SPRAWOZDANIE w sprawie: Globalna Europa - zewnętrzne aspekty konkurencji

18.4.2007 - (2006/2292(INI))

Komisja Handlu Międzynarodowego
Sprawozdawca: Daniel Caspary

Procedura : 2006/2292(INI)

Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji

Dokument w ramach procedury :

A6-0149/2007

Teksty złożone :

A6-0149/2007

Debaty :

PV 22/05/2007 - 6
CRE 22/05/2007 - 6

Głosowanie :

PV 22/05/2007 - 9.11
CRE 22/05/2007 - 9.11
Wyjaśnienia do głosowania

Teksty przyjęte :

P6_TA(2007)0196

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
UZASADNIENIE
OPINIA Komisji Gospodarczej i Monetarnej
PROCEDURA

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie: Globalna Europa - zewnętrzne aspekty konkurencji

(2006/2292(INI))

Parlament Europejski,

– uwzględniając komunikat Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowany "Globalny Wymiar Europy - konkurowanie na światowym rynku. Wkład w strategię wzrostu gospodarczego i zatrudnienia UE" (COM(2006)0567),

– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany "Europa w erze globalizacji: Europejskie instrumenty ochrony handlu w kontekście zmian w gospodarce światowej. Zielona księga do konsultacji społecznej" (COM(2006)0763),

– uwzględniając swą rezolucję z dnia 28 września 2006 r. dotyczącą stosunków gospodarczych i handlowych pomiędzy UE a Indiami[1],

– uwzględniając swą rezolucję z dnia 25 października 2006 r. dotyczącą rocznego sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego na temat działań antydumpingowych, antysubsydyjnych i ochronnych krajów trzecich wobec Wspólnoty (2004)[2],

– uwzględniając swą rezolucję z dnia 4 kwietnia 2006 r. w sprawie oceny rundy negocjacji z Dauha po Konferencji Ministerialnej Światowej Organizacji Handlu (WTO) w Hongkongu[3],

– uwzględniając swą rezolucję z dnia 12 października 2006 r. dotyczącą stosunków gospodarczych i handlowych pomiędzy UE a krajami Mercosur i zamiaru zawarcia międzyregionalnej umowy stowarzyszeniowej[4],

– uwzględniając swą rezolucję z dnia 1 czerwca 2006 r. w sprawie transatlantyckich stosunków gospodarczych między UE i Stanami Zjednoczonymi[5],

– uwzględniając swą rezolucję z dnia 13 października 2005 r. w sprawie perspektyw stosunków handlowych między UE a Chinami[6],

– uwzględniając swą rezolucję z dnia 6 września 2005 r. w sprawie przemysłu włókienniczego i odzieżowego po roku 2005[7],

– uwzględniając dokument roboczy służb Komisji załączony do komunikatu zatytułowanego "Reformy gospodarcze i konkurencyjność: najważniejsze informacje z Europejskiego Raportu Konkurencyjności 2006" (SEC(2006)1467),

– uwzględniając konkluzje prezydencji z Rady Europejskiej w Brukseli w dniach 23-24 marca 2006 roku[8],

– uwzględniając swą rezolucję z dnia 15 marca 2006 r. dotyczącą wkładu strategii lizbońskiej w debatę w ramach wiosennego szczytu Rady Europejskiej 2006[9],

– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany "UE - Chiny: Bliższe partnerstwo, większa odpowiedzialność: Dokument programowy w sprawie handlu i inwestycji UE - Chiny: Konkurencja i partnerstwo" (COM(2006)0631 i 0632),

– uwzględniając deklarację przyjętą jednomyślnie dnia 2 grudnia 2006 r. w kontekście dorocznej sesji konferencji parlamentarnej ds. WTO,

– uwzględniając art. 45 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinię Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A6‑0149/2007),

A. mając na uwadze, że polityka handlowa może w sposób zdecydowany przyczynić się do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy zgodnie z celami odnowionej strategii lizbońskiej,

B. mając na uwadze, że UE musi przyjąć odpowiednią strategię, aby sprostać wyzwaniom globalizacji i stawić czoła rosnącej konkurencji ważniejszych gospodarek wschodzących, jednocześnie zachowując europejski model spójności gospodarczej, regionalnej i społecznej,

C. mając na uwadze, że dla powodzenia tej inicjatywy niezbędna jest spójność wewnętrznych i zewnętrznych aspektów odnowionej agendy lizbońskiej,

D. mając na uwadze, że krajowe reformy strukturalne są ważnym elementem poprawy zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej konkurencyjności przedsiębiorstw unijnych,

E. mając na uwadze, że zawieszenie negocjacji w sprawie agendy rozwoju z Ad-Dauhy (DDA) w dniu 24 lipca 2006 r. po prawie pięciu latach stworzyło nową sytuację, w której stało się konieczne tymczasowe dostosowanie przez UE priorytetów i instrumentów jej polityki handlowej, utrzymując jednocześnie multilateralizm jako główny priorytet polityki handlowej,

F. mając na uwadze, że UE powinna wykorzystywać wszystkie inne dostępne instrumenty w sposób zgodny z jej polityką handlową,

G. mając na uwadze, że gospodarka UE już teraz jest jedną z najbardziej otwartych na świecie,

H. mając na uwadze, że zintegrowany charakter wspólnej polityki handlowej jest ważnym atutem UE i pozwala jej odgrywać czołową rolę w międzynarodowym systemie handlowym,

I. mając na uwadze, że protekcjonizm sztucznie chroni nieefektywne gałęzie gospodarki przed międzynarodową konkurencją, odbiera środki sektorom bardziej produktywnym, podnosi ceny i ostatecznie prowadzi do bezrobocia,

J. mając na uwadze otwarty protest publiczny przeciwko szkodliwemu wpływowi otwartego handlu na pewne regiony i sektory gospodarki przy częstym niedostrzeganiu jego pozytywnego wpływu na innowacyjność, konkurencyjność i zatrudnienie,

K. mając na uwadze, że dostęp do rynków jest coraz bardziej utrudniany przez różnego typu bariery nietaryfowe (NTB),

L. mając na uwadze, że wysokie cła nadal stanowią poważną przeszkodę w handlu, szczególnie w stosunkach z głównymi krajami wschodzącymi,

M. mając na uwadze, że wielostronny system handlowy ustanowiony przez WTO stanowi nadal najskuteczniejsze ramy osiągnięcia sprawiedliwego i równego handlu globalnego, dzięki opracowywaniu właściwych przepisów i zapewnianiu ich przestrzegania,

N. mając na uwadze, że UE nadal dąży do powodzenia DDA i wykazała już dobrą wolę czyniąc szereg znacznych ustępstw we wszystkich obszarach negocjacji,

O. mając na uwadze, że pod pewnymi warunkami należy ponownie rozważyć zawarcie dwustronnych i regionalnych porozumień o wolnym handlu (FTA), mając jednak na uwadze, że nadmierny wzrost liczby takich porozumień mógłby stanowić zagrożenie dla umacniania popieranego przez UE systemu wielostronnego,

P. mając na uwadze, że należy znaleźć odpowiednią proporcję porozumień wielostronnych, dwustronnych i kilkustronnych;

Q. mając na uwadze, że UE powinna być w każdej chwili gotowa do obrony przed pogwałceniem uzgodnionych zasad przy użyciu mechanizmów rozwiązywania sporów i przed nieuczciwymi praktykami handlowymi przy zastosowaniu skutecznych i zgodnych z prawem środków ochrony handlu przynoszących natychmiastową pomoc poszkodowanym gałęziom przemysłu,

R. mając na uwadze, że nie można prowadzić wiarygodnej i legalnej polityki handlowej bez istotnego zaangażowania Parlamentu,

S. mając na uwadze, że Parlament musi uzyskać w odpowiednim czasie dostęp do treści przekazanych Komisji rozmaitych wytycznych dotyczących negocjacji,

UE w sytuacji globalnej konkurencji

1. jest zdania, że polityka handlowa jest nieodzownym składnikiem każdej strategii zmierzającej do wzrostu gospodarczego i zwiększenia zatrudnienia poprzez poprawę konkurencyjności Europy; dlatego przyjmuje z zadowoleniem wyżej wymieniony komunikat Komisji "Globalny wymiar Europy: Konkurowanie na światowym rynku" jako ważny wkład w odnowioną agendę lizbońską;

2. uważa, że rozwój handlu nie jest celem samym w sobie, lecz należy oceniać go z perspektywy wpływu, jaki wywiera na wzrost gospodarczy, zatrudnienie i trwały rozwój; wskazuje na fakt, że analizując konkurencyjność europejskiej gospodarki nie należy skupiać się wyłącznie na wskaźnikach liczbowych dotyczących handlu, lecz również na wkładzie produkcji europejskiej w produkcję światową oraz na tendencjach na rynku pracy;

