SPRAWOZDANIE w sprawie przyszłości zawodowej piłki nożnej w Europie

13.2.2007 - (2006/2130 (INI))

Komisja Kultury i Edukacji
Sprawozdawca: Ivo Belet

Sprostowania/Addenda

• ERR01 (PDF - 98 KB)
• ERR01 (DOC - 37 KB)

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie przyszłości zawodowej piłki nożnej w Europie

(2006/2130 (INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając raport helsiński oraz deklarację z Nicei w sprawie szczególnych cech sportu i jego społecznej roli w Europie,

–   uwzględniając artykuły 16 oraz III-182 Traktatu ustanawiającego konstytycję dla Europy (traktat konstytucyjny),

–   uwzględniając inicjatywę prezydencji brytyjskiej dotyczącą europejskiej piłki nożnej, której wynikiem był „Independent European Sport Review 2006” („Niezależny przegląd sportu europejskiego 2006”),

–   uwzględniając orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (Trybunału Sprawiedliwości), Sądu Pierwszej Instancji oraz decyzje Komisji w sprawach związanych ze sportem,

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji oraz opinie Komisji Gospodarczej i Monetarnej, Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz Komisji Prawnej (A6‑0036/2007),

A.  mając na uwadze, że Komisja w raporcie helsińskim podkreśliła potrzebę współpracy między organami zarządzającymi piłką nożną a organami publicznymi w celu dobrego zarządzania tą dyscypliną,

B.  mając na uwadze, że europejski sport, a w szczególności piłka nożna, stanowi nieodłączną część tożsamości i kultury europejskiej oraz europejskiego poczucia obywatelstwa, a europejski model piłki nożnej, charakteryzujący się otwartymi rozgrywkami sportowymi w ramach struktury piramidalnej, w której setki tysięcy klubów amatorskich oraz miliony ochotników i zawodników tworzą podstawę dla znajdujących się na szczycie klubów zawodowych, jest wynikiem ugruntowanej tradycji demokratycznej i obywatelskiego wsparcia we Wspólnocie jako całości;

C.  mając na uwadze, że piłka nożna pełni istotną rolę społeczną oraz edukacyjną i jest skutecznym narzędziem służącym integracji społecznej i dialogowi wielokulturowemu oraz narzędziem zwalczania dyskryminacji, walki z nietolerancją, rasizmem i przemocą oraz mając na uwadze, że zawodowe kluby i ligi piłkarskie odgrywają także bardzo istotną rolę społeczną i kulturową w swoim środowisku lokalnym i krajowym,

D.  mając na uwadze, że zawodowa piłka nożna ma wymiar zarówno gospodarczy, jak i pozagospodarczy,

E.  mając na uwadze, że eksploatacja młodych zawodników, korupcja oraz fakt, że kluby, często wskutek zmiany właściciela, kierują się wyłącznie materialnymi pobudkami, stanowią zagrożenia dla społecznej roli piłki nożnej,

F.  mając na uwadze, że ekonomiczne aspekty zawodowej piłki nożnej podlegają prawu wspólnotowemu, a orzecznictwo uwzględnia specyfikę sportu oraz rolę społeczną i edukacyjną piłki nożnej w Europie,

G.  mając na uwadze, że w związku z tym to krajowe i europejskie władze polityczne i sportowe odpowiadają za zapewnienie, by zastosowanie prawa wspólnotowego do zawodowej piłki nożnej nie zagrażało realizacji jej społeczno-kulturowych celów, poprzez opracowanie odpowiednich ram prawnych,

H.  mając na uwadze, że wobec rosnącego znaczenia sportu w poszczególnych obszarach polityki Unii Europejskiej (swoboda przemieszczania się, uznawanie kwalifikacji, konkurencja, polityka zdrowotna i audiowizualna) podjęto decyzję o włączeniu go jako dziedziny kompetencji UE do traktatu konstytucyjnego (art. 16, art. III-182); mając na uwadze poza tym, że traktat konstytucyjny nie został przyjęty przez ogół państw członkowskich i że sama deklaracja nicejska w sprawie sportu w UE nie wystarcza do reagowania na obecne problemy, przekraczające wymiar państwowy i wymagające w związku z tym rozwiązań o zasięgu europejskim,

I.  mając na uwadze, że coraz większa profesjonalizacja i komercjalizacja sportu w ogóle, a piłki nożnej w szczególności, sprawiła, że prawo wspólnotowe jest o wiele bardziej odpowiednie w tym zakresie, co widoczne jest w rosnącej liczbie spraw toczących się przed Trybunałem Sprawiedliwości oraz w Komisji, a także mając na uwadze, że

- znacznie nasilił się przez to problem niepewności prawnej, a sektor coraz częściej uznaje podejście oparte wyłącznie na traktowaniu spraw indywidualnie za niewłaściwe, co udokumentowane jest także przez studium zamówione przez pewną liczbę ministerstw sportu w państwach członkowskich, a opublikowane niedawno pod tytułem Independent European Sport Review 2006,

- nie jest jasne, na przykład, czy zasada UEFA mówiąca o tym, że drużyny muszą liczyć w swoim składzie minimalną liczbę zawodników krajowych, który to przepis jest niezwykle ważny dla rozwoju młodzieży, byłaby uznana przez Trybunał Sprawiedliwości za zgodny z art. 12 Traktatu WE,

J.  mając na uwadze, że nasilił się przez to problem niepewności prawnej, a sektor coraz częściej uznaje podejście oparte wyłącznie na traktowaniu spraw indywidualnie za niewłaściwe,

K.  mając na uwadze, że brak pewności prawnej skutkuje tym, iż nie wiadomo, jak daleko posunięta jest niezależność organizacji autonomicznych, takich jak UEFA oraz związki krajowe, a także w jakim stopniu przy wypełnianiu przepisów wewnętrznych i zasad regulacyjnych wiążące są dla nich podstawowe zasady prawa wspólnotowego, takie jak swoboda poruszania się, niedyskryminacja i zasady konkurencji,

L.  mając na uwadze, że niepewność prawna stanowi problem nie tylko z punktu widzenia ekonomicznego, ale także w wymiarze społecznej, kulturalnej i edukacyjnej roli piłki nożnej, a równocześnie zmniejsza zainteresowanie kibiców oraz wysiłki zmierzające do poprawy kibicowania oraz zmniejsza znaczenie zasady fair play;

M.  mając na uwadze, że podjęta została decyzja o włączeniu sportu do traktatu konstytucyjnego jako dziedziny, w której UE posiada kompetencje (art. 16 oraz III-182) w celu nadania UE uprawnień umożliwiających rozwijanie jego europejskiego wymiaru,

N.  mając na uwadze, że zawodowy futbol nie funkcjonuje jak typowy sektor gospodarki oraz mając na uwadze, że zawodowe kluby piłkarskie nie mogą funkcjonować na takich samych warunkach rynkowych jak inne sektory gospodarcze z powodu wzajemnej zależności między rywalizującymi drużynami a równowagą konkurencyjną potrzebną do zachowania niepewności wyniku, a także mając na uwadze, że różne jego podmioty, w tym kibice, zawodnicy, kluby, ligi i związki, działają inaczej niż normalni konsumenci lub przedsiębiorstwa,

O.  mając na uwadze, że przyszłości zawodowej piłki nożnej w Europie zagraża zwiększająca się koncentracja dóbr ekonomicznych i zdolności sportowych,

P.  mając na uwadze, że rosnące znaczenie dochodów z transmisji jako części całkowitych dochodów klubów narusza równowagę konkurencyjną między klubami z różnych krajów, jako że dochody te w znacznej mierze zależą od wielkości krajowych rynków nadawczych,

Q.  mając na uwadze, że rosnące znaczenie dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży praw do retransmisji może naruszyć równowagę konkurencji między klubami z poszczególnych krajów, gdyż dochody te w dużej mierze zależą od wielkości krajowych rynków nadawczych, a także mając na uwadze, że praktyka polegająca na indywidualnym sprzedawaniu praw do transmisji w niektórych ligach stoi w sprzeczności z zasadą solidarności i grozi całkowitym zniszczeniem równowagi konkurencyjnej,

R.  mając na uwadze, że przez dziesięciolecia zawodowy futbol zyskał coraz bardziej międzynarodowy charakter, a jednocześnie podlegał różnym międzynarodowym przepisom prawnym,

S.  mając na uwadze, że rozbieżne krajowe przepisy oraz kryteria licencyjne w Europie powodują nierówne warunki konkurencji pod względem gospodarczym i prawnym, oraz że sytuacja ta stanowi poważną przeszkodę dla wolnej i uczciwej konkurencji sportowej między drużynami w ligach europejskich, a więc również między drużynami narodowymi,

T.  mając na uwadze, że uczestnictwo kobiet w sporcie w ogóle jest nadal o wiele niższe niż mężczyzn, mając na uwadze, że kobiety nie są w wystarczającym stopniu reprezentowane w decyzyjnych organach sportowych oraz że nadal spotyka się przypadki dyskryminacji ze względu na płeć w wynagradzaniu profesjonalnych sportowców,

U.  mając na uwadze, że pomimo pozytywnego skutku, który orzeczenie w sprawie Bosmana z 1995 r. wywarło na umowy z zawodnikami oraz mobilność piłkarzy – chociaż wiele problemów społecznych i związanych z zatrudnieniem pozostaje do rozwiązania – to pociągnęło jednocześnie za sobą szkodliwe skutki dla sportu, przyczyniając się do zwiększenia zdolności najbogatszych klubów do podpisywania umów z najlepszymi piłkarzami, umacniając związek między władzą finansową i sukcesem sportowym, stwarzając korzystne warunki do narastania spirali inflacyjnej zarobków zawodników i wreszcie zmniejszając szanse piłkarzy wyszkolonych przez kluby lokalne do ujawnienia swojego talentu na najwyższych szczytach, a także zmniejszając solidarność między sportem zawodowym i amatorskim,

V.  mając na uwadze, że wiele działań o charakterze przestępczym (ustawianie meczów, korupcja itd.) jest skutkiem spirali wydatków, inflacji pensji oraz będącego ich następstwem kryzysu finansowego, w obliczu którego stoi wiele klubów,

W.  mając na uwadze, że Komisja potwierdziła w oficjalnej decyzji zgodność łącznej sprzedaży praw medialnych z prawem WE dotyczącym konkurencji,

Kontekst ogólny

1.  podkreśla przywiązanie do europejskiego modelu piłki nożnej, który charakteryzuje się symbiotycznym współistnieniem amatorskiej i zawodowej piłki nożnej;

2.  podkreśla znaczenie wzajemnie powiązanych piramidalnych krajowych struktur europejskiego futbolu, które umożliwiają rozwój talentów i prowadzenie rozgrywek na najniższym szczeblu, gdyż ligi i rozgrywki krajowe są również drogą do rozgrywek na szczeblu europejskim i należy znaleźć właściwą równowagę pomiędzy krajowymi podstawami gry a poziomem europejskim, tak aby umożliwić skuteczną współpracę lig i związków piłki nożnej;

3.  uznaje potrzebę wspólnych działań ze strony europejskich i krajowych organów zarządzających piłką nożną oraz europejskich i krajowych władz politycznych na wielu szczeblach w celu przeciwdziałania niektórym negatywnym zmianom, takim jak nadmierna komercjalizacja i nieuczciwa konkurencja klubów, aby zapewnić pozytywną przyszłość zawodowej piłki nożnej charakteryzującej się fascynującymi rozgrywkami, wysokim stopniem identyfikacji kibiców z ich klubami oraz szerokim dostępem społeczeństwa do rozgrywek np. poprzez wprowadzenie specjalnych cen biletów dla młodzieży oraz rodzin, zwłaszcza na najważniejsze mecze międzynarodowe;

4.  z zadowoleniem przyjmuje zalecenia zawarte w „Niezależnym przeglądzie sportu europejskiego 2006” i wzywa państwa członkowskie, organy zarządzające piłką nożną oraz Komisję do kontynuowania w przygotowywanej białej księdze zapoczątkowanych przez Prezydencję Brytyjską wysiłków, których celem jest sprostanie potrzebie działań naprawczych przez rozważenie zasad i głównych zaleceń tego przeglądu;

5.  wyraża pragnienie, aby uniknąć kształtowania przyszłości zawodowej piłki nożnej w Europie za pomocą decyzji sądowych, i aby stworzyć większą pewność prawną;

6.  zgadza się z podstawową zasadą, według której ekonomiczne aspekty zawodowego sportu wchodzą w zakres Traktatu WE, biorąc pod uwagę specyfikę sportu, jak to zostało określone w deklaracji z Nicei i uważa, że w tym kontekście istotne ograniczające skutki decyzji sportowych, które spowodowały trudną sytuację ekonomiczną, są zgodne z prawodawstwem UE, pod warunkiem, że były one proporcjonalne i konieczne dla kontynuowania ochrony charakteru i celu sportu;

7.  wzywa Komisję do opracowania wytycznych dotyczących stosowania tej zasady oraz do rozpoczęcia procesu konsultacji z władzami europejskiej piłki nożnej, mającego na celu opracowanie formalnego porozumienia ramowego między UE i organami zarządzającymi piłką nożną;

8.  jest zdania, że chociaż w traktacie WE nie określono szczegółowych kompetencji legislacyjnych, zawiera on szereg instrumentów, które mogłyby zostać wykorzystane w ramach planu działań, na przykład:

- dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące kwestii udzielania licencji zawodnikom spoza UE, ochrony juniorów i roli agentów piłkarskich;

- zwolnienia grupowe w odniesieniu do różnych aspektów prawa konkurencji, na przykład umów sprzedaży praw, subwencji;

- dyrektywy Komisji na podstawie art. 211 traktatu w sprawie zakresu stosowania prawa konkurencji; w tym kontekście należałoby zbadać, w jakim zakresie organizacje sportowe świadczą usługi w ogólnym interesie gospodarczym w rozumieniu art. 86 traktatu;

- mechanizm dialogu społecznego, w szczególności w odniesieniu do kwestii praw zawodników;

- zalecenia skierowane do państw członkowskich dotyczące eliminacji różnic krajowych (na przykład na rzecz centralnych systemów sprzedaży praw);

- ramowe decyzje Rady, na przykład w sprawie przeciwdziałania niektórym rodzajom przestępczości;

