-bijomassa, b'mod partikulari dik idderivata mill-injam, tiġi kompletament inkluża fil-miżuri politiċi biex jiġu żviluppati sorsi ta' enerġija li jiġġeddu (koġenerazzjoni ta' sħana u elettriku, fjuwils bijoloġiċi); jitlob lill-Istati Membri biex jevalwaw il-possibiltajiet ta' konċessjonijiet fiskali għal sistemi għall-produzzjon tas-sħana bbażati fuq injam;

Element strateġiku nru 8 : Promozzjoni tal-kompetittività, ta' l-impjieg u tad-dħul finanzjarju tas-settur forestali

23. jenfasizza l-konklużjonijiet ta' l-analiżi magħmula mill-Kummissjoni dwar il-kompetittività tas-settur forestali fl-Unjoni Ewropea, jiġifieri li jaqbel li wieħed jippromwovi l-koordinazzjoni tal-politika rigward il-ġestjoni tal-foresti u l-bqija tal-proċess tal-produzzjoni ta' l-injam u tal-karta; jilqa' t-twaqqif, fuq livell nazzjonali u komunitarju, ta' inċentivi bl-iskop li jinkoraġġixxu l-'mergers' volontarji ta' intrapriżi żgħar; jenfasizza li jaqbel li jissaħħu l-organizzazzjonijiet ta' l-iżviluppaturi privati tal-foresta, biex b'hekk il-propjetarji privati ta' foresti, b'mod partikulari, jiġu megħjuna sabiex jiżviluppaw il-foresta fuq bażi sostenibbli;

24. Jitlob lill-Kumissjoni sabiex tappoġġja l-isforzi magħmula mill-Istati Membri biex jimmobilizzaw ir-riżorsi ta' l-injam fil-foresti u jegħlbu l-iżvantaġġi strutturali li jsofru minnhom l-intrapriżi forestali żgħar fl-użu u fil-kummerċ tal-prodotti tagħhom ta' l-injam, sabiex jiggarantixxu li l-Komunità tkun awto-suffiċjenti fir-rigward ta' injam u prodotti mill-injam; iqis li għal dan il-għan, jaqbel li jitneħħew b'mod partikulari ċerti ostakli fl-użu ta' l-injam u li jiġu ikkunsidrati dispożizzjonijiet u normi rigward attivitajiet ta' riċerka u ta' żvilupp ibbażati fuq l-għanijiet innovattivi relatati ma' l-użu ta' l-injam, kif ukoll miżuri maħsuba biex jgħollu l-livell ta' kwalifiki; jenfasizza li s-sorsi tad-dħul finanzjarju miksub mill-prodotti forestali li mhumiex relevanti għall-qasam ta' l-injam (pereżempju s-sufra, l-faqqiegħ u l-frott tal-bosk) u mill-forniment ta' servizzi bħat-turiżmu u l-kaċċa s'issa ġew sfruttati parzjalment biss, filwaqt li l-kaċċa kif mifhuma fl-Artikolu 33, inċiżi 4, 5, 7, 9, 10 u 11 tar-Regolament (KE) nru 1257/1999, għandha rwol li ma jistax jiġi injorat fid-diversifikazzjoni tad-dħul finanzjarju ta' ċerti Stati membri;

25. Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati membri sabiex fil-pjan ta' azzjoni ta' l-Unjoni Ewropea dwar il-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, jipproponu miżuri effikaċi li jipprevenu r-riskji u jiġġieldu kontra d-diżastri (nirien, maltemp, insetti); ifakkar lill-Istati membri li għandhom jimplimentaw il-miżuri proposti fir-rigward tal-prevenzjoni ta' nirien fil-programmi ta' żvilupp rurali, u jikkunsidra li huwa essenzjali li l-pjan ta' azzjoni ta' l-Unjoni Ewropea għall-ġestjoni sostenibbli tal-foresti jkopri l-proċess sħiħ ta' valur mill-foresta sa l-injam sal-prodotti forestali;

26. Jitlob lill-Kummissjoni sabiex tikkunsidra l-potenzjal ekonomiku ta' l-ispeċi indiġeni ta' kull reġjun għall-iskop ta' rijafforestazzjoni, kif ukoll il-potenzjal tal-flora naturali u tal-prodotti u s-servizzi ambjentali kollha li dawn jipprovdu lir-reġjuni rurali; jikkunsidra li għaldaqstant jaqbel li jiġu studjati l-miżuri indispensabbli li joffru appoġġ lill-produtturi;

27. Jitlob lill-Kummissjoni sabiex twettaq l-istudji neċessarji dwar il-miżuri fiskali li jistgħu jiġu adottati mill-Istati membri differenti sabiex issir diskriminazzjoni pożittiva, fuq il-pjan fiskali, favur il-produtturi li bl-attività tagħhom jagħmlu inqas ħsara lill-ambjent; iqis li l-adozzjoni ta' miżuri ta' prevenzjoni ta' nirien u biex tiġi miġġielda d-deżertifikazzjoni, ir-rijafforestazzjoni bi speċi indiġeni, il-promozzjoni tal-bijodiversità, il-ġestjoni sostenibbli tal-foresti naturali u l-promozzjoni ta' servizzi ambjentali (il-protezzjoni tas-sistemi idroloġiċi u l-ġlieda kontra l-erożjoni, pereżempju) jikkostitwixxu, min-naħa tal-produtturi, fatturi esterni pożittivi favur is-soċjetà, u għandhom għaldaqstant jiġu kumpensati b'mod xieraq;

28. Iqis li l-appoġġ mogħti b'mod partikulari lit-titjib ta' l-ambjent u taz-zoni rurali m'għandux jiddependi mill-forma ta' propjetà tal-foresta, u li l-foresti kollha għandhom ikunu suġġetti għall-istess leġiżlazzjoni;

Element strateġiku nru 9 : Promozzjoni ta' attivitajiet ta' riċerka u ta' żvilupp marbuta mas-settur forestali

29. Jitlob li tiżdied il-promozzjoni ta' attivitajiet ta' riċerka u ta' żvilupp marbuta mal-foresta u tal-irwol multifunzjonali tagħha, b'mod partikulari għall-iżvilupp sostenibbli tal-bijodiversità, billi jiġu inklużi proġetti ta' riċerka ċentrali tas-settur forestali fis-7 Programm Strutturali għar-Riċerka ta' l-Unjoni Ewropea jew fil-programmi ekwivalenti implimentati mill-Istati membri kif ukoll billi jkun hemm appoġġ għall-programm teknoloġiku forestali eżistenti rigward l-injam u l-karta;

Element strateġiku nru 10 : Promozzjoni tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti permezz ta' programmi ta' taħriġ u ta' ameljorament professjonali

30. Jistieden b'mod partikulari lill-Istati membri sabiex jiżguraw li jużaw aktar minn qabel il-programmi offerti mill-Unjoni Ewropea dwar taħriġ u ameljorament professjonali (Leonardo, Erasmus, eċċ.) li għandhom x'jaqsmu mas-settur forestali;

31. Jenfasizza li l-appoġġ tal-propjetarji tal-foresti rigward l-edukazzjoni, iż-żieda ta' kapaċitajiet, l-attivitajiet ta' informazzjoni u s-servizzi ta' pariri għandu jikkostitwixxi kundizzjoni preliminari għall-ġestjoni sostenibbli tal-foresti fil-kuntest ta' l-iżvilupp rurali;

Element strateġiku nru 11 : Promozzjoni tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti permezz ta' strateġiji ta' informazzjoni u ta' komunikazzjoni

32. Jifraħ lill-intrapriżi forestali Ewropej għall-isforzi li għamlu sabiex il-konsumaturi jistgħu ikollhom moħħhom mistrieħ dwar il-ġestjoni sostenibbli tal-foresta li tikkunsidra l-irwol multifunzjonali tal-foresta, b'mod partikulari permezz ta' prodotti ċertifikati li joriġinaw mill-foresta; jikkunsidra li s-sistemi ta' ċertifikazzjoni FSC u PEFC huma t-tnejn validi indaqs; jitlob li jiġi promoss ir-rikonoxximent reċiproku ta' dawn iż-żewġ ċertifikazzjonijiet;

33. Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

33. Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

  • [1]  ĠU C 55, 24.2.1997, p. 22.
  • [2]  ĠU C 56, 26.2.1999, p. 1.
  • [3]  ĠU C 353, 8.12.2000, p. 1.
  • [4]  ĠU C 67, 18.3.2005, p. 1.

NOTA SPJEGATTIVA

Le 10 mars 2005, la Commission a présenté au Conseil et au Parlement européen une communication sur la mise en œuvre de la stratégie forestière de l'Union européenne pour la période 1999-2004, comme le lui avait demandé le Conseil européen[1] le 15 décembre 1998. La Commission propose dans ce document l'élaboration d'un plan d'action de l'Union européenne pour une gestion durable des forêts. Par le présent rapport d'initiative, le Parlement européen entend soutenir la poursuite du processus amorcé en 1997.

Depuis le début de ce siècle, l'Union européenne s'est fixée des objectifs ambitieux. Avec les sommets de Göteborg et de Lisbonne, la Communauté a fixé très haut la barre en matière de développement économique. Quelle contribution peuvent apporter les forêts européennes, les hommes dont l'activité est liée aux forêts et l'industrie forestière en matière de compétitivité et de société dynamique fondée sur le savoir ou de développement durable? Quel est l'intérêt, pour la Commission, de lancer encore une nouvelle stratégie et d'élaborer un nouveau plan d'action? D'autant qu'il s'agit là d'un terrain politique qui, d'après les traités, ne concerne pas son action; il n'y a pas et il n'y a jamais eu de politique forestière européenne commune. Certes l'on recense, en dehors des mesures concrètes destinées à la protection des forêts, une multitude d'"actions liées aux forêts", qui au cours des décennies ont été conçues dans le cadre des différentes politiques communautaires de l'Union et qui concernent les forêts et leurs propriétaires. Il n'y pas et il n'y aura pas de politique forestière commune, à l'instar de la politique agricole commune. Pourquoi alors une stratégie forestière de l'Union européenne, pourquoi un plan d'action de l'Union européenne et une gestion durable des forêts?

Pour répondre à des questions que l'on est en droit de se poser, nous décrirons brièvement dans la première partie du texte, l'importance du secteur forestier sur le plan écologique, économique et de l'emploi. Les initiatives politiques, a fortiori si elles sont prises dans le cadre de l'Union européenne, ne s'expliquent que si elles sont replacées dans leur contexte historique. En ce sens, dans la deuxième partie du texte, nous décrirons les principales étapes de la politique forestière de l'Union européenne. Dans la troisième section, nous tenterons d'assembler les éléments qui composent la stratégie forestière de l'Union européenne et qui constituent le corps même de la résolution jointe au présent rapport.

Importance du secteur forestier au sein de l'Union européenne

Les forêts occupent actuellement, dans l'Union européenne, 148 millions d'hectares, dont 85 % sont exploités. Contrairement à de nombreuses régions tropicales dans le monde, la surface boisée croît en Europe chaque année de quelque 450 000 hectares. Le secteur forestier de l'UE est caractérisé par une grande diversité écologique. L'Europe possède une longue tradition d'exploitation durable des forêts; la notion de durabilité, introduite en 1987 dans le rapport Brundtland et qui fait partie désormais du discours politique, tire son origine de la gestion européenne des forêts. Le secteur forestier apporte une contribution importante à la protection de la diversité des espèces en Europe.

Quelque 60 % des forêts de l'UE appartiennent à des propriétaires privés. La superficie moyenne des exploitations forestières privées est de 13 hectares, mais la plupart des forêts privées couvrent moins de 3 hectares. À la suite du dernier élargissement de l'UE, la part des forêts domaniales s'est considérablement accrue. L'ensemble de la filière forêt-bois-papier (foresterie) emploie quelque 3,5 millions de personnes, ce qui représente 4,3 % des personnes actives travaillant dans le secteur primaire et 3,7 % dans le secteur secondaire. Le secteur forestier fournit donc une contribution essentielle à la cohésion sociale et à l'amélioration de la qualité de la vie, surtout dans les régions rurales.

Historique

Bases juridiques

À la suite de la création de la Communauté économique européenne (CEE) en 1957, de nombreux débats ont porté sur l'opportunité d'intégrer le bois dans la liste figurant à l'annexe II du traité CEE. Les fortes réserves émises alors, tout comme aujourd'hui, par le secteur forestier à l'égard de toute intervention publique n'ont pas permis d'inscrire le bois en tant que produit soumis à une réglementation de marché. À ce jour, aucune base juridique n'existe concernant une politique forestière commune. L'ensemble des mesures prises depuis 1958 par l'UE dans le secteur forestier européen se fondaient par conséquent sur les bases juridiques de la politique agricole, de la politique de l'environnement, de la politique régionale ou de la politique commerciale.

Étapes de la politique européenne en faveur des forêts

Balbutiements (1964 à 1985)

Au cours de la période allant de 1964 à 1978, la Communauté a pris une série de mesures destinées à développer le secteur forestier. Dans la communication de la Commission relative à la coordination de la politique forestière des pays, présentée en 1964, il est proposé d'élaborer une politique forestière commune. Dans ce document, la Commission établit pour la première fois une distinction entre politique forestière commune et politique forestière coordonnée.

En 1974, la Commission a présenté des propositions concernant une directive relative au secteur forestier, qui prévoyaient la création d'un comité forestier permanent. Le Conseil des ministres ne s'est pas rallié aux vues de la Commission. De même, a-t-il rejeté, en 1983, une proposition de résolution sur les objectifs et les lignes directrices de la politique commune concernant le secteur du bois.

L'activité législative de la Commission dans le secteur forestier s'est limitée par exemple, à cette époque, à des mesures d'harmonisation des législations nationales (1966), à une tentative de normalisation des bois bruts (1971) ou au renforcement de la protection phytosanitaire (1977).

Prudente union des forces (1986-1992)

Le mémorandum forestier présenté en 1986 marque un tournant pour une politique forestière ciblée, systématique et commune. La Commission a fixé les objectifs et les principes de la politique forestière européenne, limitant dans un premier temps à la coordination ses propositions d'action au niveau communautaire. Au titre des mesures concrètes, a été adopté le règlement sur la protection des forêts contre la pollution atmosphérique.

Le programme d'action forestier adopté par le Conseil en 1989 représente un nouveau pas important marquant l'engagement de la Communauté en matière de politique forestière. Les principaux éléments de ce document montraient qu'un certain nombre de mesures étaient liées à l'agriculture, alors que d'autres étaient exclusivement forestières. Parmi les principaux éléments de ce programme, citons: la création d'un comité permanent forestier, la promotion du boisement des superficies agricoles, le programme liège, le programme relatif à la protection des forêts contre la pollution atmosphérique et le système forestier européen d'information et de communication. Ce premier programme d'action concernant les forêts a été complété en 1992 par un règlement relatif à la protection des forêts contre les incendies et en 1994 par le règlement relatif aux ressources génétiques des forêts. D'autres décisions, qui ont été prises dans le cadre de la réforme de la PAC (1992) visaient à soutenir l'activité sylvicole des exploitations agricoles.