3. uważa, że poprawa konkurencyjności zewnętrznej jest niezbędna, by osiągnąć cele strategii lizbońskiej dotyczące wzrostu i zatrudnienia oraz przyczynić się do trwałego rozwoju na świecie; jest zdania, że polityka zagraniczna UE powinna być impulsem dla reform i współpracy międzynarodowej na polu gospodarczym, mając na celu tworzenie sprzyjających warunków działalności gospodarczej; w tym celu należy wspierać poprawę spójności i zgodności polityki makroekonomicznej oraz poprawę bezpieczeństwa monetarnego i finansowego, a także współpracę w dziedzinie podatków i eliminację szkodliwej konkurencji podatkowej;

4. uważa po pierwsze za niezbędne opracowanie polityki monetarnej opartej na stabilności cen, pozwalającej na finansowanie postępu technologicznego i sprzyjającej małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP) poprzez umożliwienie im dostępu do rynków poza strefą euro; po drugie niezbędne jest utworzenie systemów podatkowych przyjaznych dla przedsiębiorstw i sprzyjających tworzeniu nowych firm, co oznacza konieczność zmniejszenia obciążeń fiskalnych szkodzących wydajności i tworzeniu miejsc pracy, zwłaszcza dla niektórych grup społecznych, takich jak kobiety, długotrwale bezrobotni i osoby w starszym wieku; po trzecie należy zwiększyć konkurencję na rynku wewnętrznym pamiętając o tym, że im silniejsza konkurencja wewnętrzna w UE, tym większa zdolność przedsiębiorstw europejskich do konkurowania poza UE;

5. wyraża przekonanie, że model społeczny będący wciąż podstawą stosunków w przemyśle europejskim uniemożliwił UE utrzymanie wysokiego poziomu konkurencyjności światowej względem głównych konkurentów; uważa, że największe wyzwanie stojące przez UE to umożliwienie dalszego funkcjonowania tego modelu społecznego pomimo presji ze strony coraz bardziej konkurencyjnych rynków światowych, naciskających na dalsze obniżanie społecznych i środowiskowych kosztów produkcji;

6. jest przekonany, że korzyści płynące z otwartego systemu handlowego są większe niż zakłócenia, które może on wywołać; dlatego uważa, że UE powinna nadal starać się zakończyć tworzenie jednolitego rynku, w dalszym ciągu rozwijać coraz szerszą globalną liberalizację oraz wolny i uczciwy handel i przeciwstawiać się protekcjonizmowi;

7. uważa, że korzyści płynące z liberalizacji odnoszą głównie ci, którzy usuwają bariery taryfowe oraz nietaryfowe (NTB) i otwierają swoje rynki; uznaje zatem, że zdolność UE do zwiększenia konkurencyjności zależy od usunięcia przez nią wszystkich barier stojących na drodze handlu na szczeblu globalnym, przy równoczesnym dokończeniu tworzenia jednolitego rynku i otwarciu unijnych rynków dla krajów trzecich;

8. zgadza się ze strategią Komisji zmierzającą do wywierania pozytywnego wpływu na proces globalizacji i do zarządzania ryzykiem;

9. wyraża ubolewanie, że obywatele Europy utożsamiają globalizację ze spadkiem produkcji europejskiej i utratą miejsc pracy; akcentuje konieczność przyjęcia przez UE odpowiedniej strategii w celu przeprowadzenia niezbędnych reform pozwalających na wykorzystywanie globalizacji do zwiększenia produkcji i zwiększenia zatrudnienia;

10. zachęca Komisję i państwa członkowskie do lepszego informowania Europejczyków o wszystkich aspektach globalizacji i konkretnych korzyściach płynących z udziału UE w międzynarodowym systemie handlowym;

11. uważa ideę leżącą u podstaw kształcenia ustawicznego za pożyteczne narzędzie, niewystarczające jednak jako odpowiedź na zmiany przewidywane w globalnych strukturach produkcyjnych; wzywa, aby nową strategię unijną w zakresie globalnej konkurencyjności wdrażać w zależności od postępu realizacji agendy lizbońskiej, którą należy zmodyfikować tak, aby lepiej uwzględniała uzasadnione obawy Europejczyków, że nie będą oni w stanie przystosować się do zmian;

12. uważa, że większa konkurencyjność powinna zachęcić UE do wzmożenia wysiłków w zakresie edukacji oraz badań naukowych i rozwoju w celu utrzymania pozycji Unii na światowych rynkach produktów innowacyjnych i wysoce wyspecjalizowanych usług oraz poprawy jej pozycji poprzez stworzenie nowej przewagi komparatywnej;

13. uważa, że należy wspierać płynne włączanie w otoczenie globalnego handlu wysoce innowacyjnych europejskich firm zaangażowanych w zaawansowane technologie;

14. podkreśla strategiczną konieczność utrzymania przez UE - mimo nacisków ze strony zewnętrznej konkurencji - dostatecznie szerokiej i zróżnicowanej bazy przemysłowej; uważa zatem, że otwarciu handlu powinny towarzyszyć spójne z nim konkretne polityki przemysłowe zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym;

15. podkreśla, że istotą sukcesu gospodarczego UE jest działalność MŚP, którym poprzez lepszy dostęp do możliwości badawczo-rozwojowych należy umożliwić produkcję towarów wysokiej jakości na końcowych etapach łańcucha wartości;

16. przypomina, że gospodarka UE już teraz jest jedną z najbardziej otwartych na świecie i że UE przyczyniła się już w dużym stopniu do znacznego rozwoju globalnego handlu w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat, sama również odnosząc korzyści z tego tytułu;

17. uważa jednak, że na wyniki UE - wobec już rozwiniętych i rozwijających się gospodarek - niekorzystnie wpływa zarówno brak wzajemności w warunkach dostępu do rynku, jak i niewystarczająca zgodność z ustalonymi zasadami handlowymi oraz szerzenie się niesprawiedliwych praktyk handlowych;

18. odnotowuje, że wiele krajów na świecie, w tym główne kraje wschodzące, nadal utrzymują wysokie cła na import z UE oraz bariery nietaryfowe (NTB); jest zdania, że zniesienie lub znaczne ograniczenie tych barier powinno być jednym z głównych priorytetów polityki handlowej UE;

19. podziela zdanie Komisji, że system światowego handlu nie jest już domeną krajów OECD; zaleca jednak, aby kraje takie jak Meksyk wpisać na listę krajów uznawanych przez Komisję za rynki wschodzące; przypomina, że rynki wschodzące takie jak Chiny, Brazylia, Rosja, Indie i Meksyk reprezentują już ponad 18% światowego obrotu handlowego;

20. wzywa, aby polityka zewnętrzna UE gwarantowała sprawiedliwy rozwój gospodarczy państw partnerskich, walczyła z dumpingiem socjalnym, a także promowała przestrzeganie norm socjalnych i godnej pracy zapewniającej, zgodnie z propozycjami Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), godne wynagrodzenie dla pracowników i ich rodzin, prawo do bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy, do ochrony socjalnej i wolności związkowej;

21. zauważa interes UE w dalszym prowadzeniu i zacieśnianiu dwustronnych negocjacji z jej głównymi rozwiniętymi partnerami handlowymi, z zastrzeżeniem, że nie zagraża to standardom UE w zakresie środowiska i zdrowia oraz jest zgodne z konwencją UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form ekspresji kulturalnej z 20 października 2005 r.;

WTO

22. jest zdania, że wielostronny system handlowy ustanowiony przez WTO stanowi nadal zdecydowanie najskuteczniejsze ramy osiągnięcia wolnego handlu na skalę światową; uważa jednak, że system WTO należy w pewnej mierze zreformować, aby zwiększyć jego przejrzystość i skuteczność; z zadowoleniem przyjmuje wznowienie oficjalnych negocjacji w sprawie DDA i ponawia swe stanowcze poparcie dla doprowadzenia do zawarcia porozumienia;

23. uważa, że osiągnięcie ambitnego i zrównoważonego wyniku rundy negocjacyjnej DDA jest podstawową sprawą dla europejskich przedsiębiorstw i powinno być uznane za priorytet negocjatorów z ramienia UE;

24. stwierdza, że runda dauhańska jest rundą rozwojową, a zatem nowa agenda UE dotycząca handlu musi odzwierciedlać cele rozwojowe;

25. uznaje konkretną reformę instytucjonalnej struktury WTO i procesu decyzyjnego za bardzo ważne dla lepszego funkcjonowania tej organizacji oraz dla stawienia czoła wyzwaniom wynikającym ze stale rosnącej liczby członków; wzywa Komisję do wniesienia czynnego wkładu w globalne rozważania na ten temat i do wystąpienia z konstruktywnymi propozycjami;

26. uważa, że propagowanie przez UE podstawowych zasad wielostronności w polityce konkurencji oraz zacieśnianie współpracy międzynarodowej w tej dziedzinie przyczynią się do powstania bardziej otwartych, zrównoważonych i skutecznych rynków;

Dwustronne regionalne porozumienia w sprawie wolnego handlu

27. podkreśla, że WTO stanowi najwłaściwsze forum do zapewnienia równego podziału korzyści płynących z większej globalizacji; uważa zatem, że najważniejszym priorytetem UE musi być osiągnięcie ambitnego wyniku rundy negocjacyjnej DDA, ukierunkowanego na rozwój; nie uważa bilateralnych i regionalnych FTA za optymalne rozwiązanie; przypomina, że porozumienia takie prowadzą do przesunięć w handlu, są często niewyważone, przyczyniają się do wprowadzania dyskryminacji w międzynarodowych stosunkach handlowych i skłaniają uczestniczące w nich państwa do ograniczenia zaangażowania w WTO;

28. uważa, że nowe bilateralne lub regionalne inicjatywy wolnego handlu powinny być podejmowane jedynie w przypadkach, gdy są niezbędne do poprawy konkurencyjności podstawowych eksporterów UE na głównych rynkach zagranicznych, w szczególności gdy inne główne potęgi handlowe zawarły takie porozumienia lub są w trakcie ich negocjacji z innymi krajami lub regionami; domaga się od Komisji pełnej przejrzystości kryteriów doboru nowych partnerów porozumień o wolnym handlu (FTA) i podkreśla konieczność przeprowadzenia przy udziale wszystkich zainteresowanych podmiotów kompleksowych ocen ekonomicznego i trwałego wpływu, a także upublicznienia wyników tych ocen;

29. jest zdania, że wszystkie nowe porozumienia w sprawie FTA powinny odpowiadać wymogom WTO, być obszerne, ambitne, prowadzić do prawdziwego, wzajemnego otwarcia rynków i - co więcej - powinny zapewniać daleko idącą liberalizację usług i inwestycji, wykraczającą poza ramy istniejących zobowiązań wielostronnych, jak też tych zobowiązań, których można spodziewać się w wyniku owocnych rokowań w ramach DDA;

30. uważa, że negocjując FTA Komisja musi wziąć pod uwagę ryzyko wykluczenia najmniejszych i najsłabszych partnerów handlowych z korzyści płynących z handlu międzynarodowego, nalega zatem, aby koniecznie uwzględnić ich interesy w całym procesie negocjacyjnym;

31. wzywa Radę do dokonywania rozróżnienia między gospodarkami wschodzącymi a krajami rozwijającymi się przy formułowaniu mandatów negocjacyjnych dotyczących porozumień o wolnym handlu lub układów o stowarzyszeniu oraz do dopilnowania, aby w trakcie negocjacji z krajami rozwijającymi się przeważało zorientowanie na ich potrzeby rozwojowe;

32. jest przekonany, że w przyszłości wszystkie porozumienia w sprawie FTA muszą mieć nowoczesny charakter i uwzględniać normy zawarte w najważniejszych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy;

33. domaga się, by wszystkie zawarte przez UE porozumienia o FTA zawierały klauzule pozwalające na częściowe lub całkowite zawieszenie ich obowiązywania w przypadku ujawnienia dowodów niehonorowania zobowiązań przez innych partnerów; jest zdania, że Komisja powinna zawsze uruchamiać te mechanizmy, jeśli wezwie ją do tego rezolucja Parlamentu;

34. zachęca Komisję do negocjacji z dzielącymi te same poglądy członkami WTO wspólnych podstawowych ustaleń dotyczących FTA, na przykład preferencyjnych reguł pochodzenia, w celu uzyskania większej spójności pomiędzy tymi porozumieniami i uproszczenia ich stosowania, co przyniesie korzyść podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą;

Wielostronne/sektorowe negocjacje

35. zachęca Komisję i Radę do rozważenia również w pewnych przypadkach zalet negocjacji kilkustronnych/sektorowych, na wzór umowy w sprawie lotnictwa cywilnego, umowy w sprawie zamówień publicznych oraz umowy dotyczącej technologii informacyjnych;

Ogólne podejście do negocjacji handlowych

36. nalega na to, by wszelkie ustępstwa UE na rzecz partnerów negocjacji, były - oprócz przypadków jasno uzasadnionych względami pomocy w rozwoju - zrównoważone ustępstwami danych krajów;

37. przypomina o strategicznym znaczeniu i wielofunkcyjnym charakterze rolnictwa w UE; podkreśla, że rolnictwo nie powinno być jedyną dziedziną, w której UE idzie na ustępstwa w negocjacjach handlowych, oraz że polityka handlowa musi pozostać zgodna z podstawowymi opcjami określonymi w kolejnych reformach wspólnej polityki rolnej;

38. przypomina, że UE, jako największy na świecie pojedynczy rynek towarów i usług, jest bardzo atrakcyjna dla eksporterów ze wszystkich krajów; zwraca uwagę, że daje to UE możliwość wywierania znacznego nacisku w ramach negocjacji wielostronnych, jak też bilateralnych i regionalnych;

39. uważa, że stosując politykę sprawiedliwego handlu, UE i wszyscy jej partnerzy handlowi będą musieli kłaść coraz większy nacisk na międzynarodowe przestrzeganie minimalnych standardów z zakresu ochrony środowiska, zapewniając tym samym wszystkim partnerom jednakowe warunki działania;

40. ostrzega przed niebezpieczeństwem przeciążenia wielostronnych, bilateralnych i regionalnych negocjacji handlowych poruszaniem spraw niezwiązanych bezpośrednio z handlem międzynarodowym, którymi skuteczniej można zająć się na innych forach;

Stosunki transatlantyckie

41. odwołuje się do wyżej wymienionej rezolucji w sprawie transatlantyckich stosunków gospodarczych między UE i Stanami Zjednoczonymi i ponawia wezwanie do nowego porozumienia o partnerstwie UE-USA nastawionego na likwidację lub znaczne zmniejszenie wszystkich dotychczasowych barier stojących na drodze handlowi i inwestycjom, ze specjalnym uwzględnieniem współpracy w kwestiach normatywnych; uważa, że porozumienie to przyniosłoby znaczne korzyści dla obu gospodarek; z zadowoleniem przyjmuje wpisanie tego ważnego zagadnienia na listę priorytetów niemieckiej prezydencji Rady;

42. umocnienie transatlantyckich stosunków gospodarczych musi nastąpić z poszanowaniem norm ochrony środowiska i zdrowia publicznego UE i nie może zagrażać niezależności jej polityki konkurencji, zasad ochrony usług publicznych i różnorodności kulturowej;

43. zaleca zebranie wiarygodnych danych, na podstawie których można będzie udowodnić, że integracja rynków gospodarczych UE i USA ma duże znaczenie dla gospodarki i społeczeństwa zarówno Meksyku, jak i Kanady; zwraca uwagę na fakt, że zagraniczne inwestycje bezpośrednie w Meksyku często są prowadzone przez działające w USA filie europejskich przedsiębiorstw, co wyjaśnia nieuwzględnienie tych operacji w danych dotyczących kontaktów UE z Meksykiem;

Chiny

44. odwołuje się do wyżej wymienionej rezolucji w sprawie perspektyw stosunków handlowych między UE a Chinami; uważa Chiny za wyraźny przykład pozytywnego wpływu liberalizacji handlu i czynnego uczestnictwa w światowych i konkurencyjnych rynkach na wzrost gospodarczy i odpowiednią jakość życia; zdaje sobie sprawę ze znacznych wyzwań społecznych i środowiskowych stojących przed tym krajem; nalega, aby Chiny wypełniły wszelkie zobowiązania wynikające z członkostwa w WTO, jak ochrona praw własności intelektualnej; z zadowoleniem przyjmuje wyżej wymieniony komunikat i dokument roboczy Komisji na temat stosunków UE-Chiny i popiera wysiłki Komisji zmierzające do wyznaczenia właściwej strategii rozwiązania wszystkich kwestii dotyczących stosunków między UE i Chinami;

45. jest zdania, że rozwój stosunków gospodarczych i handlowych z Chinami musi iść w parze z dialogiem politycznym obejmującym odpowiedzialność środowiskową i społeczną obu partnerów; podkreśla, że stosunki gospodarcze i handlowe pomiędzy UE i Chinami muszą być oparte na poszanowaniu uczciwych i sprawiedliwych zasad handlowych oraz na stosowaniu zasad WTO;

46. jest zdania, że niewystarczająca ochrona praw własności intelektualnej stanowi jedno z największych wyzwań, przed którym stoi UE w stosunkach dwustronnych z władzami chińskimi; w związku z tym zwraca się do Komisji o zintensyfikowanie wobec Chin działań zmierzających do pełnego poszanowania porozumień TRIPS oraz lepszego wykonywania wyroków sądowych;

Kwestie normatywne

47. podkreśla wzrastające znaczenie kwestii normatywnych w handlu międzynarodowym; wzywa do większej spójności zasad i praktyk stosowanych w UE z zasadami i praktykami naszych głównych partnerów handlowych; podkreśla, że nie powinno to prowadzić do „równania w dół” w zakresie norm i regulacji, co podważałoby zaufanie obywateli do zagadnień dotyczących zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska; podkreśla, że należy raczej wzmóc wysiłki zmierzające do ich uznania i zarazem egzekwowania przez głównych partnerów handlowych UE;

48. zwraca się do Komisji o systematyczną ocenę wpływu polityk wewnętrznych UE i przepisów na globalną konkurencyjność i o preferowanie we wnioskach opcji politycznych i regulacji, które w najmniejszym stopniu mogą negatywnie wpłynąć na konkurencyjność przedsiębiorstw z terenu UE w Europie i poza nią;

49. podkreśla wzrastające znaczenie kwestii normatywnych w handlu międzynarodowym; wzywa do większej spójności zasad i praktyk stosowanych w UE z zasadami i praktykami naszych głównych partnerów handlowych; podkreśla, że nie powinno to prowadzić do „równania w dół” w zakresie norm i regulacji, co podważałoby zaufanie obywateli do zagadnień dotyczących zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska; podkreśla, że należy raczej wzmóc wysiłki zmierzające do ich uznania i zarazem egzekwowania przez głównych partnerów handlowych UE;

50. jest zdania, że najskuteczniejszym sposobem uniknięcia rozbieżności regulacyjnych tworzących przeszkody w handlu jest opracowanie globalnych zasad i standardów; zachęca Komisję do aktywnego udziału w pracach wszystkich odnośnych agencji międzynarodowych i organów ustalających normy;

51. opowiada się za wielostronną i bilateralną współpracą z głównymi państwami-partnerami w kwestiach normatywnych, jeśli nie prowadzi to do niesłusznej dyskryminacji wobec innych, ani nie daje partnerom możliwości niewłaściwego ingerowania w wewnętrzny proces decyzyjny UE;

Ochrona prawa własności intelektualnej (IPR)

52. zwraca się do Komisji o kontynuowanie wysiłków w dziedzinie badań, rozwoju i innowacji; zauważa, że poszanowanie patentów oraz ochrona praw własności intelektualnej stanowi sedno zewnętrznej konkurencyjności UE, i uważa, że UE powinna przyjąć bardziej zdecydowane stanowisko w tej dziedzinie wobec krajów trzecich;

53. podkreśla, że fałszerstwa i piractwo prowadzą do utraty miejsc pracy, zmniejszają kreatywność i pozbawiają rządy przychodów z podatków; podkreśla, że odpowiednia ochrona praw własności intelektualnej i skuteczne ich egzekwowanie stanowią podstawę gospodarki światowej;

54. uznaje właściwą ochronę praw własności intelektualnej przez głównych partnerów handlowych UE za niezbędny wymóg utrzymania i poprawienia zewnętrznej konkurencyjności UE;

55. z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do zaostrzenia przepisów dotyczących praw własności intelektualnej w międzynarodowych porozumieniach handlowych oraz wzmocnienie dotychczasowych zobowiązań;

56. nalega, aby główni partnerzy handlowi UE, tacy jak Chiny i Rosja, egzekwowali prawa własności intelektualnej zgodnie ze zobowiązaniami w ramach WTO/TRIPS;

57. podkreśla, że europejska polityka w zakresie prawa własności intelektualnej wobec krajów rozwijających się i krajów o średnim dochodzie nie powinna wykraczać poza zobowiązania wynikające z porozumienia TRIPs, winna natomiast zachęcać do wykorzystania dopuszczalnego w jego ramach pola do manewru;

58. uważa, że przestrzeganie zasad dotyczących ochrony praw własności intelektualnej i udowodnienie ich skutecznego egzekwowania za pomocą odpowiednich środków prawno-administracyjnych powinny stanowić warunek konieczny przystąpienia do WTO;

59. wzywa Radę do przyjęcia wniosku z dnia 16 grudnia 2005 r. dotyczącego rozporządzenia Rady w sprawie oznaczania kraju pochodzenia określonych produktów przywożonych z państw trzecich, popartego przez Parlament w rezolucji z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawie oznaczania kraju pochodzenia[10];

Strategia dostępu do rynku

60. z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o zmianie strategii dostępu do rynku i oczekuje przyjęcia w 2007 r. komunikatu w tej sprawie; zachęca Komisję do utrzymywania ścisłej współpracy z Parlamentem Europejskim w sprawie tej inicjatywy;

61. podkreśla potrzebę skoncentrowania się zwłaszcza na barierach nietaryfowych (NTB), które w miarę stopniowego zmniejszania czy usuwania ceł stają się zwykle głównymi przeszkodami w handlu międzynarodowym; zwraca uwagę na wielką różnorodność, techniczną złożoność i polityczną sensytywność barier nietaryfowych, które utrudniają zajęcie się tą kwestią, i zachęca Komisję do przeznaczenia na to wymagające zadanie wystarczających zasobów;

62. zwraca uwagę na poważne niebezpieczeństwo tego, że w XXI wieku głównymi barierami nietaryfowymi (NTB) staną się środki dotyczące bezpieczeństwa; wzywa wszystkie kraje do usuwania przyczyn uzasadnionych obaw dotyczących bezpieczeństwa przy pomocy środków wywołujących możliwie jak najmniejsze ograniczenia handlu i do wzajemnej współpracy - wielostronnej, kilkustronnej lub dwustronnej - przy realizacji tego celu;

63. zwraca uwagę na poważne niebezpieczeństwo tego, że w XXI wieku głównymi barierami nietaryfowymi staną się środki dotyczące bezpieczeństwa; wzywa wszystkie kraje do usuwania przyczyn uzasadnionych obaw dotyczących bezpieczeństwa przy pomocy środków wywołujących możliwie jak najmniejsze ograniczenia handlu i do wzajemnej współpracy - wielostronnej, kilkustronnej lub dwustronnej - przy realizacji tego celu;

Usługi

64. przypomina rosnący udział usług w światowym wyniku gospodarczym oraz w PKB Unii Europejskiej; zwraca uwagę na wysoki poziom zewnętrznej konkurencyjności europejskich usługodawców; wzywa Komisję do dążenia - we wszelkich negocjacjach handlowych - do stopniowej i wzajemnej liberalizacji usług oraz do prowadzenia polityki nasilonej standaryzacji, przejrzystości i przewidywalności przepisów dotyczących tego sektora, tak aby wysoce konkurencyjny europejski sektor usług mógł swobodniej funkcjonować w krajach trzecich; zauważa, że nie powinno to jednak prowadzić do ustępstw czy żądań w sektorze usług publicznych;

65. jest zdania, że należy odróżnić usługi handlowe od usług publicznych; podkreśla konieczność wyłączenia usług publicznych z wszelkich negocjacji, zwłaszcza jeśli chodzi o usługi związane z podstawowymi potrzebami ludności i umożliwiające dostęp do zasadniczych dóbr publicznych, takich jak zdrowie, edukacja, woda pitna i energia, a także usług odgrywających ważną rolę w zachowywaniu różnorodności kulturowej, takich jak usługi audiowizualne;

66. podkreśla konieczność zapewnienia, że krajom rozwijającym się i najsłabiej rozwiniętym zostawi się tyle politycznego pola do manewru, aby mogły regulować usługi ważne z punktu widzenia ich rozwoju;

67. utrzymuje, że zadaniem UE jest promowanie upowszechniania i uznania międzynarodowych standardów rachunkowości i audytu oraz praktyki w tym zakresie w celu zwiększenia stabilności i przejrzystości rynków oraz zapewnienia podmiotom gospodarczym możliwości korzystania z większej pewności i lepszej informacji w kwestiach dotyczących działalności poza UE;

68. uważa w szczególności, że zwiększenie zewnętrznej konkurencyjności UE wymaga podjęcia w ramach jej polityki handlowej inicjatyw zmierzających do poprawy bezpieczeństwa transakcji elektronicznych i wymiany elektronicznej oraz do ochrony danych;

69. uważa, że otwarciu rynku usług finansowych i ułatwianiu przepływu kapitałów powinien towarzyszyć namacalny postęp w zakresie przejrzystości, walki z praniem brudnych pieniędzy, zwalczanie finansowania terroryzmu i oszustw podatkowych, zwłaszcza poprzez ośrodki finansowe w rajach podatkowych;

Surowce i energia

70. uważa, że surowcom, zwłaszcza źródłom energii, należy się szczególne miejsce w nowej agendzie UE dotyczącej handlu;

71. wobec konieczności rozwiązania również kwestii zmiany klimatu poprzez bardziej zrównoważone procesy handlowe uważa, że dostęp do energii i zasobów i ich wykorzystanie jest kwestią wprowadzenia wielostronnej zasady, której nie mogą podważyć dwustronne porozumienia handlowe konkurujące o najlepsze warunki dostępu;

Zamówienia publiczne

72. uważa, że znacznemu otwarciu rynku zamówień publicznych UE władz wszystkich szczebli nie towarzyszy taki sam dostęp dostawców z terenu UE, zwłaszcza MŚP, do zagranicznych rynków zamówień publicznych w zakresie towarów, usług i kontraktów budowlanych i że Komisja powinna dążyć do zapewnienia wzajemnego dostępu UE, jeśli chodzi o rozwijające się i wschodzące rynki, w tym ważnym sektorze gospodarki; zgadza się, że w wyjątkowych przypadkach można rozważyć wprowadzenie ukierunkowanych restrykcji w dostępie do części rynku zamówień publicznych UE jako środka dla uzyskania wzajemności, jednak wyraża zdecydowany sprzeciw wobec wszelkich prób zamknięcia tego rynku z pobudek protekcjonistycznych;

73. wzywa Komisję do osiągnięcia konkretnych zobowiązań ze strony innych sygnatariuszy Multilateralnej umowy w sprawie zamówień publicznych (GPA) w ramach trwających renegocjacji tego porozumienia;

74. podkreśla jednak potrzebę większej przejrzystości i wzywa Komisję do powstrzymania się od stawiania nadmiernych wymagań w zakresie zamówień publicznych, zwłaszcza w dziedzinie usług użyteczności publicznej, w przypadku, gdy stanowi to problem dla najsłabiej rozwiniętych partnerów,

75. odnotowuje inicjatywę niektórych państw członkowskich w zakresie poprawy warunków dostępu europejskich MŚP do rynków zamówień publicznych; zaleca w związku z tym Komisji i Radzie włączenie do ponownie wynegocjowanej w WTO umowy w sprawie zamówień publicznych szczególnego odstępstwa umożliwiającego UE preferowanie własnych MŚP przy przyznawaniu zamówień publicznych, podobnego do tego, jaki przyznają swoim MŚP niektóre duże państwa sygnatariusze umowy, jak Japonia oraz Stany Zjednoczone;

76. jest również zdania, że zamówienia publiczne powinny być jednym z zagadnień objętych dwustronnymi i regionalnymi negocjacjami handlowymi zainicjowanymi przez UE w celu uzyskania zrównoważonego otwarcia zamówień publicznych;

Przestrzeganie zasad

77. podkreśla potrzebę zapewnienia pełnego respektowania przez partnerów handlowych UE zasad i zobowiązań wynikających z członkostwa w WTO, albo z dwustronnych lub regionalnych umów z UE; podkreśla podstawowe znaczenie mechanizmów rozwiązywania sporów (DSM) w ramach WTO dla wiarygodności i skuteczności wielostronnego systemu handlowego; wzywa Komisję do uruchamiania tego mechanizmu zawsze, gdy nierespektowanie zasad przez innych członków wywiera negatywny wpływ na interesy handlowe UE, a w rozsądnym okresie czasu niemożliwe jest znalezienie rozwiązania przy stole negocjacyjnym;

Instrumenty ochrony handlu

78. jest przekonany, że w związku a dalszą liberalizacją handlu UE jeszcze bardziej potrzebuje zachowania zdolności do obrony swych interesów przed nieuczciwymi praktykami handlowymi; uważa instrumenty ochrony handlu (TDI) za niezbędny komponent strategii UE w zakresie zewnętrznej konkurencyjności;

79. z uwagą odnotowuje inicjatywę Komisji zaangażowania się w kompleksowy przegląd TDI i rozpoczęcie procesu konsultacji publicznych na podstawie wyżej wspomnianego komunikatu Komisji dotyczącego Zielonej księgi do konsultacji społecznej;

80. przypomina, że - zgodnie ze streszczeniem Komisji dotyczącym „Oceny instrumentów obrony handlu w WE” sporządzonym przez kancelarię prawniczą Mayer, Brown, Rowe i Maw, a przedstawionym w grudniu 2005 r. - w badaniu tym stwierdzono, iż „aktualny stan rzeczy dostatecznie uzasadnia uwzględnienie interesów wszystkich grup stron”, dlatego też popiera stanowisko, zgodnie z którym brak aktualnie widocznej czy pilnej potrzeby dokonania przeglądu czy zmiany dotychczasowych wspólnotowych instrumentów ochrony handlu;

81. przypomina, że w ramach DDA toczą się obecnie negocjacje w sprawie sankcji multilateralnych związanych z TDI; z zadowoleniem przyjmuje te negocjacje, ubolewając zarazem z powodu amerykańskiego sprzeciwu wobec zreformowania ram przewidzianych przez WTO dla TDI; uważa, że coraz częstsze stosowanie TDI w świecie, zwłaszcza przez rozwinięte kraje uprzemysłowione, wymaga wprowadzenia na szczeblu WTO nowych, i surowszych zasad w celu zapewnienia ciągłości wolnego i sprawiedliwego handlu na świecie;

82. popiera ideę dostosowania tych instrumentów do nowej rzeczywistości gospodarki globalnej, ostrzega jednak przed niebezpieczeństwem jednostronnego pozbawienia się UE środków ochrony w sposób uniemożliwiający jej ochronę przed nieuczciwymi praktykami handlowymi w kontekście międzynarodowego rozpowszechnienia tych praktyk i szerokiego, często niewłaściwego stosowania TDI przez kraje trzecie dla obrony przed importem z UE;

83. popiera starania Komisji zmierzające do kontroli stosowania instrumentów ochrony handlu przez kraje trzecie przeciwko importowi z UE w celu reakcji na ewentualne ich nadużywanie i udzielenia odpowiedniej pomocą pokrzywdzonym przedsiębiorstwom;

Cła

84. podkreśla znaczenie przepisów i procedur celnych dla właściwego stosowania środków polityki dotyczącej handlu; uważa, że w zakresie definicji i stosowania takich przepisów i procedur należy znaleźć odpowiednią proporcję między skuteczną kontrolą a ułatwieniem przepływów handlowych;

85. przypomina, że nadmiernie skomplikowane i kłopotliwe procedury przywozowe stosowane przez wiele krajów na świecie często skutkują znacznymi kosztami transakcji dla eksporterów z UE, stanowiąc znaczące przeszkody w handlu; popiera zatem wysiłki Komisji zmierzające do rozwiązania tej kwestii zarówno w ramach wielostronnych negocjacji DDA w sprawie ułatwień dla handlu, jak i poprzez negocjacje dwustronne i regionalne;

86. zachęca Komisję i państwa członkowskie do poważnego rozważenia koncepcji ustanowienia jednolitej unijnej służby celnej w celu skuteczniejszego stosowania przepisów i procedur celnych na całym obszarze celnym UE;

Kursy wymiany

87. zauważa, że kursy wymiany stanowią istotny czynnik rozwoju handlu międzynarodowego; wzywa Komisję do przedstawienia konkretnych propozycji środków, jakie można przyjąć w odniesieniu do kursów wymiany zakłócających konkurencyjność UE oraz do rozważenia uwzględnienia tego rodzaju środków w planowanym przeglądzie instrumentów ochrony handlu (TDI) w UE;

Zagadnienia instytucjonalne;

88. uważa, że na wiarygodność i skuteczność wspólnej polityki handlowej jako instrument unijnej konkurencyjności niekorzystnie wpływa brak legitymacji tej polityki wynikający z niedostatecznego włączania w nią Parlamentu;

89. wyraża ubolewanie z powodu faktu, że ważne przepisy prawne dotyczące handlu, np. związane z TDI, nadal pozostają poza zasięgiem procedury współdecyzji i że stale nie jest pewna możliwość stosowania procedury zgody w odniesieniu do FTA; wzywa państwa członkowskie do pilnego skorygowania tej niezadowalającej sytuacji poprzez przeprowadzenie koniecznych reform instytucjonalnych, a zwłaszcza nadanie mocy obowiązującej przepisom projektu Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy w zakresie handlu międzynarodowego;

90. wzywa Komisję i Radę do informowania go o wszystkim i angażowania go we wszelkie nowe inicjatywy podejmowane w następstwie komunikatu zatytułowanego „Globalna Europa”;

o o

91. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich, państw przystępujących i krajów ubiegających się o członkostwo.

[1] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0388
[2] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0450
[3] Dz. U. C 293E, 2.12.2006, str. 155
[4] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0419
[5] Dz. U. C 298E, 8.12.2006, str. 235
[6] Dz. U. C 223E, 28.9.2006, str. 103
[7] Dz. U. C 193E, 17.8.2006, str. 110
[8] Dokument Komisji 7775/1/06.
[9] Dz. U. C 291E, 30.11.2006, str. 321.
[10] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0325.

UZASADNIENIE

W roku 2007 przypada pięćdziesiąta rocznica podpisania traktatów rzymskich. Od tej pory unia celna i wspólny rynek są filarami procesu jednoczenia Europy. Równocześnie powstała również wspólna polityka handlowa. Ton wewnętrznym i zewnętrznym dziedzinom polityki Unii nadaje zasada wolnych i otwartych rynków, na których panuje uczciwa konkurencja. Politykę handlową Unii w nadchodzących latach określać będą zagadnienia i główne tematy poruszone przez Komisję w komunikacie[1] "Globalny wymiar Europy – konkurowanie na światowym rynku"

Zapewnić konkurencyjność Europy

Nadać globalizacji ludzkie oblicze i należycie o niej informować

Powiązanie gospodarki światowej szczególnie dotyczy Unii Europejskiej jako największego na świecie rynku wewnętrznego. Niemal żadna inna gospodarka na świecie nie jest uzależniona od eksportu w takim stopniu jak Europa. Od eksportu zależy około 20% miejsc pracy w Unii Europejskiej[2]. Jak pokazuje doświadczenie, kraje o największym udziale w handlu międzynarodowym odnoszą również znaczne korzyści. Jednocześnie globalizację łączy się najczęściej z przenoszeniem miejsc pracy[3]. Europejska polityka musi zainteresować się tymi obawami i znaleźć na nie przekonywujące odpowiedzi. Obywatele nie mogą sądzić, że globalizacja skierowana jest przeciwko nim, a Unia Europejska nie troszczy się dostatecznie o ich interesy, ponieważ sprawy mają się odwrotnie!

Zrealizować agendę lizbońską

Wysiłki czynione przez naszych konkurentów bardziej niż kiedykolwiek zagrażają konkurencyjności Europy. Unia Europejska w agendzie lizbońskiej z 2005 r. wytyczyła właściwe cele, które pozwolą jej odnieść sukces w międzynarodowej konkurencji. Pilnie potrzebna jest planowana przez Komisję poprawa spójności wewnętrznych i zewnętrznych strategii politycznych. Komisję będziemy oceniać według realizacji tego samozobowiązania.

Utrzymać otwarte rynki i przeforsować stanowisko europejskie

Unia Europejska, jak żaden inny obszar gospodarczy, otworzyła swe rynki i odniosła z tego duże korzyści. Cechą międzynarodowego systemu handlu jest dziś to, że polityka otwarcia nie wszędzie jest praktykowana. Unia Europejska powinna więc działać w celu skłonienia swych partnerów handlowych do otwarcia rynków na zasadzie wzajemności. Przyniesie to ostatecznie korzyść wszystkim zainteresowanym. Podstawą powodzenia europejskiego rynku wewnętrznego jest wprowadzenie zasad uczciwej konkurencji. W ramach przyszłej polityki handlowej należy wprowadzić i zastosować zasadę uczciwej i wolnej konkurencji na skalę światową.

Właściwe priorytety wobec zagranicy

Dać pierwszeństwo multilateralnemu systemowi handlu światowego

Powodzenie gospodarcze zjednoczenia europejskiego jest dowodem korzyści płynących z unii celnej i rynku wewnętrznego. W imię tego właśnie przekonania celem Unii Europejskiej na płaszczyźnie globalnej musi być zabieganie o zmniejszenie ceł i stworzenie równych warunków konkurencji. Najlepszym z istniejących obecnie w tej dziedzinie instrumentów jest WTO. Dlatego owocne zakończenie obecnej rundy rokowań w sprawie handlu światowego w Dauha zdecydowanie leży w interesie obywateli Unii Europejskiej oraz obywateli innych państw członkowskich WTO.

Następnie trzeba zająć się zagadnieniami poruszonymi na konferencji ministerialnej WTO w Singapurze w 1996 roku: handlem i inwestycjami, handlem i polityką konkurencji, zamówieniami publicznymi i ułatwieniami handlowymi.

Coraz wyraźniej widać słabe strony struktury WTO. Dlatego należy zająć się reformą tej organizacji bezpośrednio po zakończeniu rundy w Dauha.

Wprawdzie na krótką metę być może nie uda się urzeczywistnić wizji światowego rynku wewnętrznego, należy jednak uczynić z niej długoterminowy wzorzec nowego porządku światowego.

Nie osłabiać, lecz uzupełniać system WTO dwustronnymi umowami handlowymi

Pomimo trudności, które przeżywa system multilateralny, dwustronne umowy handlowe nie stanowią dla niego równoważnej alternatywy i zawsze pozostają drugą w skali wartości opcją. Można wymienić następujące wady porozumień o wolnym handlu:

- Istnienie licznych, odmiennych porozumień (tzw. miska spaghetti) znacznie zwiększa koszty transakcji dla gospodarek narodowych i przedsiębiorstw, ponieważ muszą się one dostosować do bardzo różniących się przepisów. Szczególnie mniejszym krajom i przedsiębiorstwom stwarza to poważne przeszkody w udziale w handlu międzynarodowym.

- Istnienie licznych porozumień dwustronnych ułatwia wprawdzie zaangażowanym krajom wzajemny dostęp do rynków, jednak w dalekiej i średnioterminowej perspektywie prowadzi do osłabienia wielostronnego systemu handlowego, ponieważ poszczególne państwa są mniej zainteresowane osiągnięciem ogólnego ułatwionego dostępu do rynku (erozja preferencji).

- Stwarza to również zagrożenie, że kraje rozwijające się znajdą się w niekorzystnej sytuacji, ponieważ są mniej atrakcyjne jako strony umów.

W przypadku braku lub jedynie niewielkiego postępu w rozwoju systemu wielostronnego Unia Europejska stanie przed dylematem. Jedną możliwością jest zabezpieczenie własnych interesów przy pomocy bilateralnych porozumień o wolnym handlu. Łączyłoby się to jednak ze zmniejszeniem znaczenia rozwiązań multilateralnych. Druga możliwość to rezygnacja z negocjacji i zawierania porozumień dwustronnych w sprawie wolnego handlu. Krótkoterminowo mogłoby to być niedogodne, długoterminowo doprowadziłoby jednak do wzmocnienia WTO, co - jako rozwiązanie trwałe - bardziej odpowiada interesom Unii.

Wyjściem z sytuacji mogłoby być podejście reaktywne lub ambitne: umowy o wolnym handlu powinny być negocjowane i podpisywane jedynie z państwami lub grupami państw, z którymi nasi konkurenci negocjują zawarcie porozumień o wolnym handlu, lub już takie porozumienia zawarli, w wyniku czego przedsiębiorstwom europejskim grozi zmniejszenie konkurencyjności. Jednocześnie umowy o wolnym handlu powinny obejmować również dziedziny wykraczające poza standardy WTO, co przetrze tej organizacji nowe drogi dalszego rozwoju. Zgodność z odpowiednimi przepisami WTO musi być warunkiem wstępnym zawierania bilateralnych porozumień o wolnym handlu. Należy również obowiązkowo poszukiwać możliwości powiązania jak największej ilości punktów umów dwustronnych z normami zawartymi w porozumieniach multilateralnych. Nadaje się do tego na przykład kwestia reguł pochodzenia.

Parlament Europejski musi zostać zaangażowany w udzielanie mandatu i śledzenie postępu rokowań. W przypadku niewypełnienia podjętych zobowiązań przez naszych partnerów, umowy powinny przewidywać możliwość ich zawieszenia lub częściowego zawieszenia z inicjatywy Parlamentu Europejskiego.

Skuteczniej forsować stanowisko Europy

W systemie multilateralnym, tak jak i w rokowaniach dwustronnych, należy w przyszłości bardziej skutecznie uwzględniać interes Europy. Dlatego przed rozmowami Parlament Europejski i Rada powinny wyznaczyć dokładne cele, a podczas rokowań należy zwrócić uwagę na uzyskanie ustępstw równoważnych naszym ofertom. Unia Europejska jest dziś jeszcze największym blokiem handlowym na świecie, i jako taka musi zwrócić większą uwagę na niepoświęcanie własnych interesów bez uzyskania w zamian adekwatnych korzyści.

Polityka handlowa Unii Europejskiej musi być ukierunkowana na własne cele i nie może ulegać wpływom czynników politycznych niezwiązanych z handlem. Uzasadnione zagadnienia z innych dziedzin politycznych powinny być tematem odrębnych rokowań i dopiero ich wynik może zostać połączony z rezultatem rokowań handlowych. Należy odrzucić wykorzystywanie polityki handlowej jako zakładnika w celu przeforsowania innych polityk kosztem interesów handlowych.

Doprowadzić do lepszego stanowienia prawa w Unii Europejskiej i na płaszczyźnie globalnej

Zapoczątkowany w ramach agendy lizbońskiej proces lepszego stanowienia prawa i ograniczenia ilości aktów prawnych poprawi, w przypadku doprowadzenia go do końca, również konkurencyjność UE na arenie międzynarodowej. W związku z tym należy wreszcie zwrócić większą uwagę na spójność wewnętrznych i zewnętrznych polityk. Jak pokazuje doświadczenie, uzgodnione normy europejskie często stają się modelem, do którego odwołują się nasi partnerzy handlowi. Dlatego też z punktu widzenia międzynarodowej konkurencyjności niezbędne jest możliwie obszerne uzgodnienie europejskich norm. Przy opracowywaniu europejskich rozwiązań i norm należy zawsze uwzględniać ich wpływ na konkurencyjność w kontekście globalnym. Oprócz tego należy zawsze na początku sprawdzić, jakie normy obowiązują u partnerów handlowych Unii i w jakim stopniu możliwe jest przejęcie sprawdzonych praktyk lub też opracowanie zgodnego z nimi europejskiego rozwiązania. Normy światowe najlepiej jest ustalać w drodze multilateralnej lub, jeśli to niemożliwe, przynajmniej na bazie plurilateralnej.

Skutecznie chronić własność intelektualną

Szacuje się, że podrabianie produktów powoduje szkody w wysokości 659 miliardów euro lub od 5 do 9% wartości światowego handlu[4]. Szczególnie dotknięte tym są przedsiębiorstwa europejskie. Dlatego też należy na płaszczyźnie multilateralnej, jak też bilateralnej, konsekwentnie forsować, a przede wszystkim stosować, prawa chroniące własność intelektualną. Komisja i państwa członkowskie muszą jednak nasilić swe dotychczasowe starania.

Osiągnąć ułatwienie dostępu do rynku przedsiębiorstwom z terenu Unii

Rynek Unii Europejskiej jest jednym z najbardziej otwartych rynków świata. Niestety przedsiębiorstwa z Unii Europejskiej często napotykają taryfowe i coraz częściej pozataryfowe przeszkody handlowe. Głównym tematem dotychczasowych rund rokowań były często posunięcia zmierzające do redukcji ceł, teraz jednak trzeba silniej akcentować sprawę nietaryfowych barier handlowych.

Po zamachach z 11 września 2001 roku wprowadzono szereg posunięć podyktowanych względami bezpieczeństwa, które często stają się poważnym obciążeniem dla dotkniętych nimi przedsiębiorstw i hamują wymianę handlową. W tej sytuacji należy dążyć do opracowania nowej zasady proporcjonalności, która pogodzi słuszne wymogi bezpieczeństwa i interesy handlowe. Rzekome wymogi bezpieczeństwa nie mogą stać się pozataryfowymi przeszkodami w handlu XXI wieku;

Otworzyć rynki zamówień publicznych

Dzięki względnemu otwarciu rynku zamówień publicznych Unia Europejska ma w skali międzynarodowej szczególny status. W celu uzyskania wzajemności od naszych partnerów handlowych należy energiczniej prowadzić negocjacje. Nie ma tu alternatywy dla strategii Komisji, która informuje, że w przeciwnym razie istnieje możliwość wprowadzenia na zasadzie wzajemności ograniczeń w dostępie do rynku. Należy jednak unikać przesadnych żądań, które mogą zostać wykorzystane do protekcjonistycznego zamknięcia rynków zamówień publicznych. Celem musi pozostać otwarcie rynków przez inne kraje.

Zachować skuteczność instrumentów ochrony handlu

W obliczu narastającej liberalizacji Unia Europejska musi umieć szybko i skutecznie bronić się przed nieuczciwymi praktykami handlowymi. Instrumenty ochrony handlu Unii Europejskiej zdały w zasadzie egzamin w walce z dumpingiem i niektórymi subwencjami. Należy jasno odróżnić szkodzący konkurencji, monopolizujący dumping od zgodnych z zasadami konkurencji form dumpingu cenowego. Środki antydumpingowe należy stosować jedynie w przypadku dumpingu szkodzącego konkurencji. Jeśli możliwe jest udowodnienie takich praktyk i Unia Europejska poniosła z tego powodu szkody, konieczne jest szybkie wprowadzenie skutecznych środków w celu uniknięcia zakłóceń rynku. Obecnie w ramach WTO prowadzone są rozmowy dotyczące instrumentów ochrony handlu, dlatego dyskusje zainicjowane zieloną księgą[5] mają miejsce w najgorszym możliwym momencie. Zielona księga powinna zająć się przede wszystkim reformą procedur i dążyć do umożliwienia obiektywnej oceny i podejmowania obiektywnych decyzji, które w możliwie największym stopniu powinny być niezależne od kwestii politycznych. Ponieważ w porównaniu z naszymi partnerami Unia Europejska dysponuje stosunkowo liberalnymi instrumentami ochrony handlu, nie należy wprowadzać dalszej liberalizacji zasad ich stosowania.

Zreformować ramy instytucjonalne

Polityka handlowa unii Europejskiej ma daleko idący wpływ na życie jej obywateli. Dlatego, w celu wzmocnienia demokratycznej legitymacji decyzji, Parlament Europejski musi mieć w niej większy udział.

Ważne zagadnienia, takie jak porozumienia handlowe mające wpływ na polityki wewnętrzne lub uregulowania w zakresie instrumentów ochrony handlu, powinny zostać objęte procedurą współdecyzji, jak zresztą przewiduje to projekt konstytucji europejskiej.

[1] COM(2006)0567.
[2] Według Komisji Europejskiej
[3] porównaj Eurobarometr 64, jesień 2005.
[4] Wildemann, Horst i inni., Plagiatschutz - Handlungsspielräume der produzierenden Industrie gegen Produktpiraterie, München , wydanie 1, 2007, s. 2.
[5] Europejskie instrumenty ochrony handlu w kontekście zmian w gospodarce światowej, COM(2006)0763

OPINIA Komisji Gospodarczej i Monetarnej (22.3.2007)

dla Komisji Handlu Międzynarodowego

w sprawie: Globalna Europa - zewnętrzne aspekty konkurencji
(2006/2292 (INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Benoît Hamon

WSKAZÓWKI

Komisja Gospodarcza i Monetarna zwraca się do Komisji Handlu Międzynarodowego, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1. uważa, że rozwój handlu nie jest celem samym w sobie, lecz należy oceniać go z perspektywy wpływu, jaki wywiera na wzrost gospodarczy, zatrudnienie i trwały rozwój; wskazuje na fakt, że analizując konkurencyjność europejskiej gospodarki nie należy skupiać się wyłącznie na wskaźnikach liczbowych dotyczących handlu, lecz również na wkładzie produkcji europejskiej w produkcję światową oraz na tendencjach na rynku pracy;

2. uważa, że poprawa konkurencyjności zewnętrznej jest niezbędna, by osiągnąć cele strategii lizbońskiej dotyczące wzrostu i zatrudnienia oraz przyczynić się do trwałego rozwoju na świecie; polityka zagraniczna UE powinna być impulsem dla reform i współpracy międzynarodowej na polu gospodarczym, mając na celu tworzenie sprzyjającego otoczenia; w tym celu należy wspierać poprawę spójności i zgodności polityki makroekonomicznej oraz poprawę bezpieczeństwa monetarnego i finansowego, a także współpracę w dziedzinie podatków i eliminację szkodliwej konkurencji podatkowej;

3. wyraża ubolewanie, że obywatele Europy utożsamiają globalizację ze spadkiem produkcji europejskiej i utratą miejsc pracy; akcentuje konieczność przyjęcia przez UE odpowiedniej strategii w celu przeprowadzenia niezbędnych reform pozwalających na wykorzystywanie globalizacji do zwiększenia produkcji i zwiększenia zatrudnienia;

4. uważa po pierwsze za niezbędne opracowanie polityki monetarnej opartej na stabilności cen, pozwalającej na finansowanie postępu technologicznego i sprzyjającej MŚP poprzez umożliwienie im dostępu do rynków poza strefą euro; po drugie niezbędne jest utworzenie systemów podatkowych przyjaznych dla przedsiębiorstw i sprzyjających tworzeniu nowych firm, co oznacza konieczność zmniejszenia obciążeń fiskalnych szkodzących wydajności i tworzeniu miejsc pracy, zwłaszcza dla niektórych grup społecznych, takich jak kobiety, długotrwale bezrobotni i osoby w starszym wieku; po trzecie należy zwiększyć konkurencję na rynku wewnętrznym pamiętając o tym, że im silniejsza konkurencja wewnętrzna w UE, tym większa zdolność przedsiębiorstw europejskich do konkurowania poza UE;

5. zauważa, że kursy wymiany stanowią istotny czynnik rozwoju handlu międzynarodowego; zachęca Komisję do przedstawienia konkretnych propozycji środków, jakie można przyjąć w odniesieniu do kursów wymiany zakłócających konkurencyjność UE oraz do rozważenia uwzględnienia tego rodzaju środków w planowanym przeglądzie instrumentów ochrony handlu w UE;

6. odnotowuje z uwagą troskę Komisji o uwzględnienie oddziaływania handlu na środowisko naturalne; uważa, że powinno się to przekładać na praktyczne badania oddziaływania oceniające skutki handlu dla środowiska i klimatu oraz, w razie konieczności, na działania naprawcze, w tym nowe środki podatkowego zgodne z zaleceniami grupy wysokiego szczebla ds. konkurencyjności, energii i środowiska;

7. odnotowuje zamiar uwzględnienia przez Komisję przekształcenia łańcucha zaopatrzenia i produkcji na poziomie ogólnoświatowym, cechującym się eksternalizacją; sądzi, że kwestią priorytetową polityki handlowej Unii Europejskiej powinno być zwiększenie zatrudnienia i utworzenie wartości dodanej;

8. podkreśla, że podstawą sukcesu gospodarczego UE jest działalność małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) prowadzących produkcję w UE, którym należy umożliwić utrzymanie wysokiej jakości produkcji na ostatnich etapach łańcucha wartości;

9. wyraża przekonanie, że model społeczny będący wciąż podstawą stosunków w przemyśle europejskim uniemożliwił UE utrzymanie wysokiego poziomu konkurencyjności światowej względem głównych konkurentów; uważa, że największe wyzwanie stojące przez UE to umożliwienie dalszego funkcjonowania tego modelu społecznego pomimo presji ze strony coraz bardziej konkurencyjnych rynków światowych, naciskających na dalsze obniżanie społecznych i środowiskowych kosztów produkcji;

10. wzywa do zwalczania protekcjonizmu i ponownie podkreśla znaczenie pomyślnego zakończenia negocjacji programu rozwoju w ramach rundy z Ad-Dauhy; zauważa ponadto interes UE w dalszym prowadzeniu i zacieśnianiu dwustronnych negocjacji z jej głównymi rozwiniętymi partnerami handlowymi, z zastrzeżeniem, że nie zagraża to standardom UE w zakresie środowiska i zdrowia oraz jest zgodne z konwencją UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form ekspresji kulturalnej; z zadowoleniem przyjmuje w szczególności plan przystąpienia w tym zakresie do nowego transatlantyckiego partnerstwa gospodarczego;

11. uważa za sprawę zasadniczą, by apel Komisji o więcej „spójności prawnej” z partnerami handlowymi nie doprowadził do obniżenia standardów UE; podkreśla natomiast, że mając na uwadze ostatnie zmiany zwłaszcza w wymiarze transatlantyckim (przejęcie giełd, międzynarodowe standardy sprawozdawczości finansowej (MSSF) itp.), handel powinien w większym stopniu niż dotychczas stanowić narzędzie upowszechniania norm europejskich;

12. uważa, że należy odróżnić usługi komercyjne od usług użyteczności publicznej i usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym; podkreśla konieczność pozostawienia usług użyteczności publicznej poza zakresem negocjacji, szczególnie jeśli chodzi o usługi związane z podstawowymi potrzebami ludności i umożliwiające dostęp do podstawowych dóbr publicznych, takich jak zdrowie, wykształcenie, woda i energia, oraz o usługi odgrywające istotną rolę w utrzymywaniu różnorodności kulturowej, takie jak usługi audiowizualne;

13. uważa, że propagowanie przez UE podstawowych zasad wielostronności w polityce konkurencji oraz zacieśnianie współpracy międzynarodowej w tej dziedzinie przyczynią się do powstania bardziej otwartych, zrównoważonych i skutecznych rynków;

14. utrzymuje, że zadaniem UE jest promowanie upowszechniania i uznania międzynarodowych standardów rachunkowości i audytu oraz praktyki w tym zakresie w celu zwiększenia stabilności i przejrzystości rynków oraz zapewnienia podmiotom gospodarczym możliwości korzystania z większej pewności i lepszej informacji w kwestiach dotyczących działalności poza UE;

15. podkreśla, że rozwój gospodarki opartej na wiedzy wymaga odpowiedniej ochrony dobrej woli i praw własności intelektualnej, a także zwalczania podrabiania i piractwa; uważa w związku z czym, że cele te należy włączyć do polityki handlowej UE;

16. uważa w szczególności, że zwiększenie zewnętrznej konkurencyjności UE wymaga podjęcia w ramach jej polityki handlowej inicjatyw zmierzających do poprawy bezpieczeństwa transakcji elektronicznych i wymiany elektronicznej oraz do ochrony danych;

17. uważa, że otwarciu rynku usług finansowych i ułatwianiu przepływu kapitałów powinien towarzyszyć namacalny postęp w zakresie przejrzystości, walki z praniem brudnych pieniędzy, zwalczanie finansowania terroryzmu i oszustw podatkowych, zwłaszcza poprzez ośrodki finansowe w rajach podatkowych.

PROCEDURA

Tytuł	Globalna Europa - zewnętrzne aspekty konkurencji
Numer procedury	2006/2292(INI)]
Komisja przedmiotowo właściwa	INTA
Komisja wyznaczona do wydania opinii Data ogłoszenia na posiedzeniu	ECON 14.12.2006
Ściślejsza współpraca - data ogłoszenia na posiedzeniu
Sprawozdawca komisji opiniodawczej Data powołania	Benoît Hamon 14.11.2006
Poprzedni sprawozdawca
Rozpatrzenie w komisji	28.2.2007		20.3.2007
Data zatwierdzenia wskazówek	21.3.2007
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	38 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Pervenche Berès, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Ieke van den Burg, José Manuel García-Margallo y Marfil, Jean-Paul Gauzès, Donata Gottardi, Benoît Hamon, Gunnar Hökmark, Sophia in 't Veld, Othmar Karas, Piia-Noora Kauppi, Wolf Klinz, Guntars Krasts, Kurt Joachim Lauk, Andrea Losco, Astrid Lulling, Gay Mitchell, Cristobal Montoro Romero, Joseph Muscat, Lapo Pistelli, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Dariusz Rosati, Heide Rühle, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Manuel António dos Santos, Lydia Shouleva, Margarita Starkevičiūtė, Sahra Wagenknecht
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Katerina Batzeli, Werner Langen, Janusz Onyszkiewicz, Gianni Pittella, Andreas Schwab, Lars Wohlin
Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego
Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)	...

PROCEDURA

Tytuł

Globalna Europa - zewnętrzne aspekty konkurencji

Numer procedury

2006/2292(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa
Data ogłoszenia wydania zgody na posiedzeniu

INTA
14.12.2006

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii
Data ogłoszenia na posiedzeniu

ECON

14.12.2006

ITRE14.12.2006

Opinia niewydana
Data wydania decyzji

ITRE
7.3.2007

Ściślejsza współpraca
Data ogłoszenia na posiedzeniu

Sprawozdawca(y)
Data powołania

Daniel Caspary
11.9.2006

Poprzedni sprawozdawca(y)

Rozpatrzenie w komisji

27.2.2007

21.3.2007

Data przyjęcia

11.4.2007

Wynik głosowania końcowego

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Kader Arif, Daniel Caspary, Carlos Carnero González, Christofer Fjellner, Béla Glattfelder, Eduard Raul Hellvig, Jacky Henin, Ģirts Valdis Kristovskis, Caroline Lucas, Erika Mann, Helmuth Markov, Cristiana Muscardini, Georgios Papastamkos, Tokia Saïfi, Peter Šťastný, Robert Sturdy, Gianluca Susta, Daniel Varela Suanzes-Carpegna, Corien Wortmann-Kool

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Panagiotis Beglitis, Margrietus van den Berg, Elisa Ferreira, Vasco Graça Moura, Pia Elda Locatelli, Ivo Strejček

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Emanuel Jardim Fernandes, Anne Ferreira, Markus Pieper

Data złożenia

18.4.2007

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)

Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności