SPRAWOZDANIE w sprawie niedyskryminacji i równych szans dla wszystkich – strategia ramowa
18.5.2006 - (2005/2191(INI))
Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
Sprawozdawca: Tatjana Ždanoka
Sprawozdawca komisji opiniodawczej (*):
Claire Gibault, Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia
(*) Ściślejsza współpraca między komisjami - art. 47 Regulaminu
PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie niedyskryminacji i równych szans dla wszystkich – strategia ramowa
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 13 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, przekazujący tejże kompetencje związane z podejmowaniem środków koniecznych do zwalczania wszelkich form dyskryminacji opartej na płci, pochodzeniu rasowym lub etnicznym, religii, przekonaniach, niepełnosprawności, wieku lub orientacji seksualnej,
– uwzględniając dyrektywę 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych[1],
– uwzględniając dyrektywę 2000/43/WE Rady z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne[2] oraz dyrektywę 2000/78/WE Rady z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy[3], zakazujące wszelkiej dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej opartej na pochodzeniu rasowym lub etnicznym, religii, przekonaniach, niepełnosprawności, wieku i orientacji seksualnej,
– uwzględniając art. 21 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej zakazujący wszelkich form dyskryminacji opartej między innymi na płci, pochodzeniu rasowym, etnicznym lub społecznym, kolorze skóry, cechach genetycznych, języku, religii, przekonaniach, opiniach politycznych i innych, przynależności do mniejszości narodowej, zasobach finansowych, urodzeniu, niepełnosprawności, wieku i orientacji seksualnej,
– uwzględniając różnorakie instrumenty prawne przyjęte w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych i Rady Europy, zakazujące wszelkich form dyskryminacji z zakresu przynależnych praw, w szczególności zaś Europejską Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Wolności Podstawowych oraz konwencję ramową Rady Europy o ochronie mniejszości narodowych,
– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Niedyskryminacja i równe szanse dla wszystkich – strategia ramowa” (COM(2005)0224),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 kwietnia 2005 r. w sprawie sytuacji Romów w Unii Europejskiej[4]
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 czerwca 2005 r. w sprawie ochrony mniejszości i polityki zwalczania dyskryminacji w rozszerzonej Europie[5] ;
– uwzględniając przedstawione przez sieć ekspertów z zakresu praw podstawowych sprawozdanie roczne za rok 2004 oraz opublikowane w tym samym roku sprawozdanie tematyczne w sprawie mniejszości,
– uwzględniając art. 45 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A6‑0189/2006),
A. mając na uwadze, że walka z dyskryminacją stanowi podstawę wszelkiego rodzaju polityki integracyjnej stawiającej sobie za cel wypracowanie spójności społecznej i stanowiącej instrument niezbędny do zwalczania wykluczenia społecznego,
B. mając na uwadze, że dyskryminacja wynika w znacznej mierze z niewiedzy i strachu przed innymi, czemu przeciwdziałać należy u źródła poprzez prowadzenie konkretnych działań polegających na propagowaniu od najmłodszych lat tolerancji i różnorodności, a także stwierdzając, że w zakresie tym programy Sokrates, Leonardo i Młodzież odgrywać mogą decydującą rolę,
C. mając na uwadze, że zdaniem Europejskiego Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii rozpowszechnianie przez krajowe władze publiczne praktycznych informacji z zakresu niedyskryminacji na szczeblu krajowym ma ograniczony zakres, który należy rozszerzyc i objać nim grupy docelowe oraz wspierające je organizacje pozarządowe; mając na uwadze, że rządy z większym przekonaniem powinny uznawać, iż społeczeństwo obywatelskie może być właściwym partnerem w zwalczaniu dyskryminacji rasowej, oraz że powinny wspierać wszelkie działania polityczne mające na celu zapobieganie dyskryminacji,
D. mając na uwadze, że art. 21 Karty Praw Podstawowych, ujęty w ramach art. II-81 Traktatu Konstytucyjnego, ma zakres szerszy niż art. 13 Traktatu WE i wymienia nieuwzględione wcześniej motywy dyskryminacji, takie jak kolor skóry, pochodzenie społeczne, cechy genetyczne, język, przekonania polityczne i inne, przynależność do mniejszości narodowej, zasoby finansowe i urodzenie; wyrażając tym bardziej żal, iż wspomniana szersza definicja nie przekłada się na instrumenty prawnie wiążące odnośnie określonych działań,
E. mając na uwadze, że jak ostatnio przypomnieli przedstawiciele sieci ekspertów, przy wdrażaniu instrumentów legislacyjnych przyjętych na podstawie art. 13 Traktatu WE państwa członkowskie winny zobowiązać się do przestrzegania praw podstawowych uznanych za ogólne zasady będące podstawą prawa wspólnotowego, w tym również praw, swobód i zasad określonych w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej,
F. będąc świadomym, iż uprzywilejowanie w ramach uregulowań prawnych niektórych rodzajów dyskryminacji wprowadza pewną hierarchizację motywów tejże dyskryminacji, co jest niedopuszczalne,
G. przypominając, iż istnieją różne rodzaje podejścia do kwestii dyskryminacji, uzależnione od kontekstu indywidualnego bądź grupowego, a także iż ochrona indywidualnych praw obywateli nie przebiega w oparciu o te same środki co ochrona grup osób,
H. mając na uwadze, że istotne jest zdefiniowanie, co oznaczają działania pozytywne przed podjęciem decyzji o zmianie przepisów, a w przypadku podjęcia takiej decyzji, określenie jak zostaną zmienione; mając na uwadze, że działania pozytywne oznaczają środki podejmowane w celu przeciwdziałania nierówności i niezgodnej z prawem dyskryminacji i stanowią instrument propagowania równego udziału ludzi w sektorach i na szczeblach, gdzie ważne jest sprawiedliwe rezprezentowanie całego społeczenstwa; podkreślając, że kwestia ta nie powinna ograniczać się wyłącznie do spraw związanych z zatrudnieniem, a także, iż powinna ona wykraczać poza zasadę równości płci,
I. mając na uwadze, że należy działać na rzecz społeczeństwa bez dyskryminacji poprzez edukację promującą pokój, brak przemocy i dialog międzykulturowy,
J. będąc świadomym, iż w celu wykorzenienia wcześniejszej niesprawiedliwości i dyskryminacji konieczne może okazać się tymczasowe zastosowanie działań pozytywnych, związanych z ,,proaktywnym’’ aspektem pojęcia sprawiedliwości i mogących przyjmować bardzo różne formy; przypominając, że wprowadzenie kwot procentowych winno być postrzegane jako środek nadzwyczajny, stosowany wyłącznie zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich i przy poszanowaniu zasady proporcjonalności,
K. mając na uwadze, że w przypadku niektórych szczególnie poszkodowanych grup społecznych, takich jak Romowie, osoby, których prawa są naruszane i bezpaństwowcy, wprowadzenie działań pozytywnych lub uregulowań specjalnych, jest niezbędne w celu zagwarantowania ich skutecznego udziału w życiu społecznym, szczególnie zaś w życiu politycznym, w sposób umożliwiający im wpływanie na decyzje ich dotyczące,
L. zwracając uwagę na fakt, iż w niektórych państwach członkowskich umieszczanie dzieci romskich w klasach specjalnych lub też w ośrodkach dla osób upośledzonych umysłowo przypomina formę dyskryminacji rasowej, czemu należy bezzwłocznie przeciwdziałać za pomocą polityki desegregacji,
M. mając na uwadze zachęty do wprowadzania działań pozytywnych na rzecz członków szczególnie poszkodowanych społeczności mniejszościowych kierowane przez Komitet Doradczy Konwencji Ramowej,
N. mając na uwadze, że Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ wyraża przekonanie, iż obowiązkiem państw będących stronami Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ jest zapewnienie właściwego preferencyjnego traktowania osób niepełnosprawnych, co związane jest z osiągnięciem wyznaczonych celów z zakresu pełnego udziału wszystkich osób niepełnosprawnych w życiu społecznym,
O. mając na uwadze, że Europejskie Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii stwierdza, iż rzeczywisty wymiar i charakter problemów natury rasistowskiej pozostaje trudny do określenia ze względu na brak lub też nieefektywność zarówno oficjalnego, jak i nieoficjalnego zbierania danych w państwach członkowskich,
P. mając na uwadze, że Europejskie Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii podkreśla, że bez oficjalnych danych statystycznych dotyczących pochodzenia etnicznego i narodowego oraz wyznawanej religii trudno będzie zapewnić dokładny wgląd w zagadnienia o charakterze dyskryminacyjnym oraz prawidłowość podejmowanych w tym zakresie działań, a brak wystarczających danych statystycznych służących odzwierciedlaniu i ocenie poziomu dyskryminacji uniemożliwia ustanowienie strategii niedyskryminacji opartej między innymi na działaniach pozytywnych na rzecz określonych grup,
Q. przypominając, że przetwarzanie danych o charakterze osobowym regulowane jest na poziomie wspólnotowym w ramach dyrektywy 95/46/WE, a także iż, jak podkreślili to członkowie sieci eksperckiej, nie istnieje konflikt pomiędzy ochroną danych osobowych a monitorowaniem zjawiska dyskryminacji za pomocą metod statystycznych, z zastrzeżeniem, iż celem takiego monitorowania jest pozyskanie większej wiedzy na temat występowania nadreprezentacji lub niedostatecznej reprezentacji niektórych grup w konkretnych sektorach lub na niektórych szczeblach, a także dokonywanie, w celu określenia potrzeb i najskuteczniejszego rodzaju działań, pomiarów osiąganych postępów,
R. mając na uwadze, że w celu stwierdzenia przypadków dyskryminacji pośredniej, wyraźnie zakazanej uregulowaniami wspólnotowymi, konieczna jest możliwość oparcia się na wiarygodnych danych statystycznych, szczególnie w przypadku niektórych grup o szczególnych cechach charakterystycznych, oraz że w przypadku braku właściwych danych potencjalne ofiary dyskryminacji pośredniej zostają de facto pozbawione narzędzia niezbędnego do uznania ich praw,
S. podkreślając, że interpretacja elementów umożliwiających ewentualne stwierdzenie dyskryminacji bezpośredniej i pośredniej dokonywana jest zgodnie z prawem krajowym lub praktykami krajowymi, a także iż w chwili obecnej odwoływanie się do danych statystycznych jako dowodu w sprawach dyskryminacji pośredniej pozostaje w gestii państw członkowskich, co prowadzi nie tylko do dysproporcji, lecz wręcz do niemożności napiętnowania niektórych form dyskryminacji bezpośredniej w krajach nieuznających tego rodzaju praktyki;
T. podkreśla, że podstawowe warunki zapewniające odpowiednią integrację wszystkich członków społeczeństwa to równość i prawo do życia wolnego od dyskryminacji i rasizmu; mając na uwadze, że działania UE odnoszące się do integracji i dyskryminacji powinny być spójne; mając na uwadze, że „integracja” – przy jednoczesnym przestrzeganiu tradycji i norm kulturowych państw członkowskich – powinna opierać się na wszechstronnym podejściu, zgodnie z przyjętymi przez państwa członkowskie w 2004 r. podstawowymi wspólnymi zasadami w sprawie integracji,
Kwestie ogólne
1. wyraża przekonanie, że poza wprowadzeniem właściwych instrumentów prawnych oraz sposbów odwołania, zwalczanie dyskryminacji musi bezwzględnie opierać się na edukacji, promowaniu najlepszych praktyk i kampaniach skierowanych do ogółu społeczeństwa oraz w tych dziedzinach i sektorach, w których dochodzi do dyskryminacji; podkreśla, że zwalczanie dyskryminacji powinno się także opierać na uświadamianiu konsekwencji społecznych i gospodarczych tego zjawiska, wspieranym przez organizacje pozarządowe, które państwa członkowskie winny ściśle powiązać z prowadzoną polityką przeciwdziałania dyskryminacji;
2. uważa, że kwestią o podstawowym znaczeniu jest podanie jasnej definicji pozytywnych działań oraz zwrócenie uwagi, że pozytywne działania nie są równoznaczne z pozytywną dyskryminacją; zauważa, ze konkretne przykłady pozytywnych działań to między innymi przegląd polityki i działań z zakresu zatrudnienia w celu zidentyfikowania i usunięcia tych, które prowadzą do dyskryminacji; podjęcie kroków w celu zaproponowania rozwiązań pokrzywdzonym grupom społecznym; obranie za cel zapewnienia większej ilości przedstawicieli pokrzywdzonych grup społecznych wśród ogółu pracowników; lub zapewnienie wsparcia na rzecz pomocy pokrzywdzonym grupom społecznym w uczestniczeniu w życiu społecznym;
3. wyraża przekonanie, że istotne jest zbieranie oraz zapewnianie rozpowszechniania informacji poprzez analizy porównawcze z zakresu dobrych praktyk wprowadzanych w państwach członkowskich w celu zwalczania dyskryminacji, wśród których pewne mają większy zasięg, są silniejsze i bardziej zakorzenione od innych, a także że w tym kontekście pożądane byłoby wzmocnienie sieci organów krajowych odpowiedzialnych za tę sprawę (Equinet) i zachęcanie do udziału wszystkich państw członkowskich; wyraża również przekonanie, że zbieranie i rozpowszechnianie informacji, a także koordynacja oraz inicjowanie działań mogłoby zostać w przyszłości powierzone Agencji Praw Podstawowych;
4. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji związaną z ustanowieniem Europejskiego Roku Równych Szans (2007), a także wyraża życzenie, by inicjatywa ta przyczyniła się do zwiększenia poziomu świadomości co do różnychh form dyskryminacji, w tym wielokrotnej dyskryminacji, oraz do zwiększenia wiedzy na temat dostępnych sposobów odwołania się; wyraża jednak życzenie, by w przyszłości tego rodzaju inicjatywy przygotowywane były z większym wyprzedzeniem; ponawia swój apel do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie równego poruszania problemów i zwalczania wszelkich form dyskryminacji i przypomina Komisji jej obietnicę i zobowiązanie do szczegółowego monitorowania tej sprawy i informowania Parlamentu o jego wynikach; w dalszym ciągu wyraża żal w związku z przyznaniem nieadekwatnych funduszy na rzecz Roku w świetle wagi zwalczania dyskryminacji; zważywszy na fakt, że dialog międzykulturowy obejmuje elementy zwalczania dyskryminacji, zwraca się o kontynuowanie działań rozpoczętych w roku 2007 w ramach Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego (2008);
5. wzywa Komisję do promowania edukacji na rzecz pokoju i braku przemocy oraz pedagogiki dialogu międzykulturowego;
6. wyraża żal, że Karta Praw Podstawowych nadal nie została uznana za prawnie wiążącą i wzywa do zmiany tej sytuacji; nalega, by Komisja, w ramach wykonywania dokładnych i systematycznych kontroli, których przeprowadzenia się podjęła celem ustalenia zgodności wydawanych przepisów i aktów prawnych z Kartą Praw Podstawowych, zwróciła szczególną uwagę na wykrycie wszelkich form dyskryminacji (bezpośredniej, a w szczególności pośredniej), którą przyjęcie tych aktów moze spowodować dla różnych osób; uważa, że Komisja powinna przeprowadzać analizę wpływu każdego wniosku legislacyjnego ze względu na możliwość dyskryminacji, tak aby zapewnić spójność działań dyrekcji generalnych Komisji; wyraża przekonanie, że Agencja Praw Podstawowych winna być bezpośrednio zaangażowana w przeprowadzane w związku z tym analizy wpływu;
7. podobnie jak Komisja wyraża przekonanie, że w celu zaradzenia wyraźnej niesprawiedliwości przybierającej charakter „endemiczny”, „strukturalny”, bądź też „kulturowy”, a tym samym przywrócenia poważnie zachwianej równowagi, w niektórych przypadkach może okazać się konieczne tymczasowe odstąpienie od zasady równości jednostkowej na rzecz „sprawiedliwości dystrybucyjnej” grupiy osób, przy jednoczesnym wprowadzeniu w życie tak zwanych działań pozytywnych;
8. podkreśla, że pojęcia „działania pozytywnego”, „równości wspieranej”, czy też „sprawiedliwości dystrybucyjnej” mają zasadniczo ten sam zakres, a jego punktem wyjściowym jest uznanie, iż w niektórych przypadkach właściwe zwalczanie dyskryminacji implikuje aktywne interweniowanie władz mające na celu przywrócenie zachwianej równowagi; podkreśla, że tego rodzaju interwencji nie należy identyfikować z jakąkolwiek formą dyskryminacji, nawet „pozytywną”, a także iż definicji działania pozytywnego nie należy ograniczać do wprowadzenia kwot procentowych; przypomina, że wspomniane działania mogą przybierać niezmiernie różne formy, takich na przykład jak gwarantowanie rozmów kwalifikacyjnych, priorytetowy dostęp do ścieżek kształcenia umożliwiających integrację w ramach zawodów, w których pewne kategorie osób nie są odpowiednio reprezentowane, komunikowanie niektórym społecznościom ogłoszeń o pracy w pierwszej kolejności oraz branie pod uwagę doświadczenia zawodowego, nie zaś wyłącznie posiadanych dyplomów;
9. przypomina, że zasada równego traktowania nie uniemożliwia państwom członkowskim utrzymywania bądź wprowadzania środków specjalnych, mających na celu zapobieganie lub kompensowanie niekorzyści związanych z motywami dyskryminacji określonymi w art. 13 Traktatu WE; nalega również, by zakres wspomnianych środków specjalnych rozszerzony został na wszystkie dziedziny, w których zaobserwowano poważne nierówności, niezależnie od tego czy kwestia dotyczy edukacji, opieki zdrowotnej, zakwaterowania, dostępu do towarów i usług, czy też innych sektorów;
10. jest świadom, iż niskie wskaźniki reprezentacji niektórych grup w ramach danych kategorii zatrudnienia mogą powodować skutek odwrotny od zamierzonego w postaci demotywacji do nabywania umiejętności niezbędnych przy dostępie do konkretnego zawodu, co z kolei wywołuje zjawisko błędnego koła; w związku z powyższym zaleca zwrócenie szczególnej uwagi na te kwestie przez grupę wysokiego szczebla ds. mniejszości etnicznych na rynku pracy, która ma złożyć swoje sprawozdanie do końca 2006 r., umożliwienie zaistnienia warunków pozwalających wszelkim kategoriom osób na dostęp do wszystkich rodzajów oraz poziomów kształcenia i szkolenia, w każdym wieku, poczynając od dzieciństwa, przy jednoczesnym podejmowaniu w niezbędnych przypadkach działań pozytywnych z myślą o integracji w ramach cyklów kształcenia, uniwersyteckiego bądź ustawicznego poszkodowanych grup, które w innym przypadku nie miałyby odpowiedniego dostępu;
11. podkreśla konieczność zagwarantowania migrantom pochodzenia romskiego oraz osobom niebędącym obywatelami danego państwa równości w zakresie praw społecznych i politycznych; zachęca państwa członkowskie oraz kraje kandydujące do wypracowania strategii mającej na celu zwiększenie udziału Romów i bezpaństwowców w wyborach, zarówno w formie biernej jak i czynnej, na wszystkich poziomach;
12. zachęca te z państw członkowskich, które jeszcze nie posiadają organu administracyjnego specjalizującego się w sprawach równości i walki z dyskryminacją na szczeblu krajowym, do utworzenia go; podkreśla, że organ taki powinien być niezależny i dysponować środkami niezbędnymi do udzielania ofiarom dyskryminacji pomocy w postępowaniach sądowych; uważa, że organ taki powinien również mieć prawo do prowadzenia dochodzeń w zgłasznych im sprawach;
Zbieranie danych statystycznych
13. wyraża przekonanie, że dyrektywa 95/46/WE, nie stanowiąca przeszkody dla zbierania danych osobowych związanych między innymi z pochodzeniem etnicznym lub wyznaniem religijnym, ustanawia dostateczną i pożądaną ochronę przeciwko nadużyciom w wykorzystaniu danych wrażliwych gromadzonych dla potrzeb statystycznych;
14. uznaje, że pomimo względów kulturowych, historycznych lub konstytucyjnych, baza danych na temat sytuacji mniejszości i pokrzywdzonych grup społecznych jest kontrowersyjna i że uaktualniona baza danych jest niezbędna aby podejmować działania i tworzyć przepisy w zakresie zwalczania dyskryminacji;
15. wyraża przekonanie, że pożądane jest, by ustanowiona w myśl dyrektywy 95/46/WE Grupa Artykułu 29 wydała opinię mającą na celu uściślenie postanowień dyrektywy mogących utrudniać zbieranie danych statystycznych odnoszących się do niektórych kategorii osób, zapewniając tym samym jednolitą interpretację uregulowań we wszystkich państwach członkowskich;
16. zwraca uwagę na fakt, iż po zapewnieniu dla celów statystycznych anonimowości danych osobowych, informacji zawartych w odnośnych statystykach nie należy już postrzegać jako danych o charakterze osobowym; przypomina, że istnieją właściwe techniki, zapewniające anonimowość i tradycyjnie wykorzystywane przy naukach społecznych, pozwalające na utworzenie bazy danych statystycznych opartych na kryteriach uznawanych za wrażliwe;
17. z satysfakcją zauważa, że Komisja Europejska nosi się z zamiarem wypracowania, przy współpracy z władzami krajowymi oraz innymi zainteresowanymi stronami, narzędzi statystycznych przeznaczonych do oceny przypadków dyskryminacji; z zainteresowaniem oczekuje na publikację instrukcji z zakresu zbierania danych przewidzianą na rok 2006;
18. przypomina, że pojęcie dyskryminacji pośredniej jest ściśle związane z kryteriami ilościowymi, a co za tym idzie utrudnianie zbierania danych statystycznych związanych z niektórymi cechami charakterystycznymi, przy powoływaniu się na uregulowania z zakresu ochrony danych o charakterze osobowym, jest bezproduktywne, jako że bez tych danych dostarczanie dowodów na istnienie dyskryminacji pośredniej okazuje się niemożliwe;
19. wyraża przekonanie, że w celu skutecznego zwalczania wszelkich form dyskryminacji pośredniej, a tym samym dokonania właściwej transpozycji zakazujących ich dyrektyw wspólnotowych, konieczne jest umożliwienie dostarczania materiałów dowodowych w postaci danych statystycznych;
20. zwraca się do państw członkowskich o rozwinięcie narzędzi statystycznych w sposób pozwalający na dysponowanie danymi związanymi z zatrudnieniem, zamieszkaniem, edukacją i dochodami każdej kategorii osób mogącej podlegać dyskryminacji opartej na jednym z kryteriów wymienionych w art. 13 Traktatu WE;
21. zwraca uwagę na fakt, iż w celu objęcia poszczególnych osób traktowaniem preferencyjnym związanym z przynależnością do jednej z grup chronionych, konieczne jest ich zidentyfikowanie, a co za tym idzie dysponowanie danymi wrażliwymi dotyczącymi tychże osób; przypomina jednakże, iż wspomniane dane mogą być przetwarzane jedynie w zgodzie z odnośnymi uregulowaniami, w szczególności z art. 3 ust. 1 konwencji ramowej w sprawie ochrony mniejszości narodowych;
Konieczność uzupełnienia legislacji
22. wyraża głęboki żal w związku z faktem, iż, pomimo ponawianych wniosków Parlamentu Europejskiego, w chwili obecnej Komisja Europejska nie zamierza opracować ogólnych przepisów z zakresu dyskryminacji; przypomina, że lepsze prawodawstwo nie oznacza jedynie usunięcia zbędnych przepisów, lecz także tworzenie przepisów w odpowiedzi na wyraźne sygnały polityczne ze strony Parlamentu Europejskiego; ponawia wezwanie do przedstawienia do połowy 2007 roku nowego instrumentu legislacyjnego, obejmujacego wszystkie motywy dyskryminacji określone w art. 13 Traktatu WE i posiadającego zakres zastosowania taki, jak w przypadku dyrektywy 2000/43/WE;
23. wzywa państwa członkowskie do uwzględnienia w swych działaniach legislacyjnych różnych motywów dyskryminacji zawartych w art. 21 Karty Praw Podstawowych, a to w celu zapewnienia właściwej wiarygodności, osłabianej jak dotąd przez brak charakteru prawnie wiążącego;
24. wzywa państwa członkowskie do podjęcia, w ramach postanowień wynikających z traktatów z zakresu praw człowieka, nieobwarowanych zastrzeżeniami lub restryktywnymi deklaracjami zobowiązań związanych z ochroną osób przynależących do mniejszości oraz innych grup podatnych na zagrożenie, a także do honorowania w dobrej wierze tychże zobowiązań;
25. uznaje, że tradycyjne mniejszości narodowe pilnie potrzebują zasad polityki ramowej, tak aby mogły rzeczywiście uczestniczyć w procesie podejmowania decyzji dotyczących ich tożsamości, oraz że powinny być chronione przez wprowadzenie mozliwości tworzenia rozmaitych autonomicznych struktur władz samorządowych przed stosowaniem podwójnych standardów ustanowionymi w kryteriach kopenhaskich z jednej strony, z drugiej zaś strony przed brakiem jakichkolwiek zasad w państwach członkowskich;
26. wzywa Komisję do aktywnego wypełniania zobowiązań z zakresu ochrony traktatów oraz do pilnego podjęcia działań przeciwko państwom członkowskim, które nie przeprowadziły transpozycji prawa WE zakazującego dyskryminacji na podstawie art. 13 traktatu WE, miedzy innymi dyrektywy w sprawie równego traktowania bez względu na pochodzenie rasowe (2000/43/WE) oraz dyrektywy w sprawie równego traktowania w zakresie zatrudnienia (2000/78/WE); przypomina, że Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał już orzeczenia rozstrzygające na niekorzyść niektórych państw członkowskich za niestosowanie się do dyrektyw o niedyskryminacji, oraz wzywa je do podjęcia działań na rzecz wypełnienia spoczywających na nich zobowiązań; uważa, że nowe państwa członkowskie, które nie dokonały transpozycji dyrektyw w dziedzinie przeciwdziałania dyskryminacji podlegają postępowaniu w sprawie naruszenia prawa wspólnotowego w tej samej mierze, co pozostałe państwa członkowskie; wzywa Komisję do przeanalizowania w trybie pilnym jakości i zakresu przepisów wdrażających dyrektywy o niedyskryminacji, między innymi na podstawie sprawozdań sieci niezależnych ekspertów ds. niedyskryminacji oraz do wniesienia do Trybunału Sprawiedliwości w trybie pilnym spraw przeciwko tym państwom członkowskim, które wdrożyły te przepisy w nieprawidłowy sposób;
27. wzywa Komisję do wykazania w trakcie najbliższej rewizji uregulowań antydyskryminacyjnych szczególnego zainteresowania problematyką wielokrotnej dyskryminacji oraz segregacji, zbliżonej formą do dyskryminacji, a także do ponownego zdefiniowania pojęcia dyskryminacji pośredniej poprzez wyraźne uznanie wniosków wynikających z danych statystycznych dotyczących dyskryminacji;
28. wzywa do wpisania nowej Agencji Praw Podstawowych, która powinna rozpocząć działalność w 2007 r., w nowe ramy działań na rzecz niedyskryminacji oraz do dostarczania przez nią na czas decydentom UE wiarygodnych, rzetelnych, obszernych i odpowiednich informacji, na podstawie których będzie można stworzyć przyszłe zasady polityki i prawa; uważa, że w świetle obaw dotyczących jej roli i funkcji, podstawową rolą Agencji powinno być uzupełnianie oraz odgrywanie ważnej roli we wspieraniu polityki niedyskryminacji UE;
29. wzywa Radę do przyjęcia przedstawionego przez KE projektu decyzji ramowej Rady w sprawie zwalczania rasizmu i ksenofobii, określającej przemoc na tle rasistowskim i ksenofobicznym w kategoriach przestępstwa karnego, co związane jest z nieocenionym wkładem tejże decyzji w usprawnianie zbierania niezbędnych danych z zakresu przemocy i przestępczości na tle rasowym w Unii Europejskiej;
30. wzywa Komisję do przedłożenia wniosku w sprawie zakazu dyskryminacji par tej samej płci - małżeństw, bądź też osób żyjących w zarejestrowanych związkach - które w życiu codziennym spotykają się z prześladowaniami, w szczególności przy korzystaniu z prawa do swobodnego przemieszczania się, zagwarantowanego na mocy prawa UE; wzywa do stosowania również w tym zakresie zasady wzajemnego uznawania.
o
o o
31. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.
OPINIA Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (23.3.2006)
dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
w sprawie niedyskryminacji i równych szans dla wszystkich
(2005/2191(INI))
Sprawozdawca komisji opiniodawczej(*): Claire Gibault
(*) Ściślejsza współpraca między komisjami – art. 47 Regulaminu
WSKAZÓWKI
Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia zwraca się do Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
- uwzględniając dyrektywę Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. w sprawie stosowania zasady równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne,
- uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy,
- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/73/WE z dnia 23 września 2002 r. zmieniającą dyrektywę Rady 76/207/EWG w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy,
- uwzględniając dyrektywę Rady 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług,
- uwzględniając art. 23 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej,
A. mając na uwadze, że równość kobiet i mężczyzn, która wynika z poszanowania godności człowieka, jest jedną z podstawowych zasad prawa wspólnotowego i że art. 3 ust. 2 Traktatu WE ustala zasadę uwzględniania tej problematyki, stanowiąc, że we wszystkich swych działaniach Wspólnota zmierza do zniesienia nierówności oraz wspierania równości kobiet i mężczyzn; mając na uwadze, że należy prowadzić spójną politykę równości, tworzącą wartość dodaną w odniesieniu do istniejących programów oraz inicjatyw, których realizacja jest już w toku,
B. mając na uwadze, że Komisja zaproponowała ogłoszenie roku 2007 „Europejskim Rokiem Równych Szans dla Wszystkich”,
1. wzywa państwa członkowskie do całkowitego zakończenia procesu transpozycji do prawa krajowego aktualnego antydyskryminacyjnego ustawodawstwa WE; zwraca się do Komisji o zapewnienie monitorowania i regularnej oceny stosowania tegoż ustawodawstwa przez państwa członkowskie oraz o przeprowadzenie badań nad ewentualnymi nowymi inicjatywami umożliwiającymi uzupełnienie istniejących ram prawnych w dziedzinie równości; stwierdza, że przepis o ramach prawnych dla zwalczania dyskryminacji wobec kobiet nie wystarczy do zapewnienia rzeczywistej równości i w związku z tym wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia aktywnej polityki na rzecz równości, w postaci różnorodnych działań szczególnych, takich jak działania pozytywne;
2. przypomina, że w szczególny sposób należy potraktować kwestię ubóstwa, którego ofiarą padają najczęściej wrażliwe grupy ludności, zwłaszcza kobiety, oraz że istotne jest stosowanie otwartej metody koordynacji w zwalczaniu wykluczenia społecznego; podkreśla, że elastyczność czasu pracy kobiet i mężczyzn, a także tworzenie odpowiednich i wysokiej jakości placówek opieki przyjmujących dzieci, lecz również placówek przyjmujących osoby starsze, niepełnosprawne i zależne musi nadal stanowić jeden z priorytetów państw członkowskich w ramach ich polityki spójności społecznej;
3. wzywa rządy do położenia nacisku na uwzględnienie problematyki płci we wszystkich istotnych dziedzinach polityki, obejmujących zatrudnienie i politykę społeczną, edukację, badania, stosunki zewnętrzne, współpracę na rzecz rozwoju, budżet i politykę finansową;
4. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia kobietom i mężczyznom równego dostępu do wszystkich poziomów kształcenia, szkolenia zawodowego i doskonalenia zawodowego oraz do zagwarantowania, że nie ma miejsca jakakolwiek dyskryminacja między dziewczętami a chłopcami w zakresie oferowanej orientacji zawodowej i jakości proponowanego kształcenia;
5. z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji organizowania corocznego „Szczytu Równości” na wysokim szczeblu i występuje do niej o włączenie również do jego porządku dziennego równości mężczyzn i kobiet, a zarazem zapewnienie udziału w jego pracach Parlamentu Europejskiego, organizacji europejskich i międzynarodowych, właściwych władz i podmiotów krajowych oraz przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego; zachęca Komisję do jak najszybszej realizacji tej propozycji;
6. występuje do Komisji, aby zadbała o przedstawienie- w ramach komunikatu omawiającego w sposób bardziej szczegółowy równość mężczyzn i kobiet, jaki zamierza ona opublikować w 2006 r.- porównawczych danych jakościowych i ilościowych z podziałem na państwa członkowskie pozwalających na określenie dziedzin, w których kobiety padają bezustannie ofiarą poważnych form dyskryminacji oraz o zaproponowanie nowego podejścia;
7. podkreśla znaczenie, jakie posiadają i rolę, jaką odgrywają organizacje pozarządowe troszczące się o równość w realizacji europejskiej polityki równości mężczyzn i kobiet oraz zwraca się do Komisji o systematyczne promowanie programów i inicjatyw wspierających europejskie i krajowe organizacje pozarządowe, które działają w tej dziedzinie, aby pozwolić społeczeństwu obywatelskiemu wyrażać się w sposób pluralistyczny;
8. wzywa państwa członkowskie do zrealizowania podjętych przez nie zobowiązań, które zostały przyjęte na szczycie Rady Europejskiej w Barcelonie w 2002 r., do przyjęcia środków zmierzających do zniesienia różnic w wynagrodzeniu związanych z płcią oraz do zapewnienia kobietom równego dostępu do kształcenia zawodowego i do miejsc pracy wymagającej wysokich kwalifikacji, jak również zagwarantowania równego traktowania w zakresie wynagrodzeń;
9. zwraca się do rządów o zebranie i analizę danych statystycznych na temat osobno mężczyzn i kobiet w odniesieniu do ich działalności, w celu zbadania różnych form wielokrotnej dyskryminacji kobiet lub mężczyzn z jednej strony ze względu na płeć, z drugiej ze względu na rasę, religię, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną;
10. podkreśla, że walka ze wszelkimi formami dyskryminacji obejmuje pracę pedagogiczną zorientowaną na szacunek, tolerancję i sprawiedliwość oraz dążącą do zmiany mentalności poprzez promowanie działań obywatelskich, zwłaszcza tych adresowanych do młodzieży; wzywa państwa członkowskie do podjęcia systematycznych wysiłków w celu uwrażliwienia społeczeństwa na problematykę płci oraz zwiększenia świadomości w zakresie dyskryminacji poprzez obalanie stereotypów panujących w sferze życia publicznego oraz zmianę postaw wobec problematyki płci;
11. podkreśla, że państwa członkowskie muszą prowadzić skierowane do jak najmłodszych dzieci kampanie informacyjne mające na celu zwiększenie świadomości społecznej w zakresie równego podziału obowiązków rodzinnych i domowych;
12. bez uszczerbku dla zasad wolności wypowiedzi i wolności prasy, występuje do państw członkowskich, aby zwróciły się do krajowych organów odpowiedzialnych za promowanie równości o opracowanie, przy konsultacji z mediami i specjalistami od reklamy, kodu etycznego oraz aby zagwarantowały, że żaden rodzaj stereotypu płci dotyczącego kobiet lub mężczyzn nie pojawia się w mediach lub reklamie;
13. występuje do państw członkowskich o wyznaczenie niezależnych organów do wprowadzania zasady równości kobiet i mężczyzn oraz zadbanie o to, aby dysponowały one dostatecznymi zasobami finansowymi i ludzkimi w celu spełnienia ich misji;
14. występuje do partii politycznych, na szczeblu krajowym i europejskim, o rewizję ich struktury, jak i stosowanych przez nie procedur, w celu zniesienia bezpośrednich i pośrednich przeszkód na drodze do niedyskryminacyjnego uczestnictwa kobiet oraz o przyjęcie odpowiednich strategii dla osiągnięcia bardziej sprawiedliwej równowagi między reprezentacją kobiet a reprezentacją mężczyzn w wybieralnych zgromadzeniach i w rządach krajowych;
15. podkreśla znaczenie, jakie ma zapewnienie komplementarności i koordynacji działań prowadzonych w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich z działalnością przewidzianą w ramach Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego w 2008 r., tak aby kampanie te wzajemnie się wspierały w odniesieniu do podstawowych celów reprezentowanych przez różne dziedziny polityki Unii;
16. podkreśla pozytywną rolę, jaką odgrywają w naszych społeczeństwach imigrantki i zwraca się do państw członkowskich o wyeliminowanie wszelkich form dyskryminacji wobec nich oraz przyznanie im miejsca, na jakie zasługują w polityce integracji tych państw; z zadowoleniem przyjmuje wyrażony przez Komisję zamiar utworzenia w 2006 r. grupy ekspertów wysokiego szczebla ds. integracji społecznej mniejszości etnicznych i ich pełnego uczestnictwa w rynku pracy oraz zajęcia się w szczególności kwestią kobiet migrujących, z uwagi na podwójną dyskryminację, jakiej one doświadczają; uważa, że w kontekście Europy obywatelek i obywateli należy również uwzględnić innowacyjne podejścia organizacji pozarządowych, które pozytywnie wpływają na integrację społeczną poprzez ich codzienne działania na szczeblu lokalnym i regionalnym, na przykład w ramach stowarzyszeń sportowych, ośrodków młodzieżowych, ośrodków kulturalnych, itp.
PROCEDURA
|
Tytuł |
Niedyskryminacja i równe szanse dla wszystkich | |||||
|
Numer procedury |
||||||
|
Komisja przedmiotowo właściwa |
LIBE | |||||
|
Komisja wyznaczona do wydania opinii |
FEMM | |||||
|
Ściślejsza współpraca |
27.10.2005 | |||||
|
Sprawozdawca komisji opiniodawczej |
Claire Gibault | |||||
|
Rozpatrzenie w komisji |
Claire Gibault |
|
|
|
| |
|
Data zatwierdzenia wskazówek |
21.2.2006 |
21.3.2006 | ||||
|
Wynik głosowania końcowego |
21.3.2006 |
| ||||
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
+: –: 0: |
15 0 0 | ||||
|
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Edit Bauer, Hiltrud Breyer, Ilda Figueiredo, Věra Flasarová, Lissy Gröner, María Esther Herranz García, Rodi Kratsa-Tsagaropoulou, Astrid Lulling, Siiri Oviir, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Teresa Riera Madurell, Amalia Sartori, Britta Thomsen, Anna Záborská | |||||
|
Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
| |||||
PROCEDURA
|
Tytuł |
[Działania antydumpingowe i antysubwencyjne Unii] | |||||||||
|
Numer procedury |
||||||||||
|
Komisja przedmiotowo właściwa |
LIBE | |||||||||
|
Data ogłoszenia uzyskania zgody na posiedzeniu (art. 45) |
27.10.2005 | |||||||||
|
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii |
FEMM |
CULT |
EMPL |
DEVE |
AFET 27.10.2005 | |||||
|
Opinia niewydana |
CULT |
DEVE 5.10.05 |
AFET 16.11.2005 |
EMPL 23.11.2005 |
| |||||
|
Ściślejsza współpraca |
FEMM |
|
|
|
| |||||
|
Sprawozdawca(y) |
Ždanoka |
| ||||||||
|
Poprzedni sprawozdawca(y) |
|
| ||||||||
|
Rozpatrzenie w komisji |
23.1.2006 |
19.4.2006 |
|
|
| |||||
|
Data przyjęcia |
15.5.2006 | |||||||||
|
Wynik głosowania końcowego |
za: przeciw: wstrzymujących się: |
34 3 0 | ||||||||
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Alexander Alvaro, Roberta Angelilli, Edit Bauer, Johannes Blokland, Mihael Brejc, Kathalijne Maria Buitenweg, Maria Carlshamre, Giusto Catania, Charlotte Cederschiöld, Carlos Coelho, Fausto Correia, Kinga Gál, Patrick Gaubert, Elly de Groen-Kouwenhoven, Ewa Klamt, Magda Kósáné Kovács, Stavros Lambrinidis, Romano Maria La Russa, Sarah Ludford, Antonio Masip Hidalgo, Claude Moraes, Lapo Pistelli, Martine Roure, Inger Segelström, Antonio Tajani, Ioannis Varvitsiotis, Manfred Weber, Stefano Zappalà, Tatjana Ždanoka | |||||||||
|
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Camiel Eurlings, Giovanni Claudio Fava, Sophia in 't Veld, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Bill Newton Dunn, Marie-Line Reynaud | |||||||||
|
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Emine Bozkurt, Pasqualina Napoletano | |||||||||
|
Data złożenia |
18.5.2006 | |||||||||
|
Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku) |
... | |||||||||