ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη διόρθωση της οδηγίας 2002/2/ΕΚ για την τροποποίηση της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί κυκλοφορίας των σύνθετων ζωοτροφών

23.11.2006 - (COM(2006)0340 – C6‑0209/2006 – 2006/0117(COD)) - ***I

Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου
Εισηγητής: Friedrich-Wilhelm Graefe zu Baringdorf

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη διόρθωση της οδηγίας 2002/2/ΕΚ για την τροποποίηση της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί κυκλοφορίας των σύνθετων ζωοτροφών

(COM(2006)0340 – C6‑0209/2006 – 2006/0117(COD))

(Διαδικασία συναπόφασης: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2006)0340)[1] ,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 251, παράγραφος 2, και το άρθρο 152, παράγραφος 4 της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C6‑0209/2006),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 51 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A6‑0411/2006),

1.  εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροποποιήσεις του Κοινοβουλίου
Τροπολογία 1 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 1α (νέα)
	1α) Ο στόχος της ασφάλειας των ζωοτροφών επιτυγχάνεται σήμερα με την εφαρμογή των διατάξεων των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 178/2002 και αριθ. 183/2005.
Αιτιολόγηση
Λόγω της πλήρους αναθεώρησης της νομοθεσίας για την ασφάλεια των ζωοτροφών από το 2002 –ιδίως με την ψήφιση και εφαρμογή των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 178/2002 (γενικό δίκαιο των τροφίμων) και αριθ. 183/2005 σχετικά με την υγιεινή των ζωοτροφών, οι οποίοι δεν υφίσταντο κατά την ψήφιση της οδηγίας 2002/2/ΕΚ- δεν είναι πλέον επίκαιρος ο αρχικός στόχος του άρθρου 1, παράγραφος 4 της οδηγίας 2002/2/ΕΚ, δηλαδή η ασφάλεια των ζωοτροφών. Σύμφωνα με την έκθεση CIVIC του 2005 τα περισσότερα κράτη μέλη θεωρούν ότι η δήλωση ποσοστών δεν προάγει την ασφάλεια των ζωοτροφών.
Τροπολογία 2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 1 Β (νέα)
	1β) Πολλές δικαστικές αποφάσεις στα κράτη μέλη είχαν ως αποτέλεσμα μια διαφορετική και ανομοιογενή εφαρμογή της οδηγίας 2002/2/ΕΚ, πολλές δε σχετικές διαδικασίες εκκρεμούν ακόμη ενώπιον εθνικών δικαστηρίων.
Αιτιολόγηση
Η εφαρμογή της οδηγίας 2002/2/ΕΚ σε επίπεδο κρατών μελών δεν είναι ενιαία εξ αιτίας του γεγονότος, ότι τα εθνικά μέτρα εφαρμογής της οδηγίας σε ορισμένα κράτη μέλη αναβλήθηκαν με δικαστική απόφαση, ενώ αυτό δεν συνέβη σε άλλα κράτη μέλη· αυτό εισάγει διακριτική μεταχείριση όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων της οδηγίας και ιδίως εκείνων που αφορούν τη δήλωση ποσοστών των πρώτων υλών ζωοτροφών.
Τροπολογία3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 3 Α (νέα)
	3α) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο δεν προβαίνουν σήμερα σε περαιτέρω τροποποιήσεις της υπό εξέταση πράξης, δεδομένου ότι η Επιτροπή, στο πλαίσιο του προγράμματος απλοποίησης, έχει δεσμευθεί ότι θα υποβάλει έως τα μέσα του 2007 προτάσεις για μια ευρεία αναμόρφωση του δικαίου των τροφίμων και των ζωοτροφών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αναμένουν ότι στο πλαίσιο αυτό θα αξιολογηθεί εκ νέου σε βάθος και το ζήτημα της λεγόμενης «ανοικτής δήλωσης συστατικών ουσιών» και αναμένουν σχετικά νέες προτάσεις από την Επιτροπή, που θα λαμβάνουν υπόψη τόσο τα συμφέροντα των γεωργών για μια ακριβή και λεπτομερή ενημέρωση όσον αφορά τα συστατικά των ζωοτροφών όσο και τα συμφέροντα των επιχειρήσεων όσον αφορά την επαρκή προστασία των επιχειρηματικών απορρήτων.
Αιτιολόγηση
Το Κοινοβούλιο δεν θα πρέπει σήμερα να προτείνει μεμονωμένες τροποποιήσεις στις υπό εξέταση νομικές πράξεις, δεδομένου ότι έχουν ούτως ή άλλως εξαγγελθεί από την Επιτροπή για τα μέσα του 2007 ευρείες προτάσεις για την αναμόρφωση της νομοθεσίας που διέπει τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές. Οι προτάσεις αυτές θα συνοδευτούν από μία λεπτομερή αξιολόγηση επιπτώσεων και πρόκειται να εναρμονίσουν τις διατάξεις του δικαίου που διέπει τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές. Οι μεμονωμένες τροποποιήσεις που βαίνουν πέραν της απλής εφαρμογής της δικαστικής απόφασης θα παρεμποδίσουν το έργο αυτό.
Τροπολογία 4 ΑΡΘΡΟ 1, ΑΡΙΘ. 1 Άρθρο 1, αριθ. 1, στοιχείο β) (οδηγία 2002/2/ΕΚ)
(1) Το άρθρο 1, παράγραφος 1, στοιχείο β) διαγράφεται	(1) Το άρθρο 1, αριθ. 1, στοιχείο β) διατυπώνεται ως εξής:
	«β) Προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο:
	' ιβ) Στην περίπτωση των σύνθετων ζωοτροφών πλην εκείνων που προορίζονται για κατοικίδια ζώα, η ένδειξη 'τα ακριβή ποσοστά κατά βάρος των πρώτων υλών ζωοτροφών που περιέχονται στη ζωοτροφή αυτή μπορούν να λαμβάνονται από τις αρμόδιες αρχές σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης από: ... «(αναγραφή του ονόματος ή της εταιρικής επωνυμίας, της διεύθυνσης ή της έδρας της εταιρείας, του αριθμού τηλεφώνου και της διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του υπευθύνου για τις ενδείξεις που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο). Τα στοιχεία αυτά παρέχονται σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης κατόπιν αιτήσεως των αρμοδίων αρχών.»
Αιτιολόγηση
Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν ακριβή στοιχεία όσον αφορά τα ποσοστά κατά βάρος των πρώτων υλών ζωοτροφών που περιέχονται στις ζωοτροφές.

• [1]  Δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην ΕΕ.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για διόρθωση της οδηγίας αριθ. 2002/2/ΕΚ σχετικά με την κυκλοφορία των σύνθετων ζωοτροφών βασίζεται σε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου με ημερομηνία 6 Δεκεμβρίου 2005. Μέσω μίας σειράς σχετικών μεταξύ τους αποφάσεων (υποθέσεις C‑453/03, C‑11/04, C‑12/04 και C194/04) το ΔΕΚ τοποθετήθηκε επί της νομιμότητας των διατάξεων που προβλέπονται στην οδηγία σχετικά με την "ανοικτή δήλωση σχετικά με τα συστατικά που εμπεριέχουν οι σύνθετες ζωοτροφές" .

Αυτή η "ανοικτή δήλωση" των συστατικών στοιχείων που εμπεριέχονται στις ζωοτροφές ήταν μια από τις βασικές απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μετά την κρίση της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας των βοοειδών και στο πλαίσιο των αιτημάτων που υπέβαλε η Εξεταστική Επιτροπή για τη ΣΕΒ προς Επιτροπή (βλ. ψήφισμα της 19ης Φεβρουαρίου 1997 σχετικά με τα συμπεράσματα της προσωρινής εξεταστικής επιτροπής για τη ΣΕΒ).

Το Κοινοβούλιο απέδωσε μεγάλη σημασία όχι μόνο στην υποχρέωση να παρέχεται στους καταναλωτές και στις καταναλώτριες η καλύτερη δυνατή προστασία αλλά και στην ανάγκη να μπορούν να αποφασίζουν μόνοι τους, με τη βοήθεια σαφούς και διαφανούς σήμανσης, ποια προϊόντα ποιας προελεύσεως θα επιλέξουν με γνώμονα την ασφάλεια και την υγεία. Το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τους κτηνοτρόφους, οι οποίοι έχουν επίσης ανάγκη από σαφή σήμανση, όταν πρόκειται να αγοράσουν σύνθετες ζωοτροφές.

Με τη νομοθετική της πρόταση (COM(1999)744) για την τροποποίηση της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ σχετικά με την κυκλοφορία των σύνθετων ζωοτροφών η Επιτροπή κατέθεσε αντίστοιχη πρόταση, η οποία προβλέπει την παράθεση των πρώτων υλών ζωοτροφών με αναγραφή των ακριβών ποσοστών κατά βάρος. Ενώ το ΕΚ ενέκρινε για δεύτερη φορά αυτά τα μέτρα κατά την πρώτη ανάγνωση, υπήρξαν έντονες αντιδράσεις κατά της ανοικτής δηλώσεως εκ μέρους του Συμβουλίου. Η κοινή θέση του Συμβουλίου με ημερομηνία 19 Δεκεμβρίου 2000 άμβλυνε τις διατάξεις για την ανοικτή δήλωση, πράγμα που οδήγησε το ΕΚ κατά τη δεύτερη ανάγνωση στο να υποβάλει πιεστικά το αίτημα για επαναφορά της αρχικής διατύπωσης. Οι τροπολογίες κατά τη δεύτερη ανάγνωση εγκρίθηκαν με συντριπτική πλειοψηφία εντός της επιτροπής (23 ψήφοι υπέρ, 1 ψήφος κατά) και στην ολομέλεια (επίσης σχεδόν ομόφωνα).

Στη συνέχεια οι δύο βραχίονες της κοινοτικής νομοθετικής εξουσίας στο πλαίσιο της Επιτροπής Συνδιαλλαγής ήρθαν σε συμβιβασμό, ο οποίος συνίσταται βασικά στις ακόλουθες ρυθμίσεις:

Ø υποχρεωτική δήλωση των πρώτων υλών στην επισήμανση ή στο σημείωμα που συνοδεύει τη συσκευασία με αναγραφή των ποσοστών κατά βάρος, με επιτρεπόμενο ποσοστό ανοχής ± 15 % της δηλούμενης τιμής (άρθρο 1, παράγραφος 4, της οδηγίας 2002/2/ΕΚ· άρθρο 5 γ της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ)·

Ø ανακοίνωση της ακριβούς σύστασης των σύνθετων ζωοτροφών κατόπιν αιτήσεως του πελάτη (άρθρο 1, παράγραφος 1 της οδηγίας 2002/2/ΕΚ· άρθρο 5, παράγραφος 1, στοιχείο 1 της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ).

Ορισμένες επιχειρήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ιταλία και στην Ολλανδία κατέθεσαν προσφυγές κατά της μεταφοράς της οδηγίας 2002/2/ΕΚ στο εθνικό δίκαιο.

Αυτές οι υποθέσεις αποτέλεσαν τη βάση για την απόφαση του ΔΕΚ με ημερομηνία 6 Δεκεμβρίου 2005. Σύμφωνα με τις επιμέρους προσφυγές

Ø η οδηγία δεν είναι νομικά ενεργός, καθώς εκδόθηκε με βάση το άρθρο 152, παράγραφος 4, της Συνθήκης·

Ø οι διατάξεις σχετικά με τη σήμανση στο άρθρο 1, παράγραφοι 1 και 4, προσκρούουν στην αρχή της ίσης μεταχείρισης και της καταπολέμησης των διακρίσεων·

Ø οι προαναφερθείσες διατάξεις σχετικά με τη σήμανση προσκρούουν στην αρχή της αναλογικότητας·

Ø η οδηγία δεν είναι εφαρμόσιμη χωρίς το θετικό κατάλογο πρώτων υλών ο οποίος προβλέπεται στη δέκατη αιτιολογική σκέψη.

Το Δικαστήριο επιβεβαίωσε ρητώς με την απόφασή του τη νομιμότητα της οδηγίας και απέρριψε ως αβάσιμα τα περισσότερα από τα σημεία κριτικής των προσφευγόντων. Σε ένα μόνο σημείο το Δικαστήριο δέχθηκε την επιχειρηματολογία των προσφευγόντων και κατέκρινε τη διάταξη που αφορά την παροχή ακριβούς πληροφόρησης κατόπιν αιτήσεως του πελάτη ως μη αναλογική σε σχέση με το δεδηλωμένο στόχο της οδηγίας (προστασία της υγείας). Κατά την άποψη του Δικαστηρίου τα προτερήματα της οδηγίας (ιχνηλασιμότητα, άμεση αντίδραση σε κρούσματα νοθευμένων συστατικών ζωοτροφών) διασφαλίζονται με το άρθρο 1, παράγραφος 4, του Κανονισμού. Η ανακοίνωση στον πελάτη κατόπιν αιτήσεώς του της ακριβούς σύστασης δεν δικαιολογείται με βάση τον επιδιωκόμενο στόχο της προστασίας της υγείας και υπερβαίνει τα απαιτούμενα για την επίτευξη αυτού του στόχου (παράγραφος 85). Η "σοβαρή βλάβη των οικονομικών συμφερόντων των παρασκευαστών" την οποία επικαλούνται οι προσφεύγοντες δεν εξισορροπείται επαρκώς από την όποια επιπλέον προστασία της υγείας του καταναλωτή.

Ως εκ τούτου το άρθρο 1, παράγραφος 1, στοιχείο β), κρίνεται άκυρο από το ΔΕΚ λαμβανομένης υπόψη της αρχής της αναλογικότητας. Ο νομοθέτης υποχρεώνεται βάσει του άρθρου 233 της Συνθήκης να λάβει τα μέτρα που απορρέουν από την απόφαση. Η Επιτροπή προβλέπει στην πρότασή της τη διαγραφή της αμφιλεγόμενης παραγράφου της οδηγίας 2000/2/ΕΚ.

Στην ανάλυσή του προς το ΔΕΚ το ΕΚ επισήμανε ότι η αμφιλεγόμενη παράγραφος θέτει έναν επιπλέον στόχο, διότι επιδιώκει να ενισχύσει τη διαφάνεια στο εμπόριο ζωοτροφών και σε τελική ανάλυση να διευκολύνει τους κτηνοτρόφους στο να ενημερώνονται πριν να αποφασίσουν ποια τροφή θα προσφέρουν στα ζώα τους (παράγραφος 75 της απόφασης).

Ο εισηγητής θεωρεί επίσης αξιοσημείωτο το γεγονός ότι το ΔΕΚ έχει σταθμίσει την επιπρόσθετη αξία που έχει για την προστασία της υγείας η ακριβής πληροφόρηση κατόπιν αιτήσεως με τη δαπάνη που θα επιφέρει τούτο στον παραγωγό.

Θα ήταν επομένως σκόπιμο να τεθεί υπό συζήτηση μια συμβιβαστική διατύπωση, η οποία θα ανταποκρίνεται τόσο στην απόφαση του ΔΕΚ όσο και στις ανησυχίες των συντελεστών της αγοράς και η οποία θα διασφαλίζει την αρχή της αναλογικότητας.

Οι παραγωγοί σύνθετων ζωοτροφών έχουν επισημάνει στο πλαίσιο διαφόρων ανταλλαγών απόψεων ότι το ζήτημα που τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου σχετικά με την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας ιδίως όσον αφορά τα λεγόμενα μικροσυστατικά έχει ιδιαίτερη σημασία (πρώτες ύλες ζωοτροφών που περιέχονται σε ελάχιστες ποσότητες στις σύνθετες ζωοτροφές).

Ο εισηγητής προτείνει επομένως να διατηρηθεί η αρχή της ανακοίνωσης της ακριβούς σύστασης κατόπιν αιτήσεως του πελάτη, ωστόσο να εφαρμόζεται το υπό συζήτηση άρθρο μόνο στα βασικά συστατικά στοιχεία των σύνθετων ζωοτροφών και να απαλλάσσονται, με βάση ρήτρα περί ελάχιστων ποσοτήτων, τα συστατικά που αντιπροσωπεύουν ποσοστό μικρότερο του 2 % από την υποχρέωση "ακριβούς" ανακοίνωσης.

Με βάση την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ο εισηγητής θεωρεί τον εν λόγω συμβιβασμό απολύτως αναλογικό. Κατ' αυτό τον τρόπο θα ληφθούν υπόψη και οι προβληματισμοί του ΔΕΚ όσον αφορά την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο εξίσου επιθυμητός στόχος της διαφάνειας καθώς και της ενημέρωσης του καταναλωτή πριν τη λήψη αποφάσεων θα διασφαλιστεί έτσι περισσότερο από ό,τι με τη διαγραφή που προτείνει η Επιτροπή.

Τέλος, πρέπει να επισημανθεί ότι στην παρούσα φάση εξετάζεται ανάλογη ρύθμιση, που θα προβλέπει την ανακοίνωση συστατικών στοιχείων κατόπιν αιτήσεως του πελάτη για τα καλλυντικά προϊόντα, ρύθμιση η οποία θα ενισχύει το δικαίωμα του καταναλωτή στην ενημέρωση με την επιφύλαξη του εμπορικού απορρήτου και των δικαιωμάτων στην πνευματική ιδιοκτησία[1].

• [1]  Βλ. ανακοινωθέν Τύπου IP 06-1127 της Επιτροπής με ημερομηνία 28 Αυγούστου 2006.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη διόρθωση της οδηγίας 2002/2/ΕΚ για την τροποποίηση της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί κυκλοφορίας των σύνθετων ζωοτροφών
Έγγραφα αναφοράς	KOM(2006)340 – C6-0209/2006 – 2006/0117(COD)
Ημερομηνία υποβολής στο ΕΚ	27.6.2006
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	AGRI 6.7.2006
Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ες)   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	ENVI 6.7.2006
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει   Ημερομηνία της απόφασης	ENVI 13.7.2006
Ενισχυμένη συνεργασία   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	-
Εισηγητής(ές)   Ημερομηνία ορισμού	Friedrich-Wilhelm Graefe zu Baringdorf 12.7.2006
Εισηγητής(ές) που αντικαταστάθηκε(καν)	-
Απλοποιημένη διαδικασία - Ημερομηνία απόφασης	-
Αμφισβήτηση της νομικής βάσης   Ημερομ. γνωμοδότησης JURI	-
Τροποποίηση του χρηματοδοτικού κονδυλίου   Ημερομ. γνωμοδότησης BUDG	-
Διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή - Ημερομ. απόφασης στην ολομέλεια	-
Διαβούλευση με την Επιτροπή των Περιφερειών - Ημερομ. απόφασης στην ολομέλεια	11.9.2006	2.10.2006			22.11.2006
Εξέταση στην επιτροπή	22.11.2006
Ημερομηνία έγκρισης	+: 31 –: - 0: -
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	Vincenzo Aita, Thijs Berman, Giuseppe Castiglione, Joseph Daul, Albert Deß, Gintaras Didžiokas, Michl Ebner, Carmen Fraga Estévez, Jean-Claude Fruteau, Ιωάννης Γκλαβάκης, Lutz Goepel, Bogdan Golik, Friedrich-Wilhelm Graefe zu Baringdorf, Esther Herranz García, Heinz Kindermann, Stéphane Le Foll, Albert Jan Maat, Mairead McGuinness, Rosa Miguélez Ramos, Neil Parish, María Isabel Salinas García, Brian Simpson, Witold Tomczak, Kyösti Virrankoski, Andrzej Tomasz Zapałowski
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Pilar Ayuso, Ilda Figueiredo, Gábor Harangozó, Wiesław Stefan Kuc,, Jan Mulder, Markus Pieper,
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	-
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	23.11.2006