ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την έβδομη και την όγδοη ετήσια έκθεση δυνάμει της λειτουργικής διάταξης αριθ. 8 του κώδικα συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξαγωγές όπλων

30.11.2006 - (2006/2068(INI))

Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Raül Romeva i Rueda

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την έβδομη και την όγδοη ετήσια έκθεση δυνάμει της λειτουργικής διάταξης αριθ. 8 του κώδικα συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξαγωγές όπλων

(2006/2068 (INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη τον κώδικα συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξαγωγές όπλων που εγκρίθηκε στις 8 Ιουνίου 1998,

–    έχοντας υπόψη την έβδομη και την όγδοη ετήσια έκθεση του Συμβουλίου[1],

–    έχοντας υπόψη την επικαιροποιημένη έκδοση των οδηγιών χρήσης του κώδικα συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξαγωγές όπλων[2], που συμφωνήθηκε στις 2 Ιουνίου 2006,

–    έχοντας υπόψη τον Κοινό Στρατιωτικό Κατάλογο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εξοπλισμός που καλύπτεται από τον κώδικα συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξαγωγές όπλων)[3], που ενημερώνει και αντικαθιστά τον αρχικό κατάλογο που εξέδωσε το Συμβούλιο στις 25 Απριλίου 2005,

–    έχοντας υπόψη την κοινή δράση του Συμβουλίου 2002/589/ΚΕΠΠΑ της 12ης Ιουλίου 2002 για τη συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην καταπολέμηση της αποσταθεροποιητικής συσσώρευσης και διάδοσης φορητών όπλων και ελαφρού οπλισμού[4],

–    έχοντας υπόψη το πρόγραμμα της ΕΕ της 26ης Ιουνίου 1997 για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας συμβατικών όπλων[5],

–    έχοντας υπόψη την κοινή θέση του Συμβουλίου 2003/468/ΚΕΠΠΑ της 23ης Ιουνίου 2003 για τον έλεγχο της διαμεσολάβησης με αντικείμενο όπλα[6],

–    έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1504/2004 του Συμβουλίου, της 19ης Ιουλίου 2004, για την τροποποίηση και την αναπροσαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1334/2000 περί κοινοτικού συστήματος ελέγχου των εξαγωγών ειδών και τεχνολογίας διπλής χρήσης[7],

–    έχοντας υπόψη τον διακανονισμό του Wassenaar σχετικά με τον έλεγχο των εξαγωγών συμβατικών όπλων και ειδών και τεχνολογίας διπλής χρήσης,

–    έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή στρατηγική ασφαλείας που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 12 Δεκεμβρίου 2003,

–    έχοντας υπόψη τους πρότυπους ελάχιστους κανόνες των Ηνωμένων Εθνών για τη μεταχείριση των φυλακισμένων[8],

–    έχοντας υπόψη τη στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης συσσώρευσης και διακίνησης φορητών όπλων και ελαφρού οπλισμού (SALW) και των πυρομαχικών τους, όπως εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 15-16 Δεκεμβρίου 2005[9],

–    έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα που ενέκρινε το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων στη συνεδρίασή του της 3ης Οκτωβρίου 2005, όπου εκφράστηκε η στήριξη της ΕΕ σε ένα Διεθνές Εμπόριο Όπλων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών που θα μπορούσε να θεσπίσει κοινά δεσμευτικά πρότυπα για το παγκόσμιο εμπόριο συμβατικών όπλων[10],

–    έχοντας υπόψη ότι από τις 6 Ιουλίου 2005 τέθηκε σε ισχύ το Πρωτόκολλο του 2001 για την καταπολέμηση της παράνομης κατασκευής και διακίνησης πυροβόλων όπλων, μερών και εξαρτημάτων τους και πυρομαχικών[11],

–    έχοντας υπόψη την έγκριση από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Δεκέμβριο του 2005 του Διεθνούς Μέσου που παρέχει στα κράτη δυνατότητα έγκαιρου και αξιόπιστου εντοπισμού και ανίχνευσης της παράνομης διακίνησης φορητών όπλων και ελαφρού οπλισμού[12],

–    έχοντας υπόψη τη Διάσκεψη Αναθεώρησης του Προγράμματος για την Πρόληψη, την Καταπολέμηση και την Εξάλειψη φορητών όπλων και ελαφρού οπλισμού σε όλες τις μορφές του (Διάσκεψη Αναθεώρησης των Ηνωμένων Εθνών για τα φορητά όπλα και τον ελαφρύ οπλισμό), που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη από τις 26 Ιουνίου έως τις 7 Ιουλίου 2006,

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ για τα φορητά όπλα και τον ελαφρύ οπλισμό και τη βιώσιμη ανάπτυξη που θα εγκριθεί στις 23 Νοεμβρίου 2006[13],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Νοεμβρίου 2005 σχετικά με την έκτη ετήσια έκθεση του Συμβουλίου δυνάμει της λειτουργικής διάταξης αριθ. 8 του κώδικα συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξαγωγές όπλων[14],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιουνίου 2006 σχετικά με τα φορητά όπλα και τον ελαφρύ οπλισμό[15],

–    έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με τη μη άρση του κοινοτικού αποκλεισμού πωλήσεων όπλων στην Κίνα και συγκεκριμένα το ψήφισμά του της 18ης Δεκεμβρίου 2003[16],

–   έχοντας υπόψη τα ετήσια ψηφίσματά του σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα αυτόν και συγκεκριμένα το ψήφισμά του της 22ας Απριλίου 2004[17],

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 17 της Συνθήκης ΕΕ και το άρθρο 296 της Συνθήκης ΕΚ,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A6‑0439/2006),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναθεώρηση του κώδικα συμπεριφοράς της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων, η οποία διήρκεσε έναν ολόκληρο χρόνο, ολοκληρώθηκε στις 30 Ιουνίου 2005 στο επίπεδο της ομάδας εργασίας εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών "Εξαγωγές Συμβατικών Όπλων" (COARM), η οποία συνέταξε το κείμενο μιας κοινής θέσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κώδικας δεν έχει εγκριθεί ακόμη ως κοινή θέση, γεγονός που εμποδίζει την περαιτέρω αναγκαία πρόοδο προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των ελέγχων των εξαγωγών όπλων,

B.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενόψει των απειλών που περιγράφονται στην ευρωπαϊκή στρατηγική ασφαλείας, πρέπει να καταβάλει κάθε προσπάθεια να ενεργήσει, και να φανεί ότι ενεργεί, ως αρμόδιος παγκόσμιος παράγοντας στο προσκήνιο των προσπαθειών για την καταπολέμηση της διάδοσης, την προαγωγή του παγκόσμιου αφοπλισμού, και την ανάπτυξη των ελέγχων μεταφοράς όπλων,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετατροπή του κώδικα συμπεριφοράς της ΕΕ σε κοινή θέση θα συνιστούσε σημαντικό βήμα για την ανάπτυξη του κώδικα, καθώς τα κράτη μέλη θα όφειλαν να ευθυγραμμίσουν τις εθνικές νομοθεσίες τους με τα πρότυπα που ορίζει ο κώδικας· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ θέτουν σε κίνδυνο αυτή τη διαδικασία με το να συνδέουν ανεύθυνα τη μετατροπή του κώδικα σε κοινή θέση με τα διμερή συμφέροντά τους στην άρση του εμπορικού αποκλεισμού στις εξαγωγές όπλων προς την Κίνα,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι συνεχίζεται η πρόοδος όσον αφορά τους ελέγχους των μεταφορών όπλων σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, όπως μπορεί να διαπιστωθεί ειδικότερα από τη διεθνή απαγόρευση των ναρκών κατά προσωπικού (Σύμβαση της Οτάβα 1997) και την επακόλουθη μείωση του αριθμού των ατόμων που σκοτώνονται ή τραυματίζονται από νάρκες κατά προσωπικού, και λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθεί να είναι αναγκαία η πλήρης στήριξη της προόδου αυτής από την πλευρά της ΕΕ, ιδίως μετά το αποτέλεσμα της Διάσκεψης Αναθεώρησης των Ηνωμένων Εθνών για τα φορητά όπλα και τον ελαφρύ οπλισμό που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη από τις 26 Ιουνίου έως τις 7 Ιουλίου 2006, και κυρίως σε ό,τι αφορά την πρόοδο προς την κατεύθυνση της σύναψης μιας διεθνούς συνθήκης για το εμπόριο όπλων στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων στο Λουξεμβούργο στη συνεδρίασή του της 3ης Οκτωβρίου 2005 εξέφρασε τη στήριξή του για τη θέσπιση μιας διεθνούς συνθήκης για το εμπόριο όπλων,

ΣΤ. έχοντας την πεποίθηση ότι μια διεθνής συνθήκη για το εμπόριο όπλων είναι ζωτικής σημασίας λόγω των χιλιάδων ατόμων που σκοτώνονται κάθε εβδομάδα από συμβατικά όπλα, λόγω των ανεύθυνων μεταφορών όπλων που συμβάλλουν στην αστάθεια και τη φτώχεια σε ολόκληρο τον κόσμο, και διότι μια διεθνής συνθήκη για το εμπόριο όπλων θα παρείχε συμπεφωνημένα παγκόσμια πρότυπα για τις μεταφορές όπλων και θα συντελούσε στο να μην περιέλθουν τα όπλα σε λάθος χέρια,

