ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την ενυπόθηκη πίστη στην Ευρωπαϊκή Ένωση
19.10.2006 - (2006/2102(INI))
Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων
Εισηγητής: John Purvis
Συντάκτης (*): Manuel Medina Ortega, Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών
(*) Ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ επιτροπών – Άρθρο 47 του Κανονισμού
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την ενυπόθηκη πίστη στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το πράσινο βιβλίο της Επιτροπής για την ενυπόθηκη πίστη στην ΕΕ (COM(2005)0327),
– έχοντας υπόψη το λευκό βιβλίο σχετικά με την πολιτική για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες 2005-2010 (COM(2005)0629),
– έχοντα υπόψη την απάντηση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στο πράσινο βιβλίο για την ενυπόθηκη πίστη στην ΕΕ, της 1ης Δεκεμβρίου 2005,
– έχοντας υπόψη τη δεύτερη οδηγία 89/646/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 1989, για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων που αφορούν την ανάληψη και την άσκηση δραστηριότητας πιστωτικού ιδρύματος και την τροποποίηση της οδηγίας 77/780/ΕΟΚ[1],
– έχοντας υπόψη τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ανάληψη και την άσκηση δραστηριότητας πιστωτικών ιδρυμάτων[2] (οδηγία για τις απαιτήσεις κεφαλαίου) και σχετικά με την επάρκεια των ιδίων κεφαλαίων των επιχειρήσεων παροχής επενδυτικών υπηρεσιών και των πιστωτικών ιδρυμάτων[3],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/65/ΕΚ[4] σχετικά με την εξ αποστάσεως εμπορία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών προς τους καταναλωτές,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2000, για ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του ηλεκτρονικού εμπορίου, στην εσωτερική αγορά[5],
– έχοντας υπόψη την τροποποιημένη πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις συμβάσεις πίστωσης που συνάπτονται με τους καταναλωτές που τροποποιεί την οδηγία του Συμβουλίου 93/13/ΕΚ (COM(2005)0483),
– έχοντας υπόψη τη συνταχθείσα από την Επιτροπή τροποποιημένη πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ελευθερία εγκατάστασης και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στον τομέα της ενυπόθηκης πίστης (COM(1987)0255),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A6-0370/2006),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενυπόθηκη πίστη είναι μια μεγάλη και ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά και αποτελεί ζωτικό μέρος της οικονομικής και κοινωνικής δομής της ΕΕ,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν σημειώσει πρωτοφανή ανάπτυξη στην κτηματική αγορά, η οποία έχει επιτύχει να καταστήσει τον κατασκευαστικό τομέα αντικυκλικό, καίριο παράγοντα στην επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης και απασχόλησης κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης την οποία βίωσε η Ευρώπη κατά την περίοδο από το 2000 έως το 2005,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ιστορικώς χαμηλά επίπεδα των επιτοκίων έχουν οδηγήσει σε ευρύτατη εξάπλωση του ενυπόθηκου δανεισμού, ιδίως σε εκείνες τις χώρες όπου βασίστηκε σε εμπιστοσύνη η οποία έχει επιφέρει οικονομική ανάπτυξη,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των ευρωπαίων καταναλωτών πρέπει να αποτελεί κυρίαρχο χαρακτηριστικό οποιασδήποτε νομοθετικής δράσης στον τομέα της ενυπόθηκης πίστης, η οποία για τους περισσότερους ευρωπαίους πολίτες αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική δέσμευση της ζωής τους με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο βιοτικό τους επίπεδο και την χρηματοοικονομική τους σταθερότητα,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της διαφάνειας σε βασικά χαρακτηριστικά σχετικά με τα διαθέσιμα προϊόντα ενυπόθηκων δανείων, όχι μόνον θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της αγοράς αλλά και θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των δανειοληπτών της ΕΕ οι οποίοι αναζητούν συμφωνίες ενυπόθηκων δανείων σε άλλα κράτη μέλη και θα τους δώσει τη δυνατότητα να λάβουν εμπεριστατωμένη απόφαση·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές πρέπει να διαθέτουν πρόσβαση στις πληρέστερες και απλούστερες δυνατές πληροφορίες, που θα παρέχονται για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση με τυποποιημένη μορφή και θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για συγκριτική μελέτη μεταξύ κρατών μελών, προκειμένου να επιτρέψουν στους καταναλωτές να ασκούν την ελευθερία επιλογής τους αποτελεσματικότερα, όταν προβαίνουν σε συμφωνία ενυπόθηκης πίστης σε διασυνοριακή βάση,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η λήψη στοχοθετημένων μέτρων για τη βελτίωση του φάσματος των προϊόντων και των υπηρεσιών, την ενίσχυση της διαθεσιμότητας και την ολοκλήρωση της αγοράς χρηματοδότησης θα μπορούσαν να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα της αγοράς, τις οικονομίες κλίμακας και τη διαφοροποίηση, και να περιορίσουν το κόστος του δανεισμού, ωφελώντας έτσι την ευρωπαϊκή οικονομία,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία ίσων όρων πρόσβασης σε βάσεις πιστοληπτικών δεδομένων πελατών για παρόχους υπηρεσιών ενυπόθηκης πίστης σε περίπτωση διασυνοριακού δανεισμού αποτελεί συνεισφορά ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση του ανταγωνισμού σε δραστηριότητες δανεισμού που βασίζονται σε ενυπόθηκα δάνεια και στη δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενυπόθηκης πίστης,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ολοκληρωμένη αγορά ενυπόθηκης πίστης θα διευκολύνει την κινητικότητα των εργαζομένων,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι, περιέργως, δεν ασκείται έντονη πίεση από τους ενυπόθηκους δανειστές ή τις οργανώσεις των καταναλωτών για την ανάπτυξη του διασυνοριακού δανεισμού πέρα από τη φυσική εγκατάσταση στις εθνικές αγορές χωριστά,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σημαντικοί φραγμοί που υπάρχουν στην αγορά έχουν μέχρι στιγμής παρεμποδίσει την αύξηση της προσφοράς διαμεθοριακών ενυπόθηκων δανείων, τα οποία μέχρι στιγμής αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% της συνολικής αγοράς ενυπόθηκων δανείων της ΕΕ,
ΙΒ. δεδομένου ότι για μια σειρά από σημαντικά θέματα δεν υπάρχει καμία ή μόνο περιορισμένη αρμοδιότητα της Κοινότητας και ότι πρέπει να τηρηθεί η αρχή της επικουρικότητας και της αναλογικότητας,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χρηματομεσίτες ενυπόθηκων δανείων μπορούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, αντλώντας από την εμπειρία τους όσον αφορά προϊόντα στην εγχώρια αγορά αλλά και σε αγορές άλλων κρατών μελών, υποστηρίζοντας τη διαμεθοριακή δραστηριότητα και ενεργώντας ως γέφυρα μεταξύ των καταναλωτών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, τόσων εγχώριων όσο και της αλλοδαπής,
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά το φάσμα και τα χαρακτηριστικά των προϊόντων, τις δομές διανομής, τη διάρκεια των δανείων και τους μηχανισμούς χρηματοδότησης, λόγω των διαφορετικών νομικών, φορολογικών και κανονιστικών συνθηκών και των συνθηκών προστασίας των καταναλωτών,
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στεγαστικά δάνεια συνδέονται με εξαιρετικά περίπλοκες διαδικασίες, ότι τα νομικά συστήματα και η φιλοσοφία χρηματοδότησης καθώς και τα κτηματολόγια, το εμπράγματο δίκαιο, οι διαδικασίες δανειοδοτικών συμβάσεων, οι μέθοδοι εκτίμησης, το δίκαιο υποχρεωτικής εκποίησης, οι αγορές επαναχρηματοδότησης κ.λπ. διαφέρουν πολύ από χώρα σε χώρα, ενώ ταυτόχρονα υφίσταται και εσωτερική σχέση μεταξύ των τομέων αυτών,
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίστανται ακόμη ορισμένα φορολογικά εμπόδια που εισάγουν διακρίσεις και τα οποία εμποδίζουν την αξιοποίηση ενιαίας αγοράς ενυπόθηκης πίστης και δύνανται σε ορισμένες περιπτώσεις να αντίκεινται στην κοινοτική νομοθεσία,
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της αγοράς ενυπόθηκης πίστης και της μακροοικονομικής πολιτικής, ιδίως δε της άσκησης της νομισματικής πολιτικής,
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστάθεια της αγοράς ενυπόθηκης πίστης μπορεί να επηρεάσει τον κατασκευαστικό και τον οικονομικό κύκλο και να προκαλέσει, έτσι, συστημικούς κινδύνους,
ΙΘ. εκτιμώντας ότι, προκειμένου να αποκτήσει η αγορά ενυπόθηκων δανείων της ΕΕ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και ανταγωνιστικότητα, ίσως είναι προτιμότερο να εξετασθεί πρώτα η εφαρμογή και η αποτελεσματικότητα της σύστασης της Επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2001 σχετικά με τις προσυμβατικές πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται στους καταναλωτές από πιστωτές που χορηγούν στεγαστικά δάνεια[6] (κώδικας συμπεριφοράς) καθώς και η χρήση του Τυποποιημένου Ευρωπαϊκού Δελτίου Πληροφοριών (ΤΕΔΠ), το οποίο αποβλέπει στο να εξασφαλίσει ότι στους καταναλωτές παρέχονται διαφανείς και συγκρίσιμες πληροφορίες για στεγαστικά δάνεια,
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο προαναφερθείς κώδικας συμπεριφοράς φαίνεται να έχει εφαρμοστεί με κυμαινόμενο βαθμό επιτυχίας στα διάφορα κράτη μέλη, χωρίς ωστόσο να έχει λύσει το συνολικό πρόβλημα της έλλειψης κοινού νομικού πλαισίου,
Εισαγωγή
1. αναγνωρίζει το όφελος που θα απέφερε στους καταναλωτές η περαιτέρω, καλά εστιασμένη ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς ενυπόθηκων δανείων·
2. θεωρεί ότι οποιαδήποτε δράση σε κοινοτικό επίπεδο σχετικά με την ευρωπαϊκή αγορά ενυπόθηκης πίστης πρέπει, κατά πρώτο και κύριο λόγο, να ωφελεί άμεσα τους πολίτες ως ενυπόθηκους δανειζόμενους και ότι η αγορά ενυπόθηκης πίστης πρέπει να είναι προσπελάσιμη σε μεγαλύτερο αριθμό πιθανών δανειζόμενων, συμπεριλαμβανομένων όσων έχουν χαμηλή ή ανεπαρκή φερεγγυότητα, των εργαζομένων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και όσων αγοράζουν για πρώτη φορά·
3. χαιρετίζει την ευρεία διαβούλευση που διενήργησε η Επιτροπή και τονίζει ότι πριν από τη διατύπωση οποιωνδήποτε συγκεκριμένων προτάσεων πρέπει να διενεργούνται ενδελεχείς εκτιμήσεις οικονομικού και κοινωνικού αντικτύπου·
4. επικροτεί τις μέχρι σήμερα προσπάθειες της Επιτροπής να ανταποκριθεί στην απαίτηση καλύτερων κανονιστικών όρων· ωστόσο, υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι κάθε συμπέρασμα στο οποίο αυτή καταλήγει θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να προκύπτει κατόπιν εκτενούς διαδικασίας διαβούλευσης·
5. σημειώνει τα πολυάριθμα εμπόδια που παρακωλύουν τη δημιουργία μιας ενιαίας κοινοτικής λιανικής αγοράς ενυπόθηκης πίστης που επισημαίνονται στο πράσινο βιβλίο και καλεί την Επιτροπή να επικεντρωθεί σε στοχοθετημένα μέτρα που θα προσφέρουν τα μέγιστα οφέλη, ενθαρρύνοντας, όπου είναι δυνατόν, τις καθοδηγούμενες από την αγορά πρωτοβουλίες·
6. εφιστά την προσοχή της Επιτροπής στο γεγονός ότι οι ίδιες οι απόπειρες εναρμόνισης των προϊόντων ενδέχεται να οδηγήσουν σε νομικές ανακολουθίες και να επιφέρουν έτσι αρνητικές συνέπειες στον τομέα·
7. επιμένει ότι οι κοινοτικές δράσεις δεν θα πρέπει να παρεμποδίζουν τον ανταγωνισμό και την καινοτομία, ιδίως σε σχέση με τα προϊόντα, τις παρεπόμενες υπηρεσίες και τις τεχνικές χρηματοδότησης·
Κώδικας συμπεριφοράς και προσυμβατική ενημέρωση
8. ζητεί να γίνουν κινήσεις προς την εναρμόνιση των διατάξεων σχετικά με τις προσυμβατικές πληροφορίες, που είναι απαραίτητες προκειμένου ο δανειολήπτης να έχει τη δυνατότητα να λάβει τεκμηριωμένη απόφαση για πιθανή ενυπόθηκη σύμβαση·
9. επιμένει ότι οι προσυμβατικές αυτές πληροφορίες πρέπει να είναι ακριβείς και σφαιρικές, έτσι ώστε να είναι δυνατή η λήψη τεκμηριωμένης απόφασης και ότι πρέπει να προσφέρουν στον καταναλωτή μια όσο το δυνατόν πιο σφαιρική εικόνα, υπό το πρίσμα των διαθέσιμων πληροφοριών στις οποίες βασίζεται η σύμβαση ενυπόθηκου δανείου· τονίζει ότι, στην περίπτωση που ο δανειστής αναλαμβάνει πρωτοβουλία να προσφέρει δάνειο σε άλλο κράτος μέλος, οι πληροφορίες αυτές πρέπει να παρέχονται στον δανειολήπτη το ταχύτερο δυνατόν στις επίσημες γλώσσες που είναι αναγνωρισμένες στο κράτος μέλος διαμονής του δανειολήπτη·
10. θεωρεί ότι ο κώδικας συμπεριφοράς καθώς και το ΤΕΔΠ είναι σημαντικά αλλά όχι επαρκή εργαλεία για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των πολιτών που διακινούνται μεταξύ κρατών μελών και είναι πιθανό να αγοράσουν ακίνητα σε άλλα κράτη μέλη· ενθαρρύνει την Επιτροπή να εξετάσει τη μελλοντική μετατροπή του προαιρετικού Κώδικα Συμπεριφοράς σε υποχρεωτικό·
Χρηματοδότηση
11. θεωρεί ότι η ανάπτυξη μιας ανοιχτής και συμβατής ενιαίας αγοράς χρηματοδότησης αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα, καθώς θα τονώσει την αποτελεσματικότητα, θα επιτρέψει τη διεθνή διαφοροποίηση του πιστωτικού κινδύνου, θα βελτιστοποιήσει τους χρηματοδοτικούς όρους και τη διάθεση κεφαλαίου, και θα μειώσει το κόστος του δανεισμού· αναγνωρίζει τη σημασία και τις δυνατότητες της ολοκλήρωσης πρωτοβουλιών που καθοδηγούνται από την αγορά στον εν λόγω τομέα·
12. επισημαίνει ότι η δημιουργία μιας ενιαίας δευτερογενούς αγοράς ενυπόθηκης πίστης δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς μια σταδιακή σύγκλιση των εθνικών κανόνων για τις συμβάσεις·
13. χαιρετίζει τη σύσταση της ομάδας Mortgage Funding Expert Group (ομάδα εμπειρογνωμόνων για τη χρηματοδότηση της ενυπόθηκης πίστης) και ζητεί την εις βάθος ανάλυση των διαφορών στις εθνικές, ρυθμιστικές και νομικές πρακτικές που επηρεάζουν τα ενυπόθηκα δάνεια·
14. θεωρεί ότι οι διατάξεις στην οδηγία για τις απαιτήσεις κεφαλαίου σχετικά με τα καλυμμένα ομόλογα και τους τίτλους που εξασφαλίζονται με υποθήκες προσφέρουν ουσιαστικές χρηματοδοτικές επιλογές·
15. προτείνει τη διαπραγμάτευση στις αγορές κεφαλαίου ενός φάσματος τυποποιημένων πακέτων ευρωπαϊκών ενυπόθηκων δανείων με βαθμολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά τους, ενισχύοντας έτσι τις δευτερεύουσες αγορές τιτλοποιημένων ενυπόθηκων δανείων·
16. καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη την αυξανόμενη αγορά ενυπόθηκης πίστης που είναι σύμμορφη με τον νόμο της σαρία και να μεριμνήσει ούτως ώστε καμία νομοθεσία να μην αποκλείει τις απαιτήσεις της εν λόγω αγοράς·
17. αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο της ασφάλισης των ενυπόθηκων δανείων, αφενός στη μείωση της έκθεσης των δανειστών σε κινδύνους, αφετέρου στη διευκόλυνση της πρόσβασης στα δάνεια αυτά από ένα ευρύτερο φάσμα δανειζομένων·
Λιανική
18. καλεί την Επιτροπή να ερευνήσει τα εμπόδια που περιορίζουν τα δικαιώματα των δανειστών όσον αφορά την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών ή την ελευθερία εγκατάστασης σε άλλα κράτη μέλη και να εξετάσει εάν η ρήτρα «για το γενικό συμφέρον» χρησιμοποιείται για την αποθάρρυνση των διασυνοριακών δραστηριοτήτων·
19. στηρίζει τις ενέργειες της Επιτροπής για τη διευκόλυνση των διασυνοριακών συγχωνεύσεων και εξαγορών στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα δίκτυα διανομής λαμβάνουν υπόψη τις απαιτήσεις των περιφερειακών καταστάσεων και των μικρότερων αγορών, αλλά τονίζει ότι οι διασυνοριακές συγχωνεύσεις και εξαγορές δεν αρκούν από μόνες τους για την προώθηση της ολοκλήρωσης της αγοράς στον εν λόγω τομέα·
20. θεωρεί ότι το άνοιγμα της αγοράς ενυπόθηκης πίστης σε μη πιστωτικά ιδρύματα, με ισότιμο εποπτικό σύστημα, θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό και θα εμπλουτίσει το φάσμα των προϊόντων·
21. αναγνωρίζει τον θετικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι μεσίτες πιστώσεων, όπως οι χρηματομεσίτες ενυπόθηκων δανείων, βοηθώντας τους καταναλωτές να αποκτήσουν πρόσβαση σε ανταγωνιστικά προϊόντα ενυπόθηκης πίστης από εγχώριους και αλλοδαπούς δανειστές και καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει διαβουλεύσεις με αντικείμενο τη διαμόρφωση ενός κατάλληλου ρυθμιστικού περιβάλλοντος για τους παράγοντες αυτούς και να εκπονήσει πρόταση για κοινά πρότυπα σχετικά με τις δραστηριότητες χρηματομεσιτών ενυπόθηκων δανείων·
22. καλεί την Επιτροπή να ερευνήσει τα εμπόδια που παρακωλύουν τη διασυνοριακή μεταφορά δανείων και να εξετάσει περαιτέρω τις δυνατότητες της ευρωυποθήκης ως μέσου εξασφάλισης, θεσπίζοντας τις απαραίτητες συνοδευτικές εγγυήσεις
23. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τα εμπόδια που παρακωλύουν τη διασυνοριακή μεταφορά δανείων και να διερευνήσει περαιτέρω τις προοπτικές της ευρωυποθήκης ως ασφάλειας δανείου, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης των συνοδευτικών εγγυήσεων·
24. θεωρεί ότι οιεσδήποτε προτάσεις για αυτόν τον σκοπό πρέπει, εφόσον είναι απαραίτητο, να συνοδεύονται από αξιολόγηση των επιπτώσεων, η οποία θα περιλαμβάνει τις νομικές πτυχές, με λεπτομερείς μελέτες συγκριτικού δικαίου, καθώς και τις οικονομικές και κοινωνικές πτυχές σύμφωνα με την προσέγγιση που υποστηρίζεται στο πλαίσιο του οδηγού για την αξιολόγηση των επιπτώσεων που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας στις 29 Μαΐου 2006·
25. καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει την ανάπτυξη, σε εθνικό επίπεδο, μηχανισμών για ανανεώσιμα ενυπόθηκα δάνεια και ισόβια ενυπόθηκα δάνεια με πλήρεις εγγυήσεις από την άποψη της δημοσίευσης και των επιπτώσεων έναντι τρίτων·
26. θεωρεί ότι είναι πολύ πιθανότερο να εισέλθουν δανειστές σε μια αγορά εάν οι εθνικοί κανόνες τους επιτρέπουν να προσφέρουν όρους πρόωρης εξόφλησης σε τιμές αναλογικές προς το κόστος ή να διαφοροποιούν τα επιτόκια σύμφωνα με τις συνθήκες της αγοράς και τους κινδύνους, καθώς και ότι οι περιορισμοί ως προς τα θέματα αυτά ενδέχεται να παρεμποδίσουν την ανάπτυξη της αγοράς σε σχέση με τη χρηματοδότηση, τη δημιουργία νέων προϊόντων και τη χορήγηση δανείων σε δανειζόμενους υψηλότερου κινδύνου·
27. πιστεύει ότι ένα κοινοτικό πρότυπο, που θα ορίζει το εύρος και τον τρόπο υπολογισμού του ετήσιου ποσοστού επιβάρυνσης, θα πρέπει να περιλαμβάνει μόνο το κόστος που φέρει ο δανειστής και να εξασφαλίζει τη συγκρισιμότητά του με προϊόντα που προσφέρονται σε άλλα κράτη μέλη· πιστεύει, ωστόσο, ότι οι δανειζόμενοι θα πρέπει να ενημερώνονται εκ των προτέρων και για κάθε άλλο σχετικό κόστος όταν υπάρχουν δημοσίως διαθέσιμες πληροφορίες για το εν λόγω κόστος, όπως οι αμοιβές των συμβολαιογράφων και το κόστος της δήλωσης του ακινήτου καθώς και το κόστος τυχόν δικαστικών διαδικασιών και αποτιμήσεων· θεωρεί ότι όταν δεν είναι διαθέσιμες δημοσίως οι εν λόγω πληροφορίες, απαιτείται υπόδειξη του κατ’ εκτίμηση κόστους·
28. υποστηρίζει ότι οι δανειστές οφείλουν να είναι σε θέση να παρέχουν στους καταναλωτές οποιαδήποτε πληροφορία σχετίζεται με τις συναλλαγές και τις νομικές υποχρεώσεις που θα βαρύνουν τον δανειολήπτη (έξοδα δικηγόρου/ συμβολαιογράφου, τέλη καταχώρησης και διαχείρισης, έξοδα χειρισμού, κτλ.)·
29. πιστεύει ότι, πέρα από την παροχή επακριβών πληροφοριών σχετικά με το ετήσιο πραγματικό επιτόκιο, οι δανειστές πρέπει να παρέχουν πληροφορίες για οποιεσδήποτε άλλες μορφές χρεώσεων ή δαπανών που προκύπτουν από τις δραστηριότητές τους, για παράδειγμα έξοδα που προκύπτουν κατά την εξέταση μιας αίτησης, προμήθειες ανάληψης υποχρεώσεων, ποινές συνολικής ή μερικής πρόωρης εξόφλησης, κτλ.·
30. αναγνωρίζει τις δυνατότητες που προσφέρει το Διαδίκτυο ως μέσο εμπορίας προϊόντων ενυπόθηκης πίστης, και συνιστά στην Επιτροπή να μελετήσει το θέμα αυτό·
Νομικά, φορολογικά και λειτουργικά εμπόδια
31. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τα νομικά και ρυθμιστικά εμπόδια που παρακωλύουν την καθοδηγούμενη από την αγορά ανάπτυξη μιας πανευρωπαϊκής αγοράς χρηματοδότησης για την ενυπόθηκη πίστη·
32. καλεί την Επιτροπή να καθορίσει το πεδίο εφαρμογής των μελλοντικών της προτάσεων και να το περιορίσει στις συμβάσεις ενυπόθηκων δανείων και τις εγγυήσεις τους (πάγιες επιβαρύνσεις ακίνητης περιουσίας), προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν επικάλυψη με το COM(2005)0483·
33. καλεί την Επιτροπή να λάβει μέτρα που να εξασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς των δανείων, θεσπίζοντας ένα νομικό πλαίσιο για την αποτελεσματικότητα των πράξεων χαρτοφυλακίου, επισημαίνοντας συγκεκριμένα σε ποιο βαθμό δεν επιτρέπουν τα διαθέσιμα νομικά μέσα αναχρηματοδότησης την επιδίωξη των στόχων και λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές νομικές παραδόσεις και τα διαφορετικά μοντέλα εμπράγματων ασφαλειών·
34. συμμερίζεται την άποψη της Mortgage Credit Forum Group (ομάδα του φόρουμ για τις ενυπόθηκες πιστώσεις) ότι ο νόμος για τις συμβάσεις ενυπόθηκης πίστης, που θα καλύπτεται από τον μελλοντικό κανονισμό σχετικά με τον νόμο για τις συμβατικές υποχρεώσεις (Ρώμη Ι) (2005/0261(COD) δεν είναι απαραίτητο να είναι ευθυγραμμισμένος με τον νόμο για τις πράξεις υποθήκευσης και ότι στην περίπτωση των πράξεων υποθήκευσης ισχύει το lex rei sitae (δίκαιο της τοποθεσίας του πράγματος)·
35. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι το ζήτημα του εφαρμοστέου δικαίου σε συμβάσεις ενυπόθηκων δανείων θα πρέπει να αντιμετωπισθεί εντός του πλαισίου της αναθεώρησης της Σύμβασης της Ρώμης του 1980 για το εφαρμοστέο δίκαιο στις συμβατικές ενοχές·
36. τονίζει τη σημασία που έχουν οι περιεκτικές και αξιόπιστες βάσεις πιστοληπτικών δεδομένων πελατών και καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την ανάπτυξή μέσων μετάβασης σε ένα σταθερό πρότυπο σε όλα τα κράτη μέλη·
37. καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει τη διασυνοριακή πρόσβαση στις βάσεις πιστοληπτικών δεδομένων πελατών χωρίς διακρίσεις ως προτεραιότητα για την ενθάρρυνση των δανειστών να εισέρχονται σε νέες αγορές·
38. αναγνωρίζει ότι θα ήταν επιθυμητή η πρόσβαση τόσο σε θετικά όσο και σε αρνητικά πιστοληπτικά δεδομένα, τηρουμένης της δικαιολογημένης προστασίας του απορρήτου·
39. επικροτεί τις προσπάθειες για επίτευξη βελτιώσεων και προσαρμογών στο δίκαιο που διέπει τις διαδικασίες αναγκαστικής πώλησης·
40. στηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για την κατάρτιση ενός βαθμολογικού πίνακα για τη διάρκεια και το κόστος των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης·
41. συνιστά στους επαγγελματικούς φορείς των εκτιμητών να συνεργαστούν για να υιοθετήσουν υψηλής ποιότητας και συγκρίσιμα κοινά ευρωπαϊκά πρότυπα εκτίμησης ακινήτων·
42. τονίζει τη σημασία που έχει για τους δανειστές η εύκολη πρόσβαση σε πλήρεις και ακριβείς πληροφορίες για την εξασφάλιση των ενυπόθηκων δανείων και για τα δικαιώματα ιδιοκτησίας·
43. τάσσεται υπέρ της ενθάρρυνσης της πρόσβασης στα κτηματολόγια, εφόσον δεν απαγορεύεται από την ισχύουσα νομοθεσία και στηρίζει όλες τις προσπάθειες εναρμόνισης της πληροφοριακής αξίας των κτηματολογίων αυτών μέσω εθνικών μέτρων και ενθαρρύνει την επέκταση του τρέχοντος συστήματος EULIS·
44. στηρίζει τις ενέργειες για την κατάργηση των φορολογικών εμποδίων που δημιουργούν διακρίσεις, όπως η διαφορετική φορολογική αντιμετώπιση εγχώριων και αλλοδαπών δανειστών και τα κρατικά τέλη·
45. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, στην περίπτωση των διασυνοριακών ενυπόθηκων δανείων, τρόπους εναρμόνισης των διαφόρων προσεγγίσεων για τη φορολογική έκπτωση των τόκων των δανείων σε ολόκληρη την ΕΕ·
Συστημικά, μακροοικονομικά και εποπτικά ζητήματα
46. καλεί την Επιτροπή και την ΕΚΤ να παρακολουθήσουν και να αναλύσουν τους δυνητικούς κινδύνους των αυξανόμενων επιπέδων του χρέους από τον δανεισμό και της ενυπόθηκης πίστης που χρηματοδοτείται από τις αγορές κεφαλαίου·
Συμπέρασμα
47. καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η περαιτέρω, καλά μελετημένη ολοκλήρωση της αγοράς ενυπόθηκης πίστης στην ΕΕ θα μπορούσε να αποφέρει οφέλη στους καταναλωτές καθώς και οικονομικά οφέλη·
* *
*
48. αναθέτει στον πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την ΕΚΤ και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Αγορές ενυπόθηκης πίστης
Στα τέλη του 2004, τα τρέχοντα ενυπόθηκα δάνεια ανέρχονταν σε 4,7 τρισεκατομμύρια ευρώ, ή στο 45% του ΑΕγχΠ της EE[1]. Την τελευταία πενταετία, η μέση ετήσια αύξηση του ενυπόθηκου δανεισμού ήταν 8,5%. Κατά τον τρόπο αυτόν χρηματοδοτήθηκε η ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά ακινήτων και, σε ορισμένες χώρες, λειτούργησε ο μηχανισμός ενυπόθηκης προσόδου, επί παραδείγματι, για τη συμπλήρωση των συντάξεων. Η αγορά ενυπόθηκης πίστης είναι ένας από τους τομείς που αναμένονται να σημειώσουν τη μεγαλύτερη ανάπτυξη κατά την επόμενη δεκαπενταετία.
Τα οφέλη της ολοκληρωσησ
Ένα από τα αρκετά δυνητικά οφέλη που θα μπορούσε να αποφέρει η μεγαλύτερη ολοκλήρωση των ευρωπαϊκών αγορών ενυπόθηκης πίστης είναι το γεγονός ότι οι δανειστές και οι χρηματοδότες θα επετύγχαναν οικονομίες κλίμακας και θα είχαν δυνατότητες διαφοροποίησης. Κατά τον τρόπο αυτόν θα ενισχυόταν ο ανταγωνισμός, η αποδοτικότητα και το εύρος των επιλογών που έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές, και παράλληλα θα περιοριζόταν το κόστος. Πρέπει να δοθούν περισσότερες ευκαιρίες εισόδου στην αγορά ακινήτων σε όσους δεν είναι σήμερα σε θέση να το πράξουν. Μια πιο ολοκληρωμένη κοινοτική αγορά ενυπόθηκης πίστης θα μπορούσε να συμβάλει στην κινητικότητα του εργατικού δυναμικού και στη χρηματοδότηση των συντάξεων.
Για πολλούς ανθρώπους το σπίτι αποτελεί τη μεγαλύτερη αγορά που θα κάνουν στη ζωή τους και το στεγαστικό δάνειο αποτελεί συχνά τη μεγαλύτερη οικονομική υποχρέωσή τους. Το χρέος από τον ενυπόθηκο δανεισμό επηρεάζει την καταναλωτική ζήτηση και την οικονομία στο σύνολό της μέσω των δαπανών των νοικοκυριών. Για τον λόγο αυτόν, η μεγαλύτερη ολοκλήρωση θα μπορούσε να επηρεάσει την οικονομία της ΕΕ γενικά και την ισορροπία μεταξύ των στεγαστικών δαπανών και των λοιπών καταναλωτικών και επενδυτικών επιλογών. Με τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του κεφαλαίου και τον περιορισμό του πιστωτικού κινδύνου προωθούνται και οι οικονομικοί και κοινωνικοί στόχοι του προγράμματος της Λισαβόνας.
Απουσία ολοκληρωσησ
Το πράσινο βιβλίο αναφέρει ότι ο βαθμός ολοκλήρωσης των ευρωπαϊκών αγορών ενυπόθηκης πίστης δεν είναι ικανοποιητικός, επισημαίνοντας την απουσία διασυνοριακού δανεισμού και τις διαφορές μεταξύ των χωρών όσον αφορά το φάσμα των προϊόντων. Χάρη στις προσπάθειες του παρελθόντος είναι ευκολότερη η διασυνοριακή δραστηριοποίηση των τραπεζών (παραδείγματος χάρη, όσον αφορά την ίδρυση υποκαταστημάτων), ωστόσο η ολοκλήρωση της αγοράς λιανικής είναι περιορισμένη. Το πρόγραμμα δράσης για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο στις αγορές χονδρικής.
Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, οι οποίες αντανακλούν τις διαφορετικές κοινωνικές, πολιτιστικές, νομικές και φορολογικές συνθήκες. Τα ποσοστά της ιδιοκατοίκησης είναι υψηλότερα στις νότιες και ανατολικές χώρες[2]. Ο ενυπόθηκος δανεισμός στα νέα κράτη μέλη είναι σχετικά περιορισμένος, παρότι φαίνεται πως αναπτύσσεται μια δυναμική αγορά ακινήτων. Το τρέχον χρέος από τον ενυπόθηκο δανεισμό ως μερίδιο του ΑΕγχΠ (ΕΕ-25) κυμαίνεται από 111% στις Κάτω Χώρες έως 2,3% του ΑΕγχΠ στη Σλοβενία[3].
Μελέτη της London Economics επισημαίνει το πρόβλημα του ορισμού των ενυπόθηκων ή στεγαστικών δανείων κατά τρόπο ικανοποιητικό για όλα τα κράτη μέλη. Ορισμένες χώρες ορίζουν τα ενυπόθηκα δάνεια ως δάνεια ασφαλισμένα με ακίνητη περιουσία, ενώ άλλες χρησιμοποιούν προσωπικές εγγυήσεις για την ασφάλιση των δανείων που λαμβάνονται για την αγορά ακινήτου.
Το φάσμα των προϊόντων, οι δομές διανομής, η διάρκεια του δανείου και οι μηχανισμοί χρηματοδότησης ποικίλλουν. Οι ασύμβατες φορολογικές συνθήκες, καθώς και οι πρόσθετες ρυθμιστικές ή εποπτικές απαιτήσεις που θέτουν οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, καθιστούν την είσοδο σε μια νέα αγορά υπόθεση περίπλοκη και δαπανηρή. Επιπλέον, οι εθνικές αγορές ακινήτων έχουν αναπτυχθεί με έντονες κοινωνικές και πολιτιστικές διαφορές.
Χρηματοδότηση
Επί του παρόντος, δεν υφίσταται πανευρωπαϊκή αγορά χρηματοδότησης. Η αγορά αυτή είναι κατακερματισμένη λόγω νομικών, φορολογικών και ρυθμιστικών εμποδίων. Τα ενυπόθηκα δάνεια χρηματοδοτούνται κυρίως από τις αποταμιεύσεις της λιανικής. Το ποσοστό που χρηματοδοτείται μέσω των αγορών κεφαλαίου είναι μικρότερο του 40%, αν και τελευταίως αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς[4]. Η Σουηδία και η Γερμανία διαθέτουν σημαντικές αγορές ενυπόθηκων ομολογιών και στη Δανία τα ιδρύματα ενυπόθηκης πίστης εκδίδουν ομολογίες έναντι του συνόλου της αξίας των ενυπόθηκων δανείων. Οι αγορές τίτλων που εξασφαλίζονται από υποθήκες (Mortgage backed securities - MBS) είναι πιο αναπτυγμένες στις Κάτω Χώρες, την Ισπανία, την Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία και το Βέλγιο, ενώ σε ορισμένες χώρες δεν υπάρχουν καθόλου[5].
Το πρόγραμμα δράσης για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες έχει διαμορφώσει μια καλή βάση για την τόνωση της δυναμικής και της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, με βελτιωμένους και πιο σύγχρονους κανόνες για την προστασία του επενδυτή και τη διαφάνεια. Η ευρωζώνη παρέχει έναν νομισματικό χώρο χωρίς συναλλαγματικούς κινδύνους για τους δανειζόμενους και τους δανειστές, μέσα στον οποίο οι αγορές κεφαλαίου ανέπτυξαν ταχύτατα το μέγεθος, την ευελιξία και τη ρευστότητά τους.
Το πράσινο βιβλίο
Το πράσινο βιβλίο εξετάζει τα δυνητικά οφέλη της περαιτέρω ολοκλήρωσης και εστιάζει σε τέσσερις βασικούς τομείς που επισημαίνονται στην έκθεση της ομάδας φόρουμ: προστασία του καταναλωτή, νομικά θέματα (συμπεριλαμβανομένης της φορολογίας), θέματα σχετικά με τις εξασφαλίσεις και χρηματοδότηση.
Η Επιτροπή σκοπεύει να δημοσιεύσει ένα λευκό βιβλίο στις αρχές του 2007, όπου θα παρουσιάζονται τα πορίσματα της διαβούλευσης που θα διενεργήσει και τυχόν προτεινόμενες πρωτοβουλίες. Στόχος των όποιων προτάσεων κατατεθούν θα ήταν η ενίσχυση του ανταγωνισμού και της αποτελεσματικότητας της αγοράς. Η Επιτροπή δεν θα ευνοήσει συγκεκριμένα χρηματοδοτικά συστήματα, προϊόντα και ιδρύματα.
Η γνωμη του εισηγητη
Κατέστη σαφές από το εργαστήριο της Επιτροπής της 22ας Φεβρουαρίου ότι δεν υπάρχει ισχυρή βούληση ούτε από την πλευρά της βιομηχανία; ούτε από την πλευρά των καταναλωτικών ομάδων για ενίσχυση της διασυνοριακής παροχής ενυπόθηκων δανείων. Οι δανειζόμενοι δύσκολα θα αναζητήσουν δάνειο στην αλλοδαπή ή θα πάρουν δάνειο από δανειστή εγκατεστημένο στο εξωτερικό, εάν τα προϊόντα τους δεν προωθούνται στη χώρα τους ή δεν καλύπτονται από τη συνήθη προστασία που παρέχεται εκεί. Οι δανειστές δεν ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τον διασυνοριακό δανεισμό, τονίζοντας τη σημασία της γνώσης της τοπικής αγοράς.
Παρομοίως, δεν υπάρχει πραγματική βούληση για μια ενιαία εναρμονιστική οδηγία. Η τοπική νοοτροπία και οι παραδόσεις έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση του είδους των προϊόντων που διατίθενται στις εθνικές αγορές και οι καταναλωτές είναι απίθανο να θελήσουν μια ριζική αναδιαμόρφωση της αγοράς, πόσω μάλλον τον περιορισμό των επιλογών ή των προτύπων προστασίας των καταναλωτών, που θα μπορούσε να επιφέρει η εναρμόνιση. Από την άποψη της βιομηχανίας, ο εναρμονισμός θα ήταν δαπανηρός, ιδίως σε τομείς όπως η πληροφόρηση και η παροχή συμβουλών στους καταναλωτές. Εκφράζονται, επίσης, αντιρρήσεις στη χρήση της αμοιβαίας αναγνώρισης ως βάσης για την ολοκλήρωση χωρίς ενίσχυση των ίσων όρων ανταγωνισμού. Πριν από μια εικοσαετία, η πρόταση της Επιτροπής για τη θέσπιση νομοθεσίας με στόχο τη δημιουργία μιας ελεύθερης αγοράς για την ενυπόθηκη πίστη βάσει της αμοιβαίας αναγνώρισης δεν εγκρίθηκε λόγω ασυμφωνίας στο Συμβούλιο.
Σύμφωνα με τη μελέτη της London Economics[6], οι δανειστές ενδιαφέρονται, ωστόσο, να επεκταθούν σε ξένες αγορές χρησιμοποιώντας χρηματομεσίτες ή ιδρύοντας θυγατρικές ή υποκαταστήματα. Ωστόσο, τεχνικά εμπόδια αποτρέπουν τους δανειστές να αξιοποιήσουν την ενιαία αγορά, ακόμα και κατά τον τρόπο αυτόν.
Οποιαδήποτε κοινοτική δράση ληφθεί θα πρέπει να ωφελεί το ευρύ κοινό, είτε άμεσα ως ενυπόθηκους δανειζόμενους είτε μέσω της βελτίωσης της οικονομίας. Στόχος μας πρέπει να είναι η δημιουργία των συνθηκών που θα τονώσουν τον ανταγωνισμό μεταξύ των δανειστών που είναι εγκατεστημένοι σε διαφορετικά κράτη μέλη, προκειμένου να αναπτύξουν μια ευρωπαϊκή αγορά ενυπόθηκης πίστης με ένα ευρύ φάσμα προϊόντων σε ανταγωνιστικές τιμές. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ώστε να μην ενεργήσουμε κατά τρόπο που θα μπορούσε να βλάψει αυτόν τον αναπτυσσόμενο τομέα. Μόνον όταν υπάρχουν σοβαρές προοπτικές ουσιαστικής βελτίωσης και τα οφέλη είναι μεγαλύτερα από το κόστος πρέπει να προκρίνουμε τη θέσπιση νομοθεσίας. Θα έπρεπε, για τον λόγο αυτόν, να διενεργηθούν περισσότερες εκτιμήσεις αντικτύπου σε σχέση με οποιαδήποτε συγκεκριμένα μέτρα προταθούν στο μέλλον.
Ο εισηγητής θα τασσόταν υπέρ της θέσπισης στοχοθετημένων μέτρων για την άρση συγκεκριμένων εμποδίων που δεν επιτρέπουν στους δανειστές να εισέλθουν σε άλλες αγορές ευρωπαϊκών χωρών. Στις περιπτώσεις όπου είναι δυνατόν, η αυτορύθμιση είναι προτιμότερη από τη νομοθεσία και σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία αναληφθεί θα πρέπει να συμμετέχουν πλήρως τόσο η βιομηχανία όσο και οι οργανώσεις των καταναλωτών
Χρηματοδότηση
Η δευτερογενής αγορά τίτλων ενυπόθηκης πίστης πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα στο πλαίσιο της ανάληψης δράσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς χρηματοδότησης θα είχε άμεσα και σημαντικά αποτελέσματα και φαίνεται πως συγκεντρώνει ευρεία στήριξη. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες ανάπτυξης της χρηματοδότησης από τις αγορές κεφαλαίου, ιδίως σε ορισμένα κράτη μέλη. Η ενίσχυση της κλίμακας, της ρευστότητας, του φάσματος και της εξειδίκευσης των προϊόντων θα μπορούσε να οδηγήσει σε φθηνότερα ενυπόθηκα δάνεια και πιο ευέλικτα και ποικίλα προϊόντα.
Η ομάδα Mortgage Funding Expert Group έχει αρχίσει ήδη να εργάζεται επί του ζητήματος αυτού και αναμένεται να παρουσιάσει τα συμπεράσματά της τον Νοέμβριο του 2006. Ένα από τα καθήκοντά της θα έπρεπε να είναι ο καθορισμός του βαθμού στον οποίο η ρύθμιση σε εθνικό επίπεδο εμποδίζει τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής αγοράς χρηματοδότησης. Η αύξηση τα τελευταία χρόνια των καλυμμένων ομολόγων και των τίτλων που εξασφαλίζονται με υποθήκες δείχνει ότι η αγορά κινείται ήδη προς την κατεύθυνση αυτή. Ωστόσο, η ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδο θα μπορούσε να δώσει ώθηση στη μεγαλύτερη χρήση των αγορών κεφαλαίου. Ο εισηγητής θα πρότεινε στην ομάδα των εμπειρογνωμόνων να εξετάσει τρόπους ανάπτυξης τυποποιημένων πακέτων μικτών ευρωπαϊκών ενυπόθηκων δανείων με γνωστά χαρακτηριστικά, τα οποία θα μπορούσαν να βασίζονται στη βαθμολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας και να τίθενται σε διαπραγμάτευση στις αγορές κεφαλαίου.
Λιανική
Σήμερα σε μερικά κράτη μέλη μόνον οι «τράπεζες» μπορούν να δανείζουν στις αγορές κεφαλαίου ή/και να προσφέρουν προϊόντα ενυπόθηκης πίστης. Ο εισηγητής θεωρεί ότι τα καθεστώτα θα έπρεπε να απελευθερωθούν, ώστε να επιτρέψουν και στους οργανισμούς που δεν δέχονται καταθέσεις να εισέλθουν στην αγορά. Στο Ηνωμένο Βασίλειο οι οργανισμοί αυτοί είχαν θετικό αντίκτυπο και στο επίπεδο του ανταγωνισμού και στην πληρότητα της αγοράς. Αν και πρέπει όντως να ληφθούν υπόψη τα ζητήματα που αφορούν την εποπτεία, όποιοι κανόνες και εάν τεθούν θα πρέπει να είναι αναλογικοί και να μην δημιουργούν διακρίσεις.
Η «ευρωυποθήκη» προσφέρει τη δυνατότητα χαλάρωσης του συνδέσμου μεταξύ της εξασφάλισης και της σύμβασης του ενυπόθηκου δανείου. Θα μπορούσε να αναπτυχθεί ως ένα προαιρετικό πανευρωπαϊκό εργαλείο για τη διευκόλυνση του διασυνοριακού δανεισμού και την κάλυψη πολλαπλών ακινήτων. Ως εκ τούτου, θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί μια περισσότερο ενδελεχής μελέτη σκοπιμότητας.
Οι όροι και το κόστος για την πρόωρη εξόφληση του δανείου διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Κανόνες που περιορίζουν την ελευθερία του δανειστή και του δανειζομένου να συμφωνήσουν τους όρους και τις χρεώσεις για την πρόωρη εξόφληση θα μπορούσαν να εμποδίσουν τον ανταγωνισμό και να ανακόψουν την ανάπτυξη μιας πανευρωπαϊκής χρηματοδοτικής αγοράς. Τα όρια στα επιτόκια δανεισμού και τα κυμαινόμενα επιτόκια θα μπορούσαν, επίσης, να περιορίσουν την ανάπτυξη νέων προϊόντων ή τον δανεισμό σε δανειζόμενους υψηλότερου κίνδυνου.
Οι δανειζόμενοι πρέπει να γνωρίζουν το πραγματικό κόστος και τους όρους, προκειμένου να είναι σε θέση να συγκρίνουν τα προϊόντα. Η οδηγία 2002/65/ΕΚ σχετικά με την εξ αποστάσεως εμπορία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών προς τους καταναλωτές απαιτεί από τον προμηθευτή να παρέχει στον καταναλωτή το συνολικό τίμημα, καθώς και να τον ενημερώνει για τυχόν πρόσθετα έξοδα που δεν πληρώνονται μέσω του προμηθευτή ή δεν επιβάλλονται από αυτόν. Η συμφωνία επί ενός ευρωπαϊκού προτύπου για το ετήσιο ποσοστό επιβάρυνσης των ενυπόθηκων δανείων θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα.
Οι τραπεζικές συναλλαγές μέσω του Διαδικτύου αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς. Σήμερα ο ρόλος τους στην ενυπόθηκη πίστη είναι περιορισμένος, αλλά πιθανόν θα ενισχυθεί στο μέλλον. Για τον λόγο αυτόν, πρέπει να γνωρίζουμε τα δυνητικά νομικά εμπόδια που θα μπορούσαν να παρακωλύσουν τη μελλοντική ανάπτυξη. Παραδείγματος χάρη, η οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο απαιτεί από τις εθνικές αρχές να διασφαλίζουν ότι οι συμβάσεις που συνάπτονται με ηλεκτρονικά μέσα έχουν νομική ισχύ, αλλά εξαιρεί τις συμβάσεις που δημιουργούν ή μεταφέρουν δικαιώματα επί ακινήτων.
Νομικά, φορολογικά και λειτουργικά εμπόδια
Πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά τον νόμο που ισχύει για τη σύμβαση πίστωσης και την πράξη υποθήκευσης. Στην περίπτωση της πράξης υποθήκευσης ισχύει το lex rei sitae (το δίκαιο της τοποθεσίας του πράγματος).
Οι δανειστές είναι πιθανότερο να εισέλθουν σε μια αγορά εάν έχουν πρόσβαση σε δεδομένα πελατών, καθώς και καλύτερη πρόσβαση και σαφέστερη πληροφόρηση σχετικά με την εξασφάλιση των ενυπόθηκων δανείων και τα δικαιώματα ιδιοκτησίας. Πρέπει να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε θετικά και αρνητικά πιστοληπτικά δεδομένα πελατών χωρίς διακρίσεις, τηρουμένης της δικαιολογημένης προστασίας του προσωπικού απορρήτου.
Οι καθυστερήσεις στις αναγκαστικές εκτελέσεις δημιουργούν προβλήματα στους δανειστές και, ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά σημαντικό να προωθηθούν συντομότερες και λιγότερο δαπανηρές διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης. Ένα σύστημα βαθμολόγησης θα μπορούσε να συμβάλει προς την κατεύθυνση αυτή.
Οι καλής ποιότητας εκτιμήσεις ακινήτων σύμφωνα με ένα σταθερό πρότυπο αποτελεί στοιχείο καίριας σημασίας για τους δανειστές. Για τον λόγο αυτόν, η δημιουργία κοινών προτύπων εκτίμησης θα αποτελούσε τη βέλτιστη λύση. Οι σχετικοί επαγγελματικοί φορείς θα πρέπει να κληθούν να αναπτύξουν τα πρότυπα αυτά σε πανευρωπαϊκή βάση.
Πρέπει να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν τα φορολογικά εμπόδια που παρακωλύουν τη διασυνοριακή παροχή ενυπόθηκων δανείων. Η βασικότερη από τις δυσκολίες είναι η δυνατότητα έκπτωσης του τόκου του δανείου από το φορολογήσιμο εισόδημα. Εάν δεν καταστεί δυνατή η εξεύρεση μιας λύσης σε αυτό το θεμελιώδους σημασίας ζήτημα, τότε τουλάχιστον η φοροαπαλλαγή θα έπρεπε να επεκταθεί στον τόκο των δανείων που καταβάλλονται σε δανειστές σε άλλα κράτη μέλη για ακίνητα που βρίσκονται στο βασικό κράτος μέλος.
Συστημικά, μακροοικονομικά και εποπτικά ζητήματα
Η σημερινή κλίμακα της ενυπόθηκης πίστης, πόσω μάλλον η δυνητική της κλίμακα, την καθιστούν σημαντικό παράγοντα στον κοινοτικό οικονομικό και κοινωνικό ιστό. Είναι σαφές ότι οι αρμόδιες αρχές (π.χ. η ΕΚΤ, η Επιτροπή, οι κυβερνήσεις και οι ρυθμιστικές αρχές των κρατών μελών) πρέπει να παρακολουθούν τις εξελίξεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν συστημικές δυσκολίες οικονομικού ή κοινωνικού χαρακτήρα. Ωστόσο, η εποπτεία αυτή θα πρέπει να φροντίζει κυρίως για την αποδοτική λειτουργία της αγοράς, με στόχο τη διατήρηση της απαιτούμενης ισορροπίας. Η γραφειοκρατική και νομοθετική παρέμβαση πρέπει να περιορίζεται στα απολύτως αναγκαία.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ (*) (6.10.2006)
προς την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων
σχετικά με το Πράσινο Βιβλίο για την ενυπόθηκη πίστη στην ΕΕ
2006/2102(INI)
Συντάκτης γνωμοδότησης (*): Manuel Medina Ortega
(*) Διευρυμένη συνεργασία μεταξύ επιτροπών - Άρθρο 47 του Κανονισμού
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών καλεί την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων Εσωτερικής Αγοράς που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Πράσινο Βιβλίο της Επιτροπής για την ενυπόθηκη πίστη στην ΕΕ (COM(2005)327)) εκτιμά κατά πόσον είναι σκόπιμο να θεσπισθεί κοινοτική νομοθεσία που αποβλέπει στην περαιτέρω ολοκλήρωση των ευρωπαϊκών αγορών ενυπόθηκης πίστης με στόχο την ενίσχυση της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια πιο ολοκληρωμένη αγορά ενυπόθηκης πίστης θα επέτρεπε τη χρησιμότερη εφαρμογή των οικονομιών κλίμακας, θα μείωνε το κόστος και έτσι, σε τελική ανάλυση, θα ωφελούσε τους καταναλωτές, ενώ θα ενίσχυε και την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας, σηματοδοτώντας ως εκ τούτου ένα ακόμα βήμα προς την επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας,
Γ. εκτιμώντας ότι μια ανοιχτή, αποτελεσματική και πιο ολοκληρωμένη αγορά ενυπόθηκης πίστης ανταποκρίνεται στην αυξανόμενη κινητικότητα των εργαζομένων και των πολιτών μέσα στην ενιαία αγορά,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των ευρωπαίων καταναλωτών πρέπει να αποτελεί κυρίαρχο χαρακτηριστικό οποιασδήποτε νομοθετικής δράσης στον τομέα της ενυπόθηκης πίστης, η οποία για τους περισσότερους ευρωπαίους πολίτες αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική δέσμευση της ζωής τους με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο βιοτικό τους επίπεδο και την χρηματοοικονομική τους σταθερότητα,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της διαφάνειας σε βασικά χαρακτηριστικά σχετικά με τα διαθέσιμα προϊόντα ενυπόθηκων δανείων, όχι μόνον θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της αγοράς αλλά και θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των δανειοληπτών της ΕΕ οι οποίοι αναζητούν συμφωνίες ενυπόθηκων δανείων σε άλλα κράτη μέλη και θα τους δώσει τη δυνατότητα να λάβουν εμπεριστατωμένη απόφαση·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές πρέπει να διαθέτουν πρόσβαση στις πληρέστερες και απλούστερες δυνατές πληροφορίες, που θα παρέχονται σε κάθε περίπτωση με συγκεκριμένη μορφή και θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για συγκριτική μελέτη στα διάφορα κράτη μέλη, προκειμένου να επιτρέψουν στους καταναλωτές να ασκούν την ελευθερία επιλογής τους αποτελεσματικότερα, όταν προβαίνουν σε συμφωνία ενυπόθηκης πίστης σε διασυνοριακή βάση,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικές διαφορές στα νομικά συστήματα και τις επιχειρηματικές νοοτροπίες των κρατών μελών, ιδίως σχετικά με τις διατάξεις που διέπουν τομείς οι οποίοι δεν καλύπτονται από την κοινοτική νομοθεσία (όπως οι διαδικασίες επιβολής του νόμου, η νομοθεσία για την ακίνητη περιουσία, τα κτηματολόγια, οι όροι συμβολαίων, κτλ.),
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σημαντικοί φραγμοί που υπάρχουν στην αγορά έχουν μέχρι στιγμής παρεμποδίσει την αύξηση της προσφοράς διαμεθοριακών ενυπόθηκων δανείων, τα οποία μέχρι στιγμής αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% της συνολικής αγοράς ενυπόθηκων δανείων της ΕΕ·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χρηματομεσίτες ενυπόθηκων δανείων μπορούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, αντλώντας από την εμπειρία τους όσον αφορά προϊόντα στην εγχώρια αγορά αλλά και σε αγορές άλλων κρατών μελών, υποστηρίζοντας τη διαμεθοριακή δραστηριότητα και ενεργώντας ως γέφυρα μεταξύ των καταναλωτών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, τόσων εγχώριων όσο και της αλλοδαπής·
Ι. εκτιμώντας ότι, προκειμένου να αποκτήσει η αγορά ενυπόθηκων δανείων της ΕΕ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και ανταγωνιστικότητα, ίσως είναι προτιμότερο να εξετασθεί πρώτα η εφαρμογή και λειτουργία της σύστασης της Επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2001 σχετικά με τις προσυμβατικές πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται στους καταναλωτές από πιστωτές που χορηγούν στεγαστικά δάνεια[1] (κώδικας συμπεριφοράς για τα στεγαστικά δάνεια) καθώς και τη χρήση του Τυποποιημένου Ευρωπαϊκού Δελτίου Πληροφοριών (ΤΕΔΠ), το οποίο αποβλέπει στο να εξασφαλίσει ότι στους καταναλωτές παρέχονται διαφανείς και συγκρίσιμες πληροφορίες για στεγαστικά δάνεια·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο προαναφερθείς κώδικας συμπεριφοράς για τα στεγαστικά δάνεια φαίνεται να έχει εφαρμοστεί με κυμαινόμενο βαθμό επιτυχίας στα διάφορα κράτη μέλη, χωρίς ωστόσο να έχει λύσει το συνολικό πρόβλημα της έλλειψης κοινού νομικού πλαισίου·
1. αναγνωρίζει το όφελος που θα επέφερε στους καταναλωτές η περαιτέρω, καλά εστιασμένη ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς ενυπόθηκων δανείων·
2. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι το ζήτημα του εφαρμοστέου δικαίου σε συμβάσεις ενυπόθηκων δανείων θα πρέπει να αντιμετωπισθεί εντός του πλαισίου της αναθεώρησης της Σύμβασης της Ρώμης του 1980 για το εφαρμοστέο δίκαιο στις συμβατικές ενοχές·
3. καλεί την Επιτροπή να λάβει μέτρα για την εδραίωση μιας λειτουργικής δευτερεύουσας αγοράς υποθηκών και ενός νομικού πλαισίου για την αποτελεσματική διαχείριση χαρτοφυλακίου, για παράδειγμα με τον διαχωρισμό του δανεισμού από την πρόσθετη εμπράγματη ασφάλεια·
4. επικροτεί τις προσπάθειες για επίτευξη βελτιώσεων και προσαρμογών στο δίκαιο που διέπει τις διαδικασίες αναγκαστικής πώλησης·
5. ζητεί να γίνουν κινήσεις προς την εναρμόνιση των διατάξεων σχετικά με τις προσυμβατικές πληροφορίες, που είναι απαραίτητες προκειμένου ο δανειολήπτης να έχει τη δυνατότητα να λάβει τεκμηριωμένη απόφαση για τη σύμβαση την οποία πρόκειται να υπογράψει·
6. επιμένει ότι οι προσυμβατικές αυτές πληροφορίες πρέπει να είναι ακριβείς και σφαιρικές, έτσι ώστε να είναι δυνατή η λήψη τεκμηριωμένης απόφασης και ότι πρέπει να προσφέρουν στον καταναλωτή μια όσο το δυνατόν πιο σφαιρική εικόνα, υπό το πρίσμα των διαθέσιμων πληροφοριών στις οποίες βασίζεται η σύμβαση ενυπόθηκου δανείου· τονίζει ότι, στην περίπτωση που ο δανειστής αναλαμβάνει πρωτοβουλία να προσφέρει δάνειο σε άλλο κράτος μέλος, οι πληροφορίες αυτές πρέπει να παρέχονται στον δανειολήπτη το ταχύτερο δυνατόν στις επίσημες γλώσσες που είναι αναγνωρισμένες στο κράτος μέλος διαμονής του δανειολήπτη·
7. θεωρεί ότι ο υφιστάμενος προαιρετικός κώδικας συμπεριφοράς για τα δάνεια κατοικιών καθώς και το ΤΕΔΠ είναι σημαντικά, αλλά όχι επαρκή εργαλεία για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των πολιτών που διακινούνται μεταξύ κρατών μελών και είναι πιθανό να αγοράσουν ακίνητα σε άλλα κράτη μέλη· ενθαρρύνει την Επιτροπή να εξετάσει τη μελλοντική μετατροπή του προαιρετικού Κώδικα Συμπεριφοράς σε υποχρεωτικό·
8. εφιστά την προσοχή της Επιτροπής στο γεγονός ότι οι ίδιες οι απόπειρες εναρμόνισης των προϊόντων ενδέχεται να οδηγήσουν σε νομικές ανακολουθίες και να επιφέρουν έτσι αρνητικές συνέπειες στον τομέα·
9. ζητεί ιδίως να υπάρξουν κοινά πρότυπα της ΕΕ όσον αφορά τη βάση υπολογισμού του Συνολικού Ετήσιου Πραγματικού Επιτοκίου (ΣΕΠΕ), το οποίο αποτελεί καθοριστικό στοιχείο προκειμένου οι καταναλωτές να έχουν έναν αποτελεσματικό τρόπο σύγκρισης του συνολικού κόστους ενός ενυπόθηκου δανείου· πιστεύει, ωστόσο, η δήλωση συνολικού κόστους θα πρέπει να περιλαμβάνει μόνο το κόστος που επιβαρύνει τον δανειστή·
10. πιστεύει ότι πέρα από την παροχή επακριβών πληροφοριών σχετικά με το Ετήσιο Πραγματικό Επιτόκιο (ΕΠΕ) οι δανειστές πρέπει να παρέχουν πληροφορίες για οποιεσδήποτε άλλες μορφές χρεώσεων ή δαπανών που προκύπτουν από τις δραστηριότητές τους, για παράδειγμα έξοδα που προκύπτουν κατά την εξέταση μιας αίτησης, προμήθειες ανάληψης υποχρεώσεων, ποινές συνολικής ή μερικής πρόωρης εξόφλησης, και ούτω καθεξής·
11. υποστηρίζει ότι οι δανειστές οφείλουν να είναι σε θέση να παρέχουν στους καταναλωτές οποιαδήποτε πληροφορία σχετίζεται με τις συναλλαγές και τις νομικές υποχρεώσεις που θα βαρύνουν τον δανειολήπτη (έξοδα δικηγόρου/ συμβολαιογράφου, τέλη καταχώρησης και διαχείρισης ή κίνησης, και ούτω καθεξής)·
12. αναγνωρίζει ότι το ζήτημα της πρόωρης εξόφλησης απαιτεί περαιτέρω εξέταση· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω προτάσεις σχετικά με το πώς μπορεί να βελτιωθεί η ενημέρωση των καταναλωτών όσον αφορά την πρόωρη εξόφληση και τις ποινές πρόωρης εξόφλησης·
13. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την ανάπτυξη του ρόλου των ενδιαμέσων (χρηματομεσιτών ενυπόθηκων δανείων) ως μέσου βοήθειας των καταναλωτών κατά την πρόσβασή τους σε έγκυρες και λεπτομερείς πληροφορίες·
14. ζητεί αυστηρό σεβασμό όλης της νομοθεσίας της ΕΕ που διέπει την προστασία δεδομένων για οποιεσδήποτε πράξεις συνδέονται με την εκτίμηση κινδύνου της πιστοληπτικής ικανότητας ενός δανειζόμενου και σε σχέση με την αποθήκευση τέτοιων δεδομένων σε οποιοδήποτε είδος βάσης δεδομένων·
15. τάσσεται υπέρ της ενθάρρυνσης της πρόσβασης στα κτηματολόγια, εφόσον δεν απαγορεύεται από την ισχύουσα νομοθεσία και στηρίζει όλες τις προσπάθειες εναρμόνισης της πληροφοριακής αξίας των κτηματολογίων αυτών μέσω εθνικών μέτρων και ενθαρρύνει την επέκταση του τρέχοντος συστήματος EULIS·
16. καλεί τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν διαφοροποιημένη προσέγγιση στην εφαρμογή των εθνικών διαδικασιών επιβολής νόμου που συνδέονται με τις συμβάσεις ενυπόθηκων δανείων, έτσι ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι προσωπικές και κοινωνικές καταστάσεις των καταναλωτών· υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για δημιουργία "βαθμολογικού πίνακα" ο οποίος θα ενημερώνεται τακτικά και θα περιέχει πληροφορίες σχετικά με το κόστος και τη διάρκεια των διαδικασιών αναγκαστικού πλειστηριασμού στα κράτη μέλη και ζητεί από την Επιτροπή να εξετάζει τακτικά την αποτελεσματικότητα του μέτρου αυτού·
17. επικροτεί τις μέχρι σήμερα προσπάθειες της Επιτροπής για συμμόρφωση προς καλύτερους κανονιστικούς όρους· ωστόσο, υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι κάθε συμπέρασμα στο οποίο αυτή καταλήγει θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να προκύπτει κατόπιν εκτενούς διαδικασίας διαβούλευσης·
18. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί μια περαιτέρω σύγκλιση βασικών πτυχών της αγοράς ενυπόθηκων δανείων που έχουν ιδιαίτερη σημασία για τους καταναλωτές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων κοινών κοινοτικών προτύπων στη βάση υπολογισμού του ΣΕΠΕ και ενός καταλόγου υποχρεωτικών πληροφοριών που πρέπει να περιλαμβάνονται σε οποιαδήποτε προσφορά ενυπόθηκου δανείου που παρουσιάζεται σε δυνητικό δανειολήπτη.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
|
Τίτλος |
Πράσινο Βιβλίο για την ενυπόθηκη πίστη στην ΕΕ |
||||||
|
Αριθμός διαδικασίας |
|||||||
|
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας |
ECON |
||||||
|
Γνωμοδότηση της |
IMCO 18.5.2006 |
||||||
|
Ενισχυμένη συνεργασία - Ημερομηνία αναγγελίας στην ολομέλεια |
18.5.2006 |
||||||
|
Συντάκτης(κτρια) γνωμοδότησης |
Manuel Medina Ortega 7.3.2006 |
||||||
|
Συντάκτης(κτρια) γνωμοδότησης που αντικαταστάθηκε/καν |
|
||||||
|
Εξέταση στην επιτροπή |
20.2.2006 |
18.4.2006 |
30.5.2006 |
19.6.2006 |
11.7.2006 |
||
|
|
13.9.2006 |
5.10.2006 |
|
|
|
||
|
|
|
||||||
|
Ημερομηνία έγκρισης |
5.10.2006 |
||||||
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: -: 0: |
33 0 0 |
|||||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Charlotte Cederschiöld, Janelly Fourtou, Evelyne Gebhardt, Malcolm Harbour, Anna Hedh, Kurt Lechner, Arlene McCarthy, Toine Manders, Manuel Medina Ortega, Béatrice Patrie, Zita Pleštinská, Giovanni Rivera, Zuzana Roithová, Luisa Fernanda Rudi Ubeda, Heide Rühle, Andreas Schwab, József Szájer, Marianne Thyssen, Jacques Toubon, Bernadette Vergnaud, Glenis Willmott |
||||||
|
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Maria Badia I Cutchet, Simon Coveney, Benoît Hamon, Joel Hasse Ferreira, Filip Andrzej Kaczmarek, Gisela Kallenbach, Syed Kamall, Othmar Karas, Joseph Muscat, Gary Titley, Diana Wallis |
||||||
|
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Sharon Bowles, Den Dover, Harald Ettl, John Purvis |
||||||
|
Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα) |
... |
||||||
- [1] ΕΕ L 69, 10.3.2001, σελ. 25.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ (4.10.2006)
προς την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων
σχετικά με τα στεγαστικά δάνεια στην ΕΕ (Πράσινη Βίβλος)
(2006/2102(INI))
Συντάκτης γνωμοδότησης: Kurt Lechner
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων καλεί την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
A. έχοντας υπόψη ότι τα στεγαστικά δάνεια συνδέονται με εξαιρετικά περίπλοκες διαδικασίες, ότι τα νομικά συστήματα και η φιλοσοφία χρηματοδότησης καθώς και τα κτήματα ευλογία, το εμπράγματο δίκαιο, οι διαδικασίες δανειοδοτικών συμβάσεων, οι μέθοδοι εκτίμησης, το δίκαιο υποχρεωτικής εκποίησης, οι αγορές επαναχρηματοδότησης κ.λπ. διαφέρουν πολύ από χώρα σε χώρα, ενώ ταυτόχρονα υφίσταται και εσωτερική σχέση μεταξύ των τομέων αυτών,
Β. δεδομένου ότι για μια σειρά από σημαντικά θέματα δεν υπάρχει καμία ή μόνο περιορισμένη αρμοδιότητα της Κοινότητας και ότι πρέπει να τηρηθεί η αρχή της επικουρικότητας και της αναλογικότητας,
Γ. εκτιμώντας ότι οι μεμονωμένες ρυθμίσεις μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές διαταράξεις στο γενικό σύστημα που διέπεται από εθνικούς κανόνες,
Δ. επισημαίνοντας ότι η μεγάλη νομοθετική ευελιξία που απαιτείται για την καινοτόμο αγορά των στεγαστικών δανείων θα μπορούσε να εξασφαλίζεται περισσότερο σε εθνικό επίπεδο,
1. χαιρετίζει το γεγονός ότι η Επιτροπή προτάσσει στην πράσινη βίβλο το ζήτημα εάν και σε ποιο βαθμό πρέπει και μπορούν να ληφθούν νομοθετικά μέτρα·
2. είναι της γνώμης ότι ο κώδικας δεοντολογίας δεν θα πρέπει να αντικατασταθεί σε αυτή τη φάση από δεσμευτικές ευρωπαϊκές νομοθετικές διατάξεις·
3. δεν θεωρεί ενδεδειγμένη μια ευρωπαϊκή ρύθμιση για υποχρεώσεις ενημέρωσης και διαβούλευσης υπέρ του καταναλωτή λόγω των διαφορετικών αναγκών στα στεγαστικά δάνεια·
4. φρονεί ότι η ευθυγράμμιση των νομοθετικών διατάξεων για την πρόωρη αποπληρωμή θέτει σε κίνδυνο την ποικιλία των προσφερόμενων προϊόντων και δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα των καταναλωτών·
5. τάσσεται υπέρ μιας νομοθετικής ρύθμισης για το πραγματικό ετήσιο επιτόκιο·
6. συμμερίζεται την άποψη ότι το ζήτημα τα δικαίου που πρέπει να διέπει τα στεγαστικά δάνεια θα έπρεπε να συμπεριληφθεί στην αναθεώρηση της συμφωνίας της Ρώμης του 1980 σχετικά με το δίκαιο που πρέπει να εφαρμόζεται στις συμβατικές χρεωστικές υποχρεώσεις·
7. χαιρετίζει την προσπάθεια για βελτιώσεις και σύγκλιση στον τομέα του δικαίου της υποχρεωτικής εκποίησης·
8. τάσσεται υπέρ της διευκόλυνσης της πρόσβασης σε κτηματολόγια, εφόσον αυτό δεν απαγορεύεται από άλλες νομικές διατάξεις·
9. καλεί την Επιτροπή να λάβει μέτρα που να εξασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς των δανείων, θεσπίζοντας ένα νομικό πλαίσιο για την αποτελεσματικότητα των πράξεων χαρτοφυλακίου, επισημαίνοντας συγκεκριμένα σε ποιο βαθμό δεν επιτρέπουν τα διαθέσιμα νομικά μέσα αναχρηματοδότησης την επιδίωξη των στόχων και λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές νομικές παραδόσεις και τα διαφορετικά μοντέλα εμπράγματων ασφαλειών
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
|
Τίτλος |
Στεγαστικά δάνεια στην ΕΕ (Πράσινη Βίβλος) |
||||||
|
Αριθμός διαδικασίας |
|||||||
|
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας |
ECON |
||||||
|
Γνωμοδότηση της |
JURI |
||||||
|
Ενισχυμένη συνεργασία - Ημερομηνία αναγγελίας στην ολομέλεια |
|
||||||
|
Συντάκτης(κτρια) γνωμοδότησης |
Kurt Lechner |
||||||
|
Συντάκτης(κτρια) γνωμοδότησης που αντικαταστάθηκε/καν |
|
|
|
|
|||
|
Εξέταση στην επιτροπή |
21.6.2006 |
12.9.2006 |
|
|
|
||
|
Ημερομηνία έγκρισης |
3.10.2006 |
||||||
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: -: 0: |
[20] [0] [0] |
|||||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Maria Berger, Rosa Díez González, Bert Doorn, Monica Frassoni, Giuseppe Gargani, Piia-Noora Kauppi, Klaus-Heiner Lehne, Katalin Lévai, Antonio López-Istúriz White, Hans-Peter Mayer, Aloyzas Sakalas, Francesco Enrico Speroni, Andrzej Jan Szejna, Diana Wallis, Rainer Wieland, Jaroslav Zvěřina, Tadeusz Zwiefka |
||||||
|
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Jean-Paul Gauzès, Luis de Grandes Pascual, Kurt Lechner, Toine Manders, Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου |
||||||
|
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
|
||||||
|
Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα) |
... |
||||||
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
|
Τίτλος |
Ενυπόθηκη πίστη στην Ευρωπαϊκή Ένωση |
|||||||||||
|
Αριθ. διαδικασίας |
||||||||||||
|
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας |
ECON 18.5.2006 |
|||||||||||
|
Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ες) |
EMPL |
IMCO |
JURI 18.5.2006 |
|
|
|||||||
|
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει |
EMPL |
|
|
|
|
|||||||
|
Ενισχυμένη συνεργασία |
IMCO |
|
|
|
|
|||||||
|
Εισηγητής(ές) |
John Purvis |
|
||||||||||
|
Εισηγητής(ές) που αντικαταστάθηκε(καν) |
18.4.2006 |
20.5.2006 |
12.9.2006 |
|
|
|||||||
|
Εξέταση στην επιτροπή |
10.10.2006 |
|||||||||||
|
Ημερομηνία έγκρισης |
+: –: 0: |
41 1 0 |
||||||||||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Zsolt László Becsey, Pervenche Berès, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Ieke van den Burg, David Casa, Jan Christian Ehler, Jonathan Evans, Jean-Paul Gauzès, Robert Goebbels, Donata Maria Assunta Gottardi, Benoît Hamon, Gunnar Hökmark, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Sophia in 't Veld, Wolf Klinz, Christoph Konrad, Guntars Krasts, Kurt Joachim Lauk, Andrea Losco, Astrid Lulling, Gay Mitchell, Joseph Muscat, John Purvis, Alexander Radwan, Dariusz Rosati, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Manuel António dos Santos, Peter Skinner, Margarita Starkevičiūtė, Sahra Wagenknecht |
|||||||||||
|
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Κατερίνα Μπατζελή, Harald Ettl, Ona Juknevičienė, Werner Langen, Alain Lipietz, Baroness Sarah Ludford, Charles Tannock, Corien Wortmann-Kool |
|||||||||||
|
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Christopher Heaton-Harris, Luis Herrero-Tejedor |
|||||||||||
|
Ημερομηνία κατάθεσης |
19.10.2006 |
|||||||||||
|
Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα) |
... |
|||||||||||