ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με μια εταιρική σχέση ΕΕ-Καραϊβικής για την οικονομική μεγέθυνση, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη
15.6.2006 - (2006/2123(INI))
Επιτροπή Ανάπτυξης
Εισηγήτρια: Gabriele Zimmer
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με μια εταιρική σχέση ΕΕ-Καραϊβικής για την οικονομική μεγέθυνση, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή με τίτλο «Μια εταιρική σχέση ΕΕ-Καραϊβικής για την οικονομική μεγέθυνση, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη», (COM(2006)0086) (στο εξής η "Ανακοίνωση της Επιτροπής"),
– έχοντας υπόψη την έκθεση αξιολόγησης για την περιφερειακή στρατηγική της Επιτροπής για την Καραϊβική, τόμοι 1 και 2 του Απριλίου του 2005,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων της 10ης Απριλίου 2006 και την επικύρωση στα εν λόγω συμπεράσματα της κοινής θέσης σχετικά με την Κούβα, με ημερομηνία 2 Δεκεμβρίου 1996,
– έχοντας υπόψη την Κοινή Δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνερχομένων στα πλαίσια του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Η ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη»[1],
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Βιέννης του Φόρουμ της Κοινωνίας των Πολιτών των κρατών της Ευρώπης, της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής της 1ης Απριλίου 2006,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Μαρτίου 2006 σχετικά με τον αναπτυξιακό αντίκτυπο των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ)[2],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A6-0211/2006),
A. εκτιμώντας ότι ορισμένα από τα κράτη της Καραϊβικής μέχρι το 2020 θα έχουν επιτύχει να περιλαμβάνονται στην ομάδα των ανεπτυγμένων χωρών, ενώ άλλα κινδυνεύουν να υποβιβαστούν από την ομάδα των χωρών μέσου εισοδήματος στην κατηγορία των χωρών χαμηλού εισοδήματος,
Β. εκτιμώντας ότι τα μικρά αυτά νησιωτικά κράτη είναι εγγενώς ευάλωτα σε φυσικές καταστροφές και άλλες εξωτερικές κρίσεις,
Γ. εκτιμώντας ότι έχει πραγματοποιηθεί διάλογος μεταξύ της Επιτροπής και των εκπροσώπων του CARIFORUM[3] σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής όταν ήταν υπό μορφή σχεδίου,
Δ. εκτιμώντας ότι η αυτόβουλη δημιουργία της Ενιαίας Αγοράς και Οικονομίας της Καραϊβικής (CSME) αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο περιφερειακής ολοκλήρωσης,
Ε. εκτιμώντας ότι τα κράτη του CARIFORUM θέλουν να δώσουν στις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ) μια σαφή διάσταση αναπτυξιακής πολιτικής, προκειμένου να είναι σε θέση να καταπολεμήσουν την αυξανόμενη φτώχεια και τις ανισότητες, να προωθήσουν την κοινωνική συνοχή και να εφαρμόσουν τους αναπτυξιακούς στόχους της χιλιετίας (ΑΣΧ),
ΣΤ. εκτιμώντας το γεγονός ότι περισσότερο από το 60 % του πληθυσμού της περιοχής είναι κάτω από 30 ετών και ότι, εκτός από την Κούβα, στα κράτη της Καραϊβικής η πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλους αποτελεί ένα άλυτο πρόβλημα,
Ζ. εκτιμώντας ότι η βελγική κυβέρνηση έχει εκτιμήσει θετικά τον κριτικό διάλογο και την αναπτυξιακή συνεργασία με την κουβανική κυβέρνηση,
Η. εκτιμώντας ότι έχει ξεκινήσει η φάση προγραμματισμού για τους πόρους του δέκατου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης, και στο μέλλον οι εν λόγω πόροι πρέπει να διατίθενται με ταχύτερο, αποδοτικότερο και καλύτερο τρόπο σύμφωνα με τις ανάγκες των χωρών της περιοχής,
1. επιδοκιμάζει τη συμμετοχή της ομάδας CARIFORUM στη συζήτηση του σχεδίου ανακοίνωσης της Επιτροπής και χαιρετίζει το γεγονός ότι στην ανακοίνωση λαμβάνονται υπόψη οι περισσότερες ανησυχίες που εξέφρασαν τα κράτη της περιοχής·
2. επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή στη στρατηγική της προωθεί μια ηθική ισότητας, εταιρικής σχέσης και ενσυνείδητης αποδοχής·
3. θεωρεί εξαιρετικά λυπηρό το γεγονός της εκ των πραγμάτων περιθωριοποίησης του Κοινοβουλίου μέσω ενός χρονοδιαγράμματος το οποίο απέκλεισε τη συμμετοχή του στη διατύπωση της στρατηγικής συνεργασίας για την Καραϊβική και εγκαταλείφθηκε μια εναρμονισμένη πρακτική που εφαρμοζόταν από τα τρία ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα η οποία ήταν η ενδεδειγμένη τόσο ως προς τη διατύπωση της στρατηγικής για την Αφρική όσο και ως προς την ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
4. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν εκτίμησε επαρκώς τις συστάσεις στην έκθεση αξιολόγησής της·
5. συμφωνεί με την ανάλυση της Επιτροπής ότι η συνεργασία και των δύο περιοχών μέχρι στιγμής δεν έχει συνοδευθεί από έναν επαρκή πολιτικό διάλογο· θεωρεί ότι δεν αρκεί να διεξάγεται κάθε δύο έτη μια ωριαία συνάντηση ανάμεσα στην τρόικα της ΕΕ και τους αρχηγούς κυβερνήσεων των κρατών του CARIFORUM και επικροτεί την πρόθεση στο μέλλον να εξασφαλίζεται σε όλα τα επίπεδα ο απαραίτητος χρόνος για έναν τέτοιο διάλογο·
6. επικροτεί το γεγονός ότι στον μελλοντικό πολιτικό διάλογο προγραμματίζεται να συμμετάσχουν τα γαλλικά Υπερπόντια Διαμερίσματα που εντάσσονται στην περιοχή (η Γουαδελούπη, η Γαλλική Γουϊνέα και η Μαρτινίκα) και οι υπερπόντιες χώρες και τα εδάφη (ΥΧΕ) της Καραϊβικής· ωστόσο, συμμερίζεται την άποψη των κρατών της Καραϊβικής ότι οι όροι αυτής της συμμετοχής πρέπει πρώτα να συζητηθούν με τα κράτη εκείνα τα οποία, στο πλαίσιο της συμφωνίας της Κοτονού[4], έχουν υπογράψει τη συμφωνία για τη μεθοδολογία του πολιτικού διαλόγου·
7. συμμερίζεται την άποψη της ομάδας των κρατών της Καραϊβικής, της Αφρικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) ότι η χάραξη ξεχωριστών πολιτικών της ΕΕ για τις τρεις περιοχές ΑΚΕ δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγήσει στην υπονόμευση της συνολικής σχέσης ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη ΑΚΕ· επιδοκιμάζει το πρόσθετο φόρουμ του πολιτικού διαλόγου, που δημιουργήθηκε μέσω της συνάντησης κορυφής ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (κράτη ΛΑΚ), επιμένει όμως στην προτεραιότητα των όρων της συμφωνίας της Κοτονού·
8. επιδοκιμάζει την άποψη που εκφράζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής για την ενίσχυση αξιόπιστων θεσμών και τη στήριξη της χρηστής διακυβέρνησης και της διαφάνειας στον δημοσιονομικό, φορολογικό και δικαστικό τομέα στα κράτη της Καραϊβικής· καλεί όλα τα κράτη της Καραϊβικής να κυρώσουν τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά του Διεθνικού Οργανωμένου Εγκλήματος και τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά της Διαφθοράς·
9. συμφωνεί με την πρόθεση της Επιτροπής να δοθεί προτεραιότητα στην ενίσχυση της νεοσυσταθείσας Ενιαίας Αγοράς και Οικονομίας της Καραϊβικής (CSME)· επαναλαμβάνει ότι οι διαπραγματεύσεις για την ΣΟΕΣ πρέπει να καθοριστούν κεντρικά από τους αναπτυξιακούς στόχους, και η νέα εσωτερική αγορά της Καραϊβικής χρειάζεται επαρκή στήριξη όσον αφορά το εμπόριο και τη δημιουργία υποδομών, και ότι η ελευθέρωση του εμπορίου πρέπει να πραγματοποιηθεί σε λογικά σταθμισμένο χρονοδιάγραμμα·
10. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι η ΣΟΕΣ θα είναι διαρθρωμένη κατά τρόπο που θα λαμβάνει υπόψη τις περιφερειακές πραγματικότητες και τους περιορισμούς, επιτρέποντας, κατά το δυνατό, την προσφυγή σε μια μεταβλητή γεωμετρία· ζητεί να εναρμονισθούν χρονικά με μεγάλη προσοχή οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων της ΣΟΕΣ με τη χορήγηση της αναπτυξιακής στήριξης που σχετίζεται με την ΣΟΕΣ που στοχεύει στους κύριους τομείς ενδιαφερόντων των εν λόγω κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένων της οικονομικής αναδιάρθρωσης για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, της φορολογικής προσαρμογής και των μέτρων διευκόλυνσης του εμπορίου·
11. επισημαίνει εκ νέου τη μεγάλη σημασία των δασμολογικών εσόδων για τους προϋπολογισμούς και τις επενδυτικές δυνατότητες ορισμένων κρατών της Καραϊβικής και συμπεραίνει ότι για τις απώλειες εσόδων, που επί του παρόντος δεν μπορούν να ισοσκελισθούν φορολογικά, πρέπει να υπάρξει επαρκής αποζημίωση· τονίζει, ωστόσο, ότι η ανάπτυξη του εμπορίου μεταξύ κρατών της Καραϊβικής και μεταξύ των αναπτυσσομένων χωρών γενικότερα θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιστάθμιση απωλειών στα φορολογικά έσοδα και να εξασφαλίσει σταθερότερες πηγές εσόδων·
12. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι οι μικρές ανοιχτές οικονομίες της περιοχής είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στη δυναμική των παγκόσμιων αγορών· τονίζει, ωστόσο, ότι η σταδιακή ελευθέρωση του εμπορίου, με επαρκείς μηχανισμούς διασφάλισης και επαρκή χρονικά περιθώρια προσαρμογής, προωθεί την ανάπτυξη και μπορεί, συνεπώς, να αποτελεί εργαλείο για την καταπολέμηση της φτώχειας·
13. πιστεύει ότι τα μέτρα δημιουργίας υποδομών που σχετίζονται με το εμπόριο πρέπει να αντιμετωπίζουν τους περιορισμούς από πλευράς προσφοράς, μεταξύ άλλων, υποστηρίζοντας τη μεταποίηση βασικών προϊόντων και τη διαφοροποίηση της παραγωγής, την προώθηση διαβουλεύσεων με μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τη στήριξή τους, την εξάλειψη των γραφειοκρατικών εμποδίων στις επενδύσεις και, συνεπώς, την προώθηση της επιχειρηματικής ανάπτυξης στην περιοχή·
14. καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να εφαρμόσει τη σύσταση 7 της έκθεσης αξιολόγησής της, να λάβει υπόψη τις αρχές του δικτύου πληροφόρησης των αναπτυσσόμενων μικρών νησιωτικών κρατών των Ηνωμένων Εθνών και ζητεί τέλος από την Επιτροπή να δημοσιοποιήσει και να διαδώσει την έρευνα που πραγματοποιήθηκε σχετικά με τον αντίκτυπο της ελευθέρωσης του εμπορίου και της παγκοσμιοποίησης στην αειφόρο ανάπτυξη τέτοιων κρατών·
15. διαπιστώνει υποχρηματοδότηση των προγραμμάτων αποζημίωσης και προσαρμογής για τον μετριασμό των επιπτώσεων από τις αλλαγές της αγοράς ζάχαρης και μπανάνας και παραπέμποντας στις πρόσφατες διαδηλώσεις στην περιοχή, εκφράζει τον φόβο ότι απειλείται σε μεγάλο βαθμό ο στόχος συνεργασίας της κοινωνικής συνοχής·
16. καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει προγράμματα για την προώθηση της γεωργικής ισοτιμίας τα οποία, λαμβάνοντας υπόψη την επισιτιστική ασφάλεια, και μεριμνώντας για την κοινωνική, την ενεργειακή πολιτική και την πολιτική περιβάλλοντος, καθιστούν εφικτή τη διατήρηση και τη δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας σε επιχειρήσεις, η διοίκηση των οποίων μέχρι στιγμής ήταν συμβατική και μη ανταγωνιστική·
17. ζητά στη στρατηγική συνεργασίας να δοθεί μεγαλύτερο βάρος στις κοινωνικές, πολιτιστικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις και να γίνει μια συστηματική αξιολόγηση του αντικτύπου και εκτίμηση με βάση τους δείκτες των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας (ΑΣΧ)·
18. επιδοκιμάζει το γεγονός ότι στην αναπτυξιακή συνεργασία με την Καραϊβική έχουν υιοθετηθεί σημαντικοί στόχοι της περιβαλλοντικής προστασίας και ζητά μαζική ενίσχυση για την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και την ενεργειακή απόδοση για να αποτραπούν οι καταστροφικές επιπτώσεις της αύξησης της τιμής του αργού πετρελαίου και προκειμένου να επιβραδυνθεί η αλλαγή του κλίματος·
19. συμμερίζεται την ανησυχία της Επιτροπής ότι λόγω της παγκόσμιας αλλαγής του κλίματος η συχνότητα και η ένταση των φυσικών καταστροφών στην περιφέρεια θα αυξηθούν περαιτέρω και υποστηρίζει τον στόχο μιας βελτιωμένης αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών από καιρικά φαινόμενα, αλλά εκφράζει τη δυσαρέσκειά του διότι δεν υπάρχει παραπομπή στα μέσα αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών της ΕΕ-ΑΚΕ που δημιουργήθηκαν το 2005· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει την σε μόνιμη βάση μακροπρόθεσμη καθιέρωση αυτού του μέσου· ζητεί από την Επιτροπή να επιτρέψει την τακτική παρακολούθηση αυτής της διαδικασίας στην Επιτροπή Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων και Περιβάλλοντος της Μικτής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης ΑΚΕ-ΕΕ· επισημαίνει πόσο ευάλωτες είναι οι οικονομίες των κρατών της Καραϊβικής στις φυσικές καταστροφές και επιδοκιμάζει την εξαγγελία της Επιτροπής ότι θα εφαρμόσει νέες και ταχύτερες ρυθμίσεις εκταμίευσης για τη βοήθεια ανοικοδόμησης, οι οποίες προβλέπουν την εκ των προτέρων δέσμευση της χρηματοδότησης·
20. ασκεί κριτική στο γεγονός ότι η στρατηγική για την Καραϊβική ασχολείται ελάχιστα με την αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεργίας των νέων και της αυξανόμενης απογοήτευσης στη νεολαία· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η εν λόγω κατάσταση θα επιδεινωθεί λόγω της επικείμενης κρίσης της γεωργίας της Καραϊβικής·
21. υπογραμμίζει το βασικό ρόλο της ανάπτυξης ενός αειφόρου τουρισμού ως μοχλού της οικονομικής ανάπτυξης, συνιστώντας τη διαρκή χρηματοδοτική στήριξη για την κατασκευή των υποδομών που απαιτούνται για την ανάπτυξή του (οδών, λιμένων, αερολιμένων, κ.ά.)· εκφράζει, ωστόσο, τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η Επιτροπή παραβλέπει ότι σε αυτήν την αειφορία ανήκει και η περιφερειακή και η τοπική ιδιοκτησία τουριστικών αντικειμένων και αυτή πρέπει να στηριχθεί, προκειμένου να μειωθεί η εκροή των κερδών και ο ντόπιος πληθυσμός να μην εξαναγκάζεται σε μια καθαρή σχέση υπηρέτη και να αποτραπεί η οποιαδήποτε καταστροφή των φυσικών τοπίων·
22. επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής να μείνει ανοιχτή η πόρτα του πολιτικού διαλόγου με την Κούβα· επικρίνει, ωστόσο, τον στενό περιορισμό στη βάση της Κοινής Θέσης του 1996·
23. επισημαίνει ότι μια επιτυχής άσκηση επιρροής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ΗΠΑ για να σταματήσει η πολιτική επιβολής εμπάργκο θα μπορούσε να αποφέρει σημαντικές οικονομικές δυνατότητες για το σύνολο της περιοχής· συνιστά σύμφωνα με μια πολιτική που προσανατολίζεται στα πολιτικά, κοινωνικά, ατομικά και οικονομικά ανθρώπινα δικαιώματα, την έναρξη ενός κρίσιμου διαλόγου με την κουβανική κυβέρνηση·
24. τονίζει τη σημασία του συντονισμού των αναπτυξιακών σχεδίων και με εξωευρωπαϊκούς παράγοντες στην περιοχή, ιδίως τον Καναδά, την Κίνα, τη Βραζιλία και τη Βενεζουέλα και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η παρουσίαση της δραστηριοποίησης άλλων παραγόντων από την Επιτροπή χαρακτηρίζεται μάλλον από δυσπιστία·
25. υπογραμμίζει την ετερογένεια της περιοχής και συνιστά μια πιο έντονη διαφοροποίηση στη στρατηγική συνεργασίας· καλεί, γι’ αυτόν τον λόγο, την Επιτροπή να ελέγξει ξεχωριστά για κάθε κράτος της Καραϊβικής, με βάση, μεταξύ άλλων, το βαθμό της διαφάνειας, των ισχυρών και ανεξάρτητων θεσμικών οργάνων και της καλής διακυβέρνησής τους, αν η δημοσιονομική στήριξη είναι η κατάλληλη μέθοδος για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων·
26. παραπέμπει με κατηγορηματικό τρόπο στην κρίσιμη κατάσταση που επικρατεί στην Αϊτή και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν ένα ειδικό πρόγραμμα για την Αϊτή πέρα από τη γενική συνεργασία με την Καραϊβική, για το οποίο είναι απαραίτητοι πρόσθετοι πόροι· επιδοκιμάζει τη γενικότερη ικανοποιητική διεξαγωγή των προεδρικών και κοινοβουλευτικών εκλογών στην Αϊτή το Φεβρουάριο και τον Απρίλιο 2006·
27. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών της Καραϊβικής.
- [1] ΕΕ C 46 της 24.2.2006, σελ. 1.
- [2] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2006)0113.
- [3] Φόρουμ της Καραϊβικής των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού.
- [4] Συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ των μελών της ομάδας των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών αυτής, αφετέρου, που υπογράφηκε στην Κοτονού στις 23 Ιουνίου 2000 (ΕΕ L 317, 15.12.2000, σελ. 3).
Αιτιολογική έκθεση
Δυστυχώς, η Επιτροπή Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μπορεί να εκφράσει την άποψή της σχετικά με τη μελλοντική συνεργασία ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Καραϊβική αφού πρώτα η Επιτροπή δημοσιεύσει το πρόγραμμά της και το Συμβούλιο καταλήξει στα συμπεράσματά του στις 10 Απριλίου 2006. Με αυτόν τον εκ των πραγμάτων αποκλεισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από τον σχεδιασμό εγκαταλείπεται η μέθοδος της παραγωγικής συνεργασίας των θεσμικών οργάνων, η οποία τον τελευταίο καιρό είχε καθιερωθεί στην εκπόνηση της στρατηγικής για την Αφρική ή στην ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη και αυτό δεν θα έπρεπε να συμβεί. Το Κοινοβούλιο μπορεί να αποδεχθεί κατά λέξη μόνο την παράγραφο 22 των συμπερασμάτων του Συμβουλίου και θεωρεί ότι με τη γνωμοδότησή του οι εταίροι καλούνται να προβούν σε μια αποτελεσματική επαλήθευση αυτών των συμπερασμάτων. Στο εγγύς μέλλον θα συνεδριάσει η κοινοβουλευτική συνέλευση των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κοινοβουλίων των χωρών ΑΚΕ στην Καραϊβική και θα υπάρξει η δυνατότητα να συζητηθεί ένας αποτελεσματικός κοινός κοινοβουλευτικός έλεγχος της εφαρμογής και της αποτελεσματικότητας των ληφθέντων μέτρων συνεργασίας.
Η πρόταση της Επιτροπής, που δημοσιεύτηκε στο περιθώριο της συνάντησης ΕΕ-ΛΑΚ στη Βιέννη τον Μάιο του 2006, παρουσιάζει σημαντικά και βασικά στοιχεία για τους πρωταρχικούς στόχους συνεργασίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Καραϊβική. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίζει απόλυτα ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε μια ηθική ισότητας, εταιρικής σχέσης και ενσυνείδητης αποδοχής της μελλοντικής συνεργασίας ανάμεσα σε αυτές τις δύο περιοχές.
Ωστόσο, ορισμένες φορές η διατύπωση της στρατηγικής δίνει την εντύπωση ότι η ΕΕ με αυτόν τον όρο αντιλαμβάνεται την προώθηση ενός αντιγράφου του ευρωπαϊκού μοντέλου εσωτερικής αγοράς και την υιοθέτηση μιας κοινωνίας παροχής υπηρεσιών και σε άλλα μέρη του κόσμου. Για τα κράτη της Καραϊβικής, όμως, έχει ιδιαίτερη σημασία να αξιοποιήσουν θετικά τις μακρόχρονες εμπειρίες ολοκλήρωσης της ΕΕ για τη δική τους στρατηγική ανάπτυξης και ολοκλήρωσης και όχι να αναλάβουν απλώς τον ρόλο ενός συμπληρωματικού εταίρου. «Οι προσπάθειες που καταβάλλονται υπέρ της ανάπτυξης που στηρίζεται στο ανθρώπινο δυναμικό και στη γνώση, θα συμβάλουν επίσης στην υλοποίηση του στόχου βελτίωσης της κοινωνικής κινητικότητας των στρωμάτων του πληθυσμού που έχουν πληγεί από τις αρνητικές συνέπειες της διαρθρωτικής μεταρρύθμισης και της οικονομικής μετάβασης». Είναι ρεαλιστικός αυτός ο στόχος για το σύνολο της Καραϊβικής; Οι αγρότες που παράγουν ζάχαρη και χάνουν τις δουλειές τους λόγω της μεταρρύθμισης της ευρωπαϊκής αγοράς ζάχαρης πρέπει να μετεκπαιδευτούν και να γίνουν προγραμματιστές;
Αρκετές αμφιβολίες υπάρχουν για το αν λήφθηκε επαρκώς υπόψη η επίσημη αξιολόγηση της περιφερειακής στρατηγικής για την Καραϊβική που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2005. Δεν αναφέρονται και πάλι οι παράμετροι της αξιολόγησης, της διαμόρφωσης δεικτών και της συλλογής δεδομένων ως απαραίτητα μέτρα για έναν πραγματικό έλεγχο της επιτυχίας των επενδύσεων στο έγγραφο στρατηγικής της Επιτροπής.
Ωστόσο, η πρόταση της Επιτροπής περιέχει στο μεγαλύτερο μέρος σωστές απόψεις, οι οποίες πρέπει να συμπληρωθούν λογικά στην εν λόγω έκθεση.
Ετερογένεια της περιοχής
Είναι αξιέπαινη η πρόταση της Επιτροπής και του Συμβουλίου να οριστεί η CARICOM και η CARIFORUM ως «κεντρικός άξονας ολοκλήρωσης» ή ως επιτροπή για τη συνεργασία και επικροτείται ιδίως ο επιδιωκόμενος προσανατολισμός της συνεργασίας στις εθνικές και περιφερειακές στρατηγικές ανάπτυξης.
Ασφαλώς είναι επίσης ορθό να επισημαίνονται και να προωθούνται οι κοινοί στόχοι της περιοχής.
Ωστόσο, ο σχεδιασμός της συνεργασίας είναι ελλιπής, εφόσον δεν αποδέχεται και δεν λαμβάνει υπόψη τις διαφορές στις ανάγκες, τους εκάστοτε αναπτυξιακούς στόχους και την αρχική κατάσταση. Αυτό δεν ισχύει μόνο για το πλαίσιο της συνεργασίας για την ανάπτυξη, αλλά και για τις διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης. Οι εκτιμώμενοι μέσοι δείκτες για το σύνολο της περιοχής δεν πρέπει να συγκαλύπτουν τις πραγματικές διαφορές ανάμεσα στην Αϊτή και τις Μπαχάμες.
Ιδίως για τις μειονεκτούσες χώρες της περιοχής πρέπει να καταβληθούν ιδιαίτερες και επιπρόσθετες προσπάθειες, προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο η αποτελεσματικότητα του συνολικού πλαισίου. Η Αϊτή χρειάζεται ένα τελείως αυτόνομο σχέδιο.
Στη σύσταση 7 της έκθεσης αξιολόγησης επισημαίνεται ρητά ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αρχές του δικτύου πληροφόρησης των αναπτυσσόμενων μικρών νησιωτικών κρατών των Ηνωμένων Εθνών και να διεξαχθεί έρευνα για τον αντίκτυπο που έχει η ελευθέρωση του εμπορίου και η παγκοσμιοποίηση στην αειφόρο ανάπτυξη τέτοιων κρατών.
Ιστορική διάσταση της εταιρικής σχέσης
Η έκθεση της Επιτροπής αναφέρει κατά λέξη:
«Η ΕΕ και η Καραϊβική έχουν παραδοσιακά μια στενή σχέση η οποία βασίζεται κυρίως στην κληρονομιά της ιστορίας, στις κοινές αξίες, στην οικονομική και εμπορική συνεργασία και στον σημαντικό όγκο των εμπορικών συναλλαγών. Ο αποικισμός της Καραϊβικής κυρίως από τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ισπανία και τις Κάτω Χώρες εκτείνεται χρονικά έως τον 17ο αιώνα.»
Το 2006 κανείς πλέον δεν θα ήθελε να διαβάσει μια κατ’ ευφημισμόν παρουσίαση της αποικιακής ιστορίας σε ένα έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το ορθό θα ήταν να επισημανθεί ότι μέχρι σήμερα δεν υπήρξε καμία αποζημίωση για ένα παρελθόν υποδούλωσης, διωγμών, εξολόθρευσης του ιθαγενούς πληθυσμού και λεηλασίας των πόρων της περιοχής που δικαιολογεί την πρόοδο της Ευρώπης. Επίσης, θα έπρεπε να επισημανθεί ότι κυρίως στη φάση της αποαποικιοποίησης η διασφάλιση του εφοδιασμού της Ευρώπης με ζάχαρη, μπανάνες και ρούμι με βάση τα προτιμησιακά συστήματα, τα οποία χρηματοδοτούνται από φορολογικά έσοδα, έχει οδηγήσει στις μονοκαλλιέργειες και τις σχέσεις εξάρτησης, οι οποίες σήμερα καθιστούν τόσο σημαντικές τις προσπάθειες για μια διαφοροποίηση του οικονομικού τοπίου της περιοχής.
Κυρίως για αυτόν τον λόγο, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αισθάνεται υποχρεωμένη να παρέχει σε αυξανόμενο βαθμό τη βοήθεια ισοτιμίας για αγροτικές επιχειρήσεις, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τις στρατηγικές για την επισιτιστική ασφάλεια και αξιοποιώντας ολοένα και περισσότερο τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
CSME (Ενιαία Αγορά και Οικονομία της Καραϊβικής)
Επιδοκιμάζεται η αυτόβουλη δημιουργία της Ενιαίας Αγοράς και Οικονομίας της Καραϊβικής (CSME) από τα περισσότερα κράτη της CARICOM ως στοιχείο περιφερειακής ολοκλήρωσης, καθώς και η πρόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξει την ανάπτυξη και την επέκταση αυτού του χώρου. Με τη CSME η Καραϊβική έχει στη διάθεσή της ένα μέσο για την ενίσχυση του διαπεριφερειακού εμπορίου.
Ακριβώς για αυτόν τον λόγο, η ΕΕ στις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης θα έπρεπε να προσέξει ώστε ο νεοσυσταθείς οικονομικός χώρος να μην τεθεί σε κίνδυνο από τη μεγάλη εξωτερική επιβάρυνση που προκύπτει από την ελευθέρωση, πόσο μάλλον να αμφισβητήσει την ενσυνείδητη αποδοχή της εν λόγω δημιουργίας με ξένες ρήτρες σχετικά με την ασφάλεια των επενδύσεων.
Η δήλωση της Επιτροπής ότι η διαδικασία της συμφωνίας οικονομικής εταιρικής σχέσης θα φέρει ένα πλαίσιο κανόνων για την ολοκλήρωση της Καραϊβικής, αγνοεί το ήδη θεσπισθέν κανονιστικό πλαίσιο στη CSME και με αυτόν τον τρόπο λειτουργεί υπεροπτικά.
Άλλοι φορείς της περιοχής
Η πολύ σύντομη αξιολόγηση που παρουσιάζεται στο παράρτημα ΙΙ για τις δραστηριότητες και τα συμφέροντα άλλων φορέων στην Καραϊβική χαρακτηρίζεται στο σύνολό της μάλλον από δυσπιστία, παρά από την αναζήτηση πιθανών συνεργειών και τη δημιουργία συνοχής. Ωστόσο, η άποψη ότι και τα δύο είναι σημαντικά στον συντονισμό των ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της ισχύει όσον αφορά τους εξωευρωπαϊκούς φορείς, όπως είναι η Βραζιλία, η Κίνα, ο Καναδάς ή η Βενεζουέλα. Υπό την αιγίδα της CARICOM/CARIFORUM και με τη συμμετοχή της Ένωσης Κρατών της Καραϊβικής πρέπει να δημιουργηθεί ένα φόρουμ για τον συντονισμό των δραστηριοτήτων των διάφορων αυτών φορέων με αυτούς της ΕΕ και τα κράτη μέλη της.
Κούβα
Αναφερόμενοι μόνο στη θέση της ΕΕ προ 10 ετών όσον αφορά τις σχέσεις της με την Κούβα, η Επιτροπή και το Συμβούλιο έχασαν μια ευκαιρία. Δεν αξιολογήθηκαν ούτε οι παλαιότερες διμερείς εμπειρίες συνεργασίας των κρατών μελών της Γαλλίας και της Ισπανίας, ούτε οι τωρινές εμπειρίες της βελγικής κυβέρνησης, ενώ δεν αναγνωρίστηκε η σημασία της κουβανικής αναπτυξιακής συνεργασίας με άλλες χώρες της περιοχής και με χώρες άλλων περιοχών. Δεν συζητήθηκε η επιθυμία όλων των κρατών εταίρων της Καραϊβικής για τερματισμό του εμπάργκο των ΗΠΑ κατά της Κούβας που ζημιώνει την ανάπτυξη όλης της περιοχής.
Η Επιτροπή παραλείπει να αναλύσει ιδίως τα επιτυχή σχέδια της κουβανικής αναπτυξιακής συνεργασίας και να διδαχθεί από αυτά, τα οποία, για παράδειγμα, στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης βοηθούν την Κούβα να αποκτήσει ένα σταθερά αυξανόμενο κύρος έναντι των γειτονικών και άλλων χωρών.
Η ΕΕ, η οποία φέρει η ίδια ευθύνη για την ανάπτυξη των σχέσεων με την Κούβα, κινδυνεύει σε αυτό το σημείο να μην αξιοποιήσει την αλλαγή στο πολιτικό κλίμα της περιοχής και να απολέσει την ευκαιρία συμμετοχής σε έναν διάλογο στον οποίο θα μπορούσαν να συζητηθούν με εποικοδομητικό τρόπο επίμαχα ζητήματα, όπως η άσκηση πολιτικών ατομικών δικαιωμάτων, η ελευθερία του Τύπου και η θανατική ποινή.
Επικροτείται καταρχήν η «ανοιχτή πόρτα» για έναν πολιτικό διάλογο που περιέγραψε η Επιτροπή, αλλά δεν επαρκεί, γιατί αναφέρεται αυστηρά στην κοινή θέση του 1996 και με αυτόν τον τρόπο καθιστά εφικτά μόνο τα μέτρα της ανθρωπιστικής βοήθειας. Η επιστροφή στη συνεργασία και στον διάλογο αποτελεί την καλύτερη επιλογή από αυτήν την άποψη. Ως παράδειγμα θα μπορούσε να αναφερθεί ο Καναδάς, ο οποίος εδώ και καιρό χαράσσει την πολιτική του για την Κούβα σύμφωνα με τις αρχές της εποικοδομητικής δέσμευσης.
Περιβάλλον
Επιδοκιμάζεται απόλυτα η συμπερίληψη της συνεργασίας για σημαντικούς στόχους περιβαλλοντικής προστασίας στην αναπτυξιακή συνεργασία.
Ωστόσο, εδώ πρέπει να αναφέρουμε και τη διαπίστωση ότι λόγω της παγκόσμιας αλλαγής του κλίματος θα αυξηθεί περαιτέρω η συχνότητα και η ένταση των φυσικών καταστροφών από καιρικά φαινόμενα στην περιοχή. Ως εκ τούτου, η ΕΕ καλείται όχι μόνο να παρέχει συνεχώς βοήθεια ανοικοδόμησης σε μια πληγείσα περιοχή, αλλά να μειώσει σε μεγάλο βαθμό και τις εκπομπές της. Επιπλέον, πρέπει να μεταφερθούν τεχνολογίες, με τις οποίες η επιτυχής ανάπτυξη στην Καραϊβική δεν θα συνεπάγεται ταυτόχρονα και αυξημένη επιβάρυνση του παγκόσμιου κλίματος λόγω των εκπομπών.
Εκτός αυτού, στο έγγραφο της Επιτροπής δεν αναφέρεται η παράμετρος του ιδιαίτερου και διαφορετικής μορφής κινδύνου που διατρέχουν τα νησιωτικά κράτη εταίροι της Καραϊβικής από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Νέοι
Η πρόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της «να δοθεί προτεραιότητα στη δημιουργία ενός κοινού χώρου ανώτερης εκπαίδευσης μεταξύ της Ευρώπης, της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής» εν συνεχεία της συνάντησης κορυφής ΕΕ-ΛΑΚ είναι μια σημαντική και πολλά υποσχόμενη προσπάθεια.
Ωστόσο, θα φέρει αποτελέσματα μόνο για ένα περιορισμένο τμήμα των νέων της Καραϊβικής. Επειδή το 60 τοις εκατό του πληθυσμού της περιοχής είναι κάτω από 30 ετών, το σύνολο της αναπτυξιακής συνεργασίας πρέπει να προσανατολίζεται ολοένα και περισσότερο στην εν λόγω γενιά και ο μεγάλος αριθμός των νέων ανθρώπων να θεωρηθεί ευκαιρία. Σε διαφορετική περίπτωση, η απογοήτευση από τη συνεχιζόμενη φτώχεια και την έλλειψη προοπτικής μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή. Δεν είναι εφικτό να αποκτήσουν όλοι αυτοί οι νέοι πανεπιστημιακούς τίτλους στο εγγύς μέλλον. Ως εκ τούτου, είναι επειγόντως αναγκαίο στις οικονομικές αναπτυξιακές στρατηγικές να παρέχονται και δυνατότητες απόκτησης προσόντων και εισόδου στην αγορά εργασίας και για τους ανειδίκευτους.
Ωστόσο, δυστυχώς η ανεργία των νέων δεν αναφέρεται στη στρατηγική της Επιτροπής.
Αειφόρος τουρισμός
Εύλογα η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η ομορφιά του φυσικού τοπίου της περιοχής είναι ένας από τους μεγαλύτερους θησαυρούς της και η ανάπτυξη ενός αειφόρου τουρισμού αποτελεί μια πραγματική δυνατότητα. Ωστόσο, αυτή η αειφορία δεν μπορεί να συσχετιστεί με το περιβάλλον. Δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αειφόρος ένας τουριστικός κλάδος στον οποίο μόνο οι εξωτερικοί μεγάλοι επενδυτές και οι αλυσίδες ξενοδοχείων κατασκευάζουν και διαχειρίζονται ξενοδοχεία και μεταφέρουν τα κέρδη και πάλι εκτός της χώρας. Με αυτόν τον τρόπο υποβαθμίζεται ο ντόπιος πληθυσμός σε μια κοινωνία υπηρετών.
Οι ενισχύσεις από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και άλλες δομές πρέπει, ως εκ τούτου, να στοχεύσουν περισσότερο στη δημιουργία ενός εγχώριου κλάδου γαστρονομίας και τουρισμού.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
|
Τίτλος |
Eταιρική σχέση ΕΕ-Καραϊβικής για την οικονομική μεγέθυνση, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη | |||||||||
|
Αριθ. διαδικασίας |
2006/2123](INI) | |||||||||
|
Κανονιστική βάση |
| |||||||||
|
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας |
DEVE | |||||||||
|
Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ες) |
INTA |
|
|
|
| |||||
|
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει |
INTA |
|
|
|
| |||||
|
Ενισχυμένη συνεργασία |
|
|
|
|
| |||||
|
Εισηγητής(ές) |
Gabriele Zimmer |
| ||||||||
|
Εισηγητής(ές) που αντικαταστάθηκε(καν) |
|
| ||||||||
|
Εξέταση στην επιτροπή |
29.5.2006 |
|
|
|
| |||||
|
Ημερομηνία έγκρισης |
30.5.2006 | |||||||||
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+ : - : 0 : |
25 1 0 | ||||||||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Margrete Auken, Margrietus van den Berg, Danutė Budreikaitė, Marie-Arlette Carlotti, Thierry Cornillet, Michael Gahler, Hélène Goudin, Glenys Kinnock, Gay Mitchell, Luisa Morgantini, José Javier Pomés Ruiz, Horst Posdorf, Pierre Schapira, Frithjof Schmidt, Jürgen Schröder, Feleknas Uca, Mauro Zani | |||||||||
|
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Milan Gaľa, Ana Maria Gomes, Alain Hutchinson, Linda McAvan, Μανώλης Μαυρομμάτης, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Zbigniew Zaleski, Gabriele Zimmer | |||||||||
|
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
María Isabel Salinas García | |||||||||
|
Ημερομηνία κατάθεσης |
15.6.2006 |
| ||||||||
|
Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα) |
... |
| ||||||||