SPRAWOZDANIE w sprawie rocznego przeglądu sytuacji w strefie euro 2007

28.6.2007 - (2007/2143(INI))

Komisja Gospodarcza i Monetarna
Sprawozdawca: Dariusz Rosati

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie rocznego przeglądu sytuacji w strefie euro 2007

(2007/2143(INI))

Parlament Europejski,

– uwzględniając komunikat Komisji w sprawie rocznego sprawozdania w sprawie strefy euro na rok 2007 (COM(2007)0231),

– uwzględniając wiosenną prognozę gospodarczą Komisji z dnia 7 maja 2007 r.,

– uwzględniając własną rezolucję z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie finansów publicznych w krajach UGW w roku 2006[1],

– uwzględniając własną rezolucję z dnia 15 lutego 2007 r. w sprawie sytuacji gospodarki europejskiej: sprawozdanie przygotowawcze na temat ogólnych wytycznych dla polityki gospodarczej na rok 2007[2],

– uwzględniając własną rezolucję z dnia 15 lutego 2007 r. w sprawie makroekonomicznych skutków wzrostu cen energii[3],

– uwzględniając własną rezolucję z dnia 1 czerwca 2006 r. w sprawie rozszerzenia strefy euro[4],

– uwzględniając własną rezolucję z dnia 14 marca 2006 r. w sprawie przeglądu strategicznego Międzynarodowego Funduszu Walutowego[5],

– uwzględniając sprawozdanie roczne Europejskiego Banku Centralnego (EBC) za rok 2006,

– uwzględniając sprawozdanie EBC w sprawie integracji finansowej w Europie z marca 2007 r.,

– uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–       uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A6‑0264/2007),

A.  mając na uwadze, że w 2006 r. PKB strefy euro wzrósł o 2,7%, w porównaniu z 1,4%
w roku 2005, co stanowi najlepszy wynik od 2000 r., a stopa inflacji wyniosła 2,2%, pozostając na niezmiennym od 2005 r. poziomie,

B.  mając na uwadze spadek deficytu fiskalnego w 2006 r. do 1,6% PKB, w porównaniu
z 2,5% PKB w 2005 r.,

C.  mając na uwadze spadek stopy bezrobocia liczonej do końca 2006 r. do 7,6%, czyli
do najniższego poziomu od 15 lat,

D.  mając na uwadze, że przynależność do strefy euro zwiększa stopień wzajemnych powiązań gospodarczych między państwami członkowskimi oraz wymaga ściślejszej koordynacji polityki gospodarczej w celu przezwyciężenia słabości strukturalnych, sprostania przyszłym wyzwaniom i włączenia strefy euro do coraz bardziej zglobalizowanej gospodarki,

E.  mając na uwadze, że strefa euro stanowi kluczowy warunek stabilności światowej gospodarki,

Trendy makroekonomiczne

1.  z zadowoleniem przyjmuje korzystne dla gospodarki trendy, jakimi są osiągnięte w 2006 r. wzrost gospodarczy i zwiększenie zatrudnienia, które doprowadziły do utworzenia 2 mln nowych miejsc pracy i zmniejszenia deficytów fiskalnych; podkreśla, że wysoki poziom bezrobocia i niski udział w rynkach pracy nie pozwalają Europie na prawidłową reakcję na obecne i przyszłe wyzwania stawiane przez światową gospodarkę;

2.  zauważa, że poprawa ta po części wynika z przeprowadzonych zmian strukturalnych
i z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż wydajność pracy wzrasta w szybszym tempie; uważa jednak, że jest zbyt wcześnie, aby zdecydowanie potwierdzić, czy poprawa ta ma charakter bardziej cykliczny, czy też strukturalny i wzywa do formułowania ostrożnych opinii na ten temat;

3.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że członkowie strefy euro podjęli skoordynowane działania na rzecz dokonania korekty nadmiernych deficytów budżetowych zgodnie ze zreformowanym paktem na rzecz stabilności i wzrostu; podkreśla fakt, że zdaniem Komisji w strefie euro postrzeganej jako całość wzrosła jakość dostosowania przy mniejszym uzależnieniu od jednorazowych środków i obniżce wydatków publicznych; w szczególności podkreśla, że połączenie działań zmierzających do konsolidacji, zwłaszcza w krajach o nadmiernym deficycie, oraz lepszy rozwój gospodarczy doprowadziły do obniżki deficytu budżetowego w strefie euro z poziomu 2,5 % PKB w 2005 r. do poziomu 1,6 % PKB w 2006 r.;

4.  podkreśla, że zdrowa polityka fiskalna jest warunkiem koniecznym do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju i tworzenia nowych miejsc pracy, ponieważ niskie deficyty budżetowe i niski dług państwowy sprzyjają przewidywaniom niskiej i stabilnej inflacji oraz pomagają w utrzymaniu niskich stóp procentowych; ostrzega przed powtórzeniem błędów w polityce gospodarczej z lat 1999-2001; wzywa zatem do wykorzystania obecnego orzeźwienia na dwa sposoby, aby doprowadzić: do likwidacji deficytów i do gromadzenia nadwyżek w celu obniżenia poziomu zadłużenia oraz do poprawy jakości finansów publicznych poprzez większe inwestowanie w edukację, kształcenie zawodowe, infrastrukturę oraz badania i innowacyjność, co pomogłoby sprostać wyzwaniu, jakie stanowi starzejące się społeczeństwo; w związku z powyższym z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie przez Eurogrupę w dniu 20 kwietnia 2007 r. kierunków polityki fiskalnej w państwach członkowskich strefy euro, przypominając zobowiązanie do aktywnej konsolidacji finansów publicznych w okresach dobrej koniunktury oraz do wykorzystywania niespodziewanych dodatkowych dochodów na cele redukcji deficytu i zadłużenia;

5.  podkreśla ryzyko, jakie stanowi procykliczna polityka niektórych państw członkowskich; odnotowuje wysiłki zmierzające do konsolidacji fiskalnej, widoczne w strefie euro postrzeganej jako całość; nalega jednak, aby realizacja celu śródokresowego zawarta w Pakcie na rzecz stabilności i rozwoju nakładała na państwa członkowskie obowiązek odkładania nadwyżek w okresach dobrej koniunktury; uważa, że działania na rzecz konsolidacji należy nasilić w obliczu m.in. przyszłych wyzwań demograficznych; zauważa, że zreformowany Pakt na rzecz stabilności i rozwoju wyraźnie stawia wymóg konsolidacji cyklu gospodarczego; podkreśla, iż proceduralne i wyrażone liczbowo zasady polityki fiskalnej oraz niezależne instytucje nadzoru fiskalnego mają na celu wspieranie procesu konsolidacji fiskalnej i unikanie prowadzenia polityki procyklicznej;

6.  odnotowuje decyzję EBC z 2006 r. o dalszym podwyższeniu stóp procentowych; zauważa, że chociaż inflacja pozostała pod kontrolą mimo gwałtownego wzrostu cen energii, tempo wzrostu agregatu pieniężnego M3, w sposób nieprzerwany od roku 2001, znacznie przewyższało wartość referencyjną, wynoszącą 4,5%, nie przyspieszając równocześnie zjawiska inflacji; wzywa EBC do pełniejszego wyjaśnienia, skąd pochodzi ta rozbieżność oraz czy jest ona przejawem wzrastającej podaży pieniądza, która może w przyszłości napędzać inflację, czy też wynikiem działania innych czynników, takich jak pogłębianie się rynków finansowych, innowacje finansowe i coraz bardziej międzynarodowa rola euro;

7.  zauważa postępujące przyspieszenie wzrostu cen dóbr, w szczególności na rynku nieruchomości, co może być naturalnym objawem zdrowia gospodarki, lecz podnosi prawdopodobieństwo gwałtownych zmian dostosowawczych; uważa, że to postępujące przyspieszenie wzrostu cen dóbr umacnia potrzebę ostrożnej polityki fiskalnej w państwach członkowskich, w których te trendy mają miejsce oraz wprowadzenia polityki strukturalnej na rzecz zapobiegania takim wahaniom równowagi, w tym ulepszonych zasad nadzoru ostrożnościowego; zachęca krajowe organy ustawodawcze i regulacyjne do dokonania starannej oceny rozwoju rynku nieruchomości; wskazuje na potrzebę przyjęcia zróżnicowanego podejścia, uwzględniającego specjalną sytuację poszczególnych państw członkowskich w zakresie wzrostu i budżetu;

8.  zwraca uwagę na fakt, że nominalny wzrost wartości kursu euro o 11,4% wobec dolara, o 12,4% wobec jena, a o 8% wobec chińskiego renminbi spowodował w 2006 r. jedynie niewielki realny wzrost kursu w wysokości 3,5% i jak dotąd nie zaszkodził eksportowi ani rozwojowi gospodarczemu w strefie euro; zauważa jednak, że wzrost ten w różny sposób wpłynął na poszczególne państwa członkowskie w zależności od ich struktury gospodarczej i elastyczności reakcji realnego sektora gospodarki na zmiany kursu walutowego; wzywa państwa członkowskie do podjęcia kroków w celu zwiększenia zdolności dostosowawczych; podkreśla konieczność uwzględnienia ewentualnego wpływu przyszłego wzrostu stóp procentowych na kurs wymiany euro oraz na konkurencyjność europejskiej gospodarki;

Funkcjonowanie UGW

9.  wyraża przekonanie, że różnice w trendach wzrostu gospodarczego, inflacji, realnych kursów walutowych i zatrudnienia pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi mogą być oznaką różnych przemian, takich jak trendy demograficzne, różne tempo reform strukturalnych, różne potencjały wzrostu i procesy nadrabiania zaległości; podkreśla jednak, że duże deficyty w obrocie bieżącym, które występują w niektórych państwach członkowskich, są przejawem zróżnicowanych tendencji w zakresie konkurencyjności oraz że różne podejścia stosowane przez państwa członkowskie w polityce gospodarczej są kluczem do zrozumienia takich różnic;

10.  zauważa, że pogłębiające się różnice w poziomie konkurencyjności i produktywności na arenie międzynarodowej pomiędzy gospodarkami strefy euro są przede wszystkich spowodowane występowaniem różnic w jednostkowych kosztach pracy, będących wyrazem zróżnicowanego rozwoju sytuacji w zakresie dynamiki produktywności i płac; zauważa, że w ostatnich latach wzrost płac utrzymywał się poniżej poziomu wzrostu produktywności; podkreśla konieczność bardziej sprawiedliwego podziału korzyści płynących ze wzrostu gospodarczego; wzywa akcjonariuszy oraz zarządy przedsiębiorstw do utrzymywania odpowiedzialnej polityki w zakresie pakietów wynagrodzeń i premii na najwyższych szczeblach korporacyjnej siatki płac w przedsiębiorstwach, które wykazują tendencję do nieproporcjonalnie wysokich wzrostów w stosunku do poziomu zwykłych płac, wysyłając tym samym fałszywe sygnały i zniechęcając do promowania odpowiedzialnej polityki płacowej; zauważa, że niski wskaźnik inflacji stanowi również ważny czynnik wpływający na korzystne kształtowanie się jednostkowych kosztów pracy;

11.  wzywa w związku z tym do dalszej integracji rynków towarów i usług w celu rozwiązania problemu istniejącego podziału rynku UGW na rynki krajowe oraz osiągnięcia wyższego stopnia synchronizacji cyklów koniunktury w odnośnych gospodarkach krajowych;

12.  wskazuje, że euro będzie mogło utrzymać na stałe swoją silną pozycję i wiarygodność na międzynarodowych rynkach finansowych tylko wtedy, gdy państwa członkowskie strefy euro jeszcze bardziej się do siebie zbliżą we wszystkich dziedzinach, które mają znaczenie dla stabilności walutowej; zachęca państwa członkowskie strefy euro, a zwłaszcza partnerów socjalnych do podejmowania w związku z tym dalszych wysiłków, również do poprawy produktywności, co jest ważne także dla osiągnięcia celów strategii lizbońskiej;

13.  przypomina, że polityka monetarna EBC nie może nigdy być idealnie dostosowana do sytuacji pojedynczych państw członkowskich; zwraca uwagę na fakt, że w szybko rozwijających się krajach inflacja jest strukturalnie wyższa, a rzeczywiste stopy procentowe niższe, a często nawet ujemne; uznaje ten stan za naturalny w przypadku unii walutowej i wzywa do prowadzenia zdrowej polityki fiskalnej w celu zachowania stabilności, w szczególności w odniesieniu do potrzeby zachowania ostrożności z uwagi na występujące ryzyko demograficzne;

14.  zauważa, że połączenie luźnej polityki fiskalnej z restrykcyjną polityką monetarną, spowodowaną podwyższaniem stóp procentowych i aprecjacją kursu walutowego, prowadzi do suboptymalnej koordynacji polityk monetarnej z fiskalną, co może nieść za sobą skutki w postaci nadmiernych makroekonomicznych kosztów stabilności; uważa, że większe usztywnienie polityki fiskalnej zmniejszy nacisk na politykę monetarną i pozwoli na lepszą koordynację obu polityk, która zapewni szybszy wzrost gospodarczy przy danej stopie inflacji;

Reformy strukturalne a rynek wewnętrzny

15.  przypomina, że zintegrowany europejski rynek finansowy jest kluczowy dla zapewnienia sprawnego działania Unii Gospodarczej i Walutowej; rozważa zatem potrzebę dokończenia procesu integracji rynku finansowego i usunięcia pozostałych przeszkód na drodze integracji finansowej w celu utworzenia wydajnego systemu finansowego oraz poprawy zdolności strefy euro w zakresie radzenia sobie z szokami gospodarczymi; zwraca uwagę na fakt, że z integracją finansową może również wiązać się zagrożenie stabilności finansowej, jeżeli procedury zapobiegania kryzysom, zarządzania kryzysami i rozwiązywania kryzysów pozostaną nadal rozdzielone na szczeblu krajowym, utrudniając tym samym reakcję na terenie całej strefy euro; ponownie potwierdza zatem w tym kontekście konieczność utworzenia zintegrowanego systemu europejskiego współpracujących ze sobą organów nadzoru jako jednego z kluczowych warunków zakończenia procesu integracji rynku finansowego;

16.  wyraża przekonanie, że należy przyspieszyć tempo reform przeprowadzanych na rynkach dóbr, usług, pracy i pieniądza oraz że aby stymulować rozwój gospodarczy i tworzyć nowe miejsca pracy niezbędne jest dokończenie tworzenia rynku wewnętrznego;

17.  zwraca uwagę na fakt, że usługi stanowią 70% PKB strefy euro i dają największe możliwości powiększenia zatrudnienia; zauważa, iż tendencje inflacyjne w dziedzinie usług stale przyczyniają się do inflacji bazowej; podkreśla w związku z powyższym, że zwiększenie konkurencji w sektorze usług spowodować może spadek inflacji; wzywa więc do stworzenia dobrze funkcjonującego wewnętrznego rynku usług i do szybkiego wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/123/WE z 12 grudnia 2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznym[6];

18.  wyraża przekonanie, że pełne i skuteczne wdrożenie strategii lizbońskiej jest kluczowe dla osiągnięcia wyższego potencjału rozwojowego; wyraża ubolewanie, że skuteczność innowacyjna w strefie euro - tak jak w przypadku nakładów sektora biznesowego na badania i rozwój - jest niższa niż w USA i Japonii; ubolewa również, że całkowite nakłady na badania i rozwój sektora publicznego i prywatnego w strefie euro utrzymują się na stałym poziomie około 2 % PKB, czyli znacznie poniżej celu założonego przez Radę Europejską na posiedzeniu w Barcelonie w dniach 15 i 16 marca 2002 r., który miał wynieść 3 % PKB do 2010 r.; wzywa zatem do prowadzenia konsekwentnej polityki, która wspiera rozwój oparty na innowacjach; przypomina, że polityka ta wymaga zwiększenia inwestycji w infrastrukturę, badania, innowacyjność, uczenie się przez całe życie i edukację, zwiększenia konkurencji na rynkach dóbr i usług, bardziej rozwiniętych sektorów finansowych i większej elastyczności na rynku pracy, przy równoczesnym zapewnieniu wymaganego poziomu zabezpieczenia społecznego (flexicurity) zgodnie z odnowioną strategią lizbońską, a także wdrażania pomocniczych strategii nakierowanych na korygowanie nadmiernych nierówności spowodowanych przeprowadzanymi reformami;

Rozszerzenie strefy euro

19.  z zadowoleniem przyjmuje przyłączenie się Słowenii do strefy euro od 1 stycznia 2007 r. i płynne przejście z tolara na euro;

20.  zachęca pozostałe państwa członkowskie do kontynuowania wysiłków mających na celu przygotowanie do wejścia do strefy euro; podkreśla korzyści płynące z procesu konwergencji i ostatecznego przyjęcia euro zarówno dla nowych członków, jak i dla całej strefy euro; uważa, że zagadnienia dotyczące strefy euro nie powinny koncentrować się wyłącznie na nowych państwach członkowskich i wskazuje na kwestię możliwości odrzucenia przynależności do tej strefy;

21.  podkreśla potrzebę zawarcia przez Parlament, Radę i Komisję porozumienia w sprawie precyzyjnego planu działań na rzecz stosowania procedury dotyczącej strefy euro w celu zapewnienia wszystkim zainteresowanym instytucjom dostatecznego czasu na ocenę i przygotowanie, co zwiększyłoby u obywateli i państw członkowskich zaufanie do procesu przemian;

22.  z żalem zauważa, że definicja stabilności cenowej, stosowana do oceny kryteriów konwergencji, jest nie zawsze zgodna z definicją stabilności cenowej przyjętą przez EBC do celów polityki monetarnej;

23.  wzywa do podjęcia skuteczniejszych działań na rzecz rozwiązania kwestii prania pieniędzy oraz oszustw i podnosi kwestię braku informacji w regularnych sprawozdaniach Komisji o spółkach offshore lub o ich roli oraz znaczeniu i domaga się podawania informacji na ten temat;

24.  wyraża przekonanie, że nowe państwa członkowskie mogą napotkać wyzwania związane ze wstąpieniem do strefy euro, zwłaszcza dotyczące kryterium stabilności cen, ponieważ inflacja może stanowić element procesu nadrabiania zaległości; dlatego też wzywa Radę i Komisję do przeanalizowania kryteriów konwergencji poprzez pogłębioną analizę i debatę polityczną dotyczącą stosowania kryteriów konwergencji do przyszłych nowych członków strefy euro pod kątem obecnych realiów i różnic w poziomie gospodarczym; podkreśla, że kryteria konwergencji muszą być stosowane zgodnie z traktatem oraz w żadnym wypadku nie może na tym ucierpieć konkurencyjność strefy euro;

25.  przypomina potrzebę zaangażowania w szeroko zakrojone obywatelskie kampanie informacyjne w kandydujących państwach członkowskich na wczesnym etapie procesu, które powodować będą zaufanie do procesu przemian, oraz zapewnienia sprawiedliwego zarządzania etapem przemian przez wszystkie zainteresowane podmioty w nadziei na odniesienie przez euro sukcesu; ocenia, że należy zmniejszyć niedoinformowanie obywateli, a wykorzystanie mediów do kampanii informacyjnych trzeba zorganizować już na wczesnym etapie;

Nadzór budżetowy

26.  za niezbędne uważa uzyskanie lepszej koordynacji polityk budżetowych poszczególnych państw członkowskich w każdym cyklu, która opierałaby się w szczególności na przyjęciu wspólnego harmonogramu i założeń makroekonomicznych; wzywa do całkowitego i skutecznego wdrożenia Paktu na rzecz Stabilności i Rozwoju;

27.  wyraża przekonanie, że należy umocnić specyficzny dla strefy euro nadzór strukturalny związany z wykonywaniem strategii lizbońskiej poprzez stosowanie środków koniecznych do ulepszenia funkcjonowania UGW; jako pierwszy krok w tym kierunku z zadowoleniem przyjmuje fakt, że roczne sprawozdanie Komisji o postępach we wdrażaniu strategii lizbońskiej skupia się na strefie euro;

28.  podkreśla konieczność wzmocnienia zdolności do rządzenia oraz procesu integracji europejskiej, w szczególności w strefie euro, ponieważ tylko w ten sposób można stawić czoła globalnym wyzwaniom gospodarczym; dlatego też wzywa Radę i Komisję do dopilnowania w przyszłości, aby roczne sprawozdanie w sprawie strefy euro zawierało komplet zaleceń politycznych zapewniających instrumenty umożliwiające prowadzenie pogłębionego dialogu między różnymi organami Wspólnoty, zajmującymi się usprawnianiem zarządzania gospodarką Unii;

29.  przypomina o konieczności zwiększenia efektywności strategii lizbońskiej poprzez połączenie pod względem merytorycznym i czasowym stosowanych jak dotąd oddzielnie instrumentów polityki gospodarczej w celu realizacji inteligentnej strategii wzrostu gospodarczego, która przewiduje dalszą koncentrację prac związanych ze sporządzaniem sprawozdań i dokonywaniem ocen w zakresie krajowych programów reform, uwzględniając jednak przy tym także krajowe programy stabilności i konwergencji;

30.  wyraża przekonanie, że Eurogrupa winna dojść do porozumienia w sprawie planu przewidującego, jakie działania powinny zostać zrealizowane w strefie euro w ciągu najbliższych dwóch lat; uważa, że - w interesie ściślejszej koordynacji gospodarczej - Eurogrupa winna przejść od nieformalnych ram instytucjonalnych do ram bardziej formalnych, obejmujących właściwą infrastrukturę;

Przedstawicielstwo w stosunkach zewnętrznych

31.  podkreśla, że euro stało się drugą co do znaczenia po dolarze amerykańskim walutą międzynarodową; uważa w szczególności, że szerokie rozpowszechnienie użycia euro na międzynarodowych rynkach obligacji jest podstawową cechą odgrywanej przez euro roli międzynarodowej; ubolewa, że przewodniczący Eurogrupy, Komisja i EBC nadal w bardzo różnym zakresie reprezentowani są w różnych instytucjach i na forach międzynarodowych; z zainteresowaniem przyjmuje wiadomość, że Eurogrupa i Rada UE ds. gospodarczych i finansowych (ECOFIN) rozpatrują projekty wzmocnienia przedstawicielstwa zewnętrznego strefy euro i rozwinięcia koordynacji wewnątrz strefy w stosunkach zewnętrznych; uważa, że potrzebne są dalsze kroki, zanim zewnętrzna reprezentacja strefy euro zacznie odpowiadać jej rosnącemu znaczeniu w światowej gospodarce; jest zdania, że warunkiem koniecznym zaistnienia wspólnej reprezentacji na zewnątrz jest rzeczywista wspólna polityka gospodarcza prowadzona wewnątrz strefy euro; powtarza, że najlepszym sposobem na reprezentację strefy euro na głównych międzynarodowych forach finansowych i w takich instytucjach finansowych pozostaje utworzenie jednego stanowiska przewodniczącego strefy euro;

0 0

0

32.    zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji przewodniczącemu Eurogrupy, Radzie oraz Komisji, jak również Europejskiemu Bankowi Centralnemu.

• [1]              Teksty przyjęte, P6_TA(2007)0168
• [2]              Teksty przyjęte, P6_TA(2007)0051
• [3]               Teksty przyjęte, P6_TA(2007)0054
• [4]               Dz.U. C 298 E z 8.12.2006, str. 249.
• [5]               Dz.U. C 291 E z 30.11.2006, str. 118.
• [6]              Dz.U. L 376 z 27.12.2006, str. 36

UZASADNIENIE

Sprawozdanie roczne w sprawie strefy euro na rok 2007 jest drugim tego typu dokumentem przygotowanym przez Komisję Europejską. Zeszłoroczne sprawozdanie spotkało się z ciepłym przyjęciem Rady i Parlamentu Europejskiego jako ważny dokument zawierający dogłębną analizę warunków gospodarczych w strefie euro. W tym roku sprawozdanie zawiera przegląd sytuacji gospodarczej w 2006 r. oraz analizę wyzwań gospodarczych stojących przed państwami członkowskimi należącymi do strefy euro.

W 2006 r. proces uzdrawiania gospodarki strefy euro znacznie się umocnił - nastąpiło przyspieszenie wzrostu PKB do 2,7% w porównaniu z 1,4% w roku poprzednim, a stopa bezrobocia spadła pod koniec 2006 r. do 7,6%, poziomu najniższego od 15 lat. W 2006 r. utworzono 2 mln nowych miejsc pracy, co pokazuje, że reformy rynku pracy przeprowadzone w niektórych państwach członkowskich zaczynają przynosić rezultaty. Wzrost gospodarczy napędzany był przez dynamiczny rozwój eksportu i znaczne ożywienie popytu wewnętrznego, co odzwierciedla lepszą sytuację na rynku pracy oraz polepszenie nastrojów konsumentów i inwestorów. Znacznemu ożywieniu w sektorze realnym gospodarki towarzyszyła zwiększona stabilność makroekonomiczna przy stałej, niezmiennej od 2005 r. stopie inflacji na poziomie 2,2% oraz zmniejszonym do 1,6% deficycie fiskalnym, w porównaniu z 2,5% w roku poprzednim.

Pomimo ogólnie pozytywnego obrazu całości sytuacji w strefie euro, zauważyć można kilka mniej korzystnych trendów. Po pierwsze, konsolidacja fiskalna, choć daleko posunięta, nie jest jeszcze wystarczająca dla zapewnienia długoterminowej równowagi finansów publicznych. W okresie ożywienia gospodarczego państwa powinny gromadzić nadwyżki w swoich bilansach fiskalnych, aby zabezpieczyć się na wypadek mniej korzystnego bilansu w czasie recesji oraz by osiągnąć średniookresowy cel, jakim jest wypracowanie równowagi lub nadwyżki budżetowej. Tymczasem biorąc pod uwagę występowanie cyklu koniunkturalnego, poziom deficytu największych gospodarek strefy euro jest nadal znaczny. Państwa członkowskie powinny wykorzystać trwające obecnie cykliczne ożywienie do polepszenia ogólnej sytuacji budżetowej i przygotowania się na „trudne czasy”.

Po drugie, procykliczna polityka fiskalna w okresie ożywienia gospodarczego prowadzi do suboptymalej kombinacji polityki monetarnej i fiskalnej (tzw. policy mix), jeżeli pociąga za sobą zaostrzenie polityki monetarnej dla utrzymania w ryzach inflacji. Stałe stosowanie bodźców fiskalnych wymaga podniesienia stóp procentowych dla utrzymania niskiego poziomu inflacji, co z kolei może zwiększyć makroekonomiczny koszt zapewnienia stabilności cen. Brak odpowiedniej dyscypliny budżetowej może prowadzić do zaostrzenia polityki monetarnej, co powoduje negatywne skutki dla wzrostu i zatrudnienia.

Po trzecie, należy zwrócić uwagę na fakt, że uśrednione wielkości wskaźników ekonomicznych dla całej strefy euro przysłaniają rosnące różnice w poziomie rozwoju gospodarczego, produktywności i konkurencyjności, występujące pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi. Różnice te wynikają z wpływu różnych czynników, takich jak nierówne tempo przemian strukturalnych, proces nadrabiania zaległości i zróżnicowana polityka gospodarcza na poziomie krajowym, w tym w zakresie ustalania poziomu płac
i polityki podatkowej. Państwa członkowskie, w których utrata względnej konkurencyjności jest wynikiem szybko rosnącego jednostkowego kosztu pracy powinny podjąć działania mające na celu odwrócenie tych negatywnych trendów.

W sprawozdaniu podkreśla się, że w celu osiągnięcia zrównoważonego rozwoju należy przeprowadzić więcej przemian strukturalnych, w tym także zakończyć proces tworzenia wewnętrznego rynku dóbr, usług i pracy. Szczególnie działania mające na celu rozwinięcie konkurencji i większej otwartości na rynku usług mogą w przyszłości stymulować wzrost i tworzenie nowych miejsc pracy. W podobny sposób bardziej zdecydowane wdrażanie strategii lizbońskiej przyspieszyłoby rozwój wiedzy i innowacyjności, co zwiększyłoby konkurencyjność i dynamikę gospodarek strefy euro.

Proces poszerzenia strefy euro powinien przynieść znaczące korzyści ekonomiczne zarówno dla poszczególnych państw członkowskich, jak i dla całej strefy euro. Sprawozdanie zwraca uwagę na uwieńczone powodzeniem przystąpienie Słowenii do strefy euro i zachęca innych nowych członków do podjęcia kroków w kierunku szybkiego przyjęcia euro. Proces akcesji może być jednak utrudniony przez brak spójności i przejrzystości w procesie oceniania stopnia nominalnej konwergencji w państwach kandydujących. W sprawozdaniu w szczególności podkreśla się, że definicja stabilności cenowej, którą wykorzystuje się jako kryterium oceny stopnia konwergencji (tj. średnia stopa inflacji w trzech państwach członkowskich o najniższej inflacji) jest niespójna z definicją stabilności cenowej przyjętą przez EBC na potrzeby polityki monetarnej (tj. poziom inflacji poniżej 2%, lecz zbliżony do 2%) i nalega, aby tę niespójność usunąć. Sprawozdanie zwraca również uwagę na fakt, że niektóre nowe państwa członkowskie o szybkim tempie wzrostu gospodarczego mogą mieć trudności w spełnieniu warunku dotyczącego inflacji i w przyłączeniu się do strefy euro bez spowolnienia rozwoju, ponieważ zjawisko inflacji może odzwierciedlać szybki wzrost produktywności i tym samym stanowić element procesu nadrabiania zaległości. Dlatego też wzywa ono Rade i Komisję do przeanalizowania kryteriów konwergencji pod kątem obecnych realiów i różnic w poziomie gospodarczym.

Aby w pełni czerpać z potencjalnych korzyści, jakie niesie za sobą posiadanie wspólnej waluty, konieczna jest pełniejsza koordynacja polityk państw członkowskich, szczególne poprzez przyjęcie wspólnego harmonogramu i wspólnych założeń makroekonomicznych podczas ustalania budżetów. Należy także wzmocnić nadzór na poziomie UE nad wykonywaniem budżetów i planu reform w poszczególnych państwach członkowskich. W dziedzinie stosunków zewnętrznych dobrze uzasadnione wydaje się wspólne reprezentowanie strefy euro wobec międzynarodowych instytucji finansowych pod warunkiem istnienia odpowiedniej koordynacji indywidualnych polityk gospodarczych poszczególnych państw członkowskich.

Sprawozdanie roczne Komisji w sprawie strefy euro na rok 2007 stanowi dobry punkt wyjścia dla wszechstronnej dyskusji na temat ogólnej sytuacji gospodarczej w strefie euro oraz stojących przed nią wyzwań. Pozwala również Parlamentowi Europejskiemu na wyrażenie swojego stanowiska i przedstawienie priorytetów w polityce gospodarczej
i zarządzaniu finansami publicznymi w Unii Europejskiej.

PROCEDURA

Tytuł

Roczny przegląd sytuacji w strefie euro 2007

Numer procedury

2007/2143(INI)

Komisja przedmiotowo właściwa   Data ogłoszenia wydania zgody na posiedzeniu

ECON 21.6.2007

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii   Data ogłoszenia na posiedzeniu

Opinia niewydana   Data wydania decyzji

Ściślejsza współpraca   Data ogłoszenia na posiedzeniu

Sprawozdawca(y)   Data powołania

Dariusz Rosati 13.3.2007

Poprzedni sprawozdawca(y)

Rozpatrzenie w komisji

7.5.2007

21.5.2007

26.6.2007

Data przyjęcia

27.6.2007

Wynik głosowania końcowego

za: przeciw: wstrzymujących się:

38 0 1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Mariela Velichkova Baeva; Zsolt László Becsey, Pervenche Berès, Sharon Bowles, Ieke van den Burg, David Casa, Jonathan Evans, Elisa Ferreira, Jean-Paul Gauzès, Donata Gottardi, Benoît Hamon, Gunnar Hökmark, Sophia in 't Veld, Othmar Karas, Christoph Konrad, Guntars Krasts, Kurt Joachim Lauk, Andrea Losco, Astrid Lulling, Cristobal Montoro Romero, Joseph Muscat, Lapo Pistelli, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Heide Rühle, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Olle Schmidt, Margarita Starkevičiūtė

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Katerina Batzeli, Harald Ettl, Werner Langen, Maria Petre, Gianni Pittella, Gilles Savary, Kristian Vigenin, Corien Wortmann-Kool

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Slavi Binev

Data złożenia

28.6.2007

Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)