Élaboration de la stratégie forestière de l'UE (1992-1998)

C'est finalement le Parlement européen qui a donné le coup d'envoi à un approfondissement et à une nouvelle orientation des activités forestières. En 1992, il a publié un manuel concernant la politique forestière commune et en 1993, il a demandé une étude globale concernant le secteur forestier en Europe et dans le monde, qui a été publiée sous le nom d'"Eurofor". Dans le premier rapport d'initiative dans l'histoire du Parlement européen, M. Thomas, rapporteur, a demandé, en 1997, le renforcement stratégique de la politique forestière de l'Union européenne. La communication[2] de la Commission présentée par la suite et la résolution[3] publiée par le Conseil, fin 1998 ont conduit à la "stratégie forestière de l'Union européenne", initiative dont il faut se féliciter.

Mise en place de la stratégie forestière de l'UE (1999-2005)

La communication de la Commission du 10 mars 2005 traduit les processus et expériences de la première phase de mise en place de cette stratégie forestière de l'UE. Il est difficile à ce stade de porter un jugement définitif sur le succès de cette stratégie. De par leur nature, les stratégies, qui ne formulent pas concrètement d'objectifs assortis de paquets de mesures correspondants, sont difficiles à évaluer. La proposition de la Commission en est d'autant plus importante car elle permet, par un dialogue structuré avec les États membres et les intéressés, de parvenir à un ensemble cohérent.

Éléments stratégiques d'un plan d'action de l'UE pour une gestion forestière durable

Le 30 mai 2005, le Conseil de l'agriculture a demandé à la Commission d'élaborer en étroite coopération un plan d'action de l'UE pour une gestion durable des forêts et de soumettre ce plan au Conseil au plus tard après le premier semestre 2006. Tant la nouvelle orientation générale des politiques communautaires résultant des décisions de Lisbonne en 2000 et de Göteborg en 2001, que les réformes des politiques communautaires liées aux forêts (6ème programme d'action pour l'environnement et réforme de la PAC), et surtout l'élargissement de l'Union européenne ont permis de procéder de façon cohérente et ciblée à la mise en place de la stratégie forestière de l'UE. C'est pourquoi le rapporteur soutient la proposition de la Commission visant à élaborer un plan d'action de l'UE relatif à la gestion durable des forêts. Afin de soutenir le processus de travail en cours, le Parlement européen soumet des suggestions, articulées comme suit:

Élément stratégique n° 1:         Participation active aux processus internationaux liés au secteur forestier

Élément stratégique n° 2:         Mise en œuvre des obligations souscrites au niveau international dans le cadre des programmes forestiers nationaux

Élément stratégique n° 3:         Amélioration de la coordination, de la communication et de la coopération dans tous les secteurs politiques liés au secteur forestier

Élément stratégique n° 4:         Promotion de la gestion durable des forêts dans le cadre de la politique visant à maintenir et à développer les zones rurales

Élément stratégique n° 5:         Protection des forêts en Europe

Élément stratégique n° 6:         Protection des forêts tropicales

Élément stratégique n° 7:         Atténuation des changements climatiques et contribution à un approvisionnement énergétique durable

Élément stratégique n° 8:         Promotion de la compétitivité, de l'emploi et des revenus du secteur forestier

Élément stratégique n° 9:         Promotion des activités de recherche et de développement liées au secteur forestier

Élément stratégique n° 10:       Promotion de la gestion durable des forêts par des programmes de formation et de perfectionnement professionnels

Élément stratégique n° 11:       Promotion de la gestion durable des forêts par des stratégies d'information et de communication

Conclusions

Quelle contribution le secteur forestier peut-il apporter aux objectifs fixés à Lisbonne et à Göteborg? Le potentiel de ce secteur est considérable. Actuellement, seuls quelque 60 % du produit des forêts européennes sont utilisés. L'industrie européenne du bois soutient vigoureusement la concurrence mondiale et en ce qui concerne l'emploi dans les régions rurales, la filière forêt-bois-papier joue un rôle important.

Si les personnes intéressées à la poursuite de la mise en œuvre de la stratégie forestière de l'UE et du plan d'action forestier de l'UE ne perdent jamais de vue qu'une mesure ne peut être mise en place au niveau communautaire que si elle apporte une plus value marquée, ils ont alors de bonnes chances d'obtenir des résultats. La crainte de voir l'Union pratiquer une politique forestière sans mandat précis ni bases juridiques propres semble infondée. Aux yeux du rapporteur, l'ouverture et le dynamisme des mesures décrites laissent augurer que les intéressés auront toutes le chances de voir se dessiner une politique européenne. Le secteur forestier peut tout à fait apporter sa contribution aux objectifs de Lisbonne et de Göteborg.

  • [1]  Résolution du Conseil du 15.12.1998 n° 1999/C56/01 JO du 26.2.1999.
  • [2]  Communication au Conseil et au Parlement européen concernant une stratégie forestière pour l'Union européenne, COM(1998)0649 du 18.11.1998.
  • [3]  Résolution du Conseil du 15.12.1998 n° 1999/C56/01 JO du 26.2.1999.

AVIS de la commission de l'environnement, de la santé publique et de la sécurité alimentaire (24.11.2005)

à l'intention de la commission de l'agriculture et du développement rural

sur la mise en œuvre d'une stratégie forestière pour l'Union européenne

(2005/2054(INI))

Rapporteur pour avis: Christofer Fjellner

SUGGESTIONS

La commission de l'environnement, de la santé publique et de la sécurité alimentaire invite la commission de l'agriculture et du développement rural, compétente au fond, à incorporer dans la proposition de résolution qu'elle adoptera les suggestions suivantes:

1.  prend acte de la proposition de la Commission visant à mettre en place un plan d'action pour une gestion durable des forêts et rappelle que la compétence de l'UE en matière de sylviculture est très limitée et qu'elle doit le rester; note que tout processus de décision relatif aux forêts européennes doit, au départ, tenir compte de l'extrême diversité de ces dernières et des défis environnementaux auxquels elles sont confrontées; estime, dans ces conditions, que le plan d'action de l'UE pour une gestion durable des forêts doit être cohérent avec ses engagements internationaux et ceux de ses États membres, s'articuler autour du principe de subsidiarité et s'appuyer sur les programmes nationaux mis en œuvre dans ce domaine; fait observer que le secteur forestier ne participera plus à la disparition et à la fragmentation des habitats naturels et qu'il ne compromettra pas la réalisation par l'UE de son objectif de mettre un terme aux atteintes à la biodiversité d'ici à 2010;

2.  souligne que l'Union européenne ne doit pas développer de politique forestière commune;

3.  souligne la dimension multifonctionnelle des forêts; rappelle que, lorsqu'elle concilie la croissance économique avec de grandes valeurs environnementales, comme le maintien durable des fonctions de protection et de la biodiversité des forêts, et avec le développement rural, la filière sylvicole apporte une contribution exceptionnelle à la réalisation des objectifs de Lisbonne et de Göteborg; en conclut que la concrétisation de plusieurs objectifs environnementaux de l'Union passe donc par une sylviculture qui se donne les moyens de sa réussite en ayant une claire conscience des divers buts que la gestion forestière poursuit simultanément;

4.  observe que l'UE a d'ores et déjà adopté de nombreuses décisions politiques qui affectent directement ou indirectement la sylviculture et les forêts européennes, mais que la coordination par la Commission des différentes politiques qui ont une incidence sur les forêts présente toutefois de graves carences qui ont grandement affecté aussi bien la cohérence des divers objectifs environnementaux que le cadre d'activité de la filière sylvicole; estime que la Commission devrait donc s'attacher en priorité à coordonner les volets actuels de la politique forestière et procéder à l'avenir à des analyses préalables permettant de tenir compte en amont de l'impact des différentes décisions politiques sur les forêts et la sylviculture en Europe; estime, dans ces conditions, qu'il y a lieu de renforcer le comité permanent forestier et de lui confier le soin de mettre en œuvre le plan d'action proposé; fait observer que Natura 2000, le réseau de l'Union européenne qui surveille la biodiversité et la conservation des espèces, est un élément important de l'infrastructure environnementale de l'Union;

5.  salue le plan d'action FLEGT mis en place par la Commission pour lutter contre les coupes illégales de bois; estime, en effet, que ces coupes sont à l'origine de graves problèmes environnementaux et sociaux, qu'elles faussent les échanges de produits du bois et causent un préjudice financier à l'industrie du bois; rappelle que, pour faire avancer la lutte contre les ventes de bois illégal, il est de la plus haute importance de s'attaquer aux origines du problème, à savoir l'incertitude relative à la propriété, la corruption et la pauvreté; note qu'il importe également de prévoir des sanctions et des peines réelles à l'encontre des personnes et des entreprises qui se livrent au commerce illégal du bois;

6.  tient à souligner combien il importe de conserver intact l'écosystème forestier si l'on veut protéger la biodiversité conformément aux conventions internationales, notamment par des actions telles que la convention de Rio de 1992 sur la diversité biologique ou l'initiative visant à arrêter la diminution des espèces d'ici 2010 adoptée lors du sommet européen de Göteborg en 2001 et à Johannesbourg en 2002; fait observer que, pour progresser dans cette voie, il est essentiel de définir des zones de réserve suffisantes et d'adapter davantage les méthodes de gestion des forêts aux exigences biologiques dans le cadre de l'aménagement du territoire;

7.  constate qu'une grande partie du bois importé dans l'UE y parvient sous forme de produits transformés, dont certains sont fabriqués à partir de bois provenant de coupes illégales; demande à la Commission, afin de faciliter l'interdiction de telles importations de source illégale, d'étudier une modification du code des douanes de la Communauté européenne et des règles d'origine non préférentielles appliquées au bois, de sorte que le dernier pays dans lequel s'opère la fabrication de produits à partir de ressources extraites du milieu naturel soit tenu d'apporter la preuve de l'origine légale des matières premières;

8.  rappelle que le bois est une matière première aux propriétés exceptionnelles qui en font une ressource naturelle véritablement renouvelable et recyclable; fait observer qu'une utilisation accrue du bois, notamment dans le bâtiment, dans la fabrication du papier, dans les matériaux d'emballage et dans le domaine de l'énergie, peut contribuer à remplacer l'utilisation de ressources naturelles non renouvelables et à donner une nouvelle dimension au cycle du carbone; estime, dès lors, que le recours à la filière bois, pourvu qu'il s'effectue de manière durable en prenant dûment en considération la biodiversité et l'équité sociale, peut contribuer à aider l'UE à respecter les engagements qu'elle a pris aux termes de la convention-cadre des Nations unies sur les changements climatiques et de l'accord de Kyoto;

9.  souligne l'importance de la diversité des recherches dans le secteur du bois afin de permettre à l'Union européenne d'atteindre ses objectifs en matière de compétitivité et d'environnement; constate que le bois, en tant que matière première, présente de nombreuses propriétés inexploitées, notamment chimiques, auxquelles il convient de consacrer suffisamment de ressources en termes de recherche et de développement commercial appliqué;

10. attire l'attention sur les régions qui sont régulièrement victimes d'importants feux de forêt et tient à leur témoigner sa solidarité; note qu'il est toutefois important de souligner que la problématique des incendies de forêts et que les conditions générales de lutte contre ce fléau varient énormément d'un État membre à l'autre; rappelle que l'expérience prouve qu'une prévention efficace des feux de forêt, de même que leur extinction, passe par une implication des acteurs de proximité et par un ancrage dans la réalité locale, ainsi que par une modification des pratiques sylvicoles, notamment l'abandon de la monoculture d'essences inflammables comme l'eucalyptus;

11. souligne qu'actuellement, la majorité des aides octroyées par l'Union européenne pour la prévention des incendies provient de la politique de développement rural, mais déplore le manque de coordination entre les programmes réalisés à l'échelon régional ou national, coordination qu'il conviendrait de renforcer par la définition de lignes stratégiques communautaires destinées à harmoniser davantage les mesures de prévention appliquées par les diverses administrations nationales et locales;

12. demande à la Commission de recommander à chacune des régions de définir une stratégie globale de lutte contre les incendies et de coordonner leur action avec les États membres; estime que cette stratégie de prévention doit tenir compte des rapports entre agriculture et environnement forestier, des risques inhérents à la région ainsi que des mesures préventives qui permettent d'y faire face;

13. demande que de nouvelles actions de recherche-développement recourant aux satellites et aux technologies de pointe soient mises en œuvre dans le domaine de la prévention et de l'extinction des incendies, et utilisées non seulement pour les forêts, mais également à des fins de protection civile pour la population en général;

14. souligne l'importance de Natura 2000, réseau de l'UE qui surveille la biodiversité et la conservation des espèces; estime que le succès de Natura 2000 et des autres actions en faveur de la biodiversité implique que les propriétaires forestiers eux-mêmes s'engagent à prendre en compte les besoins de conservation de leurs forêts;

15. insiste sur la nécessité de rééquilibrer les aspects économiques, sociaux et environnementaux des diverses fonctions des forêts; constate qu'une mauvaise gouvernance du secteur forestier a conduit à des conflits sociaux avec des populations dépendant de la forêt, notamment avec les Sames; souligne donc le besoin d'impliquer dans la gestion des forêts toutes les parties intéressées, y compris la population locale; estime en outre que des mesures d'urgence s'imposent afin de protéger les droits coutumiers sur le sol et le mode de vie des populations européennes dépendant de la forêt;

16. souligne que le nouvel instrument financier pour l'environnement (LIFE +) est essentiel pour protéger toutes les forêts européennes par des mesures de suivi et de prévention des facteurs contribuant à leur détérioration, en ce compris les incendies;

PROĊEDURA

Titolu

Implimentazzjoni ta' strateġija forestali għall-UE

Referenzi

2005/2054(INI)

Kumitat responsabbli

AGRI

Kumitat mitlub għal opinjoni
  Data tat-tħabbir fis-seduta plenarja

ENVI
12.5.2005

'Rapporteur' għal opinjoni
  Data tal-ħatra

Christofer Fjellner
24.5.2005

Diskussjoni fil-kumitat

3.10.2005

22.11.2005

 

 

 

Data ta' l-adozzjoni

22.11.2005

Riżultat tal-votazzjoni finali

favur:

kontra:

astensjonijiet:

39

0

1

Membri preżenti għall-votazzjoni finali

Adamos Adamou, Georgs Andrejevs, Hiltrud Breyer, Dorette Corbey, Chris Davies, Avril Doyle, Mojca Drčar Murko, Edite Estrela, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Cristina Gutiérrez-Cortines, Satu Hassi, Mary Honeyball, Dan Jørgensen, Christa Klaß, Eija-Riitta Korhola, Urszula Krupa, Peter Liese, Roberto Musacchio, Riitta Myller, Péter Olajos, Vittorio Prodi, Frédérique Ries, Guido Sacconi, Carl Schlyter, Richard Seeber, Jonas Sjöstedt, Bogusław Sonik, María Sornosa Martínez, Thomas Ulmer, Anja Weisgerber et Åsa Westlund.

Sostitut(i) preżenti għall-votazzjoni finali

David Casa, Christofer Fjellner, Milan Gaľa, Dariusz Maciej Grabowski, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Anne Laperrouze, Robert Sturdy et Andres Tarand.