Ζ.   έχοντας την πεποίθηση ότι η ανάπτυξη και η εφαρμογή εναρμονισμένης ευρωπαϊκής πολιτικής ελέγχου των εξαγωγών όπλων θα συμβάλει αποφασιστικά στην εμβάθυνση της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας της Ένωσης,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι δυνατή η απόκτηση και χρήση πολλών συμβατικών όπλων, καθώς και αγαθών και τεχνολογιών διττής χρήσης από τρομοκρατικές οργανώσεις ή εγκληματικές ομάδες εντός και εκτός της ΕΕ,

Θ.  έχοντας την πεποίθηση ότι οιαδήποτε πολιτική της ΕΕ για τον έλεγχο των εξαγωγών όπλων πρέπει να ενισχύει και να συμπληρώνει τις άλλες διαστάσεις της εξωτερικής δράσης της Ένωσης, οι οποίες περιλαμβάνουν τους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης, της πρόληψης κρίσεων, της προαγωγής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ,της καταπολέμησης της φτώχειας, της καταπολέμησης της διεθνούς τρομοκρατίας και της ενίσχυσης της περιφερειακής σταθερότητας,

Ι.    λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια παροχή εξαρτημάτων, η παραγωγή βάσει αδειών στην αλλοδαπή και η παραγωγή και η εξαγωγή όπλων από θυγατρικές εταιρείες ρυθμίζεται ανεπαρκώς από τους υφιστάμενους ελέγχους· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα κράτη όχι μόνον έχουν καθήκον να μεριμνούν ώστε οι εξαγωγές τους να είναι σύμμορφες με τις υφιστάμενες υποχρεώσεις τους δυνάμει του διεθνούς δικαίου, αλλά η ρύθμιση των εξαγωγών τους με στόχο να διασφαλιστεί ότι δεν διευκολύνονται οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή δεν τροφοδοτούνται συγκρούσεις, και ότι δεν αποσπώνται πόροι από την αειφόρο ανάπτυξη θα είναι επίσης προς όφελος της δικής τους ασφάλειας και θα εξυπηρετήσει τα κοινωνικο-οικονομικά και πολιτικά τους συμφέροντα,

ΙΑ. έχοντας την πεποίθηση ότι η στρατηγική της ΕΕ του Δεκεμβρίου του 2005 για την καταπολέμηση της παράνομης συσσώρευσης και διακίνησης φορητών όπλων και ελαφρού οπλισμού και των πυρομαχικών τους στηρίζει τον στόχο του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, που συμφωνήθηκε τον Ιανουάριο του 2004, να ενθαρρυνθούν οι χώρες που εξάγουν όπλα να επιδεικνύουν τη μέγιστη δυνατή υπευθυνότητα στις συναλλαγές που αφορούν φορητά όπλα και ελαφρύ οπλισμό που προορίζονται για ασταθείς περιοχές,

ΙΒ. υπενθυμίζοντας στα κράτη μέλη την ευθύνη αυτή σε περίπτωση που γίνουν βήματα προς την κατεύθυνση του ανοίγματος της εσωτερικής ευρωπαϊκής αγοράς αμυντικού εξοπλισμού, και ιδίως σε περίπτωση που η Επιτροπή λάβει περαιτέρω μέτρα σε συνέχεια του εγγράφου διαβούλευσής της σχετικά με την ενδοκοινοτική κυκλοφορία προϊόντων στον τομέα της άμυνας των κρατών μελών, το οποίο αναφέρεται ρητά στον ρόλο του κώδικα συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξαγωγές όπλων του 1998,

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κράτη μέλη της ΕΕ συγκαταλέγονται σταθερά μεταξύ των βασικών εξαγωγέων όπλων παγκοσμίως, λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας αυξανόμενος αριθμός εταιρειών στον αναπτυσσόμενο κόσμο, με τη στήριξη των κυβερνήσεών τους, νέμονται ένα σημαντικό μερίδιο της παγκόσμιας αγοράς όπλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικοί έλεγχοι των εξαγωγών όπλων ποικίλλουν από χώρα σε χώρα στον αναπτυσσόμενο κόσμο και δεν περιλαμβάνουν πάντα σαφή κριτήρια ή κατευθυντήριες γραμμές για την έγκριση των μεταφορών όπλων που αντικατοπτρίζουν πλήρως τις υφιστάμενες υποχρεώσεις των κρατών δυνάμει του διεθνούς δικαίου,

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών της Στοκχόλμης για την Ειρήνη επισημαίνει ότι το 2005 κράτη μέλη της ΕΕ ενέκριναν την προμήθεια όπλων μεταξύ άλλων στην Κίνα, την Κολομβία, την Αιθιοπία, την Ερυθραία, την Ινδονησία, το Ισραήλ και το Νεπάλ· έχοντας την πεποίθηση ότι, χωρίς περισσότερο λεπτομερείς και διαφανείς πληροφορίες για τον τύπο των παρεχόμενων όπλων, τον αριθμό, τους αποδέκτες της πώλησης και τον σκοπό της πώλησης, δεν είναι δυνατόν να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο κώδικας συμπεριφοράς της ΕΕ έχει κατορθώσει να σταματήσει όλες τις εξαγωγές όπλων που είναι πιθανόν να χρησιμοποιηθούν για να τροφοδοτήσουν ένοπλες συγκρούσεις, παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και φτώχεια,

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανεύθυνες μεταφορές όπλων εξακολουθούν να παρεμποδίζουν τη δημοκρατική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη σε πολλά μέρη του κόσμου, συντελούν σε βίαιες συγκρούσεις και διαφθορά και προκαλούν ανεπάρκεια όσον αφορά την παροχή της αναπτυξιακής βοήθειας· αναγνωρίζοντας ότι μια σαφής, αποτελεσματική και εναρμονισμένη κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ελέγχου των εξαγωγών όπλων, η οποία θα στηρίζεται σε έναν νομικά δεσμευτικό κώδικα συμπεριφοράς για τις εξαγωγές όπλων, θα αποτελούσε μια αποφασιστική συμβολή της ΕΕ στη διάσκεψη της Χιλιετίας και τους αναπτυξιακούς στόχους της Χιλιετίας, με άλλα λόγια, στην αειφόρο ανάπτυξη στις χώρες ΑΚΕ και σε άλλα αναπτυσσόμενα κράτη,

1.   χαιρετίζει την έβδομη και την όγδοη ετήσια έκθεση του Συμβουλίου και επαναλαμβάνει τη σημασία των ετήσιων αναθεωρήσεων, όπως προβλέπεται στη λειτουργική διάταξη αριθ. 8 του κώδικα, ως βασικού μηχανισμού αναθεώρησης και ενίσχυσης του κώδικα·

2.   χαιρετίζει την έμφαση που έδωσαν στη διαφάνεια πρόσφατες Προεδρίες (του Ηνωμένου Βασιλείου, της Αυστρίας και της Φινλανδίας), η οποία είχε ως αποτέλεσμα περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, διαβουλεύσεις σχετικά με τις αρνήσεις και την υποβολή στοιχείων σχετικά με τη συγκέντρωση δεδομένων, παρουσίαση των σχετικών δεδομένων στις ετήσιες εκθέσεις, δραστηριότητες προβολής με τρίτα μέρη και εμβάθυνση του διαλόγου τους με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

3.   θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι δεν έχουν ληφθεί μέτρα για την έγκριση του κώδικα ως κοινής θέσης, παρά το γεγονός ότι η ομάδα εργασίας COARM συμφώνησε επί ενός κειμένου τον Ιούνιο του 2005·

4.   χαιρετίζει το γεγονός ότι στις 26 Σεπτεμβρίου 2005 συμφωνήθηκαν οι βέλτιστες πρακτικές για την ερμηνεία του κριτηρίου 8 (βιώσιμη ανάπτυξη) χωρίς η ομάδα εργασίας COARM να εκφράσει αντίθεση και συμπεριλήφθηκαν στην αναθεωρημένη έκδοση των οδηγιών χρήσης· διατηρεί ωστόσο τις ανησυχίες του για το γεγονός ότι δεν έχει καταβληθεί άλλη προσπάθεια πέραν της αντιπαραβολής των υφιστάμενων κανόνων· ζητεί την αναθεώρηση του κριτηρίου 8 το ταχύτερο δυνατόν με στόχο την ανάπτυξη βελτιωμένης πρακτικής, διερευνώντας επί παραδείγματι τη σχέση της ένοπλης βίας με την ανάπτυξη· υποστηρίζει να συνεχισθεί αυτή η διαδικασία, αναπτύσσοντας βέλτιστες πρακτικές για τα υπόλοιπα κριτήρια, κατόπιν διαβουλεύσεων με το ΕΚ και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη·

5.   χαιρετίζει την πρόσφατη διευκρίνιση στις οδηγίες χρήσης ότι οι συμφωνίες παραγωγής βάσει αδειών στην αλλοδαπή πρέπει να αντιμετωπίζονται ως άδειες εξαγωγής· ωστόσο, εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για παλαιότερες περιπτώσεις υπερπόντιας μεταφοράς ικανοτήτων παραγωγής από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων και συμφωνιών παραγωγής βάσει αδειών, και ζητεί την περαιτέρω ενίσχυση των διατάξεων για τη ρύθμιση των συμφωνιών υπερπόντιας παραγωγής βάσει αδειών ειδικότερα και της μεταφοράς της ικανότητας παραγωγής γενικότερα·

6.   προτρέπει τα κράτη μέλη να λάβουν τα εξής μέτρα για τον περαιτέρω έλεγχο της χορήγησης αδείας παραγωγής όπλων στο εξωτερικό:

(α) δεν πρέπει να χορηγείται άδεια για εγκεκριμένη παραγωγή όπλων εάν υπάρχει ο κίνδυνος όπλα ξένης παραγωγής να χρησιμοποιηθούν κατά παράβαση των υφιστάμενων υποχρεώσεων κρατών δυνάμει του διεθνούς δικαίου,

(β) δεν πρέπει να επιτρέπεται η παραγωγή βάσει αδειών χωρίς μια νομικά δεσμευτική συμφωνία, σε κάθε περίπτωση, για τα όρια παραγωγής και τους επιτρεπόμενους προορισμούς εξαγωγής του προϊόντος,

(γ) πρέπει να ανανεώνονται οι συμβάσεις για την παραχώρηση άδειας σε τακτά χρονικά διαστήματα, ούτως ώστε να επαναξιολογούνται οι κίνδυνοι εκτροπής και η συμφωνία για την παραχώρηση της άδειας να μεταβάλλεται αντιστοίχως·

7.   επαναλαμβάνει την ανάγκη περαιτέρω ανάπτυξης του συστήματος γνωστοποίησης αρνήσεων· ζητεί εκ νέου την εντατικοποίηση της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τις διμερείς διαβουλεύσεις για περιπτώσεις άρνησης και την ανταλλαγή και την αναφορά σε επίπεδο ΕΕ πληροφοριών σχετικά με τέτοιες διαβουλεύσεις·

8.   καλεί τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στο υπόβαθρο της χώρας που προμηθεύεται όπλα προκειμένου να αποτρέψει τη χρήση τους από τρομοκρατικές ομάδες ή την ακατάλληλη χρήση τους·

9.   επαναλαμβάνει την έκκλησή του στα κράτη μέλη να συμφωνήσουν σχετικά με κατάλογο χωρών εμπλεκόμενων σε ένοπλες συγκρούσεις προς τις οποίες θα πρέπει να απαγορευθούν καταρχήν οι εξαγωγές όπλων, βάσει ενός μηχανισμού στο πλαίσιο του οποίου κάθε ένδειξη άρνησης προς τέτοια κράτη θα παρακολουθείται από τους εποπτικούς μηχανισμούς για τους αποκλεισμούς όπλων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και τις συναφείς ομάδες εργασίας της ΕΕ· στο πλαίσιο αυτό, ζητεί από τα κράτη μέλη να εναρμονίσουν τις πολιτικές τους σχετικά με τις εξαγωγές όπλων προς την περιφέρεια της Μέσης Ανατολής με τον κώδικα συμπεριφοράς·

10. συνιστά οι εθνικοί οργανισμοί εξαγωγικής πίστης, κατά την εκτέλεση του καθήκοντός τους για την προώθηση ιδιωτικών εταιρικών επενδύσεων με κρατική στήριξη σε οικονομικά ασταθείς περιοχές, και ιδίως σε αναπτυσσόμενες χώρες, να ακολουθήσουν μια πολιτική μη επανασφάλισης συμβάσεων εξαγωγών στρατιωτικού εξοπλισμού προς τρίτες χώρες μέσω δανείων ή άλλων τύπων εγγυήσεων σε περίπτωση μη καταβολής από τους αποδέκτες ·επιμένει ότι δεν θα πρέπει να επιτραπεί σε σχέση με οποιαδήποτε δάνεια χορηγήθηκαν στο παρελθόν ούτε να αυξήσουν την κατάσταση χρέους της δικαιούχου χώρας ούτε να θεωρηθούν ως επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια·

11. επικροτεί την πρόσθετη διαφάνεια που προσφέρει στην όγδοη έκθεση η προσθήκη μιας χωριστής ενότητας στον Πίνακα Α για τις εξαγωγές προς χώρες υπό εμπορικό αποκλεισμό· καλεί την Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας να διοργανώνει τακτικό διάλογο για την εφαρμογή του κώδικα και των οδηγιών χρήσης (κυρίως την εφαρμογή των βέλτιστων πρακτικών) σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές όπλων προς χώρες που περιλαμβάνονται στον κατάλογο παρακολούθησης (ή υπόκεινται σε λεπτομερή ανάλυση από το Κοινό Κέντρο Αντιμετώπισης Κρίσιμων Καταστάσεων της ΕΕ)· ζητεί τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις συζητήσεις αυτές·

Κοινή θέση

12. θεωρεί ότι μία σαφής, αποτελεσματική και εναρμονισμένη κοινή πολιτική για τις εξαγωγές όπλων, η οποία θα στηρίζεται σε νομικά δεσμευτικό κώδικα συμπεριφοράς, μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την πρόληψη των συγκρούσεων, την περιφερειακή σταθερότητα και την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

13. καλεί την Προεδρία και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών να εξηγήσουν για ποιον λόγο ο κώδικας δεν έχει εγκριθεί ως κοινή θέση παρά το γεγονός ότι το σχετικό κείμενο εγκρίθηκε από την ομάδα εργασίας COARM τον Ιούνιο του 2005·

14. επικροτεί τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών βάσει των οδηγιών χρήσης, αλλά εκφράζει τη λύπη του γιατί η μη μετατροπή του κώδικα σε κοινή θέση αποδυναμώνει την περαιτέρω ανάπτυξη εξαγωγικών ελέγχων της ΕΕ, ιδίως στους σημαντικούς τομείς των άυλων μεταφορών τεχνολογίας, των ελέγχων κατά τη διαμετακόμιση και της προόδου προς την κατεύθυνση της γενικότερης εναρμόνισης των ελέγχων των εξαγωγών της ΕΕ·

Διάλογος με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

15. επιδοκιμάζει την προσθήκη στις ετήσιες εκθέσεις ειδικού κεφαλαίου για τον διάλογο με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

16. χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες των Προεδριών του Ηνωμένου Βασιλείου, της Αυστρίας και της Φινλανδίας να παρουσιάσουν το έργο τους σχετικά με την ανάπτυξη του κώδικα στην Υποεπιτροπή Ασφάλειας και Άμυνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και τη σημασία που απέδωσαν στη διαφάνεια και τον διάλογο·

17. χαιρετίζει την ευκαιρία που προσέφεραν η αυστριακή και η φινλανδική Προεδρία στον εισηγητή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συμμετάσχει στη συζήτηση και την ανταλλαγή πληροφοριών κατά τη συνεδρίαση της ομάδας εργασίας COARM σχετικά με τη σύνταξη της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της ετήσιας έκθεσης του Συμβουλίου·

18. χαιρετίζει, ως μέτρα ενισχυμένης διαφάνειας και οικοδόμησης εμπιστοσύνης, την απόφαση που αναφέρεται στην όγδοη ετήσια έκθεση, ότι κάθε Προεδρία οφείλει να προσπαθεί να συναντά την Υποεπιτροπή Ασφάλειας και Άμυνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και την πρακτική της πρόσκλησης του εισηγητή του Κοινοβουλίου σε συνεδρίαση της ομάδας εργασίας COARM μία φορά στη διάρκεια κάθε Προεδρίας·

19. ζητεί την περαιτέρω σύνδεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τη διαδικασία της ανάπτυξης δραστηριοτήτων προβολής και ιδίως με την προαγωγή των κατευθυντήριων γραμμών προτεραιότητας για την προώθηση μιας διεθνούς συνθήκης για το εμπόριο όπλων και την ανάπτυξη περαιτέρω συνεργασίας και διαβούλευσης με ενδιαφερόμενα τρίτα μέρη, συμπεριλαμβανομένων ΜΚΟ και της αμυντικής βιομηχανίας·

20. προτρέπει το Συμβούλιο να απαιτήσει από όλα τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν εθνικές εκθέσεις που θα πληρούν συμπεφωνημένα ελάχιστα πρότυπα και να απαιτήσει οι εκθέσεις αυτές να αποστέλλονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα εθνικά κοινοβούλια ·

21. ζητεί την πραγματοποίηση, σε ετήσια βάση, διαλόγου μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων για την αξιολόγηση της προόδου που έχουν επιτύχει τα κράτη μέλη προς την κατεύθυνση της διαφάνειας στον χειρισμό των εξαγωγών όπλων και στην εφαρμογή του κώδικα συμπεριφοράς του 1998·

Προσωρινά μέτρα μετά την άρση του αποκλεισμού όπλων

22. επιδοκιμάζει τον στόχο της ανάπτυξης μιας "εργαλειοθήκης" και ειδικών μηχανισμών για τη ρύθμιση των εξαγωγών όπλων σε κράτη όπου έχει αρθεί ο αποκλεισμός, ο οποίος περιλαμβάνεται στην έκτη ετήσια έκθεση·

23. υπενθυμίζει τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων για τη Λιβύη της 11ης Οκτωβρίου 2004, στα οποία αναφερόταν ότι: "Το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι οι μεταφορές όπλων στη Λιβύη θα υπόκεινται στον κώδικα συμπεριφοράς της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων και ότι θα ισχύει ένα ειδικό καθεστώς για τις μεταφορές όπλων μετά την άρση του αποκλεισμού ("εργαλειοθήκη"), το οποίο αναπτύσσεται επί του παρόντος στο πλαίσιο του Συμβουλίου"· καλεί την Προεδρία να καθορίσει το καθεστώς της εργαλειοθήκης αυτής·

24. γνωρίζει ότι δεν έχει αναπτυχθεί "εργαλειοθήκη" συνοδευόμενη από ειδικό μηχανισμό παρακολούθησης· για τον λόγο αυτόν, υπενθυμίζει τη θέση που έχει διατυπώσει παλαιότερα, ότι η ενδελεχής παρακολούθηση είναι απαραίτητη ακόμη και κατόπιν της άρσης του αποκλεισμού και ότι πρέπει να διαμορφωθεί μηχανισμός ελέγχου για την αξιολόγηση και αναθεώρηση της εργαλειοθήκης, εάν χρειαστεί, και για την τακτική παρακολούθηση της κατάστασης στα κράτη όπου έχει αρθεί ο αποκλεισμός, λαμβάνοντας υπόψη τους λόγους της άρσης του αποκλεισμού· καλεί την COARM να αναθεωρεί τον μηχανισμό σε τακτά διαστήματα και να ενημερώνει σχετικώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

25. θεωρεί πως είναι σημαντικό τα κράτη μέλη να έχουν τη δυνατότητα μεταξύ τους διαβούλευσης σχετικά με τις άδειες που εκδίδονται για τις εξαγωγές σε κράτη όπου έχει αρθεί ο αποκλεισμός· ζητεί τη συγκέντρωση και τη δημοσίευση στις επόμενες ετήσιες εκθέσεις στοιχείων σχετικά με το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα αυτών των διαβουλεύσεων·

26. τονίζει τη σημασία της έγκαιρης ενημέρωσης και ανταλλαγής πληροφοριών με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ιδίως σχετικά με τις αρνήσεις χορήγησης αδειών και τον τρόπο λειτουργίας της εργαλειοθήκης·

Ισότιμα κριτήρια

27. συνιστά στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν ισότιμα κριτήρια για την εκτίμηση τρίτων κρατών, όταν εξετάζουν το ενδεχόμενο περιορισμού ή αποκλεισμού των εξαγωγών όπλων, λόγω παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή της αυξανόμενης περιφερειακής αστάθειας·

28. θεωρεί ότι ο αποκλεισμός που έχει επιβληθεί στην Κίνα δεν πρέπει να αρθεί έως ότου υπάρξει σαφής και μόνιμη βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις κοινωνικές και πολιτικές ελευθερίες στη χώρα· επισημαίνει το γεγονός ότι οι εξαγωγές όπλων θα υπονομεύσουν την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Ασία και θα αυξήσουν τον κίνδυνο περιφερειακής αστάθειας, ιδίως μετά την κρίση γύρω από την πυρηνική δοκιμή της Βόρειας Κορέας·

29. εκφράζει την έντονη ανησυχία για τη διαφαινόμενη παραβίαση του εμπάργκο όπλων από όλες τις πλευρές στη διαμάχη του Darfur, σύμφωνα με την έκθεση ειδικών απεσταλμένων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και την επακόλουθη έξαρση των εχθροπραξιών στην περιοχή τους τελευταίους μήνες·

Οδηγίες χρήσης – και βέλτιστες πρακτικές για την ερμηνεία των κριτηρίων

30. χαιρετίζει τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη των οδηγιών χρήση ως ενός χρήσιμου και πρακτικού εργαλείου για την επίτευξη εναρμόνισης στην ερμηνεία των κριτηρίων του κώδικα·

31. σημειώνει τις αλλαγές στις οδηγίες χρήσης, και ιδίως τις κατευθυντήριες γραμμές για τα κριτήρια 2, 7 και 8· προτρέπει να πραγματοποιηθούν περαιτέρω τροποποιήσεις σύμφωνα με τις νέες εξελίξεις στον κώδικα – για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά περαιτέρω κατευθυντήριες γραμμές για τα κριτήρια 3 και 4· ζητεί να χρησιμοποιηθεί ως γενικό κριτήριο ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

Διαδικασίες κατάρτισης εθνικών εκθέσεων

32. αναγνωρίζει ότι λαμβάνονται πρόσθετα μέτρα για τη βελτίωση της συγκέντρωσης και της ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών, που θα προσαρτηθούν στις ετήσιες εκθέσεις, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών βελτιώσεων στην παρουσίαση δεδομένων στην όγδοη ετήσια έκθεση· παρόλα αυτά, ζητεί τη σημαντική βελτίωση της ποιότητας των εθνικών εκθέσεων με στόχο να καταστεί δυνατή η ακριβής αξιολόγηση της εφαρμογής του κώδικα συμπεριφοράς από τα κράτη μέλη και να ενισχυθεί η διαφάνεια·

33. καλεί τα κράτη μέλη να απλοποιήσουν τις εθνικές διαδικασίες παραχώρησης αδειών για εξαγωγές όπλων, να αποσαφηνίσουν τις σχετικές εγχώριες θεσμικές διαδικασίες και ευθύνες, και να εξαλείψουν τυχόν αμφισημίες στα συστήματά τους σχετικά με τις διαδικασίες παραχώρησης άδειας για εξαγωγές "στρατιωτικών" και "μη στρατιωτικών" όπλων, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν από εξαγωγείς όπλων προκειμένου να εξαγάγουν φορητά όπλα και ελαφρύ οπλισμό ως "μη στρατιωτικά όπλα" σε περιοχές επιρρεπείς στις συγκρούσεις·

34. καλεί το Συμβούλιο να απαιτήσει από όλα τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν εθνικές εκθέσεις σύμφωνα με συμπεφωνημένα ελάχιστα πρότυπα·

35. ζητεί να εγκριθούν κοινά συμπεφωνημένα πρότυπα κατάρτισης εκθέσεων, προς τα οποία θα πρέπει να συμμορφώνονται όλα τα κράτη, συμπεριλαμβανομένων προτύπων σχετικά με τον αριθμό των αδειών εξαγωγών και διαμεσολάβησης που καλύπτονται από μια χώρα προορισμού καθώς και πληροφοριών για τις αρνήσεις χορήγησης αδειών, πλήρους περιγραφής των ειδών του εξοπλισμού για τα οποία δίδεται άδεια εξαγωγής, της ποσότητας κάθε είδους εξοπλισμού για το οποίο δίδεται άδεια εξαγωγής και των προδιαγραφών για το είδος του τελικού χρήστη· συνιστά η χρηματοδότηση των εξαγωγών όπλων, π.χ. υπό τη μορφή κρατικών δανείων και εγγυήσεων λαμβανομένων δανείων, να περιλαμβάνεται στο μέλλον στις εθνικές εκθέσεις·

Ενδοκοινοτικές μεταφορές

36. επιμένει ότι πρέπει να συνεχιστούν οι αυστηροί και διαφανείς έλεγχοι των εθνικών εξαγωγών έως ότου όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ εναρμονίσουν τις εθνικές πολιτικές τους για τον έλεγχο των εξαγωγών σε τέτοιο βαθμό ώστε να είναι δυνατή η μετατροπή του κώδικα συμπεριφοράς της ΕΕ σε νομοθετικό μέσο ικανό να ρυθμίζει την έγκριση, τη διαχείριση (συμπεριλαμβανομένου του τελικού προορισμού) και την επαλήθευση της παράδοσης των ενδοκοινοτικών και διεθνών εξαγωγών όπλων·

Λειτουργίες και περιεχόμενο μιας ενοποιημένης έκθεσης της ΕΕ

37.  αναγνωρίζει την προθυμία του Συμβουλίου να υιοθετεί επιλεκτικά παλαιότερες συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη βελτίωση της ενοποιημένης έκθεσης της ΕΕ και για τον λόγο αυτόν το προτρέπει να προβεί στη λήψη των ακόλουθων σημαντικών μέτρων:

      -  προσδιορισμό χρονοδιαγραμμάτων για την ανταλλαγή πληροφοριών και δημοσίευση στατιστικών στοιχείων σε ηλεκτρονική μορφή και σε τριμηνιαία βάση·

      -  δημοσίευση περισσότερων πληροφοριών για τις δράσεις σε ολόκληρη την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων του συστήματος γνωστοποίησης αρνήσεων για τις άδειες εξαγωγών και του συστήματος γνωστοποίησης αρνήσεων για τις άδειες διαμεσολάβησης·

      -  παροχή λεπτομερών στοιχείων για τον τρόπο εφαρμογής κάθε κατευθυντήριας γραμμής προτεραιότητας, για τους μηχανισμούς που θα χρησιμοποιηθούν και για το χρονοδιάγραμμα δράσης·

      -  διενέργεια, το 2008, επισκόπησης της προόδου προς την κατεύθυνση της σύγκλισης όσον αφορά τη συγκέντρωση και την ανταλλαγή δεδομένων και την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών προτεραιότητας·

Επιπλέον[18]:

-  η χρησιμότητα, η συγκρισιμότητα και η ακρίβεια των οικονομικών δεδομένων σχετικά με τις άδειες εξαγωγής όπλων που περιέχονται στην ετήσια έκθεση της ΕΕ πρέπει να βελτιωθούν, καθιστώντας τη δομή και το περιεχόμενο των εθνικών καταλόγων συμβατά με τον κοινό στρατιωτικό κατάλογο της ΕΕ και εναρμονίζοντας τις πρακτικές υποβολής εκθέσεων για τις ανοικτές άδειες·

-  η χρησιμότητα, η ακρίβεια, η πληρότητα και η συγκρισιμότητα των δεδομένων για τις πραγματοποιηθείσες εξαγωγές πρέπει να βελτιωθούν με την επιβολή στις επιχειρήσεις του κλάδου της νομικής υποχρέωσης να υποβάλλουν σε εθνικό επίπεδο στοιχεία για τις εξαγωγές όπλων τους, στοιχεία στα οποία πρέπει στη συνέχεια να βασίζονται οι εθνικές εκθέσεις·

-  η ετήσια έκθεση πρέπει να περιλαμβάνει πληροφορίες για την ποσότητα των προϊόντων που έχουν λάβει άδεια εξαγωγής και για τις πραγματοποιηθείσες εξαγωγές, καθώς και περιγραφή των αντικειμένων που αφορούσαν οι εξαγωγές·

-  πρέπει επίσης να παρέχονται πληροφορίες σχετικά με το είδος του τελικού χρήστη και τον τελικό προορισμό των εμπορευμάτων που προορίζονται για επανεξαγωγή σε τρίτη χώρα. Εάν κρίνεται ότι αυτός ο βαθμός λεπτομέρειας είναι υπερβολικός, τα κράτη θα μπορούσαν να υποβάλλουν εθνικές ετήσιες εκθέσεις βάσει ενός συνόλου συμπεφωνημένων κριτηρίων·

-  πρέπει να παρέχονται χωριστά σε έναν πίνακα πληροφορίες σχετικά με τις εξαγωγές όπλων που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν από τις ένοπλες δυνάμεις και την αστυνομία για σκοπούς διατήρηση της ειρήνης, στήριξης της ειρήνης, ανθρωπιστικής παρέμβασης ή διαχείρισης κρίσεων, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας και της μεταρρύθμισης του τομέα ασφάλειας με σκοπό την αποφυγή της σύγχυσης με τις εμπορικού χαρακτήρα εξαγωγές·

-  ο τελικός ενοποιημένος κατάλογος των προορισμών πρέπει να ελέγχεται συστηματικά από ανεξάρτητους ειδικευμένους εμπειρογνώμονες, έτσι ώστε οι βουλευτές να προβαίνουν σε αντικειμενική σύγκριση των επισήμως υποβληθέντων δεδομένων με τις πραγματικές εξαγωγές·

Ενσωμάτωση αγαθών προς επανεξαγωγή

38. ζητεί την κατάργηση των νέων κατευθυντήριων γραμμών για την "ενσωμάτωση" και καλεί τα κράτη μέλη να δηλώσουν εκ νέου την προσήλωσή τους στην εφαρμογή του κώδικα και σε σχέση με τις εξαγωγές εξαρτημάτων για ενσωμάτωση·

Τελική χρήση

39. επικροτεί την κατευθυντήρια γραμμή προτεραιότητας για τους ελέγχους μετά τις εξαγωγές και καλεί τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν διαδικασίες παρακολούθησης και επαλήθευσης της παράδοσης και της τελικής χρήσης/του τελικού χρήστη στις χώρες προορισμού· συνιστά στα κράτη μέλη να αναπτύξουν μηχανισμούς ανταλλαγής πληροφοριών και να δημιουργήσουν μια βάση δεδομένων η οποία θα περιλαμβάνει πληροφορίες για ζητήματα που άπτονται της τελικής χρήσης στις χώρες προορισμού, προηγούμενες περιπτώσεις κατάχρησης ή/και εκτροπής και ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών για την επαλήθευση της παράδοσης και της τελικής χρήσης/του τελικού χρήστη των εξαγωγών·

40. ζητεί περισσότερο προορατικές ευρωπαϊκές και εθνικές προσεγγίσεις για τον έλεγχο των εξαγωγών και επανεξαγωγών των ειδών διττής χρήσης, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος ενδεχόμενης πρόσβασης σε ευαίσθητα είδη ανεπιθύμητων τελικών χρηστών σε τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων μη κρατικών παραγόντων·

41. προτρέπει τα κράτη μέλη να εξετάζουν συνεχώς την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις χώρες που εισάγουν όπλα·

Δραστηριότητες προβολής

42. χαιρετίζει τη θετική ανταπόκριση στην έκκληση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη δημοσίευση περισσότερων πληροφοριών σχετικά με τη βάση δεδομένων που θα περιλαμβάνει πληροφορίες για τις δραστηριότητες της προς τα έξω προβολής, όπως προβλέπεται στην έκτη και την έβδομη ετήσια έκθεση·

43. συνιστά στα κράτη μέλη να επιδιώξουν ενεργά βασικές προτεραιότητες προβολής και να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τον μηχανισμό συντονισμού και συγκέντρωσης πληροφοριών για τέτοιες δραστηριότητες·

44. χαιρετίζει τη θετική ανταπόκριση στο αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς το Συμβούλιο ότι θα πρέπει να ενημερώνει λεπτομερώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τις συναντήσεις της Τρόικα που αφορούν τους ελέγχους των εξαγωγών και σχετικά με τα ειδικά εργαστήρια και σεμινάρια με χώρες όπως η Κίνα και χώρες των Δυτικών Βαλκανίων για τους ελέγχους των εξαγωγών συμβατικών όπλων· συνιστά να προσκαλούνται βουλευτές να παρίστανται στα σεμινάρια αυτά ως παρατηρητές·

45. καλεί το Συμβούλιο να επιδιώκει την ευαισθητοποίηση όσον αφορά τις αρχές του κώδικα συμπεριφοράς, καθώς και να υπογραμμίζει την ανάγκη για μια διεθνή συνθήκη που θα θεσπίζει κοινά πρότυπα για το παγκόσμιο εμπόριο όπλων σε όλες τις συνεδριάσεις της Τρόικα και στις σχέσεις του με τρίτες χώρες καθώς και με τους περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς·

Διαμεσολάβηση με αντικείμενο τα όπλα

46. καλεί τα κράτη μέλη τα οποία δεν συμμορφώνονται ακόμη με την κοινή θέση για τη διαμεσολάβηση με αντικείμενο όπλα να θέσουν ένα χρονοδιάγραμμα για τη συμμόρφωσή τους·

47. εξακολουθεί να προτρέπει τα κράτη μέλη να βελτιώσουν το ιστορικό τους σχετικά με την εφαρμογή της κοινής θέσης για τη διαμεσολάβηση με αντικείμενο τα όπλα, ιδίως μέσω της εκπόνησης εθνικής νομοθεσίας και της υλοποίησης των προγραμματισμένων μηχανισμών ανταλλαγής πληροφοριών για τις δραστηριότητες διαμεσολάβησης·

48. ζητεί την υιοθέτηση κοινών ελάχιστων πρακτικών σχετικά με τους ελέγχους εκτός εθνικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης δραστηριοτήτων διαμεσολάβησης κατά παράβαση του αποκλεισμού όπλων, είτε οι δραστηριότητες αυτές εκτελούνται στην ημεδαπή είτε στην αλλοδαπή· τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να ακολουθήσουν το παράδειγμα χωρών όπως το Βέλγιο, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία, οι οποίες απαιτούν άδεια για δραστηριότητες διαμεσολάβησης που εκτελούνται στην αλλοδαπή με αντικείμενο στρατιωτικό εξοπλισμό· ζητεί, κατ' ελάχιστη απαίτηση, από τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Γερμανίας, όπου θα χρειάζεται άδεια και για τις δραστηριότητες διαμεσολάβησης που εκτελούνται στην αλλοδαπή με αντικείμενο φορητά όπλα και ελαφρύ οπλισμό·

49. συνιστά στα κράτη μέλη να αναπτύξουν περαιτέρω την κοινή θέση τους για τη διαμεσολάβηση με αντικείμενο τα όπλα, συγκροτώντας εθνικό μητρώο διαμεσολαβητών όπλων, στο οποίο θα περιλαμβάνονται και πληροφορίες σχετικά με τις μεταφορές και τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες που σχετίζονται με μεταφορές στρατιωτικού εξοπλισμού τρίτων χωρών επί της βάσης ότι όλα τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν ισότιμη πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες· ζητεί την επέκταση της βάσης δεδομένων των δραστηριοτήτων διαμεσολάβησης για τις αρνήσεις, ώστε να συμπεριλάβει και πληροφορίες σχετικά με τις διαβουλεύσεις γύρω από τις αρνήσεις·

50. συνιστά να λαμβάνεται κάθε μέτρο προκειμένου να αποφεύγονται τυχόν πρωτοβουλίες διαμεσολαβητών να αποκτήσουν και να εξαγάγουν ανεύθυνα σε τρίτες πλευρές όπλα, τα οποία συγκεντρώθηκαν προηγουμένως στο πλαίσιο ειρηνευτικών αποστολών της ΕΠΑΑ και άλλων ειρηνευτικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό, όπου εμπλέκονται η ΕΕ και τα κράτη μέλη της (όπως στην περίπτωση της Βοσνίας Ερζεγοβίνης)·

Ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας

51. υπενθυμίζει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας τους για τον έλεγχο των στρατιωτικών εξαγωγών ώστε να καλύπτει και τις ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας, και ζητεί να εξετάσει και η ΕΕ το ενδεχόμενο λήψης παρόμοιων μέτρων για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του κώδικα συμπεριφοράς της ΕΕ του 1998 ώστε να καλύπτει και τις ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας· ως πρώτο βήμα η ΕΕ θα μπορούσε να προσθέσει στον κοινό στρατιωτικό κατάλογο τις ακόλουθες δραστηριότητες και υπηρεσίες για την εξαγωγή των οποίων θα απαιτείται άδεια: προστασία ένοπλου προσωπικού και εγκαταστάσεων, εκπαίδευση στη χρήση όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού, στρατηγική και τακτική εκπαίδευση, μεταρρύθμιση τομέα ασφάλειας, συμβουλευτικές υπηρεσίες επί στρατιωτικών θεμάτων και θεμάτων ασφαλείας, στρατιωτική υλικοτεχνική υποστήριξη, υπηρεσίες αντικατασκοπείας και επιχειρησιακή υποστήριξη·

Κανονισμός για τα όργανα βασανιστηρίων

52. χαιρετίζει την έγκριση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1236/2005 του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2005, για το εμπόριο ορισμένων αντικειμένων δυναμένων να χρησιμοποιηθούν για τη θανατική ποινή, για βασανιστήρια ή άλλη σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία[19]·

53. ζητεί την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού ώστε να καλύπτει και τις ενδοκοινοτικές μεταφορές, προκειμένου να αποτραπούν τυχόν περιπτώσεις καταστρατήγησης·

Διεύρυνση της ΕΕ

54. χαιρετίζει το γεγονός ότι η έβδομη και η όγδοη ετήσια έκθεση υιοθέτησε τη σύσταση του Κοινοβουλίου να αναζητηθεί ο καλύτερος τρόπος για την εξασφάλιση της συμμετοχής και την παροχή συνδρομής στις προσχωρούσες χώρες και τους νέους γείτονες, προκειμένου να εξασφαλιστεί η εναρμόνιση των πολιτικών για τους ελέγχους των εξαγωγών όπλων και η πλήρης εφαρμογή των αρχών και των κριτηρίων που περιέχονται στον κώδικα συμπεριφοράς·

55. καλεί το Συμβούλιο να δημοσιεύει έκθεση για το σύστημα και την πρακτική ελέγχου των μεταφορών σε σχέση με κάθε κράτος το οποίο επιζητεί καθεστώς υποψήφιας χώρας πριν επιτραπεί η προσχώρησή του και να θέτει ως προϋπόθεση για την παραχώρηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας σε οποιοδήποτε κράτος δεν ανταποκρίνεται στα πρότυπα ελέγχου των μεταφορών όπλων της ΕΕ, τη συμμόρφωσή του με τα πρότυπα αυτά· ζητεί την προσεκτική παρακολούθηση του συστήματος και της πρακτικής του ελέγχου μεταφοράς σε οποιοδήποτε κράτος συμμετέχει στη διαδικασία της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, ακόμη και αν δεν έχει ακόμη το καθεστώς υποψήφιας χώρας προς προσχώρηση στην ΕΕ·

Διεθνείς διεργασίες: μια διεθνής συνθήκη για το εμπόριο όπλων

56. υπογραμμίζει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της οφείλουν να διαδραματίσουν δυναμικό ρόλο στην υποστήριξη των εθνικών, περιφερειακών και διεθνών διεργασιών·

57. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εκπονήσουν συγκεκριμένα μέτρα για την εφαρμογή των πέντε τομέων προτεραιότητας του προγράμματος δράσης των Ηνωμένων Εθνών (UNPoA), δηλαδή τη διαμεσολάβηση, τη σήμανση και τον εντοπισμό, τα πυρομαχικά, την ανάπτυξη και την τεχνική βοήθεια, καθώς και για την ανάπτυξη ενός μηχανισμού παρακολούθησης του UNPoA·

58. καλεί την Προεδρία της ΕΕ και τα κράτη μέλη να συνοδεύσουν τις διπλωματικές δηλώσεις τους υπέρ μιας διεθνούς συνθήκης για το εμπόριο όπλων με σθεναρή και αποφασιστική δράση, για την εφαρμογή του ψηφίσματος που εγκρίθηκε στις 26-27 Οκτωβρίου 2006 από την Πρώτη Επιτροπή της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ με στόχο να θεσπιστεί μια αποτελεσματική, νομικά δεσμευτική διεθνή συνθήκη για το εμπόριο όπλων, η οποία θα ορίζει ελάχιστα παγκόσμια πρότυπα για τις μεταφορές όπλων·

59. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συμπεριλάβουν στις περαιτέρω διαπραγματεύσεις τους σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και τις Συμφωνίες Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας το θέμα της προσχώρησης σε όλους τους αποκλεισμούς από την ΕΕ του εμπορίου όπλων·

60. καλεί τα κράτη μέλη να επαναλάβουν τη δέσμευσή τους όσον αφορά την αρχή ότι τα κριτήρια του Κώδικα Συμπεριφοράς της ΕΕ δεν θα τεθούν σε κίνδυνο στα πλαίσια της επιδίωξης ευρύτερων στόχων της εξωτερικής πολιτικής·

°

°         °

61. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.

• [1]  ΕΕ C 328 της 23.12.2005, σελ. 1· ΕΕ C 250 της 16.10.2006, σελ. 1.
• [2]  Έγγραφο αριθ. 10713/06, DGE WMD, Βρυξέλλες, 20 Ιουνίου 2006.
• [3]  ΕΕ C 66 της 17.3.2006, σελ. 1.
• [4]  ΕΕ L 191 της 19.7.2002, σελ. 1.
• [5]  Εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της 26ης Ιουνίου 1997.
• [6]  ΕΕ L 156 της 25.6.2003, σελ. 79.
• [7]  ΕΕ L 281 της 31.8.2004, σελ. 1.
• [8]  Πρότυποι ελάχιστοι κανόνες για τη μεταχείριση των φυλακισμένων, που υιοθετήθηκαν από την πρώτη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την πρόληψη του εγκλήματος και τη μεταχείριση των υποδίκων, που πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη το 1955, και εγκρίθηκαν από το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο με τα ψηφίσματά του αριθ. 663 C (XXIV) της 31ης Ιουλίου 1957 και 2076 (LXII) της 13ης Μαΐου 1977.
• [9]  Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 5319/06, 13 Ιανουαρίου 2006.
• [10]  Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεδρίαση αριθ. 2678 του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, Λουξεμβούργο, 3 Οκτωβρίου 2005.
• [11]  Το πρωτόκολλο που είναι γνωστό ως «Πρωτόκολλο των Ηνωμένων Εθνών για τα Πυροβόλα Όπλα» εγκρίθηκε το Μάιο του 2001 με το ψήφισμα 55/255 της Γενικής Συνέλευσης.
• [12]  Απόφαση A/60/463 (L 55), 8 Δεκεμβρίου 2005.
• [13]  Κοινοβουλευτική Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, έγγρ. ΑΚΕ-ΕΕ 3892/06/τελ.
• [14]  ΕΕ C 280 Ε της 18.11.2006, σελ. 443.
• [15]  Εγκριθέντα κείμενα, P6_TA(2006)0274.
• [16]  ΕΕ C 91 E της 15.4.2004, σελ. 679.
• [17]  ΕΕ C 104 Ε της 30.4.2004, σελ. 1048.
• [18]  Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα εν λόγω πρόσθετα σημεία, βλέπε: The European Union Code of Conduct on Arms Exports: Improving the Annual Report (Ο κώδικας συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξαγωγές όπλων: Βελτίωση της ετήσιας έκθεσης) Έγγραφο πολιτικής SIPRI αριθ. 8, SIPRI, Νοέμβριος 2004.
• [19]  ΕΕ L 200 της 30.7.2005, σελ. 1.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Εισαγωγή

Ο κώδικας συμπεριφοράς της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων που εγκρίθηκε το 1998 (στο εξής "ο κώδικας της ΕΕ") είναι μια πολιτική συμφωνία που έχει σχεδιαστεί για τον καθορισμό κοινών προτύπων σε ολόκληρη την ΕΕ για τις εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού. Βάσει των διατάξεών του, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν συμφωνήσει να εφαρμόζουν μια καθορισμένη σειρά κριτηρίων για την αξιολόγηση των αιτήσεων χορήγησης άδειας για την εξαγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού. Από τη θέση του κώδικα σε ισχύ, τα κράτη μέλη της ΕΕ εφαρμόζουν ένα σύστημα γνωστοποίησης αρνήσεων και, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν πραγματοποιήσει εκ των προτέρων διαβουλεύσεις σχετικά με τις αποφάσεις τους για την παροχή άδειας εξαγωγής όπλων. Έχουν επίσης ανταλλάξει πληροφορίες με στόχο τη βελτίωση των εθνικών τους διαδικασιών κατάρτισης εκθέσεων και έχουν εργαστεί για την εκπόνηση μιας ενοποιημένης ετήσιας έκθεσης για τον έλεγχο των εξαγωγών όπλων. Μάλιστα, η εφαρμογή του κώδικα της ΕΕ αξιολογείται μέσω μιας ετήσιας έκθεσης, δυνάμει της λειτουργικής διάταξης αριθ. 8, η οποία δημοσιεύεται κάθε φθινόπωρο.

Στις ενότητες που ακολουθούν παρέχουμε μια σύνοψη των βασικών χαρακτηριστικών του κώδικα της ΕΕ και συνοψίζουμε τις απόψεις του ΕΚ όσον αφορά την έβδομη και την όγδοη ετήσια έκθεση του Συμβουλίου δυνάμει της λειτουργικής διάταξης αριθ. 8, όπως σκιαγραφούνται στην πρόταση ψηφίσματος.

Βασικά χαρακτηριστικά του κώδικα συμπεριφοράς της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων

Ο κώδικας συμπεριφοράς της ΕΕ επί του παρόντος είναι ένα μη δεσμευτικό έγγραφο το οποίο αναλύεται σε δύο βασικές ενότητες: μία σχετικά με τα κριτήρια για τις εξαγωγές και μία για τις λειτουργικές διατάξεις. Τα κριτήρια για τις εξαγωγές που αποτελούν τη βάση του κώδικα της ΕΕ είναι οκτώ. Τα κριτήρια αυτά είναι οι αρχές που πρέπει να εφαρμόζουν οι αρμόδιες για την έκδοση αδειών εξαγωγής εθνικές αρχές των 25 κρατών μελών όταν λαμβάνουν αίτηση για πώληση όπλων στο εξωτερικό. Τα κριτήρια είναι τα εξής:

Κριτήριο 1: Ο σεβασμός των διεθνών δεσμεύσεων των κρατών μελών, ιδίως των κυρώσεων που επιβάλλει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και εκείνων που επιβάλλει η Κοινότητα, των συμφωνιών περί μη διάδοσης και άλλων μέσων.

Κριτήριο 2: Ο σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου στη χώρα του τελικού προορισμού.

Κριτήριο 3: Η εσωτερική κατάσταση στη χώρα του τελικού προορισμού.

Κριτήριο 4: Η διατήρηση της περιφερειακής ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας.

Κριτήριο 5: Η εθνική ασφάλεια των κρατών μελών και των εδαφών των οποίων οι εξωτερικές σχέσεις είναι ευθύνη των κρατών μελών, καθώς και φίλων και συμμάχων χωρών.

Κριτήριο 6: Η στάση της αγοράστριας χώρας έναντι της διεθνούς κοινότητας.

Κριτήριο 7: Η ύπαρξη κινδύνου εκτροπής εντός της αγοράστριας χώρας ή επανεξαγωγής του εξοπλισμού υπό ανεπιθύμητες συνθήκες.

Κριτήριο 8: Η συμβατότητα των εξαγωγών όπλων με τις τεχνικές και οικονομικές δυνατότητες της αποδέκτριας χώρας.

Λειτουργικές διατάξεις

Στη δεύτερη ενότητα του κώδικα της ΕΕ απαριθμούνται 12 λειτουργικές διατάξεις οι οποίες προβλέπουν μια σειρά διαδικασιών για την αποτελεσματική εφαρμογή των κριτηρίων. Στις διατάξεις αυτές περιλαμβάνονται και οι ακόλουθες: κάθε κράτος μέλος οφείλει να αξιολογεί κατά περίπτωση τις αιτήσεις για άδεια εξαγωγής στρατιωτικού εξοπλισμού που του υποβάλλονται, βάσει των διατάξεων του κώδικα της ΕΕ· τα κράτη μέλη καλούνται να πραγματοποιούν διαβουλεύσεις μεταξύ τους σχετικά με τις αρνήσεις παροχής αδειών· το προνόμιο της εθνικής διακριτικής ευχέρειας κάθε κράτους μέλους σχετικά με το εάν πρέπει να εφαρμοστεί μια άρνηση έκδοσης άδειας· η έγκριση κοινού καταλόγου στρατιωτικού εξοπλισμού και η πρόβλεψη ότι κάθε κράτος μέλος οφείλει να διανέμει, εμπιστευτικά, στα άλλα κράτη μέλη ετήσια έκθεση σχετικά με τις εξαγωγές αμυντικού εξοπλισμού που πραγματοποίησε και με την εφαρμογή από πλευράς του τού κώδικα της ΕΕ.

Η εφαρμογή του κώδικα της ΕΕ βασίζεται επίσης σε ένα έγγραφο οδηγιών χρήσης που έχει ως στόχο να βοηθήσει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τον κώδικα της ΕΕ, χωρίς ωστόσο να τον αντικαθιστά. Στις οδηγίες χρήσης συνοψίζονται συμπεφωνημένες κατευθυντήριες γραμμές για την ερμηνεία των κριτηρίων και για την εφαρμογή των λειτουργικών διατάξεων.

Ποια είναι η άποψη του ΕΚ σχετικά με την έβδομη και την όγδοη ετήσια έκθεση του Συμβουλίου της ΕΕ;

Κοινή θέση[1]

Το ΕΚ βρίσκει ιδιαιτέρως απογοητευτική την αδυναμία του Συμβουλίου της ΕΕ να συμφωνήσει επί της μετατροπής του κώδικα της ΕΕ σε κοινή θέση. Βρίσκει ιδιαίτερα ανησυχητική την αποτυχία αυτή δεδομένου ότι η ομάδα εργασίας του Συμβουλίου της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων (ομάδα εργασίας COARM) συμφώνησε στη μετατροπή του κώδικα της ΕΕ σε κοινή θέση σε συνεδρίασή της τον Ιούνιο του 2005. Όπως φαίνεται, η λήψη της απόφασης αυτής εμποδίστηκε στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας, ενώπιον της Επιτροπής Μονίμων Αντιπροσώπων. Αν και οι λόγοι δεν δημοσιοποιήθηκαν, υπάρχουν υπόνοιες ότι η έκδοση της κοινής θέσης συνδέθηκε με τη συζήτηση για την άρση του εμπορικού αποκλεισμού πώλησης όπλων προς την Κίνα. Το ΕΚ επιθυμεί μια αναλυτική εξήγηση των λόγων για τους οποίους η Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων απέτυχε να μετατρέψει τον κώδικα της ΕΕ σε κοινή θέση.

Ανάπτυξη κριτηρίων

Το ΕΚ είναι μερικώς ικανοποιημένο από την απόφαση ανάπτυξης βέλτιστων πρακτικών για ορισμένα από τα κριτήρια, ιδίως τα κριτήρια 2 και 7, αλλά προτρέπει να συνεχιστούν οι εργασίες για την ανάπτυξη των κριτηρίων 3, 4 και 8. Προτρέπει επίσης να χρησιμοποιηθεί ως γενικό κριτήριο ο σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου.

Παραγωγή βάσει αδειών στην αλλοδαπή

Αν και το ΕΚ επιδοκιμάζει τη διευκρίνιση που περιέχεται στις οδηγίες χρήσης ότι οι συμφωνίες παραγωγής βάσει αδειών στην αλλοδαπή πρέπει να αντιμετωπίζονται ως άδειες εξαγωγής, είναι της άποψης ότι απαιτούνται περαιτέρω διατάξεις.

Ο ρόλος των εθνικών οργανισμών εξαγωγικής πίστης στις πωλήσεις όπλων

Το ΕΚ βρίσκει ανησυχητικό το γεγονός ότι πολλοί εθνικοί οργανισμοί εξαγωγικής πίστης στην ΕΕ επιδοτούν σε μεγάλο βαθμό τις εξαγωγές όπλων προς τρίτες χώρες. Η δραστηριότητα αυτή οδηγεί σε επιβάρυνση των φορολογουμένων στις χώρες εξαγωγής, ιδίως στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, όπου σημαντικό ποσοστό της εξαγωγικής πίστης είναι δεσμευμένο για τις εξαγωγές όπλων. Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις, η υποστήριξη που παρέχεται από εθνικούς οργανισμούς εξαγωγικής πίστης στην ΕΕ για τη χρηματοδότηση συμφωνιών πώλησης όπλων έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του δανειακού βάρους των αναπτυσσόμενων χωρών. Το ΕΚ θεωρεί ότι οι εθνικοί οργανισμοί εξαγωγικής πίστης στην ΕΕ δεν θα πρέπει να επανασφαλίζουν συμβάσεις εξαγωγών είτε μέσω δανείων είτε μέσω άλλων τύπων εγγυήσεων όταν η αποδέκτρια χώρα δεν είναι σε θέση να αποπληρώσει άμεσα δάνειο που έχει χορηγηθεί σε εταιρεία που εδρεύει στην ΕΕ για την πώληση στρατιωτικών προϊόντων στη χώρα αυτή.

Προσωρινά μέτρα μετά την άρση του αποκλεισμού όπλων

Το ΕΚ επικροτεί τον στόχο του Συμβουλίου να αναπτύξει διαδικασίες που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε σχέση με χώρες για τις οποίες η ΕΕ έχει λάβει απόφαση για άρση ισχύοντος αποκλεισμού όπλων. Οι διαδικασίες αυτές βασίζονται σε συγκεκριμένους μηχανισμούς γνωστοποίησης αδειών που εκδίδονται για εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού από κράτη μέλη, επανεξέτασης αρνήσεων που γνωστοποιήθηκαν, οι οποίες σχετίζονται αποκλειστικά με τον αποκλεισμό, και διαβουλεύσεων σε περίπτωση σημαντικής αλλαγής στην εξαγωγική πολιτική ενός κράτους μέλους. Οι διαδικασίες αυτές ορίζονται ως "εργαλειοθήκη".

Το ΕΚ καλεί το Συμβούλιο να συνεχίσει τις εργασίες αυτές, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία αξιολόγησης και αναθεώρησης της "εργαλειοθήκης" όταν κρίνεται αναγκαίο, προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματική παρακολούθηση της κατάστασης μετά την άρση του αποκλεισμού. Το ΕΚ ζητεί επίσης να συγκεντρώνονται και να δημοσιεύονται στην ετήσια έκθεση στοιχεία σχετικά με το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων για τις άδειες που εκδίδονται για εξαγωγές προς κράτη όπου έχει αρθεί αποκλεισμός όπλων.

Διαδικασίες κατάρτισης εθνικών εκθέσεων

Το ΕΚ, αν και αναγνωρίζει ότι έχουν ληφθεί ορισμένα πρόσθετα μέτρα για τη βελτίωση της συγκέντρωσης και της ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών, που θα προσαρτηθούν στην ετήσια έκθεση, πιστεύει ότι απαιτείται να ληφθούν ουσιαστικά περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση των διαδικασιών κατάρτισης των εθνικών εκθέσεων. Τα μέτρα αυτά περιγράφονται αναλυτικά στην πρόταση ψηφίσματος.

Αλλαγές στην ενοποιημένη έκθεση της ΕΕ

Το ΕΚ αναγνωρίζει ότι το Συμβούλιο υιοθετεί επιλεκτικά παλαιότερες συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη βελτίωση της λειτουργίας και του περιεχομένου της ενοποιημένης έκθεσης της ΕΕ και για τον λόγο αυτόν το προτρέπει να υιοθετήσει μια σειρά συστάσεων:

Δραστηριότητες προβολής

Το ΕΚ είναι ικανοποιημένο από την ανταπόκριση του Συμβουλίου στα αιτήματά του για δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με δραστηριότητες προβολής. Το ΕΚ είναι επίσης ικανοποιημένο από την ανταπόκριση του Συμβουλίου στα αιτήματά του να το ενημερώνει λεπτομερώς σχετικά με τις συναντήσεις της Τρόικα που αφορούν τον έλεγχο των εξαγωγών και σχετικά με τα ειδικά εργαστήρια και σεμινάρια με χώρες όπως η Κίνα και χώρες των Δυτικών Βαλκανίων για τους ελέγχους των εξαγωγών συμβατικών όπλων. Συνιστά να προσκαλούνται βουλευτές να παρίστανται στα σεμινάρια αυτά ως παρατηρητές και τάσσεται υπέρ της πλήρους εφαρμογής των βασικών προτεραιοτήτων για τις δραστηριότητες προβολής.

Διαμεσολάβηση με αντικείμενο τα όπλα

Στις 25 Ιουνίου 2003, η ΕΕ ενέκρινε μια κοινή θέση για τη διαμεσολάβηση με αντικείμενο τα όπλα. Οι διαμεσολαβητές όπλων είναι εκείνοι που μεσολαβούν για τη μεταφορά όπλων, φέρνοντας σε επαφή αγοραστές και πωλητές ή διευκολύνοντας κατ’ άλλον τρόπο μεταφορές όπλων. Οι διαμεσολαβητές όπλων δεν αποκτούν κατ’ ανάγκη όπλα, και τα φορτία όπλων που οργανώνουν δεν διέρχονται απαραιτήτως από τη χώρα από την οποία δραστηριοποιούνται.

Το ΕΚ απαιτεί όσα κράτη μέλη της ΕΕ δεν συμμορφώνονται με την κοινή θέση για τη διαμεσολάβηση με αντικείμενο τα όπλα να θέσουν ένα χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη της συμμόρφωσης, και όσα κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει την κοινή θέση να βελτιώσουν το ιστορικό τους όσον αφορά την εφαρμογή της, για παράδειγμα, δημιουργώντας εθνικά μητρώα όλων των γνωστών διαμεσολαβητών όπλων. Ζητεί την υιοθέτηση κοινών ελάχιστων πρακτικών σχετικά με τους ελέγχους εκτός εθνικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης δραστηριοτήτων διαμεσολάβησης κατά παράβαση αποκλεισμού όπλων, είτε οι δραστηριότητες αυτές πραγματοποιούνται στην ημεδαπή είτε στην αλλοδαπή.

Αποστολές ΕΠΑΑ και δραστηριότητες διαμεσολάβησης

Το ΕΚ έχει πληροφορηθεί ότι κάποιοι διαμεσολαβητές ενεπλάκησαν στην απόκτηση και την εξαγωγή προς τρίτες χώρες όπλων, τα οποία είχαν συγκεντρωθεί στο πλαίσιο αποστολών ΕΠΑΑ – δηλαδή ειρηνευτικών ή αστυνομικών αποστολών υπό την ηγεσία της ΕΕ – και άλλων διεθνών επιχειρήσεων αφοπλισμού, ιδίως στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Για τον λόγο αυτόν, το ΕΚ ζητεί να ληφθούν μέτρα για την αποτροπή τέτοιων πρωτοβουλιών από μέρους διαμεσολαβητών.

Διεύρυνση

Το ΕΚ εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο ενέκρινε τις συστάσεις του να συνδράμει τις προσχωρούσες χώρες και τους νέους γείτονες στην εναρμόνιση των πολιτικών για τους ελέγχους των εξαγωγών όπλων, κατ’ εφαρμογή των αρχών και των κριτηρίων που περιέχονται στον κώδικα συμπεριφοράς. Προτείνει το Συμβούλιο να δημοσιεύει έκθεση για το σύστημα και την πρακτική ελέγχου των μεταφορών σε σχέση με κάθε κράτος το οποίο αρχίζει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ. Συνιστά να τίθεται ως προϋπόθεση για την αναγνώριση καθεστώτος υποψήφιας χώρας, στην περίπτωση χωρών οι οποίες δεν εφαρμόζουν κατάλληλα πρότυπα σχετικά με τους ελέγχους των μεταφορών όπλων, η βελτίωση των προτύπων αυτών.

Διεθνής συνθήκη για το εμπόριο όπλων

Στις 26 Οκτωβρίου 2006 η πρώτη επιτροπή της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ υπερψήφισε μια πρόταση για την σύναψη συνθήκης για το εμπόριο όπλων. Οι εργασίες για τη συνθήκη θα ξεκινήσουν στις αρχές του 2007 όταν ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ θα ζητήσει τις απόψεις όλων των κρατών μελών του ΟΗΕ σχετικά με τη σκοπιμότητα, το περιεχόμενο και τις βασικές παραμέτρους μιας συνεκτικής, νομικά δεσμευτικής πράξης η οποία θα θεσπίζει κοινά διεθνή πρότυπα για τις εξαγωγές, τις εισαγωγές και τις μεταφορές συμβατικών όπλων. Η έκθεση θα υποβληθεί στη συνέχεια στη Γενική Συνέλευση στα τέλη του 2007 για περαιτέρω επεξεργασία.

Το ΕΚ ζητεί από την Προεδρία της ΕΕ και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν ενεργά τις εργασίες για μια καθολικά δεσμευτική συνθήκη για το εμπόριο όπλων.

Διαφάνεια (σχέσεις μεταξύ του ΕΚ, των εθνικών κοινοβουλίων και του Συμβουλίου της ΕΕ όσον αφορά την πολιτική για τον έλεγχο των όπλων)

Το ΕΚ χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες που ανέλαβαν η αυστριακή, η φινλανδική και η βρετανική Προεδρία να παρουσιάσουν το έργο τους σχετικά με την ανάπτυξη του κώδικα στην Υποεπιτροπή Ασφάλειας και Άμυνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την ευκαιρία που προσφέρθηκε στον εισηγητή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συμμετάσχει στη συζήτηση και την ανταλλαγή πληροφοριών κατά τη συνεδρίαση της ομάδας εργασίας COARM σχετικά με τη σύνταξη της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της ετήσιας έκθεσης του Συμβουλίου.

Το ΕΚ υποστηρίζει απολύτως την απόφαση που αναφέρεται στην όγδοη ετήσια έκθεση του Συμβουλίου της ΕΕ, ότι κάθε Προεδρία οφείλει να προσπαθεί να συναντά την Υποεπιτροπή Ασφάλειας και Άμυνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και την πρακτική της πρόσκλησης του εισηγητή του Κοινοβουλίου σε συνεδρίαση της ομάδας εργασίας COARM μία φορά στη διάρκεια κάθε Προεδρίας.

Για την ενίσχυση των μέτρων διαφάνειας, το ΕΚ προτρέπει το Συμβούλιο να απαιτήσει από όλα τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν εθνικές εκθέσεις που θα πληρούν συμπεφωνημένα ελάχιστα πρότυπα και να απαιτήσει οι εκθέσεις αυτές να αποστέλλονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα εθνικά κοινοβούλια.

• [1]  Μια κοινή θέση είναι από νομικής άποψης περισσότερο δεσμευτική επί των κρατών μελών της ΕΕ σε σχέση με έναν «κώδικα συμπεριφοράς» και είναι ένα μέσο που χρησιμοποιείται για αποφάσεις που λαμβάνονται στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Η έβδομη και η όγδοη ετήσια έκθεση δυνάμει της λειτουργικής διάταξης αριθ. 8 του κώδικα συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εξαγωγές όπλων
Αριθ. διαδικασίας	2006/2068(INI)
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας Ημερομηνία αναγγελίας στην ολομέλεια της έγκρισης εκπόνησης	AFET 6.4.2006
Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ες) Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει   Ημερομηνία της απόφασης
Ενισχυμένη συνεργασία   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια
Εισηγητής(ές)   Ημερομηνία ορισμού	Raül Romeva i Rueda 25.1.2006
Εισηγητής(ές) που αντικαταστάθηκε(καν)
Εξέταση στην επιτροπή	12.9.2006	3.10.2006			22.11.2006
Ημερομηνία έγκρισης	23.11.2006
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+ : - : 0 :			47 2 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Παναγιώτης Μπεγλίτης, Bastiaan Belder, André Brie, Elmar Brok, Philip Claeys, Véronique De Keyser, Γιώργος Δημητρακόπουλος, Alfred Gomolka, Klaus Hänsch, Richard Howitt, Anna Ibrisagic, Γεώργιος Καρατζαφέρης, Helmut Kuhne, Francisco José Millán Mon, Pierre Moscovici, Baroness Nicholson of Winterbourne, Tobias Pflüger, Mirosław Mariusz Piotrowski, Paweł Bartłomiej Piskorski, Bernd Posselt, Raül Romeva i Rueda, Jacek Emil Saryusz-Wolski, György Schöpflin, Gitte Seeberg, Marek Siwiec, István Szent-Iványi, Antonio Tajani, Charles Tannock, Paavo Väyrynen, Luis Yañez-Barnuevo García, Josef Zieleniec
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	Laima Liucija Andrikienė, Francisco Assis, Alexandra Dobolyi, Árpád Duka-Zólyomi, Carlo Fatuzzo, Kinga Gál, Milan Horáček, Tunne Kelam, Jaromír Kohlíček, Alexander Lambsdorff, Jaime Mayor Oreja, Íñigo Méndez de Vigo, Doris Pack
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	Pilar Ayuso, Esther Herranz García, Ewa Klamt, Antonio López-Istúriz White, Marios Matsakis
Ημερομηνία κατάθεσης	30.11.2006
Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα)