SPRAWOZDANIE w sprawie strategii dla regionu Morza Bałtyckiego w ramach wymiaru północnego
18.10.2006 - (2006/2171(INI))
Komisja Spraw Zagranicznych
Sprawozdawca: Alexander Stubb
PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie strategii dla regionu Morza Bałtyckiego w ramach wymiaru północnego
Parlament Europejski,
– uwzględniając rezolucję z dnia 16 listopada 2005 r. w sprawie przyszłości wymiaru północnego[1],
– uwzględniając wytyczne dotyczące opracowania deklaracji politycznej i ramowego dokumentu politycznego dla polityki wymiaru północnego od 2007 r.,
– uwzględniając roczne sprawozdanie Komisji z dnia 2 czerwca 2006 r. o postępach w realizacji planu działania dla wymiaru północnego w 2005 r., SEC(2006)0729.
– uwzględniając drugi plan działania dla wymiaru północnego na lata 2004-2006 przyjęty przez Radę Europejską w Brukseli w dniach 16 - 17 października 2003 r.,
– uwzględniając wnioski przewodniczącego VI szczytu państw bałtyckich, który odbył się w Rejkiawiku 8 czerwca 2006 r.,
– uwzględniając rezolucję i sprawozdanie Komitetu Konsultacyjnego EOG z dnia 25 czerwca 2006 r. w sprawie przyszłości polityki wymiaru północnego,
– uwzględniając działania grupy bałtyckiej w Parlamencie Europejskim,
– mając na uwadze europejską strategię dla regionu Morza Bałtyckiego przyjętą przez grupę bałtycką w Parlamencie Europejskim,
– uwzględniając art. 45 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A6‑0367/2006),
A. mając na uwadze, że wymiar północny tworzy szerokie ramy obejmujące wszystkie regiony północne (region Morza Bałtyckiego, region Morza Barentsa i Arktykę) oraz wszystkie obszary polityki zarówno zagranicznej, jak i wewnętrznej,
B. mając na uwadze, że polityka wymiaru północnego może pomóc w promowaniu współpracy regionalnej i transgranicznej na rzecz dalszego wzrostu gospodarczego, a także w określeniu połączonych działań w odpowiedzi na wspólne wyzwania, jednak do chwili obecnej nie wykorzystano jej pełnego potencjału do rozwiązania różnych, ważnych dla regionu kwestii,
C. mając na uwadze, że region Morza Bałtyckiego jest ważnym historycznie korytarzem łączącym Zachód ze Wschodem i jako taki powinien stanowić główną oś nowej polityki wymiaru północnego,
D. mając na uwadze, że od czasu rozszerzenia w 2004 r. Morze Bałtyckie stało się niemal wewnętrznym akwenem, mare nostrum Unii Europejskiej; mając również na uwadze, że strategia dla Morza Bałtyckiego może znacząco przyczynić się do ponownej oceny zakresu i działań wymiaru północnego w celu uwzględnienia zmian związanych z rozszerzeniem,
E. mając na uwadze, że strategia dla Morza Bałtyckiego mogłaby się w wydatny sposób przyczynić do poprawy koordynacji między organami regionalnymi działającymi w regionie Morza Bałtyckiego,
Cel niniejszej rezolucji
1. dąży za pośrednictwem niniejszej rezolucji do:
a. wspierania polityki wymiaru północnego oraz zdefiniowania Regionu Morza Bałtyckiego jako jego priorytetowego obszaru, podkreślając jednakże równocześnie ciągłe wsparcie dla polityki na rzecz Arktyki, w tym współpracy z Norwegią i Islandią; promowania ściślejszej integracji regionalnej w regionie Morza Bałtyckiego jako rzeczywistej części i dynamicznego elementu większego europejskiego obszaru gospodarczo-politycznego;
b. optymalnego wykorzystania możliwości dynamicznych gospodarek regionu Morza Bałtyckiego oraz systematycznego tworzenia wizerunku regionu, jako jednego z najbardziej atrakcyjnych i konkurencyjnych obszarów na świecie;
c. przyczynienia się do poprawy sytuacji ekologicznej w regionie Morza Bałtyckiego, który jest obecnie jednym z najbardziej zanieczyszczonych obszarów morskich na świecie, ograniczenia eutrofizacji oraz zapobieżenia dalszemu uwalnianiu do jego wód ropy i innych toksycznych i szkodliwych substancji;
W związku z tym przedstawia następujące propozycje:
2. wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego strategii UE dla Morza Bałtyckiego w celu wzmocnienia wewnętrznego filaru wymiaru północnego, uwzględnienia zróżnicowanych horyzontalnie aspektów współpracy regionalnej, promowania synergii oraz uniknięcia powielania różnych organów i organizacji regionalnych; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o dostosowanie zakresu obowiązków ich administracji tak, aby mogły one zastosować podejście horyzontalne przy opracowywaniu i wdrażaniu polityki wymiaru północnego;
3. popiera wysiłki poczynione przez Radę i państwa nadbałtyckie; proponuje organizowanie dorocznego szczytu państw Morza Bałtyckiego przed letnią sesją Rady Europejskiej; wyraża poparcie dla działań Konferencji Parlamentarnej Morza Bałtyckiego, corocznego spotkania marszałków parlamentów krajowych państw tego regionu oraz zbliżającego się Forum Parlamentarnego Wymiaru Północnego;
4. podkreśla, że strategia dla Morza Bałtyckiego obejmuje zarówno środki, które muszą być wdrożone przez samą Unię Europejską i jej państwa członkowskie, jak również środki wdrażane we współpracy z Rosją;
5. mając na celu osiągnięcie przejrzystości i spójności, wzywa do wprowadzenia osobnej linii budżetowej UE w odniesieniu do strategii dla Morza Bałtyckiego, w miarę możliwości w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa, stanowiącej uzupełnienie obecnego finansowania wymiaru północnego przez Unię Europejską, państwa członkowskie, kraje trzecie, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Europejski Bank Inwestycyjny, Nordycki Bank Inwestycyjny i inne podmioty; podkreśla, że należy zapewnić strategii odpowiednie środki finansowe ze wszystkich odnośnych linii budżetowych, aby umożliwić realizację jej celów;
6. zauważa, że zarówno Rosja, jak i państwa członkowskie ponoszą odpowiedzialność za zanieczyszczenie Morza Bałtyckiego; podkreśla, że ochrona środowiska morskiego, zwłaszcza w odniesieniu do ograniczenia eutrofizacji, jest jednym z najważniejszych aspektów, które należy uwzględnić przy realizacji unijnych programów rolnych i strukturalnych w regionie; odnotowuje z satysfakcją, że Międzynarodowa Organizacja Morska nadała przeważającej części regionu Morza Bałtyckiego status szczególnie wrażliwego obszaru morskiego; proponuje ustanowienie sieci ekologicznie reprezentatywnych i wartościowych chronionych obszarów wód przybrzeżnych i obszarów nadbrzeżnych;
7. zwraca uwagę na fakt, że poważna katastrofa spowodowana wyciekiem ropy związanym z transportem lub badaniami i wydobyciem mogłaby unicestwić większość form życia w Morzu Bałtyckim; domaga się większej koordynacji działań w celu zapobiegania takim wypadkom oraz, w przypadku ich wystąpienia, przyjęcia wspólnego mechanizmu zwalczania ich skutków; jest zdania, że normy klasyfikacji tankowców powinny uwzględniać warunki panujące w regionie, takie jak na przykład grubość lodu w okresie zimowym;
8. podkreśla konieczność ochrony i wzmocnienia zasobów rybnych w regionie Morza Bałtyckiego; wzywa Komisję do przygotowania kompleksowego planu zachowania i odtworzenia naturalnych zasobów łososia w systemach wodnych Morza Bałtyckiego poprzez wykorzystanie wszystkich rzek-tarlisk;
9. podkreśla potrzebę zmniejszenia uzależnienia tego regionu od energii sprowadzanej z Rosji i zachęca państwa członkowskie regionu do rozpatrzenia możliwości wspólnego rynku energii; mając na uwadze potencjał regionu jako źródła bioenergii, wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz ich partnerów do wspierania wspólnych projektów na rzecz wydajności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii, a także do promocji wykorzystania biomasy, energii słonecznej, wiatrowej i wodnej; popiera działania w ramach współpracy energetycznej w regionie Morza Bałtyckiego (BASREC);
10. wzywa do stosowania podejścia opartego na sprawiedliwości i wspólnej odpowiedzialności we wdrażaniu polityki energetycznej na szczeblu krajowym, tak aby strategiczne decyzje, takie jak budowa nowych sieci energetycznych, były podejmowane po konsultacji z tymi partnerami spośród państw członkowskich UE, których takie decyzje mogą dotyczyć;
11. podkreśla, że właściwie przeprowadzone oceny wpływu na środowisko powinny być warunkiem wstępnym wszystkich projektów w zakresie infrastruktury energetycznej w celu zapewnienia przestrzegania międzynarodowych norm ochrony środowiska; w związku z tym wzywa Rosję do ratyfikacji Konwencji z Espoo o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym;
12. przypomina o roli Morza Bałtyckiego jako integrującego czynnika w regionie; proponuje nowy program zatytułowany „Morze Bałtyckie bez granic”, który miałby na celu ułatwienie przekraczania granicy w regionie, także między państwami członkowskimi i Rosją; popiera stworzenie do 2010 r. autostrady Morza Bałtyckiego, łączącej region Morza Bałtyckiego z państwami członkowskimi w Europie Centralnej i Zachodniej;
13. jest zdania, że w celu dopełnienia zobowiązań dotyczących zmniejszenia zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego państwa członkowskie powinny mieć prawo do utrzymania lub wprowadzania środków ochronnych o charakterze bardziej restrykcyjnym od środków proponowanych przez UE;
14. wskazuje na wzrost żeglugi morskiej, spowodowany głównie silnym wzrostem gospodarczym Rosji; uważa bezpieczeństwo morskie za jedną z najbardziej palących kwestii w regionie; proponuje stopniową rozbudowę wspólnego systemu zarządzania i informacji na temat żeglugi morskiej (VTMIS), tak aby obejmował on całe Morze Bałtyckie, a nie tylko Zatokę Fińską; podkreśla potrzebę wspólnego zaangażowania się w jak najszybsze wdrożenie klasyfikacji Morza Bałtyckiego przez Międzynarodową Organizację Morską jako szczególnie wrażliwego obszaru morskiego, wraz z zakazem transportu ropy w tankowcach jednokadłubowych;
15. proponuje rozbudowę trójkąta nordyckiego sieci transeuropejskich w celu objęcia nimi całego regionu i włączenia tras drogowych i kolejowych Korytarza Barentsa oraz Korytarza Botnickiego do systemu TEN; wzywa do realizacji projektu linii kolejowej Rail Baltica; przewiduje stworzenie szybkiego połączenia kolejowego łączącego cały region;
16. wzywa do budowy autostrady Via Baltica do 2013 r. jako projektu priorytetowego łączącego region Morza Bałtyckiego z państwami członkowskimi w centralnej i zachodniej Europie; podkreśla znaczenie finansowania z funduszy europejskich dla realizacji projektu;
17. zauważa, że większość rynków krajowych w regionie jest stosunkowo niewielka, co w wielu przypadkach skutkuje niskim poziomem konkurencyjności; zwraca uwagę na wyjątkową współzależność gospodarczą państw członkowskich w regionie; domaga się swobodnego przepływu towarów, usług, osób i kapitału w obrębie regionu; wzywa do pełnego wdrożenia czterech podstawowych swobód (swobody przemieszczania się osób, swobodnego przepływu towarów, swobodnego osiedlania się i swobodnego przepływu kapitału) pomiędzy państwami członkowskimi UE położonymi w regionie;
18. zauważa, że status obwodu kaliningradzkiego jako enklawy otoczonej państwami Unii Europejskiej wymaga rzeczywistej współpracy między władzami regionalnymi, Federacją Rosyjską i Unią Europejską; wzywa Federację Rosyjską i Unię Europejską do pilnego przeanalizowania możliwości przekształcenia obwodu kaliningradzkiego w bardziej otwarty i mniej zmilitaryzowany region pilotażowy z lepszym dostępem do rynku wewnętrznego; podkreśla potrzebę pełnego wdrożenia swobody żeglugi na Morzu Bałtyckim, wraz z Zalewem Wiślanym i Zalewem Kaliningradzkim, a także swobody przepływu przez Cieśninę Pilawską/Baltijskij Proliv
19. wskazuje, że partnerstwo wymiaru północnego w zakresie zdrowia publicznego i dobrobytu społecznego powinno nabrać wymiaru bardziej praktycznego w postaci zwalczania poważnych chorób, a także poprawy i promocji zdrowego i cennego społecznie stylu życia; wzywa Federację Rosyjską oraz UE do zbadania możliwości praktycznego włączenia obwodu kaliningradzkiego do działań prowadzonych w ramach tego partnerstwa;
20. podkreśla, że obwód kaliningradzki jest ciągle enklawą nękaną problemami społecznymi, gospodarczymi i ekologicznymi, takimi jak znaczące ryzyko ekologiczne, jakie stanowi obecność baz wojskowych i broni w regionie, poważne zagrożenia dla zdrowia oraz wysoki poziom zorganizowanej przestępczości i uzależnienia od narkotyków;
21. wzywa państwa regionu Morza Bałtyckiego do aktywnego wspierania programów mających na celu wytworzenie nowych form sztuki i komunikacji oraz inspirowanie mobilności wielonarodowej i programów wymiany kulturalnej;
22. popiera wymiany studenckie w obrębie regionu; proponuje, by uniwersytety w regionie stworzyły sieci i porozumiały się w sprawie podziału pracy w celu promowania centrów doskonałości zdolnych do konkurowania na szczeblu międzynarodowym;
23. wyraża zaniepokojenie w związku z faktem, że na wschodniej granicy regionu odnotowuje się znaczący poziom przestępczości zorganizowanej, przy czym szczególne zaniepokojenie wzbudza handel ludźmi i narkotykami; domaga się większego zaangażowania Europolu oraz ściślejszej współpracy w tym zakresie zarówno na poziomie UE, jak międzyrządowym;
24. podkreśla potrzebę podwojenia wysiłków na rzecz poprawy wydajności kontroli na wschodniej granicy, w szczególności w zakresie modernizacji istniejącej infrastruktury i propagowania legalnego przekraczania granicy, a także wzywa do wyasygnowania na ten cel dostatecznych środków z Europejskiego Funduszu Granic Zewnętrznych;
°
° °
25. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.
- [1] Przyjęte teksty, P6_TA(2005)0430.
UZASADNIENIE
Koncepcja wymiaru północnego powstała z inicjatywy Finlandii i była jednym z głównych punktów fińskiej prezydencji UE w drugiej połowie roku 1999. Strategia ta została również uznana za priorytetową przez prezydencję duńską w 2002 r., lecz później straciła swoje znaczenie w trakcie kolejnych prezydencji, które kładły większy nacisk na region Morza Śródziemnego, niż na Północ.
Cele wymiaru północnego są określane w planach działania w ramach wymiaru północnego. Pierwszy plan działania został przyjęty podczas Rady Europejskiej w Feirze w czerwcu 2000 r. na okres 2000-2003. Koncentrował się on na zagadnieniach środowiska, bezpieczeństwa jądrowego, walki z przestępczością zorganizowaną oraz kwestii Kaliningradu.
Drugi plan działania w ramach wymiaru północnego na lata 2004-2006 został przyjęty w październiku 2003 r. Obejmuje on pięć głównych tematów o znaczeniu priorytetowym: gospodarkę, zasoby ludzkie, ochronę środowiska; współpracę transgraniczną oraz zagadnienia sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Kaliningrad i obszar arktyczny zostały określone jako regiony o szczególnych potrzebach.
W drugiej połowie 2006 r. polityka wymiaru północnego po raz kolejny zajęła ważne miejsce w kalendarzu prac UE i jest głównym priorytetem programu fińskiej prezydencji w zakresie stosunków zewnętrznych. W tym półroczu przeprowadzona zostanie również rewizja struktur politycznych i instytucjonalnych polityki, ponieważ drugi plan działania w zakresie wymiaru północnego upływa pod koniec 2006 r. i wtedy powinien wejść w życie dokument ramowy określający nową politykę wymiaru północnego na okres po roku 2006. Ponadto polityka wymaga również przystosowania w świetle czterech wspólnych obszarów przyjętych na szczycie UE-Rosja w maju 2005 r. w Moskwie. Porozumienie w sprawie nowej politycznej deklaracji dotyczącej wymiaru północnego i ramowego dokumentu strategicznego przewidziane jest na szczyt UE-Rosja, który odbędzie się 24 listopada 2006 r. w Helsinkach, natomiast wejście w życie planowane jest na rok 2007.
Polityka wymiaru północnego może przyczynić się do promowania strategicznej współpracy regionalnej i wzrostu gospodarczego w poszerzonej przestrzeni wymiaru północnego. Jak dotychczas polityka ta koncentrowała się jednak głównie na obszarach leżących poza Unią Europejską, w szczególności na Rosji i partnerstwie na rzecz środowiska. (W rzeczywistości głównym sukcesem polityki są prace przeprowadzane w zakładzie uzdatniania wody w Sankt Petersburgu).
Region Morza Bałtyckiego
Od czasu rozszerzenia w 2004 r. Morze Bałtyckie stało się niemalże wewnętrznym akwenem, mare nostrum Unii Europejskiej. Z Bałtykiem graniczy dziewięć państw, w tym osiem państw członkowskich UE, obwód kaliningradzki i rosyjski region Sankt Petersburga. Tych osiem państw członkowskich UE obejmuje razem jedną trzecią populacji Unii i zapewnia jedną trzecią PKB Unii.
Gospodarka: możliwości stworzenia najbardziej dynamicznego regionu w Europie
W opinii Bałtyckiego Forum Rozwoju, region Morza Bałtyckiego ma największy wskaźnik konkurencyjności w porównaniu do trzech innych regionów o mniej więcej tej samej powierzchni: regionu Europy Centralnej (Austria, południowo-wschodnie Niemcy, Czechy, Węgry, Słowenia, Słowacja i południowa Polska), Wysp Brytyjskich i Półwyspu Iberyjskiego. W ostatnich latach region wyprzedził inne regiony europejskie pod względem kluczowych wskaźników produkcyjności, takich jak wzrost dobrobytu, wzrost produktywności siły roboczej i innowacje naukowe. Mocnymi stronami regionu są przede wszystkim dobra fizyczna infrastruktura, wykwalifikowana siła robocza, niski poziom korupcji, silne klastry badawcze i silny system naukowy.
Potencjał konkurencyjności nie jest jednak w pełni wykorzystywany. Zamożność regionu jest mniejsza niż w innych regionach. W regionie tym siedzibę swoją ma jedynie 27 z 500 szybko rozwijających się przedsiębiorstw znajdujących się na liście „Europe 500”. Udział ten odpowiada jedynie połowie ich udziału w PKB UE-25 wynoszącym 10,5%.
W rezultacie historycznego podziału dokonanego w ubiegłym stuleciu, obecnie wśród państw nadbałtyckich zauważyć można wyraźne różnice gospodarcze. Usunięcie tych poważnych dysproporcji musi stanowić jeden z głównych celów niniejszej strategii, jeżeli bowiem kwestia ta nie zostanie podjęta, odpływ wykwalifikowanych pracowników z państw w regionie może w poważny sposób zagrozić dalszemu ich rozwojowi.
Główną słabością regionu jest niski poziom wewnętrznej presji konkurencyjności. Żadne z państw w regionie nie ma wystarczająco dużego rynku, aby promować potrzebny poziom konkurencji. Jedynym rozwiązaniem tego problemu jest pogłębienie integracji w regionie.
Środowisko: ochrona Morza Bałtyckiego
Ekosystem Morza Bałtyckiego jest wysoce podatny na zagrożenia, ponieważ morze jest płytkie, jego wody wymieniają się powoli, a zanieczyszczenie jest wysokie. Obciążenie wynikające z czynnika ludzkiego jest w przypadku Bałtyku ogromne, ponieważ w zlewisku morza żyje 85 mln osób, a transport morski jest jednym z najbardziej rozwiniętych na świecie. Bałtyk jest zbiornikiem wody słonej. Występują w nim zarówno gatunki słodkowodne, jak i morskie, a dla wielu spośród tych gatunków warunki osiągnęły wartości progowe, uważane za bliskie granicy przeżycia. Głównymi wyzwaniami w zakresie ochrony środowiska stojącymi przed Morzem Bałtyckim są eutrofizacja, trwałe zanieczyszczenia np. dioksyny, PCB i organiczne związki cyny, inwazyjne gatunki obce, umyślne nielegalne wyładunki statków, rosnące ryzyko skażenia ropą naftową, związane z eksploatacją złóż naftowych i gwałtownie rozwijającym się transportem naftowym, jak również bezpieczeństwo jądrowe. Ochrona Morza Bałtyckiego ma pierwszorzędne znaczenie dla wszystkich państw w regionie.
Kultura i edukacja
Aby region Morza Bałtyckiego postrzegany był w ramach UE jako harmonijny i spójny, konieczne jest podjęcie kwestii kultury i społeczeństwa obywatelskiego. Edukacja jest sektorem o znaczeniu podstawowym dla zrównoważonego rozwoju w tym regionie, demonstrującym silne więzi i chęć współpracy. W szczególności stworzenie centrów doskonałości i wspieranie instytucji w dziedzinie badań i rozwoju w regionie pomogłoby stworzyć podstawy dla dalszych postępów w kierunku realizacji celów gospodarki europejskiej, zgodnie z agendą lizbońską. Specjalną uwagę należy zwrócić na sprzyjanie innowacjom w zakresie badań.
Aby promować ukierunkowanie regionu na zewnątrz, UE powinna sprzyjać większemu poziomowi wiedzy na temat bogatego dziedzictwa kulturowego regionu w całej UE.
Bezpieczeństwo
Środowisko bezpieczeństwa w regionie Morza Bałtyckiego znacznie się poprawiło. Zasługę za to przypisać można rozszerzeniu zarówno UE, jak i NATO, a także relatywnej stabilizacji polityki wewnętrznej Rosji oraz jej rozwijającej się gospodarce. Niemniej zauważyć można napięcia pomiędzy Rosją, a państwami nadbałtyckimi, które są bezpośrednim następstwem pięćdziesięcioletniej sowieckiej okupacji totalitarnej. Korzystne byłoby zmniejszenie tych politycznych rozbieżności.
Podczas gdy w regionie tym konwencjonalne zagrożenia w dziedzinie bezpieczeństwa zmniejszyły się, największym zagrożeniem dla bezpieczeństwa są obecnie tzw. „miękkie” zagrożenia (ang. soft security risks). Najpoważniejsze problemy dotyczące bezpieczeństwa związane są z zagadnieniami środowiskowymi, gospodarczymi i społecznymi, a także z przestępczością zorganizowaną.
Konieczna jest również bliska współpraca między państwami członkowskimi UE w dziedzinie bezpieczeństwa dostaw energii.
Strategia dla regionu Morza Bałtyckiego w ramach wymiaru północnego
Sprawozdawca uznaje, że region Morza Bałtyckiego jest ważnym historycznie korytarzem łączącym Zachód ze Wschodem i jako taki powinien stanowić główną oś nowej polityki wymiaru północnego. Proponowana strategia dla Morza Bałtyckiego wzmocniłaby obecny program polityki UE w zakresie wymiaru północnego i może znacząco przyczynić się do ponownej oceny zakresu i działań wymiaru północnego w celu uwzględnienia zmian związanych z rozszerzeniem.
Ponadto proponowana strategia mogłaby służyć za nadrzędną ideę dla kilkunastu organizacji działających w regionie i w ten sposób wytworzyłaby lepszy efekt synergii. Pomimo obecnie podejmowanych wysiłków, nadal zbyt wiele działań jest powielanych, dlatego lepsza koordynacja pomiędzy organami regionalnymi ma znaczenie podstawowe.
Strategia ma trzy podstawowe cele: wspierać wymiar północny, umiejscowić Bałtyk w centrum zainteresowania wymiaru północnego oraz zwiększać wiedzę z zakresu Morza Bałtyckiego, w szczególności w dziedzinie ochrony środowiska.
Sprawozdawca proponuje rozmaite konkretne inicjatywy w celu realizacji tych zamierzeń, a główne punkty obejmują:
1) wezwanie Komisji do przedstawienia wniosku dotyczącego strategii UE dla Morza Bałtyckiego;
2) zaproponowanie organizacji dorocznego szczytu państw Morza Bałtyckiego przed letnią sesją Rady Europejskiej;
3) wezwanie do wprowadzenia dla strategii na rzecz Morza Bałtyckiego osobnej linii budżetowej UE, w miarę możliwości w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa;
4) domaganie się uwzględniania ochrony środowiska morskiego we wdrażaniu wspólnotowych programów rolnych i strukturalnych w tym regionie;
5) przyjęcie wspólnego mechanizmu zapobiegania i radzenia sobie z poważnymi katastrofami spowodowanymi wyciekiem ropy;
6) ustanowienie sieci ekologicznie reprezentatywnych i wartościowych chronionych obszarów wód przybrzeżnych i obszarów nadbrzeżnych;
7) wezwanie do zmniejszenia uzależnienia tego regionu od energii sprowadzanej z Rosji, rozważenie możliwości wspólnego rynku energii i wspólnych projektów w zakresie wydajności energii i odnawialnych źródeł energii;
8) postulowanie nowego programu zatytułowanego „Morze Bałtyckie bez granic”, który miałby na celu ułatwienie przekraczania granicy w regionie;
9) poparcie powołania do życia istotnych projektów z zakresu infrastruktury, takich jak autostrada Morza Bałtyckiego, realizacja projektu linii kolejowej Rail Baltica, autostrada Via Baltica;
10) wezwanie do pełnego wdrożenia swobody przemieszczania się osób, swobodnego przepływu towarów i kapitału pomiędzy państwami członkowskimi położonymi w tym regionie;
11) wezwanie Federacji Rosyjskiej i Unii Europejskiej do przeanalizowania możliwości przekształcenia obwodu kaliningradzkiego w region pilotażowy z lepszym dostępem do rynku wewnętrznego;
12) wezwanie do aktywnego wsparcia wymian studentów, programów wymiary kulturalnej i sieci uniwersyteckich;
13) postulowanie większego zaangażowania Europolu oraz ściślejszej współpracy w takich kwestiach jak przestępczość zorganizowana, handel ludźmi i narkotykami.
OPINIA KOMISJI PRZEMYSŁU, BADAŃ NAUKOWYCH I ENERGII (10.10.2006)
dla Komisji Spraw Zagranicznych
w sprawie strategii dla regionu Morza Bałtyckiego w ramach wymiaru północnego
(2006/2171(INI))
Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Giles Chichester
WSKAZÓWKI
Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii zwraca się do Komisji Spraw Zagranicznych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
1. jest zdania, że Współpraca Energetyczna Regionu Bałtyckiego (BASREC) jest użytecznym forum dla wdrażania działań politycznych wymiaru północnego w dziedzinie energii, a w szczególności w takich sprawach, jak:
- tranzyt oraz dostawa ropy i gazu z dostarczających krajów wymiaru północnego do państw członkowskich UE,
- eksploatacja obfitych zasobów gazu w regionie,
- ocena kosztów i korzyści dwóch projektów gazowych, gazociągu północnego (North Transgas) i gazociągu Jamał-Europa, które zostały określone jako projekty leżące w interesie europejskim,
- przeprowadzanie ocen oddziaływania na środowisko dla każdego z tych dwóch projektów, nie tylko w odniesieniu do terytorium UE, ale także w odniesieniu do terytorium Rosji;
- zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii poprzez wzmacnianie stosunków z krajami trzecimi,
- włączanie nowych państw wymiaru północnego, Rosji, Norwegii i Islandii, do wewnętrznych rynków energetycznych UE;
- promowanie oszczędności energii i właściwego wykorzystania istniejącej energii wodnej poprzez stopniowe przechodzenie od systemów bezpośredniego ogrzewania elektrycznego w budynkach do systemów ogrzewania wodnego, ogrzewania z wykorzystaniem biomasy i pomp cieplnych;
2. podkreśla znaczenie dwóch szczególnych wyzwań technologicznych w dziedzinie energii dla państw wymiaru północnego: eksploatacji zasobów ropy na dalekiej Północy, mając na uwadze normalną przewidywaną cenę ropy, czyli ok. 50 $ za baryłkę oraz wychwytywania i przechowywania dwutlenku węgla, w tym wykorzystywanie CO2 do wydobycia ropy;
3. podkreśla również znaczenie dalszej eksploatacji przybrzeżnych elektrowni wiatrowych oraz dalszego testowania i demonstracji różnych koncepcji pozyskiwania energii z fal morskich;
4. popiera mapę drogową wdrażania badań naukowych uzgodnioną ostatnio przez europejskiego komisarza ds. nauki i badań naukowych, Janeza Potočnika, i rosyjskiego ministra edukacji i nauki, Andreja Fursenkę, w celu rozszerzenia wspólnej przestrzeni;
5. zwraca się do wszystkich stron i podmiotów zaangażowanych w jego rozwój, a w szczególności do Rosji, o uwzględnienie dwóch ważnych programów UE: GALILEO, europejskiego projektu nawigacji satelitarnej oraz projektu SESAR, europejskiego systemu zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji; wyraża przekonanie, że zaangażowanie stron wymiaru północnego w oba projekty wzmocniłoby zrównoważony wzrost i konkurencyjność w tej strefie;
6. nalega na opracowanie strategii dla dalszej współpracy z Rosją – włączając w to region Morza Barentsa objęty wymiarem północnym – w dziedzinie energii, gwarantującej przestrzeganie zasad wzajemności i przejrzystości oraz ratyfikowanie przez Rosję Traktatu Karty Energetycznej oraz Protokołu tranzytowego;
7. poważnie obawia się deficytu w dostawach gazu z Rosji po 2010 r., spowodowanego brakiem koniecznych inwestycji pozwalających Rosji na zrealizowanie zobowiązań w zakresie dostaw do UE, a także obawia się, że ten typ inwestycji może nie dojść do skutku, jeżeli nie zostanie zapewnione większe bezpieczeństwo inwestycji oraz niedyskryminujące traktowanie firm UE.
PROCEDURA
Tytuł |
Strategia dla regionu Morza Bałtyckiego w ramach wymiaru północnego |
||||||
Numer procedury |
|||||||
Komisja przedmiotowo właściwa |
AFET |
||||||
Komisja wyznaczona do wydania opinii |
ITRE |
||||||
Ściślejsza współpraca – data ogłoszenia na posiedzeniu |
|
||||||
Sprawozdawca komisji opiniodawczej |
Giles Chichester |
||||||
Poprzedni sprawozdawca komisji opiniodawczej |
|
||||||
Rozpatrzenie w komisji |
|
|
|
|
|
||
Data przyjęcia |
10.10.2006 |
||||||
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
34 0 0 |
|||||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Joan Calabuig Rull, Pilar del Castillo Vera, Giles Chichester, Lena Ek, Adam Gierek, Norbert Glante, András Gyürk, Fiona Hall, David Hammerstein Mintz, Rebecca Harms, Ján Hudacký, Romana Jordan Cizelj, Werner Langen, Anne Laperrouze, Pia Elda Locatelli, Nils Lundgren, Eugenijus Maldeikis, Eluned Morgan, Reino Paasilinna, Miloslav Ransdorf, Herbert Reul, Mechtild Rothe, Paul Rübig, Esko Seppänen, Britta Thomsen, Catherine Trautmann, Claude Turmes, Nikolaos Vakalis |
||||||
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Alexander Alvaro, Jan Christian Ehler, Lambert van Nistelrooij, Francisca Pleguezuelos Aguilar, Vittorio Prodi |
||||||
Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Rosa Miguélez Ramos |
||||||
Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku) |
... |
||||||
PROCEDURA
Tytuł |
Strategia dla regionu Morza Bałtyckiego w ramach wymiaru północnego |
|||||||||||
Numer procedury |
||||||||||||
Komisja przedmiotowo właściwa |
AFET |
|||||||||||
Komisja wyznaczona do wydania opinii |
ITRE |
|
|
|
|
|||||||
Opinia niewydana |
REGI |
|
ENVI |
|
|
|||||||
Ściślejsza współpraca |
|
|
|
|
|
|||||||
Sprawozdawca(y) |
Alexander Stubb |
|
||||||||||
Poprzedni sprawozdawca(y) |
|
|
||||||||||
Rozpatrzenie w komisji |
12.9.2006 |
|
10.10.2006 |
|
|
|||||||
Data przyjęcia |
10.10.2006 |
|||||||||||
Wynik głosowania końcowego |
+ - 0 |
55 0 1 |
||||||||||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Angelika Beer, Panagiotis Beglitis, Marco Cappato, Simon Coveney, Ryszard Czarnecki, Giorgos Dimitrakopoulos, Jas Gawronski, Maciej Marian Giertych, Ana Maria Gomes, Alfred Gomolka, Richard Howitt, Jana Hybášková, Ioannis Kasoulides, Bogdan Klich, Helmut Kuhne, Joost Lagendijk, Vytautas Landsbergis, Edward McMillan-Scott, Willy Meyer Pleite, Francisco José Millán Mon, Pasqualina Napoletano, Annemie Neyts-Uyttebroeck, Raimon Obiols i Germà, Tobias Pflüger, Mirosław Mariusz Piotrowski, Lydie Polfer, Michel Rocard, Raül Romeva i Rueda, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Jacek Emil Saryusz-Wolski, György Schöpflin, Gitte Seeberg, Konrad Szymański, Antonio Tajani, Charles Tannock, Paavo Väyrynen, Inese Vaidere, Ari Vatanen, Jan Marinus Wiersma, Luis Yañez-Barnuevo García, Josef Zieleniec |
|||||||||||
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Alexandra Dobolyi, Árpád Duka-Zólyomi, Hélène Flautre, Michael Gahler, Tunne Kelam, Miguel Angel Martínez Martínez, Yiannakis Matsis, Achille Occhetto, Rihards Pīks, Aloyzas Sakalas |
|||||||||||
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Elspeth Attwooll, Christopher Beazley, Hanna Foltyn-Kubicka, Toomas Savi, Diana Wallis |
|||||||||||
Data złożenia |
18.10.2006 |
|||||||||||
Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku) |
|
|||||||||||