ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου σύμφωνα με το άρθρο 122, παράγραφος 2 της Συνθήκης για την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος από τη Κύπρο την 1η Ιανουαρίου 2008

18.6.2007 - (COM(2007)0256 – C6‑0151/2007 –2007/0090 (CNS)) - *

Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων
Εισηγητής: Werner Langen

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου σύμφωνα με το άρθρο 122, παράγραφος 2 της Συνθήκης για την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος από τη Κύπρο την 1η Ιανουαρίου 2008

(COM (2007)0256 – C6‑0151/2007 –2007/0090 (CNS))

(Διαδικασία διαβούλευσης)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο (COM (2007)0256),

–   έχοντας υπόψη την έκθεση σύγκλισης της Επιτροπής 2007 για τη Κύπρο (CΟΜ(2007)0255) και την έκθεση σύγκλισης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας του Μαΐου 2007,

–   έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει την έκθεση σύγκλισης της Επιτροπής 2007 για την Κύπρο (SEC(2007)0623),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Ιουνίου 2006 σχετικά με τη διεύρυνση της ζώνης του ευρώ[1],

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 122, παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ σύμφωνα με το οποίο κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C6-0151/2007)

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 51 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων (A6‑0244/2007),

1.  εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής·

2.  τάσσεται υπέρ της υιοθέτησης του ευρώ από τη Κύπρο την 1η Ιανουαρίου 2008·

3.  καλεί τα κράτη μέλη να επιτρέψουν στην Επιτροπή να αξιολογήσει τη συμμόρφωση με τα κριτήρια του Μάαστριχτ βάσει ακριβών, σύγχρονων, αξιόπιστων και υψηλού επιπέδου δεδομένων·

4.  καλεί το Συμβούλιο να ενημερώσει το Κοινοβούλιο εάν προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο·

5.  ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει σε περίπτωση που το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στην πρόταση της Επιτροπής·

6.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

• [1]  EE C 298 E, 8.12.2006, σελ. 249.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Στις 13 Φεβρουαρίου 2007 η Κύπρος ζήτησε την υποβολή μιας έκθεσης σύγκλισης σύμφωνα με το άρθρο 122, παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ. Το περιεχόμενο των εκθέσεων που θα εκπονήσουν η Επιτροπή και η ΕΚΤ ρυθμίζεται από το άρθρο 121, παράγραφος 1 της Συνθήκης ΕΚ. Η Κύπρος είναι σήμερα κράτος μέλος με καθεστώς παρέκκλισης και δεν συμμετέχει στη νομισματική ζώνη του ευρώ. Η αίτηση της Κύπρου με ημερομηνία 13.02.2007 υποβλήθηκε με στόχο να καταστεί η Κύπρος μέλος της ζώνης ευρώ στις αρχές του 2008.

Σύμφωνα με το άρθρο 122, παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία μετά από πρόταση της Επιτροπής, βάσει εκθέσεων της Επιτροπής και της ΕΚΤ μετά από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και συζήτηση στο Συμβούλιο που συνέρχεται σε επίπεδο αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων, ποια κράτη μέλη για τα οποία ισχύει καθεστώς παρέκκλισης πληρούν τα κριτήρια του άρθρου 121, παράγραφος 1 και καταργεί τις παρεκκλίσεις για τα σχετικά κράτη μέλη.

Η Επιτροπή πρότεινε στις 16.05.2007 την κατάργηση του καθεστώτος παρέκκλισης για τη Κύπρο την 1η Ιανουαρίου 2008 και την ένταξη της Κύπρου στη ζώνη του ευρώ από την ημερομηνία αυτή.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να εξετάσει την υποβληθείσα έκθεση σύγκλισης και το τεχνικό παράρτημα σχετικά με τη Κύπρο και να εκδώσει γνωμοδότηση. Ο εισηγητής συνιστά την κατάργηση του καθεστώτος παρέκκλισης την 1η Ιανουαρίου 2008 παρά τις σοβαρές επιφυλάξεις που υπάρχουν σε επί μέρους ζητήματα.

Όσον αφορά τα κριτήρια σύγκλισης του άρθρου 121, παράγραφος 1 της Συνθήκης ΕΚ και την επί μέρους τήρηση των κριτηρίων, ιδίως όταν αφορά την επίτευξη υψηλού βαθμού διατηρήσιμης σύγκλισης ισχύουν τα εξής:

1.        Συμβατότητα των νομοθετικών διατάξεων του εσωτερικού δικαίου με το άρθρο 108 και το άρθρο 109 καθώς και με το καταστατικό της ΕΚΤ

           Η κυπριακή βουλή τροποποίησε μόλις στις 15 Μαρτίου 2007 (!) το νόμο για την Κεντρική Τράπεζα αίροντας κατ' αυτόν τον τρόπο όλες τις μέχρι τούδε υφιστάμενες συμβατότητες.

2.        Επίτευξη υψηλού βαθμού σταθερότητας τιμών

           Με ένα ποσοστό πληθωρισμού 2% κατά τους τελευταίους 12 μήνες η τιμή αναφοράς του 3% είναι σαφώς μικρότερη. Σύμφωνα με τις προβλέψεις η τιμή θα υποχωρήσει έως το Δεκέμβριο του 2007 στο 1,3%. Το κριτήριο έχει πλήρως επιτευχθεί.

3.        Μακροπρόθεσμη σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών:

           Το Συμβούλιο περάτωσε στις 11 Ιουλίου 2006 τη διαδικασία για την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος, αφού η Κύπρος κατόρθωσε από το 2004/2005 να επιδείξει σημαντική πρόοδο στη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Το 2006 το έλλειμμα ανερχόταν στο 1,5% του ΑΕΠ ενώ για το 2007 αναμένεται ποσοστό 1,4%. Αντιστοίχως το ποσοστό του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ ύψους 65,3% του ΑΕΠ (2006) αναμένεται να υποχωρήσει στο 61,5% του ΑΕΠ (2007). Το κριτήριο έχει (σε μεγάλο βαθμό) επιτευχθεί.

4.        Τήρηση των κανονικών περιθωρίων διακύμανσης του μηχανισμού συναλλαγματικών ισοτιμιών του ΕΝΣ επί δύο τουλάχιστον έτη.

           Η Κύπρος συμμετέχει από τις 5 Μαΐου 2005 στο μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών ΙΙ. Η κυπριακή λίρα παραμένει έκτοτε στο ανώτατο ήμισυ του περιθωρίου διακύμανσης κοντά στην κεντρική συναλλαγματική ισοτιμία. Το κριτήριο έχει εκπληρωθεί.

5.        Διάρκεια της σύγκλισης αντανακλώμενη στα επίπεδα των μακροπρόθεσμων επιτοκίων

           Το μέσο μακροπρόθεσμο επιτόκιο ύψους 4,2% κατά τους τελευταίους 12 μήνες υπολείπεται σαφώς της τιμής αναφοράς του 6,4%.

6.        Οικονομική ολοκλήρωση και σύγκλιση (άρθρο 121, παράγραφος 1 τελευταία πρόταση)

           Εδώ συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων η ολοκλήρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών και των αγορών αγαθών, η εξέλιξη του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και του κατά μονάδα κόστους εργασίας.

           Επειδή η κυπριακή οικονομία είναι στενά συνδεδεμένη με την ΕΕ, η Επιτροπή της ΕΕ φρονεί ότι παρά την αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών η οικονομική ολοκλήρωση έχει πραγματοποιηθεί. Εξάλλου, η Κύπρος σημείωσε το έτος 2005 κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε τιμές αγοραστικής δύναμης ύψους 85% του μέσου όρου των 25 κρατών της ΕΕ.

7.        Ειδικά προβλήματα της Κύπρου

           α)        Η έκθεση σύγκλισης και η αίτηση για την κατάργηση του καθεστώτος παρέκκλισης για την Κύπρο εκτείνεται μόνο στην επικράτεια, η οποία κατά την έννοια του πρωτοκόλλου 10 που επισυνάπτεται στην πράξη προσχώρησης του 2003, υπάγεται στον έλεγχο της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η διεθνώς μη αναγνωρισμένη "Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου" δεν αποτελεί αντικείμενο της εξέτασης.

           β)        Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κατ' επανάληψη παραβιάσει τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 501/2004 της 10ης Μαρτίου 2004 σχετικά με τους τριμηνιαίους οικονομικούς λογαριασμούς του κράτους. Όπως προκύπτει από την έκθεση της Επιτροπής με ημερομηνία 3.5.2007 (CΟΜ(2007) 230) η Κύπρος δεν έχει διαβιβάσει μέχρι σήμερα στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία. Εξ αυτού η Επιτροπή συνάγει ότι πρέπει να καταβληθούν αμελλητί προσπάθειες για την εκπλήρωση των διατάξεων της ΕΕ.

           Τίθεται το ερώτημα για ποιο λόγο η Επιτροπή έχει διατυπώσει ευνοϊκή σύσταση για την ένταξη της Κύπρου στο ευρώ ενόψει των εμπειριών του παρελθόντος, χωρίς να έχει σημειωθεί εν τέλει προηγουμένως αισθητή πρόοδος στο ζήτημα της διαβίβασης δεδομένων. Οι σχετικές αιτιάσεις πρέπει να έχουν αποσυρθεί πλήρως και ολοσχερώς το αργότερο μέχρι τα τέλη του 2007.

8.        Διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

           Η Επιτροπή της ΕΕ, λόγω καθυστερημένης διαβούλευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχει εκ νέου καταστήσει δυσχερή την ανεπιφύλακτη και βάσει των κριτηρίων των άρθρων 121 και 122 της Συνθήκης ΕΚ αντικειμενική εξέταση των κριτηρίων σύγκλισης. Μετά τις αιτιάσεις που διατυπώθηκαν σχετικά στην περίπτωση της Σλοβενίας το έτος 2006 - χωρίς προφανώς συνέπειες - , τίθεται το ερώτημα κατά πόσο αυτό γίνεται σκόπιμα. Εν προκειμένω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οφείλει στο μέλλον να επιμείνει στην ύπαρξη ενός ευλόγου χρονικού διαστήματος διαβουλεύσεων και στην πλήρη άσκηση των σχετικών δικαιωμάτων του.

           Επιπλέον δεν έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έγγραφα και αξιολογήσεις σχετικά με τις τεχνικές προετοιμασίες της ένταξης στο ευρώ, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή μια αξιολόγηση σχετικά με το εάν η ένταξη στο ευρώ μπορεί να πραγματοποιηθεί πράγματι απρόσκοπτα την 1η Ιανουαρίου 2008, λαμβανομένων υπόψη των προϋποθέσεων μετατροπής και των δικαιωμάτων των καταναλωτών. Οι αιτιάσεις αυτές κατά της Επιτροπής της ΕΕ ισχύουν σε μεγαλύτερο βαθμό και στην περίπτωση της Μάλτας.

Στην περίπτωση της Κύπρου αυτό καθίσταται ιδιαιτέρως εμφανές, δεδομένου ότι η Επιτροπή έχει διατυπώσει σύσταση υπό όρους.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος από την Κύπρο την 1η Ιανουαρίου 2008
Έγγραφα αναφοράς	KOM(2007)0256 - C6-0151/2007 - 2007/0090(CNS)
Ημερομηνία κλήσης του ΕΚ προς γνωμοδότηση	25.5.2007
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας        Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	ECON 7.6.2007
Εισηγητής(ές)        Ημερομηνία ορισμού	Werner Langen 22.5.2007
Εξέταση στην επιτροπή	5.6.2007		11.6.2007
Ημερομηνία έγκρισης	18.6.2007
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	38 0 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Mariela Velichkova Baeva, Pervenche Berès, Sharon Bowles, David Casa, Christian Ehler, José Manuel García-Margallo y Marfil, Jean-Paul Gauzès, Gunnar Hökmark, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Sophia in ‘t Veld, Othmar Karas, Piia-Noora Kauppi, Wolf Klinz, Christoph Konrad, Kurt Joachim Lauk, Andrea Losco, Astrid Lulling, Cristobal Montoro Romero, Joseph Muscat, Lapo Pistelli, Joop Post, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Heide Rühle, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Margarita Starkevičiūtė, Ivo Strejček, Ieke van den Burg, Sahra Wagenknecht
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Κατερίνα Μπατζελή, Werner Langen, Vladimír Maňka, Donato Tommaso Veraldi,
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Wolfgang Bulfon, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Margrietus van den Berg, Παναγιώτης Δημητρίου
Ημερομηνία κατάθεσης	18.6.2007