VERSLAG over het voorstel voor een besluit van de Raad tot wijziging van besluit nr. 2001/886/JBZ betreffende de ontwikkeling van een Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II)

24.11.2006 - (COM(2006)0383 – C6‑0297/2006 – 2006/0126(CNS)) - *

Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken
Rapporteur: Carlos Coelho

ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT

over het voorstel voor een besluit van de Raad tot wijziging van besluit nr. 2001/886/JBZ betreffende de ontwikkeling van een Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II)

(COM(2006)0383 – C6‑0297/2006 – 2006/0126(CNS))

(Raadplegingsprocedure)

Het Europees Parlement,

–   gezien het voorstel van de Commissie aan de Raad (COM(2006)0383)[1],

–   gelet op de alinea's a) en b), lid 1, artikel 30, alinea's a) en b), lid 1, artikel 31 en alinea c), lid 2, artikel 34 van het EG-Verdrag,

–   gelet op artikel 39 van het EG‑Verdrag, op grond waarvan het Parlement door de Raad is geraadpleegd (C6‑0296/2006),

–   gelet op artikel 93 en 51 van zijn Reglement,

–   gezien het rapport van de Commissie betreffende burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (A6‑0413/2006),

1.  hecht zijn goedkeuring aan het voorstel van de Commissie;

2.  verzoekt de Raad, wanneer deze voornemens is af te wijken van de door het Parlement goedgekeurde tekst, het Parlement hiervan op de hoogte te stellen;

3.  wenst opnieuw te worden geraadpleegd ingeval de Raad voornemens is ingrijpende wijzigingen aan te brengen in het voorstel van de Commissie;

4.  verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

• [1]  Nog niet verschenen in het Publicatieblad.

TOELICHTING

Inleiding

Het Europees Parlement is per brief van 11 september 2006 geraadpleegd over twee voorstellen betreffende het Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II). De eerste saisine betreft het voorstel voor een verordening van de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 2424/2001 betreffende de ontwikkeling van een Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II), gebaseerd op artikel 66 van het EG-Verdrag. De tweede saisine is het voorstel voor een besluit van de Raad tot wijziging van Besluit 2001/886/JHA betreffende de ontwikkeling van een Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II), gebaseerd op artikel 30, lid 1, punt a en punt b, artikel 31, lid 1, punt a en punt b en artikel 34, lid 2, punt c van het Verdrag betreffende de Europese Unie.

Doel van de voorstellen

De voorstellen hebben tot doel een verlenging te verkrijgen van het door de Raad aan de Commissie afgegeven mandaat, dat op 31 december 2006 afloopt, en dat gericht is op het ontwikkelen van het SIS II. Derhalve stelt de Commissie voor de geldigheidsduur te verlengen tot december 2007. Furthermore the Commission wants to make sure that the budget necessary to its development can be provided. Het huidige Schengeninformatiesysteem zal worden vervangen door het toekomstige SIS II, waarvan bij stemming op 5 oktober 2006 in LIBE en op 25 oktober 2006 in plenaire zitting de wettelijke grondslag werd gelegd.[1]

Het Schengeninformatiesysteem

Het SIS is een grootschalige database die als gemeenschappelijk informatiesysteem functioneert. Dit systeem stelt de bevoegde autoriteiten in de lidstaten in staat samen te werken en informatie uit te wisselen teneinde een gebied te vestigen waar geen controles aan de binnengrenzen plaatsvinden. Deze autoriteiten kunnen informatie verkrijgen met betrekking tot signaleringen van personen en voorwerpen die in het systeem zijn ingevoerd. De verkregen informatie wordt met name gebruikt voor de samenwerking tussen politie en justitie in strafzaken en bij controles op personen aan de buitengrenzen of op nationaal grondgebied, alsmede voor het afgeven van visa en verblijfstitels.

Opmerkingen van de rapporteur

De rapporteur ondersteunt het instellen van het nieuwe SIS II volledig, omdat het huidige systeem aan niet meer dan 18 lidstaten ter beschikking kan staan. Daarom is het noodzakelijk geworden een nieuw systeem te ontwikkelen, zodat de nieuwe lidstaten het Schengenacquis volledig kunnen toepassen en hun controles aan de binnengrenzen kunnen afschaffen. Tegelijkertijd zal het SIS II door het gebruik van de laatste technologische ontwikkelingen een strengere beveiliging, efficiënter gebruik van de gegevens en introductie van nieuwe functionaliteiten mogelijk maken. Het moet een solide, flexibel middel zijn, dat aan de veranderende vereisten kan voldoen.

In 1998 is er een vooronderzoek gestart om de mogelijke ontwikkelingen van het SIS vast te stellen en de diverse opties en verbeteringen die in het SIS verwerkt zouden kunnen worden te bestuderen. Toen de Scandinavische landen het Schengenakkoord aannamen, werd er intussen een bijgewerkte versie van het SIS (SIS 1+) ontwikkeld. Hierin werd de mogelijkheid geschapen twee of drie extra landen aan het systeem te koppelen. Deze herziene versie was ook bedoeld om de werking van het SIS en het gemakkelijker te beheren en onderhouden.

Op 6 december 2001 gaf de Raad een mandaat uit aan de Commissie om het SIS II te ontwikkelen. In tegenstelling tot het huidige SIS, zal dit gefinancierd worden uit de EU-begroting. De Commissie lanceerde de technische implementatie in oktober 2004 door ondertekening van een contract met een begroting van maximaal 40 miljoen EUR voor het ontwikkelen van het SIS II en het VIS (visuminformatiesysteem), dat op hetzelfde technische platform draait. De streefdatum voor voltooiing van het SIS II was maart 2007.

Analoog met de technische implementatie hebben er discussies bij de Raad plaatsgevonden over de nieuwe vereisten voor het SIS. In 2003 en 2004 nam de Raad conclusies aan betreffende de functionaliteiten van het SIS II. Eind 2003 heeft ook het Europees Parlement aan het debat bijgedragen en zijn standpunten uiteengezet.[2]

Voor het SIS II was een geschikt wettelijk kader nodig, waarin de werking en het gebruik in detail zou worden beschreven. Gezien de verschillende beleidsgebieden die erbij betrokken zijn, diende de Commissie op 1 juni 2005 drie wetsvoorstellen in. Het eerste voorstel was gebaseerd op titel IV van het EG-Verdrag (over visa, asiel, immigratie en andere beleidsterreinen die verband houden met het vrije verkeer van personen). Het tweede voorstel was, vanwege de pijleroverschrijdende aard van het SIS, gebaseerd op titel VI van het EG-Verdrag (over politiële en justitiële samenwerking in strafzaken). Het derde voorstel, een aanvulling op de andere twee voorstellen, dat gebaseerd was op titel V (over vervoer), is erop gericht autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de uitgifte van kentekenbewijzen toegang tot het SIS II te verschaffen. Ondanks het feit dat dit drie wetsteksten zijn die verschillende procedures volgen (medebeslissing en raadpleging), vormen ze een onlosmakelijk verbonden pakket, daar het SIS II één informatiesysteem is en dan ook als zodanig functioneert.

Het is spijtig dat deze voorstellen met vertraging naar het Europees Parlement zijn verzonden, en ook dat er diverse elementen ontbraken, d.w.z. een toelichting op de voorstellen, die zeer technisch en complex waren. De rapporteur heeft echter besloten dit pakket als één geheel te zien en de onderhandelingen te bespoedigen om te proberen tijdens de eerste lezing tot een compromis te komen over de drie teksten, zodat dit geen storende factor zal blijken om het Schengengebied effectief te vergroten.

De onderhandelingen waren vrij complex en werden nog moeilijker gemaakt door het verzuim van de Raad om zich aan te houden aan de belofte die op 17 mei was gedaan tijdens het informele driehoeksoverleg op hoog niveau 2006 in Straatsburg, maar op 27 september 2006 kwamen het Europees Parlement, de Commissie en de Raad tot een definitieve compromistekst.

Op 5 oktober werd dit compromispakket vrijwel unaniem in LIBE aangenomen. De stemming werd met een grote meerderheid in de plenaire zitting op 25 oktober bevestigd.

Hoewel het Europees Parlement vrij veel succes had in het bespoedigen van de procedure voor het aannemen van de wettelijke middelen betreffende het SIS II, betreurt de rapporteur alle vertragingen die dit ambitieuze project tot nu toe heeft opgelopen:

- Het instellen van beroep bij het Hof door bedrijven die er bij het inschrijvingsproces voor de installatie van het nieuwe systeem bij inschoten,

- De Commissie had ook problemen met de contractanten die waren ingehuurd om deze database op te zetten en te laten draaien,

- In juni 2006 werd voor het eerst gemeld dat er vertragingen in het projectschema waren door het ontstaan van vertragingen in het gereedmaken van de locatie van de centrale database in Straatsburg, waar de gegevensuitwisseling zal worden ondergebracht. De Commissie heeft erkend dat het niet mogelijk was de voorgestelde locatie in Straatsburg op tijd gereed te hebben om de SIS II-apparatuur volgens schema geleverd te krijgen.

De marges voor vertraging die in de projectplanning van de Commissie waren opgenomen zijn allemaal verbruikt, en er is dus geen ruimte meer voor nog meer vertragingen in het project. Daarom kan eenvoudig niet voldaan worden aan de streefdatum van maart 2007 voor het operationeel hebben van het SIS II. Er is een vertraging van minstens 15 weken aangekondigd voor de installatie en het functioneren van de centrale database in Straatsburg.

Derhalve was het noodzakelijk het algehele projectschema te herzien, om de mate waarin deze vertraging zich laat vertalen in een vertraging bij het opheffen van controles aan de binnengrenzen met nieuwe EU-lidstaten die aan de eisen voldoen om toe te treden tot het Schengengebied in aanmerking te nemen en te minimaliseren.

Op basis van het zogeheten Global SIS II Rescheduling document wordt verwacht dat de tests die noodzakelijk zijn voordat het SIS II in gebruik kan worden genomen kunnen plaatsvinden in april 2008, gevolgd door het besluit van de Raad waarin de datum wordt vastgelegd waarop het SIS II operationeel wordt voor leden die volledig deelnemen aan het SIS 1+. Daaropvolgend en na de daaruit voortvloeiende migratie naar SIS II van de lidstaten die momenteel aangesloten zijn op SIS 1+, zal de integratie van de nieuwe lidstaten volgen. Daarbij is de benodigde periode voor de technische integratie van de ‘nieuwe’ SIS II-gebruikers geschat op 12 weken.

Conclusies van de rapporteur

De rapporteur twijfelt er niet aan dat, als gevolg van alle vertragingen, het mandaat van de Commissie zal moeten worden verlengd. Enigszins verrast benadrukt hij echter dat het verzoek om verlenging van het mandaat van de Commissie tot eind 2007 niet overeenkomt met de hierboven beschreven planning, waarin is aangegeven dat de technische ontwikkeling van het SIS II niet in de loop van 2007 voltooid zal zijn. Informatie die in verscheidene lidstaten de ronde doet en aan de rapporteur is doorgegeven, suggereert dat het goed mogelijk is dat de vertraging groter zal blijken dan momenteel door de Commissie en de Raad wordt erkend.

Aan de andere kant dient er ook rekening mee te worden gehouden dat de verlenging van het mandaat van de Commissie het tegelijkertijd mogelijk moet maken het bereik van het mandaat uit te breiden zodat ook de voorbereidingen voor de technische integratie van de nieuwe lidstaten in het SIS II kunnen worden opgenomen.

• [1]  Het zogenaamde 'Schengenpakket' bestaat uit A6-0353/2006, de instelling, de werking en het gebruik van SIS II (besluit), A-60354/2006, toegang tot SIS II door autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de uitgifte van kentekenbewijzen, A-6-0355/2006, de instelling, de werking en het gebruik van SIS II (verordening), die met een grote meerderheid zijn aangenomen op 25 oktober 2006.
• [2]  Zie het rapport van Dhr. Coelho, A5-0436/2002.

PROCEDURE

Titel	Voorstel voor een besluit van de Raad tot wijziging van besluit nr. 2001/886/JBZ betreffende de ontwikkeling van een Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II)
Document- en procedurenummers	COM(2006)0383 – C6 0297/2006 – 2006/0126(CNS)
Rechtsgrondslag	11.9.2006
Commissie ten principale   Datum bekendmaking	LIBE 26.9.2006
Medeadviserende commissie(s)   Datum bekendmaking
Geen advies   Datum besluit
Nauwere samenwerking Datum bekendmaking
Rapporteur(s)   Datum benoeming	Carlos Coelho 13.9.2006
Vervangen rapporteur(s)
Vereenvoudigde procedure – datum besluit
Betwisting rechtsgrondslag   Datum JURI-advies
Wijziging financiële voorzieningen   Datum BUDG-advies
Raadpleging Europees Economisch en Sociaal Comité – datum EP-besluit
Raadpleging Comité van de regio's – datum EP-besluit
Behandeling in de commissie	6.11.2006	22.11.2006
Datum goedkeuring	22.11.2006
Uitslag eindstemming	+: -: 0:		35 0 0
Bij de eindstemming aanwezige leden	Alexander Alvaro, Edit Bauer, Johannes Blokland, Mihael Brejc, Giusto Catania, Carlos Coelho, Fausto Correia, Panayiotis Demetriou, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Kinga Gál, Elly de Groen-Kouwenhoven, Lilli Gruber, Lívia Járóka, Timothy Kirkhope, Ewa Klamt, Magda Kósáné Kovács, Barbara Kudrycka, Claude Moraes, Inger Segelström, Ioannis Varvitsiotis, Donato Tommaso Veraldi, Manfred Weber, Stefano Zappalà
Bij de eindstemming aanwezige vaste plaatsvervanger(s)	Bárbara Dührkop Dührkop, Ignasi Guardans Cambó, Sophia in 't Veld, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Vincent Peillon, Marie-Line Reynaud
Bij de eindstemming aanwezige plaatsvervanger(s) (art. 178, lid  2)	Pilar Ayuso, Iratxe García Pérez, Esther Herranz García, Mary Honeyball, Manolis Mavrommatis, Alejo Vidal-Quadras
Datum indiening	24.11.2006
Opmerkingen (slechts in één taal beschikbaar)	...