SPRAWOZDANIE w sprawie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich

15.3.2007 - (2006/2240(INI))

Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
Sprawozdawca: Marie Panayotopoulos-Cassiotou

Procedura : 2006/2240(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A6-0068/2007

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich

(2006/2240(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając komunikat Komisji w sprawie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich - wkład Unii w realizację programu godnej pracy na świecie (COM(2006)0249) (komunikat Komisji w sprawie godnej pracy),

–   uwzględniając dokument roboczy Komisji - załącznik do komunikatu Komisji w sprawie godnej pracy (SEC(2006)0643),

–   uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno- Społecznego na temat komunikatu Komisji w sprawie godnej pracy (CESE 1054/2006),

–   uwzględniając deklarację MOP dotyczącą podstawowych zasad i praw w pracy,

–   uwzględniając Europejską konwencję ochrony praw człowieka i podstawowych wolności,

–   uwzględniając konwencje MOP i podstawowe standardy pracy,

–   uwzględniając ustęp 47 rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 24 października 2005 r. w sprawie wyników szczytu z 2005 r.,

–   uwzględniając dokument końcowy szczytu ONZ z września 2005 r. (ustęp 47) w sprawie godnej pracy i sprawiedliwej globalizacji oraz przyjęcie deklaracji ministerialnej Komisji Ekonomiczno Społecznej ONZ z dnia 5 lipca 2006 r. stwierdzającej, iż istnieje pilna potrzeba utworzenia na poziomie krajowymi i międzynarodowym środowiska prowadzącego do pełnego i produktywnego poziomu zatrudnienia i godnej pracy dla wszystkich, jako kluczowego elementu trwałego rozwoju,

–   uwzględniając raport Światowej Komisji ds. Społecznego Wymiaru Globalizacji z lutego 2004 r., zatytułowany „Sprawiedliwa globalizacja: tworzenie możlliwości dla wszystkich”,

–   uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Społeczny wymiar globalizacji – wkład polityki UE w rozszerzenie korzyści na wszystkich” (COM(2004)0383),

–   uwzględniając dokument roboczy Komisji pt.: „Drugie roczne sprawozdanie w sprawie migracji i integracji” (SEC(2006)0892),

–   uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie komunikatu Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego oraz Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, zatytułowanego „Upowszechnianie podstawowych standardów pracy i usprawnianie polityki społecznej w kontekście globalizacji”[1],

–   uwzględniając wspólne oświadczenie Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w ramach Rady, Parlamentu Europejskiego i Komisji w sprawie polityki rozwojowej Unii Europejskiej: „Konsensus europejski”[2],

–   uwzględniając komunikat Komisji w sprawie programu tematycznego dotyczącego rozwoju ludzkiego i społecznego oraz perspektywy finansowej na lata 2007-2013, zatytułowany „Inwestowanie w ludzi” (COM(2006)0018),

–   uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 października 2002 r. w sprawie komunikatu Komisji dotyczącego zmian zachodzących na rynku pracy i społeczeństwie- nowa strategia Wspólnoty w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy 2002-2006[3],

–   uwzględniając raport Komisji Pracy i Polityki Społecznej organu zarządzającego MOP z marca 2004 r., zatytułowany „Aktualizacja wdrożenia programu pełnego rozwoju i związanych z nim aspektów polityki integracji”,

–   uwzględniając dokument roboczy MOP zatytułowany „Aspekty prawne skutków przymusowej pracy w Europie” z kwietnia 2006 r.,

–   uwzględniając dokument roboczy MOP nr 58 zatytułowany „Godna praca, standardy i wskaźniki” z sierpnia 2005 r.,

–   uwzględniając badanie MOP zatytułowane „Deficyt godnej pracy- pomiar tendencji przy zastosowaniu wskaźników” z sierpnia 2006 r.,

–   uwzględniając notatkę MOP „Godna praca w krajowych ramach”, departament polityki integracyjnej, październik 2004 r.,

–   uwzględniając art. 31 ust 1 Karty Praw Podstawowych UE, stanowiący, że „każdy pracownik ma prawo do warunków pracy, w których szanuje się jego zdrowie, bezpieczeństwo i godność”,

–   uwzględniając art. 152 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską stanowiący, że „przy określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk i działań Wspólnoty zapewnia się wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego”,

–   uwzględniając art. 50 umowy o partnerstwie pomiędzy członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku, z jednej strony, a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony, która została podpisana w Kotonu w dniu 23 czerwca 2000 r.[4],

–   uwzględniając wnioski Rady w sprawie godnej pracy dla wszystkich, przyjęte w Brukseli w dniu 1 grudnia 2006 r.,

–   uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. ustanawiające instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju[5],

–   uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1889/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. ustanawiające instrument finansowy na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie[6],

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinie Komisji Rozwoju, Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia i Komisji Handlu Międzynarodowego (A6-0068/2007),

A.  mając na uwadze, że pojęcie godnej pracy obejmuje o wiele szerszy zakres niż ochronę podstawowych standardów pracy; mając na uwadze, że obejmuje ono również wolny wybór produktywnego zatrudnienia, prawa w miejscu pracy, ochronę socjalną, dialog społeczny oraz włączenie problematyki płci w główny nurt wszystkich czterech filarów,

B.  mając na uwadze, że środki zmierzające do zapewnienia godnej pracy muszą być dostosowane do cech i możliwości każdego społeczeństwa oraz do poziomu jego rozwoju; mając na uwadze, że działania na rzecz promowania godnej pracy powinny obejmować pracowników zarówno w ramach gospodarki formalnej, jak i sektora nieformalnego, w tym osoby pracujące w rolnictwie, osoby samozatrudniające się, pracowników zatrudnionych na część etatu, pracowników czasowych i osoby pracujące w domach,

C.  mając na uwadze, że upowszechnianie godnej pracy dla wszystkich na wszystkich poziomach powinno być celem ogólnym, do czego wzywa Światowa Komisja ds. Społecznego Wymiaru Globalizacji, rezolucja ONZ w sprawie wyników szczytu z 2005 r., a także deklaracja ministerialna przyjęta przez Radę Społeczno-Gospodarczą ONZ w dniu 5 lipca 2006 r., mając na uwadze, że ten cel powinien również przyświecać działaniom na rzecz realizacji milenijnych celów rozwoju oraz zobowiązań światowego szczytu na rzecz rozwoju społecznego w Kopenhadze z 1995 r.,

D.  mając na uwadze, że obecnie zdarzają się przypadki lekceważenia i umniejszania roli godnej pracy w wyniku otwierania się nowych, tanich rynków pracy oraz związanej z tym próby wykorzystania taniej siły roboczej, co przybrało wymiar niepokojący, głównie z powodu delokalizacji (czasem na ogromną skalę) przedsiębiorstw europejskich,

E.  mając na uwadze, że MOP jest organem odpowiedzialnym za określanie i negocjowanie międzynarodowych standardów pracy, a także za nadzorowanie ich obecności w prawie i stosowania w praktyce; mając na uwadze, że konieczne jest wzmocnienie współpracy między MOP i wszystkimi zainteresowanymi stronami oraz że niezbędne jest pełne uczestnictwo MOP w pracach Światowej Organizacji Handlu, a także mając na uwadze, że UE reprezentująca 27 państw członkowskich ma ważne znaczenie i rolę do odegrania w tym zakresie, jak również w obszarze polityki społecznej,

F.  mając na uwadze, że krajowe programy MOP dotyczące godnej pracy i inne wysiłki podejmowane przez agencje międzynarodowe oraz ONZ, mające na celu podjęcie wyzwań związanych z pracą, przyczyniają się w szerszym kontekście do opracowania krajowych i regionalnych strategii rozwoju, zwalczania bezrobocia oraz zmniejszenia ubóstwa,

G.  mając na uwadze, że w latach 2000-2006 kwestie zatrudnienia, spójności społecznej i godnej pracy były pomijane w większości programów i badań w zakresie współpracy zewnętrznej,

H.  mając na uwadze, że godna praca staje się centralnym elementem stałej poprawy warunków pracy oraz walki z bezrobociem, ubóstwem i wykluczeniem społecznym; mając na uwadze, że coraz trudniej jest zagwarantować wszystkim płatną pracę i dlatego należy rozważyć jakąś formę uniwersalnego wynagrodzenia dla obywateli,

I.  mając na uwadze, że standardy godnej pracy są często naruszane w przypadku pracy w niepełnym wymiarze godzin, zatrudnienia poniżej kwalifikacji zawodowych i innych form pracy opartych na wyzysku, a także w kontekście gospodarki nieformalnej, działalności niezarejestrowanej i nielegalnej, w tym pracy przymusowej i wykonywanej przez dzieci,

J.  mając na uwadze, że niegodne warunki pracy występują również w przypadku osób, które bardziej z konieczności niż z własnej woli wybrały pracę w niepełnym wymiarze godzin, a z których wiele otrzymuje wynagrodzenie niższe od płacy minimalnej,

K.  mając na uwadze, że poszanowanie różnorodności kulturowej, sprawiedliwa globalizacja, cel pełnego i produktywnego zatrudnienia oraz godnej pracy dla wszystkich, w tym osób niepełnosprawnych, kobiet, młodych i starszych pracowników, mniejszości rdzennych i kulturowych, migrantów, osób o niskich kwalifikacjach oraz osób żyjących w rejonach zacofanych lub niekorzystnie położonych stanowią główne narzędzie do walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym,

L.  mając na uwadze, że wszystkie podmioty międzynarodowe muszą pomóc w zwiększeniu możliwości osób starszych znalezienia i zachowania godnej pracy poprzez poprawę dostępu do programów kształcenia ustawicznego oraz przekwalifikowanie na inny rodzaj pracy, lub poprzez zapewnienie im odpowiednio wysokich świadczeń, opieki medycznej i innych odpowiednich świadczeń socjalnych; uznając ochronę społeczną za integralny element godnej pracy,

M.  mając na uwadze, że młodzi ludzie na całym świecie mają prawo do znalezienia godnej pracy; mając na uwadze, że działania w tym zakresie powinny uwzględniać cykl życiowy oraz podejście międzypokoleniowe; mając na uwadze, że długi okres bezrobocia na początku kariery zawodowej młodych ludzi może mieć niekorzystny wpływ na ich możliwości zatrudnienia, wynagrodzenie i dostęp do wysokiej jakości stanowisk,

N.  mając na uwadze, że w Europie wielu migrantów pracuje w niegodnych warunkach,

O.  mając na uwadze, że w wielu częściach świata kobiety narażone są na ryzyko niesprawiedliwych warunków pracy i dlatego zasługują na szczególną uwagę w tym względzie;

P.  mając na uwadze, że systemy edukacyjne i szkoleniowe dostosowane do potrzeb społeczeństwa opartego na wiedzy odgrywają kluczową rolę w przygotowywaniu młodzieży do uczestnictwa w rynku pracy poprzez pomoc w zwiększeniu ich możliwości znalezienia pracy godnej i lepszej jakości,

Q.  mając na uwadze, że uczenie się przez całe życie umożliwia wszystkim ludziom zdobycie umiejętności koniecznych do dostosowania się do zmieniających się potrzeb rynku pracy, przyczynia się do jego produktywności oraz ma udział, jako aktywni obywatele w społeczeństwie opartym na wiedzy,

R.  mając na uwadze, że wszystkie państwa członkowskie opracowały krajowe plany działań na rzecz zatrudnienia zgodnie z wytycznymi w tym zakresie opracowanymi podczas nadzwyczajnego posiedzenia Rady Europejskiej w sprawie zatrudnienia, które miało miejsce w Luksemburgu w dniach 20-21 listopada 1997r.,

S.  mając na uwadze, że europejska strategia na rzecz zatrudnienia oraz strategie ochrony socjalnej i włączenia społecznego zmierzają do określenia kierunku priorytetów polityki zatrudnienia i polityki w zakresie ochrony socjalnej i włączenia społecznego oraz zapewnienia ich koordynacji, do których państwa członkowskie powinny się zobowiązać na poziomie UE,

T.  mając na uwadze, że w zmienionej strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu i europejskiej strategii zrównoważónego rozwoju, Rada Europejska w dniach 22 i 23 marca 2005 r. podkreśliła znaczenie rozwoju społecznie zrównoważonego życia zawodowego,

U.  mając na uwadze, że UE wyznaczyła sobie nowe cele strategiczne zgodnie ze strategią lizbońską, aby stać się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gospodarką na świecie, opartą na wiedzy, zdolną do zrównoważonego wzrostu gospodarczego i utworzenia większej liczby i lepszych miejsc pracy, osiągnięcia spójności społecznej i wysokiego poziomu ochrony środowiska; mając na uwadze, że jak do tej pory nie widać jednak przewidywanych rezultatów,

V.  mając na uwadze, że, jak już wskazano w wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia na lata 2005-2008, w celu zwiększenia konkurencyjności Unii Europejskiej w sposób społecznie zrównoważony ważne jest, aby poprawić produktywność poprzez upowszechnianie godnej pracy i środowiska pracy wysokiej jakości, w tym zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy, lepszej równowagi pomiędzy elastycznością i pewnością zatrudnienia, uczenie się przez całe życie, wzajemne zaufanie i uczestnictwo, jak również lepsze godzenie życia prywatnego i rodzinnego z zawodowym; zwalczanie dyskryminacji płciowej i wszelkich innych form dyskryminacji oraz promowanie integracji społecznej grup najbardziej narażonych stanowią integralną część wysiłków na rzecz godnej pracy,

1.  uważa, że godna praca stanowi centralny element walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym;

2.  wyraża przekonanie, że Unia Europejska może mieć zasadniczy wpływ na upowszechnianie godnej pracy dla wszystkich zarówno poprzez swoją politykę wewnętrzną jak i zewnętrzną, stosując jej społeczne wartości i zasady, zwalczając formy dumpingu społecznego oraz przedstawiając swoją rolę na poziomie międzynarodowym;

3.  podkreśla, że godna praca nie jest jedynie kwestią związaną z zatrudnieniem i ochroną socjalną, ale również z zarządzaniem, oraz że wdrożenie skutecznej polityki ukierunkowanej na godną pracę wymaga odpowiedzialnych instytucji, zobowiązania politycznego do właściwego zarządzania państwem oraz aktywnego i zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego;

4.  wzywa Radę i Komisję do uwzględnienia rozważań i zaleceń Światowej Komisji ds. Społecznego Wymiaru Globalizacji, rezolucji ONZ w sprawie wyników szczytu z 2005 r. oraz deklaracji ministerialnej, przyjętej przez Radę Społeczno-Gospodarczą ONZ w dniu 5 lipca 2006 r., oraz do włączenia perspektywy godnej pracy do wszystkich działań Unii Europejskiej i zachęcenia jej państw członkowskich do podobnych działań;

5.  podkreśla, że konieczne jest, aby firmy wielonarodowe w szczególności brały pod uwagę społeczny wymiar globalizacji i przestrzegały międzynarodowych standardów pracy oraz zasad godnej pracy we wszystkich działaniach na całym świecie;

6.  wzywa Komisję do praktycznej realizacji proponowanej strategii i kierunków na rzecz lepszej mobilizacji wewnętrznej i zewnętrznej polityki UE na rzecz upowszechniania programu godnej pracy, w szczególności w zakresie rozwoju, pomocy zewnętrznej, rozszerzenia, polityki sąsiedztwa handlu, migracji oraz zewnętrznych stosunków dwustronnych i wielostronnych;

7.  podkreśla, że możliwość osiągnięcia milenijnych celów rozwoju oraz umocnienie pojęcia godnej pracy poprzez zrównoważoną pomoc rozwojową wymaga uczciwej i innowacyjnej polityki podatkowej, na przykład podatków od transakcji finansowych i transakcji wymiany walut;

8.  wzywa, aby Rada i Komisja nie zrzekały się odpowiedzialności za wdrażanie GSP+, lecz aktywnie współpracowała z MOP przy zapewnianiu pełnej zgodności z warunkami porozumień oraz, w razie potrzeby, w wykorzystywaniu posiadanych przez nią kompetencji do unieważniania preferencji każdemu państwu, które nie przestrzega podstawowych praw socjalnych, pracowniczych oraz praw człowieka, w tym prawa do swobodnego zrzeszania się, lub innych głównych konwencji MOP i standardów pracy;

9.  zwraca się do Komisji o wykazanie większej konsekwencji przy wdrażaniu GSP poprzez formułowanie zaleceń wobec rządów krajów-beneficjentów oraz o uruchomienie instrumentów kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 980/2005 z dnia 27 stycznia 2005 r. wprowadzającym plan ogólnych preferencji taryfowych, a także, w razie potrzeby, zastosowania mechanizmów czasowego zawieszenia preferencji wobec państw, które nie przestrzegają swoich zobowiązań i łamią w poważny i systematyczny sposób podstawowe prawa socjalne, gwarantując jednocześnie, że anulowanie preferencji nie doprowadzi do ożywienia protekcjonizmu; wnioskuje ponadto o rozszerzenie nadzoru i zastosowania tych mechanizmów na resztę krajów beneficjentów GSP, zwłaszcza jeśli chodzi o pracę przymusową i pracę dzieci, której zniesienie jest podstawowym wyzwaniem dla MOP, zgodnie z raportem „Zniesienie pracy dzieci: cel w naszym zasięgu”;

10.  w następstwie zobowiązania Komisji wyrażonego w komunikacie w sprawie godnej pracy wzywa państwa członkowskie do zwrócenia uwagi na społeczny wymiar godnej pracy w inicjatywach Komisji przy zawieraniu porozumień handlowych z krajami trzecimi;

11.  podkreśla, że program godnej pracy obejmuje szereg uniwersalnych strategii niezwiązanych ze specyficznym modelem rozwoju, lecz powiązanych bezpośrednio z bardziej sprawiedliwym i zrównoważonym podziałem wyprodukowanych dóbr, i że jest narzędziem dostosowującym rozwój do wartości i zasad działania i zarządzania łączących konkurencyjność gospodarczą ze sprawiedliwością społeczną;

12.  w kontekście strategii zrównoważonego rozwoju wzywa Komisję do opracowania spójnego podejścia w odniesieniu do powiązań między polityką społeczną, polityką zatrudnienia a polityką ochrony środowiska, opartego na wolności i odpowiedzialności;

13.  podkreśla, że cel, jakim jest godna praca, wymaga spójnego i zintegrowanego pakietu działań w zakresie polityki gospodarczej i społecznej, ukierunkowanych na wspieranie produktywnych miejsc pracy o dobrej jakości; podkreśla, że program godnej pracy zakłada przyjęcie polityki wykraczającej poza tradycyjną politykę wobec rynku pracy, która musi być wspierana ze strony polityki gospodarczej państw członkowskich;

14.  wzywa państwa członkowskie i przedsiębiorstwa do opracowania - we współpracy z partnerami społecznymi i w oparciu o prawo unijne dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa pracowników - strategii prewencyjnych i wprowadzenia środków mających na celu ochronę macierzyństwa i poprawę warunków zdrowotnych i bezpieczeństwa pracy pracownic ciężarnych oraz pracownic, które niedawno urodziły dziecko lub karmią piersią;

15.  podkreśla konieczność poprawy przejrzystości rynków pracy tak, aby wszelkie formy zatrudnienia (na czas określony, na czas nieokreślony, na pełen etat, w niepełnym wymiarze godzin czy na godziny) były oficjalne i właściwie wynagradzane, przy pełnym poszanowaniu praw pracowników, podstawowych standardów pracy, dialogu społecznego, zasad ochrony socjalnej (w tym zdrowia i bezpieczeństwa pracy) oraz równouprawnienia płci;

16.  przypomina, że warunki zatrudnienia ludzi młodych, w tym stażystów, muszą szanować podstawowe prawa wszystkich pracowników oraz zasady godnej pracy;

17.  z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie godnej pracy i wzywa państwa członkowskie i kraje kandydujące do ratyfikowania i pełnego wdrożenia konwencji MOP, sklasyfikowanych przez MOP jako aktualne, w szczególności tych dotyczących godnej pracy; wyraża przekonanie, że należy wspierać wdrożenie konwencji MOP dotyczących godnej pracy w ramach polityki sąsiedztwa i polityki zewnętrznej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wsparcia MOP we wzmocnieniu systemu nadzoru i jego mechanizmów;

18.  zdecydowanie popiera podejście Komisji, mające na celu wspieranie inicjatyw dotyczących promowania wolności związków zawodowych i negocjacji zbiorowych, poprawy administracji, inspektoratów oraz innych organów zajmujących się ochroną socjalną, a także opracowania zintegrowanych strategii zapobiegawczych w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy w ramach programów rozszerzenia i programów przedakcesyjnych;

19.  z zadowoleniem przyjmuje stworzenie przez Komisję nowego programu tematycznego na lata 2007-2013, zatytułowanego „Inwestowanie w ludzi”, w kontekście „konsensusu europejskiego” (polityka UE w zakresie rozwoju), oraz znaczenie przypisywane temu programowi we wdrażaniu programu godnej pracy w krajach partnerskich UE;

20.  podkreśla, że art. 12 ust. 2 lit. d) pkt ii) Instrumentu Współpracy na rzecz Rozwoju wzywa do wspierania programu „godnej pracy dla wszystkich” jako uniwersalnego celu, do którego należy dążyć m.in. poprzez globalne i inne skupiające wiele państw inicjatywy zmierzające do wdrożenia podstawowych norm pracy MOP, ocenę wpływu handlu na godne warunki pracy, trwałe i adekwatne mechanizmy sprzyjające ich uczciwemu finansowaniu i skutecznemu funkcjonowaniu – a także szerszemu zakresowi – systemów ochrony socjalnej; zaznacza, że również w art. 5 ust. 2 lit c) Instrumentu Współpracy na rzecz Rozwoju godna praca jest wymieniana jako dziedzina, na której należy się skoncentrować; wzywa Komisję, by czynnie stosowała te zasady w swojej polityce rozwoju; ponadto wzywa Komisję, aby w rocznych sprawozdaniach dotyczących polityki rozwoju i realizacji pomocy zewnętrznej systematycznie zdawała sprawę ze swych wysiłków na rzecz upowszechniania godnych warunków pracy;

21.  wzywa Komisję do zachęcania do poszanowania podstawowych standardów pracy MOP oraz celu godnej pracy w polityce handlowej członków Światowej Organizacji Handlu jako skuteczny i wiążący zbiór zasad, uzupełnionych przez mechanizm sankcji dla partnerów, którzy nie dostosują się do takich standardów, w pełni wdrażając jednocześnie procedurę związaną z systemem ogólnych preferencji taryfowych (GSP); zachęca Unię Europejską do rozważenia stworzenia mechanizmów odpowiedzialnych za kontrolowanie równoległego rozwoju handlu i godnej pracy na poziomie europejskim i międzynarodowym;

22.  apeluje, aby Komisja nie tylko wspierała dialog, jaki rozpoczęły międzynarodowe instytucje finansowe, MOP, ONZ oraz WTO na temat komplementarności i spójności ich polityki związanej ze wzrostem gospodarczym, inwestycjami, handlem i godną pracą, ale aby również uczestniczyła w tym dialogu tam, gdzie to możliwe;

23.  wzywa Komisję, aby przy przyznawaniu preferencji handlowych, na przykład w ramach paktu stabilności i wzrostu, brała pod uwagę wypełnianie przez kraje będące beneficjentami międzynarodowych standardów pracy, które są gwarantem godnej pracy, tak aby państwa niespełniające tych podstawowych standardów nie korzystały z preferencji handlowych Unii Europejskiej;

24.  podkreśla konieczność zwiększenia współpracy między WTO, UNCTAD, MOP i innymi organizacjami międzynarodowymi w odniesieniu do komplementarności ich polityk; uważa, że spójność prowadzonych działań jest konieczna do upowszechniania godnej pracy i zapewnienia wprowadzenia jej w czyn; proponuje przyznanie MOP statusu obserwatora w ramach WTO; zwraca się do parlamentów innych państw członkowskich WTO z prośbą o poparcie tego wniosku;

25.  zwraca się do Komisji, aby zaproponowała utworzenie w ramach WTO komitetu ds. handlu i godnej pracy na wzór komitetu ds. handlu i środowiska naturalnego;

26.  przypomina, że statut MOP pozwala jej na odwołanie się do sankcji handlowych wobec danego państwa w przypadku nieprzestrzegania międzynarodowych konwencji socjalnych i zwraca się do MOP o zobowiązanie się do przestrzegania decyzji WTO w imię spójności działań instytucji międzynarodowych;

27.  proponuje, by uprawomocnić przekazywanie przez MOP raportów ekspertów (amicus brief) panelom oraz organom apelacyjnym WTO w ewidentnych przypadkach, w których pogwałcenie międzynarodowych konwencji pracy stanowi sedno sporu oraz w których należy uwzględniać decyzje MOP;

28.  proponuje, by przewidziano możliwość odwołania się do MOP w przypadku, kiedy państwo członkowskie WTO uzna jakaś decyzję organu rozstrzygającego spory za kwestionującą decyzje MOP w sprawie poszanownia konwencji pracy, co zapewni spójność działania wspólnoty międzynarodowej w upowszechnianiu godnej pracy;

29.  wzywa UE, by z poszanowania międzynarodowych standardów pracy uczyniła jeden z obszarów negocjacji w sprawie osiągnięcia przez nowe państwa statusu członka WTO;

30.  wzywa Komisję, by z zastosowania się do podstawowych standardów pracy uczyniła niezbędny warunek swej polityki dokonywania zakupów oraz udzielania zamówień publicznych; apeluje do Komisji, by rozwinęła w tym celu działania polityczne i dostarczała pomocy w zakresie handlu, która umożliwiałaby również małym producentowm w krajach rozwijających się zastosowanie się do tych standardów;

31.  podkreśla potrzebę dalszego rozwoju metodologii oceniania wpływu handlu i porozumień handlowych na upowszechnianie godnej pracy, w tym w światowych łańcuchach dostaw i strefach wolnego handlu, a także potrzebę zapewnienia skutecznego określenia terminów oraz zaostrzenia ocen wpływu handlu na zrównoważony rozwój;

32.  wzywa Komisję do uznania, a także włączenia do swych dwustronnych i wielostronnych negocjacji handlowych oraz SIA, rozsądnych wskaźników odnośnie liczby inspektorów pracy, sporządzonych w oparciu o rozmiar siły roboczej, zgodnie z definicją MOP: 1 inspektor na 10 000 pracowników w krajach uprzemysłowionych z gospodarką rynkową, 1 inspektor na 20 000 pracowników w gospodarkach przejściowych oraz 1 na 40 000 – w krajach słabiej rozwiniętych;

33.  wzywa Komisję do zapewnienia wdrożenia art. 50 umowy z Kotonu, który zawiera szczegółowe postanowienia w sprawie standardów handlu i pracy oraz potwierdza zobowiązania stron do poszanowania podstawowych standardów pracy;

34.  wzywa Komisję wraz z organami Narodów Zjednoczonych, organizacjami krajowymi i regionalnymi, partnerami społecznymi i innymi podmiotami społeczeństwa obywatelskiego do lepszej koordynacji programów godnej pracy i programów współpracy zewnętrznej na rzecz godnej pracy w ramach wdrażania programów krajowych MOP dotyczących godnej pracy lub innych podobnych planów działania i do zwiększenia wspólnych wysiłków na rzecz włączenia godnej pracy w strategie zwalczania ubóstwa, opracowania dotyczące strategii zmniejszania ubóstwa oraz strategie rozwoju, ponieważ mogą przynieść wartość dodaną do walki na rzecz godnej pracy dla wszystkich; w tym kontekście wzywa do ścisłych konsultacji z partnerami społecznymi i innymi podmiotami społeczeństwa obywatelskiego;

35.  wzywa Unię Europejską do sfinansowania we współpracy z MOP programu rozwoju w zakresie godnej pracy, szczególnie w celu określenia najskuteczniejszych strategii upowszechniania godnej pracy;

36.  podkreśla, że dla postępu w zakresie godnej pracy kluczowe znaczenie w państwach członkowskich ma osiągnięcie celu polegającego na przeznaczaniu 0,7% PNB na pomoc dla krajów rozwijających się, biorąc pod uwagę, że wzrost i trwałe struktury społeczne stanowią warunek konieczny dla rozwoju godnej pracy, zwłaszcza w krajach rozwijających się;

37.  zachęca Komisję do realizowania zintegrowanego wielowymiarowego podejścia opierającego się na czterech filarach programu godnej pracy, obejmujących: wolny wybór produktywnego zatrudnienia, prawa w miejscu pracy, w tym podstawowe standardy pracy, ochronę społeczną i dialog społeczny oraz uwzględnianie kwestii płci we wszystkich filarach; zachęca państwa członkowskie do wzięcia pod uwagę wprowadzenia płacy minimalnej jako środka bezpieczeństwa, zapobiegającego wykorzystywaniu ludzi oraz ubóstwu mimo zatrudnienia;

38.  podkreśla znaczenie wspierania włączenia zatrudnienia i godnej pracy do strategii rozwojowych; wzywa do zamieszczenia dokładniejszej analizy zatrudnienia i innych aspektów godnej pracy w opracowaniach dotyczących strategii ograniczania ubóstwa (Poverty Reduction Strategy Papers), układów o partnerstwie gospodarczym (EPA), krajowych dokumentów strategicznych (CSP) i wieloletnich programów orientacyjnych (MIP); w tym kontekście podkreśla znaczenie konsultacji ze wszystkimi stosownymi stronami, w tym ze stowarzyszeniami pracodawców, związkami zawodowymi, pracownikami, jak również z sektorem prywatnym i społeczeństwem obywatelskim w szerokim tego słowa znaczeniu;

39.  wzywa do wzmocnienia roli i bardziej systematycznego włączenia ministerstw pracy, stowarzyszeń pracodawców i organizacji pracobiorców w proces tworzenia i realizacji strategii ograniczania ubóstwa, strategii krajowych i programów wieloletnich; uważa, że w tym celu należy zwiększyć ich współpracę z ministrami finansów i gospodarki oraz z odpowiednimi międzynarodowymi instytucjami finansowymi i gospodarczymi, takimi jak instytucje Bretton Woods, Europejski Bank Inwestycyjny oraz Światowa organizacja Handlu; wzywa wszystkie strony do zagwarantowania, że krajowe dokumenty strategiczne są przygotowywane z dużym zaangażowaniem; wzywa Komisję do zwiększenia inwestycji w tworzenie technicznych i instytucjonalnych możliwości oraz do uproszczenia środków pozwalających na umieszczenie godnej pracy w krajowych dokumentach strategicznych;

40.  w szczególności podkreśla potrzebę prowadzenia przez państwa krajowych programów godnej pracy, lub podobnego planu działania przygotowanego z udziałem organizacji partnerów społecznych oraz innych stosownych zainteresowanych stron, aby osiągnąć cel godnej pracy dla wszystkich poprzez współpracę na rzecz rozwoju – łącznie z dialogiem politycznym na temat wpływu polityki gospodarczej i ładu gospodarczego na zatrudnienie, na temat środków wspierania budżetu i tworzenia możliwości rozwojowych, w szczególności w odniesieniu do instytucji – dobrze zharmonizowanych i cechujących się dobrą koordynacją działań Komisji, państw członkowskich i innych partnerów na rzecz rozwoju oraz odpowiednich podmiotów, w tym z MOP i innych agencji ONZ, jak również międzynarodowych instytucji finansowych;

41.  wzywa do dalszej walki z łamaniem praw człowieka i prawa pracy oraz do monitorowania działalności przedsiębiorstw ponadnarodowych zaangażowanych w krajach rozwijających się z możliwością wykluczenia ich - w przypadku łamania tych praw - z udziału w przetargach publicznych finansowanych lub wspieranych przez Unię Europejską i jej państwa członkowskie, jak również z gwarancji kredytów eksportowych udzielanych przez Europejski Bank Inwestycyjny i inne instytucje finansowe w przypadku naruszania tych praw; wzywa Komisję i państwa członkowskie do nałożenia obowiązku przestrzegania podstawowych norm pracy w porozumieniach dotyczących przetargów publicznych finansowanych przez Europejski Fundusz Rozwoju lub przy użyciu innej pomocy wspólnotowej lub dwustronnej;

42.  wzywa państwa członkowskie o skoordynowanie większych wysiłków na rzecz rozwoju umiejętności w celu gromadzenia i dzielenia korzyści płynących z nowych technologii i innowacji; zauważa, że godną pracę osiąga się poprzez wzrost, inwestycje i rozwój przedsiębiorstwa wraz z odpowiedzialnością społeczną;

43.  w kontekście strategii lizbońskiej oraz zintegrowanych wytycznych Unii Europejskiej w zakresie wzrostu i zatrudnienia (2005-2008) wzywa instytucje UE do stworzenia i promowania europejskiej kultury przedsiębiorczości ukierunkowanej na jednostki, a szczególnie na ludzi młodych, w celu utworzenia przedsiębiorstw o dużym wzroście oraz w celu skuteczniejszego osiągnięcia jednego z celów godnej pracy, tzn. tworzenia lepszych miejsc pracy i ich większej liczby;

44.  wzywa państwa członkowskie do spowodowania, by godna praca stała się priorytetem ich polityki społeczno-gospodarczej poprzez szczególne położenie nacisku na tworzenie miejsc pracy o dobrej jakości, poszanowanie podstawowych praw pracowników wszystkich kategorii, zwiększenie ochrony socjalnej oraz promowanie dialogu społecznego;

45.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zachęcania do przyjmowania kodeksów postępowania jako dobrowolnych inicjatyw na poziomie przedsiębiorstw lub sektorów, odnoszących się do przepisów krajowych i standardów międzynarodowych, a także kodeksów postępowania OECD i MOP dla przedsiębiorstw wielonarodowych, oraz uzupełniających te przepisy i kodeksy;

46.  zaleca Komisji przeprowadzenie dochodzenia i zidentyfikowanie przedsiębiorstw, które stale i niezmiennie zezwalają na gwałcenie podstawowych standardów pracy na jakimkolwiek etapie procesu produkcji oraz dostawy, a także domaga się udostępnienia listy takich przedsiębiorstw importerom w UE;

47. wzywa Komisję do opracowania etykiety na produkty wytwarzane w warunkach zgodnych z zasadami godnej pracy oraz spełniających podstawowe standardy pracy, a także wyraźnie wykluczających wykorzystanie pracy dzieci;

48.  zdecydowanie zaleca, aby państwa członkowskie oraz Unia Europejska upowszechniały stosowanie dobrych praktyk korporacyjnej odpowiedzialności społecznej (z ang. CSR) przez wszystkie przedsiębiorstwa, bez względu na miejsce prowadzenia działalności, w celu utworzenia bezpiecznego, elastycznego i wysokiej jakości środowiska pracy; wzywa forum wielostronne i sojusz europejski na rzecz CSR do rozwijania wiążących inicjatyw, które promowałyby włączenie godnej pracy jako istotnego elementu społecznej odpowiedzialności korporacyjnej;

49.  wzywa państwa członkowskie i Komisję, jako pracodawców w krajach rozwijających się, do uwzględnienia zasady godnej pracy, w szczególności poprzez podniesienie płac zgodnie z zaleceniem 135 MOP (zalecenie dotyczące ustalania płacy minimalnej, ze szczególnym uwzględnieniem krajów rozwijających się);

50.  z zadowoleniem przyjmuje działania ONZ na rzecz godnej pracy, takie jak inicjatywa Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka dotycząca dodatkowego sprawozdania na temat praw człowieka w korporacjach międzynarodowych;

51.  w tym kontekście wzywa do rozszerzenia zakresu oceny i kontroli poszanowania przez przedsiębiorstwa europejskie zasad godnej pracy oraz zobowiązań w zakresie społecznej odpowiedzialności korporacyjnej na działania i jednostki zależne poza UE, tak aby kraje trzecie mogły również odnieść korzyści ze społecznej odpowiedzialności korporacyjnej, szczególnie w kwestii praw związków zawodowych oraz zakazu pracy dzieci i pracy przymusowej, szczególnie tej wykonywanej przez kobiety, migrantów i mniejszości;

52.  zachęca rządy krajów, w których działają przedsiębiorstwa ponadnarodowe, do monitorowania realizacji wytycznych dla przedsiębiorstw wielonarodowych OECD i do regularnego publikowania sprawozdań dotyczących sposobu, w jaki te przedsiębiorstwa przyczyniają się do faktycznego wyeliminowania pracy dzieci i do wdrażania podstawowych standardów pracy MOP;

53.  podkreśla wagę upowszechniania „Trójstronnej Deklaracji Zasad dotyczących Przedsiębiorstw Wielonarodowych i Polityki Społecznej”, przyjętej przez MOP;

54.  zachęca przedsiębiorstwa do odpowiedzialnej i wolnej od dyskryminacji polityki zatrudnienia i rozwoju zawodowego w celu zwiększenia zatrudnienia kobiet i osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy;

55.  zaleca przedsiębiorstwom podjęcie inicjatyw mających na celu wsparcie liczniejszej partycypacji i reprezentacji kobiet w jednostkach biorących udział w dialogu społecznym, co jest strategicznym celem pojęcia godnej pracy;

56.  wzywa Komisję do zachęcenia, przy współudziale partnerów społecznych i Międzynarodowej Organizacji Pracy, kobiet-przedsiębiorców do zakładania i rozwoju firm wewnątrz i poza Unią Europejską w ramach polityki współpracy na rzecz rozwoju;

57.  wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania, że przedsiębiorstwa działające w Unii Europejskiej i poza nią będą dbać o lepszą wymianę informacji i konsultacje z przedstawicielami pracowników jako część trwającego szerszego dialogu społecznego, w ramach którego informuje się pracowników o szeregu kwestii związanych z ich zatrudnieniem i warunkami pracy oraz konsultuje się z nimi te zagadnienia; wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz partnerów społecznych do uznania, że wysokie standardy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy stanowią niezbędne prawo człowieka;

58.  podkreśla znaczenie dialogu społecznego w przygotowaniu krajowych programów godnej pracy wdrażanych przez państwa członkowskie i wzywa je do przeprowadzenia rzeczywistych konsultacji z partnerami społecznymi;

59.  podkreśla, że partnerzy społeczni mają kluczowe znaczenie dla powodzenia wdrożenia programu godnej pracy i dlatego powinni aktywnie uczestniczyć, przynajmniej jako konsultanci, we wprowadzaniu w życie inicjatyw na rzecz godnej pracy;

60.  z zadowoleniem przyjmuje negocjacje europejskich partnerów społecznych dotyczące porozumienia ramowego na temat prześladowania i przemocy w pracy jako przykład promowania godnej pracy w Europie; wzywa Komisję do zachęcenia partnerów społecznych do pomyślnego zakończenia tych negocjacji;

61.  podkreśla, że europejska agenda społeczna, strategia lizbońska (w tym krajowe programy reform) oraz intensyfikacja działań na rzecz ratyfikacji i stosowania międzynarodowych konwencji dotyczących pracy, sklasyfikowanych jako aktualne przez MOP, stanowią plan działań UE w zakresie godnej pracy;

62.  wzywa państwa członkowskie do skutecznego wdrożenia zapobiegawczych i ochronnych polityk i programów w celu zwiększenia liczby, jakości i kompetencji oraz uprawnień inspektoratów pracy zgodnie z przepisami wspólnotowymi, konwencjami MOP, tak aby egzekwowane były przepisy dotyczące bezpieczeństwa i zdrowia w miejscu pracy, warunków pracy i innych przepisów socjalnych;

63.  zaleca ściślejszą współpracę przy rozwijaniu wymiany najlepszych praktyk między krajowymi służbami inspekcji pracy na szczeblu wspólnotowym celem przyczynienia się do upowszechniania godnej pracy; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia organom odpowiedzialnym za inspekcję pracy bardziej kompleksowych środków wspomagających je w wykonywaniu swoich zadań w celu zapewnienia, że istniejące prawo pracy w praktyce jest stosowane, a nie obchodzone;

64.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zagwarantowania, że istniejące prawo chroni również nowe formy pracy oraz do rozważenia nowych instrumentów prawnych, które można stosować w elastyczny sposób do nowych form pracy, tak aby zapewnić wszystkim pracownikom jednakowy poziom ochrony;

65.  uznaje znaczenie pracy sieci Youth Employment Network oraz forum MOP na rzecz godnej pracy jako sprawiedliwej wymiany, mechanizmów wsparcia i przeglądu; wzywa Komisję do wspierania rozwoju tych sieci w państwach partnerskich UE wraz z MOP, jako metody realizacji programu ogólnego zatrudnienia;

66.  wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania młodym ludziom edukacji, co stanowi skuteczną strategię uniknięcia wykluczenia społecznego i ubóstwa, a także do rozwijania zdolności młodych ludzi do bycia zatrudnionymi poprzez wykorzystanie istniejących mechanizmów takich jak sieć Euroguidance, która pomaga ludziom lepiej zrozumieć możliwości pracy w Europie; wzywa je również do wprowadzenia ułatwień odnośnie wejścia na rynek pracy i poprawienia dostępu do zatrudnienia poprzez programy orientacji zawodowej, zapewniając jednocześnie spójność z cyklem życia i podejściem międzypokoleniowym;

67.  wzywa państwa członkowskie do zwiększenia inwestycji w infrastrukturę konieczną dla technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz w edukację i szkolenie młodych ludzi przy udziale środków zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego;

68.  wzywa, aby państwa członkowskie przy realizacji polityki wspólnotowej upowszechniały i rozszerzały dostęp do możliwości uczenia się przez całe życie, także w odległych rejonach i na obszarach wiejskich oraz do przyjęcia specjalnych środków dostosowanych do realiów lokalnych celem zagwarantowania wszystkim obywatelom możliwości zatrudnienia w zmieniającym się środowisku pracy;

69.  wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia odpowiednich reform w swych systemach edukacji oraz do zagwarantowania wszystkim dostępu do wysokiej jakości edukacji;

70.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do włączenia kwestii płci oraz rozwoju do wszystkich obszarów polityki i programów promujących godną pracę oraz wzywa państwa członkowskie do zapewnienia równych szans dostępu do godnej pracy dla mężczyzn i kobiet, nie tylko z punktu widzenia dostępu do zatrudnienia lub awansu, lecz również w odniesieniu do poziomu wynagrodzenia;

71.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia wszelkich środków koniecznych do zagwarantowania możliwości godzenia życia prywatnego z zawodowym w celu zwiększenia uczestnictwa kobiet w rynku pracy oraz do zbadania i wyeliminowania powodów, które mogłyby podważać skuteczność takich środków;

72.  zaleca zbadanie środków mających na celu uatrakcyjnienia również tych zawodów, które są obecnie uznawane za uciążliwe czy o niskim prestiżu społecznym (pomoc domowa, opiekunki domowe, opieka nad osobami starszymi, itp.);

73.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do poprawy środków umożliwiających wszystkim pracownikom osiągnięcie lepszej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, pamiętając o tym, że długie godziny pracy, stres oraz niepewność zatrudnienia zagrażają życiu rodzinnemu, które stanowi istotny fundament naszego społeczeństwa;

74.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do współpracy z organizacjami pozarządowymi, związkami zawodowymi, organizacjami kobiecymi i sieciami organizacji na rzecz gospodarczego i społecznego wzmocnienia pozycji kobiet w krajach rozwijających się oraz promowania godnej pracy na wszystkich poziomach;

75.  z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę, ogłoszoną w komunikacie Komisji w sprawie godnej pracy, wspierającą działania na rzecz zwiększenia zaangażowania partnerów społecznych i innych podmiotów społecznych w zarządzaniu globalnym na wzór modelu konsultacji OECD;

76.  wzywa państwa członkowskie do przyjęcia krajowych strategii politycznych w celu promowania równych szans i sprawiedliwego traktowania pracowników niezależnie od ich wieku lub płci; wzywa państwa członkowskie do podjęcia środków zapobiegających dyskryminacji starszych pracowników i kobiet oraz zapewnienia dobrowolnego przechodzenia na emeryturę, stopniowego odchodzenia z pracy i elastycznego wieku emerytalnego, który nie przekraczałby jednak obecnego wieku emerytalnego;

77.  podkreśla, że upowszechnianie godnej pracy ma na celu ogólną poprawę warunków życia i pracy dla wszystkich i w tym względzie obejmuje wsparcie integracji sektora nieformalnego z głównym nurtem gospodarki;

78.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania i promowania inicjatyw i działań legislacyjnych i politycznych dotyczących niedyskryminowania niepełnosprawności oraz równych szans w kształceniu zawodowym oraz w miejscu pracy, w tym przystosowania miejsc pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych w krajach rozwijających się;

79.  wzywa Komisję do zachęcenia państw członkowskich do wykorzystania otwartej metody koordynacji w obszarze ochrony socjalnej w celu wypracowania wartości dodanej do różnych systemów społecznych; w związku z powyższym, zgodnie z odnowioną strategią lizbońską oraz mając na celu poprawę elastyczności i mobilności pracowników europejskich oraz spójność społeczną w UE uważa, że istnieje potrzeba większej harmonizacji systemów emerytalnych, głównie w odniesieniu do usług w sytuacji, gdy osoby pracowały w różnych państwach członkowskich, zwłaszcza, że stanowi to nie tylko poważną przeszkodę w swobodnym przemieszczaniu się pracowników, ale również utrudnienie dla jednolitego rynku usług finansowych;

80.  zwraca uwagę, że marginalizacja niektórych mniejszości ze względu na religię lub rasę stanowi przeszkodę w osiągnięciu godnej pracy dla wszystkich w UE, dlatego wzywa wszystkie państwa członkowskie, które tego jeszcze nie uczyniły, do zakończenia transpozycji dyrektywy rasowej[7];

81.  w ramach spójnego podejścia do międzynarodowej migracji pracowników z zadowoleniem przyjmuje wolę ratyfikacji przez państwa członkowskie międzynarodowej konwencji C 97 o ochronie praw wszystkich pracowników - migrantów i członków ich rodzin, a także konwencji 97 i 143 MOP;

82.  wzywa państwa członkowskie do uzgodnienia wspólnej standardowej definicji pracy przymusowej i nadużycia słabszej pozycji celem zmniejszenia niejasności i stronniczości w decyzjach prawnych;

83.  zauważa, że niektórzy obywatele UE korzystający z prawa do swobodnego przemieszczania się narażeni są na niekorzystne warunki pracy i wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia polityki monitorującej doświadczenia migrantów wewnętrznych w UE na rynku pracy oraz do przyjęcia środków mających na celu wyeliminowanie wyzysku w pracy;

84.  wzywa Komisję i przedstawicielstwa Wspólnoty w krajach partnerskich do aktywnego promowania włączenia programu godnej pracy, krajowych programów godnej pracy oraz regionalnych programów godnej pracy do krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych, krajowych planów działania oraz innych instrumentów programowych w ramach unijnej polityki współpracy na rzecz rozwoju;

85.  z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji dotyczący rozważenia rozszerzenia zakresu rozporządzenia (WE) nr 2110/2005[8], w odniesieniu do podstawowych standardów pracy, na umowy finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju;

86.  wzywa Komisję do przyznania wystarczających środków na wprowadzenie w życie wniosków dotyczących promowania godnej pracy zawartych w programie tematycznym „Inwestowanie w ludzi”;

87.  z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie przez Komisję nowego programu tematycznego na lata 2007-2013, zatytułowanego „Inwestowanie w ludzi”, w kontekście „konsensusu europejskiego” (polityka UE w na rzecz rozwoju), oraz znaczenie przypisywane temu programowi we wdrażaniu programu godnej pracy w krajach partnerskich UE; z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez ten program wyraźnego związku pomiędzy godną pracą a ochroną socjalną; wzywa Komisję do przeznaczenia wystarczającej ilości funduszy na realizację działań promujących godną pracę w ramach programu tematycznego „Inwestowanie w ludzi”;

88.  z zadowoleniem przyjmuje nową zintegrowaną strategię na rzecz praw dziecka zapowiedzianą w komunikacie Komisji „W kierunku strategii UE na rzecz praw dziecka” (COM(2006)0367) oraz przypomina, że działania przeciw pracy dzieci jak określono w konwencjach MOP nr 138 i 182 przeciw pracy przymusowej muszą być włączone w główne nurty środków podejmowanych na poziomie krajowym i międzynarodowym;

89.  zwraca uwagę, że obywatele krajów trzecich narażeni są na ryzyko gorszych warunków pracy niż obywatele UE, dlatego wzywa państwa członkowskie do przyjęcia polityki opartej na wspólnych zasadach podstawowych w zakresie polityki integracji imigrantów w Unii Europejskiej, a szczególnie zgodnie z zasadą trzecią, dotyczącą wspierania integracji migrantów na rynku pracy;

90.  z zadowoleniem przyjmuje zamiar przygotowania przez Komisję sprawozdania z wykonania jej komunikatu w sprawie godnej pracy w roku 2008, które powinno zawierać analizę i ocenę ratyfikacji i stosowania przez państwa członkowskie konwencji MOP dotyczących zatrudnienia, zdrowia i bezpieczeństwa, ochrony macierzyństwa i praw pracujących migrantów; wzywa do zawarcia w tym sprawozdaniu programu działania na rzecz godnej pracy, obejmującego zarówno współpracę w ramach UE, jak i działań na szczeblu międzynarodowym;

91.  z zadowoleniem przyjmuje działania Komisji na rzecz poprawy analizy i opracowania właściwych wskaźników odnoszących się do wprowadzenia w życie programu godnej pracy;

92.  przychylnie odnosi się do sugestii Rady Gospodarczej i Społecznej Narodów Zjednoczonych, aby prace nad programem godnej pracy zostały w pełni rozpoczęte tak, aby osiągnąć wymierne rezultaty do roku 2015;

93.  wzywa Komisję do przedłożenia Parlamentowi szczegółowych danych dotyczących finansowania godnej pracy oraz elementów z nią związanych w celu dokonania lepszej oceny zobowiązania politycznego pod kątem finansowania;

94.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom państw członkowskich.

  • [1]  Dz.U. C 271 E z 12.11.2003, str. 598.
  • [2]  Dz.U. C 46 z 24.02.2006, str. 1.
  • [3]  Dz.U. C 300 E z dnia 11.12.03, str. 290.
  • [4]  2000/483/WE (Dz.U. L 317 z 15.12.2000, str. 3.
  • [5]  Dz.U. L 378 z 27.12.2006, str. 41.
  • [6]  Dz.U. L 386 z 29.12.2006, str. 1.
  • [7]  Dyrektywa Rady 2000/43/WE wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (Dz.U. 180 z 19.7.2000, str. 22).
  • [8]  Rozporządzenie (WE) nr 2110/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 grudnia 2005 r. w sprawie dostępu do pomocy zagranicznej Wspólnoty (Dz.U. L 344 z 27.12.2005, str. 1).

UZASADNIENIE

Kontekst

Koncepcja „godnej pracy” została zaproponowana przez MOP w roku 2000 r. w trakcie formułowania ogólnego celu politycznego promowania zatrudnienia i poprawy warunków pracy, wychodzących poza podstawowe prawa społeczne określone w ośmiu konwencjach w sprawie podstawowych standardów pracy MOP[1]. Opiera się onana następujących czterech celach strategicznych, z równouprawnieniem płci jako celem nadrzędnym:

Ø tworzenie miejsc pracy

Ø zagwarantowanie praw w pracy

Ø rozszerzenie ochrony społecznej

Ø promowanie dialogu przy rozwiązywania konfliktów

W roku 2006, na poziomie wysokiego szczebla Rady Ekonomiczno-Społecznej ONZ (ECOSOC), przyjęto deklarację ministerialną podkreślającą priorytet zarządzania w celu osiągnięcia produktywnego zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin i godnej pracy dla wszystkich.

Posiedzenie to było pierwszym międzynarodowym szczytem zajmującym się zaleceniami przyjętymi na szczycie głów państw i rządów ONZ zorganizowanym we wrześniu 2005 r. 150 przywódców z całego świata zgodziło się uznać pełne i produktywne zatrudnienie oraz godną pracę za centralny cel ich krajowej i międzynarodowej polityki w celu osiągnięcia milenijnych celów rozwoju.

Parlament Europejski[2] wezwał już do wzmocnienia społecznego wymiaru globalizacji i do upowszechniania godnej pracy dla wszystkich zgodnie ze strategią MOP w tym obszarze.

Komunikat Komisji

Celem komunikatu Komisji jest wyjście poza zapewnienie jedynie minimalnych praw pracownika, dając wyraźne wskazówki odnośnie sposobów zagwarantowania godnej pracy. Obejmują one tworzenie miejsc pracy, lepsze zarządzanie i dialog społeczny, zdefiniowanie i rozwiązanie problemów braku warunków godnej pracy, lepszą współpracę pomiędzy głównymi podmiotami i ograniczenie korupcji.

Komisja zamierza podjąć szereg działań obejmujących:

Ø zwiększenie wkładu godnej pracy w politykę rozwoju UE i pomoc zewnętrzną

Ø wzmocnienie współpracy z organizacjami regionalnymi i międzynarodowymi, biznesem i innymi podmiotami społeczeństwa obywatelskiego

Ø podkreślenie potrzeby uwzględnienia godnej pracy dla wszystkich w porozumieniach Komisji i we współpracy z krajami spoza UE, w tym krajami kandydującymi, sąsiadującymi, rozwijającymi się i uprzemysłowionymi

Ø wzmocnienie roli godnej pracy w systemie wolnego handlu

Ø zachęcenie państw do sformułowania wytycznych dotyczących zapewnienia godnej pracy dla wszystkich uwzględniając potrzeby i charakterystyczną sytuację państw partnerskich

Stanowisko sprawozdawcy

Sprawozdawca jest przekonany, że UE może odgrywać znaczącą rolę w promowaniu godnej pracy dla wszystkich poprzez politykę wewnętrzną i zewnętrzną, model społeczny i swoją rolę na poziomie międzynarodowym. W tym celu i dla lepszej oceny wpływu działań UE Marie Panayotopoulos wzywa Komisję do okresowego przedstawiania Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdań w sprawie oceny wpływu wszystkich obszarów polityki UE na upowszechnianie godnej pracy dla wszystkich, zarówno dla pracowników UE jak i jej krajów partnerskich.

Ponadto jedynie skuteczne stosowanie metodologii i wskaźników może wykazać postępy poczynione we wdrażaniu programu godnej pracy. W związku z tym Marie Panayotopoulos wzywa Komisję, aby po konsultacji z państwami członkowskimi i partnerami społecznymi oraz we współpracy z MOP zaproponowała wskaźniki określające i mierzące poziom realizacji godnej pracy.

Bieżące zasady globalizacji, opierające się na zwiększonej liberalizacji we wszystkich obszarach gospodarczych i społecznych polityki, zmierzają w stronę globalnego rynku pracy, nawet jeżeli nadal pozostaje on wyraźnie podzielony. Powstaje zatem kwestia opracowania, a co za tym idzie ratyfikacji i stosowania odpowiednich przepisów regulujących sprawiedliwy globalny rynek pracy. Sprawozdawca zachęca państwa członkowskie i kandydujące do ratyfikowania i stosowania konwencji MOP. Z tabeli wynika, że większość zbadanych państw nie ratyfikowała następujących konwencji MOP:

Ø Konwencja nr 168 w sprawie polityki zatrudnienia

Ø Konwencja nr 155 w sprawie zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy

Ø Konwencja nr 183 w sprawie ochrony urlopu rodzicielskiego

Ø Konwencje nr 118 i 157 w sprawie równego traktowania i utrzymania praw do ubezpieczeń społecznych w przypadku mobilności

Ø Konwencje nr 97 i 143 w sprawie pracowników migrujących

Niedawna kodyfikacja konwencji w sprawie pracy na morzu, ustanawiającej prawa marynarzy do godnych warunków pracy i będącej przykładem upowszechniania godnej pracy na poziomie sektorowym, nadal nie została ratyfikowana przez wszystkie państwa członkowskie UE.

Sprawozdawca zgadza się z Komisją Europejską, że zatwierdzenie celów społecznych nie może pod żadnym pozorem być wykorzystywane do celów protekcjonistycznych. Celem powinna być realizacja postępów społecznych na wszystkich poziomach i zapewnienie, że są one sprawiedliwie rozpowszechniane z korzyścią dla wszystkich. Ponadto Marie Panayotopoulos wyraża przekonanie, że elastyczność rynku pracy i bezpieczeństwo zatrudnienia nie są celami wzajemnie wykluczającymi się, ale przy odpowiednich praktykach powinny wzmacniać się wzajemnie. Pomimo, iż nie istnieje jeden odpowiadający wszystkim model polityki w zakresie rynku pracy, istnieją pewne cechy instytucjonalne mogące poprawić skuteczność rynków pracy. Niektóre z nich są to: dialog społeczny, długoterminowe ustanowienie aktywnej polityki rynku pracy jako elementu składowego polityki makroekonomicznej, należyte zarządzanie stosunkami pracy, wsparcie dla rozwoju możliwości instytucjonalnych oraz wydatki dostosowywane do zmieniających się faz cyklu biznesowego. Ponadto zwiększony wysiłek na rzecz rozwoju umiejętności pracowników odgrywa zasadnicze znaczenie dla zdobywania i podziału korzyści płynących z nowych technologii. Szybko zmieniające się wymagania w zakresie umiejętności wymagają ogólnego wysiłku celem podniesienia poziomu edukacji we wszystkich krajach, a w szczególności tych rozwijających się. Będzie to wymagało krajowych strategii politycznych na rzecz zintegrowanego systemu edukacji, w którym umiejętności pracowników będą bezustannie podnoszone a młodzież przygotowywana do wyzwań, jakie niesie ze sobą globalizacja. W celu włączenia zatrudnienia młodzieży do krajowych strategii rozwoju, środki zwiększające szanse młodych na zatrudnienie powinny stanowić główny składnik polityki aktywnego rynku pracy i reform szkolnictwa.

Pomimo wzrostu gospodarczego na poziomie 4,3% w 2005 r., co zwiększyło wynik gospodarczy o około 2,5 tryliona dolarów, gospodarka światowa aktualnie nie tworzy wystarczającej liczby nowych miejsc pracy dla osób wchodzących na rynki pracy[3]. Jeśli chodzi o osoby nieposiadające żadnej pracy, bezrobocie jest na najwyższym poziomie i dotyka blisko 192 miliony osób na świecie (około 6% światowej liczby siły roboczej). Według szacunków MOP spośród tych bezrobotnych 86 milionów (około połowa ogółu bezrobotnych) stanowią ludzie młodzi w wieku od 15 do 24 lat[4].

Sprawozdawca zauważa ten problem i wzywa państwa członkowskie do wsparcia Youth Employment Network w państwach partnerskich UE wraz z MOP w ramach realizacji programu ogólnego zatrudnienia.

Ponadto Marie Panayotopoulos podkreśla konieczność włączenia kwestii płci do programu na rzecz godnej pracy. Kobiety otrzymują niższe wynagrodzenie niż mężczyźni i mają mniejsze możliwości szkoleniowe niż ich koledzy, a z wiekiem w większym stopniu dotyka je ryzyko życia w ubóstwie.

Sprawozdawca przypomina także o kwestii pracowników migrujących, których prawie połowę stanowią kobiety i których udział w światowej sile roboczej wzrasta. W roku 2000 odnotowano ponad 86 milionów pracowników migrujących, z czego 34 miliony w regionach rozwijających się[5]. MOP oszacowała w roku 2004, że 2,45 miliona ludzi zostało sprzedanych do pracy przymusowej w ramach granic międzynarodowych. Z tego, około 43% w celu wykorzystywania seksualnego a jedna trzecia wyzysku gospodarczego[6]. Sprawozdawca przypomina, że działania przeciwko pracy dzieci powinny być podejmowane na poziomie krajowym i międzynarodowym w celu ograniczenia wykorzystywania dzieci i ubóstwa oraz zapewnienia godnej pracy dla wszystkich dorosłych.

ZAŁĄCZNIK I: Poziom ratyfikacji konwencji MOP przez państwa członkowskie i kandydujące

 

UE - 15

10 nowych państw członkowskich

państwa przystępujące

2007

KRAJE KANDYDUJĄCE

 

BE

FR

UK

DE

IT

NL

LU

DK

IE

EL

PT

ES

AT

FI

SE

CY

CZ

EE

HU

LV

LT

MT

PL

SK

SI

BG

RO

HR

TU

FYROM

Podstawowe standardy pracy

C87

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

C98

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

C138

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

-

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

C182

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

C29

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

C105

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

C100

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

C111

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

Konwencje w sprawie polityki zatrudnienia

C122

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

-

+

+

+

+

C168

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

+

+

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

+

-

-

-

Konwencja w sprawie poradnictwa zawodowego i szkoleń

C142

-

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

-

+

+

+

-

-

-

+

+

Konwencja w sprawie usług związanych z zatrudnieniem

C88

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

-

+

+

-

+

+

+

+

-

+

+

C181

+

-

-

-

+

+

-

-

-

-

+

+

-

+

-

-

+

-

+

-

+

-

-

-

-

+

-

-

-

-

Konwencja w sprawie pewności zatrudnienia

C158

-

+

-

-

-

-

+

-

-

-

+

+

-

+

+

+

-

-

-

+

-

-

-

-

+

-

-

-

+

+

Konwencja w sprawie zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy

C155

-

-

-

-

-

+

+

+

+

-

+

+

-

+

+

+

+

-

+

+

-

-

-

+

+

-

-

+

+

+

Konwencja w sprawie medycyny pracy

C161

-

-

-

+

-

-

-

-

-

-

-

-

-

+

+

-

+

-

+

-

-

-

+

+

+

-

-

+

+

+

Konwencja w sprawie inspekcji pracy i administracji

C81

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

+

+

+

C150

-

-

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

-

+

+

+

+

-

-

+

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Konwencja w sprawie ustanowienia i ochrony minimalnych stawek

C26

+

+

+

-

+

+

+

-

+

-

+

+

+

-

-

-

+

-

+

-

-

+

-

+

-

+

-

-

+

-

C95

+

+

+

-

+

+

-

-

-

+

+

+

+

-

-

+

+

-

+

-

-

+

+

+

-

+

+

-

+

-

C131

-

+

-

-

-

+

-

-

-

-

+

+

-

-

-

-

-

-

-

+

+

+

-

-

+

-

+

-

-

+

Konwencja w sprawie ochrony urlopu rodzicielskiego

C183

-

-

-

-

+

-

-

-

-

-

-

-

+

-

-

+

-

-

+

-

+

-

-

+

-

+

+

-

-

-

Konwencja w sprawie pracowników migrujących

C97

+

+

+

+

+

+

-

-

-

-

+

+

-

-

-

+

-

-

-

-

-

-

-

-

+

-

-

-

-

+

 

BE

FR

UK

DE

IT

NL

LU

DK

IE

EL

PT

ES

AT

FI

SE

CY

CZ

EE

HU

LV

LT

MT

PL

SK

SI

BG

RO

HR

TU

FYROM

C143

-

-

-

-

+

-

-

-

-

-

+

-

-

-

+

+

-

-

-

-

-

-

-

-

+

-

-

-

-

+

 

Konwencja w sprawie godzenia życia zawodowego z rodzinnym

C156

-

+

-

-

-

+

-

-

-

+

+

+

-

+

+

-

-

-

-

-

+

-

-

+

+

+

-

+

-

+

Konwencja w sprawie przystosowania do pracy i zatrudniania osób niepełnosprawnych

C159

-

+

-

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

+

-

+

-

+

+

+

+

+

-

-

+

+

+

Konwencja w sprawie ochrony ludności autochtonicznej i plemiennej

C169

-

-

-

-

-

+

-

+

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Konwencja w sprawie ubezpieczeń społecznych (minimalne standardy)

C102

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

-

-

-

-

-

+

+

+

-

-

+

+

+

Konwencja w sprawie równego traktowania i zachowania praw do ubezpieczeń społecznych w przypadku mobilności

C118

-

+

-

+

+

+

-

+

+

-

-

-

-

+

+

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

+

-

C157

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

+

-

-

+

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Konwencja w sprawie skutecznego promowania negocjacji zbiorowych

C151

+

-

+

-

+

+

+

+

-

+

+

+

-

+

+

+

-

-

+

+

-

-

+

-

-

-

-

-

+

-

C154

+

-

-

-

-

+

-

-

-

+

-

+

-

+

+

+

-

-

+

+

+

-

-

-

+

-

+

-

-

-

Konwencja w sprawie konsultacji trójstronnych

C144

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Konwencja w sprawie informowania przedstawicieli pracowników w przedsiębiorstwach

C135

-

+

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

-

+

+

+

+

Uwagi: +: konwencja ratyfikowana: konwencja dotychczas nie ratyfikowana

ZAŁĄCZNIK II: Ranking - Godna praca

Dharam Ghai, "Godna praca: koncepcja i wskaźniki”, International Labour Review,
Vol. 142 (2003), No. 2

Sposoby realizacji programu godnej pracy

W celu naszkicowania modeli realizacji godnej pracy w państwach uprzemysłowionych, należy pogrupować je w następujące kategorie:

Nordycki: Dania, Finlandia, Norwegia i Szwecja

Anglosaski: Australia, Kanada, Nowa Zelandia, Zjednoczone Królestwo, Stany Zjednoczone

Kontynentalny: Austria, Belgia, Francja, Niemcy, Włochy, Luksemburg, Holandia, Szwajcaria

Uprzemysławiający: Grecja, Irlandia, Portugalia, Hiszpania

Japonia nie pasuje do żadnej z tych kategorii.

Państwa nordyckie dobrze wypadają we wszystkich wskaźnikach z wyjątkiem stopy bezrobocia. Szwecja i Dania mają średnią stopę bezrobocia a Finlandia plasuje się pośród krajów o najsłabszych wynikach.

ZAŁĄCZNIK II: Godna praca i wyniki gospodarcze: ranking złożony

Państwa uprzemysławiające uzyskują słabe wyniki we wszystkich wskaźnikach. Istnieją wyjątki dla kilku wskaźników: nierówność płci (Irlandia i Portugalia - średni), udział siły roboczej (Portugalia – średni), stopa bezrobocia (Portugalia -dobry), nierówność, ochrona społeczna i dialog społeczny (Irlandia – dobry). Warto zauważyć, że ten podział nie utrzymuje się w zakresie wyników gospodarczych. Np. o ile Dania i Norwegia osiągają najlepsze wyniki, Szwecja plasuje się pośród najsłabszych. Podobnie jest w grupie anglosaskiej. Australia i Stany Zjednoczone odnotowują najlepsze wyniki, Nowa Zelandia i Kanada plasują się w środku a Wielka Brytania pośród najsłabszych. W grupie kontynentalnej, najlepsze wyniki osiągają Holandia, Francja, Belgia i Luksemburg - średnie, Szwajcaria, Austria, Niemcy i Włochy najsłabsze. W grupie państw uprzemysławiających się najlepsza jest Irlandia, Portugalia i Hiszpania zajmują średnie pozycje w rankingu, natomiast Grecja najniższe.

  • [1]  podstawowe standardy pracy:
    - konwencja nr 87 w sprawie wolności stowarzyszeń pracodawców i organizacji pracowniczych
    - konwencja nr 98 w sprawie promowania negocjacji zbiorowych
    - konwencje nr 138 i 182 w sprawie eliminacji pracy dzieci
    - konwencje nr 29 i 105 w sprawie eliminacji pracy przymusowej
    - konwencje nr 100 i 111 w sprawie równego wynagradzania mężczyzn i kobiet
  • [2]  A6-0308/2005 oraz A5/0251/2002.
  • [3]  MOP: "Zmiana modeli w świecie pracy", Sprawozdanie I (C) Międzynarodowa konferencja w sprawie pracy, 95 sesja, 2006 r.
  • [4]  Ibidem
  • [5]  MOP: "W kierunku sprawiedliwego układu dla pracowników migrujących w gospodarce światowej”, Sprawozdanie IV Międzynarodowej konferencji, 92 sesji w Genewie, 2004 r.
  • [6]  MOP: “Ogólny sojusz przeciw pracy przymusowej”. Sprawozdanie w ramach Deklaracji MOP, sprawozdanie I (B), Międzynarodowa konferencja w sprawie pracy, 93 sesja w Genewie w r.2004, ust. 60.

OPINIA Komisji Rozwoju (28.2.2007)

dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

w sprawie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich
(2006/2240(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Feleknas Uca

WSKAZÓWKI

Komisja Rozwoju zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

–   uwzględniając art. 50 umowy o partnerstwie pomiędzy członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP), z jednej strony, a Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi, z drugiej strony, która została podpisana w Kotonu w dniu 23 czerwca 2000 r.,

   uwzględniając wnioski Rady w sprawie godnej pracy dla wszystkich przyjęte w dniu 1 grudnia 2006 r. na 2767. posiedzeniu Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Spraw Konsumentów w Brukseli,

–   uwzględniając wspólne oświadczenie Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w ramach Rady, Parlamentu Europejskiego i Komisji w sprawie polityki rozwojowej Unii Europejskiej: „Europejski konsensus ” („Europejski konsensus w sprawie rozwoju”) podpisane w dniu 20 grudnia 2005 r.,

–   uwzględniając rozporządzenie WE nr 1905/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. ustanawiające instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju,

   uwzględniając rozporządzenie WE nr 1889/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20.12.06 r. ustanawiające instrument finansowy na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie,

1.  wzywa komisję do wsparcia wdrażania art. 50 Porozumienia o Partnerstwie AKP-UE, którego strony podejmują się - również w stosunkach handlowych - przestrzegać podstawowych norm pracy; wzywa Komisję i państwa członkowskie do udzielenia wsparcia krajom AKP w stworzeniu i stosowaniu przepisów w tym zakresie oraz w organizowaniu kampanii informacyjnych;

2.  z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie przez Komisję nowego programu tematycznego na lata 2007-2013, zatytułowanego „Inwestowanie w ludzi”, w kontekście „konsensusu europejskiego” (polityka UE w na rzecz rozwoju), oraz znaczenie przypisywane temu programowi we wdrażaniu programu godnej pracy w krajach partnerskich UE; z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez ten program wyraźnego związku pomiędzy godną pracą a ochroną socjalną; wzywa Komisję do przeznaczenia wystarczającej ilości funduszy na realizację działań promujących godną pracę w ramach programu tematycznego „Inwestowanie w ludzi”;

3.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że komisja uwzględniła podstawowe normy pracy oraz promowanie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w ramach instrumentu finansowania demokracji i praw człowieka; wzywa Komisję do zwrócenia odpowiedniej uwagi na powyższe zagadnienia w programowaniu i przyznawaniu środków operacyjnych w ramach tego instrumentu;

4.  z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji z dnia 24 maja 2006 roku oraz decyzje Rady podjęte na 2767. posiedzeniu Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Spraw Konsumentów;

5.  podkreśla znaczenie wspierania włączenia zatrudnienia i godnej pracy do strategii rozwojowych; wzywa do zamieszczenia dokładniejszej analizy zatrudnienia i innych aspektów godnej pracy w opracowaniach dotyczących strategii ograniczania ubóstwa (Poverty Reduction Strategy Papers), układów o partnerstwie gospodarczym (EPA), krajowych dokumentów strategicznych (CSP) i wieloletnich programów orientacyjnych (MIP); w tym kontekście podkreśla znaczenie konsultacji ze wszystkimi stosownymi stronami, w tym ze stowarzyszeniami pracodawców, związkami zawodowymi, pracownikami, jak również z sektorem prywatnym i społeczeństwem obywatelskim w szerokim tego słowa znaczeniu;

6.  wzywa do wzmocnienia roli i bardziej systematycznego włączenia ministerstw pracy, stowarzyszeń pracodawców i organizacji pracobiorców w proces tworzenia i realizacji strategii ograniczania ubóstwa, strategii krajowych i programów wieloletnich; uważa, że w tym celu należy zwiększyć ich współpracę z ministrami finansów i gospodarki oraz z odpowiednimi międzynarodowymi instytucjami finansowymi i gospodarczymi, takimi jak instytucje Bretton Woods, Europejski Bank Inwestycyjny oraz Światowa organizacja Handlu; wzywa wszystkie strony do zagwarantowania, że krajowe dokumenty strategiczne są przygotowywane z dużym zaangażowaniem; wzywa Komisję do zwiększenia inwestycji w tworzenie technicznych i instytucjonalnych możliwości oraz do uproszczenia środków pozwalających na umieszczenie godnej pracy w krajowych dokumentach strategicznych;

7.  w szczególności podkreśla potrzebę prowadzenia przez państwa krajowych programów godnej pracy, lub podobnego planu działania przygotowanego z udziałem organizacji partnerów społecznych oraz innych stosownych zainteresowanych stron, aby osiągnąć cel godnej pracy dla wszystkich poprzez współpracę na rzecz rozwoju – łącznie z dialogiem politycznym na temat wpływu polityki gospodarczej i ładu gospodarczego na zatrudnienie, na temat środków wspierania budżetu i tworzenia możliwości rozwojowych, w szczególności w odniesieniu do instytucji – dobrze zharmonizowanych i cechujących się dobrą koordynacją działań Komisji, państw członkowskich i innych partnerów na rzecz rozwoju oraz odpowiednich podmiotów, w tym z MOP i innych agencji ONZ , jak również międzynarodowych instytucji finansowych;

8.  podkreśla, że praca dzieci jest jedną z głównych przyczyn ubóstwa przyszłych pokoleń, a praca dzieci i praca przymusowa oznacza pogwałcenie praw podstawowych;

9.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania i promowania inicjatyw i działań legislacyjnych i politycznych w krajach rozwijających się dotyczących niedyskryminowania oraz równych szans w kształceniu zawodowym oraz w miejscu pracy, w tym przystosowania miejsc pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych;

10. wzywa do dalszej walki z łamaniem praw człowieka i prawa pracy oraz do monitorowania działalności przedsiębiorstw ponadnarodowych zaangażowanych w krajach rozwijających się z możliwością wykluczenia ich - w przypadku łamania tych praw - z udziału w przetargach publicznych finansowanych lub wspieranych przez UE i jej państwa członkowskie, jak również z gwarancji kredytów eksportowych udzielanych przez EBI i inne instytucje finansowe w przypadku naruszania tych praw; wzywa Komisję i państwa członkowskie do nałożenia obowiązku przestrzegania podstawowych norm pracy w porozumieniach dotyczących przetargów publicznych finansowanych przez Europejski Fundusz Rozwoju lub przy użyciu innej pomocy wspólnotowej lub dwustronnej;

11. podkreśla, że art. 12 ust. 2 lit. d) pkt ii) Instrumentu Współpracy na rzecz Rozwoju wzywa do wspierania programu „godnej pracy dla wszystkich” jako uniwersalnego celu, do którego należy dążyć m.in. poprzez globalne i inne skupiające wiele państw inicjatywy zmierzające do wdrożenia podstawowych norm pracy MOP, ocenę wpływu handlu na godne warunki pracy, trwałe i adekwatne mechanizmy sprzyjające ich uczciwemu finansowaniu i skutecznemu funkcjonowaniu – a także szerszemu zakresowi – systemów ochrony socjalnej; zaznacza, że również w art. 5 ust. 2 lit c) Instrumentu Współpracy na rzecz Rozwoju godna praca jest wymieniana jako dziedzina, na której należy się skoncentrować; wzywa Komisję, by czynnie stosowała te zasady w swojej polityce rozwoju; wzywa Komisję, aby w rocznych sprawozdaniach dotyczących polityki rozwoju i realizacji pomocy zewnętrznej systematycznie zdawała sprawę ze swych wysiłków na rzecz upowszechniania godnych warunków pracy;

12. podkreśla, że możliwość osiągnięcia milenijnych celów rozwoju oraz umocnienie pojęcia godnej pracy poprzez zrównoważoną pomoc rozwojową wymaga uczciwej i innowacyjnej polityki podatkowej, na przykład podatków od transakcji finansowych i transakcji wymiany walut;

13. podkreśla, że godna praca jest zagadnieniem multidyscyplinarnym, mającym wpływ na wszystkie aspekty polityki zagranicznej; w związku z tym uważa, że do wspierania godnej pracy należy motywować również za pomocą instrumentów finansowania polityki zagranicznej;

14. domaga się od Komisji finansowego uwzględnienia godnych warunków pracy we wszystkich programach w ramach współpracy z krajami rozwijającymi się oraz polityki handlowej;

15. jest zdania, że umowy handlowe muszą być nośnikiem idei godnej pracy; w związku z tym podkreśla, że UE powinna włączyć zasady i cele związane z godną pracą do mandatów negocjacyjnych dotyczących dwustronnych i innych umów handlowych; wzywa Komisję, aby przy udzielaniu preferencji handlowych brała pod uwagę przestrzeganie międzynarodowych podstawowych norm pracy przez kraje-beneficjentów, tak aby kraje, które nie spełniają tych podstawowych norm, nie korzystały z preferencji handlowych UE; wzywa Komisję do aktywnej współpracy z MOP przy zapewnianiu pełnego przestrzegania warunków umów oraz, w razie potrzeby, do wykorzystywania posiadanych uprawnień w celu wycofania preferencji udzielonych krajom nieprzestrzegającym podstawowych praw socjalnych, praw pracy i praw człowieka;

16. wzywa do włączenia zasady godnej pracy w główny nurt wszystkich działań Wspólnoty; w związku z tym przypomina kluczowe znaczenie spójności polityki społeczno-gospodarczej oraz koordynacji na szczeblu krajowym, regionalnym i międzynarodowym, która w tym ostatnim przypadku powinna obejmować zaangażowanie MOP we wspomniany proces;

17. podkreśla konieczność tworzenia godnych warunków pracy w krajach rozwijających się przy zaangażowaniu czynników miejscowych, przy czym szczególną uwagę należy zwrócić na obszary wiejskie i sektor nieformalny; podkreśla znaczenie organizacji pozarządowych w rozwijaniu i wspieraniu tego procesu; podkreśla pilną potrzebę podjęcia skutecznych działań – w tym poprzez pomoc UE w krajach partnerskich – na rzecz upowszechniania standardów godnej pracy w gospodarce nieformalnej, z myślą o stopniowym zintegrowaniu tej ostatniej z gospodarką formalną;

18. zaznacza potrzebę wspierania istniejących dobrych praktyk gwarantujących godne warunki pracy w krajach rozwijających się, np. praktyk międzynarodowego ruchu Fair Trade;

19. zauważa, że za wskaźnik dobrego zarządzania, będący podstawą do uzyskania dodatkowego wsparcia finansowego przez kraje rozwijające się, uznano jedynie przestrzeganie podstawowych konwencji MOP; jest zdania, że inwestowanie w godną pracę jest również oznaką dobrego zarządzania; w związku z tym podkreśla, że – poza podstawowymi konwencjami MOP – za wskaźnik dobrego zarządzania należy uznać godne warunki pracy;

20. podkreśla potrzebę ustanowienia opartej na zapotrzebowaniu globalnej sieci wymiany wiedzy w zakresie godnej pracy i rozwoju lokalnego bazującej głównie na badaniach krajowych, zwiększaniu potencjału i tworzeniu instytucji;

21. proponuje, by UE wystąpiła o status obserwatora z ramienia MOP przy WTO oraz o powołanie komitetu ds. handlu i godnej pracy na wzór komitetu ds. handlu i środowiska naturalnego;

22. przypomina państwom członkowskim o konwencji MOP C100 w sprawie jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości, wzywającą rządy i partnerów społecznych do tworzenia nowych struktur społecznych i gospodarczych w celu wzmocnienia roli kobiet w gospodarce i na rynku pracy; uważa, że potrzebne jest zarówno podejmowanie konkretnych na działań na korzyść kobiet, jak i włączenie kwestii płci w główny nurt wszystkich obszarów polityki, programów i projektów w celu pokonaniu przeszkód utrudniających kobietom uzyskiwanie godnych warunków pracy;

23. wzywa państwa członkowskie i Komisję, jako pracodawców w krajach rozwijających się, do uwzględnienia zasady godnej pracy, w szczególności poprzez podniesienie płac zgodnie z zaleceniem 135 MOP (zalecenie dotyczące ustalania płacy minimalnej, ze szczególnym uwzględnieniem krajów rozwijających się);

PROCEDURA

Tytuł

Upowszechnianie godnej pracy dla wszystkich

Numer procedury

2006/2240(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa

EMPL

Komisja wyznaczona do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

DEVE
28.9.2006

Ściślejsza współpraca - data ogłoszenia na posiedzeniu

 

Sprawozdawca komisji opiniodawczej
  Data powołania

Feleknas Uca
6.11.2006

Poprzedni sprawozdawca(y)

 

Rozpatrzenie w komisji

27.2.2007

 

 

 

 

Data zatwierdzenia wskazówek

27.2.2007

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

25

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Margrietus van den Berg, Josep Borrell Fontelles, Danutė Budreikaitė, Corina Creţu, Alexandra Dobolyi, Filip Kaczmarek, Glenys Kinnock, Maria Martens, José Javier Pomés Ruiz, Miguel Portas, Horst Posdorf, Pierre Schapira, Frithjof Schmidt, Jürgen Schröder, Feleknas Uca, Luis Yañez-Barnuevo García, Anna Záborská

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Ana Maria Gomes, Jan Jerzy Kułakowski, Miguel Angel Martínez Martínez, Manolis Mavrommatis, Tobias Pflüger, Anne Van Lancker, Åsa Westlund, Zbigniew Zaleski

Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

 

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)

...

OPINIA Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (24.1.2007)

dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

w sprawie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich
(2006/2240(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Amalia Sartori

WSKAZÓWKI

Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  uważa, że wszystkie wykonywane prace są godne pod warunkiem, że przestrzega się praw pracowników, takich jak: odpowiednie i jednakowe wynagrodzenie za taką samą pracę bez względu na płeć, właściwe przekazywanie składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, bezpieczne i zdrowe środowisko pracy;

2.  wzywa państwa członkowskie i przedsiębiorstwa do opracowania - we współpracy z partnerami społecznymi i w oparciu o prawo unijne dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa pracowników - strategii prewencyjnych i wprowadzenia środków mających na celu ochronę macierzyństwa i poprawę warunków zdrowotnych i bezpieczeństwa pracy pracownic ciężarnych oraz pracownic, które niedawno urodziły dziecko lub karmią piersią;

3.  podkreśla, że pojęcie godnej pracy obejmuje również godną emeryturę i związane z nią uprawnienia;

4.  stwierdza ponadto, że nie może być godnej pracy bez równouprawnienia płci oraz podkreśla w szczególności wymóg jednakowego wynagradzania takiej samej pracy;

5.  podkreśla, że godna praca wymaga zapobieżenia wszelkim formom przemocy w miejscu pracy, ze szczególnym uwzględnieniem przemocy (fizycznej jak i psychicznej) związanej z płcią ofiary, która występuje częściej i ma poważniejsze skutki;

6.  podkreśla konieczność poprawy przejrzystości rynków pracy tak, aby wszelkie formy zatrudnienia (na czas określony, na czas nieokreślony, na pełen etat, w niepełnym wymiarze godzin czy na godziny) były oficjalne i właściwie wynagradzane, w pełni respektowały prawa pracowników, podstawowe standardy pracy, dialog społeczny, ochronę socjalną ( w tym zdrowie i bezpieczeństwo pracy) oraz równouprawnienie płci;

7.  zachęca przedsiębiorstwa do odpowiedzialnej i wolnej od dyskryminacji polityki zatrudnienia i rozwoju zawodowego w celu zwiększenia zatrudnienia kobiet i osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy;

8.  przypomina, że należy skupić szczególną uwagę na zatrudnieniu kobiet, często pozostającym poza pełnym przestrzeganiem przepisów i którego wskaźniki pod względem jakości i ilości są niższe od wskaźników zatrudnienia mężczyzn, oraz na politykach umożliwiających godzenie życia zawodowego z rodzinnym;

9.  zaleca przedsiębiorstwom podjęcie inicjatyw mających na celu wsparcie liczniejszej partycypacji i reprezentacji kobiet w jednostkach biorących udział w dialogu społecznym, co jest strategicznym celem pojęcia godnej pracy;

10. wzywa państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do włączenia do ustawodawstwa krajowego przepisów uznających mobbing i molestowanie seksualne za karalne;

11. ubolewa, że Komisja niedostatecznie uwzględniła problematykę płci w dziedzinie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich; zaznacza brak odpowiednich wskaźników dotyczących równouprawnienia płci i systematyczny brak informacji na temat różnic w zarobkach oraz na temat tzw. „podziału zawodowego”;

12. podkreśla znaczenie promowania uregulowanego stosunku pracy z uwzględnieniem kwestii płci dla wszystkich oraz we wszystkich sektorach, zarówno w stosunkach, jak i programach współpracy Unii Europejskiej z regionami i krajami trzecimi, w celu zapewnienia równych możliwości dla kobiet i mężczyzn oraz uwzględnienia kwestii płci na rynku pracy;

13. wzywa Komisję do zachęcenia, przy współudziale partnerów społecznych i Międzynarodowej Organizacji Pracy, kobiet-przedsiębiorców do zakładania i rozwoju firm wewnątrz i poza Unią Europejską w ramach polityki współpracy na rzecz rozwoju;

14. podkreśla konieczność wprowadzenia zakazu przymusu pracy w niepełnym wymiarze godzin (co głównie dotyczy kobiet) i godzin pracy szkodliwych dla życia rodzinnego ze względu na ich rozdrobnienie lub nadmierną długość;

15. podkreśla konieczność podjęcia większych wysiłków w zakresie szkolenia zawodowego pracowników, w szczególności poprzez ustanowienie właściwego indywidualnego monitoringu pracowników na każdym etapie ich życia zawodowego;

16. zaleca zbadanie środków mających na celu uatrakcyjnienia również tych zawodów, które są obecnie uznawane za uciążliwe czy o niskim prestiżu społecznym (pomoc domowa, opiekunki domowe, opieka nad osobami starszymi, itp.)

17. w związku z tym podkreśla znaczenie znalezienia konkretnych strategii propagujących zawody, które z powodów kulturowych lub związanych w wyobrażeniem społecznym są uznawanie za zawody trudne, niebezpieczne i w związku z tym pozostają prawnie nieuregulowane, a tym samym pozbawione jakiejkolwiek ochrony socjalnej;

18. podkreśla, iż należy wspierać wysiłki państw członkowskich zmierzające do koordynacji działań promujących godną pracę dla wszystkich i wymiany najlepszych praktyk w celu zrealizowania tych celów.

PROCEDURA

Tytuł

Upowszechnianie godnej pracy dla wszystkich

Numer procedury

2006/2240(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa

EMPL

Komisja wyznaczona do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

FEMM
28.9.2006

Ściślejsza współpraca

 

Sprawozdawca komisji opiniodawczej
  Data powołania

Amalia Sartori
11.10.2006

Poprzedni sprawozdawca(y)

 

Rozpatrzenie w komisji

19.12.2006

24.1.2007

 

 

 

Data zatwierdzenia wskazówek

24.1.2007

Wynik głosowania końcowego

za:

przeciw:

wstrzymujących się:

30

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Edit Bauer, Maria Carlshamre, Edite Estrela, Ilda Figueiredo, Věra Flasarová, Claire Gibault, Lissy Gröner, Zita Gurmai, Esther Herranz García, Anneli Jäätteenmäki, Lívia Járóka, Rodi Kratsa-Tsagaropoulou, Urszula Krupa, Pia Elda Locatelli, Angelika Niebler, Siiri Oviir, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Christa Prets, Marie-Line Reynaud, Teresa Riera Madurell, Eva-Britt Svensson, Britta Thomsen, Corien Wortmann-Kool, Anna Záborská

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Christa Klaß, Zita Pleštinská, Bernadette Vergnaud

Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Jean Lambert, Elisabeth Schroedter

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)

...

OPINIA Komisji Handlu Międzynarodowego (8.1.2007)

dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

w sprawie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich
(2006/2240(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Harlem Désir

WSKAZÓWKI

Komisja Handlu Międzynarodowego zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  przypomina o podjętym na szczycie ONZ w dniach 14-16 września 2005 r. zobowiązaniu społeczności międzynarodowej do popierania programu godnej pracy określonego przez MOP; stwierdza, że jej wspieranie ma priorytetowe znaczenie dla zapewniania realizacji milenijnych celów rozwoju i wykorzeniania ubóstwa;

2.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż Komisja pragnie z upowszechniania godnej pracy uczynić stały element zewnętrznych polityk UE, w szczególności dwustronnej i regionalnej polityki handlowej oraz pomocy zewnętrznej; podkreśla jednak, że Komisja powinna wykorzystać dwustronne i wielostronne negocjacje w celu lepszego użycia swej pozycji w handlu do upowszechniania godnych standardów społecznych i standardów pracy;

3.  apeluje do Komisji, by nie lekceważyła wielostronnego wymiaru upowszechniania programu godnej pracy; wzywa Komisję w szczególności do przedstawienia konkretnej propozycji w WTO, celem zapewnienia pełnego włączenia propozycji MOP w sprawie godnej pracy do orzeczeń WTO;

4.  stwierdza, że upowszechnianie godnej pracy jest zgodne z wartościami Unii Europejskiej, a w jej interesie jest osiągnięcie pewności co do tego, że międzynarodowa wymiana handlowa odbywa się z poszanowaniem europejskiego modelu socjalnego, w dążeniu do uniknięcia zjawiska dumpingu społecznego; wzywa, aby zewnętrzne polityki UE miały na celu rozwój gospodarczy państw partnerskich, a także przestrzeganie norm socjalnych i godnej pracy poprzez zapewnianie godnych wynagrodzeń dla pracowników i ich rodzin oraz prawa do bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy, prawa do ochrony socjalnej i wolności związkowej;

5.  podkreśla odpowiedzialność partnerów społecznych, jeśli chodzi o promowanie godnej pracy dla wszystkich; wzywa Komisję do ich wspierania, a także wspomagania ich inicjatyw w tym zakresie;

6.  jest zdania, że ponadnarodowe, w tym europejskie przedsiębiorstwa prowadzące swą działalność w krajach rozwijających się, muszą uznać swą odpowiedzialność w dziedzinie rozszerzenia sfery społecznej, wymagającej od nich upowszechniania godnej pracy w sposobie prowadzenia swych przedsiębiorstw oraz dążenia do zlikwidowania pracy dzieci;

7.  popiera działania Komisji na rzecz jak najszerzej zakrojonej ratyfikacji konwencji MOP, zwłaszcza tych, które dotyczą podstawowych standardów pracy; zaleca Komisji, by z wdrożenia podstawowych standardów pracy uczyniła stały element dwustronnych konsultacji na wszystkich poziomach, tak z krajami, w których dochodzi do ich pogwałcenia, jak i z państwami, które mają powiązania handlowe i inwestycyjne z tymi ostatnimi; zaleca Komisji, by włączała do wszystkich dwustronnych porozumień handlowych oraz partnerstw strategicznych klauzulę w sprawie wdrożenia podstawowych standardów pracy, w szczególności w odniesieniu do praw związkowych, zakazu pracy przymusowej i pracy dzieci, równości płci w miejscu pracy i praw pracowników migrujących; wzywa Komisję, by wraz z ratyfikowaniem konwencji MOP przystąpiła do skutecznego monitorowania ich wdrażania oraz do systematycznego składania Parlamentowi Europejskiemu sprawozdań w tej sprawie; apeluje również o podejmowanie kroków zmierzających do skutecznego zwalczania dumpingu społecznego;

8.  proponuje, by UE systematycznie włączała klauzule socjalne dotyczące godnej pracy do instrumentów dotyczących dwustronnej lub regionalnej współpracy, w tym do porozumień handlowych;

9.  wzywa Komisję do zapewnienia wdrożenia art. 50 Porozumienia z Cotonou, który zawiera szczegółowe postanowienia w sprawie standardów handlu i pracy oraz potwierdza zobowiązania stron do poszanowania podstawowych standardów pracy;

10. wzywa Komisję, by z zastosowania się do podstawowych standardów pracy uczyniła niezbędny warunek swej polityki dokonywania zakupów oraz udzielania zamówień publicznych; apeluje do Komisji, by rozwinęła w tym celu działania polityczne i dostarczała pomocy w zakresie handlu, która umożliwiałaby również małym producentowm w krajach rozwijających się zastosowanie się do tych standardów;

11. jest przekonany, że wiodąca pozycja UE w światowym handlu oraz w uzyskiwaniu korzyści ekonomicznych z wzmożonego handlu światowego jest wynikiem wysokiego poziomu partnerstwa społecznego i pokoju w UE, które trzeba chronić jako ogólny cel wszystkich instrumentów polityki handlowej;

12. popiera wytyczne Komisji dotyczące wypracowania wskaźników i metodologii oceny, które będą włączać aspekt godnej pracy do analiz wpływu handlu na zrównoważony rozwój (SIA), w szczególności dla nowych dwustronnych i regionalnych porozumień oraz stref przetwórstwa wywozowego; z zadowoleniem przyjmuje pilotażowy projekt realizowany z MOP, mający na celu ocenę wpływu handlu i jego liberalizacji na godną pracę; życzy sobie jego rozszerzenia na większą ilość państw i systematycznego wprowadzania takich wskaźników jako elementu oceny polityki handlowej w opracowaniach SIA;

13. wyzwa Komisję do uznania, a także włączenia do swych dwustronnych i wielostronnych negocjacji handlowych oraz SIA, rozsądnych wskaźników odnośnie liczby inspektorów pracy, sporządzonych w oparciu o rozmiar siły roboczej, zgodnie z definicją MOP: 1 inspektor na 10 000 pracowników w krajach uprzemysłowionych z gospodarką rynkową, 1 inspektor na 20 000 pracowników w gospodarkach przejściowych oraz 1 na 40 000 – w krajach słabiej rozwiniętych;

14. wzywa Komisję do silniejszego zaangażowania się w propagowanie i zagwarantowanie rzeczywistego stosowania określonych w konwencjach ONZ i MOP praw podstawowych pracowników w krajach beneficjentach GSP+; zwraca się również do Komisji o wykazanie większej konsekwencji przy wdrażaniu GSP poprzez formułowanie zaleceń wobec rządów krajów-beneficjentów oraz o uruchomienie instrumentów kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 980/2005 z dnia 27 stycznia 2005 r. wprowadzającym plan ogólnych preferencji taryfowych („rozporządzenie GSP”), a także, w razie potrzeby, zastosowania mechanizmów czasowego zawieszenia preferencji wobec państw, które nie przestrzegają swoich zobowiązań i łamią w poważny i systematyczny sposób podstawowe prawa socjalne, gwarantując jednocześnie, że anulowanie preferencji nie doprowadzi do ożywienia protekcjonizmu; wnioskuje ponadto o rozszerzenie nadzoru i zastosowania tych mechanizmów na resztę krajów beneficjentów GSP, zwłaszcza jeśli chodzi o pracę przymusową i pracę dzieci, której zniesienie jest podstawowym wyzwaniem dla MOP, zgodnie z raportem „Zniesienie pracy dzieci: cel w naszym zasięgu”; jest przekonany, że skala chińskiej gospodarki oraz jej silne oddziaływanie na handel międzynarodowy wymagają zastosowania podobnych standardów, aby Chiny nadal mogły korzystać z preferencji handlowych; domaga się, by Komisja składała Parlamentowi corocznie sprawozdania w tej sprawie;

15. wzywa Komisję do wspierania większego azaangażowania się przedsiębiorstw w odpowiedzialność społeczną; podkreśla rolę przedsiębiorstw w większym poszanowaniu podstawowych standardów pracy z tytułu ich stosunków handlowych z krajami rozwijającymi się, zwłaszcza na etapie projektowania produktów;

16. zwraca się do Komisji, by podczas przyszłej rewizji rozporządzenia GSP przewidziała celowy zapis, zgodnie z którym zawieszenia i wycofania korzyści wynikających z GSP+ dokonuje się zgodnie z kryteriami proporcjonalności, w formie, która nie wykluczałaby uciekania się do zachęt w stosunku do przedsiębiorstw, spełniających w prowadzeniu swej działalności i w stosunkach z pracownikami obligacje wynikające ze zobowiązań międzynarodowych, jakie podjęło państwo-beneficjent;

17. przypomina, że podczas gdy państwa są w pierwszym rzędzie odpowiedzialne za właściwe przyjęcie i wdrożenie podstawowych standardów pracy, ponadnarodowe korporacje również powinny, przynajmniej pośrednio, ponosić odpowiedzialność; zachęca ponadnarodowe korporacje do przyjmowania i propagowania praktyk odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw oraz podstawowych standardów pracy, tak w odniesieniu do działalności, jaką przedsiębiorstwo prowadzi i bezpośrednio kontroluje, jak i jego zagranicznych dostawców oraz podwykonawców (zwykle w krajach rozwijających się); zaleca, by rozwijać te formy polityki w partnerstwie ze wszystkimi właściwymi zainteresowanymi stronami (rządy, przedsiębiorstwa, związki zawodowe, organizacje pozarządowe); uznaje, że rosnące zainteresowanie koncepcją odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw wzmacnia u ponadnarodowych korporacji świadomość pozytywnej roli standardów pracy w rozwoju przedsiębiorstwa; zaleca, by Komisja zbadała możliwość dostarczenia pomocy technicznej przedsiębiorstwom, zwłaszcza małym i średnim, oraz lokalnym organom władzy w krajach trzecich, by zapewnić środki finansowe i zasoby ludzkie konieczne do wdrożenia tych polityk;

18. zachęca rządy krajów, w których działają przedsiębiorstwa ponadnarodowe, do monitorowania realizacji wytycznych dla przedsiębiorstw wielonarodowych OECD i do regularnego publikowania sprawozdań dotyczących sposobu, w jaki te przedsiębiorstwa przyczyniają się do faktycznego wyeliminowania pracy dzieci i do wdrażania podstawowych standardów pracy MOP;

19. wzywa Komisję, by przyczyniała się do rozwoju norm ONZ dotyczących odpowiedzialności międzynarodowych korporacji i innych przedsiębiorstw względem praw człowieka, tak by stały się one skutecznym światowym instrumentem przeciwdziałania przypadkom naruszania podstawowych standardów pracy oraz innym możliwym przypadkom łamania praw człowieka przez przedsiębiorstwa;

20. zaleca Komisji rozpatrzenie możliwości stworzenia na poziomie UE odpowiednich prawnych gwarancji i mechanizmów, umożliwiających identyfikację i ściganie tych importerów UE, którzy prowadzą swa działalność w przypadkach, w których zezwala się na pogwałcanie podstawowych konwencji MOP na jakimkolwiek odcinku łańcucha dostaw; zaleca zatem Komisji zbadanie możliwości stworzenia motywacji finansowych dla importerów w UE prowadzących regularne i niezależne monitorowanie produkcji ich towarów we wszystkich krajach trzecich, w których odbywa się produkcja;

21. zaleca Komisji przeprowadzenie dochodzenia i zidentyfikowanie przedsiębiorstw, które stale i niezmiennie zezwalają na gwałcenie podstawowych standardów pracy na jakimkolwiek etapie procesu produkcji oraz dostawy, a także domaga się udostępnienia listy takich przedsiębiorstw importerom w UE;

22. wzywa UE do tego, by wniosła wkład w koncepcję godnej pracy poprzez swą politykę migracji, udzielając wsparcia władzom w państwach przyjmujących imigrantów w celu ochrony i lepszego traktowania tych spośród nich, którzy żyją w ich krajach, oraz poprzez zwalczanie nielegalnej imigracji i przemytu ludzi;

23. podkreśla podstawową rolę, jaką odpowiedzialność społeczna przedsiębiorstw może odgrywać w promowaniu godnej pracy i wzywa Komisję do kontynuowania jej upowszechniania, wraz ze środkami przyjętymi przez OECD i MOP;

24. podkreśla konieczność zwiększenia współpracy między WTO, UNCTAD, MOP i innymi organizacjami międzynarodowymi w odniesieniu do komplementarności ich polityk; uważa, że spójność prowadzonych działań jest konieczna do upowszechniania godnej pracy i zapewnienia wprowadzenia jej w czyn; proponuje przyznanie MOP statusu obserwatora w ramach WTO; zwraca się do parlamentów innych państw członkowskich WTO z prośbą o poparcie tego wniosku;

25. zwraca się do Komisji, aby przyjęła upowszechnianie godnej pracy za cel UE w ramach WTO w formie pakietu uzgodnień, mającego na celu dostarczenie krajom rozwijającym się większej przestrzeni do prowadzenia polityki, w tym większego poszanowania w UE dla wniosków i inicjatyw w zakresie dążenia do stabilizacji cen towarów w ramach specjalnego i zróżnicowanego traktowania;

26. zwraca się do Komisji, aby zaproponowała utworzenie w ramach WTO komitetu ds. handlu i godnej pracy na wzór komitetu ds. handlu i środowiska naturalnego;

27. przypomina, że statut MOP pozwala jej na odwołanie się do sankcji handlowych wobec danego państwa w przypadku nieprzestrzegania międzynarodowych konwencji socjalnych i zwraca się do MOP o zobowiązanie się do przestrzegania decyzji WTO w imię spójności działań instytucji międzynarodowych;

28. proponuje, by uprawomocnić przekazywanie przez MOP raportów ekspertów (amicus brief) panelom oraz organom apelacyjnym WTO w ewidentnych przypadkach, w których pogwałcenie międzynarodowych konwencji pracy stanowi sedno sporu oraz w których należy uwzględniać decyzje MOP;

29. proponuje, by przewidziano możliwość odwołania się do MOP w przypadku, kiedy państwo członkowskie WTO uzna jakaś decyzję organu rozstrzygającego spory za kwestionującą decyzje MOP w sprawie poszanownia konwencji pracy, co zapewni spójność działania wspólnoty międzynarodowej w upowszechnianiu godnej pracy;

30. zwraca uwagę na konieczność upowszechniania kodeksów postępowania przedsiębiorstw wielonarodowych, wynegocjowanych w ramach OECD ze związkami zawodowymi, zawierających cele godnej pracy i wzywa do tego, by zasady te stosowały się do oddziałów przedsiębiorstw w państwach trzecich, jak i do podwykonawców oraz dostawców, którzy uczestniczą w łańcuchu produkcyjnym przedsiębiorstwa;

31. z zadowoleniem przyjmuje wsparcie, jakiego Komisja zamierza udzielić poprawie zaangażowania partnerów społecznych oraz innych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego w głobalne zarządzanie (WTO, międzynarodowe instytucje finansowe) na wzór modelu konsultacji OECD; przypomina jednak, że równie ważne jest zaangażowanie tych podmiotów w dwustronne lub regionalne negocjacje handlowe UE;

32. wzywa UE, by z poszanowania międzynarodowych standardów pracy uczyniła jeden z obszarów negocjacji w sprawie osiągnięcia przez nowe państwa statusu członka WTO;

33. wzywa Komisję do propagowania bardziej jednolitego podejścia do niektórych państw członkowskich UE z myślą o skutecznym zrealizowaniu celu godnej pracy w międzynarodowych instytucjach finansowych, w szczególności w odniesieniu do ich polityki doradczej, ich programów wspierania rozwoju oraz pożyczek udzielanych prywatnym przedsiębiorstwom;

34. podkreśla, że godna praca dotyczy wszystkich pracowników, oraz że MOP uznała pracę wykonywaną na nieformalnych zasadach za przejaw „deficytu godnej pracy”, który należy wyeliminować tak, by wszyscy pracownicy mogli prowadzić pracę w obrębie prawnych i instytucjonalnych ram, w których ich prawa są chronione;

35. podkreśla, że nie można popierać kodeksów postępowania bez dokładnego wyróżnienia tych rodzajów inicjatyw, które upowszechniają godną pracę i że zbyt często kodeksy stanowią nieadekwatne substytuty przyjmowania i stosowania prawa oraz roli pełnionej przez związki zawodowe i prawdziwe związki przemysłowe; wzywa w zamian do uznania godnej pracy za podstawowy komponent postawy społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa; podkreśla ponadto, że ani Europejski Sojusz ani Forum podmiotów zainteresowanych społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw nie okażą się pożyteczne w rozwijaniu godnej pracy dopóty, dopóki nie rozpatrzy się kwestii budzących troskę związków zawodowych i organizacji pozarządowych w odniesieniu do tych organów;

36. podkreśla wreszcie wagę upowszechniania „Trójstronnej Deklaracji Zasad dotyczących Przedsiębiorstw Wielonarodowych i Polityki Społecznej”, przyjętej przez MOP.

PROCEDURA

Tytuł

Upowszechnianie godnej pracy dla wszystkich

Numer procedury

2006/2240(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa

EMPL

Komisja wyznaczona do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

INTA
28.9.2006

Sprawozdawca komisji opiniodawczej
  Data powołania

Harlem Désir
11.9.2006

Rozpatrzenie w komisji

3.10.2006

22.11.2006

 

 

 

Data zatwierdzenia wskazówek

19.12.2006

Wynik głosowania końcowego

za:

przeciw:

wstrzymujących się:

24

1

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Kader Arif, Francisco Assis, Jean-Pierre Audy, Enrique Barón Crespo, Daniel Caspary, Françoise Castex, Christofer Fjellner, Béla Glattfelder, Alain Lipietz, Caroline Lucas, Erika Mann, Helmuth Markov, David Martin, Georgios Papastamkos, Peter Šťastný, Robert Sturdy, Gianluca Susta, Johan Van Hecke, Daniel Varela Suanzes-Carpegna, Zbigniew Zaleski

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Panagiotis Beglitis, Harlem Désir, Elisa Ferreira, Małgorzata Handzlik, Jens Holm

PROCEDURA

Tytuł

Upowszechnianie godnej pracy dla wszystkich

Numer procedury

2006/2240(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa
  Data ogłoszenia wydania zgody na posiedzeniu

EMPL
28.9.2006

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

DEVE
28.9.2006

FEMM
28.9.2006

INTA
28.9.2006

 

 

Opinia niewydana
  Data wydania decyzji

AFET
13.9.2006

 

 

 

 

Ściślejsza współpraca
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

 

 

 

 

 

Sprawozdawca(y)
  Data powołania

Marie Panayotopoulos-Cassiotou
21.6.2006

Poprzedni sprawozdawca(y)

 

 

Rozpatrzenie w komisji

22.11.2006

24.1.2007

28.2.2007

 

 

Data przyjęcia

1.3.2007

Wynik głosowania końcowego

+

-

0

35

4

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Jan Andersson, Alexandru Athanasiu, Roselyne Bachelot-Narquin, Emine Bozkurt, Philip Bushill-Matthews, Milan Cabrnoch, Alejandro Cercas, Christina Christova, Derek Roland Clark, Luigi Cocilovo, Proinsias De Rossa, Harlem Désir, Harald Ettl, Richard Falbr, Carlo Fatuzzo, Ilda Figueiredo, Joel Hasse Ferreira, Stephen Hughes, Karin Jöns, Jan Jerzy Kułakowski, Jean Lambert, Raymond Langendries, Bernard Lehideux, Elizabeth Lynne, Thomas Mann, Ana Mato Adrover, Maria Matsouka, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Pier Antonio Panzeri, Jacek Protasiewicz, José Albino Silva Peneda, Kathy Sinnott, Jean Spautz, Gabriele Stauner, Anne Van Lancker

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Edit Bauer, Mihael Brejc, Françoise Castex, Richard Howitt, Sepp Kusstatscher, Roberto Musacchio

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

André Brie, Jaromír Kohlíček

Data złożenia

15.3.2007

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)