ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας: NAIADES, ένα ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για την Εσωτερική Ναυσιπλοΐα

21.9.2006 - (2006/2085(INI))

Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού
Εισηγήτρια: Corien Wortmann-Kool

Διαδικασία : 2006/2085(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A6-0299/2006
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A6-0299/2006
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας: NAIADES, ένα ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για την Εσωτερική Ναυσιπλοΐα

(2006/2085 (INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής για την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας: NAIADES, Ένα Ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για την Εσωτερική Ναυσιπλοΐα (COM(2006)0006),

–    έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 718/1999 του Συμβουλίου της 29ης Μαρτίου 1999 σχετικά με μια πολιτική ρύθμισης της μεταφορικής ικανότητας των κοινοτικών στόλων στην εσωτερική ναυσιπλοΐα για την προώθηση των μεταφορών διά της πλωτής οδού[1],

–    έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών με ορίζοντα το έτος 2010: η ώρα των επιλογών,

–    έχοντας υπόψη τα πορίσματα της συνεδρίασης υψηλού επιπέδου για την εσωτερική ναυσιπλοΐα η οποία πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη στις 15 Φεβρουαρίου 2006,

–   έχοντας υπόψη την ατζέντα της Λισαβόνας σχετικά με την απασχόληση και την οικονομική ανάπτυξη,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (A6‑0299/2006),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μεταφορικές ροές αναμένονται να αυξηθούν και ότι η εσωτερική ναυσιπλοΐα εξακολουθεί να προσφέρει μεγάλα περιθώρια μεταφορικής ικανότητας και μπορεί να συμβάλει στην παροχή ανταγωνιστικών λύσεων μεταφοράς, χρησιμοποιώντας συνδυασμούς τρόπων μεταφοράς,

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται μεγαλύτερη φιλοδοξία στην Ευρώπη προκειμένου να αξιοποιηθεί μεγαλύτερο μέρος της διαθέσιμης μεταφορικής ικανότητας των εσωτερικών πλωτών οδών και η δυναμικότητα της εσωτερικής ναυσιπλοΐας ως αγοράς τόσο μεμονωμένα όσο και ως τμήμα της πολυτροπικής αλυσίδας μεταφορών ανά την Ευρώπη, περιλαμβανομένων των εθνικών και κοινοτικών δημοσίων και των ιδιωτικών φορέων, καθώς και προκειμένου να ενισχυθούν οι δυνατότητες αύξησης του όγκου των μεταφορών μέσω εσωτερικών πλωτών οδών με σχετικά χαμηλό κόστος υποδομών,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απολύτως απαραίτητο να υπάρξει στενή συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των επιτροπών εσωτερικής ναυσιπλοΐας, των κρατών μελών και όλων των ενδιαφερομένων ιδιωτικών μερών, προκειμένου να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και να αναπτυχθεί η εσωτερική ναυσιπλοΐα,

Το πρόγραμμα δράσης NAIADES

1.   αναγνωρίζει ότι το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφορών αντιμετωπίζει ολοένα και περισσότερα προβλήματα μεταφορικής ικανότητας, τα οποία οδηγούν σε συμφόρηση και σε καθυστερήσεις και ότι η εσωτερική ναυσιπλοΐα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της συμφόρησης, στη βελτίωση της ασφάλειας των εμπορευματικών μεταφορών, στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και στην προστασία του περιβάλλοντος·

2.   υποστηρίζει, ως εκ τούτου, την πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου ευρωπαϊκού προγράμματος δράσης για την εσωτερική ναυσιπλοΐα: NAIADES – Navigation and inland waterway action and development in Europe (Πρόγραμμα Δράσης και Ανάπτυξης της Εσωτερικής Ναυσιπλοΐας στην Ευρώπη)·

3.   καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν περαιτέρω τις εθνικές πολιτικές προκειμένου να τονώσουν την εσωτερική ναυσιπλοΐα, λαμβάνοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης, και να ενθαρρύνουν τις περιφερειακές, τοπικές και λιμενικές αρχές και βιομηχανίες να κάνουν το ίδιο·

1.   Αγορές

4.   υπογραμμίζει ότι οι υπάρχουσες αγορές θα πρέπει να ενισχυθούν, συγκεκριμένα καθιστώντας τις υποδομές πιο αξιόπιστες και καλύτερα ενταγμένες σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού·

5.   τονίζει ότι οι συνδέσεις με τα νέα κράτη μέλη της ΕΕ στην Ανατολική και την Κεντρική Ευρώπη, καθώς και με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία πρέπει να αναπτυχθούν και να αναβαθμιστούν στα επίπεδα της σημερινής τεχνολογίας, κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να εξεταστούν επιπρόσθετα μέτρα υποδομής και να ληφθούν μέτρα σχετικά με τη διατροπικότητα και τη διαλειτουργικότητα·

6.   τονίζει ότι πρέπει να αναπτυχθούν ευκαιρίες για καινοτόμες πολυτροπικές γραμμές, να δημιουργηθούν νέες αγορές στο πλαίσιο των οποίων θα είναι ουσιαστικής σημασίας η συνεργασία μεταξύ των πρακτόρων και των χρηστών εσωτερικής ναυσιπλοΐας (ΕΝ), καθώς και των εθνικών και των περιφερειακών αρχών·

7.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, λαμβανομένου υπόψη ότι ο κλάδος αποτελείται κυρίως από μικρές επιχειρήσεις, να βελτιώσει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση και ιδίως στο κεφάλαιο επιχειρηματικού κινδύνου, για τη σύσταση νέων επιχειρήσεων, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη, κατά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των σχετικών μέτρων, την ειδική δομή του κλάδου·

8.  υποστηρίζει πλήρως, από αυτή την άποψη, την πρωτοβουλία της Επιτροπής να παράσχει πηγές πληροφόρησης σχετικά με το θέμα της χρηματοδότησης, για παράδειγμα ένα εγχειρίδιο χρηματοδότησης που περιέχει έναν κατάλογο ευρωπαϊκών, εθνικών και περιφερειακών μέσων ενίσχυσης της ΕΝ, το οποίο θα καλύπτει, εάν κρίνεται σκόπιμο, τη χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων·

9.  ζητεί από την Επιτροπή να δημοσιεύσει, το συντομότερο δυνατόν, κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις προγραμμάτων στήριξης της εσωτερικής ναυσιπλοΐας και να εγκρίνει ελάχιστους κανόνες οι οποίοι θα λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις ανάγκες του κλάδου της εσωτερικής ναυσιπλοΐας·

10. χαιρετίζει το σχέδιο της Επιτροπής να εντοπίσει τα υφιστάμενα σημεία συμφόρησης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, τα οποία εμποδίζουν την ανάπτυξη της ΕΝ· ζητεί από όλους τους ενδιαφερόμενους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς να συμβάλουν σε αυτή την προσπάθεια, να εξετάσουν πιθανές λύσεις και να αναζητήσουν βέλτιστες πρακτικές, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα του εντοπισμού κατά τη θέσπιση νομοθεσίας στο μέλλον ή κατά τη λήψη νέων μέτρων·

11. τονίζει ότι τα διοικητικά σημεία συμφόρησης θα πρέπει να εξαλειφθούν και να απλουστευθούν οι διαδικασίες, αξιοποιώντας ιδίως με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και δημιουργώντας θυρίδες εξυπηρέτησης· πιστεύει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις διαδικασίες των θαλάσσιων λιμένων και των λιμένων εσωτερικής ναυσιπλοΐας, καθώς και στη νομοθεσία σχετικά με το περιβάλλον, τα απόβλητα και την ασφάλεια των τροφίμων που οδηγεί στη διάσπαση των διαδικασιών εφοδιαστικής·

2. Υποδομές

12. επισημαίνει ότι η αξιοπιστία του δικτύου ναυσιπλοΐας και η διαθεσιμότητα πολυλειτουργικών (εσωτερικών) λιμένων είναι η σημαντικότερη προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξη της ΕΝ - κυρίως ως μέρος των αλυσίδων πολυτροπικών εμπορευματικών μεταφορών - και γενικότερα για τον τομέα από τεχνική και οικονομική άποψη· υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη φέρουν την ιδιαίτερη ευθύνη να εντείνουν τις προσπάθειές τους με σκοπό να διασφαλίσουν ικανές και αξιόπιστες υποδομές, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τους κινδύνους και τις πτυχές που αφορούν το περιβάλλον·

13. επισημαίνει τη σημασία των υπηρεσιών παροχής πληροφοριών για τους ποταμούς (River Information Services (RIS)) σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη χρήση του δικτύου εσωτερικής ναυσιπλοΐας και τη σύνδεσή του με άλλους τρόπους μεταφοράς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν τις υπηρεσίες παροχής πληροφοριών για τα ποτάμια στο ενδεικτικό πολυετές πρόγραμμα των ΔΕΔ-Μ και να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες των υπηρεσιών παροχής πληροφοριών για τους ποταμούς για τους σκοπούς της επίτευξης βιώσιμης υλικοτεχνικής υποδομής·

14. επισημαίνει την ανάγκη ολοκλήρωσης του συστήματος εσωτερικής ναυσιπλοΐας με τη θαλάσσια ναυσιπλοΐα με την ανάπτυξη πρόσβασης στη θάλασσα, την βελτίωση των διασυνδέσεων μεταξύ των συστημάτων εσωτερικής και θαλάσσιας ναυσιπλοΐας και με την επένδυση σε νέα σκάφη που συνδυάζουν την εσωτερική και την ποντοπόρο ναυσιπλοΐα, συμπεριλαμβανομένων σκαφών καινοτόμου σχεδιασμού·

15. καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τυχόν τρίτες ενδιαφερόμενες χώρες, να καταρτίσουν ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανάπτυξης το οποίο θα πρέπει να περιέχει επικαιροποιημένο κατάλογο απογραφής των υποδομών για την ευρωπαϊκή εσωτερική ναυσιπλοΐα και να παράσχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις πλωτές οδούς που χρειάζονται συντήρηση και άλλες διαρθρωτικές βελτιώσεις υποδομής· καλεί επίσης την Επιτροπή, κατά την εν λόγω διαδικασία, να χρησιμοποιήσει τα υπάρχοντα ευρήματα των επιστημονικών μελετών και εκθέσεων εμπειρογνωμόνων στα κράτη μέλη·

16. καλεί την Επιτροπή να ορίσει όσο το δυνατόν συντομότερα, και το αργότερο έως τα τέλη του 2006, έναν συντονιστή ΔΕΔ-Μ για την εσωτερική ναυσιπλοΐα, ο οποίος θα στηρίζει την εφαρμογή των έργων προτεραιότητας ΔΕΔ-Μ στην την εσωτερική ναυσιπλοΐα, αξιοποιώντας την εμπειρία των υφιστάμενων συντονιστών·

17. καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να δώσουν υψηλότερο βαθμό προτίμησης κατά τουλάχιστον 20% σε όλα τα έργα εσωτερικής ναυσιπλοΐας κοινού συμφέροντος και να δώσουν μεγαλύτερη προτεραιότητα στα έργα εσωτερικής ναυσιπλοΐας κοινού συμφέροντος στο πολυετές πρόγραμμα ΔΕΔ-Μ·

18. καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν τις δυνατότητες εσωτερικής ναυσιπλοΐας στον χωροταξικό σχεδιασμό και σε οικονομικές πολιτικές σε ομοσπονδιακό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, προκειμένου να ενθαρρύνουν ενεργά την ανάπτυξη των παρόχθιων εμπορικών και εφοδιαστικών χώρων, λαμβάνοντας υπόψη τις αειφόρες μεταφορές και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στη βιομηχανία και τη διανομή, καθώς επίσης να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή σε μικρές πλωτές οδούς οι οποίες διαθέτουν ανεκμετάλλευτες δυνατότητες ενίσχυσης της κινητικότητας των εμπορευμάτων·

3. Στόλος

19.  υπενθυμίζει την ανάγκη να οριστούν το 2007 αυστηρότερα κοινοτικά όρια για τις εκπομπές διοξειδίου του θείου (SOx), αιωρούμενων σωματιδίων (PM), οξειδίων του αζώτου (NOx) και διοξειδίου του άνθρακα (CO2), ιδίως μέσω της προώθησης καυσίμων με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν κίνητρα για την επιτάχυνση της εισαγωγής και της χρήσης φιλικών προς το περιβάλλον και αποδοτικών ως προς την κατανάλωση καυσίμου κινητήρων (συγκρίσιμων με το πρότυπο εκπομπών Euro VI) στην εσωτερική ναυσιπλοΐα, ώστε να βελτιωθεί η ενεργειακή της απόδοση·

20.  αναγνωρίζοντας ότι οι εκπομπές συνδέονται στενά με την ποιότητα του διαθέσιμου στην αγορά καυσίμου, καλεί την Επιτροπή να υποβάλει το συντομότερο δυνατό πρόταση θέσπισης αυστηρότερων προδιαγραφών για τα καύσιμα εσωτερικής ναυσιπλοΐας·

21. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει το 2007 πρόταση δημιουργίας ενός ταμείου καινοτομίας των ευρωπαϊκών πλωτών μεταφορών για τη χρηματοδότηση νέων επενδύσεων που βασίζονται στη ζήτηση και καινοτόμων ιδεών ευρωπαϊκού συμφέροντος στους τομείς της υλικοτεχνικής υποδομής, της τεχνολογίας και του περιβάλλοντος που απαιτούν διασυνοριακή συνεργασία και διαλειτουργικότητα, ενός ταμείου που, ως βασικό μέσο του προγράμματος δράσης NAIADES, θα πρέπει να χρηματοδοτείται κατά το ένα τρίτο από τον κλάδο (το υφιστάμενο αποθεματικό ταμείο για την εσωτερική ναυσιπλοΐα, το οποίο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 718/1999), ως μέσο συγχρηματοδότησης), κατά το ένα τρίτο από την ΕΕ και κατά το υπόλοιπο ένα τρίτο από τα κράτη μέλη· επιπλέον, καλεί την Επιτροπή να ορίσει, σε στενή συνεργασία με τον κλάδο, τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα ιδρυθεί το ταμείο, επισημαίνει δε ότι η υποστήριξη των γραφείων πληροφοριών θα πρέπει να θεωρείται ως επιλογή·

22. τονίζει ότι είναι απαραίτητο να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη καθαρών και αποτελεσματικών σκαφών στο πλαίσιο του έβδομου προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη· επισημαίνει, από την άποψη αυτή, τις εξελίξεις στην κατασκευή πλοίων προς χρήση σε διάφορα είδη υδάτων, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμένου βυθίσματος, οι οποίες μπορούν να προαγάγουν την ΕΝ ακόμα και σε ύδατα χαμηλής ή μεταβλητής στάθμης, χωρίς να ζημιώνεται το φυσικό περιβάλλον· θεωρεί, εν προκειμένω, ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας και στον σχεδιασμό, την οικολογική αποδοτικότητα και τον εξοπλισμό των σκαφών·

4.   Απασχόληση, δεξιότητες και εικόνα

23. αναγνωρίζει ότι η έλλειψη επιχειρηματιών και προσωπικού αρχίζει να αποτελεί πρόβλημα για τον κλάδο της ΕΝ, δεδομένης της γήρανσης του σημερινού προσωπικού και της έλλειψης ελκυστικότητας για την είσοδο νέων επιχειρήσεων·

24. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την εναρμόνιση των απαιτήσεων επάνδρωσης και των πιστοποιητικών κυβερνήτη σκάφους εσωτερικής ναυσιπλοΐας και να προαγάγουν την αμοιβαία αναγνώριση των προσόντων αυτών, π.χ. μέσω του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων (European Qualifications Framework (EQF))·

25. καλεί την Επιτροπή, τις επιτροπές εσωτερικής ναυσιπλοΐας και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν, σε συνεργασία με τον κλάδο, σύγχρονα και προσανατολισμένα προς την αγορά προγράμματα κατάρτισης για τον κλάδο, χρησιμοποιώντας, όπου είναι δυνατό, κοινά εκπαιδευτικά πρότυπα, σε συνεργασία επίσης με προγράμματα ναυτιλιακής κατάρτισης όπως το «Leadership», για να προσελκύσουν την είσοδο νέων επιχειρήσεων να εργαστούν σε ένα διεθνές περιβάλλον και να προσφέρουν ελκυστικές προοπτικές σταδιοδρομίας·

26. τονίζει τη σημασία της επιβολής της υφιστάμενης κοινωνικής νομοθεσίας, για την προστασία των καλών συνθηκών εργασίας·

27. επισημαίνει ότι εξακολουθεί να μην υπάρχει επίγνωση των δυνατοτήτων μεταφοράς προϊόντων μέσω της εσωτερικής ναυσιπλοΐας, ιδίως σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες ευελιξίας και βιωσιμότητάς της·

28. αναγνωρίζει ότι, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί πλήρως και επιτυχώς η εσωτερική ναυσιπλοΐα, πρέπει να αποσαφηνιστούν και να διαφημιστούν η οικονομική αξία και οι δυνατότητές της· ζητεί συνεπώς να υποστηριχθούν τα υφιστάμενα γραφεία προώθησης της εσωτερικής ναυσιπλοΐας και να δημιουργηθούν νέα γραφεία σε κράτη μέλη με δυνατότητες ΕΝ, τα οποία θα μπορούν να παρέχουν συμβουλές και να ενθαρρύνουν τους χρήστες μεταφορικών μέσων να χρησιμοποιούν την εσωτερική ναυσιπλοΐα, καθώς επίσης να υποστηριχθούν οι αρχές σε ό,τι αφορά τον εντοπισμό προβλημάτων και τον καθορισμό πολιτικών·

29. συνιστά αυτό το ευρωπαϊκό δίκτυο για την προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας να ενσωματωθεί σε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο με σκοπό την προώθηση της διατροπικότητας, χρησιμοποιώντας τις υφιστάμενες δομές και την εμπειρία που αποκτήθηκε κατά την προώθηση άλλων τρόπων μεταφοράς, όπως εκείνες που ήδη υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε σχέση με την προώθηση των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων·

30. καλεί τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερομένους, απουσία ειδικής κοινοτικής χρηματοδότησης, να διασφαλίσουν την οικονομική βιωσιμότητα του δικτύου αυτού·

31. επισημαίνει τη σημασία ενός Ευρωπαϊκού Συστήματος Παρατήρησης της Αγοράς στο οποίο θα συμμετέχουν όλοι οι φορείς, και το οποίο θα παρέχει συγκρίσιμες πληροφορίες για την αγορά, ιδίως για να καταστήσει δυνατή τη λήψη έγκαιρων και υπεύθυνων επενδυτικών αποφάσεων, τον εντοπισμό ισχυρών και ασθενών σημείων και την εξεύρεση πιθανών νέων αγορών·

5.   Το θεσμικό πλαίσιο

32. επισημαίνει ότι η ανάπτυξη και η ευημερία της εσωτερικής ναυσιπλοΐας πρέπει να αποτελέσει κεντρικό στοιχείο των μελλοντικών συζητήσεων για το θεσμικό πλαίσιο· τονίζει σχετικά ότι είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι υφιστάμενες αρμοδιότητες όλων των πλευρών, να αξιοποιηθεί η εμπειρογνωμοσύνη διεθνών οργανισμών και να αποφευχθεί η πρόσθετη γραφειοκρατία·

33. ζητεί την κατάρτιση μνημονίου συνεννόησης το οποίο θα προβλέπει την εντατικοποιημένη και ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των επιτροπών εσωτερικής ναυσιπλοΐας και της Κοινότητας και θα περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα:

-      εφαρμογή του προγράμματος δράσης NAIADES,

-      καλύτερη ανταλλαγή υπαρχουσών γνώσεων και ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα της εσωτερικής ναυσιπλοΐας μεταξύ της Κοινότητας, των κρατών μελών και των επιτροπών εσωτερικής ναυσιπλοΐας·

0

0 0

34. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

  • [1]  ΕΕ L 90 της 2.4.1999, σελ. 1.

Αιτιολογική έκθεση

Η Επιτροπή έχει παρουσιάσει ένα πρόγραμμα δράσης, το NAIADES, για την προαγωγή της εσωτερικής ναυσιπλοΐας (ΕΝ). Αναφέρει ότι η ΕΝ, ως ένας ασφαλής και περιβαλλοντικά συμβατός τρόπος μεταφορών με μεγάλα περιθώρια μεταφορικής ικανότητας, μπορεί να συμβάλει στη στροφή των μεταφορών και τη βελτίωση των προβλημάτων συμφόρησης τα οποία πλήττουν άλλους τρόπους μεταφοράς. Το πρόγραμμα δράσης της Επιτροπής καλύπτει πέντε στρατηγικά πεδία: την αγορά, τον στόλο, τις θέσεις απασχόλησης και τις δεξιότητες, την εικόνα και την υποδομή.

Η εισηγήτρια υποστηρίζει τις υποθέσεις και τη γενική περιγραφή του προγράμματος δράσης NAIADES.

Η εσωτερική ναυσιπλοΐα προσφέρει ένα μέσο αντιμετώπισης των διαφόρων σημερινών προκλήσεων σχετικά με τη βιωσιμότητα των μεταφορών και το περιβάλλον. Ως εκ τούτου, αξίζει να της δοθεί περισσότερη πολιτική προτεραιότητα και γενικά χρειάζεται μεγαλύτερη φιλοδοξία, προκειμένου να βελτιωθούν τα οφέλη του κλάδου ΕΝ και να αξιοποιηθούν οι τεράστιες δυνατότητες που προσφέρει η εσωτερική ναυσιπλοΐα. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην αξιοπιστία των υποδομών και των συνδέσμων με άλλους τρόπους μεταφοράς, ιδίως σε λιμένες εσωτερικής ναυσιπλοΐας και σε θαλάσσιους λιμένες. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να συσχετιστεί με τον χωροταξικό σχεδιασμό και χρειάζεται να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες, προκειμένου να αυξηθεί η βιωσιμότητα της εσωτερικής ναυσιπλοΐας με τη χρήση καθαρότερων καυσίμων και σκαφών, τα οποία να είναι κατάλληλα ως προς τον τύπο και το μέγεθος για τη συγκεκριμένη πλωτή οδό όπου χρησιμοποιούνται. Η εισηγήτρια θεωρεί ότι μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων αγορών όπου η ΕΝ δεν έχει εξεταστεί ακόμα ως επιλογή.

Το μεγαλύτερο τμήμα του κλάδου ΕΝ αποτελείται από οικογενειακές μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες είναι αυτοσυντηρούμενες και λειτουργούν κυρίως/αποκλειστικά με ίδιο κεφάλαιο. Ωστόσο, δεν διαθέτουν πόρους για ριζικές καινοτομίες. Η πολιτική στήριξη και οι δραστηριότητες προώθησης μπορούν να βοηθήσουν τον τομέα να γίνει ένας ακόμα πιο ζωτικός κρίκος στις σύγχρονες αλυσίδες της εφοδιαστικής.

Στην παρούσα έκθεση πρωτοβουλίας, η εισηγήτρια θα ήθελε να υπογραμμίσει τα ακόλουθα στοιχεία:

1. Ανάπτυξη αγορών

Στη Δυτική Ευρώπη, η αγορά ΕΝ έχει αναπτυχθεί σημαντικά στην παραδοσιακή μεταφορά φορτίου χύδην και εμπορευματοκιβωτίων που αντιπροσωπεύουν αγορές υψηλής προστιθέμενης αξίας. Η ΕΝ έχει αποδειχθεί επίσης ένας ιδιαίτερα καλός τρόπος ασφαλούς μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων, όπως είναι οι χημικές ουσίες και τα καύσιμα. Παρόλα αυτά, μπορούν να αναπτυχθούν νέες αγορές· ο κλάδος και οι εταιρείες φόρτωσης ορισμένες φορές απλώς δεν γνωρίζουν τις δυνατότητες της ΕΝ. Μετά τη διεύρυνση, οι εμπορικές ανταλλαγές μεταξύ της δυτικής και της ανατολικής Ευρώπης γνωρίζουν θεαματική αύξηση. Αυτό δίνει ώθηση στην ανάπτυξη νέων αγορών και γενικά μπορεί να αυξήσει το μερίδιο της ΕΝ στη μεταφορά εμπορευμάτων.

Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση και οι διαδικαστικοί φραγμοί αποτελούν σημαντικά εμπόδια για την ανάπτυξη αγορών. Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση, είναι σημαντικό οι επιχειρηματίες ΕΝ, οι οποίοι κατά κανόνα είναι μικρές επιχειρήσεις, να βρουν έναν τρόπο να αποκτήσουν πρόσβαση στο κεφάλαιο. Για τον λόγο αυτόν, η εισηγήτρια υποστηρίζει τις

πρωτοβουλίες της Επιτροπής σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη ενός «εγχειριδίου χρηματοδότησης» και την πρόταση κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της ΕΝ. Παραδείγματα χρηματοδοτικών επιλογών είναι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, ο μηχανισμός εκκίνησης του ΕΜΤ, η δράση κεφαλαίου αρχικής ώθησης και ο μηχανισμός εγγυήσεων υπέρ των ΜΜΕ.

Επιπλέον, η ΕΝ συχνά εμποδίζεται από σημεία συμφόρησης διαδικαστικής ή διοικητικής φύσεως. Τα εν λόγω σημεία συμφόρησης διαταράσσουν τη διαδικασία της εφοδιαστικής και εξασθενούν την ανταγωνιστική θέση της ΕΝ σε σχέση με τους άλλους τρόπους μεταφοράς. Ορισμένες φορές, διαφορετικοί κανόνες, όπως μεταξύ των τρόπων μεταφοράς ή εντός ή μεταξύ των λιμένων, δυσχεραίνουν την ομαλή ανάπτυξη της ΕΝ.

Πολύ συχνά, οι διαδικασίες που προκύπτουν από τη νομοθεσία η οποία δεν σχετίζεται άμεσα με τις μεταφορές, π.χ. οι οδηγίες σχετικά με τα απόβλητα, την ασφάλεια των τροφίμων ή το περιβάλλον, δημιουργούν τεράστια γραφειοκρατικά προβλήματα για τον τομέα της εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Ως εκ τούτου, είναι ευκταίο να δοθεί περισσότερη προσοχή στην εφαρμογή κανόνων οι οποίοι λαμβάνουν υπόψη τις απαιτήσεις ενός αποτελεσματικού συστήματος μεταφοράς (ναυσιπλοΐας).

Από την άποψη αυτή, η εισηγήτρια χαιρετίζει θερμά τον έλεγχο και την εναρμόνιση της υφιστάμενης νομοθεσίας. Η βελτίωση του κανονιστικού περιβάλλοντος μέσω του εξορθολογισμού των διοικητικών απαιτήσεων και των υποχρεωτικών εγγράφων είναι θέμα ύψιστης σημασίας. Ο έλεγχος δεν θα πρέπει να περιορίζεται στην κοινοτική νομοθεσία, αλλά θα πρέπει να εξεταστούν και οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές πρακτικές. Ως εκ τούτου, αν και η Επιτροπή έχει την κύρια ευθύνη για τη διεξαγωγή του εν λόγω ελέγχου, είναι απαραίτητη η συμμετοχή και άλλων δημόσιων και ιδιωτικών ενδιαφερόμενων μερών.

2. Υποδομές

Η ύπαρξη αξιόπιστων υποδομών που λειτουργούν σωστά αποτελεί προϋπόθεση για τη διατήρηση των υφιστάμενων αγορών και για την ανάπτυξη νέων. Η καθυστέρηση στη συντήρηση των υποδομών ΕΝ που παρατηρείται σήμερα στην Ευρώπη είναι ένα από τα πλέον επείγοντα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν. Την κύρια ευθύνη φέρουν οι εθνικές ή περιφερειακές αρχές, οι οποίες πολύ συχνά δεν δίνουν αρκετή προτεραιότητα στη συντήρηση και την ανάπτυξη των υποδομών ΕΝ. Γενικά, συνήθως λησμονείται το γεγονός ότι η συντήρηση των υφιστάμενων υποδομών δεν χρειάζεται απαραίτητα τεράστιες επενδύσεις. Περιορισμένες παρεμβάσεις, οι οποίες όμως υλοποιούνται την κατάλληλη χρονική στιγμή και είναι σωστά εστιασμένες, μπορούν να αποτρέψουν τα σημεία συμφόρησης με σχετικά μικρό κόστος. Η συντήρηση της κατάστασης των όχθων, των κλεισιάδων και των γεφυρών μπορεί να συμβάλει στην αποτελεσματικότητα της ΕΝ και στην αποφυγή των σημείων συμφόρησης. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Επιτροπή μπορεί να το στηρίξει αυτό με την κατάρτιση ενός επικαιροποιημένου καταλόγου απογραφής της κατάστασης των πλωτών οδών εσωτερικής ναυσιπλοΐας στην Ευρώπη και την παροχή πληροφοριών σχετικά με την ανάγκη συντήρησης ή πιθανής βελτίωσής τους. Με τον τρόπο αυτόν, ένα ευρωπαϊκό σχέδιο ανάπτυξης υποδομών ναυσιπλοΐας μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο σε ό,τι αφορά την ενημέρωση του κοινού και την προώθηση επενδύσεων.

Σε ό,τι αφορά πιο εκτεταμένα σχέδια νέων υποδομών, η εισηγήτρια θα ήθελε να επισημάνει ότι μόνο το 1,5% του προϋπολογισμού για τα διευρωπαϊκά δίκτυα διατίθεται στα έργα εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Η σύνδεση των ποτάμιων λεκανών είναι ζωτικής σημασίας για τις μεγάλες συνεχείς αλυσίδες μεταφορών εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Αυτό καθιστά επείγουσα την εφαρμογή των δύο τρεχόντων έργων εσωτερικής ναυσιπλοΐας ΔΔΜ, Straubing-Vilshoven και Seine-Nord. Η εισηγήτρια εκφράζει την απογοήτευσή της για το γεγονός ότι δεν υπάρχει συντονιστής ΔΔΜ για τα έργα ΕΝ. Ένας ευρωπαϊκός συντονιστής θα διευκόλυνε την εφαρμογή των εν λόγω έργων, όπως συμβαίνει με τα υπόλοιπα έργα ΔΔΜ. Τέλος, οι Υπηρεσίες Ποτάμιων Πληροφοριών βελτιώνουν τη διαχείριση της κυκλοφορίας και μπορούν επίσης να συμβάλλουν στη δημιουργία αξιόπιστων και αποτελεσματικών υποδομών. Η εφαρμογή τους θα πρέπει να πραγματοποιηθεί χωρίς καθυστέρηση.

3. Στόλος

Καθώς τα σκάφη έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και απαιτούν σημαντικές αρχικές επενδύσεις, η ανανέωση του στόλου θα πραγματοποιείται με αργούς μόνο ρυθμούς. Η καινοτομία, ωστόσο, είναι μεγάλης σημασίας για την επίτευξη της ναυσιπλοΐας υψηλής ποιότητας και, επομένως, η ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών ευεργετικών καρπών (spin-off) ευρωπαϊκού συμφέροντος θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα.

Σε ό,τι αφορά τη βιωσιμότητα, τα σκάφη πρέπει, πρώτα απ’ όλα, να είναι βιώσιμα από άποψη εκπομπών. Δεύτερον, πρέπει να είναι βιώσιμα σε σχέση με τα ύδατα που χρησιμοποιούν για τη μεταφορά. Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα για τη μείωση των εκπομπών των σκαφών είναι η βελτίωση της ποιότητας των καυσίμων που χρησιμοποιούνται. Ιδιαίτερα, η μείωση του θείου θα οδηγήσει σε χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του θείου (SOx). Παρόλο που υπάρχουν ήδη καύσιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο, η διαθεσιμότητά τους είναι περιορισμένη. Η κοινοτική νομοθεσία για τη θέσπιση ενός κοινού προτύπου για καύσιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο θα βοηθούσε σημαντικά στην επίτευξη της γενικότερης χρήσης τους. Η Επιτροπή θα πρέπει, ως εκ τούτου, να κληθεί να παρουσιάσει το 2007 μια πρόταση αυστηρότερων προδιαγραφών για τα καύσιμα εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Πράγματι, η εισαγωγή καθαρότερων καυσίμων θα επέτρεπε επίσης την εγκατάσταση καθαρότερων κινητήρων οι οποίοι θα εκπέμπουν λιγότερο μονοξείδιο του άνθρακα (CO) (έως 30%), αιωρούμενα σωματίδια (PM) (έως 35%) και οξείδια του αζώτου (NOx). Επομένως, η εισαγωγή καθαρών καυσίμων θα έχει θετικά δευτερογενή αποτελέσματα και για άλλες εκπομπές. Τα αιωρούμενα σωματίδια (PM) και τα NOx μπορούν επίσης να μειωθούν με τη χρήση φίλτρων (παγίδων σωματιδίων) ή καταλυτών, αλλά ακόμα και αυτά λειτουργούν καλύτερα με καύσιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο.

Εκτός από το γεγονός ότι τα σκάφη πρέπει να είναι καθαρότερα, θα πρέπει επίσης να εξεταστεί το ενδεχόμενο ανάπτυξης και χρήσης νέων τύπων σκαφών. Οι διαφορετικές υποδομές απαιτούν διαφορετικά σκάφη. Εκεί όπου ο Ρήνος με τα χρόνια προσαρμόστηκε στην εσωτερική ναυσιπλοΐα, θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε «οδό ταχείας κυκλοφορίας ΕΝ». Σε ό,τι αφορά τον Δούναβη και άλλους ποταμούς, τα φυσικά εμπόδια και οι διακυμάνσεις της στάθμης των υδάτων μπορεί να αποτελέσουν μειονεκτήματα για την εσωτερική ναυσιπλοΐα. Η προσπάθεια υπερπήδησης των μειονεκτημάτων αυτών μέσω εκτεταμένων εργασιών υποδομής (βάθυνση ποταμών, κατασκευή φραγμάτων και τάφρων) μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα περισσότερο περιβαλλοντικής φύσεως, κυρίως πλημμύρες. Ως εκ τούτου, αντί να προσαρμοστούν οι ποταμοί στα σκάφη, θα πρέπει να εξεταστεί πιο δυναμικά το ενδεχόμενο προσαρμογής των σκαφών στους ποταμούς. Η ανάπτυξη τέτοιων σκαφών θα μπορούσε να οδηγήσει στο άνοιγμα νέων αγορών ΕΝ σε περιοχές με διάφορες στάθμες υδάτων, χωρίς να ζημιώνεται το φυσικό περιβάλλον. Πρόσφατα γεγονότα έχουν δείξει ότι τα φράγματα και οι τάφροι μπορούν να προσφέρουν μόνο τοπική προστασία κατά των πλημμυρών, ενώ άλλα μέτρα, όπως η χρήση υδατοταμιευτήρων, παρουσιάζουν πιο θεμελιώδεις και βιώσιμες λύσεις.

Ένα ταμείο καινοτομίας ευρωπαϊκών πλωτών μεταφορών θα ήταν ένα καλό μέσο χρηματοδότησης τέτοιων καινοτομιών. Η ακριβής εφαρμογή ενός τέτοιου ταμείου δεν έχει καθοριστεί ακόμα, αλλά είναι απαραίτητο οι προτάσεις επενδύσεων να βασίζονται στη ζήτηση και να συνεπάγονται διασυνοριακή συνεργασία. Η βάση ενός τέτοιου ταμείου υπάρχει ήδη στη μορφή του υφιστάμενου αποθεματικού ταμείου για την εσωτερική ναυσιπλοΐα, το οποίο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 718/1999 και χρηματοδοτήθηκε πλήρως από τον κλάδο. Είναι σκόπιμο η ΕΕ και τα κράτη μέλη να καταβάλουν παρόμοια ποσά στο ταμείο, προκειμένου να συνεισφέρουν από ένα τρίτο της συνολικής αξίας.

4. Θέσεις απασχόλησης, δεξιότητες και εικόνα

Η πρόσληψη νέου προσωπικού συνιστά μεγάλο πρόβλημα για τον κλάδο ΕΝ. Μία λύση του προβλήματος αυτού είναι η περαιτέρω εναρμόνιση των απαιτήσεων, όπως των απαιτήσεων επάνδρωσης και των πιστοποιητικών κυβερνήτη σκάφους εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Η αμοιβαία αναγνώριση των προσόντων θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ακόμα ταχύτερο μέσο επίτευξης της διεθνούς κινητικότητας στην αγορά εργασίας. Προκειμένου να γίνει ελκυστικότερη η εργασία στον κλάδο της ΕΝ, θα πρέπει να παρουσιαστεί μια πιο θετική εικόνα, τονίζοντας τις δυναμικές και διεθνείς πτυχές της εργασίας. Ο κλάδος δεν μπορεί να βασίζεται πλέον στην παράδοση, αλλά θα πρέπει να αναπτύξει σύγχρονες εκστρατείες πρόσληψης.

Η προώθηση της ΕΝ αποτελεί επίσης ένα μέσο ανάπτυξης νέων αγορών. Η δημιουργία γραφείων προώθησης και ενός Ευρωπαϊκού Συστήματος Παρατήρησης της Αγοράς αποτελούν μέσα επίτευξης του στόχου αυτού. Τέλος, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η επιβολή της κοινωνικής νομοθεσίας είναι βασικό συστατικό των καλών συνθηκών εργασίας, καθώς και ο κοινωνικός διάλογος.

5. Θεσμικό πλαίσιο

Οι θεσμικές πτυχές είναι σημαντικές, αλλά δεν μπορούν ποτέ να αποτελέσουν αυτοσκοπό. Οποιοδήποτε θεσμικό πλαίσιο θα πρέπει να επικεντρώνεται στην ευημερία του κλάδου ΕΝ, και η εφαρμογή του προγράμματος NAIADES θα πρέπει να είναι μία από τις βασικές προτεραιότητές του. Ένα καλύτερο θεσμικό πλαίσιο ξεκινά με εντατικοποιημένη και αυξημένη συνεργασία μεταξύ των υφιστάμενων οργανισμών, ιδίως των επιτροπών εσωτερικής ναυσιπλοΐας, της Κοινότητας και των κρατών μελών. Η ανταλλαγή γνώσεων και ατόμων, παραδείγματος χάρη, μέσω αποσπάσεων, μπορεί να βοηθήσει στην ενσωμάτωση των οργανισμών και στην ανταλλαγή ορθών πρακτικών.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Προώθηση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας: NAIADES, ένα ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για την Εσωτερική Ναυσιπλοΐα

Αριθ. διαδικασίας

2006/2085(INI)

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας
Ημερομηνία αναγγελίας στην ολομέλεια της έγκρισης εκπόνησης

TRAN
6.4.2006

Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ες)
Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

ENVI
6.4.2006

EMPL
6.4.2006

 

 

 

Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει
  Ημερομηνία της απόφασης

ENVI
25.4.2006

EMPL
1.2.2006

 

 

 

Ενισχυμένη συνεργασία
  Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

 

 

 

 

 

Εισηγητής(ές)
  Ημερομηνία ορισμού

Corien Wortmann-Kool
22.2.2006

 

Εισηγητής(ές) που αντικαταστάθηκε(καν)

 

 

Εξέταση στην επιτροπή

20.4.2006

19.6.2006

12.9.2006

 

 

Ημερομηνία έγκρισης

12.9.2006

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+ :

- :

0 :

38
0
0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Gabriele Albertini, Margrete Auken, Philip Bradbourn, Michael Cramer, Arūnas Degutis, Christine De Veyrac, Petr Duchoň, Saïd El Khadraoui, Robert Evans, Emanuel Jardim Fernandes, Luis de Grandes Pascual, Ewa Hedkvist Petersen, Jeanine Hennis-Plasschaert, Stanisław Jałowiecki, Georg Jarzembowski, Dieter-Lebrecht Koch, Jörg Leichtfried, Fernand Le Rachinel, Bogusław Liberadzki, Eva Lichtenberger, Erik Meijer, Robert Navarro, Seán Ó Neachtain, Janusz Onyszkiewicz, Josu Ortuondo Larrea, Willi Piecyk, Luís Queiró, Reinhard Rack, Renate Sommer, Ulrich Stockmann, Marta Vincenzi, Corien Wortmann-Kool

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Zsolt László Becsey, Nathalie Griesbeck, Helmuth Markov, Willem Schuth, Luis Yañez-Barnuevo García

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Brian Simpson

Ημερομηνία κατάθεσης

21.9.2006

Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα)