Sprawozdanie - A6-0248/2007Sprawozdanie
A6-0248/2007
Parlament Europejski

SPRAWOZDANIE w sprawie Białej księgi na temat polityki w dziedzinie usług finansowych na lata 2005-2010

25.6.2007 - (2006/2270 (INI))

Komisja Gospodarcza i Monetarna
Sprawozdawca: Ieke van den Burg

Procedura : 2006/2270(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A6-0248/2007
Teksty złożone :
A6-0248/2007
Debaty :
Głosowanie :
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie Białej księgi na temat polityki w dziedzinie usług finansowych na lata 2005-2010

(2006/2270(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając Białą księgę Komisji na temat polityki w dziedzinie usług finansowych na lata 2005‑2010 (COM(2005)0629) (biała księga Komisji),

–   uwzględniając realizację planu działań w zakresie usług finansowych (FSAP) (COM(1999)0232), przyjętego przez Komisję, a w szczególności dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/6/WE z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku (nadużyć na rynku)[1], dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/39/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych[2], dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/109/WE z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie harmonizacji wymogów dotyczących przejrzystości informacji o emitentach, których papiery wartościowe dopuszczane są do obrotu na rynku regulowanym[3], dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych (CRD) (dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/48/WE z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (wersja przeredagowana)[4] i dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/49/WE z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych (wersja przeredagowana)[5]) oraz wniosek w sprawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wykonywania praw głosu przez akcjonariuszy spółek posiadających siedzibę statutową w państwie członkowskim, których akcje zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym (COM(2005)0685),

–   uwzględniając dokument roboczy służb Komisji – sprawozdanie z postępów w ramach jednolitego rynku usług finansowych za 2006 r.,

–   uwzględniając europejski kodeks postępowania w zakresie usług rozliczeniowych i rozrachunkowych z dnia 7 listopada 2006 r. oraz wniosek systemu euro dotyczący opracowania systemu rozrachunkowego dla transakcji papierami wartościowymi w pieniądzu banku centralnego (Target 2 Securities) (kodeks postępowania),

–   uwzględniając wniosek Komisji w sprawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 92/49/WE oraz dyrektywy 2002/83/WE, 2004/39/WE, 2005/68/WE i 2006/48/WE w zakresie zasad proceduralnych i kryteriów oceny stosowanych w ramach oceny ostrożnościowej przypadków nabycia lub zwiększenia udziałów w przedsiębiorstwach sektora finansowego (COM(2006)0507),

–   uwzględniając sprawozdanie Komitetu ds. Usług Finansowych (FSC) z lutego 2006 r. na temat nadzoru finansowego (sprawozdanie Francqa), opublikowane w dniu 23 lutego 2006 r.,

–   uwzględniając drugie sprawozdanie okresowe międzyinstytucjonalnej grupy monitorującej proces Lamfalussy’ego (IIMG), opublikowane w dniu 26 stycznia 2007 r.,

–   uwzględniając sprawozdanie Komitetu Europejskich Organów Nadzoru Papierów Wartościowych (CESR) w sprawie „narzędzi nadzoru rynków papierów wartościowych UE” (sprawozdanie „himalajskie”), opublikowane w dniu 25 października 2004 r.,

–   uwzględniając własne rezolucje z dnia 15 stycznia 2004 r. w sprawie przyszłości funduszy zabezpieczających i instrumentów pochodnych[6], z dnia 28 kwietnia 2005 r. w sprawie aktualnego stanu integracji rynków finansowych UE[7] oraz z dnia 4 lipca 2006 r. w sprawie konsolidacji w branży usług finansowych[8],

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinię Komisji Prawnej (A6‑0248/2007),

1.  gratuluje Komisji wkładu, jaki FSAP wniósł w utworzenie europejskiego rynku kapitałowego, wiodącego na świecie przede wszystkim ze względu na jakość i solidność jego przepisów finansowych; przyjmuje z zadowoleniem priorytety natury ekonomicznej zawarte w białej księdze Komisji, a mianowicie konsolidację europejskiego rynku finansowego, usunięcie barier w swobodnym przepływie kapitału i poprawę nadzoru nad usługami finansowymi;

2.  nalega, aby państwa członkowskie zagwarantowały szybkie i spójne wdrożenie FSAP; wzywa Komisję do monitorowania jego wdrażania, a w ramach komitetów trzeciego poziomu – do ciągłego podnoszenia stopnia spójności jego stosowania;

3.  wyraża zaniepokojenie wciąż niskim poziomem transpozycji prawodawstwa wspólnotowego w państwach członkowskich w wyznaczonym terminie oraz wzywa do zacieśnienia współpracy pomiędzy organami nadzoru państw członkowskich;

4.  przyjmuje z zadowoleniem zaangażowanie Komisji na rzecz spójnej interpretacji terminologii we wszystkich państwach członkowskich; nalega, by przy opracowywaniu projektów nowych aktów prawnych Komisja czuwała nad zgodnością z istniejącą terminologią zarówno na szczeblu europejskim, jak i światowym;

5.  przyjąłby z zadowoleniem bardziej dogłębną analizę skutków ekonomicznych działań podejmowanych w ramach FSAP w kontekście strategii lizbońskiej oraz potrzeb finansowych realnej gospodarki; zwraca się do Komisji z prośbą o zlecenie takich badań wraz z rocznymi sprawozdaniami na temat postępów i monitorowania procesu wdrażania oraz zaleca zwrócenie specjalnej uwagi na efekty wdrażania środków FSAP, ze szczególnym uwzględnieniem krajów korzystających z wdrożenia środków FSAP oraz skali zysków krajów-beneficjentów wynikających z konsolidacji rynku finansowego;

Koncentracja rynku

6.  dostrzega wysoki stopień konsolidacji w górnym segmencie usług finansowych świadczonych na rzecz dużych spółek dopuszczonych do notowania na giełdzie, zwłaszcza przez firmy audytorskie, agencje oceny zdolności kredytowej (CRA) i banki inwestycyjne; nalega, aby Komisja i krajowe organy odpowiedzialne za ochronę konkurencji ostrożnie stosowały przepisy wspólnotowe dotyczące konkurencji wobec tych uczestników rynku i były wyczulone na wszelkie zagrożenia niezgodną z prawem koncentracją rynku w świadczeniu usług dużym spółkom dopuszczonym do notowania na giełdzie; podkreśla potrzebę istnienia dostępnych procedur składania skarg oraz procedur odszkodowawczych; zwraca się do Komisji z prośbą o należyte uwzględnienie perspektywy użytkowników; podkreśla potrzebę likwidacji przeszkód dla nowych uczestników oraz usunięcia ustawodawstwa faworyzującego podmioty istniejące oraz aktualne struktury rynkowe, w których konkurencja jest ograniczona;

7.  wyraża zadowolenie z niedawnego zatwierdzenia wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie zmiany art. 19 dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych przez przyszłą dyrektywę w sprawie oceny ostrożnościowej przypadków nabycia lub zwiększenia udziałów w przedsiębiorstwach sektora finansowego[9] i wzywa Komisję do dalszych działań w celu usunięcia przeszkód w transgranicznych fuzjach i przejęciach przedsiębiorstw, jak określono w dokumencie roboczym służb Komisji w sprawie transgranicznej konsolidacji sektora finansowego UE (SEC(2005)1398) oraz w rezolucji Parlamentu z dnia 4 lipca 2006 r. w sprawie dalszej konsolidacji w branży usług finansowych[10], i zachęca do szerszego stosowania nowoczesnego oprogramowania, promując w ten sposób pozbawiony pośredników, bezpośredni dostęp do rynku ze strony inwestora końcowego;

8.  podkreśla potrzebę przejrzystości opłat wśród agencji oceny zdolności kredytowej oraz oddzielenia działalności związanej z oceną od usług dodatkowych, a także doprecyzowania kryteriów oceny i modeli biznesowych; zaznacza, ze agencje oceny zdolności kredytowej pełnią rolę publiczną, np. w ramach dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych, wobec czego powinny one spełniać te same wysokie standardy dostępności, przejrzystości, jakości i wiarygodności, tak jak to obowiązuje w odniesieniu do podmiotów, których dotyczą regulacje, np. banków; nalega, aby Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO) oraz CESR w dalszym ciągu dokładnie monitorowały przestrzeganie kodeksu postępowania IOSCO przez agencje oceny zdolności kredytowej; zwraca się do zainteresowanych stron w Europie, aby rozważyły celowość sprzyjania działaniom na rzecz utworzenia typowo europejskiego podmiotu w dziedzinie agencji oceny zdolności kredytowej;

9.  w wyniku wdrożenia dyrektywy 2004/39/WE[11] w sprawie rynków instrumentów finansowych (MiFID) oczekuje wyższego stopnia konkurencji między platformami handlowymi i pośrednikami finansowymi, ale również większej konsolidacji giełd; uważa, że w wymiarze transatlantyckim potrzebny jest większy stopień zbieżności przepisów i praktyk nadzorczych w zakresie rynku finansowego, niepodważający podejścia opartego na zasadach i pozwalający uniknąć nakładania reguł eksterytorialnych; podkreśla, że dobre zarządzanie jest niezwykle istotne oraz że wpływu użytkowników nie powinno się umniejszać przez zmianę stosunków własności;

10.  wzywa Komisję do zbadania, jakie są najodpowiedniejsze środki promowania lojalności akcjonariuszy i wspierania posiadania akcji przez pracowników, z myślą o zrównoważeniu interesów różnych zainteresowanych podmiotów;

11.  wzywając do dalszych postępów w usuwaniu pozostałych barier zidentyfikowanych w sprawozdaniu grupy Giovanniniego dotyczącym transgranicznych systemów rozrachunkowo-rozliczeniowych w Unii Europejskiej z listopada 2001 r., ponownie z całą mocą podkreśla potrzebę udoskonalenia infrastruktury służącej do rozliczania i regulowania transakcji finansowych (post-trading) zarówno z myślą o przejrzystości cenowej oraz konkurencji, jak i ogólnym zainteresowaniu bezpieczeństwem rozrachunków i rozliczeń; przyjmuje z zadowoleniem postępy we wdrażaniu kodeksu postępowania, który pozwoli osiągnąć te cele oraz będzie stanowił wsparcie dla art. 34 MiFID, który wymaga, aby giełdy oferowały wszystkim swoim uczestnikom opcję wyznaczania systemu rozliczania, w którym chcą oni rozliczać transakcje w przypadku transgranicznych transakcji z udziałem akcji; w związku z tym zamierza bacznie obserwować wszelkie zmiany dotyczące kodeksu postępowania i projektu Target 2 Securities, kładąc nacisk na zarządzanie i nadzór niezbędne do sprostania konfliktom interesów; wzywa Radę i Komisję do bezzwłocznego wystąpienia z inicjatywami niezbędnymi do całkowitego usunięcia, pod kontrolą sektora publicznego, przeszkód natury prawnej i fiskalnej zidentyfikowanych z sprawozdaniu grupy Giovanniniego oraz w obszarach nieobjętych kodeksem postępowania;

12.  wskazuje na rosnące znaczenie głosowania za pośrednictwem pełnomocników oraz pośredników finansowych rozporządzających aktywami materialnymi konsumentów zapisywane w pośrednich systemach rejestrowych; zwraca się do Komisji o ocenę potencjalnych zagrożeń zdominowaniem rynku przez takich pośredników i występowaniem wśród nich nadużyć i konfliktów interesów oraz o ścisłe monitorowanie skutków przyszłej dyrektywy w sprawie wykonywania praw głosu przez akcjonariuszy spółek;

13.  wyraża zaniepokojenie z powodu dużego udziału w rynku usług finansowych w nowych państwach członkowskich firm znajdujących w całości lub w części w posiadaniu kapitału zagranicznego, ponieważ po pierwsze utrudnia to organom nadzoru tych państw skuteczny nadzór i kontrolę, a ponadto interesy i potrzeby gospodarek nowych państw członkowskich ogrywają często jedynie podrzędną rolę w strategiach centrali koncernów usytuowanych za granicą;

14.  zwraca się do Komisji o ocenę faktów dotyczących funkcjonowania górnego segmentu rynku fuzji i przejęć przedsiębiorstw na dużą skalę oraz transakcji na niepublicznym rynku kapitałowym, a także towarzyszącej im działalności w zakresie gwarantowania emisji akcji i udzielania pożyczek; zdecydowanie popiera postawę wzmożonej czujności organów nadzoru w jawnych przypadkach manipulacji na rynku, wykorzystywania poufnych informacji lub dokonywania własnych transakcji na podstawie wiedzy o zleceniach klientów (front-running); nalega, aby Komisja współpracowała z amerykańskimi organami regulacyjnymi w celu sprawdzenia, czy niezbędne zabezpieczenia, takie jak wewnętrzne kodeksy postępowania i tzw. „chińskie mury”, nadają się do zapewnienia odpowiedniego stopnia przestrzegania zasad ładu korporacyjnego i przejrzystości rynkowej oraz do zaradzenia konfliktom interesów;

15.  podkreśla znaczenie zapewnienia niezależności analityków finansowych i dostawców danych o rynkach finansowych poprzez przejrzystą strukturę finansowania; wzywa Komisję do zajęcia się kwestiami nierozstrzygniętymi przez dyrektywę Komisji 2004/72/WE[12] w sprawie nadużyć na rynku (MAD) i dyrektywę MiFID, dotyczącymi rozróżnienia między „analizą finansową” a „innymi informacjami”;

Alternatywne nośniki inwestycji

16.  jest w pełni świadom szybkiego wzrostu liczby alternatywnych nośników inwestycji (fundusze zabezpieczające i niepubliczny rynek kapitałowy); uznaje, że zapewniają one rynkowi płynność i umożliwiają jego dywersyfikację oraz stwarzają okazję do poprawy skuteczności zarządzania przedsiębiorstwami, ale jednocześnie podziela niepokoje niektórych banków centralnych i organów nadzoru, że mogą być one również źródłem ryzyka systemowego i wysokiego stopnia narażenia innych instytucji finansowych;

17.  wzywa Komisję do rozpoczęcia debaty na temat funduszy zabezpieczających w celu przygotowania się do dyskusji w wymiarze międzynarodowym i europejskim;

18.  przyjmuje z zadowoleniem niedawne badania Komisji na temat funduszy zabezpieczających i niepublicznego rynku kapitałowego, ale ubolewa, że analizy te skupiały się do tej pory jedynie na barierach utrudniających wzrost takich funduszy; zachęca Komisję do monitorowania wszelkich potencjalnych braków w zakresie polityki; podkreśla potrzebę sektorowych prac organów regulacyjnych w zakresie takich funduszy, włączając CESR i IOSCO oraz właściwe organy na rynkach, gdzie takie fundusze są powszechne, oraz prac w ramach dialogu UE-USA; zwraca się z prośbą o wypracowanie szerszego i bardziej krytycznego podejścia w odniesieniu do zagrożeń nadużyciami na rynku; zachęca Komisję do zbadania różnic w systemach państw członkowskich w dziedzinie dostępu detalicznego do alternatywnych inwestycji, a zwłaszcza do określenia stosownych kwalifikacji dystrybutorów takich produktów wśród inwestorów detalicznych;

19.  wzywa Komisję do dokonania oceny jakości nadzoru w rajach podatkowych i do zacieśnienia współpracy z organami nadzoru w tych jurysdykcjach; zamierza połączyć siły z Komisją Usług Finansowych Izby Reprezentantów Kongresu Stanów Zjednoczonych w celu zbadania m.in. środków podatkowych w odpowiedzi na niepożądany odpływ kapitału do rajów podatkowych;

20.  przyjmuje z zadowoleniem zaktualizowane sprawozdanie forum stabilności finansowej z dnia 19 maja 2007 r. na temat sektora funduszy zabezpieczających; ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje zawarte w sprawozdaniu zalecenia mające na celu sprostanie potencjalnemu ryzyku systemowemu i operacyjnemu związanemu z działalnością funduszy zabezpieczających; wzywa do zwiększonej współpracy i wymiany informacji wśród organów nadzoru instytucji finansowych w ramach realizacji tych zaleceń i upowszechniania dobrych praktyk w celu poprawy odporności na wstrząsy systemowe; nalega ponadto, aby kredytodawcy, inwestorzy i władze pozostały czujne i odpowiednio oceniły potencjalne ryzyko kontrahenta, jakie niosą ze sobą fundusze zabezpieczające;

Dostęp do finansowania w segmencie detalicznym

21.  dostrzega, że transgraniczna integracja rynków detalicznych usług finansowych w UE jest mniej zaawansowana niż w sektorze hurtowym; zauważa, że konsumenci nadal korzystają z instytucji, które są fizycznie obecne, w większym stopniu niż z podmiotów wirtualnych, i zauważa istnienie struktury finansowej zorientowanej w przeważającym stopniu na podmioty krajowe; ostrzega jednakże przed zwyczajnym zastąpieniem krajowych tradycji w zakresie ochrony konsumentów i systemów prawnych harmonizacją o charakterze ujednolicającym; jest zdania, że krajowych tradycji w zakresie ochrony konsumentów nie można interpretować w sposób, który blokowałby nowym konkurentom dostęp do rynku krajowego; podkreśla potrzebę dobrze funkcjonującego rynku wewnętrznego w sektorze usług finansowych; zauważa znaczenie pośredników dla wprowadzenia konkurencji na rynkach krajowych państw członkowskich; podkreśla zalety otwartych i pluralistycznych struktur na europejskim rynku bankowości, jeżeli chodzi o wychodzenie naprzeciw różnym i ewoluującym potrzebom konsumentów;

22.  preferuje bardziej skoncentrowane podejście, ukierunkowane na konkretne bariery oddziałujące na mobilnych użytkowników transgranicznych; zachęca branżę finansową do rozwoju pilotażowych produktów finansowych o zasięgu ogólnoeuropejskim, takich jak emerytury, hipoteki, ubezpieczenia lub kredyty konsumenckie, a także zachęca Komisję do opracowania odpowiednich i wykonalnych ram regulacyjnych i ram nadzoru w zakresie prawa o umowach, opodatkowania, kredytów konsumenckich i ochrony konsumentów, aby takie produkty miały charakter przenośny i były wzajemnie uznawane w całej Unii Europejskiej, co przyczyni się do poprawy warunków transgranicznej mobilności pracowników na zintegrowanym jednolitym rynku;

23.  podkreśla, że na wspólnym europejskim rynku produktów finansowych konieczne jest, aby dla tego samego poziomu ryzyka przewidzieć taki sam poziom zabezpieczenia i ustalić w oparciu o to wymogi kapitałowe; zaznacza, że w interesie przejrzystości i ochrony konsumentów należy zapobiec konkurowaniu państw członkowskich w zakresie najmniej surowych standardów nadzoru i zabezpieczeń;

24.  podziela niepokój wyrażony w pkt. 1.2.3 dokumentu informacyjnego załączonego do Zielonej księgi Komisji w sprawie usprawnienia ram prawnych UE dla funduszy inwestycyjnych (SEC(2005)0947) z powodu faktu, że w niektórych państwach członkowskich fundusze gwarancyjne rozwija się bez odpowiednich wymogów kapitałowych, ponieważ w ten sposób nie jest zapewniona wystarczająca ochrona konsumentów; wzywa wobec tego Komisję, aby w celu efektywnej ochrony konsumentów uzupełniła lukę prawną w przepisach wspólnotowych, określając stosowne wymogi kapitałowe dla funduszy gwarancyjnych, przestrzegając przy tym zasady przyjmowania tych samych wymogów zarówno w odniesieniu do standardów jakościowych w zakresie zarządzania ryzykiem, jak i do ilościowych wymogów dotyczących kapitału własnego („same risk, same capital”);

25.  zwrócił należytą uwagę na badanie sektora bankowości detalicznej i systemów kart płatniczych, które wskazuje na kilka obszarów wymagających udoskonaleń; przyjmuje z zadowoleniem przyszłą dyrektywę w sprawie usług płatniczych, od której oczekuje się stworzenia lepszych warunków wstępnych dla konkurencji w tych dziedzinach; ostrzega jednakże, iż otwarcie istniejących i dalekich od doskonałości systemów nie powinno prowadzić do powstania sytuacji, w której wysoki stopień konsolidacji rynku mógłby spowodować nowe niedoskonałości i ograniczenia o charakterze cenowym, szkodząc ogólnej strukturze systemu finansowego gospodarki europejskiej, jakości usług lokalnych i możliwościom MŚP w zakresie uzyskiwania finansowania dostosowanego do ich potrzeb; odnotował potrzebę otwarcia dostępu do rejestrów kredytów i systemów płatności i zwraca się o dodatkowe wyjaśnienia w sprawie dalszych konkretnych kroków, jakie należy podjąć w tym względzie;

26.  zwraca się do Komisji, biorąc pod uwagę również aktualną sytuację w związku ze SWIFT-em, o rozważenie zdolności Unii Europejskiej do ustanowienia własnego systemu kart bankowych;

27.  podkreśla, że dwa fundamentalne elementy Jednolitego Europejskiego Obszaru Płatniczego, tj. przelewy bankowe i polecenia zapłaty, wejdą w życie w 2010 r., zaś trzeci filar – ramy dotyczące kart – będzie wprowadzany począwszy od 2008 r.; zauważa, iż od przyszłej dyrektywy w sprawie usług płatniczych oczekuje się przyciągnięcia do tego obszaru działalności nowych dostawców usług, takich jak detaliści, firmy świadczące usługę przekazu pieniężnego i operatorzy sieci komórkowych; zauważa, że w konsekwencji koszt detalicznych transgranicznych transakcji płatniczych powinien znacząco zmaleć;

28.  wyraża zaniepokojenie, że wybór konsumentów często ogranicza się do detalicznych produktów grup finansowych działających w danym kraju; podkreśla potrzebę rozdzielenia różnych usług świadczonych konsumentom i wzywa do ujawnienia klientom kosztów łańcucha wartości w celu wprowadzenia większej przejrzystości i zapewnienia równych reguł konkurencji;

29.  w tej sytuacji wzywa Komisję do wznowienia inicjatywy mającej na celu ustanowienie statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych zgodnie ze swą rezolucją z dnia 16 maja 2006 r. w sprawie wyników przeglądu wniosków legislacyjnych nierozpatrzonych przez prawodawcę[13];

30.  rozumie wyzwania związane ze starzeniem się; podkreśla znaczenie zbiorowych systemów zabezpieczeń socjalnych pracowników w ramach drugiego filaru jako uzupełnienia właściwych systemów emerytalnych w ramach pierwszego filaru, opartych na zasadzie solidarności, oraz popiera dyrektywę 2003/41/WE[14] w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami jako szczegółowe ramy regulacyjne dla funduszy emerytalnych; wzywa Komisję – w ramach lepszego stanowienia prawa i w celu promowania zbliżenia zasad nadzoru w Unii Europejskiej oraz zapobiegania nierównemu traktowaniu graczy rynkowych i zakłóceniom konkurencji – do zbadania możliwości uzupełnienia tej dyrektywy zharmonizowanymi ramami wypłacalności, zgodnie z podejściem Solvency II, w celu zapewnienia zaawansowanych technik zarządzania ryzykiem oraz środków zniechęcających do arbitrażu regulacyjnego poprzez ustanowienie równych wymogów dotyczących nadzoru, zarówno w odniesieniu do standardów jakościowych w zakresie zarządzania ryzykiem, jak i do ilościowych wymogów dotyczących kapitału własnego („same risk, same capital”), przy uwzględnieniu szczególnych cech pracowniczych programów emerytalnych; ponownie podkreśla, że owe ramy legislacyjne musi wspierać koordynacja opodatkowania, skupiająca się zwłaszcza na podstawie wymiaru podatku;

31.  zauważa, że zbyt wielu obywateli UE nie ma dostępu do podstawowych usług finansowych; stwierdza, że dobrze funkcjonujące podstawowe usługi finansowe powinny być dostępne i przystępne cenowo dla każdego obywatela UE; zwraca się do Komisji z prośbą o przeprowadzenie analizy dostępności usług, takich jak konta bankowe, bankomaty, karty płatnicze i tanie pożyczki, oraz o promowanie najlepszych praktyk i doświadczeń wdrażanych przez instytucje finansowe w celu świadczenia takich podstawowych usług;

32.  zgadza się z wnioskami z badania sektora dotyczącego bankowości detalicznej, że wymiana danych o kredytach wykazuje tendencję do pozytywnego oddziaływania na gospodarkę, zwiększając konkurencję i sprzyjając nowym uczestnikom rynku, zmniejszając asymetrię informacji między bankiem a klientem, działając jako mechanizm dyscyplinujący pożyczkobiorców, zmniejszając problemy związane z negatywną selekcją i promując mobilność konsumentów; uważa, że zapewnienie dostępu zarówno do pozytywnych, jak i negatywnych danych o kredytach może odegrać kluczową rolę w ułatwieniu konsumentom dostępu do kredytu i w walce z wykluczeniem finansowym;

33.  sygnalizuje wzrost liczby specyficznych usługodawców w zakresie usług finansowych dla środowisk migrantów, którzy dokonują przekazów pieniężnych i rozwijają bankowość, w tym islamską; ostrzega, że wymagania wobec tych nowych podmiotów zapełniających niszę na rynku powinny być solidne, ale także zapobiegać ich ucieczce do szarej strefy, gdzie żadna forma nadzoru nie jest możliwa; zwraca się do Unii Europejskiej, w szczególności w ramach jej stosunków z „krajami pochodzenia pracowników migrujących”, o współpracę z właściwymi lokalnymi organami ds. polityki gospodarczej i monetarnej;

34.  przyjmuje z zadowoleniem fakt, iż więcej uwagi zwraca się na udzielanie mikrokredytów wspomagających samozatrudnienie i podejmowanie działalności, np. w działalności Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej Komisji i w programie JEREMIE Europejskiego Banku Inwestycyjnego; wzywa do dostosowania zasad bazylejskich pod kątem portfeli mikrokredytowych i w celu ograniczenia często wygórowanych kosztów niewielkich pożyczek; wzywa Komisję do sporządzenia, w ramach współpracy swoich dyrekcji generalnych odpowiedzialnych za ten sektor, planu działania na rzecz mikrofinansowania, koordynacji różnych środków politycznych i optymalnego wykorzystania najlepszych praktyk stosowanych w Unii Europejskiej i poza nią;

Wiedza w zakresie finansów i wkład użytkowników w podejmowanie decyzji politycznych

35.  uważa, że utworzenie zintegrowanego europejskiego rynku finansowego to coś więcej niż oferowanie konsumentom liczniejszych możliwości wyboru; podkreśla, że należy aktywniej niż dotychczas promować wiedzę z zakresu finansów oraz że dostęp do właściwych informacji i bezstronnego doradztwa inwestycyjnego ma podstawowe znaczenie; jest zdania, że zasady, takie jak zapewnienie najlepszej realizacji i przeprowadzanie testów adekwatności podczas świadczenia usług inwestycyjnych, powinny stanowić podstawę regulacji dostawców usług w tej dziedzinie;

36.  zdecydowanie popiera inicjatywy Komisji mające na celu poprawę możliwości finansowych oraz zachęca Komisję i państwa członkowskie do większych wysiłków na rzecz opracowania odnośnych programów i stron internetowych przy zaangażowaniu zainteresowanych przedsiębiorstw, wzywając je jednocześnie do uczynienia z tego integralnej części programów nauczaniu na szczeblu podstawowym;

37.  przyjmuje z zadowoleniem powołanie grupy konsumentów usług finansowych oraz próby zaangażowania przedstawicieli konsumentów w gremiach ekspertów i w prowadzonych przez nie konsultacjach; niemniej jednak zauważa, że głosy konsumentów i użytkowników końcowych, takich jak MŚP, są dużo mniej słyszalne niż głosy branży finansowej; zaleca utworzenie europejskiej linii budżetowej z myślą o finansowaniu zdobywania wiedzy w zakresie rynku finansowego przez organizacje skupiające konsumentów i MŚP w celu wzbogacenia procesu konsultacji w ramach FSAP;

38.  wzywa przedsiębiorstwa do wnoszenia wkładu w ochronę konsumentów w postaci zrozumiałych i łatwych w obsłudze produktów oraz jednoznacznych i przyjaznych dla konsumentów informacji;

Lepsze stanowienie prawa

39.  w pełni popiera osiągnięcie celów, takich jak lepsze stanowienie prawa oparte na wynikach starannych, niezależnych i profesjonalnie przeprowadzonych ocen wpływu, oraz podkreśla, że oceny te i decyzje polityczne nie powinny opierać się tylko na aspektach finansowych, lecz powinny w należytym stopniu uwzględniać aspekty ekonomiczne, socjalne, społeczne, środowiskowe, kulturowe i inne aspekty leżące w interesie publicznym;

40.  stwierdza, że jeden z priorytetów lepszego stanowienia prawa dotyczy aspektu prawnego, a mianowicie wdrożenie, egzekwowanie i systematyczne poddawanie ocenie istniejącego prawodawstwa oraz rygorystyczne stosowanie zasad lepszego stanowienia prawa do inicjatyw w przyszłości;

41.  uważa, że konsultacje z zainteresowanymi stronami – a zwłaszcza, jeżeli chodzi o usługi finansowe, z IIMG – powinny nadal odgrywać podstawową rolę, oraz podkreśla, że powinny być one zorganizowane z wystarczającym wyprzedzeniem w stosunku do procesu podejmowania decyzji, tak aby opinie zainteresowanych stron mogły zostać rzeczywiście uwzględnione; zwraca się do Komisji o stałe publikowanie rezultatów wspomnianych konsultacji w celu zapewnienia przejrzystości tego procesu;

42.  zauważa, że zgodnie z porozumieniem w sprawie lepszego stanowienia prawa, każdemu nowemu wnioskowi Komisji powinna towarzyszyć ocena wpływu na istotne kwestie; wyraża ubolewanie, że zobowiązanie to dotychczas nie zostało dostatecznie wypełnione, oraz podkreśla, że ocena wpływu nie może równocześnie doprowadzić do sparaliżowania działań legislacyjnych; potwierdza zaangażowanie Parlamentu na rzecz lepszego stanowienia prawa oraz przeprowadzania oceny wpływu przy dokonywaniu istotnych zmian we wnioskach legislacyjnych;

43.  przypomina, że wybór odpowiedniego instrumentu prawnego, a mianowicie dyrektywy lub rozporządzenia, ma swoje znaczenie; wzywa do otwarcia debaty w oparciu o prace IIMG;

44.  przyjmuje z zadowoleniem niedawne porozumienie w sprawie komitologii i popiera przyjęcie odnośnych instrumentów w dziedzinie usług finansowych; zaleca podobną modyfikację instrumentów pochodzących z okresu przed wprowadzeniem metody Lamfalussy’ego; domaga się prawa do posiadania obserwatorów w komitetach drugiego poziomu (L2); podkreśla potrzebę opracowywania międzyinstytucjonalnych metod pracy w większym stopniu opartych na praktyce aniżeli na pisemnych zasadach lub formalnych porozumieniach oraz że w tym sensie za użyteczny przykład może służyć opracowanie środków wykonawczych drugiego poziomu dla MiFID;

45.  popiera tam, gdzie to możliwe, szybkie procedury legislacyjne, jeżeli okazały się one przydatne w praktyce; ale ostrzega, że dążenie do porozumień w ramach pierwszego czytania nie powinno pogarszać jakości procesu decyzyjnego lub być ze szkodą dla procesu demokratycznego; proponuje ocenę tych procesów i opracowanie regulaminu gwarantującego wspólną odpowiedzialność, przejrzystość i demokratyczną kontrolę;

46.  uważa, że różnorodność wymogów w zakresie informacji i/lub obecne dublujące się przepisy powodują niepotrzebne koszty i nadmierne obciążenie administracyjne oraz mogą mieć negatywne konsekwencje dla pewności prawnej, a co za tym idzie – integralności rynku; podkreśla, że w tym przypadku można uzyskać dalsze korzyści poprzez usprawnienie, uproszczenie i – gdzie to konieczne – uchylenie dotychczasowych nieskutecznych przepisów;

47.  uważa, że FSAP przyczynił się do wypełnienia wielu luk prawnych w dziedzinie usług finansowych, jednak jest przekonany, że dalsza koordynacja z wdrażaniem zasad konkurencji mogłaby wywołać zwielokrotniony efekt na ogólne funkcjonowanie i skuteczność ram regulacyjnych; zauważa, że nowe ustawodawstwo zapewni sprawiedliwe i konkurencyjne otoczenie, zgodnie z polityką w dziedzinie konkurencji;

Ryzyko systemowe

48.  dostrzega szereg nowych tendencji rozwojowych, przedstawiających zarówno potencjalne zalety, jak i ewentualne wady, w tym innowacyjne techniki ograniczania ryzyka, znaczny wzrost rynków kredytowych instrumentów pochodnych, większe znaczenie systemowe dużych ogólnoeuropejskich grup finansowych oraz coraz ważniejszą rolę instytucji finansowych innych niż banki, takich jak fundusze zabezpieczające i niepubliczny rynek kapitałowy;

49.  zwraca uwagę, że te zmiany na rynku dotykają również charakteru, źródła i przenoszenia ryzyka systemowego, a wobec tego – również skuteczności istniejących narzędzi ograniczania ryzyka ex ante; wzywa zatem do popartej dowodami identyfikacji i oceny źródeł ryzyka systemowego i zależności leżących u podstaw kryzysów finansowych w tym kontekście;

50.  jest zaniepokojony faktem, że obecne krajowe i sektorowe ramy w zakresie nadzoru mogą potencjalnie nie nadążać za dynamiką rynku finansowego, i podkreśla, że muszą one dysponować wystarczającymi środkami i być koordynowane, tak aby odpowiednio i szybko reagować w przypadku poważnych kryzysów systemowych dotyczących więcej niż jednego państwa członkowskiego;

51.  docenia decyzję Rady ds. Gospodarczych i Finansowych w sprawie przeprowadzenia testu na wypadek sytuacji kryzysowej w celu sprawdzenia, czy organy nadzoru ostrożnościowego, ministrowie finansów i banki centralne reagują we właściwy sposób, oraz zachęca powołaną w tym celu wspólną grupę roboczą do wyciągnięcia odważnych wniosków, nawet gdyby miały one być drażliwe pod względem politycznym;

52.  przyjmuje z zadowoleniem niedawne sprawozdanie Komisji Europejskiej z oceny dotyczącej dyrektywy 2002/47/WE[15] w sprawie uzgodnień dotyczących zabezpieczeń finansowych (FCD); odnotowuje uwagi Komisji na temat znaczenia kompensowania sald na zamknięcie dla redukcji ryzyka kredytowego i zwiększenia wydajności rynków finansowych, a także dla wydajniejszego alokowania kapitału ustawowego, i zachęca Komisję do opracowania wniosku dotyczącego poprawy spójności acquis w odniesieniu do różnych instrumentów wspólnotowych, w tym dyrektywy FCD, zawierającej przepisy dotyczące kompensowania sald i kompensat, poprzez ewentualne opracowanie jednego instrumentu zawierającego szereg wspólnych podstawowych zasad dla poszczególnych krajowych systemów prawnych w zakresie kompensowania sald na zamknięcie;

