ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για εξουσιοδότηση των κρατών μελών να επικυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, την ενοποιημένη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας

29.1.2007 - (COM(2006)0288 – C6‑0241/2006 – 2006/0103(CNS)) - *

Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων
Εισηγήτρια: Mary Lou McDonald

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για εξουσιοδότηση των κρατών μελών να επικυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, την ενοποιημένη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας

(COM(2006)0288 – C6‑0241/2006 – 2006/0103(CNS))

(Διαδικασία διαβούλευσης)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου (COM(2006)0288)[1],

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 42 σε συνδυασμό με την πρώτη πρόταση του πρώτου εδαφίου του άρθρου 300, παρ. 2 της Συνθήκης ΕΚ,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 300, παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο, της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με το οποίο κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C6‑0241/2006),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 51 και το άρθρο 83, παράγραφος 7, του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (A6‑0019/2007),

1.  εγκρίνει την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου όπως τροποποιήθηκε·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και.

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροποποιήσεις του Κοινοβουλίου
Τροπολογία 1 ΤΙΤΛΟΣ
Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για εξουσιοδότηση των κρατών μελών να επικυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, την ενοποιημένη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας	Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για εξουσιοδότηση των κρατών μελών να επικυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, τη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας
Αιτιολόγηση
Νέα διατύπωση που συμφωνήθηκε με το Συμβούλιο.
Τροπολογία 2 Αιτιολογική σκέψη 1
Η ενοποιημένη σύμβαση του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (εφεξής καλούμενη ΔΟΕ) για τη ναυτική εργασία εγκρίθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2006 από την ναυτιλιακή σύνοδο της Διεθνούς Διάσκεψης Εργασίας της ΔΟΕ που συγκλήθηκε στη Γενεύη.	Η σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (εφεξής καλούμενη ΔΟΕ) για τη ναυτική εργασία εγκρίθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2006 από την ναυτιλιακή σύνοδο της Διεθνούς Διάσκεψης Εργασίας της ΔΟΕ που συγκλήθηκε στη Γενεύη.
Αιτιολόγηση
Νέα διατύπωση που συμφωνήθηκε με το Συμβούλιο.
Τροπολογία 3 Άρθρο 1
Τα κράτη μέλη επιτρέπεται να επικυρώσουν την ενοποιημένη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της ΔΟΕ, η οποία εγκρίθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2006.	Τα κράτη μέλη επιτρέπεται να επικυρώσουν την σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της ΔΟΕ, η οποία εγκρίθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2006.
Αιτιολόγηση
Νέα διατύπωση που συμφωνήθηκε με το Συμβούλιο.

• [1]  Δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην ΕΕ.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Εισαγωγή

Η Σύμβασης του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) για τα πρότυπα ναυτικής εργασίας (στο εξής θα λέγεται η σύμβαση του 2006) εγκρίθηκε σχεδόν ομόφωνα στις 23 Φεβρουαρίου 2006 στη Γενεύη. Η σύμβαση αυτή συγκεντρώνει σε ένα ενιαίο κείμενο όλες τις ισχύουσες συμβάσεις και τις συστάσεις σχετικά με τη ναυτική εργασία που έχει εκδώσει η ΔΟΕ από το 1919· το κείμενο αυτό θα αποτελέσει το πρόπλασμα του πρώτου καθολικού κώδικα ναυτικής εργασίας.

Τώρα που εγκρίθηκε η σύμβαση, κρίνεται απαραίτητο να κινηθεί η ταχεία επικύρωση και εφαρμογή της τόσο στο κοινοτικό όσο και στο εθνικό επίπεδο.

Κρίνεται επίσης αναγκαίο να εξεταστεί το κοινοτικό νομικό πλαίσιο για τα κοινωνικά πρότυπα που ισχύουν για τους ναυτικούς με σκοπό να καταστεί ελκυστικότερο το επάγγελμα του ναυτικού και, μακροπρόθεσμα, να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή τεχνογνωσία σε αυτό τον τομέα.

Το 2006 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση για τα ελάχιστα πρότυπα της ναυτικής εργασίας στην οποία εξετάζει νομοθετικές προτάσεις με σκοπό να βελτιωθεί περαιτέρω η εφαρμογή των διεθνών προτύπων εργασίας για τους ναυτικούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά την εκπόνηση έκθεσης σχετικά με τη Σύμβαση του 2006, κρίνεται επίσης σκόπιμο να εκφρασθεί γνώμη για ορισμένα από τα θέματα που θίγονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής.

Ι. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ

1. Προώθηση ενός καθολικού κώδικα ναυτικής εργασίας και καινοτόμων μεθόδων

Η ενοποίηση των ισχυουσών συστάσεων της ΔΟΕ σε αυτό το ενιαίο κείμενο, το οποίο θα καταστεί πιο αποτελεσματικό και διαφανές, αναμένεται να αυξήσει το ποσοστό επικύρωσης της σύμβασης από τα κράτη μέλη της ΔΟΕ. Η ταχεία επικύρωση της σύμβασης του 2006 από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να ενθαρρύνει και άλλα κράτη να το πράξουν το συντομότερο δυνατόν και έτσι να παραγάγει πλήρως τα αποτελέσματά της και να οδηγήσει στον καθορισμό πιο ενιαίων κανόνων αναφοράς.

Η σύμβαση του 2006 διέπει τα πρότυπα εργασίας που ισχύουν για τα πληρώματα που εργάζονται σε πλοία ολικής χωρητικότητας 500 κόρων και άνω, τα οποία εκτελούν διεθνή δρομολόγια ή δρομολόγια μεταξύ λιμένων του εξωτερικού.

Η σύμβαση συγκεντρώνει ένα σύνολο διατάξεων ανά θεματική ενότητα, κάτω από πέντε διαφορετικούς τίτλους, και αποσκοπεί να εγγυηθεί αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και διαβίωσης στο πλοίο. Στον τίτλο 1, που περιλαμβάνει την υγεία, την εκπαίδευση, το ελάχιστο όριο ηλικίας, την πρόσληψη, καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις για τη ναυτική εργασία. Στον τίτλο 2, οι όροι απασχόλησης ορίζουν το περιεχόμενο της σύμβασης εργασίας, τα ωράρια εργασίας, την προστασία των μισθών, το δικαίωμα άδειας, τον επαναπατρισμό και τις αποζημιώσεις σε περίπτωση απώλειας του σκάφους. Ο τίτλος 3 έχει ως αντικείμενο την ενδιαίτηση στο πλοίο και ο τίτλος 4 την κοινωνική προστασία. Η σύμβαση ορίζει επίσης, στον τίτλο 5, τον τρόπο καταμερισμού των ευθυνών εφαρμογής της σύμβασης, δηλαδή εξασφαλίζει ότι τα κράτη σημαίας θα δημιουργήσουν ένα αξιόπιστο σύστημα εφαρμογής, που θα στηρίζεται σε κάποιο σύστημα πιστοποίησης, και ότι τα κράτη λιμένα και τα κράτη προέλευσης των ναυτικών θα μεριμνήσουν για την τήρηση των προτύπων της σύμβασης διενεργώντας τις ενδεδειγμένες επιθεωρήσεις. Μέσα σε κάθε τίτλο εμφανίζονται κανονισμοί και δύο σειρές προτύπων με ιεράρχηση, στα οποία ο κωδικός Α αντιστοιχεί στο υποχρεωτικό μέρος και ο κωδικός Β στο μη υποχρεωτικό μέρος, περιλαμβάνονται δε διατάξεις που θα βοηθήσουν στην ερμηνεία των υποχρεωτικών κανόνων.

Το ενδιαφέρον της σύμβασης έγκειται επίσης στους καινοτομικούς μηχανισμούς στο πλαίσιο της ΔΟΕ τους οποίους χρησιμοποιεί η ΔΟΕ για να επιτύχει πλήρη αποτελεσματικότητα του κειμένου. Καθιερώνει το πιστοποιητικό ναυτικής εργασίας και τη δήλωση ναυτικής εργασίας που βεβαιώνουν, εκτός αν αποδειχθεί το αντίθετο, την τήρηση των προδιαγραφών της Σύμβασης. Έτσι, χορηγείται στα πλοία ένα πιστοποιητικό από το κράτος του οποίου φέρουν τη σημαία, αφού εξακριβωθεί ότι οι συνθήκες εργασίας στο πλοίο τηρούν τους εθνικούς νόμους και τους κανονισμούς που απορρέουν από τη Σύμβαση. Στο πιστοποιητικό επισυνάπτεται δήλωση στην οποία αναφέρεται συνοπτικά η ισχύουσα εθνική νομοθεσία για έναν προκαθορισμένο κατάλογο τομέων που διέπονται από τη Σύμβαση. Με αυτές τις συνθήκες, το σύστημα πιστοποίησης που εγγυάται την τήρηση της Σύμβασης μπορεί να υπόκειται στον έλεγχο του κράτους λιμένα, το οποίο μπορεί, σε περίπτωση αμφιβολίας, να επιθεωρήσει τα πλοία (και να τα κρατήσει, εάν χρειαστεί) όχι μόνο για να διαπιστώσει εάν υπάρχουν ελλείψεις όσον αφορά την ασφάλεια ή την περιβαλλοντική προστασία αλλά και για λόγους που έχουν σχέση με τις συνθήκες απασχόλησης.

Για να μην αδικηθούν τα κράτη που επικύρωσαν τη Σύμβαση σε σχέση με εκείνα που δεν την επικύρωσαν, η ρήτρα «της μη ευνοϊκότερης μεταχείρισης» θα εξασφαλίζει ότι τα πλοία με σημαία κράτους που δεν επικύρωσε τη Σύμβαση δεν απολαμβάνουν ευνοϊκότερη μεταχείριση από τα πλοία με σημαία κράτους που την επικύρωσε. Η ρήτρα αυτή αναμένεται ότι θα εμποδίσει τον αθέμιτο ανταγωνισμό και θα ενθαρρύνει την καθολική σχεδόν επικύρωση της Σύμβασης.

Εξάλλου, η Σύμβαση δημιουργεί μια δομή ad hoc, την ειδική τριμερή επιτροπή, αποτελούμενη από εκπροσώπους της κάθε κυβέρνησης κράτους που επικύρωσε τη σύμβαση, από εκπροσώπους των εφοπλιστών και από εκπροσώπους των ναυτικών, με σκοπό να καθορίζει την εξέλιξη του νομοθετήματος λαμβάνοντας υπόψη την εφαρμογή των διατάξεών του.

2. Εξασφάλιση της απασχόλησης και κοινωνικών πρότυπων

Η ενοποιημένη σύμβαση του 2006 έρχεται να συμπληρώσει τις τρεις θεμελιώδεις ναυτικές συμβάσεις που εγκρίθηκαν υπό την αιγίδα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, τη σύμβαση SOLAS (για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα), τη σύμβαση MARPOL (για την αποφυγή ρύπανσης της θάλασσας από πλοία) και τη σύμβαση STCW για τα τυπικά προσόντα των ναυτικών. Αποτελεί τον τέταρτο πυλώνα του συνόλου διεθνών κανόνων που ρυθμίζουν τον τομέα της ναυτιλίας.

Η ενοποιημένη σύμβαση του 2006 αναμένεται να συμβάλει στη σταθεροποίηση του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, ο οποίος έχει να αντιμετωπίσει τον παγκόσμιο ανταγωνισμό και να μειώσει τη διπλή απόσταση που χωρίζει αφενός τους ευρωπαϊκούς φορείς από τρίτους φορείς και, αφετέρου, τις διάφορες σημαίες, η οποία ευνοεί εκ των πραγμάτων τα ναυτικά έθνη και τους κοινωνικά μειοδοτούντες οικονομικούς φορείς. Ασκείται, ως επακόλουθο, διαρκής πίεση με την απειλή απομάκρυνσης της δραστηριότητας προσλήψεων ναυτικών εις βάρος των ευρωπαϊκών θέσεων απασχόλησης, ακόμη και για τις ενδοκοινοτικές μεταφορές. Θα πρέπει να αναγνωριστεί ότι στις διεθνείς ναυτιλιακές μεταφορές τα οικονομικά ποσά που διακυβεύονται είναι πολύ μεγάλα, δεδομένων των μεγάλων διαφορών στο οικονομικό επίπεδο και στη νομοθεσία οι οποίες αντανακλώνται στο κόστος του εργατικού δυναμικού, δηλαδή στους μισθούς και στις κοινωνικοασφαλιστικές εισφορές.

Εξάλλου, η Επιτροπή θεωρεί ότι είναι σημαντικό να κατοχυρωθεί η ιδιότητα του ναυτικού στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης για να αποτραπούν αρνητικά φαινόμενα, όπως το κοινωνικό ντάμπινγκ που αδικεί τους ναυτικούς και τους εφοπλιστές που σέβονται τους ισχύοντες κανόνες, και για να καθοριστούν οι αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας. Η επικύρωση και η θέση σε ισχύ της Σύμβασης αντιπροσωπεύει μάλλον μια σημαντική συμβολή της ΕΕ στην προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας παγκοσμίως.

3. Ενίσχυση της ναυτικής ασφάλειας και της ελκυστικότητας του επαγγέλματος

Όπως έχει ήδη θίξει η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της 6ης Απριλίου 2001 το 80% των ναυτικών ατυχημάτων οφείλονταν σε ανθρώπινο σφάλμα. Επειδή οι αιτίες πρόκλησης ατυχημάτων είναι πολλαπλές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι είναι απαραίτητο να υπάρχουν ελάχιστα συνολικά κοινωνικά πρότυπα σε ένα συνεκτικό πλαίσιο το οποίο μέχρι σήμερα λείπει και ότι από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ η Σύμβαση θα παρατηρηθούν αξιοσημείωτα θετικά αποτελέσματα για τη ναυτική ασφάλεια.

Εξάλλου, έρευνα του BIMCO αποκαλύπτει ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση των εικοσιπέντε υπάρχει έλλειμμα κοινοτικών ναυτικών που φτάνει τα 17.000 άτομα. Η διαπίστωση αυτή απαιτεί να δοθούν οι δέουσες απαντήσεις από την πλευρά των δημόσιων αρχών και των οικονομικών φορέων σε ένα στρατηγικό τομέα όπως οι θαλάσσιες μεταφορές, που διεκπεραιώνει το 90% του παγκόσμιου εμπορίου και το 40% του ενδοκοινοτικού εμπορίου.

Ένα άλλο στοιχείο που συνδέεται με τον ανθρώπινο παράγοντα και θα πρέπει να εξεταστεί είναι η εκπαίδευση. Έχουν καταβληθεί προσπάθειες στον τομέα των τυπικών προσόντων με την αναγνώριση της εκπαίδευσης και με την ενσωμάτωση της σύμβασης STCW στο κοινοτικό δίκαιο. Και ακριβώς, τα τυπικά προσόντα και οι συνθήκες εργασίας λειτουργούν συμπληρωματικά. Πρέπει να προαγάγουμε το επάγγελμα του ναυτικού αναγνωρίζοντας την εκπαίδευση ποιότητας και καθιστώντας το επάγγελμα πιο ελκυστικό χάρη στην εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας και διαβίωσης. Είναι επιτακτική ανάγκη να καταστήσουμε ελκυστικότερο το επάγγελμα του ναυτικού για να αντιστρέψουμε αυτή την τάση μείωσης των επαγγελματικών δεξιοτήτων, που βλάπτει μακροπρόθεσμα τον τομέα της ναυτιλίας στο σύνολό του, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τον έλεγχο από το κράτος του λιμένα.

Γι’ αυτό το λόγο, θα πρέπει να αποτρέψουμε τις καταχρηστικές πρακτικές στα πλοία και να δημιουργήσουμε αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και διαβίωσης για τους ναυτικούς, ανεξαρτήτως της σημαίας του πλοίου και της ιθαγένειας του πληρώματος. Υπ’ αυτή την έννοια, η Σύμβαση μπορεί να συμβάλει στην εφαρμογή περισσότερο ομοιογενών όρων απασχόλησης προς όφελος των ναυτικών.

ΙΙ. ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Στο νομικό επίπεδο, η Επιτροπή πρέπει πρώτα να εξασφαλίσει στις διαπραγματεύσεις ότι η Σύμβαση και το κοινοτικό δίκαιο είναι συμβατά ώστε να αποφευχθεί κάθε εμπόδιο για την επικύρωση, ιδίως σε θέματα συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης. Έτσι, θεσπίστηκε μια ρήτρα διασφάλισης σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης για να διαφυλαχθεί η ύπαρξη του κοινοτικού καθεστώτος συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης. Θα πρέπει εξάλλου να εκδοθεί απόφαση του Συμβουλίου η οποία να εξουσιοδοτεί τα κράτη μέλη να επικυρώσουν τη Σύμβαση.

ΙΙΙ. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ

Η επικύρωση της σύμβασης του 2006 δεν πρέπει αυτή καθεαυτή να δημιουργήσει κανένα πρόβλημα καθώς όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και οι κοινωνικοί εταίροι, ήδη ψήφισαν το Φεβρουάριο 2006 υπέρ της σύμβασης στη Γενεύη.

Παρά ταύτα, υπάρχουν αρκετά ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν από την ΕΕ σε σχέση με τη σύμβαση του 2006 και μέτρα που μπορεί να εφαρμόσει η Κοινότητα σχετικά με τα πρότυπα της ναυτικής εργασίας. Η θέση της εισηγήτριας σε σχέση με την ανακοίνωση της Επιτροπής είναι η ακόλουθη:

1. Χρειάζεται να προσαρμοσθεί το κοινοτικό κεκτημένο με σκοπό την επικαιροποίηση των νομοθετημάτων που θίγονται άμεσα από τις διατάξεις της σύμβασης του 2006 (π.χ.: οι οδηγίες 1995/21[1] και 1999/95[2] ).

2. Πρέπει να θεσπισθεί νομοθεσία στους τομείς που διέπει η Σύμβαση οι οποίοι δεν καλύπτονται ή καλύπτονται μόνο εν μέρει από κοινοτική νομοθεσία (π.χ.: οι νομοθετικές ρυθμίσεις για τους πράκτορες επάνδρωσης, η υποχρέωση των απασχολουμένων να έχουν υπογράψει σύμβαση εργασίας).

3. Η σύμβαση του 2006 καθορίζει μόνο ελάχιστα πρότυπα και δεν αποκλείεται, σε κοινοτικό επίπεδο, τα πρότυπα αυτά να ενισχυθούν, να συμπληρωθούν ή να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής τους με τη θέσπιση συμπληρωματικών διατάξεων, που δεν προβλέπονται από τη ΔΟΕ. Η ΕΕ πρέπει να αναζητήσει με ποιό τρόπο μπορεί να προστατεύσει περισσότερο τα δικαιώματα και συμφέροντα των ναυτικών πέρα από τις διατάξεις της Σύμβασης.

4. Το μέρος Β της Σύμβασης πρέπει να γίνει υποχρεωτικό : Τοιουτοτρόπως θα εξασφαλισθεί μια πιο ομοιόμορφη εφαρμογή της Σύμβασης και θα μειωθούν οι αποκλίσεων μεταξύ των πιθανών ερμηνειών στο πλαίσιο της Ένωσης.

5. Θα ήταν χρήσιμο να προβλεφθεί μια δομή σε κοινοτικό επίπεδο, συμπληρωματική προς εκείνη της σύμβασης της ΔΟΕ, για να αντικατοπτριστεί ο τριμερής χαρακτήρας της επιτροπής παρακολούθησης που προβλέπεται από τη Σύμβαση (άρθρο ΧΙΙΙ).

Σ' ό, τι αφορά το σημείο 3 υπάρχει μια σειρά ειδικών μέτρων που θα μπορούσε να λάβει η ΕΕ. Το γεγονός ότι παρατηρείται μια τέτοια έλλειψη εργαζομένων στον τομέα δημιουργεί ερωτηματικά εν μέρει λόγω του άχθους με το οποίο επιβαρύνεται η κοινωνία αλλά και οι οικογένειες των ναυτικών. Πρέπει να προταθούν μηχανισμοί και προτάσεις που να προβλέπουν υποδομές επί των πλοίων φιλικές για τις οικογένειες των ναυτικών.

Επί πλέον, η ΕΕ θα μπορούσε να προσπαθήσει να αυξήσει τα ελάχιστα πρότυπα απασχόλησης και τους μισθούς για όλα τα σκάφη που ασκούν δραστηριότητα στα ύδατά της. Από την άποψη αυτή, θα συνιστούσαμε ένθερμα στην Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση για μια κοινοτική οδηγία για οχηματαγωγά πλοία[3].

IV. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Η γνώμη της εισηγήτριας είναι πως η σύμβαση του 2006, η οποία βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση εδώ και πέντε χρόνια, πρέπει να επικυρωθεί το συντομότερο δυνατόν.

Αυτό θα αναδείξει τον ηγετικό ρόλο της ΕΕ στο διεθνές προσκήνιο σε σχέση με τα πρότυπα εργασίας και θα στείλει ένα σημαντικό μήνυμα στον υπόλοιπο κόσμο. Επί πλέον, η επικύρωση της ΕΕ θα συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξη του στόχου μικτού φορτίου που απαιτείται για να αρχίσει να ισχύει η σύμβαση του 2006.

• [1]  Οδηγία 95/21/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Ιουνίου 1995, για την επιβολή, σχετικά με τη ναυσιπλοΐα που συνεπάγεται χρήση κοινοτικών λιμένων ή διέλευση από ύδατα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους, των διεθνών προτύπων για την ασφάλεια των πλοίων, την πρόληψη της ρύπανσης και τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας επί των πλοίων (έλεγχος του κράτους του λιμένα).
• [2]  Οδηγία 1999/95/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 1999, σχετικά με την επιβολή των διατάξεων περί των ωρών εργασίας των ναυτικών επί των πλοίων που καταπλέουν σε κοινοτικούς λιμένες.
• [3]  Τροποποιημένη πρόταση για κοινοτική οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τους όρους επάνδρωσης σκαφών τακτικών υπηρεσιών επιβατικών μεταφορών και πορθμείων που εκτελούνται μεταξύ κρατών μελών (COΜ(2000)0437).

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (19.12.2006)

προς την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων

σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για εξουσιοδότηση των κρατών μελών να επικυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, την ενοποιημένη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας
(COM(2006)0288 – C6‑0241/2006 – 2006/0103(CNS))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Στις 23 Φεβρουαρίου 2006, η 94η Σύνοδος της Διεθνούς Διάσκεψης της ΔΟΕ (Διεθνής Οργάνωσης Εργασίας) υιοθέτησε τη Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας, η οποία, όταν τεθεί σε ισχύ, θα αποτελεί εφεξής τον πρώτο παγκόσμιο κώδικα ναυτικής εργασίας.

Η Σύμβαση αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική, δεδομένου ότι ενοποιεί και τροποποιεί 65 περίπου διεθνή πρότυπα ναυτικής εργασίας που έχουν εγκριθεί από την ίδρυση της ΔΟΕ από το 1919 έως σήμερα, προωθώντας αξιοπρεπείς όρους διαβίωσης και εργασίας για τους ναυτικούς, καθώς και δικαιότερους όρους ανταγωνισμού για τους επιχειρηματίες και πλοιοκτήτες, ενώ υπολογίζεται ότι αφορά 1,2 εκατομμύρια ναυτικούς. Παράλληλα, με αυτόν τον τρόπο, αντιμετωπίζεται και το χαμηλό ποσοστό επικύρωσης μεγάλου αριθμού συμβάσεων στον τομέα της ναυτικής εργασίας, αφού τα διάφορα κράτη έχουν επικυρώσει έως σήμερα μόνο μέρος αυτών των διεθνών προτύπων ναυτικής εργασίας ανάλογα με τα συμφέροντα τους.

Η Σύμβαση αυτή θα τεθεί σε ισχύ από τη στιγμή της επικύρωσής της από 30 τουλάχιστον κράτη που θα πρέπει να αντιπροσωπεύουν συνολικά τουλάχιστον το 33% της συνολικής χωρητικότητας του παγκόσμιου εμπορικού στόλου.

Α. Αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και διαβίωσης

Η Σύμβαση περιέχει γενικές υποχρεώσεις ως προς τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις αρχές (Άρθρο ΙΙΙ) που πρέπει να διέπουν τη ναυτική εργασία και τα κοινωνικά δικαιώματα (Άρθρο ΙV) με συγκεκριμένους κανόνες και κατευθυντήριες γραμμές εφαρμογής τους, σε πέντε θεματικές ενότητες - Τίτλοι :

1.        Ελάχιστες απαιτήσεις άσκησης ναυτικού επαγγέλματος (επί του σκάφους)

2.        Εργασιακές συνθήκες και όροι απασχόλησης

3.        Συνθήκες διαμονής και ενδιαίτησης

4.        Κοινωνική προστασία

5.        Συμμόρφωση, εφαρμογή και καταμερισμός των ευθυνών εφαρμογής των προτύπων

Θέματα λοιπόν, όπως όροι απασχόλησης και εργασίας, υγεία, εκπαίδευση, ασφάλεια, ελάχιστη ηλικία, ναυτολόγηση, πρόσληψη, ωράριο εργασίας, προστασία μισθών, δικαίωμα άδειας, επαναπατρισμός, ενδιαίτηση επί του σκάφους, κοινωνική προστασία, καλύπτονται από τις διατάξεις της Σύμβασης.

Η Σύμβαση αφορά τα πρότυπα εργασίας που ισχύουν για τα πληρώματα που εργάζονται σε πλοία χωρητικότητας 500 κόρων και άνω και εκτελούν διεθνή δρομολόγια (μεταξύ λιμένα της χώρας σημαίας και λιμένων του εξωτερικού) ή δρομολόγια μεταξύ λιμένων του εξωτερικού (αποκλειστικά δηλαδή εκτός λιμένων της χώρας σημαίας).

Β. Πρόληψη του αθέμιτου ανταγωνισμού

Η Σύμβαση με τον τρόπο αυτό διασφαλίζει παράλληλα τις συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού. Με τη ρήτρα «μη ευνοϊκότερης μεταχείρισης» θα παρεμποδίζονται τα πλοία που φέρουν σημαία κρατών που δεν έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση να απολαμβάνουν ευνοϊκότερη μεταχείριση από πλοία που φέρουν σημαία κράτους που έχει επικυρώσει τη Σύμβαση. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται προστασία στους στόλους των κρατών που επικυρώνουν τη Σύμβαση, προσφέρονται αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας στους ναυτικούς και αποτρέπεται το κοινωνικό ντάμπινγκ που αδικεί τους ναυτικούς και τις ναυτικές επιχειρήσεις που εφαρμόζουν ήδη αξιοπρεπή πρότυπα ναυτικής εργασίας βάσει των εθνικών νομοθεσιών. Οι διατάξεις αυτές κρίνονται ευεργετικές για την αποτροπή του κινδύνου της μείωσης των προσλήψεων ευρωπαίων ναυτικών εις βάρος των ευρωπαϊκών θέσεων απασχόλησης, δεδομένων των μεγάλων υπαρχουσών διαφορών ως προς τις απολαβές και τις κοινωνικοοικονομικές εισφορές ναυτικών προερχόμενων από κράτη όπου το κόστος του ναυτικού εργατικού δυναμικού παρουσιάζεται εξαιρετικά χαμηλό.

Γ. Ευθύνες εφαρμογής

Ο τρόπος καταμερισμού των ευθυνών εφαρμογής της Σύμβασης στόχο έχει να εξασφαλίσει αποτελεσματική και αξιόπιστη εφαρμογή των ναυτικών προτύπων, με τη δημιουργία συστήματος πιστοποίησης από τα κράτη λιμένα και τα κράτη προέλευσης των ναυτικών σχετικά με την τήρηση των προτύπων της Σύμβασης και τη διενέργεια των απαραίτητων ενδεδειγμένων επιθεωρήσεων.

Καινοτομία αποτελεί η καθιέρωση του πιστοποιητικού και της δήλωσης ναυτικής εργασίας που επιβεβαιώνουν την τήρηση των προτύπων της Σύμβασης. Έτσι κάθε πλοίο διαθέτει ένα πιστοποιητικό από το κράτος της σημαίας του, εφόσον τηρεί τους εθνικούς κανόνες που απορρέουν από τις διατάξεις της Σύμβασης. Το πιστοποιητικό συνοδεύεται και από τη δήλωση η οποία περιγράφει την εθνική νομοθεσία εφαρμογής των προτύπων της Σύμβασης. Το σύστημα αυτό δύναται να υπαχθεί στον έλεγχο του κράτους λιμένα (επιθεώρηση και δυνητική κράτηση σε περίπτωση αμφιβολιών μη σεβασμού των προτύπων).

Δ. Μεταφορά στην κοινοτική έννομη τάξη

Το κείμενο της Σύμβασης καλύπτει μεγάλο πεδίο θεμάτων και πολιτικών που βάσει της κοινοτικής δικανικής τάξης είτε υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Κοινότητας (π.χ. συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης) είτε στα πλαίσια των συντρεχουσών αρμοδιοτήτων μεταξύ Κοινότητας και κρατών μελών όπως είναι η πλειοψηφία των διατάξεων της Σύμβασης (π.χ. συνθήκες εργασίας, ισότητα και μη εισαγωγή διακρίσεων, προστασία της υγείας, υγειονομική περίθαλψη κ.ά.). Για τις διατάξεις της Σύμβασης που εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Κοινότητας, το Συμβούλιο εκδίδει απόφαση η οποία επιτρέπει στα κράτη μέλη να τις επικυρώσουν προς το συμφέρον της Κοινότητας.

Ε. Θέσεις της εισηγήτριας

Η εισηγήτρια χαιρετίζει την υπογραφή της Σύμβασης, η οποία συμβάλλει στη διασφάλιση των βασικών εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων των ναυτικών, την αξιοπρεπή τους διαβίωση, την προαγωγή του ναυτικού επαγγέλματος, την ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση. Ειδικά για την ευρωπαϊκή ναυτιλία είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη να καταστεί το επάγγελμα του ναυτικού πιο ελκυστικό αφού τα τελευταία έτη παρατηρείται ανησυχητική έλλειψη ναυτικού προσωπικού (έλλειψη 17.000 κοινοτικών ναυτικών).

Η εισηγήτρια, θέλοντας να εξασφαλισθεί η απαραίτητη νομική ασφάλεια και η αποφυγή παρερμηνειών, προτείνει να γίνει σαφές στην αρχική πρόταση της Επιτροπής ότι το Συμβούλιο στην πρόταση απόφασης επιτρέπει στα κράτη μέλη να επικυρώσουν τις διατάξεις εκείνες της Σύμβασης, όπου η Κοινότητα διαθέτει βάσει των κοινοτικών Συνθηκών αρμοδιότητα.

Η εισηγήτρια εκφράζει την ικανοποίησή της για την εκκίνηση από την Επιτροπή της διαδικασίας διαβούλευσης των κοινωνικών εταίρων με στόχο τη συμβολή τους στην καλύτερη δυνατή ενσωμάτωση της Σύμβασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τονίζει δε, ότι η διαδικασία επικύρωσης μίας τέτοιας Σύμβασης με την πολλαπλότητα και ποικιλία θεμάτων και εμπλεκόμενων φορέων (κοινωνικοί εταίροι, φορείς, εθνικά κοινοβούλια) καθώς και ο μεγάλος αριθμός των συμβαλλομένων μερών, δεν πρέπει να περιορισθεί σε στενά χρονικά περιθώρια. Για να δοθεί λοιπόν ο απαραίτητος χρόνος μιας ολοκληρωμένης διαδικασίας επικύρωσης, η εισηγήτρια αντιπροτείνει σε σχέση με την πρόταση της Επιτροπής να δοθεί μεγαλύτερη χρονική διάρκεια και η έναρξη των επικυρώσεων από τα κράτη μέλη να αρχίσει να λαμβάνει χώρα το αργότερο έως την 31η Δεκεμβρίου 2010.

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Η Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού καλεί την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να ενσωματώσει στην έκθεσή της τις ακόλουθες τροπολογίες:

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογίες του Κοινοβουλίου
Τροπολογία 1 Τίτλος
Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για εξουσιοδότηση των κρατών μελών να επικυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, την ενοποιημένη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας	Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για εξουσιοδότηση των κρατών μελών να επικυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, την Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας, 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας
Αιτιολόγηση
Ο τίτλος της πρότασης πρέπει να είναι σύμφωνος με την τελική επίσημη διατύπωση του τίτλου της Σύμβασης.
Τροπολογία 2 Αιτιολογική σκέψη 1
(1)       Η ενοποιημένη σύμβαση του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (εφεξής καλούμενη ΔΟΕ) για τη ναυτική εργασία εγκρίθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2006 από την ναυτιλιακή σύνοδο της Διεθνούς Διάσκεψης Εργασίας της ΔΟΕ που συγκλήθηκε στη Γενεύη.	(1)       Η Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας, 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (εφεξής καλούμενη ΔΟΕ) για τη ναυτική εργασία εγκρίθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2006 από την ναυτιλιακή σύνοδο της Διεθνούς Διάσκεψης Εργασίας της ΔΟΕ που συγκλήθηκε στη Γενεύη.
Αιτιολόγηση
Ο τίτλος της πρότασης πρέπει να είναι σύμφωνος με την τελική επίσημη διατύπωση του τίτλου της Σύμβασης.
Τροπολογία 3 Άρθρο 1
Τα κράτη μέλη επιτρέπεται να επικυρώσουν την ενοποιημένη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της ΔΟΕ, η οποία εγκρίθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2006.	Τα κράτη μέλη επιτρέπεται να επικυρώσουν, για τα τμήματα που εμπίπτουν στην κοινοτική αρμοδιότητα, τη Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας, 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, η οποία εγκρίθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2006.
Αιτιολόγηση
Οι περισσότερες από τις διατάξεις της Σύμβασης αφορούν αρμοδιότητες τις οποίες ασκούν από κοινού η Κοινότητα και τα κράτη μέλη. Η Σύμβαση επίσης περιέχει ρητές διατάξεις σε τομείς που είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της Κοινότητας. Από νομική άποψη, τα κράτη μέλη δεν είναι ελεύθερα να κυρώσουν μια διεθνή σύμβαση η οποία αφορά τομείς αποκλειστικής κοινοτικής αρμοδιότητας. Η άδεια για κύρωση αφορά μόνο τους τομείς αυτούς.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για εξουσιοδότηση των κρατών μελών να επικυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, την ενοποιημένη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας
Έγγραφα αναφοράς	COM(2006)0288 – C6-0241/2006 – 2006/0103(CNS)
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας	EMPL
Γνωμοδότηση της   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	TRAN 5.9.2006
Ενισχυμένη συνεργασία - ημερομηνία αναγγελίας στην ολομέλεια
Συντάκτης(τρια) γνωμοδότησης   Ημερομηνία ορισμού	Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου 5.9.2006
Συντάκτης(τρια) γνωμοδότησης που αντικαταστάθηκε
Εξέταση στην επιτροπή	23.11.2006		18.12.2006
Ημερομηνία της έγκρισης	19.12.2006
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	43 0 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Gabriele Albertini, Robert Atkins, Inés Ayala Sender, Etelka Barsi-Pataky, Paolo Costa, Michael Cramer, Arūnas Degutis, Christine De Veyrac, Petr Duchoň, Saïd El Khadraoui, Emanuel Jardim Fernandes, Roland Gewalt, Luis de Grandes Pascual, Mathieu Grosch, Ewa Hedkvist Petersen, Stanisław Jałowiecki, Georg Jarzembowski, Dieter-Lebrecht Koch, Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου, Jörg Leichtfried, Bogusław Liberadzki, Eva Lichtenberger, Erik Meijer, Robert Navarro, Seán Ó Neachtain, Josu Ortuondo Larrea, Willi Piecyk, Reinhard Rack, Gilles Savary, Renate Sommer, Dirk Sterckx, Ulrich Stockmann, Gary Titley, Γεώργιος Τούσσας, Armando Veneto, Marta Vincenzi, Corien Wortmann-Kool, Roberts Zīle
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	Zsolt László Becsey, Johannes Blokland, Nathalie Griesbeck, Zita Gurmai, Anne E. Jensen, Sepp Kusstatscher, Zita Pleštinská, Vladimír Remek
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία
Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνο γλώσσα)

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για εξουσιοδότηση των κρατών μελών να επικυρώσουν, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, την ενοποιημένη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας
Έγγραφα αναφοράς	COM(2006)0288 – C6-0241/2006 – 2006/0103(CNS)
Ημερομηνία κλήσης του ΕΚ προς γνωμοδότηση	17.7.2006
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	EMPL 5.9.2006
Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ές)   Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	TRAN 5.9.2006
Εισηγητής(ές)   Ημερομηνία ορισμού	Mary Lou McDonald 10.7.2006
Εξέταση στην επιτροπή	22.11.2006		23.1.2007
Ημερομηνία έγκρισης	24.1.2007
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	42 1 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jan Andersson, Alexandru Athanasiu, Roselyne Bachelot-Narquin, Jean-Luc Bennahmias, Herbert Bösch, Iles Braghetto, Philip Bushill-Matthews, Milan Cabrnoch, Alejandro Cercas, Derek Roland Clark, Luigi Cocilovo, Jean Louis Cottigny, Proinsias De Rossa, Richard Falbr, Carlo Fatuzzo, Ilda Figueiredo, Joel Hasse Ferreira, Roger Helmer, Stephen Hughes, Ona Juknevičienė, Jan Jerzy Kułakowski, Jean Lambert, Raymond Langendries, Elizabeth Lynne, Mary Lou McDonald, Thomas Mann, Mario Mantovani, Ana Mato Adrover, Μαρία Ματσούκα, Ria Oomen-Ruijten, Csaba Őry, Siiri Oviir, Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, Pier Antonio Panzeri, Jacek Protasiewicz, José Albino Silva Peneda
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	Françoise Castex, Pedro Guerreiro, Richard Howitt, Gabriele Stauner, Patrizia Toia, Γεώργιος Τούσσας, Tadeusz Zwiefka
Ημερομηνία κατάθεσης	5.2.2007
Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα)