ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με το εμπόριο και τις οικονομικές σχέσεις με την Ουκρανία
16.10.2007 - (2007/2022(INI))
Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου
Εισηγητής: Zbigniew Zaleski
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με το εμπόριο και τις οικονομικές σχέσεις με την Ουκρανία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1638/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 2006 για τον καθορισμό γενικών διατάξεων σχετικά με τη θέσπιση ευρωπαϊκού μηχανισμού γειτονίας και εταιρικής σχέσης,
– έχοντας υπόψη το σχέδιο δέκα σημείων της Ferrero-Waldner/Solana για την Ουκρανία, το οποίο επικυρώθηκε από το Συμβούλιο στις 21 Φεβρουαρίου 2005,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση προς την Επιτροπή της Επιτρόπου Ferrero-Waldner της 22ας Νοεμβρίου 2005 με τίτλο «Εφαρμογή και προώθηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας» (SEC(2005)1521),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την «Ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας» (COM(2006)0726),
– έχοντας υπόψη το «Έγγραφο στρατηγικής ανά χώρα» της Επιτροπής για την περίοδο 2007-2013 και το «Εθνικό Ενδεικτικό Πρόγραμμα» 2007-2010 για την Ουκρανία,
– έχοντας υπόψη το μνημόνιο συμφωνίας για τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας, το οποίο υπεγράφη την 1η Δεκεμβρίου 2005,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ανάπτυξη κοινού εναέριου χώρου με την Ουκρανία» (COM(2005)0451) της 27ης Σεπτεμβρίου 2005,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας - Έγγραφο στρατηγικής» (COM(2004)0373),
– έχοντας υπόψη το «συνοδευτικό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής στην ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας: Έκθεση προόδου για την ΕΠΓ, Ουκρανία» (COM(2006)0726) SEC(2006)1505,
– έχοντας υπόψη τη «Συμφωνία μεταξύ της Ουκρανίας και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για το εμπόριο κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων», η οποία υπεγράφη στις 5 Μαΐου 1993 και επεκτάθηκε και τροποποιήθηκε στις 9 Μαρτίου 2005,
– έχοντας υπόψη τη «Συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, και της Ουκρανίας»[1], η οποία υπεγράφη στις 14 Ιουνίου 1994 και επεκτάθηκε και τροποποιήθηκε στις 30 Μαρτίου 2004,
– έχοντας υπόψη τη «Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της κυβέρνησης της Ουκρανίας για το εμπόριο ορισμένων προϊόντων χάλυβα», η οποία υπεγράφη στις 22 Νοεμβρίου 2004,
– έχοντας υπόψη τη «Συμφωνία συνεργασίας σχετικά με παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα πλοήγησης (GNSS) για μη στρατιωτικούς σκοπούς μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, των κρατών μελών της και της Ουκρανίας» και τη «Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ουκρανίας σχετικά με ορισμένες πτυχές των αεροπορικών μεταφορών», οι οποίες υπεγράφησαν αμφότερες την 1η Δεκεμβρίου 2005,
– έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα των πρόσφατων συνόδων κορυφής ΕΕ-Ουκρανίας, καθώς και της συνόδου που διεξήχθη στο Ελσίνκι στις 27 Οκτωβρίου 2006,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Ιανουαρίου 2006 για την «Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας»[2],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Μαΐου 2007 σχετικά με την Ευρώπη στον κόσμο – εξωτερικές πτυχές της ανταγωνιστικότητας[3],
– έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 12ης Ιουλίου 2007 προς το Συμβούλιο σχετικά με "εντολή διαπραγμάτευσης για μια νέα ενισχυμένη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της αφενός και της Ουκρανίας αφετέρου»[4],
– έχοντας υπόψη τις δραστηριότητες της Αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Επιτροπή Κοινοβουλευτικής Συνεργασίας ΕΕ-Ουκρανίας,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Ιανουαρίου 2007 σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για μια Νέα Ενισχυμένη Συμφωνία (ΝΕΣ),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A6‑0396/2007),
Α. εκτιμώντας ότι η Ουκρανία αποτελεί γειτονική χώρα στρατηγικής σημασίας για την ΕΕ και τη φυσική «γέφυρα» που συνδέει την ΕΕ με τη Ρωσία και την Κεντρική Ασία· εκτιμώντας ότι, το μέγεθός της, οι πόροι του εδάφους της και ο πληθυσμός της δίνουν στην Ουκρανία εξέχουσα θέση στην Ευρώπη και την καθιστούν καθοριστικό περιφερειακό παράγοντα·
Β. εκτιμώντας ότι, μετά τη διεύρυνση του 2004, η ΕΕ κατέστη ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ουκρανίας, καθώς και ότι η προσχώρηση στην ΕΕ όμορων χωρών με την Ουκρανία έχει ενισχύσει τους εμπορικούς δεσμούς της με την ΕΕ και έχει ανοίξει νέες δυνατότητες για το περιφερειακό εμπόριο, τη βιομηχανική συνεργασία και την οικονομική ανάπτυξη·
Γ. εκτιμώντας ότι ένας από τους κύριους στόχους του Κοινοβουλίου όσον αφορά την εξωτερική πολιτική είναι η ενίσχυση και η προώθηση της ΕΠΓ, σκοπός της οποίας είναι να στηρίξει την ανάπτυξη της δημοκρατίας και της οικονομίας της αγοράς στις γειτονικές χώρες της ΕΕ και να ενισχύσει τις πολιτικές και οικονομικές τους σχέσεις με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της·
Δ. εκτιμώντας ότι, προκειμένου να αναπτυχθεί μια αποτελεσματική πολιτική γειτονίας, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στον πολυμερισμό, και, συνεπώς, η μελλοντική συμφωνία ελευθέρου εμπορίου (ΣΕΕ) θα αποτελέσει τον πυρήνα της νέας ενισχυμένης συμφωνίας, οι διαπραγματεύσεις για την οποία ξεκίνησαν στις 5 Μαρτίου 2007,
Ε. εκτιμώντας ότι η προσχώρηση της Ουκρανίας στον ΠΟΕ, και η επικύρωσή της από το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση που θα επιτρέψει στη χώρα να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για μια ζώνη ελευθέρου εμπορίου με την ΕΕ στο πλαίσιο της νέας ενισχυμένης συμφωνίας, προκειμένου να υπάρξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη προσέγγιση της Ουκρανίας με την οικονομία της ΕΕ και να ενισχυθούν γενικότερα οι εμπορικές και οικονομικές επιδόσεις της Ουκρανίας,·
ΣΤ. εκτιμώντας ότι, στον τομέα του εμπορίου, η ΕΕ και η Ουκρανία έχουν συγκλίνοντα συμφέροντα και θα μπορούσαν αμφότερες να επωφεληθούν από την περαιτέρω ολοκλήρωση των αντίστοιχων αγορών τους· εκτιμώντας, στο πλαίσιο αυτό, ότι η σταδιακή υιοθέτηση του κοινοτικού κεκτημένου από την Ουκρανία θα αποτελούσε σημαντικό βήμα προς την επίτευξη του στόχου της Ουκρανίας για σταδιακή οικονομική ολοκλήρωση και εμβάθυνση της πολιτικής συνεργασίας με την ΕΕ·
Ζ. εκτιμώντας ότι η προτεινόμενη ΣΕΕ μεταξύ της Ουκρανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενδέχεται αρχικά να έχει αρνητικές επιπτώσεις, οι οποίες θα επηρέαζαν κυρίως τις πιο ευάλωτες από οικονομικής και κοινωνικής άποψης ομάδες· εκτιμώντας ότι είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν μεταβατικοί μηχανισμοί, αυξάνοντας την οικονομική βοήθεια προς ομάδες του πληθυσμού, γεγονός που θα επιτρέψει τη σταδιακή και ισορροπημένη ενσωμάτωση, συμβάλλοντας έτσι στην αειφόρο ανάπτυξη της χώρας,
Η. εκτιμώντας ότι οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρέπει να επικεντρωθούν μόνο στην οικονομική ολοκλήρωση της Ουκρανίας, αλλά πρέπει επίσης να δημιουργήσουν τα θεμέλια για κοινωνική στήριξη, για παράδειγμα επιτρέποντας την πιο δίκαιη και ισότιμη πρόσβαση σε συντάξεις γήρατος, παροχές για τους πιο φτωχούς, τις μεγάλες οικογένειες και τον αγροτικό πληθυσμό, και δημιουργώντας χρηματοδοτικές και άλλες διευκολύνσεις για την ενσωμάτωση των μειονοτήτων· εκτιμώντας ότι αυτά τα μέτρα θα προωθήσουν την κοινωνική και πολιτική σταθερότητα που απαιτείται για την επιτυχή οικονομική ένταξη της Ουκρανίας στον ΠΟΕ και για μια στενότερη εταιρική σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση,
Θ. εκτιμώντας ότι η ΕΕ και η Ουκρανία είναι αποφασισμένες να προχωρήσουν ταχέως στην επίτευξη του στόχου της δημιουργίας κοινής ζώνης ελευθέρου εμπορίου, όπως επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια των πρόσφατων συναντήσεων υψηλού επιπέδου και των συνόδων κορυφής, μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία προσχώρησης της Ουκρανίας στον ΠΟΕ και μόλις επικυρωθεί από το κοινοβούλιο της Ουκρανίας,
Ι. εκτιμώντας ότι πρέπει να δοθεί στη χώρα ο χώρος και ο χρόνος προκειμένου να παγιώσει την ικανότητά της να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης· εκτιμώντας ότι πρέπει να υπάρξει ένα σταδιακό άνοιγμα της αγοράς της Ουκρανίας, με κάποιον βαθμό ευελιξίας ώστε να αποφευχθεί η επιβολή ενός οικονομικού οράματος, λαμβάνοντας υπόψη τα ισχυρά και τα ασθενή σημεία της οικονομίας της χώρας, καθώς και τις εσωτερικές θέσεις και τα περιφερειακά χαρακτηριστικά της,
ΙΑ. εκτιμώντας ότι η ΕΕ και η Ουκρανία αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις στον τομέα του εμπορίου και της οικονομικής πολιτικής οι οποίες συνδέονται με την παγκοσμιοποίηση και την ανάδυση νέων και ισχυρών οικονομικών παραγόντων· εκτιμώντας ότι η ενισχυμένη οικονομική συνεργασία με την ΕΕ θα μπορούσε να προωθήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και, σε συνδυασμό με τη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος, να διευκολύνει την προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων τόσο από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (ΔΧΟ) όσο και από τον ιδιωτικό τομέα προς όφελος της εθνικής οικονομίας της Ουκρανίας,
ΙΒ. εκτιμώντας ότι η αυξημένη οικονομική συνεργασία με την Ουκρανία προσφέρει επίσης θετικές προοπτικές ανάπτυξης για τις οικονομίες των κρατών μελών και ενισχύει την ευρύτερη ένταξή τους στην ενιαία αγορά της ΕΕ,
ΙΓ. εκτιμώντας ότι τα νέα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά θέματα στην ανατολική Ευρώπη αποτελούν κοινές προκλήσεις που απαιτούν μια συντονισμένη παγκόσμια απάντηση,
Προσχώρηση στον ΠΟΕ
1. υποστηρίζει την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την προσχώρηση στον ΠΟΕ· καλεί την Ουκρανία να άρει όλα τα εναπομείναντα εμπόδια, τόσο νομοθετικής όσο και τεχνικής φύσεως, που συντελούν στις δυσκολίες που περιβάλλουν την εισδοχή της στον ΠΟΕ·
2. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προσφέρουν περαιτέρω πολιτική και διπλωματική στήριξη για την προσχώρηση της Ουκρανίας στον ΠΟΕ και να παράσχουν στην Ουκρανία συνεχή βοήθεια, προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαραίτητες απαιτήσεις· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει την Ουκρανία στην πλήρη χρήση των μεταβατικών περιόδων που χορηγούνται για την εκπλήρωση των συχνά απαιτητικών αξιώσεων που σχετίζονται με την προσχώρησή της στον ΠΟΕ·
3. επικροτεί τις αποφάσεις της ΕΕ να χορηγήσει στην Ουκρανία καθεστώς οικονομίας της αγοράς, αναγνωρίζοντας τις μείζονες προσπάθειες που κατέβαλε η κυβέρνηση της Ουκρανίας προκειμένου να εδραιώσει στη χώρα μια εύρυθμη οικονομία της αγοράς· καλεί την κυβέρνηση της Ουκρανίας να παγιώσει αυτά τα επιτεύγματα μεριμνώντας για τη δέουσα αντιμετώπιση σοβαρών στρεβλώσεων της αγοράς·
Δημιουργία ζώνης ελευθέρου εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας
4. χαιρετίζει το γεγονός ότι η εν εξελίξει αξιολόγηση των επιπτώσεων του εμπορίου στην αειφορία, που διενεργείται υπό την αιγίδα της Επιτροπής, θα ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων για τη ΣΕΕ, μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία προσχώρησης της Ουκρανίας στον ΠΟΕ και κυρωθεί το αποτέλεσμα από το κοινοβούλιο της Ουκρανίας· καλεί την Επιτροπή και την κυβέρνηση της Ουκρανίας να λάβουν δεόντως υπόψη τα αποτελέσματα της μελέτης για την αξιολόγηση των επιπτώσεων στην αειφορία κατά την οριστικοποίηση του περιεχομένου της ΣΕΕ·
5. καλεί τα συμβαλλόμενα μέρη να εξετάσουν προσεκτικά τη θέσπιση ενός κατάλληλου και αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου που θα προβλέπει τη σύσταση και την εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε μεικτές εποπτικές επιτροπές οι οποίες εξουσιοδοτούνται να διατυπώνουν συστάσεις οι οποίες βελτιώνουν περαιτέρω τις αμοιβαίες εμπορικές και οικονομικές σχέσεις και προωθούν τη δημιουργία ενός λειτουργικού μηχανισμού επίλυσης διαφορών·
6. καλεί την Επιτροπή και την κυβέρνηση της Ουκρανίας να δημιουργήσουν ένα φόρουμ για την αειφόρο ανάπτυξη, το οποίο θα είναι ανοιχτό στους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και στο οποίο σημαντική θέση θα κατέχει η αλλαγή του κλίματος, ακόμη και πριν από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για μια ΣΕΕ·
7. επισημαίνει ότι ένας χώρος ελεύθερου εμπορίου με την Ουκρανία σίγουρα θα έχει θετικά αποτελέσματα μακροπρόθεσμα, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει αρνητικά βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα αποτελέσματα για τα ανατολικά κράτη μέλη της ΕΕ που πρέπει να αντιμετωπιστούν·
8. καλεί την Ουκρανία να εκπονήσει και να εφαρμόσει περαιτέρω τελωνειακή νομοθεσία που θα είναι σύμφωνη με τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα και να βελτιώσει τη λειτουργία των τελωνειακών υπηρεσιών απλοποιώντας και εκσυγχρονίζοντας τις τελωνειακές διαδικασίες τόσο στα σύνορα όσο και στην ενδοχώρα· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τις προσπάθειες της Ουκρανίας σε αυτόν τον τομέα παρέχοντας επιπλέον τεχνική βοήθεια και δεσμευμένη χρηματοδοτική υποστήριξη·
9. διαπιστώνει ότι, παρά το γεγονός ότι τα πιο ανταγωνιστικά προϊόντα που εισάγονται από την Ουκρανία στην ΕΕ δεν είναι μέρος του συστήματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων (ΣΓΠ) της ΕΕ, αυτό το σύστημα είναι εξαιρετικά χρήσιμο για τους ουκρανούς παραγωγούς που επιθυμούν να εισέλθουν στις αγορές της Κοινότητας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο περαιτέρω ελευθέρωσης όσον αφορά την Ουκρανία παρέχοντας επιλεξιμότητα για ειδικά προτιμησιακά καθεστώτα στο πλαίσιο της αποκαλούμενης ρήτρας για τα «δικαιώματα των εργαζομένων» (η οποία παρέχει προτιμησιακή μεταχείριση σε χώρες όπως η Ουκρανία που έχουν εφαρμόσει συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) για τα θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων)·
Βιομηχανική πολιτική
10. παροτρύνει την Ουκρανία να προβεί σε πρόσθετες εγχώριες μεταρρυθμίσεις που θα επιτρέψουν τη βιώσιμη ενσωμάτωση στις παγκόσμιες αγορές και τις αλυσίδες αξίας· επισημαίνει ότι η διαφοροποίηση των εξαγωγών πρέπει κυρίως να συμπληρώσει την ενίσχυση της εγχώριας αγοράς προκειμένου να καταστούν οι εξαγωγές αξιόπιστη πηγή μελλοντικής οικονομικής ανάπτυξης στην Ουκρανία·
11. καλεί την Ουκρανία να προωθήσει την αποτελεσματική λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών και την εύκολη πρόσβαση όλων των πολιτών σε αυτές τις υπηρεσίες και να επιστήσει περαιτέρω την προσοχή της στις ελευθερώσεις της αγοράς, διασφαλίζοντας την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης, τη διάλυση των μονοπωλίων και την ανεξαρτησία της εθνικής τράπεζας της Ουκρανίας·
12. θεωρεί ότι είναι σημαντικό να γίνει διάκριση μεταξύ των εμπορικών υπηρεσιών και των δημόσιων υπηρεσιών, διά της οποίας οι τελευταίες δεν θα επηρεαστούν από την ελευθέρωση, προκειμένου να διαφυλαχθούν οι βασικές ανάγκες του πληθυσμού και η εύκολη πρόσβαση σε σημαντικά δημόσια αγαθά, όπως η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση, το πόσιμο νερό και η ενέργεια·
13. καλεί την Ουκρανία να εξισορροπήσει τα αυξημένα δικαιώματα των μετόχων και των επενδυτών που απορρέουν από την προσχώρηση στον ΠΟΕ αυξάνοντας την πρόσβαση όλων των πολιτών της σε εταιρικές πληροφορίες, να εξασφαλίσει την αυστηρή εφαρμογή των κοινωνικών, οικονομικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και να ακολουθήσει διεθνή πρότυπα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, λογιστικής και ελέγχου των επιχειρήσεων· επιμένει ότι τα αστικά και εμπορικά δικαστήρια της Ουκρανίας πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αποτροπή των διακρίσεων και των καταχρήσεων·
14. παροτρύνει την Ουκρανία να θεσπίσει ένα συνεκτικό και αποτελεσματικό φορολογικό σύστημα σύμφωνο προς την κοινοτική νομοθεσία και πρακτική· υπενθυμίζει ότι οι υγιείς και αποτελεσματικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη στην Ουκρανία· τονίζει την ανάγκη εκσυγχρονισμού και επέκτασης των κανονισμών σχετικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την πάταξη της φοροδιαφυγής· παροτρύνει την Ουκρανία να θέσει άμεσα τέλος στις διακριτικές φορολογικές πρακτικές εις βάρος ξένων επιχειρήσεων·
15. επισημαίνει με ανησυχία ότι, παρά τις προσπάθειες της ουκρανικής κυβέρνησης, η διαφθορά εξακολουθεί να είναι ευρέως διαδεδομένη πρακτική στη χώρα και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην περιστολή της οικονομικής ανάπτυξης και της πρόσβασης ξένων κεφαλαίων· παροτρύνει την κυβέρνηση της Ουκρανίας να αναλάβει τις κατάλληλες πρωτοβουλίες, προκειμένου να καταπολεμήσει τη διαφθορά αντιμετωπίζοντας κυρίως τις βαθύτερες αιτίες της·
16. διαπιστώνει ότι ο τομέας σιδήρου και χάλυβα αντιπροσωπεύει τον κύριο όγκο των εξαγωγών του ουκρανικού μεταποιητικού τομέα και τη μεγαλύτερη πηγή εμπορικών εσόδων για τη χώρα· χαιρετίζει τη σύναψη της συμφωνίας της 18ης Ιουνίου 2007 για τον χάλυβα, η οποία επέτρεψε να αυξηθούν σημαντικά οι ποσοστώσεις των ουκρανικών προϊόντων χάλυβα που γίνονται δεκτά στην Κοινότητα και διευκόλυνε την αποτελεσματικότερη, αν και σταδιακή, ελευθέρωση των εμπορευματικών συναλλαγών μεταξύ της Ουκρανίας και της ΕΕ· πιστεύει ότι η εν λόγω συμφωνία θα συμβάλει σημαντικά στην προώθηση των στόχων της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας (ΣΕΣΣ) και θα προλειάνει το έδαφος για μεγαλύτερο βαθμό ολοκλήρωσης των αγορών στο πλαίσιο των διατάξεων του ΠΟΕ όταν αρθούν οι ποσοτικοί περιορισμοί¡
17. καλεί την Ουκρανία να εξαλείψει τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, που αποτελούν την πηγή αθέμιτου εμπορίου, και να συμβάλει κατ’ αυτόν τον τρόπο στην εδραίωση αρμονικών εμπορικών σχέσεων· καλεί, ομοίως, την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα μέσα εμπορικής άμυνας θα εφαρμόζονται μόνον όπου οι στρεβλώσεις του εμπορίου έχουν οδηγήσει σε επιβλαβές ντάμπινγκ ή επιδότηση·
18. καλεί την ουκρανική κυβέρνηση να απόσχει από την παροχή παράνομων επιδοτήσεων σε εξαγωγικές εταιρείες της Ουκρανίας παραβιάζοντας τους κανόνες του ΠΟΕ και να αποφύγει οποιεσδήποτε στρεβλώσεις της αγοράς·
19. διαπιστώνει ότι η τρέχουσα δομή των εμπορικών συναλλαγών, οι οποίες έχουν αυξηθεί σημαντικά και εξακολουθούν να αυξάνονται, θα μπορούσαν να είναι μη βιώσιμες μακροπρόθεσμα λόγω της μεγάλης εξάρτησής τους από προσωρινούς και συγκυριακούς παράγοντες, όπως η δραματική αύξηση της κατανάλωσης και των τιμών του χάλυβα παγκοσμίως·
20. ενθαρρύνει την προσέγγιση και τη σύγκλιση των προτύπων στους τομείς της γεωργίας, της βιομηχανίας και των υπηρεσιών, και καλεί την Επιτροπή να παράσχει την απαραίτητη χρηματοδοτική και τεχνική βοήθεια προκειμένου να εξασφαλίσει τη συμμόρφωσή τους με τα κοινοτικά πρότυπα·
21. εκφράζει την ανησυχία του για τις συνθήκες εργασίας και τους χαμηλούς μισθούς των ανθρακωρύχων και τον αυξανόμενο αριθμό ατυχημάτων που σημειώνονται στα ορυχεία της Ουκρανίας· παροτρύνει την κυβέρνηση της Ουκρανίας να εγγυηθεί τη δέουσα εφαρμογή των θεμελιωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων όσον αφορά την ασφάλεια και τις ελάχιστες αμοιβές·
Θέματα που συνδέονται με την ενέργεια και τη διαμετακόμιση
22. ζητεί την ενίσχυση του διαλόγου υψηλού επιπέδου μεταξύ της Ουκρανίας και της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας, προκειμένου να εφαρμοστεί πλήρως το μνημόνιο συμφωνίας για τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας μεταξύ της Ουκρανίας και της ΕΕ·
23. θεωρεί ότι, υπό το πρίσμα της ανάγκης για πιο βιώσιμη δομή εμπορίου προκειμένου να καταπολεμηθεί η αλλαγή του κλίματος, η πρόσβαση σε ενεργειακούς πόρους είναι θέμα πολυμερούς θέσπισης κανόνων η οποία δεν πρέπει να υπονομευθεί από διμερείς εμπορικές συμφωνίες που συναγωνίζονται για τις πιο ευνοϊκές συνθήκες πρόσβασης·
24. καλεί την Ουκρανία να αναπτύξει μια συνεκτική προσέγγιση για την ενέργεια με στόχο τη διασφάλιση της διαφοροποίησης και της ασφάλειας των ενεργειακών αποθεμάτων επί του ουκρανικού εδάφους, της πυρηνικής ασφάλειας, της μεταρρύθμισης της εγχώριας αγοράς ενέργειας, της ανάπτυξης και του εκσυγχρονισμού των υποδομών στον ενεργειακό τομέα (συμπεριλαμβανομένων των αγωγών), της αποτελεσματικής χρησιμοποίησης της ενέργειας και της καλύτερης αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·
25. τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται ένα ασφαλές, διαφανές και αξιόπιστο σύστημα διαμετακόμισης της ενέργειας μεταξύ της Ουκρανίας και της ΕΕ·
26. υποστηρίζει σθεναρά τη σταδιακή συμπερίληψη της Ουκρανίας στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών· την θεωρεί καίριο παράγοντα για την επιτυχή λειτουργία της ΣΕΕ μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας·
Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας
27. παροτρύνει τις αρχές της Ουκρανίας, στο πλαίσιο της διαδικασίας προσχώρησης στον ΠΟΕ και των σχετικών διμερών συμφωνιών της με την ΕΕ, να ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία και την επιβολή του δικαίου της για τα πνευματικά δικαιώματα με το κοινοτικό κεκτημένο, τους κανόνες του ΠΟΕ, ιδιαίτερα τις συμφωνίες για τις πτυχές των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας που σχετίζονται με το εμπόριο (TRIP), και άλλα σχετικά διεθνή πρότυπα, και να εξασφαλίσει την πλήρη, συνεπή και σταθερή εφαρμογή τους, προκειμένου να μπορέσουν να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά η απομίμηση και η πειρατεία· παροτρύνει το ουκρανικό νομοθετικό όργανο να διαβουλευθεί με την ΕΕ και τους σχετικούς φορείς, ιδιαίτερα τους εκπροσώπους κατόχων δικαιωμάτων, σε πρώιμο στάδιο της συντακτικής διαδικασίας πριν από την έγκριση οποιωνδήποτε αλλαγών του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, ιδίως όσον αφορά την καθιέρωση ή τροποποίηση των ψηφιακών δικαιωμάτων, των κανονισμών για τη συλλογική διαχείριση των δικαιωμάτων και των διατάξεων επιβολής·
28. ενθαρρύνει τις αρχές της Ουκρανίας να εφαρμόσουν όλα τα απαραίτητα και αποτελεσματικά μέτρα προκειμένου να εξουδετερωθούν οι πηγές παράνομης δραστηριότητας, όπως εργοστάσια οπτικών δίσκων τα οποία κατασκευάζουν παράνομα αντίγραφα προϊόντων πνευματικής ιδιοκτησίας και ιστότοποι που περιλαμβάνουν παράνομο υλικό πνευματικής ιδιοκτησίας, και να εξαλείψουν την πειρατεία από τις αγορές, όπως η αγορά Petrovka στο Κίεβο· επισημαίνει ότι αυτά τα μέτρα θα πρέπει να περιλαμβάνουν συνεχείς και απροειδοποίητες επιθεωρήσεις σε συνεργασία με τους κατόχους δικαιωμάτων·
29. τονίζει την ανάγκη προσαρμογής του σημερινού δικαστικού συστήματος, προκειμένου να προστατευτούν αποτελεσματικά τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας (ΔΠΙ) και να εξασφαλιστούν ταχύτερες διώξεις και καταδίκες όσων συμμετέχουν στο παράνομο εμπόριο, π.χ. τόσο των κατασκευαστών όσο και των πωλητών· επισημαίνει ότι η δικαιοσύνη και τα δικαστήρια της Ουκρανίας θα πρέπει να λάβουν εντολή να κατάσχουν και να καταστρέφουν συστηματικά το υλικό που είναι προφανώς προϊόν πειρατείας και απομίμησης·
30. παροτρύνει τις αρχές της Ουκρανίας να αναθεωρήσουν το σύστημα ολογράμματος για τα προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας σε στενή διαβούλευση με τους κατόχους δικαιωμάτων·
31. παροτρύνει τις τελωνειακές αρχές της Ουκρανίας να ενισχύσουν ουσιαστικά τις δράσεις τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις εισαγωγές πειρατικών δίσκων ρωσικής κατασκευής και να βελτιώσουν τη συνεργασία τους με τον ιδιωτικό τομέα·
Επιστημονική και εκπαιδευτική συνεργασία
32. παροτρύνει την Ουκρανία να δώσει μεγαλύτερη προτεραιότητα στη δημιουργία οικονομικού μοντέλου ανάπτυξης που θα βασίζεται στην οικονομία της γνώσης και να αυξήσει σημαντικά την αναλογία του ΑΕγχΠ που χορηγείται στην επιστημονική έρευνα και τις ακαδημαϊκές ανταλλαγές· καλεί την Επιτροπή να παράσχει χρηματοδοτική και τεχνική υποστήριξη·
33. τονίζει ότι η συνεργασία στους τομείς της επιστήμης, της έρευνας και της τεχνολογίας είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και τη δημιουργία ενός ευνοϊκού κλίματος για τις επενδύσεις και τις καινοτομίες· θεωρεί ότι, για να επιτευχθεί αυτό, τόσο οι διμερείς σχέσεις των κρατών μελών της ΕΕ με την Ουκρανία όσο και η κοινή πολιτική της ΕΕ για την Ουκρανία πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω·
34. καλεί την Επιτροπή και την κυβέρνηση της Ουκρανίας να ενισχύσουν τη συνεργασία στον τομέα της επιστήμης, της τεχνολογίας, της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και των προγραμμάτων επιστημονικής μάθησης, όπως το Erasmus Mundus και το πρόγραμμα Jean Monnet· υποστηρίζει τη δημιουργία πιο στενών διασυνοριακών πολιτισμικών δεσμών και τη συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων·
35. τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να στηρίξει το εκπαιδευτικό σύστημα της Ουκρανίας μέσω της δημιουργίας προγραμμάτων υποστήριξης και οικονομικών κινήτρων για την ανάπτυξη της επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, γεγονός που θα συμβάλει στη μεγαλύτερη και πιο αειφόρο οικονομική ανάπτυξη και στην πολιτιστική και επιστημονική ανάπτυξη της χώρας·
Γεωργία και περιβαλλοντικά θέματα
36. χαιρετίζει την πρόσφατη υπογραφή του μνημονίου συμφωνίας για έναν διαρθρωμένο διάλογο σχετικά με γεωργικά θέματα· τονίζει ότι ο γεωργικός τομέας εκπληρώνει σημαντικές λειτουργίες όσον αφορά τη διατήρηση του περιβάλλοντος, την επισιτιστική κυριαρχία και την κοινωνική εξισορρόπηση των διαφορών μεταξύ αγροτικής και αστικής ανάπτυξης, γεγονός που μπορεί να δικαιολογήσει τομεακούς δασμούς που είναι υψηλότεροι σε σύγκριση με τους δασμούς για μη γεωργικά προϊόντα·
37. ζητεί επίμονα τη στήριξη του γεωργικού και αγροτικού πληθυσμού βελτιώνοντας την οικονομική κατάσταση και την κατάσταση της υγείας του και αναπτύσσοντας τις αγροτικές περιοχές· τονίζει ότι η εν λόγω στήριξη θα πρέπει να λάβει τη μορφή οικονομικής υποστήριξης και υποστήριξης υποδομών, διευκολύνοντας την πρόσβαση σε δάνεια για τους μικρούς παραγωγούς, εισάγοντας ένα σύστημα στάθμισης για ενισχύσεις που ευνοούν τους μικρούς και νέους επιχειρηματίες και δημιουργώντας προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης· τονίζει επίσης την ανάγκη δημιουργίας ενός δικτύου για την περιφερειακή διασύνδεση των αγροτικών και αστικών περιοχών και για τη βελτίωση της πρόσβασης των αγροτικών περιοχών στην ενημέρωση·
38. καλεί την Επιτροπή να ξεκινήσει συζητήσεις με στόχο την επίτευξη ρυθμιστικής συνεργασίας στον υγειονομικό και φυτοϋγειονομικό τομέα (ΥΦΠ)· καλεί την Επιτροπή να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και να ενσωματώσει τα αποτελέσματα αυτών των διαπραγματεύσεων στη μελλοντική ΣΕΕ·
39. παροτρύνει την Ουκρανία να εξαλείψει άμεσα τις περιοριστικές ποσοστώσεις που ισχύουν για τις εξαγωγές σιτηρών από τον Οκτώβριο του 2006, οι οποίες όχι μόνο προκάλεσαν σοβαρές ζημίες στον γεωργικό τομέα της Ουκρανίας, αλλά επίσης, λόγω του αδιαφανούς συστήματός τους που βασίζεται στις άδειες, κινδυνεύουν να δημιουργήσουν πρόσφορο έδαφος για διαφθορά·
40. τονίζει τη σημασία των αναπτυσσόμενων περιβαλλοντικών προγραμμάτων της Ουκρανίας, μετά την έγκριση της «εθνικής στρατηγικής για το περιβάλλον» (1998-2008) και την κύρωση του πρωτοκόλλου του Κιότο, προκειμένου να διασφαλιστεί η περιβαλλοντική ασφάλεια της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της πυρηνικής ενέργειας, του δικτύου διανομής πόσιμου νερού και της δράσης προκειμένου να προληφθεί η επιδείνωση της κατάστασης στη Μαύρη Θάλασσα, μεταξύ άλλων·
41. τονίζει την ανάγκη, παράλληλα με την ένταξη της Ουκρανίας στον χώρο ελεύθερης αγοράς της ΕΈ, να εγκριθούν κανόνες σχετικά με την πιστοποίηση των εισαγωγέων, των εξαγωγέων και των μεταφορών και να γίνουν πιο αυστηροί οι υγειονομικοί και φυτοϋγειονομικοί κανόνες, προκειμένου να επιτευχθεί η σύγκλιση αυτών των κανόνων με τους αντίστοιχους κανόνες που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση·
Οικονομικές σχέσεις με γειτονικούς εταίρους (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας)
42. λαμβάνει υπόψη την υπό όρους προσχώρηση της Ουκρανίας στον «Ενιαίο Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ)» με τη Ρωσία και άλλες δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης· υπενθυμίζει ότι ορισμένες διατάξεις που περιλαμβάνονται στη συμφωνία ΕΟX, εάν εφαρμοστούν πλήρως, ενδέχεται να αντιβαίνουν στην εδραίωση μιας λειτουργικής ΣΕΕ με την ΕΕ· καλεί την Ουκρανία να αναπτύξει τις οικονομικές σχέσεις της με τη Ρωσική Ομοσπονδία με τέτοιο τρόπο ώστε να μην παρακωλύεται η προοδευτική και ευρύτερη ένταξη της χώρας στην ενιαία αγορά της Κοινότητας·
43. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει έναν τριμερή διάλογο μεταξύ Ουκρανίας, Ρωσίας και ΕΕ, προκειμένου να καλλιεργηθεί ένα κλίμα ασφάλειας και ειρήνης στην περιοχή, έναν διάλογο που θα δώσει στην Ουκρανία τη δυνατότητα να ενισχύσει την ανεξάρτητη ταυτότητά της χωρίς να απομονωθεί· τονίζει την ανάγκη να ενθαρρυνθεί ο διάλογος σχετικά με κοινά συμφέροντα, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια και την άμυνα, την ενέργεια και την ανάπτυξη ενός ποσοτικά και ποιοτικά πιο αποδοτικού δικτύου μεταφορών, μεταξύ άλλων θεμάτων της διεθνούς ατζέντας·
Τελικές εκτιμήσεις (συμπεριλαμβανομένης της ΕΠΓ)
44. λαμβάνει θετικά υπόψη τη δήλωση που ενέκρινε το κοινοβούλιο της Ουκρανίας στις 27 Φεβρουαρίου 2007 σχετικά με την έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ουκρανίας και της ΕΕ με στόχο τη σύναψη μιας νέας ΣΕΣΣ με την ΕΕ·
45. επιδοκιμάζει τη συμμετοχή της Ουκρανίας στη σταθεροποίηση της περιοχής της και ενθαρρύνει την ενίσχυση του ρόλου της στη σύναψη συμφωνιών οικονομικής συνεργασίας, ιδιαίτερα με τις γειτονικές χώρες της Μαύρης Θάλασσας·
46. τονίζει τη σημασία της ταχείας επιβολής και υλοποίησης της συμφωνίας για τη διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων και την επανεισδοχή με την Ουκρανία·
47. υποστηρίζει τη διεθνή και, κυρίως, τη διασυνοριακή και διαπεριφερειακή συνεργασία στον οικονομικό και σε άλλους τομείς, π.χ. την οργάνωση του EURO 2012 με την Πολωνία·
48. καλεί την Ουκρανία να στηρίξει και να δημιουργήσει ευνοϊκό περιβάλλον για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και να προωθήσει το επιχειρηματικό πνεύμα και την ατομική ευθύνη·
49. καλεί την Επιτροπή και την κυβέρνηση της Ουκρανίας να εφαρμόσουν περαιτέρω μέτρα παρακολούθησης (που ορίζονται σύμφωνα με τα αποτελέσματα κατάλληλης αξιολόγησης) όσον αφορά την επιρροή που είχε η πρόσφατη διεύρυνση της ΕΕ στη δομή του εμπορίου ΕΕ-Ουκρανίας· τονίζει τη σημασία της έναρξης διαλόγου για την αξιολόγηση της επιρροής που είχε η διεύρυνση του 2007 στην ανάπτυξη του εμπορίου και τις οικονομικές σχέσεις, επιτρέποντας τη θέσπιση κατάλληλων μέτρων για τη μείωση πιθανών απωλειών·
50. τονίζει τη στρατηγική σημασία της Ουκρανίας και παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν στις μελλοντικές διμερείς σχέσεις μια νέα και περισσότερο συνεκτική διάσταση, βάσει της ολοκληρωμένης συνεργασίας και αλληλεγγύης, που θα σέβεται τον προνομιούχο χαρακτήρα των δεσμών που αναπτύχθηκαν λόγω γειτονίας και ιστορίας, ιδιαίτερα με τη Ρωσία·
51. εκφράζει την ανησυχία του για την απουσία σαφών ορισμών και προοπτικών της ΕΠΓ, καθώς και μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής θεώρησης για την ανάπτυξη και τη σταθεροποίηση στην Ανατολική Ευρώπη· τονίζει την ανάγκη η διαδικασία ολοκλήρωσης της Ουκρανίας να καταστεί πραγματική πολιτική προτεραιότητα στην ατζέντα της ΕΕ·
52. υπενθυμίζει στο Συμβούλιο τη σταθερή του απαίτηση για συστηματική εφαρμογή της ρήτρας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στις σχέσεις με όλους τους μετέχοντες στην ΕΠΓ· καλεί το Συμβούλιο να εξηγήσει πώς σκοπεύει να εφαρμόσει αυτήν τη ρήτρα στις διαπραγματεύσεις για μια ΝΕΣ με την Ουκρανία·
0
0 0
53. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στη κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ουκρανίας.
- [1] ΕΕ L 49 της 19.2.1998, σελ. 3.
- [2] ΕΕ C 287 E της 24.11.2006, σελ. 312.
- [3] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2007)0196.
- [4] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2007)0355.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Η Ουκρανία ως εταίρος της ΕΕ
Η ΕΕ έχει σαφές συμφέρον από την ενίσχυση και την ανάπτυξη των οικονομικών και πολιτικών της δεσμών με την Ουκρανία. Η Ουκρανία, η οποία απέκτησε σημαντικό πλεονέκτημα από την πρόσφατη διαδικασία εκδημοκρατισμού της, έχει καταστεί μία από τις πλέον υποσχόμενες εμπορικούς εταίρους της ΕΕ.
Η έκταση της χώρας, το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό της, η προνομιακή γεωγραφική θέση της στο σταυροδρόμι μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, καθώς και οι φυσικοί της πόροι θα διαδραματίσουν ασφαλώς σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του μελλοντικού διεθνούς καθεστώτος της Ουκρανίας και στην ενίσχυση της σχέσης της με την ΕΕ.
Από (μετα)σοβιετικό σε δημοκρατικό κράτος
Η στερεότυπη εικόνα της Ουκρανίας ως μετασοβιετικού κράτους δεν ευσταθεί πλέον και πρέπει να εκσυγχρονιστεί άμεσα ενόψει της νέας και ταχέως μεταβαλλόμενης πραγματικότητας της χώρας. Αυτή η παραπλανητική αντίληψη για τη χώρα θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στις προσπάθειες μετάβασης της Ουκρανίας προς μία καλύτερα διαρθρωμένη οικονομία της αγοράς και μια πλουραλιστική κοινωνία, καθώς και να δυσχεράνει περαιτέρω τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας.
Η προσέγγιση της Ουκρανίας προς την ΕΕ δεν είναι ούτε γρήγορο ούτε εύκολο βήμα. Απαιτεί μάλιστα προσπάθειες εκατέρωθεν και σε πολλά επίπεδα: πολιτικό, οικονομικό, πολιτιστικό και επιστημονικό.
Οι εκλογές το 2005 και 2006 κατέδειξαν ότι η δημοκρατία αποκτά ισχυρές ρίζες στην ουκρανική κοινωνία. Παρά τις διαφορετικές νοοτροπίες μεταξύ Δυτικής και Ανατολικής Ουκρανίας που εξακολουθούν να υφίστανται, η διαδικασία εκδημοκρατισμού και ένα διάχυτο πνεύμα περί πολιτικών δικαιωμάτων αναπτύσσονται σταθερά στη χώρα.
Δύο ψυχές στην Ουκρανία
Η Ουκρανία έχει ασφαλώς δύο ψυχές: η μία ατενίζει προς τη Ρωσία ως «προστάτη» και ως πλησιέστερο πολιτιστικά (γλωσσικά) σύμμαχο και η άλλη θεωρεί, αντίθετα, ότι το μέλλον της χώρας είναι εντός της ΕΕ.
Αυτές οι αντικρουόμενες δυνάμεις είναι πιθανόν να δημιουργήσουν δυσκολίες στο Κίεβο εάν δεν τύχουν κατάλληλων χειρισμών. Το αντικείμενο των επικείμενων διαπραγματεύσεων μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας είναι η βαθύτερη ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην ενιαία αγορά της Κοινότητας και η διασφάλιση της φιλοδυτικής στροφής της Ουκρανίας. Αυτή η επιλογή θα αποκλείσει αυτόματα μια τελωνειακή ένωση με τη Ρωσία, αλλά δεν θα έχει επιπτώσεις στις παραδοσιακές εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Μόσχας και της Ανατολικής Ουκρανίας. Ωστόσο, η Ουκρανία θα πρέπει να καταστήσει την επιλογή της αμετάκλητη. Μόνο μια συνεκτική και ένθερμη προσέγγιση αυτού του θέματος θα επιτρέψει στη χώρα να επωφεληθεί από μια αυστηρότερη ενσωμάτωση στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία. Όσο πιο αυτόνομη είναι αυτή η απόφαση, τόσο καλύτερη θα είναι για το μέλλον της χώρας. Η οικονομική συνεργασία και το εμπόριο δεν είναι απομονωμένοι από τους άλλους τομείς. Αποτελούν την προϋπόθεση για την οικοδόμηση ισχυρότερης πολιτικής και κοινωνικής εμπιστοσύνης.
Ελεύθερη οικονομία
Η Ουκρανία δεν μπορεί να χάσει αυτήν τη μοναδική ευκαιρία για να αναπτυχθεί και να βελτιώσει τις οικονομικές της συνθήκες. Για τον λόγο αυτό, το Κίεβο πρέπει να επισπεύσει την προσχώρηση στον ΠΟΕ. Η προσχώρηση στον ΠΟΕ θα αποδείξει επισήμως ότι οι σημαντικές προσπάθειες που κατέβαλε η χώρα μετά την ανεξαρτησία της πέτυχαν να μετατρέψουν την Ουκρανία από μία κρατικά ελεγχόμενη οικονομία σε μία πλήρως λειτουργούσα οικονομία της αγοράς. Η ΕΕ είναι έτοιμη να συνδράμει περαιτέρω την Ουκρανία, ώστε να ανταποκριθεί στις εναπομείνασες προϋποθέσεις που εξακολουθούν να παρεμποδίζουν την προσχώρησή της στον ΠΟΕ, αλλά το Κίεβο πρέπει να εκτελέσει το χρέος του.
Όσο το συντομότερο επιτευχθεί αυτός ο στόχος, τόσο το καλύτερο για τη διμερή εμπορική και οικονομική συνεργασία μας. Η υιοθέτηση των έγκυρων προδιαγραφών του ΠΟΕ και η υπογραφή μιας ΣΕΕ θα ενισχύσει τις κοινοτικές και τις λοιπές ξένες επενδύσεις στην Ουκρανία.
Εκσυγχρονισμός
Η χώρα χρειάζεται νέες βιομηχανικές τεχνολογίες και σύγχρονη διαχείριση. Το τραπεζικό σύστημα και ο τομέας των ασφαλίσεων εξακολουθούν να υστερούν έναντι των αντίστοιχων δυτικών. Το σκληρά εργαζόμενο και εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό της Ουκρανίας πρέπει να εκπαιδευθεί σε σύγχρονες τεχνολογίες. Πρέπει να δοθεί περισσότερη προσοχή στην τήρηση των οικολογικών προτύπων και στην ανάπτυξη μιας αποδοτικότερης και φιλικής προς το περιβάλλον γεωργίας. Η επίτευξη των αποτελεσμάτων αυτών, που ασφαλώς θα προσφέρει ένα ισχυρό κίνητρο για τη συνολική οικονομική ανάπτυξη της χώρας, θα καταστεί δυσκολότερη, αν όχι αδύνατη, εάν η Ουκρανία δεν κινηθεί γρηγορότερα προς μια ευρύτερη ενσωμάτωση στην παγκόσμια οικονομία. Η Ουκρανία θα πρέπει να καταβάλει επίσης περαιτέρω προσπάθειες όσον αφορά την ανάπτυξη μιας διαφοροποιημένης και προσανατολισμένης προς τις εξαγωγές βιομηχανίας, όπου παραδοσιακοί τομείς όπως ο χάλυβας και η ενέργεια δεν θα καταλαμβάνουν τη μερίδα του λέοντος.
Δεν υπάρχει, ωστόσο, αμφιβολία ότι, εάν το άνοιγμα της ουκρανικής αγοράς πραγματοποιηθεί ξαφνικά και χωρίς προσοχή, αυτό ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις στην οικονομία της χώρας και μπορεί να έχει αντίκτυπο ακόμη και στην πολιτική σταθερότητα της Ουκρανίας. Θα ήταν, συνεπώς, σκόπιμο η ΕΕ και τα κράτη μέλη της, καθώς και οι υπόλοιποι διεθνείς ή χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί που διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, να μην υποκύψουν στον πειρασμό να εφαρμόσουν προσεγγίσεις που δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψη τις οικονομικές ιδιαιτερότητες και ανάγκες της Ουκρανίας.
Ο ρόλος της Ρωσίας
Η διασφάλιση της φιλοδυτικής στροφής της Ουκρανίας δεν σημαίνει απαραίτητα ότι όλες οι παραδοσιακές εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία και τις άλλες Δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης πρέπει να διακοπούν. Όπως ήδη προαναφέρθηκε, η Ουκρανία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πολιτική και οικονομική ολοκλήρωση της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας. Μακροπρόθεσμα, θα ήταν σημαντικό να δημιουργηθεί η βάση για την καλύτερη ολοκλήρωση των γειτονικών χωρών της Μαύρης Θάλασσας. Αυτό θα έχει ασφαλώς θετικό αντίκτυπο στις οικονομικές επιδόσεις ολόκληρης της περιοχής και θα μπορούσε, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να ενισχύσει τον παραδοσιακό δεσμό φιλίας μεταξύ αυτών των χωρών αποτρέποντας έτσι πιθανά τοπικά προβλήματα και αντιπαραθέσεις. Από την άποψη αυτή, η ΕΕ, μαζί με τη Ρωσία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες περιφερειακές δυνάμεις, όπως η Τουρκία, θα πρέπει να αναζητήσουν μέσω διαπραγματεύσεων την επίλυση των υποβοσκουσών συγκρούσεων που εξακολουθούν να πλήττουν χώρες όπως η Γεωργία, η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και η Μολδαβία με πιο προορατικό τρόπο.
Η Ρωσία πρέπει να έχει ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη της Ουκρανίας. Η συμφωνία ενιαίου οικονομικού χώρου που προτάθηκε πρόσφατα από τη Μόσχα δεν φαίνεται, ωστόσο, να κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Εάν εφαρμοστεί πλήρως, θα αποτρέψει την Ουκρανία από οποιαδήποτε πραγματική μορφή οικονομικής κυριαρχίας και θα αποτελέσει βαρύ πλήγμα στην ανεξαρτησία της χώρας. Το ιδανικό θα ήταν να εξευρεθεί μια λύση η οποία χωρίς να προδικάζει θεμιτές ρωσικές διεκδικήσεις δεν θα περιορίζει την ελευθερία επιλογής της Ουκρανίας. Θα ήταν σκόπιμο η Επιτροπή να επιδιώξει ενεργά αυτόν τον στόχο στις προσεχείς διαπραγματεύσεις με τη Ρωσική Ομοσπονδία. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η Ουκρανία είναι πλέον ένα απολύτως ανεξάρτητο κράτος με τα δικά του δικαιώματα και προνόμια. Οι μελλοντικές διμερείς σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας θα πρέπει, ως εκ τούτου, να διαπνέονται από πλήρη και συνεπή σεβασμό των νομίμων δικαιωμάτων της άλλης πλευράς.
Πλην της Ρωσίας, πρέπει και η Ουκρανία να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στα ζητήματα της Υπερδνειστερίας και της Μολδαβίας. Είναι προς όφελος της Ουκρανίας, καθώς και της Κοινότητας να εξαλειφθεί αυτό το πρόσφορο έδαφος οικονομικής και πολιτικής αστάθειας στα σύνορα της ΕΕ χωρίς καθυστέρηση. Από αυτήν την άποψη, οι πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει έως τώρα η Ουκρανία είναι αξιέπαινες. Τέλος, μια αυστηρότερη εταιρική σχέση μεταξύ της Ουκρανίας και της ΕΕ είναι πιθανόν να ενισχύσει τη διαδικασία εκδημοκρατισμού στη Λευκορωσία.
Ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας
Μετά από 50 χρόνια υπό το κομμουνιστικό καθεστώς, η επιτυχής εφαρμογή της πλήρως λειτουργούσας οικονομίας της αγοράς, και το πράσινο φως για τις μικρές ιδιωτικές επιχειρήσεις, προϋποθέτει αλλαγές στη νοοτροπία των ανθρώπων. Ως εκ τούτου, η ειδική κατάρτιση καθίσταται απαραίτητη για την επίσπευση του εκσυγχρονισμού της χώρας. Από αυτή την άποψη, η διδασκαλία του EPP Institute για τοπικούς εκπροσώπους, διοικητικά στελέχη και εκπροσώπους κοινοτήτων κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Η εκπαίδευση και η εφαρμογή ορθών πρακτικών αποτελεί μία από τις πλέον αποτελεσματικές στρατηγικές της Ουκρανίας, προκειμένου να προσεγγίσει περισσότερο την προσχώρηση στην ΕΕ.
Ο νέος homo economicus
Αν και η παρούσα έκθεση επικεντρώνεται κυρίως στον εμπόριο και την οικονομία, δεν μπορεί να παραλειφθεί ο ανθρώπινος παράγοντας. Η ανάπτυξη στην πολιτική, την οικονομία και τον πολιτισμό δεν επιτυγχάνεται αυτόματα ούτε από μόνη της. Οι άνθρωποι είναι οι παράγοντες και οι δημιουργοί. Ως εκ τούτου, η ενίσχυση των ανταλλαγών προσώπων και ομάδων στα πανεπιστήμια, το ακαδημαϊκό περιβάλλον, η βιομηχανία, οι ΜΚΟ, ο πολιτισμός και οι «απλοί» τουρίστες θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμα και χρήζουν αμοιβαίων προσπαθειών τόσο από την Ένωση όσο και από την Ουκρανία.
Τοπική διασυνοριακή συνεργασία
Οι εταιρικές σχέσεις μεταξύ των τοπικών κοινοτήτων στην Ουκρανία και την ΕΕ θα πρέπει να ενισχυθούν, ιδίως μεταξύ αυτών με παρεμφερή οικονομική διάρθρωση. Μόνο η βελτίωση της γνώσης και η εμβάθυνση της συνεργασίας θα επιτρέψει στους Ευρωπαίους και στους Ουκρανούς να γνωρίσουν καλύτερα ο ένας τον άλλο και να ανακαλύψουν πόσο κοντά βρίσκονται από την άποψη του πολιτισμού, των αξιών και της κοινωνικής ζωής. Στο πλαίσιο αυτό, τα μέσα ενημέρωσης θα πρέπει να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο στην προσέγγιση των ουκρανών πολιτών και των πολιτών της Κοινότητας.
Απαιτήσεις που πρέπει να εκπληρωθούν
Ασφαλώς εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν, προκειμένου το βιοτικό επίπεδο της Ουκρανίας να εξισωθεί με τα δυτικά πρότυπα και να διασφαλιστεί η κατάλληλη ευημερία η οποία θα ευνοούσε την προστασία των λιγότερο προνομιούχων ομάδων του ουκρανικού πληθυσμού. Η ενίσχυση της ουκρανικής οικονομίας, η υιοθέτηση των προδιαγραφών του ΠΟΕ και η άρση του περιορισμού της πρόσβασης στην ενιαία αγορά της Κοινότητας αποτελούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις όχι μόνον για την οικονομική μεγέθυνση της χώρας αλλά και για την περαιτέρω κοινωνική και πολιτική ανάπτυξή της.
Μεταφορές
Οι μεταφορές στην Ουκρανία επιδέχονται βελτίωση. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε αυτόν τον τομέα. Η Ουκρανία θα μπορούσε να αξιοποιήσει καλύτερα τη στρατηγική θέση της εάν το σύστημα μεταφορών της ήταν σύγχρονο, αποτελεσματικό και διέθετε καλές συνδέσεις με τις γειτονικές της χώρες. Θα χρειαστούν τεράστιες επενδύσεις, προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζοντας τη σημασία του τομέα των μεταφορών, έχει ήδη αρχίσει να παρέχει στήριξη για τη βελτίωση του δικτύου μεταφορών της χώρας. Εντούτοις, απαιτούνται σημαντικότερες επενδύσεις οι οποίες θα προέλθουν μόνον από τις διεθνείς αγορές.
Ενέργεια
Παρεμφερείς σκέψεις ισχύουν και για τον ενεργειακό τομέα. Η Ουκρανία θα πρέπει να βελτιώσει το σύστημα μεταφοράς και διανομής αερίου που διαθέτει και να εγγυηθεί την ασφάλεια των πυρηνικών σταθμών της. Θα πρέπει να υλοποιηθεί επίσης ένα ενεργειακό σχέδιο το οποίο θα αποσκοπεί στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στη χώρα, προκειμένου να αποφευχθεί η περιττή κατανάλωση ενέργειας και η εντεινόμενη αύξηση του κόστους παραγωγής των ουκρανικών βιομηχανικών προϊόντων. Αυτά τα αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν μόνον εάν η χώρα ενσωματωθεί καλύτερα στα ενεργειακά δίκτυα της Κοινότητας και μπορέσει να επωφεληθεί από τη δυτικοευρωπαϊκή τεχνογνωσία.
Συνοριακές υπηρεσίες
Οι τοπικές πρακτικές διασυνοριακού εμπορίου μεταξύ της Ουκρανίας και της Πολωνίας (συμπεριλαμβανομένων αυτών που εφαρμόζονταν όταν η Πολωνία ήταν υποψήφια χώρα) μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως παράδειγμα μεγάλης κλίμακας εμπορίου με χερσαίες συνοριακές διελεύσεις. Οι εθνικές τελωνειακές υπηρεσίες πρέπει να βελτιωθούν τόσο σε κεντρικό επίπεδο όσο και στα σύνορα. Δεν πρέπει να υποτιμάται η σημασία για το εμπόριο της ύπαρξης αξιόπιστων και ταχέων διαδικασιών επαλήθευσης στα σημεία συνοριακού ελέγχου. Το χρηματοδοτικό μέσο της ΕΠΓ και το μελλοντικό σχέδιο δράσης της χώρας θα πρέπει να αντιμετωπίσουν δεόντως το εν λόγω θέμα και να διασφαλίσουν την επίτευξη σημαντικής προόδου εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος. Οι ίδιες σκέψεις ισχύουν και για την καταπολέμηση της διαφθοράς, η οποία εξακολουθεί να υπονομεύει σημαντικά τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας.
Η φιλοδοξία της Ουκρανίας για προσχώρηση στην ΕΕ
Δεν μπορεί να παραβλεφθεί ότι η Ουκρανία έχει σαφώς εκφράσει τη φιλοδοξία να προσχωρήσει στην ΕΕ. Αν και δεν είναι η κατάλληλη χρονική στιγμή για προσχώρηση, αυτά τα μακροπρόθεσμα σχέδια ενισχυμένης οικονομικής συνεργασίας θα συμβάλουν στην οικοδόμηση των κοινοτικών προτύπων και κατ’ αυτήν την έννοια θα φέρουν την Ουκρανία πλησιέστερα στην Ευρώπη. Η ΕΕ θα πρέπει, ωστόσο, να είναι λιγότερο ασαφής και απρόθυμη να αναγνωρίσει τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Ουκρανίας και να προσφέρει στο Κίεβο αξιοπρεπείς προοπτικές για την προσχώρηση της χώρας, καθώς και κατάλληλη χρηματοδοτική στήριξη.
Η ευρωπαϊκή πολιτική έναντι της Ανατολικής Ευρώπης
Οφείλω μετά λύπης μου να επισημάνω ότι η ΕΠΓ της Κοινότητας, που εγκαινιάστηκε το 2003, δεν ήταν πάντα επιτυχής. Θα ήταν σκόπιμο η Επιτροπή, σε συνεργασία με το Συμβούλιο και το παρόν Κοινοβούλιο, να αρχίσει να επανεξετάζει τη συνολική προσέγγιση όσον αφορά την Ανατολική Ευρώπη και να δώσει πιο ικανοποιητικές απαντήσεις στις θεμιτές προσδοκίες των εν λόγω πληθυσμών, έχοντας κατά νου ότι οποιαδήποτε περαιτέρω πολιτική ή οικονομική επένδυση στην περιοχή θα είχε ως αποτέλεσμα περισσότερη πολιτική σταθερότητα, καλύτερη εφαρμογή των ευρωπαϊκών κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων και βελτιωμένες οικονομικές διεισδύσεις που θα ήταν επωφελείς τόσο για την Κοινότητα όσο και για τους τοπικούς παράγοντες.
Κρυφοί κίνδυνοι;
Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για την εμφάνιση αναταράξεων στη νέα ουκρανική δημοκρατία, καθώς αυτές είναι σχεδόν φυσικές. Ωστόσο, θα πρέπει να στηρίξουμε όλα τα μέτρα λύσης σύμφωνα με το δίκαιο, τα πρότυπα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την κυριαρχία των πολιτών. Η παρούσα πόλωση μεταξύ φιλοευρωπαϊκών και φιλορωσικών κομμάτων στην Ουκρανία έχει επίσης ένα χρήσιμο εκπαιδευτικό χαρακτήρα: διδάσκει τους ουκρανούς πολίτες και τους προκαλεί να σκεφτούν με κριτικό πνεύμα όσον αφορά τις πολιτικές, τα προγράμματα, τα σχέδια για το μέλλον και τις εταιρικές σχέσεις με άλλες χώρες και, τέλος, τους παρακινεί να αναλάβουν ενεργό ρόλο ως φορείς λήψης αποφάσεων στις εκλογικές κάλπες. Τέτοιες κρίσεις, με τον δέοντα χειρισμό, μπορούν να αποδειχθούν εποικοδομητικές στην εδραίωση της δημοκρατίας.
Η Ουκρανία ως «δυνητικός» εταίρος
Η επιτυχία της συμφωνίας προϋποθέτει την πλήρη συνεργασία της Ουκρανίας. Προκειμένου να αποφευχθεί το φαινόμενο των «αφιλόξενων στεπών», η ΕΕ πρέπει να καταστήσει σαφές ότι οι ρητοί κανόνες και η εφαρμογή τους αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για μια δίκαιη και αποτελεσματική οικοδόμηση της ζώνης ελευθέρου εμπορίου με το Κίεβο. Αυτή η προϋπόθεση δεν θα πρέπει ωστόσο να εξαρτάται από οποιονδήποτε κυβερνητικό πολιτικό προσανατολισμό, είτε είναι σοσιαλιστικός, κομμουνιστικός, ή φιλελεύθερος. Η εγγύηση της αξίας της δεν έγκειται στα κυβερνητικά οράματα αλλά στη συνείδηση του λαού για το ιδιαίτερο πλεονέκτημα του ολοκληρωμένου και βάσει κανόνων εμπορίου και οικονομίας.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
9.10.2007 |
||
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+ : - : 0 : |
[25] [0] [2] |
|
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Kader Arif, Carlos Carnero González, Daniel Caspary, Christofer Fjellner, Glyn Ford, Béla Glattfelder, Ignasi Guardans Cambó, Eduard Raul Hellvig, Jacky Henin, Sajjad Karim, Caroline Lucas, Marusya Ivanova Lyubcheva, Erika Mann, Helmuth Markov, David Martin, Γεώργιος Παπαστάμκος, Vural Öger, Robert Sturdy, Daniel Varela Suanzes-Carpegna, Zbigniew Zaleski |
||
|
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Jean-Pierre Audy, Vasco Graça Moura, Eugenijus Maldeikis, Zuzana Roithová |
||
|
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Kathalijne Maria Buitenweg, Jean Louis Cottigny, Yannick Vaugrenard |
||