Kształt systemu regulacji i nadzoru

53.  przyjmuje z zadowoleniem pracę wykonaną przez europejskie komitety regulujące (CESR, Komitet Europejskich Organów Nadzoru Bankowego (CEBS) oraz Komitet Europejskich Inspektorów ds. Ubezpieczeń i Emerytur Pracowniczych (CEIOPS)) w ramach konsultacji z rynkami, doradzania Radzie i komitetom drugiego poziomu Komisji (L2), a przede wszystkim w związku z postępami w zakresie zbliżenia praktyk regulacyjnych i nadzorczych, jednakże bez wykraczania poza ich kompetencje lub prób zastępowania prawodawców; jest przekonany, że wysiłek ten zasługuje na wsparcie, a komitety te powinny być wykorzystywane i wyposażone odpowiednio do zadań, których się podjęły;

54.  wzywa komitety trzeciego poziomu do poprawienia spójności pomiędzy poszczególnymi sektorami rynku w zakresie regulacji ostrożnościowej i przepisów nadzoru grupowego wobec dużych grup finansowych, które mają do czynienia z tymi samymi lub podobnymi produktami, oraz, po konsultacji z zainteresowanymi podmiotami i przeprowadzeniu należytej procedury, do zalecenia organom legislacyjnym obszarów, w jakich konieczna jest rewizja przepisów; wzywa je również do zagwarantowania, że wszystkie instytucje finansowe są nadzorowane w równym stopniu na podstawie funkcjonalnej we wszystkich państwach członkowskich;

55.  wzywa komitety drugiego i trzeciego poziomu do ograniczenia swobody poszczególnych państw i przypadków wprowadzania procedur, których dyrektywa automatycznie nie wymaga (gold-plating), zgodnie z podstawowym ustawodawstwem pierwszego poziomu, przy jednoczesnym uwzględnieniu specyfiki krajowej, a zwłaszcza cech strukturalnych poszczególnych rynków; w kontekście prac IIMG sugeruje zbadanie, czy byłoby użyteczne, aby komitety trzeciego poziomu mogły coraz częściej działać w oparciu o decyzje podejmowane pewną formą kwalifikowanej większości głosów, przy czym jej zasady należy jeszcze zdefiniować; sugeruje, aby Rada i Parlament Europejski udzieliły komitetom trzeciego poziomu rocznego mandatu w celu opracowania konkretnych planów współpracy i wdrażania uzgodnionych środków, ewentualnie w oparciu o środki budżetowe UE; zaleca, aby precyzyjniej określić odpowiednie uprawnienia i mandaty komitetów drugiego i trzeciego poziomu procedury Lamfalussy’ego, tak aby odzwierciedlić potrzebę postępu w kierunku większego zbliżenia ich praktyk i umożliwić im, w zakresie ich działalności, podejmowanie wiążących decyzji dotyczących ich członków, oraz aby małe i średnie przedsiębiorstwa oraz inwestorzy mieli większy wkład w proces konsultacji z sektorem;

56.  podkreśla znaczenie zintegrowanego europejskiego systemu współpracy krajowych i sektorowych organów nadzoru, będącego w stanie zagwarantować skuteczny nadzór zarówno nad dużymi uczestnikami rynku finansowego, jak i lokalnymi podmiotami, czerpiącymi siłę z tradycji narodowych; podkreśla, że wszystkie organy nadzoru muszą w należyty sposób uwzględniać te tradycje w sposobie sprawowania nadzoru nad lokalnymi przedsiębiorstwami; przyjmuje z zadowoleniem wzmożoną współpracę między komitetami trzeciego poziomu CEBS, CESR i CEIOPS oraz fakt, że obecnie publikują one wspólne roczne programy prac;

57.  zauważa, że – dla podjęcia skutecznego nadzoru ryzyka systemowego i ostrożnościowego największych graczy rynkowych – obecny system współpracy może wymagać wzmocnienia w oparciu o istniejący system współpracy organów nadzoru, i zachęca do większej koordynacji, zwłaszcza w odniesieniu do nadzoru ryzyka ostrożnościowego podmiotów podlegających wielu jurysdykcjom i podmiotów międzysektorowych oraz konglomeratów finansowych; wspiera porozumienia i kodeksy postępowania między państwami członkowskimi i bankami centralnymi dotyczące wsparcia finansowego takiego systemu nadzoru ostrożnościowego, przy poszanowaniu zobowiązań dotyczących dostarczania wsparcia finansowego w sytuacjach kryzysowych (bail-out) i pożyczek ostatniej szansy (lender-of-last-resort) w przypadkach, gdy zaangażowanych jest kilka państw członkowskich i większa liczba organów nadzoru; zauważa, że aby osądzić, czy obecny system przewiduje prawdziwy nadzór ryzyka systemowego i ostrożnościowego największych graczy rynkowych, należy dać czas na utrwalenie się stosunkowo nowych uzgodnień drugiego i trzeciego poziomu;

58.  rozumie przyczyny, dla których państwa członkowskie pragną dać sobie czas na wdrożenie i przetestowanie nowych uzgodnień przed rozważeniem dalszych ruchów w kierunku zbliżenia; zaznacza, że jeżeli nie zostaną uczynione postępy w tym kierunku, nacisk na rozważenie scentralizowanego systemu nadzoru może się zwiększyć; w tych okolicznościach stoi na stanowisku, że większe zbliżenie w zakresie nadzoru i współpraca pomiędzy organami nadzoru w państwie macierzystym i przyjmującym w ramach istniejących struktur zyskują szczególne znaczenie;

59.  przyjmuje z zadowoleniem współpracę krajowych organów nadzoru mającą na celu lepsze wykorzystanie zasobów w tej dziedzinie, rozwój praktyki w zakresie nadzoru i zmniejszenie obciążenia rynku, wynikającego z nadzoru; popiera ustanowienie kolegiów organów nadzoru zajmujących się konglomeratami finansowymi podlegającymi wielu jurysdykcjom, a także projekt sieci operacyjnej zainicjowany niedawno przez CEBS; wzywa kolegia organów nadzoru do wspierania wspólnej europejskiej kultury nadzoru i dokładnego określenia granic tej dobrowolnej współpracy wraz z pojawieniem się prawdziwych sytuacji kryzysowych; zauważa jednak, że kolegiom tym brakuje krajowych mandatów w zakresie przeniesienia kompetencji, akceptacji decyzji większości lub po prostu udostępnienia wystarczających środków i wiedzy fachowej dla funkcjonowania kolegiów; wskazuje zatem na konieczność określenia ram i krajowych mandatów współpracy oraz oczekuje, że kolegia organów nadzoru i projekt sieci operacyjnej dostarczą niezbędne rozwiązania praktyczne (protokoły ustaleń) w zakresie nadzoru grup transgranicznych w krótkiej perspektywie;

60.  podkreśla, że współpraca organów nadzoru kraju pochodzenia i kraju przyjmującego stanowi najważniejszy element struktury jednolitego rynku finansowego; w szczególności wiele pozostaje do zrobienia w odniesieniu do procesu zatwierdzania fuzji i przejęć przez organy nadzoru, co ma ułatwić tworzenie skutecznie funkcjonujących konglomeratów finansowych o większej ekonomii skali; podkreśla, że trzeba należycie uwzględnić krajobraz rynku bankowego kraju, w którym ma siedzibę nabywany podmiot finansowy;

61.  uważa, że pożądany jest bardziej precyzyjny podział ról między Radą, Komisją i komitetami trzeciego poziomu; uważa również, że silny nadzór (zwłaszcza tam, gdzie istnieje jasne powiązanie z kwestiami konkurencji) wymaga wysokiego stopnia niezależności i neutralności, co nie może współgrać z nadmiernie politycznym profilem; podkreśla, że należy zachęcać państwa członkowskie do zbliżania uprawnień krajowych organów nadzoru, zwłaszcza w odniesieniu do kar; uważa, że większe zbliżenie organów nadzoru powinno ułatwić prowadzenie działalności spółkom, które obecnie podlegają więcej niż jednemu organowi nadzoru; podkreśla, że największe wyzwanie w zakresie praktycznej współpracy występuje po stronie komitetów trzeciego poziomu; sugeruje w tym celu stworzenie programów szkoleniowych z myślą o organach nadzoru rynku finansowego i wzywa Komisję do rozważenia, w jakim zakresie można określić ogólnounijne normy szkolenia krajowych organów nadzoru, odpowiadające wspólnej europejskiej kulturze nadzoru i promujące ją;

62.  przyjmuje z zadowoleniem decyzję Rady ds. Gospodarczych i Finansowych dotyczącą ustanowienia podgrupy Komitetu ds. Usług Finansowych do długoterminowych spraw nadzoru, która przedstawi sprawozdanie w październiku 2007 r.; oczekuje, że grupa dokona sprawiedliwej oceny aktualnej sytuacji; wraz ze spodziewanym jesienią 2007 r. sprawozdaniem końcowym IIMG, sprawozdaniem Parlamentu Europejskiego i spodziewanym sprawozdaniem Komisji z dalszych działań może to stanowić bodziec do oceny pozostałych wyzwań w zakresie integracji i skuteczności struktury regulacji finansowej i nadzoru finansowego oraz przełożyć się na zobowiązanie do sformułowania ewentualnych zaleceń co do dalszych kroków;

63.  jest przekonany, że zbliżenie praktyk organów nadzoru może przyczynić się do powstania europejskiego detalicznego rynku finansowego;

64.  zwraca się do IIMG, aby przyjęła szerokie spojrzenie na wyzwania i możliwości stojące przed europejskim systemem nadzoru oraz, poprzez swoje ostateczne konkluzje, wniosła wkład w dalszą perspektywiczną debatę;

Wpływ w skali światowej

65.  uważa, że większe zrównoważenie wiodącej pozycji Stanów Zjednoczonych przez Unię Europejską mogłoby wzmocnić globalny wpływ Unii Europejskiej i państw członkowskich, jeżeli chodzi o władzę amerykańskiej Komisji Papierów Wartościowych i Giełd; jest przekonany, że należy doprecyzować model finansowania i ramy odpowiedzialności organów samoregulacji, takich jak Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości; ma nadzieję, że możliwe będzie również przywrócenie Międzynarodowemu Funduszowi Walutowemu rangi faktycznego organu i podmiotu monetarnego w skali globalnej, zdolnego zapobiegać kryzysom, gwarantować stabilność finansową i przeciwdziałać nierównowadze na świecie;

66.  uważa, że partnerstwo transatlantyckie winno ulec zacieśnieniu i wzmocnieniu poprzez poprawę koordynacji regulacyjnej; podkreśla znaczenie wdrożenia przez władze Stanów Zjednoczonych umowy bazylejskiej II oraz wzajemnego uznawania standardów rachunkowości UE i USA i wzywa do większej kontroli demokratycznej nad współpracą Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych w monitorowaniu sektorowych prac organów nadzoru w zakresie alternatywnych nośników inwestycji, takich jak fundusze zabezpieczające, w tym we współpracy z Międzynarodową Organizacją Komisji Papierów Wartościowych i właściwymi organami na rynkach, gdzie takie fundusze są powszechne, oraz w ramach dialogu UE-USA; popiera inicjatywę niemieckiej prezydencji Rady dotyczącą Transatlantyckiego Partnerstwa Gospodarczego i mającą na celu wzmocnienie transatlantyckiej koordynacji regulacyjnej, tak aby zapobiec niepotrzebnemu nakładaniu się lub nawet sprzeczności przepisów mających zastosowanie do uczestników rynku finansowego;

67.  uważa, że w obliczu pewnych nowych globalnych wyzwań i zagrożeń właściwe są porównywalne reakcje regulacyjne dotyczące głównych rynków finansowych; jest świadomy, że uregulowania wspólnotowe oddziałują na stosunki z krajami trzecimi; wzywa Komisję do utrzymywania intensywnego dialogu i współpracy technicznej między Unią Europejską a krajami rozwijającymi się w celu zapewnienia skuteczności i jakości globalnych ram prawnych i regulacyjnych dotyczących usług finansowych;

68.  wskazuje na wiodącą rolę Unii Europejskiej w aktualnych pracach w ramach projektu Solvency II i oczekuje, że rola ta wpłynie na światową strukturę regulacyjną oraz działania normalizacyjne Międzynarodowego Stowarzyszenia Nadzorów Ubezpieczeniowych (IAIS);

69.  uważa, że Unia Europejska powinna przyjąć konstruktywną i otwartą postawę wobec kwestii ożywienia gospodarczego w Azji Południowo-Wschodniej, w szczególności w Indiach, Chinach i Korei Południowej, oraz że powinna zaniechać ewentualnych środków protekcjonistycznych na szczeblu wspólnotowym i krajowym; popiera inicjatywy na rzecz utworzenia wspólnych ogólnoświatowych standardów usług finansowych, takich jak np. coroczne obrady okrągłego stołu Unii Europejskiej i Chin na temat usług finansowych i ich uregulowań;

o o

o

70. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Bankowi Centralnemu, Komitetowi Europejskich Organów Nadzoru Papierów Wartościowych, Komitetowi Europejskich Organów Nadzoru Bankowego oraz Komitetowi Europejskich Inspektorów ds. Ubezpieczeń i Emerytur Pracowniczych.

  • [1]  Dz.U. L 96 z 12.4.2003 r., str. 16.
  • [2]  Dz.U. L 145 z 30.4.2004 r., str. 1.
  • [3]  Dz.U. L 390 z 31.12.2004 r., str. 38.
  • [4]  Dz.U. L 177 z 30.6.2006 r., str. 1.
  • [5]  Dz.U. L 177 z 30.6.2006 r., str. 201.
  • [6]  Dz.U. C 92 E z 16.4.2004, str. 204.
  • [7]  Dz.U. C 45 E z 23.2.2006, str. 140.
  • [8]  Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0294.
  • [9]  COD 2006/0166.
  • [10]  Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0294.
  • [11]  Dz.U. L 145 z 30.4.2004, str. 1.
  • [12]  Dz.U L 162 z 30.4.2004, str. 70.
  • [13]  Dz.U. C 297 E z 7.12.2006, str. 140.
  • [14]  Dz.U. L 235 z 23.9.2003, str. 10.
  • [15]  Dz.U. L 168 z 27.6.2002, str. 43.

UZASADNIENIE

Plan działań w zakresie usług finansowych przyczynił się do osiągnięcia zintegrowanego i dobrze funkcjonującego europejskiego rynku kapitałowego, który przejmuje wiodącą pozycję na świecie zwłaszcza dzięki jakości i solidności dotyczących go uregulowań. Pojawia się pytanie: kto korzysta z tego sukcesu? Czy użytkownicy końcowi korzystają w tym samym stopniu co wielkie podmioty wielonarodowe, które wzmocniły swą międzynarodową pozycję w wyniku konsolidacji, czego skutkiem są dominujące pozycje na szczytach rynków finansowych?

Konsolidacja w górnym segmencie rynku jest silna, na co wskazuje obecność 30-40 transgranicznych podmiotów finansowych i wysoka koncentracja w szeregu państw członkowskich. Obserwuje się wzmożoną aktywność w obszarze fuzji i przejęć przedsiębiorstw, zaś rynki krajowe w nowych państwach członkowskich są zdominowane przez podmioty zagraniczne. Granice między sektorami ulegają coraz większemu zatarciu, do czego przyczyniają się takie dyrektywy, jak dyrektywa w sprawie rynków instrumentów finansowych (MiFID), która doprowadziła do takich inicjatyw, jak projekt Turquoise w obszarze alternatywnych platform handlowych, a także dyrektywa w sprawie wymogów kapitałowych (CRD) i Solvency II, które oferują możliwość konwergencji działalności bankowej i ubezpieczeniowej poprzez zaawansowane systemy zarządzania ryzykiem.

Wysoki stopień konsolidacji może rodzić kwestie związane z prawem konkurencji i nieprawidłowościami na rynku. Czy duża spółka notowana na giełdzie (konkretnie na jednej z większych giełd, w pełni zaangażowanej w ten proces konsolidacji) może przetrwać bez ocen co najmniej jednej z trzech głównych agencji oceny zdolności kredytowej, bez usług wiodących banków inwestycyjnych towarzyszących większemu przejęciu lub połączeniu czy też bez wsparcia jednej z czterech dużych firm audytorskich w zakresie sprawozdań finansowych?

Co dzieje się za i pomiędzy tzw. „chińskimi murami” City of London i innych ośrodków finansowych? Czy w górnym segmencie rynku istnieje wystarczająca konkurencja? Jest to pierwsze pytanie, jakie stawia niniejsze sprawozdanie, prowadząc do sugestii dotyczących pogłębionych badań wpływu na gospodarkę i analiz sektorowych DG ds. Konkurencji, prowadzonych w miarę możliwości we współpracy z organami w Stanach Zjednoczonych i w innych miejscach na świecie.

Aktualnie innym ważnym zjawiskiem jest szybki rozwój rynków alternatywnych inwestycji, często w oparciu o egzotyczne miejsca poza UE. Czy przedsiębiorstwa niepublicznego rynku kapitałowego i fundusze zabezpieczające przynoszą realnej gospodarce pożądane inwestycje w innowacje, trwały wzrost, wyższą jakość miejsc pracy i spójność społeczną? Czy też spowodowały one zwiększony efekt dźwigni na ciężar zadłużenia przedsiębiorstw, zmniejszając status ich obligacji, a także większą komplikację i współzależność zagrożeń związanych ze złożonymi produktami finansowymi, np. instrumentami pochodnymi ryzyka kredytowego? Czy techniki hedgingowe, które zmniejszają ryzyko indywidualnych inwestorów, mogą także rozłożyć i zmniejszyć ryzyko na poziomie makro, czy też prowadzą jedynie do „zachowań stadnych”?

Jak dotąd wydaje się, że komisarz McCreevy promuje wyłącznie tych inwestorów alternatywnych jako dostarczycieli płynności i aktywnych akcjonariuszy. Głównym przedmiotem jego troski jest zniesienie barier dla emisji prywatnych; odpiera on wszelką dyskusję nad dalszymi uregulowaniami. Organy nadzoru ostrożnościowego, banki centralne i EBC, podobnie jak ich odpowiedniki amerykańskie, są w coraz większym stopniu wyczulone na stabilność finansową i związane z tym ryzyko systemowe. Rozpoczęto pewne analizy dotyczące manipulacji rynkiem i wykorzystywania poufnych informacji. Narzucone przedsiębiorstwom rosnące wskaźniki dźwigni i długu, zwiększające się ryzyko dla gwarantów emisji oraz coraz bardziej złożona struktura technik finansowych mających zróżnicować i rozłożyć ryzyko (jak instrumenty pochodne ryzyka kredytowego) poskutkowały ostrzeżeniami i dochodzeniami. Przeciwieństwem większej dywersyfikacji i płynności jest większa współzależność między inwestycjami a ryzykiem, co w przypadku poważniejszych nieprawidłowości może wywołać nieprzewidywalny efekt domina na całym światowym rynku finansowym. Oprócz indywidualnych analiz i monitorowania regulowanych części systemu oraz lepszej rejestracji i monitorowania części nieregulowanych potrzebna jest ogólna ocena makroostrożnościowa ryzyka systemowego i operacyjnego, we współpracy ze wszystkimi organami nadzoru i podmiotami politycznymi.

Trzecim tematem poruszonym w sprawozdaniu jest znacznie niższy poziom integracji detalicznych rynków finansowych. Odpowiedzią na utrzymującą się przewagę tradycyjnych krajowych struktur finansowania detalicznego nie jest zwykłe otwarcie rynków krajowych poprzez wymuszanie akceptacji dla zagranicznych produktów i metod sprzedaży opartych na systemach nadzoru i ochrony konsumentów z kraju pochodzenia. Tradycje ochrony konsumentów i nadzór nad prowadzeniem działalności gospodarczej są głęboko zakorzenione w kontekście różnych systemów prawnych i społeczno-gospodarczych i nie należy ich po prostu reformować w ramach uniwersalnej harmonizacji. Należy położyć większy nacisk na konkretne transgraniczne wymagania mobilnych użytkowników, aniżeli na ambicje promowania zakupów transgranicznych wśród użytkowników krajowych w celu zwiększenia konkurencji i wyboru. Sprawozdawczyni wolałaby, aby sektor finansowy opracowywał pilotażowe projekty ogólnoeuropejskich produktów finansowych, takich jak emerytury, kredyty hipoteczne lub konkretne produkty ubezpieczeniowe. Należy stworzyć stosowne ramy nadzoru, prawo umowne i ochronę konsumentów, tak aby produkty te miały charakter przenośny w ramach UE i były wzajemnie uznawane przez wszystkie zainteresowane organy regulacyjne.

Dopiero ostatnio tradycyjni kredytodawcy zauważyli i zaczęli – acz niechętnie – odpowiadać na zapotrzebowanie na mikrokredyty wśród osób samozatrudnionych i należących poprzednio do szarej strefy, a próbujących rozpocząć własną działalność gospodarczą. Sprawozdawczyni sugeruje, aby w oparciu o najlepsze praktyki w zakresie otoczenia prawnego i regulacyjnego w Europie i poza nią Komisja przedstawiła plan działań na rzecz mikrofinansowania.

W niniejszej części wspomina się także o trwałym finansowaniu w związku z rosnącą nierównowagą demograficzną poprzez kapitałowe fundusze emerytalne. Obok świadczeń emerytalnych w ramach systemu repartycyjnego w pierwszym filarze, rolę do odegrania mają emerytury pracownicze w drugim filarze. Wielkim wyzwaniem jest sprawienie, by były one dostępne nie tylko dla garstki wybranych. W szczególności należy rozwijać oparte o zasadę solidarności systemy o określonym poziomie świadczeń w drugim filarze, nie ograniczając ich ani nie narażając na regulacje lub przepisy, których skutkiem mogą być gorsze jakościowo systemy o określonym poziomie składek, w których całe ryzyko inwestycyjne obciąża indywidualnego uczestnika. W związku z nadzorem ostrożnościowym należy poczynić rozróżnienie między szczegółową dyrektywą w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych (IORP) i ogólnym podejściem Solvency II.

Inną ważną kwestią jest dostęp do podstawowych usług. Konto bankowe, dostęp do bankomatów, kart i innych systemów bezpiecznej płatności, możliwość dokonania tanich przelewów oraz oszczędzania lub zaciągnięcia pożyczki – oto podstawowe potrzeby, które winny być dostępne dla każdego obywatela. Jednak nie wszędzie jest to oczywiste. Niski dochód, uprzednia rejestracja zadłużenia, zamieszkiwanie w złej dzielnicy lub nawet niewłaściwe nazwisko to powody, dla których znaczna liczba europejskich obywateli nie jest akceptowana jako klienci banków lub zostaje wykluczona z dostępu do podstawowych usług bankowych. Komisja jest proszona o zainicjowanie europejskiego badania w celu oceny dostępności podstawowych usług finansowych oraz oszacowania, czy i w jakim stopniu pożądane i wykonalne jest nałożenie na instytucje finansowe obowiązku świadczenia usług powszechnych w celu dostarczania przez nie tychże podstawowych usług.

Czwarty zbiór zaleceń jest poświęcony wzmocnieniu edukacji finansowej i wkładu użytkowników w proces kształtowania polityki. W otoczeniu finansowym, które cechuje się mnogością nowych i złożonych produktów oraz przemyślnych technik sprzedaży i marketingu, nie wystarczy po prostu stwierdzić, że konsumentom jest lepiej, ponieważ mają większy wybór. Oprócz wymogów przejrzystości i ram ochrony, odpowiedzialnością publiczną jest także promowanie wiedzy finansowej i edukacja konsumentów. W 2005 r. OECD zaleciła zwiększenie wysiłków w zakresie edukacji i wiedzy o finansach. Ostatnie badania ukazują niekorzystny obraz, według którego uderzający jest m.in. fakt, że młodsze pokolenia radzą sobie nawet gorzej niż ich rodzice. Jest rzeczą oczywistą, że zwiększenie wiedzy o finansach i poprawa edukacji finansowej dzięki specjalnym programom i stronom internetowym, ale także jako element podstawowej edukacji szkolnej, jest nieodzowne, chociaż nie należy upatrywać w nim zastępstwa dla ostrożnej ochrony i nadzoru.

W porównaniu z ogromnym wkładem dostawców usług finansowych w przygotowywanie ustawodawstwa i opracowywanie polityk na szczeblu europejskim głos konsumentów i takich użytkowników, jak MŚP, jest praktycznie nieobecny. W 2004 r. Komisja powołała forum FIN-USE, w ramach którego 14 niezależnych ekspertów angażuje się indywidualnie w wiele spraw dotyczących rynków finansowych, a będących przedmiotem prac DG ds. Rynku Wewnętrznego i Usług. Jego znaczenie i skuteczność zostaną ocenione na wiosnę. Obok tego akademickiego forum latem 2006 r. ustanowiono grupę konsumentów usług finansowych, której zamiarem – jako podgrupy dialogu DG SANCO z konsumentami – jest wzmocnienie relacji z organizacjami konsumenckimi. Nasze własne doświadczenie w Parlamencie Europejskim pokazuje, że w różnych sprawach dotyczących FSAP wkład konsumentów i użytkowników końcowych na poziomie grup nacisku jest niezmiernie słaby. Sprawozdawczyni zaleca Komisji, aby rozważyła ułatwienie i finansowanie angażowania ekspertów jasno powiązanych z europejskimi organizacjami konsumenckimi i użytkownikami produktów rynku finansowego – lub nawet przez nich wskazanych, którzy będą w stanie na bieżąco śledzić wszystkie działania konsultacyjne i regulacyjne w obszarze FSAP.

W odniesieniu do sfery instytucjonalnej sprawozdawczyni przypomina o linii Komisji Gospodarczej i Monetarnej Parlamentu Europejskiego, skoncentrowanej na lepszym stanowieniu prawa poprzez m.in. szczegółowe oceny wpływu oraz konsekwentne wdrażanie i egzekwowanie. Popiera ona porozumienie w sprawie komitologii i ponawia wniosek dotyczący obserwatorów Parlamentu Europejskiego w komitetach drugiego poziomu.

Wiele uwagi poświęca się strukturze regulacji i nadzoru. Sprawozdawczyni ostrzega, że obecne niepełne ramy w zakresie nadzoru mogą nie być w stanie nadążyć za rozwojem rynków finansowych, zwłaszcza w zakresie nadzoru nad nowymi, złożonymi produktami i ich interakcjami, a także skutkami na poziomie makro. O ile można uznać, że obecny system jest w stanie zagwarantować skuteczny nadzór nad prowadzeniem działalności gospodarczej w kontekście krajowych tradycji i lokalnych praktyk w zakresie nadzoru, sprawozdawczyni opowiada się za systemem nadzoru opartym na istniejących krajowych strukturach i tradycjach nadzoru i egzekwowania prawa, obejmującym także dobrze wyposażony organ wykonawczy na szczeblu europejskim, posiadający mandat do nadzoru ryzyka ostrożnościowego i systemowego dużych transgranicznych i międzysektorowych konglomeratów finansowych.

Sprawozdawczyni przyjmuje z zadowoleniem działania wspólnej grupy roboczej Rady i EBC, która wyciąga wnioski z testu na wypadek sytuacji kryzysowej przeprowadzonego w kwietniu 2006 r., oraz utworzenie podgrupy Komitetu ds. Usług Finansowych (FSC), która będzie się zajmować problemami w strukturze nadzoru w dłuższej perspektywie. Ponawia się propozycję Parlamentu Europejskiego dotyczącą ustanowienia nowej grupy doradczej wysokiego szczebla, złożonej z ekspertów, i zachęca się międzyinstytucjonalną grupę monitorującą, aby zastanowiła się nad przyszłością procedury Lamfalussy’ego. Jesienią zostanie przedstawiony szereg sprawozdań mających na celu ocenę stanu rzeczy i stworzenie podstawy do podjęcia dalszych kroków w zakresie struktury regulacyjnej i nadzoru. Dalsze postępy i powodzenie FSAP wymaga wiarygodnej, profesjonalnej i dobrze wyposażonej europejskiej struktury nadzoru na miarę trzydziestu – lub mniej, w razie dalszej konsolidacji – dużych podmiotów na szczeblu europejskim, która mogłaby wzmocnić wpływ Europy na globalne zasady i ich egzekwowanie od podmiotów działających na rynkach europejskich, lecz mających siedzibę poza UE.

OPINIA Komisji Prawnej (11.4.2007)

dla Komisji Gospodarczej i Monetarnej

w sprawie Białej księgi na temat polityki w dziedzinie usług finansowych na lata 2005-2010
(2006/2270(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Jean-Paul Gauzès

WSKAZÓWKI

Komisja Prawna zwraca się do Komisji Gospodarczej i Monetarnej, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  przyjmuje z zadowoleniem priorytety natury ekonomicznej zawarte w Białej księdze Komisji, a mianowicie: konsolidację europejskiego rynku finansowego, usunięcie barier w swobodnym przepływie kapitału, poprawę nadzoru nad usługami finansowymi;

2.  stwierdza, że jeden z priorytetów dotyczy aspektu prawnego, a mianowicie „wdrożenie, egzekwowanie i systematyczne poddawanie ocenie istniejącego prawodawstwa oraz rygorystyczne stosowanie zasad lepszego stanowienia prawa do inicjatyw w przyszłości”;

3.  uważa, że konsultacje z zainteresowanymi stronami – a zwłaszcza, jeżeli chodzi o usługi finansowe, z Międzyinstytucjonalną grupą monitorującą – powinny nadal odgrywać podstawową rolę, oraz podkreśla, że powinny być one zorganizowane z wystarczającym wyprzedzeniem w stosunku do procesu podejmowania decyzji, tak aby opinie zainteresowanych stron mogły zostać rzeczywiście uwzględnione; zwraca się do Komisji o stałe publikowanie rezultatów wspomnianych konsultacji w celu zapewnienia przejrzystości tego procesu;

4.  zauważa, że zgodnie z porozumieniem w sprawie lepszego stanowienia prawa, każdemu nowemu wnioskowi Komisji powinna towarzyszyć ocena wpływu na istotne kwestie; wyraża ubolewanie nad faktem, że zobowiązanie to dotychczas nie zostało dostatecznie wypełnione, oraz podkreśla, że ocena wpływu nie może równocześnie doprowadzić do sparaliżowania działań legislacyjnych; potwierdza zaangażowanie Parlamentu na rzecz lepszego stanowienia prawa oraz przeprowadzania oceny wpływu przy dokonywaniu istotnych zmian we wnioskach legislacyjnych;

5.  przypomina, że wybór odpowiedniego rodzaju instrumentu prawnego, a mianowicie dyrektywy lub rozporządzenia, ma swoje znaczenie; wzywa do otwarcia debaty w oparciu o prace Międzyinstytucjonalnej grupy monitorującej;

6.  z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Komisji na rzecz spójnej interpretacji terminologii we wszystkich państwach członkowskich; nalega, by przy opracowywaniu projektów nowych aktów prawnych Komisja czuwała nad zgodnością z istniejącą terminologią zarówno na szczeblu europejskim, jak i światowym;

7.  wyraża zaniepokojenie wciąż niskim poziomem transpozycji prawodawstwa wspólnotowego w państwach członkowskich w wyznaczonym terminie oraz wzywa do zacieśnienia współpracy pomiędzy kontrolerami państw członkowskich;

8.  uważa, że w przypadkach, gdy ocena ex-post wykazuje, że niektóre akty nie dały pozytywnych rezultatów, powinny one zostać zmienione bądź uchylone w ramach procedury legislacyjnej.

PROCEDURA

Tytuł

Biała księga na temat polityki w dziedzinie usług finansowych na lata 2005-2010

Numer procedury

2006/2270(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa

ECON

Komisja wyznaczona do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

JURI

29.11.2006

Ściślejsza współpraca - Data ogłoszenia na posiedzeniu

 

Sprawozdawca komisji opiniodawczej
  Data powołania

Jean-Paul Gauzès

24.10.2006

Sprawozdawca(y) zastąpiony/zastąpieni

 

Rozpatrzenie w komisji

29.1.2007

11.4.2007

 

 

 

Data zatwierdzenia wskazówek

11.4.2007

Wynik głosowania końcowego

za:

przeciw:

wstrzymujących się:

17

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Marek Aleksander Czarnecki, Bert Doorn, Cristian Dumitrescu, Monica Frassoni, Giuseppe Gargani, Klaus-Heiner Lehne, Hans-Peter Mayer, Hartmut Nassauer, Aloyzas Sakalas, Francesco Enrico Speroni, Gary Titley, Jaroslav Zvěřina, Tadeusz Zwiefka

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Sharon Bowles, Jean-Paul Gauzès, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Jacques Toubon

Zastępcy (art. 178 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

 

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)

 

PROCEDURA

Tytuł

Biała księga na temat polityki w dziedzinie usług finansowych na lata 2005-2010

Numer procedury

2006/2270(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa
  Data ogłoszenia wydania zgody na posiedzeniu

ECON
29.11.2006

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

JURI
29.11.2006

 

 

 

 

Opinia niewydana
  Data wydania decyzji

 

 

 

 

 

Ściślejsza współpraca
  Data ogłoszenia na posiedzeniu

 

 

 

 

 

Sprawozdawca(y)
  Data powołania

Ieke van den Burg
13.12.2005

 

Poprzedni sprawozdawca(y)

 

 

Rozpatrzenie w komisji

30.1.2007

27.3.2007

8.5.2007

 

 

Data przyjęcia

18.6.2007

Wynik głosowania końcowego

za:

przeciw:

wstrzymujących się:

31

2

4

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Mariela Velichkova Baeva, Pervenche Berès, Sharon Bowles, Ieke van den Burg, David Casa, Jan Christian Ehler, José Manuel García-Margallo y Marfil, Jean-Paul Gauzès, Gunnar Hökmark, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Sophia in 't Veld, Othmar Karas, Piia-Noora Kauppi, Wolf Klinz, Christoph Konrad, Kurt Joachim Lauk, Andrea Losco, Astrid Lulling, Cristobal Montoro Romero, Joseph Muscat, Lapo Pistelli, Joop Post, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Heide Rühle, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Margarita Starkevičiūtė, Ivo Strejček, Sahra Wagenknecht

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Katerina Batzeli, Werner Langen, Vladimír Maňka, Donato Tommaso Veraldi, Kristian Vigenin

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Wolfgang Bulfon

Data złożenia

27.6.2007

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)

 
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności