ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας: προπαρασκευαστική έκθεση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής για το 2006

23.3.2006 - (2006/0047 (INI))

Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων
Εισηγητής: José Manuel García-Margallo y Marfil

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας: προπαρασκευαστική έκθεση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής για το 2006

(2006/0047 (INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

- έχοντας υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για την ανάπτυξη και την απασχόληση (2005-2008) (COM(2005) 0141) (ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές),

- έχοντας υπόψη το άρθρο 99, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΚ ,

- έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 4/2005 της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Οι προβολές 2005 της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής όσον αφορά τις συνδεόμενες με την ηλικία δαπάνες (2004-2050) για τα κράτη μέλη της EU25: βασικές παραδοχές και μεθοδολογίες προβολής»,

- έχοντας υπόψη τα προγράμματα Λισσαβώνας εθνικών μεταρρυθμίσεων των 25 κρατών μελών για την ανάπτυξη και την απασχόληση 2005-8,

- έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση προόδου της Επιτροπής για τη στρατηγική της Λισσαβώνας, της 25ης Ιανουαρίου 2006,

- έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 15ης Μαΐου 2003[1] και 22ας Απριλίου 2004[2] σχετικά με τη σύσταση της Επιτροπής για τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και της Κοινότητας (περίοδος 2003-2005) (COM(2003) 0170) και το ψήφισμά του της 26ης Μαΐου 2005[3],

- έχοντας υπόψη την εκ μέρους της Προεδρίας του Συμβουλίου Καταγραφή Βασικών Ζητημάτων για το Συμβούλιο Οικονομίας/ Οικονομικών, εν όψει του εαρινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 7ης Φεβρουαρίου 2006,

- έχοντας υπόψη τις Οικονομικές Προγνώσεις της Επιτροπής[4],

- έχοντας υπόψη τα άρθρα III-179 και III-206 της Συνθήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης, που υπογράφηκε στις 29 Οκτωβρίου 2004 (Συνταγματική Συνθήκη),

- έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής «Η ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών με ορίζοντα το έτος 2010: η ώρα των επιλογών» (COM(2001)0370),

- έχοντας υπόψη το ανεπίσημο έγγραφο (non-paper) της Επιτροπής, της 7ης Ιουλίου 2004, σχετικά με κοινή ενοποιημένη βάση φόρου εταιρειών στην ΕΕ,

- έχοντας υπόψη τον Ευρωπαϊκό Χάρτη των Μικρών Επιχειρήσεων, που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Φέιρα στις 19-20 Ιουνίου 2000,

- έχοντας υπόψη τον κώδικα συμπεριφοράς για την άμεση φορολογία των επιχειρήσεων, που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο ECOFIN την 1η Δεκεμβρίου 1997,

- έχοντας υπόψη το Πρόγραμμα Διεθνούς Αξιολόγησης Μαθητών του ΟΟΣΑ (PISA),

- έχοντας υπόψη τα Συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Λισσαβώνας της 23ης και 24ης Μαρτίου 2000, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Γκέτεμποργκ της 15ης και 16ης Ιουνίου 2001 και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Βαρκελώνης της 15ης και 16ης Μαρτίου 2002, καθώς και των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων των Βρυξελλών της 20ής και 21ης Μαρτίου 2003, της 25ης και 26ης Μαρτίου 2004 και της 22ας και 23ης Μαρτίου 2005,

- έχοντας υπόψη την έκθεση του Νοεμβρίου 2004 της προεδρευόμενης από τον Wim Kok Ομάδας Υψηλού Επιπέδου της Επιτροπής «Αντιμετώπιση της πρόκλησης – Η στρατηγική της Λισσαβώνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση»,

- έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

- έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων (A6‑0047/2006),

Α. εκτιμώντας ότι πολλές από τις συστάσεις που διατυπώθηκαν στις τρεις τελευταίες εκθέσεις του Κοινοβουλίου για τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών (ΓΠΟΠ) δεν υιοθετήθηκαν· ότι μετά την έγκριση της τελευταίας έκθεσης του Κοινοβουλίου έχουν προκύψει νέοι και σημαντικοί παράγοντες· ότι πολλές από τις ήδη αναγνωρισμένες μακροπρόθεσμες προκλήσεις έχουν αποκτήσει περισσότερο επείγοντα χαρακτήρα· ότι η οικονομία της ΕΕ εξακολουθεί να εμφανίζει βραδύτερη ανάπτυξη από τους κυριότερους ανταγωνιστές της και να φαίνεται λιγότερο προετοιμασμένη για την παγκοσμιοποίηση,

Β.  εκτιμώντας ότι η παγκοσμιοποίηση είναι ένα επαναστατικό φαινόμενο που θέτει σε αμφισβήτηση τη συμβατική χρήση των διαθέσιμων πόρων, επιτρέπει στις αναδυόμενες οικονομίες να εισάγουν κεφάλαιο, δεξιότητες και τεχνολογία και να ανταγωνίζονται σε έναν ολοένα πιο διασυνδεδεμένο κόσμο, αυξάνει τις μεταναστευτικές ροές, αλλάζει τις παραδοσιακές διαμορφώσεις του διεθνούς εμπορίου και δίνει στη χρηματοπιστωτική οικονομία μια πρωτοφανή σπουδαιότητα έναντι της πραγματικής οικονομίας· εκτιμώντας ότι η αυξανόμενη σπουδαιότητα της χρηματοπιστωτικής οικονομίας ανάγει την εμπιστοσύνη σε καίριο παράγοντα της οικονομικής σταθερότητας και δημιουργεί μια νέα ανάγκη για αποτελεσματική εποπτεία και στενότερη συνεργασία, προκειμένου να εξασφαλιστεί η οικονομική σταθερότητα,

Γ:  εκτιμώντας ότι οι ακόλουθοι νέοι σημαντικοί παράγοντες έχουν προκύψει αφότου εγκρίθηκε η τελευταία έκθεση του Κοινοβουλίου για τους ΓΠΟΠ τον Μάιο του 2005: δυσκολίες όσον αφορά την κύρωση της Συνταγματικής Συνθήκης· έγκριση των δημοσιονομικών προοπτικών της ΕΕ για το 2007-2013 από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της ΕΕ χωρίς τη συγκατάθεση του Κοινοβουλίου· δύο πρώτες αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ μέσα σε περισσότερο από 5 χρόνια· μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, με 12 κράτη μέλη να εμφανίζουν έλλειμμα άνω του 3%· έγκριση των εθνικών μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων Λισσαβώνας των κρατών μελών· μεγαλύτερη επίγνωση της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης και συναφείς γεωπολιτικές εντάσεις· διαπραγματεύσεις σχετικά με την επιθυμία της Εσθονίας, της Λιθουανίας και της Σλοβενίας να προσχωρήσουν στην ευρωζώνη το 2007· και η ανάγκη να δοθεί νέα τόνωση στις προτεραιότητες του γύρου Ντόχα του ΠΟΕ μετά την επιβράδυνση των διαπραγματεύσεων στο Χονγκ Κονγκ,

Δ.  εκτιμώντας ότι η σχετική παρακμή της ευρωπαϊκής οικονομίας μπορεί να εξηγηθεί με διάφορους παράγοντες: ακατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο σε συνδυασμό με την έλλειψη διαρθρωτικής μεταρρύθμισης, στασιμότητα της εγχώριας ζήτησης, έλλειψη επιχειρηματικού δυναμισμού σε συνδυασμό με ασθενείς αγορές εργασίας λόγω βραδείας δημογραφικής αύξησης, χαμηλών ποσοστών απασχόλησης και ισχνής αύξησης της παραγωγικότητας· εκτιμώντας ότι η ισχνή αύξηση της παραγωγικότητας οφείλεται σε έλλειψη επενδύσεων, ανεπαρκή καινοτομία και δυσευθυγράμμιση της προσφοράς και ζήτησης εργασίας, λόγω της ανικανότητας των ανεπαρκώς χρηματοδοτουμένων συστημάτων μας εκπαίδευσης και κατάρτισης να προσαρμόσουν τους εργαζομένους μας σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο·

Ε.  εκτιμώντας επιπλέον ότι, μετά την έγκριση της τελευταίας έκθεσης του Κοινοβουλίου, οι ακόλουθες προκλήσεις έχουν αναγνωριστεί σε μεγαλύτερο βαθμό: διαρκώς αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού· μεταναστευτικές εντάσεις στα σύνορα της ΕΕ και εσωτερικά προβλήματα λόγω της ανεπαρκούς βοήθειας στην ενσωμάτωση των μεταναστών δεύτερης γενιάς· κατακόρυφη άνοδος των εισαγωγών από τρίτες χώρες σε ορισμένους τομείς, καθώς επίσης της μετεγκατάστασης επιχειρήσεων και της εξωτερικής ανάθεσης εργασιών· αυξανόμενη ζήτηση πόρων όπως το αργό πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, ο άνθρακας και ο σίδηρος από την Κίνα και άλλες αναδυόμενες οικονομίες· αυξανόμενη εξάρτηση της ΕΕ από ενεργειακές εισαγωγές που προέρχονται από ασταθείς περιοχές· και κίνδυνοι που προκαλούνται από τις παγκόσμιες μακροοικονομικές ανισορροπίες,

1.  καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν όσες συστάσεις των τριών τελευταίων εκθέσεων του Κοινοβουλίου για τους ΓΠΟΠ δεν έχουν ακόμη υιοθετηθεί, και ειδικότερα: τη μεταφορά των οδηγιών της εσωτερικής αγοράς στο εθνικό δίκαιο· την έγκριση μέτρων μείωσης του ελλείμματος από τα κράτη μέλη με υπερβολικό έλλειμμα· μια κοινή επικοινωνιακή πολιτική όσον αφορά την ανασφάλεια που αισθάνονται οι πολίτες λόγω της παγκοσμιοποίησης· ένα σχέδιο δράσης για τη διαρθρωτική μεταρρύθμιση, το οποίο θα προσδιορίζει τα εμπόδια που πρέπει να υπερνικηθούν, τις ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν, καθώς και ένα χρονοδιάγραμμα· την πλήρη εφαρμογή του Χάρτη των ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένου ιδίως ενός ευνοϊκότερου φορολογικού καθεστώτος και περισσότερων επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία·

2.  χαιρετίζει την Καταγραφή Βασικών Ζητημάτων για το Συμβούλιο Οικονομίας/ Οικονομικών και υποστηρίζει τις επιλογές της Επιτροπής όσον αφορά την επικέντρωση σε τέσσερις θεμελιώδεις τομείς (γνώση και καινοτομία· επιχειρηματικό δυναμικό, παγκοσμιοποίηση και δημογραφικές αλλαγές· και μια αποτελεσματική αγορά ενέργειας), η οποία θα πρέπει να εφαρμοσθεί μέσα από τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση· επιπλέον, συμμερίζεται την άποψη ότι η αυξημένη και βιώσιμη ανάπτυξη στις οικονομίες μας θα επιτευχθεί μόνο με την αμοιβαία ενίσχυση μακροοικονομικών πολιτικών προσανατολισμένων στη σταθερότητα και την ανάπτυξη και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένου ενός αποτελεσματικότερου οικονομικού συντονισμού· επιδοκιμάζει την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει έναν χάρτη πορείας ο οποίος θα σκιαγραφεί τις απαιτούμενες ενέργειες και τις βασικές ημερομηνίες για την ολοκλήρωση των τεσσάρων αυτών δράσεων έως το τέλος του 2007·

Θεσμικές μεταρρυθμίσεις

3.  πιστεύει ότι η συνεχιζόμενη περίοδος προβληματισμού για τη Συνταγματική Συνθήκη θα πρέπει να ασχοληθεί με θέματα όπως: το ισχύον πλαίσιο μακροοικονομικής διακυβέρνησης, όπως συζητήθηκε ήδη από την ομάδα οικονομικής διακυβέρνησης της Συνέλευσης· οι οικονομικοί και κοινωνικοί στόχοι της ΕΕ· η επέκταση της διαδικασίας συναπόφασης σε ζητήματα οικονομικής πολιτικής· η της ΕΚΤ με σεβασμό της ανεξαρτησίας της· ο συντονισμός των οικονομικών πολιτικών και ο σχετικός ρόλος της Ευρωομάδας· η διαδικασία για την αντιμετώπιση των υπερβολικών ελλειμμάτων· οι αρμοδιότητες της ΕΕ στα φορολογικά θέματα· η θέσπιση δικαιώματος ανάκλησης για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας επιτροπολογίας το αργότερο έως την 1η Απριλίου 2008· και η εκπροσώπηση της ευρωζώνης στους διεθνείς οργανισμούς·

4.  χαιρετίζει τη συγχώνευση των ΓΠΟΠ και των κατευθυντήριων γραμμών για την απασχόληση στο πλαίσιο των ολοκληρωμένων κατευθυντήριων γραμμών της Επιτροπής, αλλά θεωρεί ότι θα έπρεπε επίσης να συσχετιστούν και να συνεξεταστούν η ετήσια έκθεση προόδου της Επιτροπής σχετικά με τη διαδικασία της Λισσαβώνας και τα άλλα έγγραφα που συνδέονται με την ανοικτή μέθοδο συντονισμού· πιστεύει ότι οι ΓΠΟΠ πρέπει να αποκτήσουν το ίδιο νομοθετικό καθεστώς με τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση και ότι ο ρόλος του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής πρέπει να επαναπροσδιοριστεί·

5.  καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη σκοπιμότητα της θέσπισης κοινοτικής νομοθεσίας προκειμένου να επιτευχθεί ομοιόμορφος ορισμός της φορολογικής κατοικίας –εφαρμοστέος στους μόνιμους κατοίκους της ΕΕ τόσο εντός όσο και εκτός ΕΕ– σε σύνδεση με την έννοια της ιθαγένειας της ΕΕ· ευρωπαϊκή σύμβαση για τη διπλή φορολόγηση στο εσωτερικό της ΕΕ (που θα αντανακλά το άρθρο 293 της Συνθήκης ΕΚ)· και ενσωμάτωση στο δίκαιο της ΕΕ της αρχής της απουσίας διακρίσεων σε σχέση με τη φορολογία, όπως ορίζεται στις αποφάσεις του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων·

6.  επικροτεί την υποχρέωση που έχουν τώρα τα κράτη μέλη να υποβάλλουν ετήσια προγράμματα εθνικών μεταρρυθμίσεων (ΠΕΜ) δομημένα γύρω από τις 24 ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση 2005-2008· θεωρεί εν προκειμένω ότι οι οικονομικές επιδόσεις θα μπορούσαν να βελτιωθούν περαιτέρω αν η Επιτροπή προσδιόριζε και προωθούσε τις βέλτιστες πρακτικές που απορρέουν από τα ΠΕΜ, καθώς και με την κατάρτιση ετήσιας κατάταξης των χωρών με τις καλύτερες ή χειρότερες επιδόσεις, όπως πρότεινε η ομάδα υψηλού επιπέδου που περιλάμβανε εξωτερικούς εμπειρογνώμονες υπό την προεδρία του Wim Kok· ζητεί βαθύτερη ανάλυση των πολιτικών διαρθρωτικής μεταρρύθμισης της τελευταίας δεκαετίας προκειμένου να καταστούν σαφέστεροι οι λόγοι της υφιστάμενης αργής ανάπτυξης και ανεπαρκούς παραγωγικότητας· ζητεί μια «ευφυή αναπτυξιακή στρατηγική» που να συναρθρώνει τις κατακερματισμένες προσεγγίσεις της ΕΕ σε μια συνεκτική στρατηγική, προκειμένου να ενισχυθούν οι δυνατότητες της ΕΕ όσον αφορά μια νέα γενιά προϊόντων και μεθόδων παραγωγής, που θα ενσωματώνουν τις τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας και τις τεχνολογίες αποτελεσματικής αξιοποίησης των πόρων με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη·

7.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2005 για τις δημοσιονομικές προοπτικές είναι λιγότερο φιλόδοξη από την πρόταση του Κοινοβουλίου, ιδίως επειδή εστιάζεται στις παραδοσιακές πολιτικές και όχι αρκετά στις πολιτικές που παρέχουν προστιθέμενη αξία στους πολίτες· αποδοκιμάζει τη μείωση των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων για την έρευνα και την επιστήμη, καθώς και για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη, τις ΜΜΕ, την ιθαγένεια, την ελευθερία, τη δικαιοσύνη και τις εξωτερικές δράσεις· καλεί το Συμβούλιο να επαναδιαπραγματευτεί με το Κοινοβούλιο μια συμφωνία που να ενισχύει την ευημερία, την ανταγωνιστικότητα, την απασχόληση και τη συνοχή της ΕΕ·

8.  καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν με ταχύτητα και ακρίβεια τα ΠΕΜ, με συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων και όλων των ενδιαφερομένων όπως οι κοινωνικοί εταίροι, και να προσφέρουν έγκαιρη ενημέρωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να καταρτίσουν, από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έναν κώδικα συμπεριφοράς που να επιτρέπει τη διεξοδική παρακολούθηση αυτών των προγραμμάτων·

Μακροοικονομική, νομισματική και δημοσιονομική πολιτική

9.  καλεί την Επιτροπή να εμμείνει σε μια αυστηρή ερμηνεία του ανανεωμένου Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, μην επιτρέποντας τη χρήση προσωρινών μέτρων ή δημιουργικής λογιστικής· παροτρύνει τα κράτη μέλη να καλλιεργήσουν την ανταγωνιστικότητα και να επιδιώξουν την ετήσια βελτίωση του κυκλικά προσαρμοσμένου ελλείμματος του προϋπολογισμού τους, ενώ παράλληλα θα εξασφαλίζουν την καταβολή μεγαλύτερων προσπαθειών προσαρμογής στους καιρούς οικονομικής ευημερίας· πιστεύει ότι οι αυξήσεις μισθών πρέπει να είναι συνεπείς προς την μεσοπρόθεσμη τάση της παραγωγικότητας· ζητεί μια μετριοπαθή και υπεύθυνη πολιτική τιμών, ιδίως σε περιπτώσεις μονοπωλιακών και ολιγοπωλιακών αγορών, η οποία θα αμβλύνει τις πληθωριστικές πιέσεις και θα διατηρεί τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα που δεν θέτουν σε κίνδυνο την τρέχουσα οικονομική ανάκαμψη·

10.  προτρέπει τα κράτη μέλη να καταβάλουν πρόσθετες προσπάθειες για τη μείωση του βάρους του δημόσιου χρέους τους, κάτι που θα έχει αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται λιγότεροι πόροι για πληρωμές τοκοχρεωλυσίων και περισσότεροι για την εκπαίδευση, την επαγγελματική κατάρτιση, τις υποδομές, την έρευνα και την καινοτομία· υπογραμμίζει ότι, σε συνάφεια με την εξασφάλιση δημοσιονομικής σταθερότητας, υπάρχει επιτακτική ανάγκη για μια γενική αναθεώρηση της φορολογίας στα κράτη μέλη με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, πράγμα που συνεπάγεται συγκρατημένες και/ή αποτελεσματικότερες δημόσιες δαπάνες·

11.  σημειώνει ότι η χαμηλή οικονομική ανάπτυξη, το υπερβολικό χρέος και η υψηλή ανεργία αυξάνουν θεαματικά τα προβλήματα που πηγάζουν από τη δημογραφική αλλαγή· υπογραμμίζει συνεπώς ότι η πλήρης εφαρμογή της στρατηγικής της Λισσαβώνας, που αποβλέπει στη δημιουργία μιας κοινωνίας με υψηλή ικανότητα ένταξης, υψηλή απασχόληση και υψηλή παραγωγικότητα, είναι απαραίτητη για την επιτυχή αντιμετώπιση της πρόκλησης αυτής· καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει μια εκτεταμένη συζήτηση για τον προσδιορισμό των βέλτιστων πρακτικών και των επωφελέστερων μεθόδων για τη διαχείριση των επικείμενων εξελίξεων·

12.  επισημαίνει ότι οι ανισορροπίες σε ορισμένες χώρες της ευρωζώνης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες λόγω του μεγέθους των εμπορικών ελλειμμάτων και του παρατηρούμενου πληθωριστικού διαφορικού, και καλεί τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν τις απαραίτητες οικονομικές πολιτικές για την επανόρθωση της κατάστασης, εμμένοντας στην ανάγκη μιας δημοσιονομικής πολιτικής που να μπορεί να αντισταθμίζει τις αρνητικές συνέπειες των εν λόγω ανισορροπιών·

13.  καλεί τα κράτη μέλη να απόσχουν από έναν επιζήμιο, υπέρμετρο διασυνοριακό φορολογικό ανταγωνισμό που μειώνει τις δυνατότητες του προϋπολογισμού για δημόσιες επενδύσεις σε ενσώματα και ασώματα στοιχεία ενεργητικού·

Επιχειρηματικό περιβάλλον

14.  ζητεί την προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος –νοούμενου ως της δυνατότητας να μετουσιωθεί μια επιχειρηματική ιδέα σε πράξη– στα συστήματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης των κρατών μελών, με ενίσχυση του ρόλου του επιχειρηματία στην κοινωνία και με έμφαση σε έννοιες όπως η εταιρική διακυβέρνηση και η εταιρική κοινωνική ευθύνη·

15.  καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει την αρχή της «θετικής δράσης» υπέρ των ΜΜΕ και να λάβει μέτρα ώστε να συμβάλει: στη δημιουργία επιχειρήσεων με ηλεκτρονικό τρόπο· στην κατάλληλη απλούστευση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος· στην προώθηση της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, μέσω μηχανισμών κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών και «επιχειρηματικών ευεργετών» (Business Angels), και στην ενίσχυση του ρόλου της ΕΤΕπ και του ΕΤΑΕ· στη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ στις τεχνολογίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, αναγνωρίζοντας ότι η διαφορά ανταγωνιστικότητας μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ δεν βρίσκεται μόνο στους τομείς υψηλής τεχνολογίας αλλά και στα κανάλια διανομής και στη λιανική διάθεση· και στην προώθηση δομών συνεργασίας και στην προαγωγή της διεθνοποίησής τους μέσω της έγκρισης της 14ης οδηγίας δικαίου των εταιρειών σχετικά με τη διασυνοριακή μεταφορά της έδρας των εταιρειών που λειτουργούν υπό καθεστώς περιορισμένης ευθύνης, και μέσω της συζήτησης σχετικά με την προστιθέμενη αξία που θα έχει για τις ΜΜΕ ένα μελλοντικό καταστατικό της ευρωπαϊκής ιδιωτικής μετοχικής εταιρείας (European Private Company)·

16.  υπενθυμίζει την υποστήριξή του προς τον κώδικα συμπεριφοράς για την άμεση φορολογία επιχειρήσεων, βάσει του οποίου τα κράτη μέλη συμφώνησαν να βάλουν τέλος στον επιβλαβή φορολογικό ανταγωνισμό· υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας επιχειρήσεων· προτρέπει το Συμβούλιο να καταλήξει σε συμφωνία όσον αφορά την πρόταση της Επιτροπής για την απλούστευση των υποχρεώσεων ΦΠΑ· υποστηρίζει τις προσπάθειες απλούστευσης και μείωσης της φορολογίας, όπως αναφέρεται στον Χάρτη των ΜΜΕ· υποστηρίζει εν προκειμένω την πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής σχετικά με σύστημα φορολογίας στο κράτος καταγωγής για τις ΜΜΕ, και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα να αλλάξει την αρχή του τόπου προορισμού με την αρχή του τόπου προέλευσης όσον αφορά τον ΦΠΑ που οφείλουν οι εταιρείες αυτές, συμπεριλαμβανομένων κανόνων για το δίκαιο επιμερισμό·

17.  συνιστά ένθερμα τα ΠΕΜ να ασχολούνται με τα προγραμματισθέντα και υπάρχοντα μέτρα, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και των ρυθμιστικών εμποδίων, καθώς και με την ανάδειξη τοπικών, περιφερειακών και εθνικών μέτρων που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως υποδείγματα για τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών·

18.  καλεί τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές τους να αναπτύξουν μια κοινή μέθοδο για την αξιολόγηση των διανεμητικών και περιφερειακών αποτελεσμάτων του φορολογικού τους συστήματος και των επιδοτήσεων τις οποίες χορηγούν, δεδομένου ότι οι φορολογικές πολιτικές σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και κοινοτικό επίπεδο είναι συχνά ασυντόνιστες, και υπενθυμίζει τον ολοένα σημαντικότερο ρόλο των τοπικών κοινοτήτων όσον αφορά την οικονομική, κοινωνική και πολιτική ευημερία στην ΕΕ·

19.  πιστεύει ότι η εξάλειψη των εξαγωγικών ποσοστώσεων έχει αλλάξει ριζικά το διεθνές εμπόριο, υποχρεώνοντας τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής να αντιδρούν κατά του αθέμιτου ανταγωνισμού τρίτων χωρών, ιδίως με την καταπολέμηση των παράνομων απομιμήσεων και την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ένα αποτελεσματικό σύστημα διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας της ΕΕ μέσω ενός κοινοτικού διπλώματος ευρεσιτεχνίας και άλλων κατάλληλων μεθόδων

Απασχόληση και ανθρώπινο κεφάλαιο

20.  πιστεύει ότι, για να βελτιωθεί ο λόγος του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας προς τον συνολικό πληθυσμό, χρειάζεται: να υιοθετηθούν φιλόδοξες πολιτικές όσον αφορά το ποσοστό γεννήσεων· να βελτιωθεί η υποδομή για τη φύλαξη των παιδιών· να προωθηθούν συστήματα με στόχο μια βελτιωμένη ισορροπία μεταξύ εργασίας και ζωής· να ενσωματωθούν οι μετανάστες στην αγορά εργασίας και να καταπολεμηθεί η λαθρομετανάστευση μέσω στρατηγικών για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης σε τρίτες χώρες καθώς και μέσω της εφαρμογής μιας κοινής μεταναστευτικής πολιτικής σε κλίμακα ΕΕ· και να υπάρξουν κίνητρα που θα ενθαρρύνουν τους εργαζομένους να καθυστερούν την εκούσια συνταξιοδότησή τους·

21.  τονίζει ότι η «ευελιξία με ασφάλεια» ("flexicurity") έχει το δυναμικό να αυξήσει τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, ιδίως των γυναικών, των εργαζομένων προχωρημένης ηλικίας, των νέων, των μακροχρονίως ανέργων και των μεταναστών·

22.  θεωρεί ότι, για να αυξηθεί ο λόγος του απασχολούμενου πληθυσμού προς τον πληθυσμό εργάσιμης ηλικίας, χρειάζεται να εγκριθούν στοχοθετημένα μέτρα για τις ομάδες που έχουν δύσκολη πρόσβαση στις αγορές εργασίας, και ειδικότερα για τους νέους, τις γυναίκες, τα άτομα ηλικίας άνω των 55 ετών, τους αναπήρους και τους μακροχρονίως ανέργους, να αναπτυχθεί μια προσέγγιση κύκλου ζωής στην εργασία και στον εργάσιμο βίο η οποία να σέβεται ιδιαίτερα τις ατομικές ανάγκες και, ιδίως, να θεσπιστούν κίνητρα που θα παροτρύνουν τους εργαζομένους προχωρημένης ηλικίας να προσφέρουν την εργασιακή πείρα τους· επομένως, καλεί τα κράτη μέλη, μαζί με τους κοινωνικούς εταίρους, να προωθήσουν μέτρα που αποβλέπουν στην προσαρμογή των εργασιακών σχέσεων και του χρόνου εργασίας στις ειδικές ανάγκες αυτών των κοινωνικών ομάδων·

23.  πιστεύει ότι για να αποθαρρυνθεί η παραοικονομία είναι απαραίτητο να μειωθεί το μη μισθολογικό κόστος της εργασίας, ιδίως στις εργασίες χαμηλής ειδίκευσης· χαιρετίζει εν προκειμένω την απόφαση του Συμβουλίου να επεκτείνει το καθεστώς του μειωμένου ΦΠΑ στις υπηρεσίες εντάσεως εργασίας και προτείνει να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή να δρομολογήσει μια νέα μελέτη επιπτώσεων για το πώς οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ επηρεάζουν τις τιμές των φορολογούμενων υπηρεσιών, τον περιορισμό της παραοικονομίας και τα συνολικά φορολογικά έσοδα, συμπεριλαμβανομένων των εισφορών στα ιδρύματα κοινωνικής ασφάλισης·

24.  τονίζει ότι ο βραδύς ρυθμός ανάπτυξης στην Ευρώπη αντανακλά την έλλειψη αποτελεσματικών μέτρων για τη μείωση της ανεργίας, την αύξηση του ενεργού πληθυσμού και την αύξηση της χαμηλής παραγωγικότητας·

25.  ζητεί από την Επιτροπή να μην ξεχνά ότι η κοινοτική νομοθεσία πρέπει να είναι διεθνώς συμβατή, ώστε να μην έχει δυσμενή επίδραση στην ανταγωνιστική θέση της ΕΕ και στο καινοτομικό δυναμικό των επιχειρήσεων της ΕΕ στην παγκόσμια αγορά·

26.  πιστεύει ότι, για να βελτιωθεί η ποιότητα της εκπαίδευσης, και δεδομένου ότι στα προσεχή χρόνια πολλά παιδιά μεταναστών με σχετικά χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης θα εισέλθουν στο σχολικό σύστημα, χρειάζεται: να αυξηθεί η προσφορά θέσεων στα δημοτικά σχολεία· να βελτιωθεί η γνώση ξένων γλωσσών, μαθηματικών και θετικών επιστημών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, λαμβανομένης υπόψη της υστέρησης των επιδόσεών μας έναντι των ανταγωνιστών, όπως επισημαίνει η έκθεση PISA του ΟΟΣΑ· να επιτευχθεί ένα ολοκληρωμένο μοντέλο επαγγελματικής κατάρτισης με συνεχή ενημέρωση των γνώσεων·

27.  καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μέτρα για τη βελτίωση της κινητικότητας των ερευνητών και την παροχή βελτιωμένης υποδομής, ώστε να προσελκύονται περισσότεροι σπουδαστές στις επιστημονικές σταδιοδρομίες· ζητεί επιπλέον μέτρα για τον εξοπλισμό των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων έτσι ώστε να επιτυγχάνονται τα υψηλότερα επίπεδα έρευνας, για την ενίσχυση της συνεργασίας ανάμεσα στα πανεπιστήμια και τον βιομηχανικό και εμπορικό τομέα, την προσαρμογή της παροχής εκπαίδευσης στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, την έμφαση στα προσόντα στους τομείς της μηχανικής και της υψηλής τεχνολογίας, και για την εξασφάλιση βελτιωμένης ανακοίνωσης, διάδοσης και εφαρμογής των αποτελεσμάτων της έρευνας·

28.  πιστεύει ότι οι προϋπολογισμοί της ΕΕ και των κρατών μελών πρέπει να αντανακλούν πιστότερα τις προτεραιότητες της στρατηγικής της Λισσαβώνας, ενισχύοντας την ικανότητα της ΕΕ για καινοτομία και έρευνα και εντείνοντας τις προσπάθειες στον τομέα της διά βίου μάθησης, συμπεριλαμβανομένης της χρησιμοποίησης πρόσθετων χρηματοδοτικών πόρων·

Υποδομές, μεταφορές και ενέργεια

29.  πιστεύει ότι η ανεπάρκεια των επενδύσεων είναι μία από τις αιτίες που εξηγεί τη διαφορά της ανταγωνιστικότητάς μας σε σχέση με τις ΗΠΑ, και καλεί συνεπώς τα κράτη μέλη να επανεστιάσουν τη δημόσια δαπάνη στις επενδύσεις που βελτιώνουν την οικονομική αποτελεσματικότητα και την παραγωγικότητα, όπως στους τομείς των υποδομών, της Ε&Α, της εκπαίδευσης, της δια βίου μάθησης, του αθλητισμού και της χρήσης των πόρων, καθώς και να μεταρρυθμίσουν τα φορολογικά τους συστήματα με στόχο την ενθάρρυνση της ανάπτυξης και των ιδιωτικών επενδύσεων σε νέες αειφόρες τεχνολογίες·

30.  προτρέπει τα κράτη μέλη να εμμείνουν στην πιστή τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων εκτέλεσης για τα έργα υποδομής μεταφορών (διευρωπαϊκά δίκτυα), απλουστεύοντας τις διοικητικές διαδικασίες και διοχετεύοντας εν ανάγκη περισσότερες επενδύσεις, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής για τις μεταφορές, η αποπεράτωση των έργων αυτών θα απαιτήσει 20 χρόνια αν διατηρηθεί ο σημερινός ρυθμός·

31.  προτρέπει τα κράτη μέλη να λάβουν απόφαση για μια νέα συνεκτική ενεργειακή πολιτική της ΕΕ κατά το Εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2006, με τρεις κύριους στόχους: εξασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού, αειφόρος ανάπτυξη και οικονομική ανταγωνιστικότητα· κατά συνέπεια προτείνει, πρώτον μια κοινή δράση για την ενίσχυση των πολιτικών και οικονομικών δεσμών με τις προμηθεύτριες χώρες, καθώς και τη δημιουργία μιας εσωτερικής ενεργειακής αγοράς της ΕΕ και κατάλληλου ανταγωνιστικού περιβάλλοντος χωρίς διακρίσεις για τους προμηθευτές και τους διανομείς ενέργειας· δεύτερον, την εξεύρεση ισορροπίας ανάμεσα στις εσωτερικές και τις εξωτερικές πηγές εφοδιασμού· τρίτον, την αποφυγή της διπλής μεταβλητότητας τιμής/ισοτιμίας μέσω της τιμολόγησης των βασικών προϊόντων και των ενεργειακών προμηθειών σε ευρώ· τέταρτον, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης· και πέμπτον, τη βαθμιαία εξάλειψη της εξάρτησης από το πετρέλαιο με τόνωση της έρευνας της ΕΕ που αποβλέπει στη μετάβαση σε ένα νέο, βιώσιμο ενεργειακό καθεστώς που θα βασίζεται στην αιολική ενέργεια, την υδροηλεκτρική ενέργεια, τη βιομάζα, την ηλιακή ενέργεια και τη γεωθερμική ενέργεια·

Καινοτομία και Ε&Α

32.  πιστεύει ότι ο ανταγωνισμός των εισαγωγών από αναδυόμενες οικονομίες και ο πειρασμός των επιχειρήσεων για εξωτερική ανάθεση εργασιών μπορούν να καταπολεμηθούν μόνο με την υποστήριξη μιας τεράστιας προσπάθειας έρευνας και καινοτομίας· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις όσον αφορά τη χρηματοδότηση της έρευνας εντός της Ένωσης· καλεί τα κράτη μέλη να διαθέσουν περισσότερους πόρους για την έρευνα και την καινοτομία και παράλληλα να εξασφαλίσουν την αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και να καθιερώσουν φορολογικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις και τα πανεπιστήμια που επενδύουν σε Ε&Α, δεδομένου ότι, σε σύγκριση με τις άμεσες επιδοτήσεις, τα κίνητρα αυτά αποτελούν καλύτερη εγγύηση ότι οι δημόσιοι πόροι θα χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη επιτυχημένων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών·

33.  πιστεύει ότι μια συντονισμένη πολιτική της ΕΕ για την καινοτομία συγκαταλέγεται στους ακρογωνιαίους λίθους της δημιουργίας πλούτου, της ανάπτυξης και της απασχόλησης, ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και συμβάλλει στην επίτευξη του γενικού στόχου της βιώσιμης ανάπτυξης·

Ενίσχυση του ανταγωνισμού και μεταρρύθμιση των αγορών υπηρεσιών

34.  πιστεύει σε μια σθεναρή πολιτική ανταγωνισμού· ζητεί να αναθεωρηθούν τα κριτήρια κατανομής των υποθέσεων ανταγωνισμού μεταξύ εθνικών αρχών ανταγωνισμού και Επιτροπής, καθώς και να ανανεωθούν οι εθνικές νομοθεσίες ώστε να εγγυώνται: ασφάλεια δικαίου· πολιτική ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών· διαφάνεια και υπευθυνότητα· και συνεκτικότητα με τη νομοθεσία της ΕΕ·

35.  επισημαίνει ότι είναι απαραίτητη η υλοποίηση ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς υπηρεσιών, όπως προβλέπεται από τη Συνθήκη ΕΚ, προκειμένου να ενισχυθεί ένας τομέας που έχει ζωτική σημασία για το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας και ιδιαίτερα για την οικονομική ανάπτυξη των νέων κρατών μελών·

36.  χαιρετίζει το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τις κρατικές ενισχύσεις και πιστεύει ότι η αύξηση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας των κρατικών ενισχύσεων μπορεί να ωφελήσει την ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την καινοτομία και την Ε&Α· πιστεύει συγχρόνως ότι πρέπει να αναθεωρηθούν και τα φορολογικά κίνητρα, στον βαθμό που αποτελούν μια εναλλακτική δυνατότητα έναντι των επιχορηγήσεων ή των απευθείας επιδοτήσεων·

37.  ζητεί ένα μελλοντοστρεφές πρόγραμμα ενεργειών για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, το οποίο να εστιάζεται: στην επίτευξη ενιαίας ζώνης πληρωμών σε ευρώ έως το 2010· σε μια επανεξέταση της ασφαλιστικής φερεγγυότητας (Φερεγγυότητα ΙΙ)· σε μια πρόταση για τις διασυνοριακές τραπεζικές συγχωνεύσεις, με στόχο τη διευκόλυνση της ενοποίησης και την αποφυγή συγκρούσεων των εποπτικών αρχών του κράτους καταγωγής και του κράτους υποδοχής· σε μια πρόταση για την ενυπόθηκη πίστη· και στην έγκριση της οδηγίας για την καταναλωτική πίστη·

38.  θεωρεί ότι, σε μια ολοκληρωμένη χρηματοπιστωτική αγορά, και λαμβάνοντας υπόψη την ταχύτητα με την οποία οι εταιρείες αλλάζουν έδρα, την καταιγιστική αύξηση των διεθνών ροών κεφαλαίου και την ταχύτητα με την οποία πραγματοποιούνται οι επενδύσεις, είναι απαραίτητη μια αποτελεσματική εποπτεία και η στενή συνεργασία ανάμεσα στα ρυθμιστικά και εποπτικά όργανα των κρατών μελών, παρά το ότι είναι σκόπιμος ο περαιτέρω προβληματισμός σχετικά με το ποιο είναι το προσφορότερο εποπτικό και ελεγκτικό μοντέλο στην ΕΕ για τις τράπεζες, τις ασφάλειες και τους χρηματοπιστωτικούς τίτλους·

o
o   o

24. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στους κοινωνικούς εταίρους.

• [1]  ΕΕ C 67 E, 17.3.2004, σελ. 295.
• [2]  ΕΕ C 104 E, 30.4.2004, σελ. 1061.
• [3]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2005)0209.
• [4]  Φθινόπωρο 2005, αριθ. 5/2005

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Οι συζητήσεις για τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών (ΓΠΟΠ) έχουν πλούσια παράδοση στη Συνέλευση αυτή, εξίσου πλούσια με τον κατάλογο των συστάσεων που δεν έχουν υιοθετηθεί από το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη. Και μόνο η ανάγκη του Κοινοβουλίου να μνημονεύσει τέτοιες αθετήσεις δικαιολογεί την ανάγκη μιας νέας έκθεσης, έστω κι αν η Επιτροπή αποφάσισε να αφήσει αμετάβλητες τις περυσινές ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση 2005-2008.

Είναι όμως επιπλέον προφανές ότι, μετά την τελευταία μας συζήτηση επί της έκθεσης Goebbels το 2005, έχουν προκύψει νέοι σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να σχολιαστούν. Η θνησιγενής Συνταγματική Συνθήκη περιορίζεται σε αναδιατύπωση των υπαρχουσών διατάξεων στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα. Η πρόθεση της Αυστριακής Προεδρίας να ξανανοίξει μια περίοδο προβληματισμού για το κείμενο αναγκάζει και το Κοινοβούλιο να εξετάσει τα θέματα αυτά. Η συμφωνία για τις δημοσιονομικές προοπτικές, που σήμερα βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση, καθορίζει ένα νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, το οποίο αναπόφευκτα επηρεάζει τους ΓΠΟΠ· ακόμα περισσότερο μάλιστα αν λάβουμε υπόψη ότι αποφασίστηκε στο Hampton Court να γίνει μια εκ βάθρων επανεξέταση του προϋπολογισμού της Ένωσης σε πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει αυξήσει τα επιτόκια για πρώτη φορά σε περισσότερο από πέντε χρόνια, και συνεπώς το νομισματικό πλαίσιο μέσα στο οποίο συζητείται η παρούσα έκθεση είναι σαφώς διαφορετικό από τα προηγούμενα χρόνια. Το σημερινό δημοσιονομικό περιβάλλον διαφέρει ακόμα κατά το ότι σήμερα συζητούμε τους ΓΠΟΠ στο πλαίσιο ενός ανανεωμένου Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ). Για πρώτη φορά έχουμε πάνω στο τραπέζι και τα εθνικά σχέδια μεταρρυθμίσεων, τα οποία επιχειρούν να συνοψίσουν την πρόοδο που έχει συντελεσθεί στην κατεύθυνση της επίτευξης των στόχων της Λισσαβώνας. Όλοι αυτοί οι λόγοι δικαιολογούν και με το παραπάνω την ανάγκη μιας κοινοβουλευτικής έκθεσης στη σημερινή συγκυρία.

Μετά την έγκριση της έκθεσης Goebbels, ορισμένα ζητήματα που είχαν ήδη εντοπιστεί απέσπασαν μεγαλύτερη προσοχή από το κοινό και τους αρμόδιους για χάραξη πολιτικής: η γήρανση του πληθυσμού, οι συνέπειες της παγκοσμιοποίησης, καθώς και η ενεργειακή κρίση που υπάρχει κίνδυνος να γίνει ανεξέλεγκτη αν εξακολουθήσουν να χειροτερεύουν οι εντάσεις με τις χώρες παραγωγής.

· Ορισμένες πρόσφατα δημοσιευμένες μελέτες (ιδίως η ειδική έκθεση της Επιτροπής αριθ. 4/2005 για την ευρωπαϊκή οικονομία) περιγράφουν εύγλωττα τις απειλές κατά του ευρωπαϊκού κράτους ευημερίας ή, με άλλα λόγια, τις μελλοντικές δυσκολίες της χρηματοδότησής του: στα επόμενα χρόνια η αύξηση του πληθυσμού θα είναι μικρή και θα υπάρχουν ολοένα λιγότεροι νέοι άνθρωποι εργάσιμης ηλικίας και ολοένα περισσότεροι αποκλεισμένοι από την αγορά εργασίας για λόγους ηλικίας· οι δαπάνες για συντάξεις, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και μακροπρόθεσμη φροντίδα θα απαιτούν μεγαλύτερους δημοσιονομικούς πόρους προκειμένου να καλύπτονται οι ηλικιωμένοι συμπολίτες μας· οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης δεν θα συνεχίσουν να αυξάνονται με τον σημερινό ρυθμό επειδή, αφενός, θα υπάρχουν ολοένα λιγότεροι νέοι που θα εντάσσονται στην αγορά εργασίας και, αφετέρου, οι εισφορές δεν μπορούν να αυξηθούν αν θέλουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί σε παγκόσμιο οικονομικό επίπεδο.

· Οι συνέπειες της παγκοσμιοποίησης –διαφοροποίηση των παραγωγικών διαδικασιών και το γεγονός ότι οι εταιρείες λειτουργούν σε διαφορετικές χώρες ταυτόχρονα– δεν είναι καινούργιες, αλλά απέκτησαν μεγαλύτερη σπουδαιότητα αυτή τη χρονιά. Το Κοινοβούλιό μας έχει συζητήσει αναλυτικά το ζήτημα των εισαγωγών από τις αναδυόμενες χώρες (υφαντουργικά προϊόντα, υποδήματα κτλ.), το πρόβλημα της μετεγκατάστασης επιχειρήσεων και της εξωτερικής ανάθεσης εργασιών, την απαιτούμενη προσαρμογή της ευρωπαϊκής γεωργίας στους νέους καιρούς, τον αντίκτυπο του ηλεκτρονικού εμπορίου και του Ιντερνέτ στην ανάπτυξη των υπηρεσιών.

· Κάτω από τον μεγεθυντικό φακό του Κοινοβουλίου έχει μπει και η ανάγκη να έχουμε οικονομική ανάπτυξη συμβατή με την προστασία του περιβάλλοντος. Η βιώσιμη ανάπτυξη γίνεται ολοένα περισσότερο μια υπερισχύουσα αρχή που πρέπει να διαποτίζει όλους τους νομοθετικούς τομείς, είτε πρόκειται για τη γεωργία, είτε για την οικονομική πολιτική, είτε για την ενέργεια, είτε για τις μεταφορές· ακόμα περισσότερο μάλιστα σήμερα, λόγω της αύξησης των τιμών του πετρελαίου και της πολιτικής αστάθειας σε πολλές χώρες παραγωγής, δηλαδή δύο ζητημάτων που υπογραμμίζουν με επώδυνο τρόπο την υπέρμετρη εξάρτηση της Ένωσης από εξωτερικές μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Σε όλα τα έγγραφα της Κοινότητας επιβεβαιώνεται ότι η ανάπτυξη της ΕΕ βρίσκεται κάτω από τις δυνατότητές της και αισθητά κάτω από τις ΗΠΑ. Στα έγγραφα αυτά επιβεβαιώνεται επίσης ότι η ΕΕ είναι λιγότερο προετοιμασμένη από τις ΗΠΑ, και από ορισμένες απόψεις ακόμα και από αναδυόμενες χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της νέας εποχής. Ωστόσο, τα έγγραφα αυτά φαίνεται απλώς να μεταθέτουν την ευθύνη σε άλλους: επομένως, κατά την άποψη του εισηγητή, έχει φτάσει η στιγμή να απαριθμήσουμε απερίφραστα όλα αυτά τα εμπόδια που καθηλώνουν την οικονομική μας ανάπτυξη, να προσδιορίσουμε με ακρίβεια ποιες ενέργειες χρειάζονται για την υπερπήδησή τους και να χαράξουμε ένα σαφές και ακριβές χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης.

Οι κακές επιδόσεις της ευρωπαϊκής οικονομίας έχουν ποικίλα αίτια. Αλλά οι περισσότερες από τις εξεταζόμενες προτάσεις και έγγραφα φαίνεται να συμφωνούν ότι η Ευρώπη πάσχει από υπερβολικές ρυθμιστικές παρεμβάσεις, οι οποίες κάνουν την οικονομία μας λιγότερο ευέλικτη από την αμερικανική. Συμφωνούν επίσης ότι έχουμε λιγότερες παγκοσμίως κορυφαίες εταιρείες από τις ΗΠΑ και ότι οι ΜΜΕ μας αναπτύσσονται λιγότερο στα πρώτα χρόνια τους από τις δικές τους ΜΜΕ. Συμφωνούν επιπροσθέτως στο γεγονός ότι η δημογραφική μας ανάπτυξη είναι ασθενέστερη και ότι έχουμε χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης και παραγωγικότητα της εργασίας. Το τελευταίο οφείλεται στο ότι έχουμε λιγότερες υποδομές, αφιερώνουμε λιγότερους πόρους στις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, δεν διαθέτουμε αρκετή τεχνολογική καινοτομία και δεν αφιερώνουμε αρκετούς πόρους στην εκπαίδευση και στην επαγγελματική κατάρτιση.

Σε όλες τις συζητήσεις μας –και εν προκειμένω η συζήτηση για το Σύνταγμα αποτελεί εύγλωττο παράδειγμα– σπαταλάμε τεράστια ενέργεια εξετάζοντας τα θεσμικά ή διαδικαστικά ζητήματα· πολύ περισσότερη απ’ όση αφιερώνουμε στον προβληματισμό για τα αίτια της σχετικής παρακμής της ευρωπαϊκής οικονομίας και τα διορθωτικά μέτρα που θα αντέστρεφαν αυτή την τάση.

Ένας από τους κυριότερους στόχους της παρούσας έκθεσης ήταν να αποφύγει τις καθαρά ρητορικές δηλώσεις και να εστιασθεί σε συστάσεις που έχουν σαφείς κανονιστικές συνέπειες. Επιπλέον, η έκθεση τονίζει όσα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα ο εισηγητής πιστεύει ότι θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνονται στη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής για να βοηθηθούν τα κράτη μέλη να εγκαινιάσουν μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης και δυναμισμού, όπως συμφωνήθηκε στη Λισσαβώνα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως το μοναδικό θεσμικό όργανο κλίμακας ΕΕ που εκλέγεται από τους πολίτες, αποτελεί το κατάλληλο βήμα για την αποτίμηση και ανάλυση των στρατηγικών και των μέτρων που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη με στόχο την επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας: προπαρασκευαστική έκθεση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής για το 2006
Αριθ. διαδικασίας	2006/2047(INI)
Κανονιστική βάση	ECON 16.3.2006
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας Ημερομηνία αναγγελίας στην ολομέλεια της έγκρισης εκπόνησης	EMPL 16.3.2006
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει   Ημερομηνία της απόφασης	EMPL 15.3.2006
Ενισχυμένη συνεργασία   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια
Εισηγητής(ές)   Ημερομηνία ορισμού	José Manuel García-Margallo y Marfil 16.11.2005
Εισηγητής(ές) που αντικαταστάθηκε(καν)
Εξέταση στην επιτροπή	31.1.2006	20.2.2006			20.3.2006
Ημερομηνία έγκρισης	21.3.2006
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+ : - : 0 :			38 2 2
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Zsolt László Becsey, Pervenche Berès, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Ieke van den Burg, David Casa, Jan Christian Ehler, Jonathan Evans, Elisa Ferreira, José Manuel García-Margallo y Marfil, Jean-Paul Gauzès, Robert Goebbels, Gunnar Hökmark, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Sophia in 't Veld, Othmar Karas, Piia-Noora Kauppi, Wolf Klinz, Christoph Konrad, Guntars Krasts, Astrid Lulling, Gay Mitchell, Cristobal Montoro Romero, Joseph Muscat, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Dariusz Rosati, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Manuel António dos Santos, Margarita Starkevičiūtė, Ivo Strejček.
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	Katerina Batzeli, Jorgo Chatzimarkakis, Harald Ettl, Ján Hudacký, Alain Lipietz, Jules Maaten, Vladimír Maňka, Poul Nyrup Rasmussen, Corien Wortmann-Kool.
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία
Ημερομηνία κατάθεσης	23.3.2006
Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα)	...