SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady w sprawie wykorzystania w akwakulturze gatunków obcych i niewystępujących na danym obszarze

10.10.2006 - (COM(2006)0154 – C6‑0137/2006 – 2006/0056(CNS)) - *

Komisja Rybołówstwa
Sprawozdawca: Philippe Morillon

PROJEKT REZOLUCJI LEGISLACYJNEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady w sprawie wykorzystania w akwakulturze gatunków obcych i niewystępujących na danym obszarze

(COM(2006)0154 – C6‑0137/2006 – 2006/0056(CNS))

(Procedura konsultacji)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2006)0154)[1],

–   uwzględniając art. 37 Traktatu WE, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C6‑0137/2006),

–   uwzględniając art. 51 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa (A6‑0331/2006),

1.  zatwierdza po poprawkach wniosek Komisji;

2.  zwraca się do Komisji o odpowiednią zmianę jej wniosku, zgodnie z art. 250 ust. 2 Traktatu WE;

3.  zwraca się do Rady, jeśli ta uznałaby za stosowne oddalić się od przyjętego przez Parlament tekstu, o poinformowanie go o tym fakcie;

4.  zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem, jeśli ta uznałaby za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do wniosku Komisji;

5.  zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji.

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawki Parlamentu
Poprawka 1 Punkt uzasadnienia 5 a (nowy)
	(5a) Akwakultura nie jest jedynym źródłem potencjalnego, szkodliwego rozprzestrzeniania się gatunków obcych w środowisku wodnym. Inne działania, takie jak m.in. wykorzystywanie wody balastowej lub handel rybami ozdobnymi, mogą mieć poważniejszy wpływ w kontekście ryzyka dla środowiska naturalnego i wymagają zastosowania specjalnych środków. Należy opracować całościowe strategie postępowania w zintegrowany sposób w związku z problemem gatunków obcych. Jednakże w oczekiwaniu na wprowadzenie takiej strategii należy podjąć działania sektorowe, takie jak zaproponowane w niniejszym rozporządzeniu.
Uzasadnienie
W związku z różnorodnym charakterem zagrożeń dla środowiska naturalnego, szczególnie w tego typu sektorze działalności przemysłowej, który może stanowić źródło tych zagrożeń, należy rozwinąć całościowe i zintegrowane strategie postępowania w kwestii rozprzestrzeniania się gatunków obcych w środowisku wodnym.
Poprawka 2 Punkt uzasadnienia 5 b (nowy)
	(5b) Należy rozwinąć specjalne techniki w celu ograniczenia wprowadzania gatunków zmodyfikowanych genetycznie do sektora produkcji ryb oraz w celu kontrolowania przepływu zapłodnionej ikry.
Uzasadnienie
Należy przestrzec przed możliwością ucieczki ryb genetycznie zmodyfikowanych do środowiska morskiego i rozmnażaniem się ich z gatunkami miejscowymi. Ważne jest zapewnienie, aby przepisy zostały rozciągnięte na import spoza Unii Europejskiej oraz na przepływ zapłodnionej ikry w UE. Ponadto stosowanie praktyki przemieszczania młodego tuńczyka z łowisk w odległe miejsca w celach hodowlanych może potencjalnie spowodować wzrost zagrożenia w oparciu o zasady niniejszego rozporządzenia.
Poprawka 3 Punkt uzasadnienia 8 a (nowy)
	(8a) Należy uwzględnić, że w odniesieniu do przemieszczających się gatunków obcych lub nie występujących lokalnie, znajdujących się w zabezpieczonych i gwarantujących niskie ryzyko ucieczki zamkniętych gospodarstwach akwakultury, zasadniczo nie przeprowadza się żadnych uprzednich ocen ryzyka.
Poprawka 4 Punkt uzasadnienia 9 a (nowy)
	(9a) Niektóre gatunki obce od długiego czasu są zwyczajowo wykorzystywane w akwakulturze i z doświadczenia wynika, że związane z tym ryzyko dla środowiska jest minimalne. Należy zatem zastosować podejście, podejmując zróżnicowane działania ułatwiające ich rozwój oraz nie powodujące dodatkowego obciążenia administracyjnego.
Uzasadnienie
Należy inaczej potraktować gatunki obce obecne od długiego czasu i szeroko rozpowszechnione we Wspólnocie, o ile ich obecność nie powoduje znanych, szkodliwych skutków.
Poprawka 5 Punkt uzasadnienia 9 b (nowy)
	(9b) Należy przewidzieć odpowiedni okres dostosowawczy między wejściem w życie a rozpoczęciem obowiązywania niniejszego rozporządzenia, biorąc pod uwagę jego konsekwencje finansowe i instytucjonalne dla zainteresowanych stron.
Poprawka 6 Artykuł 2 ustęp 4 a (nowy)
	4a. Niniejsze rozporządzenie powinno uwzględnić fakt, że zamknięte gospodarstwa akwakultury, zgodnie z definicją w art. 3 ust. 3, gwarantują mniejsze ryzyko ucieczki.
Uzasadnienie
Śródlądowe, zamknięte, oparte na recyrkulacji systemy są o wiele bezpieczniejsze z biologicznego punktu widzenia. Ryzyko ucieczki organizmów akwakultury z takich systemów jest bardzo niskie[2]. Ponadto takie systemy działają niezależnie od otwartych źródeł wodnych.
Poprawka 7 Artykuł 2 ustęp 5 a (nowy)
	Niniejsze rozporządzenie, z wyłączeniem art. 3 i 4, nie ma zastosowania w odniesieniu do gatunków, które były zwyczajowo wykorzystywane w akwakulturze przez okres ponad 30 lat oraz których rozprzestrzenianie się do stanu dzikiego nie stanowiło udowodnionego ryzyka dla środowiska.
	Komisja, zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 30 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 2371/2002 oraz w oparciu w wiedzę naukową, ustanawia listę takich gatunków zanim rozporządzenie zacznie obowiązywać.
Uzasadnienie
Niektóre gatunki nierodzime wprowadzone przed kilkoma dziesiątkami lat w Europie są obecnie bardzo rozpowszechnione i wchodzą w skład gatunków tradycyjnie wykorzystywanych w akwakulturze we wspólnocie (np.: pstrąg tęczowy, ostryga wielka tzw. pacyficzna, karp). Te gatunki powinny zostać zasadniczo wykluczone z niniejszego rozporządzenia, o ile ich obecność nie powoduje znanych, szkodliwych skutków.
Poprawka 8 Artykuł 5
Państwa Członkowskie wyznaczają właściwe organy odpowiedzialne za zapewnienie zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia („właściwe organy”). Każdy właściwy organ ustanawia wspomagający go komitet doradczy, złożony ze specjalistów w dziedzinie biologii i ekologii dysponujących odpowiednią wiedzą i doświadczeniem („komitet doradczy”).	Państwa Członkowskie wyznaczają właściwe organy odpowiedzialne za zapewnienie zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia („właściwe organy”). Każdy właściwy organ ustanawia wspomagający go komitet doradczy, złożony ze specjalistów w dziedzinie biologii i ekologii dysponujących odpowiednią wiedzą i doświadczeniem („komitet doradczy”). W przypadku przekazania uprawnień związanych z zarządzaniem działaniami z zakresu akwakultury władzom regionalnym lub lokalnym, owe władze regionalne lub lokalne mogą wyznaczać właściwe organy i komitety doradcze.
Uzasadnienie
Ta poprawka ma na celu umożliwienie istnienia wielu kompetentnych organów i komitetów doradczych w niektórych państwach członkowskich, zależnie od ich struktur instytucjonalnych i regionalnych.
Poprawka 9 Artykuł 6 ustęp 1
1. Każdy, kto zamierza podjąć działania w celu wprowadzenia lub przeniesienia organizmu wodnego, występuje o zezwolenie do właściwego organu przyjmującego Państwa Członkowskiego. Wnioski można składać o wielokrotne przemieszczanie trwające przez okres nie dłuższy niż pięć lat.	1. Każdy, kto zamierza podjąć działania w celu wprowadzenia lub przeniesienia organizmu wodnego, występuje o zezwolenie do właściwego organu przyjmującego Państwa Członkowskiego. Można składać wnioski o wielokrotne przemieszczanie trwające przez okres nie dłuższy niż siedem lat.
Uzasadnienie
Pięcioletni maksymalny okres jest niewystarczający i nie uwzględnia cyklu reprodukcyjnego niektórych gatunków oraz czasu niezbędnego na amortyzację wymaganych inwestycji.
Poprawka 10 Artykuł 10 ustęp 1
1. Decyzja o wydaniu lub odmowie wydania zezwolenia jest przekazywana wnioskodawcy na piśmie w rozsądnym terminie, a w każdym przypadku nie później niż w ciągu jednego roku od daty złożenia wniosku.	1. Decyzja o wydaniu lub odmowie wydania zezwolenia jest przekazywana wnioskodawcy na piśmie w rozsądnym terminie, a w każdym przypadku nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od daty złożenia wniosku.
Uzasadnienie
Termin wynoszący jeden rok jest zbyt długi, nie może zostać uznany za rozsądny i nie odpowiada wymogom tego sektora.
Poprawka 11 Artykuł 12
Właściwy organ może w dowolnym czasie cofnąć zezwolenie w przypadku wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń o negatywnych skutkach dla środowiska lub rodzimej populacji.	Właściwy organ może w dowolnym czasie cofnąć zezwolenie w przypadku wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń o negatywnych skutkach dla środowiska lub rodzimej populacji. Każdorazowe cofnięcie zezwolenia należy uzasadnić w oparciu o przesłanki naukowe.
Uzasadnienie
Jeśli odpowiednie władze cofają zezwolenie, muszą oprzeć się na informacji naukowej.
Poprawka 12 Artykuł 25 akapit 1 a (nowy)
	Zacznie obowiązywać poczynając od dnia …*
	____________________ * Dwanaście miesięcy od jego wejścia w życie
Uzasadnienie
Należy przewidzieć odpowiedni czas na dostosowanie, uwzględniając konsekwencje finansowe i instytucjonalne dla wnioskodawców i władz krajowych.

• [1]  Dotychczas nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym.
• [2]  Sprawozdanie naukowe grupy: Consensus Working Group on Recirculation Systems , Verreth, Martins, Eding i Scheinder (2005).

UZASADNIENIE

I-      Wniosek Komisji

Niniejszy wniosek dotyczący rozporządzenia ma zastosowanie w odniesieniu do gatunków egzotycznych i gatunków przemieszczonych, nieobecnych w danym regionie, w celu ich wykorzystania w akwakulturze na terenie Wspólnoty.

Te gatunki stanowią prawdziwą szansę gospodarczą dla akwakultury europejskiej, zarówno z punktu widzenia dywersyfikacji, jak i z powodu ich cech, które powodują, że mogą być one bardziej dostosowane do hodowli w warunkach zamknięcia, niż gatunki naturalnie występujące na danym terenie. Jednakże, zdaniem Komisji, ich wprowadzenie do ekosystemów europejskich, w niektórych przypadkach spowodowało zubożenie bioróżnorodności. Dlatego sposób potraktowania tego problemu stanowi istotny etap włączenia kwestii dotyczących środowiska naturalnego do wspólnej polityki rybołówstwa (WPR).

Niniejszy wniosek skupia się na wprowadzeniu na poziomie krajowym systemu zezwoleń na wprowadzanie lub przemieszczanie organizmów wodnych w celu ich wykorzystania w akwakulturze. W zaproponowanych środkach przewiduje się, że wnioski o wprowadzenie lub przemieszczenie zostają złożone do właściwych organów państwa członkowskiego i przeanalizowane przez krajowy komitet doradczy, który ma określić czy zaproponowane wprowadzenie jest rutynowe, czy nie. W przypadku wprowadzenia wyjątkowego, należy przeprowadzić ocenę ryzyka dla środowiska naturalnego. Zezwolenia zostaną wydane jedynie na działania, z którymi związane ryzyko oszacowano jako niskie. Jeśli ryzyko zostało oszacowano jako średnie lub wysokie, komitet doradczy wraz z wnioskodawcą przeanalizują możliwe procedury lub technologie łagodzące, które mogą sprowadzić ryzyko do poziomu, który będzie do zaakceptowania.

W przypadku wprowadzeń wyjątkowych, we wniosku przewidziano procedurę kwarantanny oraz, w niektórych przypadkach, właściwe władze krajowe mogą także wymagać wprowadzenia „pilotażowego uwolnienia” przed komercjalizacją na wielką skalę. Właściwe władze mogą wydać zezwolenia odnośnie wyjątkowych uwolnień jedynie w przypadku, gdy ryzyko dla środowiska naturalnego, po ewentualnym zastosowaniu środków łagodzących, zostanie oszacowane jako niskie. Każda odmowa wydania zezwolenia musi zostać uzasadniona naukowo.

W rozporządzeniu zaproponowano też ustanowienie pewnej liczby wymogów dotyczących planów kryzysowych, procedur kontroli i prowadzenia krajowych rejestrów.

Wniosek ma zastosowania w przypadku przenoszenia organizmów wodnych w obrębie państw członkowskich, z wyjątkiem pewnej liczby przypadków wyodrębnionych w art. 2 ust. 2. Państwa członkowskie mogą jednak, w drodze odstępstwa od tego ustępu, zadecydować, że niniejsze rozporządzenie będzie miało zastosowanie do przenoszenia na terenie ich terytorium także w innych przypadkach.

W art. 11 wniosku ustanowiona została specjalna procedura konsultacji z zainteresowanymi stronami oraz potwierdzenia udzielenia zezwolenia w przypadku potencjalnych lub zaistniałych zagrożeń, gdy przemieszczenia organizmu objętego wnioskiem mogą negatywnie wpłynąć na pozostałe państwa członkowskie.

Ponadto właściwy organ może w dowolnym czasie cofnąć zezwolenie w przypadku wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń o negatywnych skutkach dla środowiska lub rodzimych gatunków (art. 12).

Środki, o których mowa w niniejszym wniosku opierają się na Kodeksie Postępowania Międzynarodowej Rady Badań Morza (ICES) dotyczącym wprowadzania i przenoszenia organizmów morskich, na Kodeksie Postępowania i Podręczniku Procedur Europejskiej Komisji Doradczej Rybactwa Śródlądowego (EIFAC) w celu rozpatrzenia kwestii wprowadzenia i przenoszenia organizmów morskich i słodkowodnych, na kanadyjskim krajowym kodeksie dotyczącym wprowadzania i przenoszenia organizmów wodnych oraz na obowiązujących instrumentach wspólnotowych w sprawie ochrony bioróżnorodności.

W roku 2001 Komisja, w swoim planie działań na rzecz bioróżnorodności w zakresie rybołówstwa (COM(2001) 162, Vol. IV), zobowiązała się do gruntownej oceny potencjalnego oddziaływania gatunków nierodzimych na środowisko naturalne. W 2002 r. strategia zrównoważonego rozwoju europejskiej akwakultury (COM(2002) 511) final) zawierała zobowiązanie Komisji do zaproponowania zasad zarządzania w przypadku ewentualnych negatywnych skutków tych działań.

Środki przewidziane w niniejszym wniosku dotyczącym rozporządzenia nie maja wpływu na stosowanie warunków wymaganych na podstawie innych przepisów wspólnotowych, zwłaszcza w zakresie przepisów sanitarnych dotyczących zwierząt i produktów pochodnych akwakultury oraz wprowadzenia na teren Wspólnoty organizmów szkodliwych dla roślin lub produktów roślinnych i ich rozprzestrzeniania się we Wspólnocie (art. 13).

II-    Uwagi sprawozdawcy

Sprawozdawca ocenia pozytywnie ustanowienie ram wspólnotowych, które mają na celu zapewnienie odpowiedniej ochrony środowiska wodnego przed ryzykiem związanym z wykorzystywaniem gatunków egzotycznych w akwakulturze. Te ramy są ważne dla rozwoju sektora akwakultury w Europie, który jest w trakcie rozwoju i powinien przyczynić się do dywersyfikacji gatunków hodowlanych w celu dostosowania produkcji do warunków i wymogów rynku.

Należy w związku z tym postępować z wyprzedzeniem i zapobiec szkodliwym - z punktu widzenia biologicznego - interakcjom z rodzimymi gatunkami, w tym modyfikacjom genetycznym, oraz ograniczyć rozprzestrzenianie się gatunków niedocelowych i inne szkodliwe skutki.

Sprawozdawca stwierdza jednak, że niektóre gatunki lub odmiany egzotyczne wprowadzone w Europie od kilku dziesięcioleci powinny zostać wyłączone z zakresu stosowania zaproponowanego rozporządzenia, o ile ich obecność nie powoduje znanych, szkodliwych skutków.

Niektóre gatunki nierodzime są obecnie bardzo rozpowszechnione i stanowią część gatunków tradycyjnie wykorzystywanych w akwakulturze Wspólnoty (np. pstrąg tęczowy, ostryga wielka tzw. pacyficzna, karp).

Sprawozdawca proponuje, w oparciu o art. 30 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 2371/2002, przyjęcie przez Komisję listy takich gatunków, które będą wykluczone z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia, zgodnie z dostępnymi danymi naukowymi.

Ponadto, zdaniem sprawozdawcy, lista zawarta w załączniku I może okazać się zbyt szczegółowa i zniechęcać potencjalnych wnioskodawców. Proponuje on więc zmianę w art. 6 ust. 2 dającą komitetom doradczym możliwość odstąpienia od wymagania niektórych informacji zawartych w załączniku I, biorąc pod uwagę zwłaszcza typ gospodarstwa ( otwarte lub zamknięte gospodarstwo akwakultury), gatunki, których wniosek dotyczy (np.: gatunki niskiego ryzyka) oraz uprzednie doświadczenie (np.: gospodarstwa, które istnieją od wielu lat nie powodując znanych, szkodliwych skutków).

Inne poprawki mają na celu:

- przedłużenie maksymalnego okresu obowiązywania zezwolenia. Pięcioletni maksymalny okres jest niewystarczający i nie uwzględnia cyklu reprodukcyjnego niektórych gatunków oraz czasu niezbędnego na amortyzację wymaganych inwestycji,

- skrócenie okresu niezbędnego do podjęcia decyzji o wydaniu lub odmowie wydania zezwolenia, o ile okres jednego roku nie wydaje się rozsądny i nie odpowiada wymogom danego sektora,

- umożliwienie ustanowienia na poziomie krajowym wielu kompetentnych organów i komitetów doradczych, o ile to rozwiązanie jest lepiej dostosowane do wewnętrznej struktury organizacyjnej każdego państwa członkowskiego,

- zagwarantowanie odpowiedniego czasu między wejściem w życie a rozpoczęciem obowiązywania zaproponowanego rozporządzenia, w celu zapewnienia odpowiedniego okresu dostosowawczego.

Sprawozdawca proponuje ponadto włączenie punktu uzasadnienia podkreślającego, że akwakultura nie jest jedynym, ani prawdopodobnie nie najważniejszym, źródłem wprowadzania gatunków egzotycznych do środowiska wodnego oraz że ta kwestia powinna zostać potraktowana w sposób zintegrowany i globalny uwzględniając zagrożenia związane z innymi sektorami działalności.

PROCEDURA

Tytuł	Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie wykorzystania w akwakulturze gatunków obcych i niewystępujących na danym obszarze
Odsyłacze	COM(2006)0154 – C6-0137/2006 – 2006/0056(CNS)
Data konsultacji z PE	2.5.2006
Komisja przedmiotowo właściwa   Data ogłoszenia na posiedzeniu	PECH 15.5.2006
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu	ENVI 15.5.2006
Opinia niewydana   Data wydania decyzji	ENVI 3.5.2006
Ściślejsza współpraca   Data ogłoszenia na posiedzeniu
Sprawozdawca(y)   Data powołania	Philippe Morillon 3.5.2006
Poprzedni sprawozdawca(y)
Procedura uproszczona - data decyzji
Zastrzeżenia do podstawy prawnej   Data wydania opinii JURI
Zmiana wysokości środków finansowych   Data wydania opinii BUDG
Zasięgnięcie opinii Komitetu Ekonomiczno-Społecznego przez PE - data decyzji na posiedzeniu
Zasięgnięcie opinii Komitetu Regionów przez PE - data decyzji na posiedzeniu
Rozpatrzenie w komisji	11.7.2006		28.8.2006
Data przyjęcia	3.10.2006
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	17 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Stavros Arnaoutakis, Elspeth Attwooll, Iles Braghetto, David Casa, Paulo Casaca, Zdzisław Kazimierz Chmielewski, Carmen Fraga Estévez, Alfred Gomolka, Pedro Guerreiro, Ian Hudghton, Rosa Miguélez Ramos, Philippe Morillon, Seán Ó Neachtain, Catherine Stihler, Margie Sudre, Daniel Varela Suanzes-Carpegna
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Josu Ortuondo Larrea, Carl Schlyter
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego
Data złożenia	10.10.2006
Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)	...