9.  zwraca się do Komisji o włączenie, we współpracy z Parlamentem, państwami członkowskimi, europejskimi i krajowymi organami zarządzającymi piłką nożną oraz innymi zainteresowanymi stronami, zasad i zaleceń zawartych w niniejszej rezolucji do przyszłej białej księgi, oraz o ustalenie planu działania na rzecz europejskiego sportu w ogóle, a piłki nożnej w szczególności, określającego kwestie, które Komisja powinna rozwiązać, oraz instrumenty prawne, które należy zastosować (dyrektywy, wytyczne, wyłączenia grupowe, zalecenia) w celu stworzenia pewności prawnej i równych warunków konkurencji;

10.  zwraca się do Komisji o dalsze prowadzenie ustrukturyzowanego dialogu z organami zarządzającymi piłką nożną i innymi zainteresowanymi stronami w celu rozwiązania problemu niepewności prawnej;

11.  z zadowoleniem przyjmuje sukces piłki nożnej kobiet w Europie oraz wielkie zainteresowanie tą dyscypliną, podkreśla również jej rosnące znaczenie społeczne;

Zarządzanie

12.  wzywa wszystkie organy zarządzające piłką nożną do lepszego określenia i skoordynowania ich kompetencji, obowiązków, funkcji i procedur decyzyjnych w celu zwiększenia poziomu ich demokracji, przejrzystości i legalności dla dobra całego sektora piłkarskiego; zachęca Komisję do określenia warunków wspierania uzasadnionej samoregulacji przy należytym uwzględnianiu ustawodawstwa krajowego oraz wsparciu finansowym dla federacji i związków, których celem jest kształcenie i rozwijanie talentów młodych piłkarzy i zachowywanie drużyn krajowych;

13.  wzywa UEFA, aby w krąg odpowiednich podmiotów konsultowanych przy procesie decyzyjnym włączyła organizacje przedstawicielskie takie jak FIFPro oraz Forum Klubów Europejskich, a także Europejską Ligę Zawodowej Piłki Nożnej;

14.  uważa, że poprawa zarządzania prowadząca do większego uzgodnienia samoregulacji na poziomie krajowym i europejskim ograniczy tendencję polegającą na odwoływaniu się do Komisji i Trybunału Sprawiedliwości;

15.  uważa, że nawet jeśli organy zarządzające sportem mogą mieć uzasadnione pragnienie obrony swoich własnych procedur sportowych, to odwołanie się do sądów cywilnych w przypadkach nieuzasadnionych z punktu widzenia sportowego nie może być karane środkami dyscyplinarnymi, i potępia w związku z tym arbitralne decyzje FIFA;

16.  nalega na FIFA, aby we współpracy z Komisją oraz krajowymi organami zarządzającymi dokonała przeglądu swojego statutu w celu stworzenia równowagi pomiędzy uzasadnionym prawem wszelkich działaczy sportowych do odwoływania się do sądów cywilnych a normalnym odbywaniem się zawodów;

17.  utrzymuje, że zasada proporcjonalności ma zasadnicze znaczenie dla wszystkich organów zarządzających piłką nożną przy korzystaniu przez nie z uprawnień do samoregulacji i zwraca si e do Komisji o zagwarantowanie stosowania tej zasady w sprawach sądowych dotyczących sportu;

18.  wzywa FIFA do zwiększenia wewnętrznej demokracji oraz przejrzystości struktur;

19.  uważa, że sprawa Charleroi rozpatrywana obecnie przed Trybunałem Sprawiedliwości może poważnie osłabić szanse małych i średnich krajowych związków piłki nożnej na uczestnictwo w zawodach międzynarodowych i zagrozić kluczowym inwestycjom w futbol na niższym szczeblu dokonywanym przez związki krajowe; w tym względzie uważa, że kluby powinny nieodpłatnie udostępniać swych zawodników na potrzeby gry w drużynie narodowej; zachęca UEFA i FIFA, aby wspólnie z klubami europejskimi osiągnęły porozumienie w sprawie opracowania i wprowadzenia systemu zbiorowych ubezpieczeń;

20.  popiera system przyznawania przez UEFA licencji klubom, który ma na celu zapewnienie równych warunków konkurencji między klubami i przyczynienie się do ich stabilności finansowej, oraz wzywa UEFA do dalszego usprawniania tego systemu w celu zagwarantowania przejrzystości finansowej i właściwego zarządzania;

21.  zaleca utworzenie niezależnego organu nadzorczego, którego głównym celem byłoby monitorowanie finansowej i handlowej działalności klubów europejskich, a także czuwanie nad przestrzeganiem przez nie kryteriów przejrzystości finansowej i właściwego zarządzania; organ ten informowałby o swojej działalności, publikując roczne sprawozdanie;

22. zaleca przeprowadzenie przez krajowe i europejskie władze polityczne i sportowe energicznej kampanii mającej na celu wprowadzenie większej przejrzystości w europejskiej zawodowej piłce nożnej i lepszego nią zarządzania;

23.  popiera wysiłki zmierzające do ochrony uczciwości gry poprzez wykluczenie konfliktu interesów między głównymi zainteresowanymi stronami w klubach lub organach zarządzających;

24.  wzywa Komisję do zastanowienia się nad wprowadzeniem europejskiego statusu prawnego dla ekonomicznych przedsiębiorstw sportowych w celu uwzględnienia działalności gospodarczej dużych klubów piłki nożnej z jednoczesnym zachowaniem ich specyfiki związanej ze sportem. Status ten umożliwiłby wprowadzenie zasad kontroli działalności gospodarczej i finansowej tych przedsiębiorstw;

25.  zwraca się do państw członkowskich i organów zarządzających piłką nożną o aktywne promowanie społecznej i demokratycznej roli kibiców piłkarskich, na przykład poprzez włączenie kibiców do struktury własności i zarządzania klubem lub poprzez powołanie piłkarskiego rzecznika praw obywatelskich;

26.  uważa, że wykorzystując lepszy dialog społeczny, powinno się w większym stopniu włączać sportowców zawodowych i ich przedstawicieli związkowych do zarządzania piłką nożną;

Zwalczanie działalności o charakterze przestępczym

27.  popiera wysiłki europejskich i krajowych organów zarządzających piłką nożną na rzecz wprowadzenia większej przejrzystości w strukturach własności klubów i zwraca się do Rady o opracowanie i przyjęcie środków zwalczania działalności o charakterze przestępczym, która prześladuje zawodową piłkę nożną, w tym prania pieniędzy, nielegalnych zakładów, dopingu i ustawiania meczów, a także przymusowej prostytucji towarzyszącej wielkim wydarzeniom piłkarskim;

28.  podkreśla konieczność zapewnienia pełnej zgodności z przepisami dotyczącymi przejrzystości i prania pieniędzy przez jednostki zaangażowane w sektor piłkarski;

29.  wzywa państwa członkowskie do tworzenia mechanizmów zachęcających do współpracy klubów, służb porządkowych i organizacji zrzeszających kibiców piłkarskich w celu zwalczania agresji i wybryków chuligańskich, a także innych zachowań przestępczych podczas meczów piłkarskich;

Społeczna, kulturalna i edukacyjna rola piłki nożnej

30.  zwraca uwagę na znaczenie wychowania przez sport oraz możliwości piłki nożnej, które można wykorzystać do ponownego skierowania zagrożonych marginalizacją społeczną młodych ludzi na właściwą drogę, i zwraca się do państw członkowskich, związków krajowych, lig i klubów o wymianę najlepszych praktyk w tym zakresie;

31.  wzywa Komisję i państwa członkowskie również do wspierania projektów związanych z integracją społeczną realizowanych przez kluby piłkarskie;

32.  jednoznacznie wyraża poparcie dla środków podejmowanych przez UEFA i mających na celu promowanie edukacji młodych zawodników poprzez stosowanie wymogu minimalnej liczby zawodników krajowych w zawodowej drużynie klubu oraz ograniczenia wielkości składów; uważa, że środki te są proporcjonalne i wzywa kluby do ścisłego przestrzegania tej zasady;

33.  wyraża przekonanie, że konieczne są dodatkowe ustalenia gwarantujące, że inicjatywa dotycząca zawodników krajowych nie prowadzi do handlu dziećmi, a kluby nie zawierają umów z bardzo młodymi zawodnikami (poniżej 16 roku życia);

34.  nalega na fakt, że prawo imigracyjne musi zawsze być przestrzegane w odniesieniu do naboru młodych talentów i wzywa Komisję do zajęcia się problemem handlu dziećmi w kontekście ramowej decyzji Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi[1] i/lub w kontekście wprowadzenia w życie dyrektywy Rady 94/33/WE w sprawie ochrony pracy osób młodych[2]; podkreśla, że młodym zawodnikom należy dać możliwość ogólnego kształcenia się i szkolenia zaowdowego równolegle z zajęciami w klubie i treningami, tak aby nie zależeli oni całkowicie od klubów; wzywa do podjęcia działań na rzecz zapobiegania wykluczeniu społecznemu ludzi młodych, którzy nie zostają wybrani do drużyny;

35.  podkreśla istotną społeczną i edukacyjną rolę ośrodków treningowych oraz ich istotne znaczenie zarówno dla dobrej sytuacji klubów, jak i przyszłego rozwoju talentów piłkarskich; popiera również zachęty finansowe dla klubów posiadających ośrodki treningowe, o ile zachęty takie zgodne są z postanowieniami Traktatu w sprawie pomocy państwa i wzywa Komisję do uznania tej zasadniczej roli w opracowywaniu wytycznych dla pomocy państwowej;

36.  podkreśla konieczność zapewnienia odpowiednich warunków rozwoju młodym zawodnikom, a także wychowania ich w duchu uczciwości i poszanowania zasady fair play;

37.  wzywa państwa członkowskie do uwzględnienia kwestii płci we wszystkich aspektach polityki dotyczącej sportu w celu dalszego zmniejszenia różnic między mężczyznami a kobietami zarówno jeżeli chodzi o reprezentację w organach sportowych, wynagrodzenie, jak i rzeczywiste uczestnictwo w wydarzeniach sportowych, wyrównując tym samym osobiste i społeczne korzyści płynące ze sportu;

Kwestie społeczne i dotyczące zatrudnienia

38.  wyraża ubolewanie z powodu różnic w ustawodawstwie społecznym i fiskalnym między państwami członkowskimi, powodujących nierównowagę między klubami, oraz z powodu braku woli państw członkowskich do rozwiązania tego problemu na szczeblu europejskim;

39.  podkreśla znaczenie wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych uzyskanych w innym państwie członkowskim dla umożliwienia swobodnego przepływu pracowników i swobodnego świadczenia usług w UE zgodnie z postanowieniami traktatu;

40.  wyraża przekonanie, że obecne realia ekonomiczne odnoszące się do agentów zawodników wymagają od organów zarządzających piłką nożną na wszystkich szczeblach, w porozumieniu z Komisją, poprawy zasad, na jakich funkcjonują agenci zawodników; w związku z tym wzywa Komisję do wsparcia wysiłków UEFA na rzecz uregulowania sytuacji agentów piłkarskich, w razie potrzeby poprzez przedstawienie wniosku w sprawie dyrektywy dotyczącej agentów zawodników, która obejmowałaby: ścisłe normy i kryteria egzaminacyjne, które musiałby spełniać kandydat na agenta piłkarzy; przejrzystość transakcji zawieranych przez agentów; minimalne ujednolicone normy umów agentów; skuteczny system nadzoru i dyscypliny pozostający w gestii europejskich organów zarządzających; wprowadzenie systemu licencjonowania agentów i rejestru agentów; likwidację „podwójnej reprezentacji” i opłacanie agentów przez zawodników;

41.  wzywa UEFA i Komisję do wzmożenia wysiłków w celu umocnienia dialogu społecznego na szczeblu europejskim w sprawie takich kwestii, jak czas trwania kontraktu, ustalenie terminów transferów, możliwość zakończenia kontraktu i rekompensaty finansowej dla klubu, ponieważ może on zapobiec napięciom między zawodnikami a pracodawcami i przezwyciężyć je;

42.  z zadowoleniem przyjmuje kroki podjęte przez FIFPro (Międzynarodową Federację Związków Zawodowych Piłkarzy), UEFA i EPFL (Stowarzyszenie Europejskich Zawodowych Lig Piłki Nożnej) zmierzające do zwiększenia uprawnień piłkarzy przez zapewnienie, że piłkarze otrzymują zawsze umowy na piśmie, które spełniają pewne minimalne wymogi;

43.  uznaje potrzebę bardziej skutecznego wprowadzenia prawa pracy we wszystkich państwach członkowskich w celu zapewnienia, że piłkarzom zawodowym przyznaje się należne im prawa oraz że spełniają oni obowiązki, do przestrzegania których są zobowiązani jako pracownicy;

44.  zwraca się do Komisji o czynne wspieranie inicjatyw i kampanii zwalczania pracy dzieci w przemyśle związanym z piłką nożną oraz o zbadanie wszystkich prawnych i politycznych możliwości zapewnienia przestrzegania praw wszystkich pracowników, w tym dzieci;

Walka z rasizmem

45.  jako że prawo do wykonywania pracy w warunkach wolnych od rasizmu przysługuje również piłkarzom, zwraca się do Komisji, państw członkowskich oraz wszystkich osób zaangażowanych w zawodową piłkę nożną o przyjęcie odpowiedzialności za dalsze prowadzenie i nasilenie walki z rasizmem i ksenofobią poprzez potępianie wszelkich form rasizmu zarówno na stadionie, jak i poza nim; zwraca się o surowsze sankcje za wszelkiego rodzaju akty rasizmu i ksenofobii w piłce nożnej; zwraca się do UEFA oraz związków i lig krajowych o stosowanie zasad dyscyplinarnych w sposób spójny, stanowczy i skoordynowany, nie lekceważąc sytuacji finansowej klubów;

46.  w związku z tym wzywa również Komisję, UEFA oraz inne zainteresowane strony do podjęcia działań w odpowiedzi na oświadczenie Parlamentu w sprawie zwalczania rasizmu w piłce nożnej; wyraża uznanie dla UEFA i FIFA za włączenie do swych statutów surowszych sankcji i za podejmowane środki oraz oczekuje dalszych działań ze strony wszystkich podmiotów sektora piłkarskiego;

47.  wzywa Komisję, UEFA i inne zainteresowane strony, aby nie dopuszczały do bezkarności innych form dyskryminacji, takich jak dyskryminacja ze względu na płeć, pochodzenie, orientację seksualną lub inne, zarówno na stadionie, jak i poza nim;

Prawo konkurencji i rynek wewnętrzny

48.  wyraża przekonanie, że wprowadzenie modulowanego systemu kontroli kosztów może stanowić sposób zwiększenia stabilności finansowej i równowagi konkurencyjnej między drużynami, na przykład jeżeli zostanie on zintegrowany z uaktualnionym systemem przyznawania licencji klubom; wzywa UEFA do opracowania, wspólnie z klubami, przedstawicielami piłkarzy i Komisją, systemu kontroli kosztów, który powinien funkcjonować na zasadzie samoregulacji i byłby zgodny z europejskim modelem piłki nożnej oraz prawem wspólnotowym;

49.  jest zdania, że piłka nożna powinna zapewniać współzależność przeciwników i gwarantować niepewność wyniku konkurencji, co może uzasadniać wprowadzenie przez organizacje sportowe szczegółowych ram rynkowych odnoszących się do produkcji i sprzedaży imprez sportowych; jednakże z uwagi na wzrastające ekonomiczne znaczenie działalności gospodarczej związanej z zawodową piłką nożną, taki szczególny charakter nie gwarantuje automatycznego wyłączenia tej działalności ze wspólnotowych przepisów prawa konkurencji,

50.  wzywa Komisję do opracowania jasnych wytycznych dotyczących stosowania zasad pomocy państwowej, z zaznaczeniem, jaki rodzaj wsparcia publicznego może być dopuszczalny i uzasadniony z myślą o społecznej, kulturalnej i edukacyjnej roli pełnionej przez piłkę nożną, jak finansowe lub inne wsparcie udzielane przez lokalne, regionalne bądź krajowe organy publiczne w celu budowy lub modernizacji stadionów bądź obiektów piłkarskich;

51.  zwraca się do Komisji i państw członkowskich o ścisłą współpracę z międzynarodowymi, europejskimi i krajowymi organami zarządzającymi piłką nożną przy rozważaniu skutków ewentualnej liberalizacji rynku zakładów oraz mechanizmów zapewnienia finansowania sportu w ogóle, zaś piłki nożnej w szczególności, a także o przeanalizowanie środków chroniących integralność rozgrywek piłkarskich na szczeblu krajowym i europejskim;

52.  uznaje znaczenie znaków handlowych w przemyśle sportowym za wyjątkiem wykorzystywania ich do ograniczania swobodnego przepływu towarów;

53.  zwraca uwagę na częsty rozdźwięk pomiędzy podażą a popytem na bilety na najważniejsze rozgrywki piłki nożnej, który jest korzystny dla sponsorów, lecz krzywdzący dla konsumentów; podkreśla konieczność pełnego uwzględnienia interesów konsumentów przy dystrybucji biletów i zagwarantowania uczciwej i wolnej od dyskryminacji sprzedaży biletów na wszystkich poziomach; uznaje jednak, że w odpowiednich przypadkach bilety mogą być zarezerwowane dla członków klubów kibica, klubów zrzeszających kibiców udających się na mecze wyjazdowe lub podobnych organizacji, których członkowstwo opiera się na niedyskryminacyjnych zasadach;

Sprzedaż praw do transmisji telewizyjnych a prawo konkurencji

54.  utrzymuje, że łączna sprzedaż praw do transmisji wszystkich rozgrywek ma zasadnicze znaczenie dla ochrony modelu solidarności finansowej europejskiej piłki nożnej; jest przychylny przeprowadzeniu przez Komisję publicznej debaty oraz dogłębnego studium na temat, czy model ten powinien zostać przyjęty w Europie zarówno dla europejskich, jak i krajowych rozgrywek, jak sugeruje to Niezależny przegląd sportu 2006; w związku z tym wzywa Komisję do opracowania szczegółowej oceny skutków gospodarczych i sportowych decyzji dotyczących praw do transmisji oraz ich skuteczności;

55.  podkreśla, że sprzedaż praw do transmisji posiadanych przez europejskie krajowe ligi piłki nożnej powinna zawsze być zgodna ze wspólnotowym prawem w dziedzinie konkurencji, przy uwzględnieniu specyfiki sportu, oraz być negocjowana i dokonywana w sposób przejrzysty; ale pod tym warunkiem jest zdania, że transmisje meczów piłkarskich powinny być dostępne jak najszerszej publiczności, w tym poprzez rozpowszechnianie przez niekodowane kanały telewizyjne;

56.  podkreśla, że nie można lekceważyć wartości art. 3a obecnej dyrektywy „Telewizja bez granic”;

57.  zaznacza, że kwestią dużej wagi dla zawodowej piłki nożnej jest uczciwy (skreślenie) podział zysków z tytułu praw do transmisji telewizyjnych, zapewniający solidarność między zawodnikami profesjonalnymi i amatorskimi oraz między rywalizującymi klubami; zwraca uwagę, że obecny podział zysków z praw do transmisji telewizyjnych w Lidze Mistrzów UEFA odzwierciedla w znacznej mierze wielkość krajowych rynków telewizyjnych klubów; zwraca uwagę, że jest to korzystniejsze dla dużych krajów i w związku z tym zmniejsza możliwości klubów z mniejszych krajów;

58.  zachęca zatem UEFA do kontynuowania wraz z Komisją rozpatrywania mechanizmów w celu stworzenia większej równowagi konkurencyjnej w tej dziedzinie poprzez zwiększoną redystrybucję;

59.  wskazuje, że telewizyjna transmisja wydarzeń sportowych coraz częściej odbywa się za pośrednictwem kanałów kodowanych i kanałów płatnych, co oznacza, że wielu konsumentów nie ma możliwości ich oglądania;

Doping

60.  zaleca, by państwa członkowskie traktowały jako rzecz ważną zapobieganie i zwalczanie dopingu; wzywa o ustanowienie polityki zapobiegania i karania dopingu oraz podkreśla potrzebę zwalczania nieprawidłowych zachowań poprzez przeprowadzanie kontroli, badań, testowanie, stałe wykonywanie kontrolnych badań antydopingowych przez niezależnych lekarzy, jak również poprzez równoległą edukację, zapobieganie i szkolenia; wzywa kluby zawodowe do wydania oświadczenia o samozobowiązaniu się do zwalczania dopingu i wprowadzenia wewnętrznych kontroli sprawdzających stosowanie się do niego;

61.  wzywa Komisję do powołania niezależnego organu kontroli dopingu, podobnego do WADA z podobnymi warunkami i procedurami, a przeznaczonego wyłącznie dla piłki nożnej; uważa, że o budżecie operacyjnym i ustanowieniu siedziby tego organu w jednym z państw członkowskich, a także o innych szczegółach będą mogły zadecydować wspólnie Komisja, FIFA, UEFA oraz rządy państw członkowskich;

0

0         0

62.  zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, jak również UEFA i FIFA.

• [1]  Dz.U. L 203 z 1.8.2002 r., str. 1.
• [2]  Dz.U. L 216 z 20.8.1994 r., str. 12.

UZASADNIENIE

1. KONTEKST OGÓLNY

Mistrzostwa Świata w 2006 r. w Niemczech stanowiły duży sukces. Organizacja była doskonała. Wspaniałe wyniki europejskich drużyn narodowych są oczywiście oparte na dobrych wynikach klubów w rozgrywkach europejskich i krajowych. Wyznaczają one standardy międzynarodowej piłki nożnej.

W ujęciu ekonomicznym sporty wytwarzają od 3 do 4% rocznego PKB Unii Europejskiej, a sporty ogółem notują roczną stopę wzrostu w wysokości 4%. Ten ogromny rozwój doprowadził do zwiększenia wartości praw do transmisji telewizyjnych, sponsorowania, merchandisingu oraz innej działalności pomocniczej, jak również do zwiększenia liczby rozgrywek międzynarodowych, czego skutkiem jest wzrost zatrudnienia w sektorze.

Jednakże piłka nożna w Europie stoi w obliczu wielorakich wyzwań, którym organy zarządzające piłką nożną nie mogą sprostać same. Ze względu na wpływ prawa europejskiego na tę dyscyplinę istotne jest, aby między instytucjami europejskimi a organami zarządzającymi sportem odbywał się konstruktywny dialog.

Z inicjatywy Prezydencji Brytyjskiej przeprowadzono niezależny przegląd piłki nożnej, którego wynikiem było wyczerpujące sprawozdanie przedstawione przewodniczącemu Komisji José Manuelowi Barroso.

Komisja zapowiedziała przedstawienie białej księgi w połowie 2007 r.

Parlament Europejski nie może pozostać niezaangażowany – powinien jasno wyrazić swoje stanowisko.

Zadanie to należy na następnym etapie rozszerzyć – powinno ono uwzględniać inne sporty zawodowe, a także bezsprzecznie objąć również zawodowy sport kobiet.

2. ZASTOSOWANIE PRAWA EUROPEJSKIEGO

Prawo pierwotne

Traktaty nie nadają Unii Europejskiej wyraźnych kompetencji ani ogólnie w sprawach sportu, ani konkretnie w sprawach piłki nożnej. Jednocześnie sport nie jest wyłączony z zakresu pierwotnego prawa UE i z tego względu podlega prawu UE. Orzeczenia ETS oraz decyzje KE wyjaśniły, w jaki sposób np. art.12, 39, 43-49, 81-87 wywierają wpływ na sport i zawodową piłkę nożną.

Deklaracja z Amsterdamu i Nicei

W obydwu deklaracjach z 1997 r. i 2000 r. podkreśla się społeczną rolę piłki nożnej, lecz ich wymowa nie zmienia faktu, że ekonomiczne aspekty sportu podlegają postanowieniom traktatu.

Prawo wtórne

Również w prawie wtórnym specyfika sportu nie jest uwzględniana w sposób systematyczny. Dotyczy to m.in. uznawania dyplomów i pozwoleń dla trenerów, agentów zawodników oraz zawodników z państw trzecich.

Znamienne jest to, że ETS i KE coraz częściej stawiane są przez działaczy sportowych na pozycji ostatecznego organu odwoławczego. Takie indywidualne podejście zwiększyło niepewność prawną.

Kwestionowane są uprawnienia do samoregulacji organizacji piłkarskich, takich jak ligi krajowe i UEFA (patrz 4: Zarządzanie).

Projekt traktatu konstytucyjnego

Art. III - 282 projektu traktatu konstytucyjnego stworzyłby podstawę prawną dla sportu. Ten artykuł projektu konstytucji w obecnej formie nie zapewniłby jednak pewności prawnej.

3. SPECYFIKA

Piłka nożna pełni istotne funkcje społeczne z perspektywy edukacji i integracji, zdrowia publicznego oraz celów kulturalnych i rekreacyjnych.

Specyfika piłki nożnej wynika również z samej istoty gry. Prawa wolnej konkurencji gospodarczej nie mogą być stosowane jako takie, ponieważ do interesujących rozgrywek klub piłkarski potrzebuje realnych przeciwników dysponujących porównywalną siłą.

Europejski model piłki nożnej

Cechą charakterystyczną europejskiego modelu piłki nożnej są otwarte rozgrywki wraz ze spadkiem do niższej ligi i awansem do ligi wyższej (celem jest wygrana), gdzie nie występuje wyraźne rozróżnienie między poziomem zawodowym i amatorskim. Wynikiem tego jest struktura piramidalna, której podstawę stanowi wiele klubów amatorskich, zaś szczyt – kluby zawodowe grające na poziomie krajowym i europejskim[1].

Obecna tendencja wchodzenia klubów na giełdę jest krokiem w kierunku modelu Stanów Zjednoczonych. Można wątpić, czy te dwa cele (wygrana i maksymalizacja zysków udziałowców) można połączyć w ramach tradycyjnego otwartego modelu europejskiego.

4. ZARZĄDZANIE

A. Samoregulacja i zarządzanie wielopoziomowe

Obecnie głównym wyzwaniem jest utrzymanie uprawnień federacji w zakresie stanowienia zasad gry, a w szczególności organizacji zawodów sportowych. Legalność federacji i ich decyzji jest w zasadzie warunkowana tym, w jakim stopniu ich struktury są demokratyczne, reprezentatywne i odpowiedzialne, oraz stopniem przejrzystości ich procedur decyzyjnych.

Jeżeli na szczeblu europejskim nastąpi wzmocnienie samoregulacyjnej roli reprezentatywnych i demokratycznych organów piłkarskich, kluby nie będą już skłonne do uznawania Komisji za organ „apelacyjny” lub odwoławczy.

Można sformułować kilka innych uwag na temat kwestii związanych z zarządzaniem:

1. Kluby konkurują za sobą nie tylko na szczeblu krajowym, lecz również europejskim (skutek rozgrywek klubowych UEFA). Ze względu na krajowe różnice w zastosowaniu systemów przyznawania licencji klubom zawodową piłkę nożną w Europie charakteryzuje brak równych warunków konkurencji.

Można zatem zadać następujące pytania:

- czy stosowne jest utrzymanie systemu przyznawania licencji na szczeblu krajowym

- czy federacje krajowe mogą pozostać ośrodkami władzy

- czy można dokonać dodatkowych ustaleń na szczeblu UEFA.

2. Ostatnim przykładem kwestionowania uprawnień UEFA i FIFA do samoregulacji jest sprawa Charleroi, w której kluby kwestionują zasadę FIFA głoszącą, że kluby powinny nieodpłatnie udostępniać swoich zawodników na potrzeby meczów rozgrywanych przez drużyny narodowe. FIFA i kluby powinny znaleźć rozwiązanie kompromisowe.

3. Należy uznać zasadę terytorialnej organizacji piłki nożnej.

B. Dobre zarządzanie

Przejrzystość finansowa

Należy wprowadzić identyczną kontrolę finansową dla wszystkich klubów europejskich w celu zapewnienia przejrzystości finansowej i zapobieżenia dryfowaniu finansowemu oraz nierównościom w traktowaniu prowadzącym do zakłócenia konkurencji w związku z możliwościami ekonomicznymi klubów.

Dlatego należy rozważyć:

- czy system przyznawania licencji UEFA można rozszerzyć na wszystkie zawodowe ligi w Europie;

- czy w każdym państwie członkowskim powinna funkcjonować struktura kontroli zarządzania klubami;

- czy należy zwrócić się do UEFA o ustanowienie niezależnego organu monitorującego ogólną zgodność z systemem przyznawania licencji klubom, łącznie ze wzmożeniem kontroli na miejscu.

Inne kwestie:

- prawo własności do klubów

- zbliżenie przepisów ustawowych dotyczących klubów

W celu dalszego promowania udziału kibiców należy opracować i stymulować zachęty dla bezpośredniego ruchu kibiców.

5. ROLA SPOŁECZNA I KULTURALNA

Piłka nożna to doskonałe narzędzie pozwalające ponownie skierować zagrożonych marginalizacją społeczną młodych ludzi na właściwą drogę.

UEFA przyjęła zasadę dotyczącą zawodników krajowych w celu przezwyciężenia problemu coraz większego zaniedbywania treningów młodzieży, wynikłego z orzeczenia w sprawie Bosmana. Obecnie potrzebna jest przede wszystkim pewność prawna w tej kwestii.

Jednocześnie należy zapobiec zawieraniu przez kluby umów z coraz młodszymi zawodnikami (poniżej 15 roku życia), co stanowiłoby wypaczenie celu zasady dotyczącej zawodników krajowych.

Pod tym względem należy podkreślić również istotną rolę ośrodków treningowych. System redystrybucji finansowej lub zachęty fiskalne powinny zapewnić równe warunki konkurencji między klubami dysponującymi i niedysponującymi ośrodkami treningowymi.

Walka z rasizmem

Należy w dalszym ciągu prowadzić prace, które Parlament zapoczątkował pisemną deklaracją w sprawie walki z rasizmem. Komisja Europejska, państwa członkowskie oraz wszyscy zawodowi działacze piłkarscy powinni odgrywać swoją rolę poprzez domaganie się surowszych sankcji za wszelkiego rodzaju akty rasizmu w piłce nożnej. UEFA i ligi krajowe powinny stosować zasady dyscyplinarne w sposób spójny, stanowczy i skoordynowany.

6. KWESTIE SPOŁECZNE I DOTYCZĄCE ZATRUDNIENIA

Bosman – sytuacja zawodników

Orzeczenie w sprawie Bosmana z 1995 r. wywarło długotrwałe pozytywne skutki na sposób podejścia klubów europejskich do umów z zawodnikami. Jednakże wielu zawodowych piłkarzy w Europie (ok. 50% według Fifpro) nadal nie posiada umowy o pracę ze swoim klubem, a wiele umów o pracę i umów dotyczących trenowania stwarza problemy z prawnego punktu widzenia.

Różnice społeczne i fiskalne

Różnice między państwami członkowskimi pod względem ustawodawstwa społecznego i fiskalnego powodują brak równowagi między różnymi klubami europejskimi i mogą być przyczyną wyjazdu zawodników z ojczyzny.

Niewątpliwie problemy te można rozwiązać poprzez harmonizację/koordynację przepisów ustawowych dotyczących spraw prawnych, społecznych i fiskalnych, mających zastosowanie do zawodowych piłkarzy i klubów. Stworzyłoby to również możliwość umocnienia praw socjalnych zawodowych piłkarzy, które nie są zagwarantowane we wszystkich państwach członkowskich (emerytury, bezrobocie, zwolnienia chorobowe...). Kwestiami tymi należy zająć się w ramach dialogu społecznego.

Inne kwestie to:

- dyrektywa w sprawie agentów zawodników europejskich

- dialog społeczny

- uznawanie kwalifikacji zawodowych

- kwestia kwot zawodników

- status transferów międzynarodowych.

7. PRAWO KONKURENCJI A PIŁKA NOŻNA

Jak wspomniano w pkt. 3, praw wolnej konkurencji gospodarczej nie można stosować do piłki nożnej bez uwzględnienia jej specyfiki. Interesujące rozgrywki piłkarskie wymagają zrównoważonej konkurencji gospodarczej.

Przepisy dotyczące przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję i nadużywaniu pozycji dominującej / kontrola kosztów

Wprowadzenie modulowanego systemu kontroli kosztów (podlegającego samoregulacji) do zawodowej piłki nożnej mogłoby stanowić instrument promowania większej równowagi konkurencyjnej, a zatem równych warunków konkurencji dla drużyn na szczeblu europejskim.

Jednakże należy dokładniej przeanalizować argumenty przemawiające za i przeciw systemowi kontroli kosztów.

Pomoc państwa

Na wielu różnych szczeblach (lokalnym/regionalnym/krajowym) w finansowanie piłki nożnej zaangażowane są władze publiczne. Ze względu na różne regulacje kluby nie prowadzą działalności przy użyciu identycznych narzędzi. Równe warunki konkurencji wymagają jasnych przepisów dotyczących pomocy państwa. Kwintesencją jest pytanie: jaki rodzaj wsparcia publicznego jest dopuszczalny i zasadny, aby osiągnąć wyraźne cele społeczne (np. inwestycje w obiekty treningowe), oraz jakie środki prowadzą do zakłócenia konkurencji?

8. ASPEKTY PIŁKI NOŻNEJ ZWIĄZANE Z RYNKIEM WEWNĘTRZNYM

- Ograniczenia transgranicznego świadczenia usług sponsorowania (dotyczy „produktów wrażliwych” takich jak napoje alkoholowe oraz usługi w zakresie hazardu)

- Transgraniczne ograniczenia oferowania i reklamy transgranicznych usług w zakresie zakładów sportowych (w sprawie których Komisja niedawno wszczęła procedury przeciwko siedmiu państwom członkowskim)

- Ograniczenia odbioru transmisji sportowych w innych państwach członkowskich ze względu na terytorialną sprzedaż praw do transmisji

- Interes konsumentów : dystrybucja biletów

9. MEDIA A ZASADY KONKURENCJI

Łączna sprzedaż praw medialnych jest podstawą ochrony modelu solidarności finansowej europejskiej piłki nożnej. Komisja podjęła trzy oparte na zasadach decyzje dotyczące praw medialnych w przypadku meczów piłkarskich[2], które dopuszczają łączną sprzedaż praw medialnych.

Zaleca się, aby Komisja Europejska zbadała, w jaki sposób model ten można przyjąć w całej Europie. Zanim to nastąpi, należy przeprowadzić szczegółową ocenę owych decyzji dotyczących praw medialnych (wpływ i skuteczność). Należy uwzględnić wpływ ekonomiczny nowych mediów.

W interesie piłki nożnej leży to, aby podział zysków z tych praw był sprawiedliwy i oparty na redystrybucji. Obecny podział praw do transmisji telewizyjnych rozgrywek Ligi Mistrzów UEFA (w dużej mierze według udziałów w rynku telewizyjnym) jest korzystniejszy dla dużych krajów i powinien zostać poddany przeglądowi.

Niekodowane stacje telewizyjne

Trudno przecenić zalety obecnej „dyrektywy w sprawie telewizji bez granic”. Dopuszcza ona określenie przez władze krajowe ograniczonej liczby wydarzeń, które muszą być dostępne na potrzeby transmisji niekodowanych. Zasadę tę należy utrzymać w zmienionej dyrektywie w sprawie telewizji bez granic.

Inne kwestie wymagające wyjaśnienia:

- posiadacze praw do meczów (kluby lub federacje)

- zapisywanie praw nadawczych przez kluby jako kwotę uznań, nawet jeżeli prawa te są zarządzane zbiorowo

- zakłócenie kalendarza piłkarskiego przez wybór nadawców

- wyłączne prawa oraz swobodny dostęp do obiektów sportowych dla radia i prasy

- tymczasowe blokowanie transmisji meczów w celu wsparcia rozgrywek amatorskich oraz obecność kibiców na stadionach.

10. DOPING

Kluczem do sukcesu w walce z dopingiem jest siła międzynarodowej polityki zapobiegania i karania.

11. DZIAŁANIE PRAWNE: RAMY, PLAN DZIAŁANIA, WYTYCZNE, DYREKTYWA

Po konsultacji z wszystkimi zainteresowanymi stronami PE może opowiedzieć się za różnymi instrumentami (lub dokonać wyboru łącznego):

- postulować ramy regulacyjne, które uznają specyfikę sportów i ustanawiają zharmonizowane reguły zapewniające zdrową konkurencję opartą na równych warunkach. Trzeba jednak przyznać, że jest to trudne przy braku właściwej podstawy prawnej w traktatach.

- postulować plan działania określający kwestie, którymi musi zająć się Komisja, oraz instrumenty prawne, które należy zastosować, takie jak wytyczne, dyrektywy, zalecenia, decyzje ramowe

- postulować utworzenie agencji sportu UE?

• [1]  W Stanach Zjednoczonych istnieje wyraźny podział na ligi zawodowe i amatorskie. Kluby amerykańskie w najwyższych zamkniętych ligach są nastawione na maksymalizację zysków, a nie na maksymalizację szans wygranej. Nie istnieje spadek do niższej ligi i awans do ligi wyższej. Kluby zapewniają interesujące rozgrywki poprzez otwarcie na środki redystrybucji.
• [2]  Oficjalna decyzja Komisji wyłączająca łączną sprzedaż praw medialnych Ligi Mistrzów UEFA, 23 lipca 2003 r.; decyzja Komisji Europejskiej z dnia 22 marca 2006 r. zgodnie z regułami konkurencji traktatu WE, która nadaje prawną moc wiążącą zobowiązaniom ekstraklasy piłkarskiej FA Premier League dotyczącym sprzedaży praw medialnych do rozgrywek piłkarskich Premier League. Sprawa dotyczyła porozumienia między klubami biorącymi udział w rozgrywkach angielskiej ekstraklasy co do łącznej sprzedaży praw medialnych do tych rozgrywek za pośrednictwem FA Premier League; dyrektywa 89/552/EWG, „Dyrektywa w sprawie telewizji bez granic”.

OPINIA Komisji Gospodarczej i Monetarnej (20.12.2006)

dla Komisji Kultury i Edukacji

w sprawie przyszłości zawodowej piłki nożnej w Europie
(2006/2130(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Eoin Ryan

WSKAZÓWKI

Komisja Gospodarcza i Monetarna zwraca się do Komisji Kultury i Edukacji, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących sugestii:

1.   podkreśla, że Komisja podjęła cztery zasadnicze decyzje w sprawie praw medialnych odnoszących się do meczów piłki nożnej: po pierwsze, zezwoliła klubom na łączną sprzedaż praw do transmisji; po drugie, podjęła działania, by ograniczyć zakres, w jakim prawa te mogą być zakupione przez pojedynczego nabywcę; po trzecie, podkreślając, że prawa do transmisji należy dzielić i sprzedawać osobno różnym nabywcom, próbowała również zapobiec ograniczeniom w zakresie produkcji; oraz po czwarte, zadecydowała, że nie wszystkie prawa powinny podlegać centralizacji i że w przypadku niektórych z nich kluby muszą zachować możliwość samodzielnego marketingu, w szczególności w odniesieniu do nowych środków przekazu;

2.   podkreśla, że umowy handlowe obejmujące sprzedaż posiadanych przez krajowe ligi piłki nożnej w Europie praw do transmisji w telewizji i w nowych środkach przekazu powinny być zawsze w pełni zgodne ze wspólnotowym prawem antytrustowym oraz negocjowane i zawierane w sposób przejrzysty; z zastrzeżeniem powyższego uważa jednak, że transmisje meczów piłki nożnej powinny być dostępne dla możliwie szerokiego kręgu odbiorców, najlepiej za pośrednictwem ogólnodostępnych kanałów;

3.   podkreśla znaczenie wzajemnie powiązanych piramidalnych krajowych struktur europejskiego przemysłu futbolowego, które umożliwiają rozwój talentów i prowadzenie rozgrywek na najniższym szczeblu, gdyż ligi i rozgrywki krajowe są również drogą do rozgrywek na szczeblu europejskim i należy znaleźć właściwą równowagę pomiędzy krajowymi podstawami gry a poziomem europejskim, tak aby umożliwić skuteczną współpracę lig i związków piłki nożnej;

4.   utrzymuje, że łączna sprzedaż jest podstawą dla zachowania modelu solidarności finansowej europejskiej piłki nożnej; z zadowoleniem przyjmuje toczącą się debatę publiczną na temat dalszych badań Komisji służących wyjaśnieniu, czy taki model może zostać przyjęty w całej Europie w przypadku zarówno ogólnoeuropejskich, jak i krajowych rozgrywek, tak jak zostało to zaproponowane przez Niezależny Przegląd Sportowy w 2006 r.; w związku z powyższym wzywa Komisję do dokonania szczegółowej oceny wpływu, pod względem ekonomicznym i sportowym, decyzji dotyczących praw mediów oraz zakresu, w jakim były one korzystne lub też nie;

5.   wyraża przekonanie, że ogólnoeuropejski system łącznej sprzedaży daje szanse operatorom nowych środków przekazu, ponieważ zarówno UEFA lub związki krajowe, jak i kluby piłkarskie będą w stanie zaoferować transmisję wideo z rozgrywek ligi mistrzów UEFA i ligi krajowej przez Internet lub używając usług sieci komórkowych korzystających z technologii UMTS; zwraca uwagę, że technologie te znajdują się obecnie w początkowym stadium rozwoju, co sprawia, że w najbliższej przyszłości trzeba będzie dokonać przeglądu rozwoju tego sektora;

6.   wyraża przekonanie, że obecne realia ekonomiczne odnoszące się do agentów zawodników wymagają od organów zarządzających piłką nożną na wszystkich szczeblach, w porozumieniu z Komisją, poprawy zasad, na jakich funkcjonują agenci zawodników; w związku z tym wzywa Komisję do przedstawienia wniosku w sprawie dyrektywy dotyczącej agentów zawodników, która obejmowałaby: ścisłe normy i kryteria egzaminacyjne, które musiałby spełniać kandydat na agenta piłkarzy; przejrzystość transakcji zawieranych przez agentów; minimalne ujednolicone normy umów agentów; skuteczny system nadzoru i dyscypliny pozostający w gestii europejskich organów zarządzających; wprowadzenie systemu licencjonowania agentów i rejestru agentów; likwidację „podwójnej reprezentacji” i opłacanie agentów przez zawodników;

7.   wzywa Komisję do opracowania jasnych wytycznych dotyczących stosowania zasad pomocy państwowej, z zaznaczeniem, jaki rodzaj wsparcia publicznego może być popierany i rozwijany z myślą o społecznej, kulturalnej i edukacyjnej roli pełnionej przez piłkę nożną; w związku z tym uważa, że krajowe ligi i związki, UEFA oraz FIFA skorzystałyby z dalszych wskazówek Komisji dotyczących zastosowania prawa WE w odniesieniu do ekonomicznych aspektów sportu zawodowego;

8.   wzywa Komisję, by sprecyzowała swoje podejście do stosowania zasad pomocy państwowej w zakresie finansowego lub innego wsparcia udzielanego przez lokalne, regionalne bądź krajowe organy publiczne w celu budowy lub modernizacji stadionów bądź obiektów piłkarskich;

9.   wyraża przekonanie, że w przypadku, gdy zastosowanie mają prawa WE i prawa krajowe, szczególny charakter i zasady transferów są w pełni przestrzegane; uważa jednak, że w odniesieniu do transferów międzynarodowych nie jest zachowany taki sam poziom przejrzystości; zwraca się o rozważenie możliwości utworzenia światowej agencji ds. finansowej przejrzystości klubów, w rodzaju Światowej Agencji Antydopingowej, i w związku z tym z niecierpliwością oczekuje zbliżającego się dochodzenia Stevensa w sprawie transakcji transferowych;

10. sprzeciwia się powołaniu kolejnej agencji na szczeblu europejskim w formie europejskiej agencji sportowej i uważa, że działające obecnie organy decyzyjne i arbitrażowe są wystarczające;

11. wzywa UEFA, aby w krąg odpowiednich podmiotów konsultowanych przy procesie decyzyjnym włączyła organizacje przedstawicielskie takie jak FIFPro oraz Forum Klubów Europejskich, aby zharmonizowała warunki konkurencji w Europie poprzez stworzenie równych szans zgodnie z prawem WE oraz dokonała szeroko zakrojonego i otwartego przeglądu strukturalnego z myślą o nadaniu pełnej przejrzystości swemu procesowi decyzyjnemu;

12. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o ścisłą współpracę z międzynarodowymi, europejskimi i krajowymi władzami piłki nożnej, mającą na celu rozważenie skutków ewentualnej liberalizacji rynku zakładów i przyjrzenie się środkom chroniącym integralność krajowych i europejskich zawodów piłki nożnej, w tym zaleceniom Niezależnego Europejskiego Przeglądu Sportowego w sprawie dyrektywy dotyczącej zakładów;

13. podkreśla konieczność zapewnienia pełnej zgodności z przepisami dotyczącymi przejrzystości i prania pieniędzy przez jednostki zaangażowane w sektor piłkarski;

PROCEDURA

Tytuł	Przyszłość zawodowej piłki nożnej w Europie
Numer procedury	2006/2130(INI)
Komisja przedmiotowo właściwa	CULT
Komisja wyznaczona do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu	ECON 15.6.2006
Ściślejsza współpraca
Sprawozdawca komisji opiniodawczej   Data powołania	Eoin Ryan 3.4.2006
Poprzedni sprawozdawca(y)
Rozpatrzenie w komisji	23.10.2006	21.11.2006
Data zatwierdzenia wskazówek	20.12.2006
Wynik głosowania końcowego	za: przeciw: wstrzymujących się:		34 0 1
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Zsolt László Becsey, Pervenche Berès, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Elisa Ferreira, Jean-Paul Gauzès, Donata Gottardi, Sophia in 't Veld, Wolf Klinz, Andrea Losco, Astrid Lulling, Cristobal Montoro Romero, Joseph Muscat, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Dariusz Rosati, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Manuel António dos Santos, Olle Schmidt, Margarita Starkevičiūtė, Sahra Wagenknecht, Lars Wohlin
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Valdis Dombrovskis, Harald Ettl, Syed Kamall, Werner Langen, Klaus-Heiner Lehne, Alain Lipietz, Jules Maaten, Vladimír Maňka, Thomas Mann, Corien Wortmann-Kool
Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego	Reinhard Rack
Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)	...

OPINIA Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (23.11.2006)

dla Komisji Kultury i Edukacji

w sprawie przyszłości zawodowej piłki nożnej w Europie
2006/2130(INI)

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Jean-Luc Bennahmias

WSKAZÓWKI

Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych zwraca się do Komisji Kultury i Edukacji, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A.  mając na uwadze, że gra w piłkę nożną, zarówno zawodowa, jak i amatorska, jest integralną częścią składową europejskiej tożsamości i europejskiego obywatelstwa,

B.  mając na uwadze, że piłka nożna odgrywa ważną rolę edukacyjną, stwarzając doskonałą możliwość nabycia takich umiejętności, jak samodyscyplina, sprostanie wyzwaniom, trwała kondycja, umiejętność działania w zespole, tolerancja i fair play,

C. mając na uwadze, że piłka nożna odgrywa rolę w kulturze, a zbiorowa samoocena i duma mieszkańców danego miasta, regionu lub kraju może zależeć od wyniku jednego meczu,

D. mając na uwadze, że piłka nożna odgrywa rolę społeczną i może być uznana za pożyteczny instrument wspierający tworzenie szerszego społeczeństwa, integracji społecznej i zrozumienia kulturowego pomiędzy ludźmi różnej płci, rasy i wiary oraz zwalczania dyskryminacji, braku tolerancji, rasizmu i przemocy,

E.  mając na uwadze, że społecznej roli piłki nożnej zagraża wyzysk młodych zawodników, nielegalne zakłady, pranie pieniędzy, przemoc na stadionach, rasizm, nasilone wykorzystywanie środków dopingujących, fakt przeistoczenia się większości klubów w przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą oraz poszerzenie przez przedsiębiorstwa medialne zakresu posiadania; mając również na uwadze, że holistyczne podejście obejmujące władze sportowe, jak i władze na szczeblu europejskim i krajowym jest jedynym skutecznym rozwiązaniem;

F.  mając na uwadze, że wyrok w sprawie J.-M. Bosmana[1] zakłócił początkowo korzystną rolę deregulacji europejskiej piłki nożnej, ponieważ przyczynił się do deprecjacji wartości leżących u podstaw tego sportu i do podważenia solidarności pomiędzy sportem amatorskim i zawodowym;

G. mając na uwadze, że sport ma coraz większy wpływ na różne polityki europejskie (swoboda przemieszczania się, uznanie kwalifikacji zawodowych, konkurencja, zdrowie, polityka audiowizualna) oraz mając na uwadze podjęcie decyzji o włączeniu sportu do projektu Traktatu Konstytucyjnego w ramach kompetencji UE (art. 16 i III-182) w celu dania jej możliwości rozwoju jego europejskiego wymiaru,

1.  podkreśla uzasadnione zainteresowanie Unii Europejskiej piłką nożną, w szczególności jej aspektami społecznymi i kulturowymi jak też wartościami, które przekazuje; uznaje deklarację Rady w sprawie szczególnych cech sportu oraz jego roli społecznej w Europie, które należy uwzględniać podczas realizacji wspólnych polityk, załączoną do konkluzji Rady Europejskiej w Nicei w dniach 7-9 grudnia 2000 r.; zauważa jednak, że do komercyjnych aspektów sportu oraz zatrudnienia w nim zastosowanie ma orzecznictwo ETS oraz podstawowe zasady Traktatu WE; stwierdza też, że doraźne podejście do uregulowań prawnych w tej dziedzinie nie daje sportowi dostatecznej pewności prawnej;

2.  zauważa, że zawodowa piłka nożna stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 2 Traktatu WE i jako taka podlega zasadom rynku wewnętrznego; w związku z tym uznaje, że prawo pracy i spraw socjalnych ma pełne zastosowanie do europejskiego sektora zawodowej piłki nożnej;

3.  jest zdania, że piłka nożna ucierpiała z powodu braku jasnych, stabilnych i przewidywalnych ram prawnych; zauważa ponadto, że w sporcie toczy się obecnie szereg dyskusji dotyczących legalności jego struktur i przepisów, co przypuszczalnie postawi pod znakiem zapytania samą organizację modelu europejskiego sportu; dlatego wzywa Komisję, państwa członkowskie i władze piłki nożnej do określenia po ścisłych konsultacjach odpowiednich ram prawnych w świetle „Niezależnego europejskiego raportu na temat sportu 2006” w celu zapobieżenia dalszym dysputom i zapewnienia, że to nie Trybunał Sprawiedliwości wytyczy przyszłość zawodowej piłki nożnej w Europie; zaleca, by przy opracowywaniu ram prawnych uwzględniono specyfikę sportu oraz zasady niezbędne do zachowania równości i solidarności oraz roli edukacyjnej tego sportu, oraz by wdrożono zharmonizowane reguły, gwarantujące uczciwą konkurencję między klubami europejskimi oraz równość szans; uważa jednak, że na zawodową piłkę nożną nie można patrzeć jedynie przez pryzmat zagadnień prawnych i finansowych; ważny jest również wymiar społeczny i edukacyjny;

4.  zaleca Komisji przyjęcie przepisów zgodnych ze staraniami europejskich władz piłki nożnej, aby zagwarantować taką samą kontrolę finansową w stosunku do wszystkich klubów europejskich, co umożliwi zachowanie przejrzystości finansowej oraz zapobiegnie oszustwom finansowym i nierównemu traktowaniu, które prowadzi do łamania zasad konkurencji w zakresie możliwości finansowych klubów; zaleca system kontroli kosztów;

5.  zaleca stworzenie europejskiej agencji przejrzystości finansowej europejskich klubów piłkarskich, zwanej Agencją ds. Sportu, złożonej z niezależnych prawników i biegłych księgowych; proponuje, by agencja ta czuwała nad sytuacją finansową wszystkich klubów europejskich zawodowej piłki nożnej oraz posiadała rzeczywiste uprawnienia do nakładania kar;

6.  z zadowoleniem przyjmuje kroki podjęte przez FIFPro (Międzynarodową Federację Związków Zawodowych Piłkarzy), UEFA i EPFL (Stowarzyszenie Europejskich Zawodowych Lig Piłki Nożnej) zmierzające do zwiększenia uprawnień piłkarzy przez zapewnienie, że piłkarze otrzymują zawsze umowy na piśmie, które spełniają pewne minimalne wymogi;

7.  wzywa Parlament i Komisję do zaproponowania – we współpracy z zainteresowanymi stronami – wytycznych uznających nadrzędną rolę ośrodków szkoleniowych i umożliwiających wypłatę odszkodowań, które zapewnią zachowanie równości pomiędzy klubami, które posiadają ośrodki szkoleniowe i tymi, które ich nie posiadają; proponuje, by państwa członkowskie przyznały ulgi podatkowe klubom, których ośrodki szkoleniowe zostały uznane przez odpowiednie ministerstwo na podstawie jasno określonych obiektywnych kryteriów; zaleca przyjęcie propozycji UEFA w sprawie szkoleń młodych piłkarzy i popiera środki proponowane przez UEFA, które mają zapewnić, że kluby zatrudnią minimalną liczbę młodych piłkarzy-samouków; wzywa kluby do zwiększenia inwestycji w szkolenie młodzieży, edukację oraz do poszerzenia niehandlowej działalności (praca w środowisku lokalnym, zespoły kobiece etc.);

8.  Zachęca UEFA i FIFA do osiągnięcia wraz z europejskimi klubami porozumienia w sprawie ubezpieczania zawodników w okresie, w którym grają oni w drużynie narodowej;

9.  uznaje potrzebę bardziej skutecznego wprowadzenia prawa pracy we wszystkich państwach członkowskich w celu zapewnienia, że piłkarzom zawodowym przyznaje się należne im prawa oraz że spełniają oni obowiązki, do przestrzegania których są zobowiązani jako pracownicy;

10. wzywa Komisję, państwa członkowskie i strony zainteresowane do otoczenia młodych piłkarzy lepszą opieką i zapewnienia, że nie będą oni całkowicie zależni od klubów oraz do zabezpieczenia ich zdrowia, edukacji i szkolenia zawodowego;

11. zaleca utworzenie europejskiego statutu agentów piłkarskich i innych dyscyplin sportowych pod nadzorem urzędu uprawnionego do certyfikacji, by możliwe było objęcie ich kontrolą i harmonizacja ich działań;

12. jest zdania, że wprowadzenie europejskich licencji i dyplomów na polu świadczenia usług w sporcie zawodowym byłoby ważnym krokiem naprzód;

13. popiera powtórne wprowadzenie w całej Europie parytetu krajowych zawodników w klubach w imię ochrony tożsamości lokalnej i narodowej, tj. do propozycji FIFA i UEFA, które opowiadają się za ustanowieniem reguły 6+5 (6 zawodników krajowych przypadających na każdych 5 zawodników zagranicznych);

14. wzywa zawodowe kluby piłki nożnej do ścisłego przestrzegania zasady, zgodnie z którą poczynając od sezonu 2006/2007 wszystkie kluby zawodowe muszą mieć w zespole nie mniej niż czterech zawodników, którzy zostali wykształceni w regionie, w którym znajduje się klub;

15. wzywa Komisję do przyjęcia przepisów dotyczących ochrony, edukacji i opieki nad nieletnimi, aby zapobiec wyrzucaniu ich na bruk w przypadku nieprzejścia selekcji, oraz poszanowania prawodawstwa w sprawie imigracji w kontekście zatrudniania młodych talentów za granicą, szczególnie w Afryce i Europie Wschodniej, tak by uniknąć wykorzystywania młodych sportowców i zapewnić im właściwą edukację;

16. zaleca wzmocnienie praw socjalnych zawodników i praw wynikających z kontraktów oraz proponuje w szczególności, by w przepisach odnoszących się do statusu społecznego zawodnika, w szczególności do długości kontraktów, znalazły się zapisy dotyczący definicji okresu przeniesienia, możliwości przedterminowego zerwania kontraktu oraz sposobu naliczania rekompensat dla klubów szkoleniowych, opracowane po przeprowadzeniu dialogu społecznego pomiędzy organizacjami reprezentującymi piłkarzy, kluby, ligi i UEFA; proponuje zastosowanie systemu pozwalającego klubom szkoleniowym otrzymać rekompensatę wyliczoną zgodnie z obiektywną oceną rzeczywistych poniesionych przez nie kosztów szkolenia danego zawodnika oraz zasadą „prawa odsprzedaży” dla zachowania zasady solidarności; zaleca przeprowadzenie gruntownych konsultacji ze wszystkimi podmiotami zajmującymi się piłką nożną w celu ustalenia „okresów ochronnych” (okresów, podczas których zawodnik nie mógłby zmienić klubu lub w których liczba transferów jest ograniczona);

17. wzywa państwa członkowskie, organizacje zarządzające piłką nożną i kluby piłkarskie do zaangażowania się w ochronę zdrowia i bezpieczeństwa pracowników oraz do wzięcia pod uwagę osoby piłkarza przy ustalaniu kalendarza sportowego, określając maksymalną dopuszczalną liczbę meczy do rozegrania w sezonie, z wyjątkiem meczów w narodowej reprezentacji; wzywa Komisję do zapewnienia, że odnośne uregulowania w zakresie zdrowia, bezpieczeństwa i zatrudnienia obejmą piłkarzy w taki sam sposób, w jaki obejmują wszystkich innych pracowników na terenie UE;

18. zaleca by państwa członkowskie traktowały jako rzecz ważną zapobieganie i zwalczanie dopingu; wzywa o ustanowienie polityki zapobiegania i karania dopingu oraz podkreśla potrzebę zwalczania nieprawidłowych zachowań poprzez przeprowadzanie kontroli, badań, testowanie, stałe wykonywanie kontrolnych badań antydopingowych przez niezależnych lekarzy, jak również poprzez równoległą edukację, zapobieganie i szkolenia; wzywa kluby zawodowe do wydania oświadczenia o samozobowiązaniu się do zwalczania dopingu i wprowadzenia wewnętrznych kontroli sprawdzających stosowanie się do niego;

19. wzywa Komisję do kontynuacji działań na rzecz niedyskryminacji, zwalczania rasizmu i przemocy, ponieważ w myśl europejskich dyrektyw także i piłkarze mają prawo do wykonywania pracy w warunkach wolnych od rasizmu, wynikających z wydanego przez Parlament oświadczenia pisemnego z dnia 14 marca 2006 r. w sprawie zwalczania rasizmu w piłce nożnej[2], potępiającym ogólnie przejawy rasizmu i przemocy w każdej postaci, a w szczególności na stadionach, jak również wzywającym wszystkie podmioty światowe zaangażowane w piłkę nożną do czynnego udziału, tj. domagania się surowszych kar w przypadku aktów rasistowskich i aktów przemocy, mających miejsce zarówno na murawie, jak i na trybunach, oraz do zachęcania do dalszej wymiany najlepszych praktyk w tym zakresie; zauważa, że kluczową rolę w osiągnięciu tych celów spełni zapewnienie przez Komisję skutecznego stosowania przez państwa członkowskie dyrektywy Rady nr 2000/43, która zabrania dyskryminacji na tle rasowym lub pochodzenia etnicznego.

20. jest zdania, że komercjalizacja sportu i produkcja artykułów sportowych przynosi obroty w wysokości jednego miliarda euro roczne (odpowiednik produkcji 40 milionów piłek rocznie); uznaje, że praca dzieci oraz łamanie przepisów bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i prawa pracy jest poważnym problemem; zwraca się do Komisji o czynne wspieranie inicjatyw i kampanii zwalczania pracy dzieci w przemyśle związanym z piłką nożną oraz o zbadanie wszystkich prawnych i politycznych możliwości zapewnienia przestrzegania praw wszystkich pracowników, w tym dzieci;

PROCEDURA

Tytuł	Przyszłość zawodowej piłki nożnej w Europie
Numer procedury	2006/2130(INI)
Komisja przedmiotowo właściwa	CULT
Komisja wyznaczona do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu	EMPL 15.6.2006
Ściślejsza współpraca - data ogłoszenia na posiedzeniu
Sprawozdawca komisji opiniodawczej   Data powołania	Jean-Luc Bennahmias 1.2.2006
Poprzedni sprawozdawca
Rozpatrzenie w komisji	13.9.2006		4.10.2006	22.11.2006
Data zatwierdzenia wskazówek	23.11.2006
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	25 3 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Jan Andersson, Roselyne Bachelot-Narquin, Jean-Luc Bennahmias, Alejandro Cercas, Ole Christensen, Derek Roland Clark, Luigi Cocilovo, Jean Louis Cottigny, Harlem Désir, Harald Ettl, Carlo Fatuzzo, Ilda Figueiredo, Joel Hasse Ferreira, Roger Helmer, Stephen Hughes, Sepp Kusstatscher, Jean Lambert, Thomas Mann, Csaba Őry, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Pier Antonio Panzeri, Jacek Protasiewicz, José Albino Silva Peneda, Jean Spautz
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Mihael Brejc, Françoise Castex, Luca Romagnoli, Gabriele Stauner, Patrizia Toia, Anja Weisgerber
Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego
Uwagi (dostępne tylko w jednym języku)	...

• [1]  Sprawa C-415/93, Bosman [1995] Rec. I-4921.
• [2]  Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0080.

OPINIA Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (25.1.2007)

dla Komisji Kultury i Edukacji

w sprawie przyszłości zawodowej piłki nożnej w Europie
(2006/2130(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Toine Manders

WSKAZÓWKI

Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów zwraca się do Komisji Kultury i Edukacji, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A. mając na uwadze szereg orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (ETS) w sprawach Bosman (C-415/93), Walrave (C-36/74), Deliège (C-51/96, C-191/97), Lehtonen (C-176/96), Meca-Medina (C-519/04 P), Laurent Piau (C-171/05 P) oraz wielu innych,

B.  mając na uwadze, że Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów zleciła we wrześniu 2005 r. przeprowadzenie analizy zatytułowanej „Sport zawodowy na rynku wewnętrznym” oraz że komisja uwzględnia również „Niezależne studium na temat sportu europejskiego” (Independent European Sport Review),

C. mając na uwadze, że zawodowa piłka nożna ma wymiar zarówno gospodarczy, jak i pozagospodarczy,

D. mając na uwadze, że zawodową piłkę nożną w niniejszej rezolucji należy każdorazowo rozumieć jako prowadzenie działalności gospodarczej,

E.  mając na uwadze, że zawodową piłkę nożną w niniejszej rezolucji należy (skreślenie) rozumieć jako prowadzenie działalności gospodarczej oraz mając na uwadze, że zawodowe kluby i ligi piłkarskie odgrywają także bardzo istotną rolę społeczną i kulturową w swoim środowisku lokalnym i krajowym,

F.  mając na uwadze, że przez dziesięciolecia zawodowy futbol zyskał coraz bardziej międzynarodowy charakter, a jednocześnie podlegał różnym międzynarodowym przepisom prawnym,

G. mając na uwadze, że zawodowa piłka nożna jest nie tylko zjawiskiem społeczno-kulturowym na skalę lokalną, krajową i europejską, ale także (skreślenie) może przynosić znaczne dochody (skreślenie),

H. mając na uwadze, że nie powinno się pomijać społeczno-kulturowych aspektów zawodowej piłki nożnej oraz tradycji i historii związanych z tą grą, niesłusznie próbując rozpatrywać rozgrywki zawodowej piłki nożnej na najwyższym poziomie jako przedsięwzięcie o charakterze czysto gospodarczym,

I.   mając na uwadze, że w przeciwieństwie do zasad zarządzania w innych dziedzinach sportu zawodowego, takich jak tenis i kolarstwo, które były sukcesywnie dostosowywane, tak aby odzwierciedlały zmieniające się warunki rynkowe, przepisy i zasady organów zarządzających w piłce nożnej rozwijały się powoli i biernie,

J.   mając na uwadze, że zawodowy futbol nie funkcjonuje jak typowy sektor gospodarki oraz mając na uwadze, że różne jego podmioty, w tym kibice, zawodnicy, kluby, ligi i związki, działają inaczej niż normalni konsumenci lub przedsiębiorstwa,

K. mając na uwadze, że ogólnoeuropejskie współzawodnictwo w dziedzinie zawodowej piłki nożnej zależy w dużej mierze od zapewnienia równych warunków klubom w różnych państwach członkowskich,

L.  mając na uwadze, że orzecznictwo ETS potwierdza, iż zawodowe kluby i związki piłkarskie są podmiotami gospodarczymi i podlegają prawu wspólnotowemu, jeżeli prowadzą działalność gospodarczą,

M. mając na uwadze, że orzecznictwo ETS potwierdza, iż zawodowe kluby piłkarskie są podmiotami gospodarczymi i w związku z tym zawodowa piłka nożna podlega prawu wspólnotowemu, jeżeli jej uprawianie ma charakter działalności gospodarczej; mając na uwadze, że w związku z tym to krajowe i europejskie władze polityczne i sportowe odpowiadają za zapewnienie, by zastosowanie prawa wspólnotowego do zawodowej piłki nożnej nie zagrażało realizacji jej społeczno-kulturowych celów, poprzez opracowanie odpowiednich ram prawnych,

N. mając na uwadze, że traktat nie przewiduje wyłączeń dla zawodowej piłki nożnej, jednakże przepisy sportowe, nierozerwalnie związane z organizacją i prawidłowym przebiegiem sportowego współzawodnictwa, a tym samym służące zapewnieniu swobodnego współzawodnictwa między klubami, nie podlegają wspólnotowym ramom prawnym,

O. mając na uwadze, że z powyższych i innych przypadków wynika, iż w praktyce zawodowa piłka nożna podlega różnego rodzaju przepisom prawnym na różnych szczeblach i pochodzącym z różnych źródeł, które często pozostają we wzajemnej sprzeczności i kolizji,

P.  mając na uwadze, że gry losowe i zakłady bukmacherskie nie są objęte zakresem dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie jednolitego rynku usług[1],

Q. mając na uwadze, że zastosowanie zasad jednolitego rynku i prawa konkurencji do zawodowej piłki nożnej może przypuszczalnie doprowadzić do pojawienia się szkodliwej niepewności prawnej; mając na uwadze, że istotne znaczenie ma opracowanie przejrzystych ram prawnych, umożliwiających pełny rozwój tego sektora,

1.  zwraca uwagę, że zawodowa piłka nożna jest nie tylko ważnym zjawiskiem społecznym i kulturowym w Europie, lecz także źródłem istotnych dochodów dla niewielkiej mniejszości klubów znajdujących się na samym szczycie sportowej piramidy,

2.  uznaje ponadto, że te zawodowe kluby funkcjonujące w skromniejszych warunkach finansowych stanowią zasadniczy element różnych europejskich struktur piłkarskich oraz wnoszą cenny wkład do gospodarki, tradycji, dziedzictwa i kultury europejskich narodów grających w piłkę nożną;

3.  uznaje, że zawodowa piłka nożna musi być zgodna z przepisami i zasadami pochodzącymi z różnych źródeł oraz że powoduje to dwuznaczność w obszarze, który i tak jest już niejasny; stwierdza, że prawodawstwo UE ma zastosowanie do zawodowego futbolu, przy uwzględnieniu specyfiki tego sportu, ale również że ustawodawstwo krajowe państw członkowskich musi być stosowane do zawodowej piłki nożnej na poziomie krajowym; zwraca uwagę, że stosowanie uregulowań trzeciego poziomu podlega monitorowaniu i kontroli przez krajowe organy zarządzające, jak również przez UEFA i FIFA, odpowiednio europejskiego i światowego organu zarządzającego zawodową piłką nożną;

4.  podziela stanowisko wyrażone w deklaracji Rady Europejskiej z grudnia 2000 r. w sprawie charakterystycznych cech sportu i jego funkcji społecznej w Europie, w której poparto niezależność organizacji sportowych oraz uznano, że to na nich spoczywa obowiązek organizacji i promocji właściwych dyscyplin sportowych w sposób, który ich zdaniem najlepiej odpowiada ich celom;

5.  zwraca uwagę, że obowiązujące w zawodowym futbolu przepisy tych organów zarządzających mogą albo wykraczać poza zakres stosowania traktatu, albo wchodzić w jego zakres, a także mogą na mocy traktatu wymagać uzasadnienia lub być zakazane;

6.  zauważa, że brak jednoznacznej interpretacji istniejących ram prawnych działa na niekorzyść zawodowej piłki nożnej oraz że powracające prawne wyzwania dla struktur i przepisów rządzących sportem są przyczyną ogromnej niepewności; uważa, że większa pewność prawna byłaby korzystna dla wszystkich zaangażowanych stron i umożliwiłaby lepsze wykorzystanie możliwości, jakie stwarza wewnętrzny rynek;

7.  uważa, że zanim nastąpi możliwość ustanowienia i promowania prawnej stabilności, konieczne jest przedstawienie przez Komisję wytycznych na temat aktualnych ram prawnych obowiązujących w dziedzinie zawodowej piłki nożnej;

8.  zwraca uwagę na fakt, że sport stoi przed licznymi naglącymi wyzwaniami w zakresie zarządzania zawodowymi klubami oraz na fakt, że aby sprostać tym wyzwaniom konieczna jest współpraca między UE, państwami członkowskimi i organami zarządzającymi piłką nożną;

9.  zwraca uwagę, że orzecznictwo w dużej mierze ukształtowało otoczenie prawne zawodowej piłki nożnej; podkreśla jednak, że pozostaje wiele nierozstrzygniętych kwestii, którym należy poświęcić dalszą uwagę na poziomie Wspólnoty i które są związane z regulowaniem zawodowej piłki nożnej przez UEFA i FIFA; zaleca w związku z tym wprowadzenie systemu kontroli kosztów umożliwiającego osiągnięcie równowagi pomiędzy dochodami i wydatkami klubu i finansowej stabilności, a także zapobieganie nieuczciwej konkurencji; poszczególne organy regulacyjne w Europie powinny określić odpowiednie proporcje;

10.  zwraca uwagę, że najbardziej naglące obecnie kwestie w dziedzinie zawodowej piłki nożnej dotyczą mnożących się przypadków nieprawidłowości w zarządzaniu niektórymi klubami, korupcji sędziów piłkarskich lub zawodników oraz podejrzenia o pranie brudnych pieniędzy; zaleca europejskim i krajowym władzom politycznym i sportowym przeprowadzenie energicznej kampanii na rzecz zapewnienia większej przejrzystości w europejskich zawodowych klubach piłki nożnej i poprawy zarządzania nimi;

11.  uznaje w każdym przypadku, że kwestie dotyczącej ogólnej organizacji i zasad profesjonalnej piłki nożnej najlepiej pozostawić władzom piłkarskim oraz że działania ze strony UE powinny być podejmowane jedynie w razie konieczności;

12.  uważa, że narodowy wymiar piłki nożnej, czy to na szczeblu klubu, czy też drużyny narodowej, stanowi jeden z najbardziej popularnych elementów tej dyscypliny; zwraca uwagę, że piramidalna struktura piłki nożnej w rzeczywistości prowadzi do integracji krajowych i europejskich rozgrywek w sposób odpowiadający kibicom; uważa, że wszelkie próby pozbawienia piłki nożnej narodowych elementów zagroziłyby dalszemu funkcjonowaniu rozgrywek krajowych i drużyn narodowych, a w ostateczności takim imprezom jak mistrzostwa świata w piłce nożnej, dlatego uważa, że należy unikać podejmowania na szczeblu UE wszelkich kroków mogących prowadzić do usunięcia narodowych elementów, ponieważ byłoby to szkodliwe dla piłki nożnej;

13.  uznaje znaczenie znaków handlowych w przemyśle sportowym za wyjątkiem wykorzystywania ich do ograniczania swobodnego przepływu towarów;

14.  zwraca uwagę, że pojęcie osób świadczących usługi w sporcie zawodowym nie obejmuje wyłącznie osób związanych z organizacją (klubem) umową o pracę, ale także osoby korzystające ze swobody świadczenia usług w całej UE;

15.  podkreśla znaczenie wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych uzyskanych w innym państwie członkowskim dla umożliwienia swobodnego przepływu pracowników i swobodnego świadczenia usług w UE zgodnie z postanowieniami traktatu;

16.  uważa, że wprowadzenie europejskich licencji i dyplomów w dziedzinie świadczenia usług w sporcie zawodowym stanowiłoby znaczny krok naprzód;

17.  zwraca uwagę na częsty rozdźwięk pomiędzy podażą a popytem na bilety na najważniejsze rozgrywki piłki nożnej, który jest korzystny dla sponsorów, lecz krzywdzący dla konsumentów; podkreśla konieczność pełnego uwzględnienia interesów konsumentów przy dystrybucji biletów i zagwarantowania uczciwej i wolnej od dyskryminacji sprzedaży biletów na wszystkich poziomach; uznaje jednak, że w odpowiednich przypadkach bilety mogą być zarezerwowane dla członków klubów kibica, klubów zrzeszających kibiców udających się na mecze wyjazdowe lub podobnych organizacji, których członkowstwo opiera się na niedyskryminacyjnych zasadach;

18.  wskazuje, że telewizyjna transmisja wydarzeń sportowych coraz częściej odbywa się za pośrednictwem kanałów kodowanych i kanałów płatnych co oznacza, że wielu konsumentów nie ma możliwości ich oglądania; wzywa do zagwarantowania jak największej liczbie konsumentów możliwości obejrzenia głównych imprez futbolowych za pośrednictwem bezpłatnych kanałów telewizyjnych; popiera zasadę zbiorowej sprzedaży praw do transmisji telewizyjnej w celu zapewnienia sprawiedliwego podziału tego istotnego źródła finansowego;

19.  wzywa UEFA i FIFA do przeprowadzenia dokładnej analizy określonych przez nie przepisów i zasad w celu sprawdzenia, czy zostały one przyjęte w sposób przejrzysty i demokratyczny i czy są one rzeczywiście konieczne i proporcjonalne dla osiągnięcia uzasadnionych celów, dla których zostały ustanowione; zaleca, aby organizacje piłki nożnej zapewniły piłkarzom ubezpieczenie obejmujące grę w drużynie narodowej;

20.  opowiada się za utrzymaniem zasady, zgodnie z którą kluby są zobowiązane do zwalniania zawodników na mecze drużyny narodowej bez prawa do odszkodowania;

21.  wzywa Komisję do wyjaśnienia przepisów w sprawie pomocy państwa w sektorze piłki nożnej, aby utrzymać i rozszerzyć środki publiczne przeznaczone na finansowanie realizacji społecznych, kulturalnych i edukacyjnych funkcji piłki nożnej;

22.  ponownie wyraża zaniepokojenie w związku z opisaną wyżej aktualną sytuacją, będącą wynikiem napięcia pomiędzy strukturą zarządzania sektorem zawodowej piłki nożnej a otoczeniem regulacyjnym na szczeblu UE i szczeblu krajowym; uważa, że decyzje powinny być podejmowane na jak najniższym szczeblu, zgodnie z zasadą pomocniczości;

23.  ubolewa, że elementy wiążące zawodową piłkę nożną z obszarem społeczno-kulturalnym są poddawane nieustannej presji będącej wynikiem takiego rozwoju sytuacji;

24.  dochodzi do wniosku, że dostępne są następujące możliwości rozwiązania powyższych problemów:

a)  całkowite wyłączenie sektora z zakresu traktatu;

b)  niepodjęcie żadnych działań i pozwolenie Europejskiemu Trybunałowi Sprawiedliwości na kształtowanie przyszłości europejskiej piłki nożnej poprzez niekorzystne dla tej gry orzeczenia;

c)  opracowanie przez Parlament i Komisję, we współpracy z zainteresowanymi stronami na szczeblu lokalnym, krajowym, europejskim i międzynarodowym, w świetle „Independent European Sport Review” (niezależnego przeglądu sportu europejskiego), wytycznych w celu przyczynienia się do zapewnienia pewności prawnej w sektorze;

25.  zaleca trzecie rozwiązanie w odniesieniu do roli UE w sektorze sportowym; przypomina, że interwencje UE muszą być zgodne z zasadą pomocniczości, uznaje wartość „Niezależnego studium na temat sportu europejskiego”; życzyłby sobie, aby Komisja Europejska odegrała bardziej aktywną rolę w tym zakresie; podkreśla, że aby zagwarantować równe warunki konkurencji klubom piłkarskim na szczeblu europejskim, sprawą pierwszorzędnej wagi jest, aby Komisja otwarcie przedstawiła swoje poglądy na tę kwestię, stwarzając tym samym pewność prawną dla wszystkich zainteresowanych stron;

26.  wzywa w związku z tym Komisję do opracowania wytycznych dotyczących działania w zakresie nierozwiązanych kwestii w obrębie ram prawnych i ekonomicznych zawodowej piłki nożnej, uznając równocześnie, że w każdym przypadku sprawy związane z ogólną organizacją i przepisami dotyczącymi zawodowej piłki nożnej najlepiej pozostawić władzom piłkarskim oraz że działania ze strony UE powinny być podejmowane tylko w niezbędnych przypadkach.

PROCEDURA

Tytuł	Przyszłość zawodowa piłki nożnej w Europie
Numer procedury	2006/2130(INI)
Komisja przedmiotowo właściwa	CULT
Komisja wyznaczona do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu	IMCO 15.6.2006
Ściślejsza współpraca
Sprawozdawca komisji opiniodawczej   Data powołania	Toine Manders 4.9.2006
Poprzedni sprawozdawca(y)
Rozpatrzenie w komisji	21.3.2006	3.5.2006		19.6.2006	5.10.2006	24.1.2007
Data zatwierdzenia wskazówek	24.1.2007
Wynik głosowania końcowego	za: przeciw: wstrzymujących się:		33 2 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Georgi Bliznashki, Gabriela Cretu, Janelly Fourtou, Evelyne Gebhardt, Małgorzata Handzlik, Malcolm Harbour, Christopher Heaton-Harris, Anna Hedh, Edit Herczog, Alexander Lambsdorff, Kurt Lechner, Arlene McCarthy, Toine Manders, Manuel Medina Ortega, Bill Newton Dunn, Zita Pleštinská, Guido Podestà, Zuzana Roithová, Luisa Fernanda Rudi Ubeda, Heide Rühle, Christel Schaldemose, Andreas Schwab, Ovidiu Ioan Silaghi, József Szájer, Marianne Thyssen, Jacques Toubon, Bernadette Vergnaud, Barbara Weiler, Glenis Willmott
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Alexander Alvaro, Benoît Hamon, Joel Hasse Ferreira, Ian Hudghton, Filip Kaczmarek, Véronique Mathieu, Maria Matsouka, Angelika Niebler, Marc Tarabella, Anja Weisgerber
Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego
Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)	...

• [1]  Dz.U. L 376 z 27.12.2006, str. 36.

OPINIA Komisji Prawnej (22.11.2006)

dla Komisji Kultury i Edukacji

w sprawie przyszłości zawodowej piłki nożnej w Europie
(2006/2130(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Maria Berger

WSKAZÓWKI

Komisja Prawna zwraca się do Komisji Kultury i Edukacji, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A.   z jednej strony w myśl obowiązującego prawa pierwotnego Wspólnoty Europejskiej nie ma ona kompetencji ani w zakresie sportu pojmowanego ogólnie, ani zawodowej piłki nożnej w szczególności, z drugiej strony ani sport, ani zawodowa piłka nożna nie są wykluczone z zakresu stosowania tego prawa i między innymi na podstawie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (Trybunał Sprawiedliwości) oraz decyzji podejmowanych przez Komisję Europejską można zauważyć, że na sport i zawodową piłkę nożną wpływ mają w szczególności: zakaz dyskryminacji, o którym mowa w art. 12 traktatu WE, prawo do swobodnego przepływu pracowników zapisane w art. 39 traktatu, swoboda przedsiębiorczości i świadczenia usług określone w art. 43 i 49 traktatu, przepisy dotyczące konkurencji, o których mowa w art. 81-87 traktatu, oraz przepisy odnoszące się do polityki zatrudnienia i polityki społecznej,

- tej sytuacji prawnej nie zmieniły i nie miały zmienić ani deklaracje załączone do traktatu amsterdamskiego z 1997 r., ani deklaracja Rady Europejskiej wydana w Nicei w 2000 r.,

B.    chociaż szczególny charakter sportu, uznany w traktacie amsterdamskim, deklaracji z Nicei oraz orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości, powinien być uwzględniony i wdrożony w decyzjach i aktach prawnych przyjmowanych na wszystkich szczeblach władzy, należy również zaznaczyć, że stosowanie sfery regulacyjnej jest monitorowane i kontrolowane przez krajowe władze piłkarskie, UEFA i FIFA, będące odpowiednio krajowymi, europejskimi i światowymi organami zarządzającymi zawodową piłką nożną,

C.   prawo pochodne również nie uwzględnia w sposób systematyczny szczególnych wymagań zawodowej piłki nożnej; odnosi się to przede wszystkim do przepisów dotyczących uznawania dyplomów oraz udzielania licencji trenerskich, agentów piłkarzy oraz graczy spoza UE; w Niezależnym Europejskim Przeglądzie Sportowym wezwano również prawodawcę europejskiego do podjęcia działań w następujących obszarach problemowych odnoszących się do zawodowej piłki nożnej: pranie pieniędzy, oszustwa w zakładach sportowych, wykorzystywanie młodych zawodników i nielegalny handel zawodnikami, uregulowania dotyczące zakładów w przypadku zniesienia monopoli krajowych, przeciwdziałanie rasizmowi i chuligaństwu, czarnorynkowy obrót biletami,

D.   wraz z umacnianiem się profesjonalnego i komercyjnego charakteru sportu pojmowanego ogólnie, a piłki nożnej w szczególności, coraz częściej wchodzi ona w zakres stosowania prawa unijnego, co znajduje odzwierciedlenie w rosnącej liczbie spraw rozpatrywanych przez Trybunał Sprawiedliwości i Komisję,

- z tego względu wyraźnie uwidocznił się problem braku pewności prawnej, a procedura postępowania polegająca na odnoszeniu się wyłącznie do poszczególnych przypadków jest w coraz większym stopniu uznawana przez zainteresowane strony za niewystarczającą, co zostało potwierdzone w sporządzonym na wniosek ministrów sportu niektórych państw członkowskich i opublikowanym niedawno badaniu pod nazwą Niezależny Europejski Przegląd Sportowy - 2006,

- taki brak pewności prawnej jest problematyczny nie tylko z punktu widzenia aspektów gospodarczych, ale również z uwagi na społeczne, kulturalne i pedagogiczne zadania stojące przed piłką nożną; na przykład nie jest jasne, czy niezwykle ważny dla szkolenia młodzieży przepis UEFA dotyczący minimalnej liczby zawodników krajowych w drużynie zostałby uznany przez Trybunał Sprawiedliwości za zgodny z art. 12 traktatu WE,

E.    zauważa istniejące w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości rozgraniczenie między sportowymi i gospodarczymi przepisami wydanymi przez organy zarządzające odnoszącymi się do profesjonalnej piłki nożnej; przepisy sportowe nie wchodzą w zakres stosowania traktatu, podczas gdy przepisy gospodarcze mogą należeć lub nie należeć do zakresu stosowania traktatu i mogą być uzasadnione lub zakazane traktatem;

F.    jest zdania, że przepisy dotyczące składu drużyn narodowych[1] i przepisy dotyczące wyboru przez federacje sportowe członków, którzy mogą wziąć udział w zawodach międzynarodowych wysokiego szczebla[2], są przepisami wyłącznie sportowymi, z tego względu wyłączonymi z zakresu stosowania art. 39 i 49 traktatu WE; do takich przepisów należą również „reguły gry” w ścisłym znaczeniu, na przykład określające czas trwania meczów lub liczbę zawodników na boisku, organizację i przebieg zawodów i turniejów sportowych, ponieważ sport może istnieć i być uprawiany wyłącznie zgodnie z określonymi przepisami; jednakże takie zawężenie zakresu wyżej wymienionych przepisów traktatu powinno być ograniczone wyłącznie do właściwego celu[3]; takie same zasady stosuje się do art. 81 i 82 traktatu,

G.   jest zdania, że przepisy objęte środkami i decyzjami trybunałów sportowych wciąż podlegają w pierwszej kolejności prawu krajowemu, które powinno zagwarantować ich pozycję prawną; z tego względu autonomia przepisów sportowych nie umożliwia uznawania ich za ustanowione wyłącznie w celu udzielenia ochrony sądowej, z uwagi na absolutną, zinstytucjonalizowaną nadrzędność sądów krajowych, która wyklucza wszelkie ograniczenia ich uprawnień konstytucyjnych,

H.   jest zdania, że wybór jurysdykcji powszechnej lub sportowej nie może być przedmiotem wcześniejszej umowy, odnoszącej się do rozstrzygania przyszłych sporów wyłącznie przez organy federacyjne i/lub arbitrażowe, lecz powinien być wynikiem swobodnej decyzji stron podjętej po rozpoczęciu działań,

I.     jest jednak zdania, że jurysdykcja sądu powszechnego zachowuje ważność w przypadkach, kiedy spory odnoszące się do sankcji dyscyplinarnych nałożonych przez trybunały sportowe na kluby stowarzyszone z federacjami sportowymi w wyniku nieprzestrzegania wyłącznie technicznych zasad o charakterze sportowym prowadzą w znacznej mierze do rzeczywistej i wymiernej kary lub utraty statusu członka; poza zdefiniowane ramy autonomii sportowej oraz jej zakres ontologiczny i merytoryczny wykraczają nie tylko środki polegające na wykluczeniu członka ze stowarzyszenia klubów sportowych, ale również środki wykluczające go z danej rywalizacji, ze względu na prosty, lecz decydujący fakt: ponieważ takie sankcje, likwidując uprawnienia, a zatem wynikającą z nich podmiotową pozycję prawną określoną przez ogólne ramy prawne klubu sportowego, uniemożliwiają mu rozwój i osiągnięcie założonych celów społecznych, określonych w jego statucie, koniecznie i bezsprzecznie należą do zakresu stosowania prawa krajowego, a nie tylko do przepisów o wyłącznie sportowym charakterze,

J.     brak pewności prawnej skutkuje również tym, iż nie wiadomo, jak daleko posunięta jest niezależność organizacji autonomicznych, takich jak UEFA, w jakim stopniu przy wypełnianiu przepisów wewnętrznych i zasad regulacyjnych wiążące są dla nich podstawowe zasady prawa unijnego (niedyskryminacja, proporcjonalność, demokratyczne procedury państwa prawa, ochrona praw zawodników) oraz w jakim zakresie mogą wykorzystywać swoją pozycję „monopolistyczną” (problem zasady „u siebie/na wyjeździe”, „lig zbuntowanych”, prawa o znakach towarowych) lub czy równoczesne pełnienie na tym samym rynku funkcji organu regulacyjnego i podmiotu gospodarczego powoduje konflikt interesów lub nadużywanie pozycji dominującej,

- również w sporcie należy zagwarantować nadrzędność prawa wspólnotowego i dostęp do praw podstawowych państw członkowskich i Unii,

K.   w odniesieniu do rozgrywek ponadnarodowych europejska piłka nożna potrzebuje „równych reguł gry” również w znaczeniu gospodarczym i prawnym, jednak różne przepisy obowiązujące w państwach członkowskich tego nie gwarantują, przykładowo w kwestii sprzedaży praw do transmisji telewizyjnych (wspólnej lub indywidualnej), warunków darmowej transmisji przez publiczne stacje telewizyjne, odmiennych przepisów krajowych lub lokalnych w zakresie subwencji oraz uregulowań podatkowych, przepisów regulujących udział zawodników z państw trzecich, zróżnicowanych praktyk licencyjnych i przepisów dotyczących kwestii własności i zarządzania klubami; wpływa to w sposób znaczący również na konkurencję sportową,

- stosowanie prawa UE, w szczególności wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Bosman, w pozytywny sposób wpłynęło na prawa graczy zawodowych, ale jednocześnie zgodnie z danymi FIFPro[4] ok. 50% graczy zawodowych w Europie nie ma zawartej ze swoim klubem umowy o pracę, zaś wiele umów o pracę i umów szkoleniowych w tej dziedzinie jest z punktu widzenia prawa problematyczne,

- artykuł dotyczący sportu (art. III-282), który został włączony do traktatu konstytucyjnego nie przez Konwent, a przez Konferencję Międzyrządową i który podziela niepewny los traktatu konstytucyjnego, a jego interpretacja jest już bardzo zróżnicowana, jest problematyczny również z tego względu, że zawodowa piłka nożna jest obecnie w znacznej mierze działalnością gospodarczą, zaś stosowanie prawa wspólnotowego nie powinno być ograniczane przez powoływanie się na „dobrowolne struktury” oraz zadania społeczne i edukacyjne i jest ogólnie niewystarczające dla zwiększenia pewności prawnej,

- europejska piłka nożna, oparta na zasadzie narodowości, tak jak ma to miejsce obecnie, musi znaleźć właściwą równowagę między krajowymi podstawami gry a poziomem europejskim, tak aby umożliwić skuteczną współpracę między ligami piłkarskimi a związkami piłki nożnej,

L.    przypomina, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości działalność sportowa przyjmująca formę zatrudnienia lub świadczenia usług za wynagrodzeniem należy do zakresu stosowania art. 39 i kolejnych lub art. 49 i kolejnych traktatu[5],

M.   jest zdania, że przepisy dotyczące wnoszenia opłat za transfer piłkarzy zawodowych między klubami (klauzule transferowe) lub ograniczające liczbę piłkarzy zawodowych będących obywatelami innych państw członkowskich, których kluby te mogą wystawić w trakcie meczu (zasady dotyczące składu zespołów klubowych) lub ustalające różne terminy końcowe okresów transferowych dla zawodników pochodzących z innych państw członkowskich, bez obiektywnych powodów o wyłącznie sportowym charakterze lub uzasadnionych różnicami w warunkach dotyczących zawodników (klauzule w sprawie końca okresu transferowego) należą do zakresu stosowania art. 39 i kolejnych oraz art. 49 i kolejnych traktatu i podlegają zawartym w nich zakazom[6],

N.   jest zdania, że wynikające z orzecznictwa zasady dotyczące stosowania przepisów wspólnotowych z zakresu swobody przepływu osób i usług do przepisów sportowych, odnoszą się w równym stopniu do postanowień traktatu w zakresie konkurencji i mogą w odpowiednim przypadku stanowić naruszenie swobód gwarantowanych przez te przepisy i podlegać procedurze, o której mowa w art. 81 i 82 traktatu,

O.   jest zdania, że przepisy o wyłącznie sportowym charakterze, czyli przepisy odnoszące się wyłącznie do kwestii natury sportowej i nie mające żadnego związku z działalnością gospodarczą, nie należą do zakresu stosowania traktatu[7]; takie przepisy, odnoszące się do szczególnego charakteru i kontekstu zawodów sportowych, są niezbędne do organizacji i właściwego przebiegu rywalizacji sportowej i nie mogą być uznane za ograniczenie przepisów wspólnotowych dotyczących swobody przemieszczania się pracowników i swobody świadczenia usług,

P.    wzywa Komisję, aby w ramach planu działania na rzecz europejskiej piłki nożnej opracowała wytyczne dotyczące ram prawnych oraz aby przyczyniła się do zwiększenia pewności prawnej,

Q.   jest zdania, że chociaż w traktatach UE nie określono szczegółowych kompetencji legislacyjnych, zawierają one szereg instrumentów, które mogłyby zostać wykorzystane w ramach planu działań, na przykład:

- dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące kwestii udzielania licencji zawodnikom spoza UE, ochrony juniorów i roli agentów piłkarskich;

- zwolnienia grupowe w odniesieniu do różnych aspektów prawa konkurencji, na przykład umów sprzedaży praw, subwencji;

- dyrektywy Komisji na podstawie art. 211 traktatu WE w sprawie zakresu stosowania prawa konkurencji; w tym kontekście należałoby zbadać, w jakim zakresie organizacje sportowe świadczą usługi w ogólnym interesie gospodarczym w rozumieniu art. 86 traktatu WE;

- mechanizm dialogu społecznego, w szczególności w odniesieniu do kwestii praw zawodników;

- zalecenia skierowane do państw członkowskich dotyczące eliminacji różnic krajowych (na przykład na rzecz centralnych systemów sprzedaży praw);

- ramowe decyzje Rady, na przykład w sprawie przeciwdziałania niektórym rodzajom przestępczości;

R.    wzywa Komisję do uwzględnienia w trakcie opracowywania planu działania propozycji zawartych w niniejszym sprawozdaniu oraz do włączenia Parlamentu Europejskiego we wszystkie czynności związane z przygotowaniem i wdrożeniem planu działania, jak również do przeprowadzenia konsultacji z organizacjami sportowymi, stowarzyszeniami piłkarzy oraz wszystkimi innymi zainteresowanymi stronami;

S.    jest zdania, że utworzenie odrębnej agencji UE ds. sportu nie jest konieczne;

T.    jest zdania, że władze piłkarskie powinny mieć swobodę w zarządzaniu swoją dziedziną sportu w odniesieniu do przepisów mających wyłącznie sportowy charakter; uważa jednak, że jeżeli przepisy zawierają ograniczenia, muszą być one proporcjonalne, to znaczy w sposób uzasadniony niezbędne do osiągnięcia założonych celów sportowych,

U.   jest zdania, że piłka nożna powinna zapewniać współzależność przeciwników i gwarantować niepewność wyniku konkurencji, co może uzasadniać wprowadzenie przez organizacje sportowe szczegółowych ram rynkowych odnoszących się do produkcji i sprzedaży imprez sportowych; jednakże z uwagi na wzrastające ekonomiczne znaczenie działalności gospodarczej związanej z zawodową piłką nożną, taki szczególny charakter nie gwarantuje automatycznego wyłączenia tej działalności ze wspólnotowych przepisów prawa konkurencji,

V.   jest zdania, że w przypadkach, kiedy piłka nożna pociąga za sobą działalność gospodarczą lub handlową, znajduje zastosowanie prawo wspólnotowe, w szczególności zasady odnoszące się do rynku wewnętrznego i konkurencji;

W.  jest zdania, że Unia Europejska powinna opracować jasne wytyczne dotyczące rodzaju „przepisów sportowych”, które są automatycznie uznawane za zgodne z prawem wspólnotowym oraz „przepisów odnoszących się do sportu”, w odniesieniu do których znajduje zastosowanie prawo wspólnotowe;

X. jest zdania, że należy ustanowić proces konsultacji między instytucjami UE a europejskimi władzami piłkarskimi w celu zapewnienia mechanizmu potwierdzającego, które przepisy i praktyki sportowe są wyłączone z zakresu stosowania prawa wspólnotowego, a które są nim objęte; uważa, że taki proces konsultacji może prowadzić do zawarcia formalnej umowy ramowej między UE a UEFA.

PROCEDURA

Tytuł	Przyszłość zawodowej piłki nożnej w Europie
Numer procedury	2006/2130(INI)
Komisja przedmiotowo właściwa	CULT
Komisja wyznaczona do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu	JURI 15.6.2006
Ściślejsza współpraca
Sprawozdawca komisji opiniodawczej   Data powołania	Maria Berger 30.5.2006
Rozpatrzenie w komisji	11.9.2006		3.10.2006	21.11.2006
Data zatwierdzenia wskazówek	21.11.2006
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	21 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Maria Berger, Carlo Casini, Rosa Díez González, Giuseppe Gargani, Klaus-Heiner Lehne, Katalin Lévai, Antonio López-Istúriz White, Achille Occhetto, Aloyzas Sakalas, Gabriele Stauner, Andrzej Jan Szejna, Diana Wallis, Jaroslav Zvěřina
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Nicole Fontaine, Jean-Paul Gauzès, Othmar Karas, Eva Lichtenberger, Arlene McCarthy, Manuel Medina Ortega
Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego	Sharon Bowles, Albert Deß, Ewa Klamt

• [1]  Patrz sprawa 36/74, pkt 8 oraz sprawa 13/76, pkt 14
• [2]  Patrz połączone sprawy C-51/96 oraz C-191/97, Deliège [2000] Zb. Orz. I-2549, pkt 64.
• [3]  Patrz sprawy 36/74, pkt 9; 13/76, pkt 15; C-415/93, pkt 76 i 127; C-51/96 oraz C-191/97, pkt 43; C-176/96, pkt 34.
• [4]  Fédération Internationale des Footballeurs Professionnels (Międzynarodowe Stowarzyszenie Piłkarzy Zawodowych)
• [5]  Patrz sprawa 36/74 Walrave i Koch [1974] Zb. Orz. 1405, pkt 5; sprawa 13/76 Donà [1976] Zb. Orz. 1333, pkt 12 i 13; sprawa C-415/93 Bosman [1995] Zb. Orz. I-4921, pkt 73.
• [6]  Patrz wyroki w sprawie C-415/93, pkt 114 i 137; sprawie C-176/96, Lehtonen [2000] Zb. Orz. I-2681, pkt 60; oraz sprawie C-438/00, Niemiecki Związek Piłki Ręcznej [2003] Zb. Orz. I-4135, pkt 56-58.
• [7]  Patrz sprawa 36/74, pkt 8.

PROCEDURA

Tytuł

Przyszłość zawodowej piłki nożnej w Europie

Numer procedury

2006/2130(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa   Data ogłoszenia wydania zgody na posiedzeniu

CULT 15.6.2006

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu

ECON 15.6.2006

EMPL 15.6.2006

IMCO 15.6.2006

JURI 15.6.2006

Opinia niewydana   Data wydania decyzji

Ściślejsza współpraca   Data ogłoszenia na posiedzeniu

Sprawozdawca(y)   Data powołania

Ivo Belet 13.2.2006

Poprzedni sprawozdawca(y)

Rozpatrzenie w komisji

11.9.2006

9.10.2006

27.11.2006

Data przyjęcia

29.1.2007

Wynik głosowania końcowego

+ - 0

27 2 2

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Christopher Beazley, Ivo Belet, Guy Bono, Marie-Hélène Descamps, Jolanta Dičkutė, Věra Flasarová, Milan Gaľa, Ovidiu Victor Ganţ, Claire Gibault, Vasco Graça Moura, Lissy Gröner, Sándor Kónya-Hamar, Manolis Mavrommatis, Ljudmila Novak, Doris Pack, Zdzisław Zbigniew Podkański, Christa Prets, Karin Resetarits, Pál Schmitt, Gheorghe Vergil Şerbu, Nikolaos Sifunakis, Hannu Takkula, Helga Trüpel, Henri Weber, Thomas Wise, Tomáš Zatloukal

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Emine Bozkurt, Erna Hennicot-Schoepges, Mary Honeyball, Reino Paasilinna, Grażyna Staniszewska, Jaroslav Zvěřina

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Toine Manders, Raimon Obiols i Germà, Gérard Onesta

Data złożenia

13.2.2007

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)

35 Members present but only 31 votes as the quote of the respective political groups were fulfilled.