ΕΚΘΕΣΗ με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τις προθεσμίες παραγραφής στις διασυνοριακές διαφορές που αφορούν τραυματισμούς και θανατηφόρα ατυχήματα

23.11.2006 - (2006/2014(INI))

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων
Εισηγήτρια: Diana Wallis
(Πρωτοβουλία – Άρθρο 39 του κανονισμού)

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τις προθεσμίες παραγραφής στις διασυνοριακές διαφορές που αφορούν τραυματισμούς και θανατηφόρα ατυχήματα

(2006/2014(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 192 της συνθήκης ΕΚ,

–   έχοντας υπόψη τα άρθρα 39 και 45 του κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A6‑0000/2006),

A. εκτιμώντας ότι στην Ευρώπη υπάρχουν αποκλίσεις όσον αφορά τις προθεσμίες παραγραφής, την έναρξη της προθεσμίας, την ημερομηνία ενημέρωσης, τη δυνατότητα διακοπής και αναστολής της διάρκειας της προθεσμίας, καθώς και της συλλογής αποδεικτικών στοιχείων και της προβολής ένστασης της παραγραφής,

Β.  εκτιμώντας ότι η έκταση των αποκλίσεων αυτών μπορεί να έχει ανεπιθύμητες συνέπειες για τα θύματα των ατυχημάτων σε διασυνοριακές διαφορές, θέτοντας εμπόδια στους τραυματισθέντες, όταν αυτοί ασκούν τα δικαιώματά τους σε κράτη μέλη πλην του δικού τους, και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδεχομένως και στο δικό τους κράτος, και υποχρεούνται να βασισθούν σε αλλοδαπή νομοθεσία,

Γ.  εκτιμώντας ότι ειδικότερα, ανακύπτουν τα ακόλουθα θέματα σε σχέση με τις διεθνικές υποθέσεις ατυχημάτων: σε ορισμένες χώρες οι ανήλικοι και τα άτομα με αναπηρία δεν απολαύουν ειδικής προστασίας όσον αφορά τον υπολογισμό της προθεσμίας παραγραφής και, ως εκ τούτου, μπορεί να απωλέσουν το δικαίωμα να εγείρουν αξίωση αποζημίωσης, το οποίο διαφορετικά θα είχαν, όταν τραυματίζονται σε κράτος μέλος διαφορετικό από το δικό τους· σε ορισμένες χώρες, ο μόνος τρόπος να διακοπεί ο χρόνος της προθεσμίας παραγραφής είναι να ασκήσουν προσφυγή: σε διασυνοριακές διαφορές, μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, δεδομένου ότι οι διαπραγματεύσεις διαρκούν, εκ των πραγμάτων, περισσότερο, και η αδυναμία διακοπής της παραγραφής ενδέχεται να οδηγήσει ένα θύμα στη μειονεκτική θέση να υποχρεούται να αντιμετωπίσει σημαντικές δαπάνες σε πρόωρο στάδιο ασκώντας προσφυγή, πριν του δοθεί η δυνατότητα να ολοκληρώσει τις σχετικές διαπραγματεύσεις,

Δ.  εκτιμώντας ότι όσον αφορά τις διαφορές σχετικά με τις προθεσμίες παραγραφής σε διασυνοριακές περιπτώσεις σωματικών βλαβών θα ήταν σημαντικό από νομικής απόψεως να τεθούν αρχές που θα περιορίζονται στην ουσία,

Ε.  εκτιμώντας ότι γίνεται κατάλληλα σεβαστός ο όρος του άρθρου 39, παράγραφος 2, του Κανονισμού, δηλαδή να μην υπάρχει πρόταση σε στάδιο κατάρτισης,

1.  καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη σχετικά με τις συνέπειες που έχει η ύπαρξη διαφορετικών προθεσμιών παραγραφής στην εσωτερική αγορά και ιδίως στους πολίτες που κάνουν χρήση των ελευθεριών τους βάσει της Συνθήκης. Συγκεκριμένα, η μελέτη πρέπει να επιδιώξει να παρουσιάσει με αριθμούς τον όγκο των υποθέσεων σωματικής βλάβης διασυνοριακού χαρακτήρα και να αξιολογήσει όλες τις δυσκολίες και/ή ταλαιπωρίες στις οποίες υποβάλλονται τα θύματα των ατυχημάτων εξαιτίας των αποκλίσεων των προθεσμιών παραγραφής, λαμβάνοντας υπόψη τα ζητήματα που απαριθμούνται στην αιτιολογική σκέψη Β·

2.  καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει έκθεση σχετικά με τις προθεσμίες παραγραφής βάσει των συμπερασμάτων της μελέτης, επικεντρώνοντας στις εφικτές λύσεις που κυμαίνονται ενδεχομένως από την περιορισμένη εναρμόνιση των προθεσμιών παραγραφής μέχρι την χρήση κανόνα περί σύγκρουσης νομοθεσιών·

3.  ζητεί από την Επιτροπή, όπου κρίνεται σκόπιμο, εν συνεχεία της μελέτης που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και κατόπιν διαβουλεύσεων με το Κοινοβούλιο, να υποβάλει στο Κοινοβούλιο, με βάση το άρθρο 65, στοιχείο γ) και το άρθρο 67, παράγραφος 5, δεύτερη παύλα, της Συνθήκης ΕΚ, νομοθετική πρόταση σχετικά με τις προθεσμίες παραγραφής όσον αφορά τις αξιώσεις για σωματικές βλάβες και θανατηφόρα ατυχήματα σε διασυνοριακές διαφορές, λαμβάνοντας υπόψη τις ακόλουθες λεπτομερείς συστάσεις·

4.  επιβεβαιώνει ότι οι συστάσεις τηρούν την αρχή της επικουρικότητας και τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών· ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει επιμελώς αν οι αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας τηρούνται αυστηρά· συγκεκριμένα ζητεί από την Επιτροπή να προσέξει ότι θα επιλεγεί το πιο επιεικές νομοθετικό μέσο και να ελέγξει εάν υπάρχει περίπτωση να επιλυθεί το ζήτημα καλύτερα, για παράδειγμα μέσω εφαρμογής της αρχής της χώρας προέλευσης·

5.  θεωρεί ότι η παρούσα πρόταση δεν θα πρέπει να έχει οικονομικές επιπτώσεις·

6.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα και τις συνοδευτικές λεπτομερείς συστάσεις στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο, καθώς και στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ:

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Σύσταση 1 (όσον αφορά τη μορφή και το πεδίο εφαρμογής του μέσου που πρόκειται να εγκριθεί)

το Κοινοβούλιο θεωρεί ότι πρέπει να τεθούν αρχές για την προθεσμία παραγραφής με λογική μορφή και για αξιώσεις αποζημίωσης, εφόσον υπάρχει κανονιστική αρμοδιότητα της Κοινότητας:

           -          που προκύπτουν από σωματική βλάβη ή είναι αποτέλεσμα αυτής,

           -          εγείρονται από τους κληρονόμους του θύματος, ή

-          εγείρονται από άλλο άτομο, σε περίπτωση κατά την οποία το θύμα τραυματίστηκε ή σκοτώθηκε λόγω ατυχήματος,

όταν στη διαδικασία εμπλέκονται μέρη που κατοικούν ή διαμένουν σε διαφορετικά κράτη μέλη, ή ένα εκ των μερών κατοικεί ή διαμένει σε μη κοινοτικό κράτος, ή γίνεται επιλογή μεταξύ των νομοθεσιών διαφορετικών χωρών.

Σύσταση 2 (όσον αφορά το ελάχιστο περιεχόμενο του μέσου που πρόκειται να εγκριθεί)

Διάρκεια, υπολογισμός, ημερομηνία έναρξης, αναστολή και διακοπή υπολογισμού της προθεσμίας παραγραφής

-          Η γενική προθεσμία παραγραφής θα είναι τέσσερα έτη, ανεξάρτητα από το είδος της υποχρέωσης, την αιτία της αγωγής ή την ταυτότητα του καθού, εκτός εάν η εφαρμοστέα στην αξίωση νομοθεσία προβλέπει μεγαλύτερη προθεσμία παραγραφής, οπότε ο ενάγων φέρει το βάρος της απόδειξης της ύπαρξης μεγαλύτερης προθεσμίας παραγραφής. Η προθεσμία παραγραφής για την εκτέλεση αξίωσης αποζημίωσης που έγινε δεκτή βάσει οριστικής ή διαιτητικής απόφασης είναι δέκα έτη. Δεν υπόκεινται σε κανένα χρόνο παραγραφής αξιώσεις αποζημίωσης που προκύπτουν από τρομοκρατικές ενέργειες, βασανιστήρια ή δουλεία.

-          Η προθεσμία παραγραφής λήγει κατά τη λήξη του τελευταίου λεπτού της τελευταίας ημέρας της· υπολογίζεται σύμφωνα με το τακτικό ημερολόγιο του κράτους μέλους στο οποίο ο ενάγων εγείρει την αγωγή και δεν συνυπολογίζεται η ημέρα κατά την οποία προκύπτει η αιτία της αγωγής. Στην περίπτωση παράτασης μιας προθεσμίας παραγραφής, η νέα προθεσμία παραγραφής υπολογίζεται από την ημέρα της λήξης της προηγούμενης προθεσμίας.

-          Η προθεσμία παραγραφής αρχίζει:

1.   από την ημερομηνία κατά την οποία στοιχειοθετήθηκε η αιτία της αγωγής για σωματική βλάβη ή από την ημερομηνία της (πραγματικής ή εικαζόμενης) ενημέρωσης του τραυματισθέντος (εάν είναι μεταγενέστερη)·

2.   στην περίπτωση αξιώσεων από κληρονόμους, από την ημερομηνία του θανάτου, ή από την ημερομηνία της (πραγματικής ή εικαζόμενης) ενημέρωσης των κληρονόμων (εάν είναι μεταγενέστερη)·

3.   στην περίπτωση αξιώσεων έμμεσων θυμάτων από την ημερομηνία του θανάτου ή από την ημερομηνία της (πραγματικής ή εικαζόμενης) ενημέρωσης του έμμεσου θύματος (εάν είναι μεταγενέστερη) (θανατηφόρα ατυχήματα) ή από την ημερομηνία κατά την οποία στοιχειοθετήθηκε η αιτία της αγωγής ή από την ημερομηνία της (πραγματικής ή εικαζόμενης) ενημέρωσης του τραυματισθέντος (εάν είναι μεταγενέστερη) (μη θανατηφόρα ατυχήματα).

-          Η προθεσμία παραγραφής αναστέλλεται σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ο καθού απέκρυψε εσκεμμένα ή ανέντιμα ή αδικαιολόγητα ή από λάθος την ύπαρξη στοιχείων που θεμελιώνουν την ευθύνη του καθού. Αναστέλλεται επίσης κατά τη διάρκεια των σχετικών ποινικών διαδικασιών ή ερευνών και στην περίπτωση που εκκρεμεί αίτημα ή αξίωση δυνάμει της τέταρτης οδηγίας σχετικά με την ασφάλιση της αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκίνητων οχημάτων.

-          Η προθεσμία παραγραφής διακόπτεται με την έναρξη δικαστικής διαδικασίας· οποιαδήποτε πράξη του ενάγοντος που κοινοποιείται στον καθού και έχει σκοπό την έναρξη εξωδικαστικής διαδικασίας· οποιαδήποτε πράξη του ενάγοντος που κοινοποιείται στον καθού και έχει σκοπό την έναρξη διαπραγματεύσεων· οποιαδήποτε άλλη πράξη του ενάγοντος που κοινοποιείται στον καθού και πληροφορεί τον καθού για την αξίωση αποζημίωσης του ενάγοντος.

Πρέπει να συμπεριληφθούν κατάλληλες διατάξεις σχετικά με την επίκληση της παραγραφής, τη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου να εφαρμόζει την προθεσμία παραγραφής, τα αποτελέσματα επιτυχούς επίκλησης, της παραγραφής και τους πολλαπλούς ενάγοντες και τους πολλαπλούς καθού.

Εξάλλου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποχρεωθούν να συγκροτήσουν εθνικά κέντρα ενημέρωσης για την τήρηση αρχείου όλων των ποινικών ερευνών ή εκκρεμών διαδικασιών στις οποίες εμπλέκονται αλλοδαπά θύματα και για την παροχή γραπτών απαντήσεων σε αιτιολογημένες αιτήσεις παροχής πληροφοριών που έχουν υποβληθεί από τα αλλοδαπά θύματα ή εξ ονόματος αυτών.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Έκθεση με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τις προθεσμίες παραγραφής στις διασυνοριακές διαφορές που αφορούν τραυματισμούς και θανατηφόρα ατυχήματα

Αριθ. διαδικασίας

[2006/2014](INI)

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας

JURI

Ημερομηνία αναγγελίας της έγκρισης στην ολομέλεια (άρθρο 45)

19.1.2006

Ημερομηνία αναγγελίας της έγκρισης στην ολομέλεια (άρθρο 39)

19.1.2006

Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ές)   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

Αποφάσισε/αν να μη γνωμοδοτήσει/ουν   Ημερομηνία της απόφασης

Ενισχυμένη συνεργασία   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

Εισηγητής(ές)   Ημερομηνία ορισμού

Diana Wallis 12.12.2005

Εισηγητής(ές) που αντικαταστάθηκε(καν)

Εξέταση στην επιτροπή

23.2.2006

21.3.2006

3.5.2006

30.5.2006

21.11.2006

Ημερομηνία έγκρισης

0.0.0000

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+: - : 0:

20 0 0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Maria Berger, Carlo Casini, Rosa Díez González, Giuseppe Gargani, Klaus-Heiner Lehne, Antonio López-Istúriz White, Achille Occhetto, Aloyzas Sakalas, Gabriele Stauner, Diana Wallis, Jaroslav Zvěřina

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Nicole Fontaine, Jean-Paul Gauzès, Othmar Karas, Eva Lichtenberger, Arlene McCarthy, Manuel Medina Ortega

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Sharon Bowles, Albert Deß, Ewa Klamt

Ημερομηνία κατάθεσης

23.11.2006

Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα)

...