SPRAWOZDANIE w sprawie systemów gwarancji depozytów
16.11.2007 - (2007/2199(INI))
Komisja Gospodarcza i Monetarna
Sprawozdawca: Christian Ehler
PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie systemów gwarancji depozytów
Parlament Europejski,
- uwzględniając komunikat Komisji dotyczący przeglądu dyrektywy 94/19/WE w sprawie systemów gwarancji depozytów (COM(2006)0729),
- uwzględniając zalecenie Komisji 87/63/EWG z dnia 22 grudnia 1986 r. w sprawie wprowadzenia systemów gwarancji depozytów we Wspólnocie[1],
- uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego na temat wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do systemów gwarancji depozytów z dnia 22 września 1992 r.[2],
- uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym i drugim czytaniu dotyczące wniosku Komisji w sprawie dyrektywy Rady w sprawie dyrektywy dotyczącej systemów gwarancji depozytów[3],
- uwzględniając dyrektywę 94/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 1994 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów[4],
- uwzględniając sprawozdanie Komisji w sprawie stosowania „klauzuli zakazu eksportu” (art. 4 ust. 1) dyrektywy 94/19/WE w sprawie systemów gwarancji depozytów (COM(1999)0722),
- uwzględniając sprawozdanie Komisji w sprawie stosowania zasad uzupełniania poziomu gwarancji („topping up”), o którym mowa w art. 4 ust. 2 - 5 dyrektywy w sprawie systemów gwarancji depozytów (94/19/WE) (COM(2001)0595),
- uwzględniając sprawozdanie Komitetu Europejskich Organów Nadzoru Bankowego „Porady techniczne w sprawie przeglądu aspektów związanych z systemami gwarancji depozytów” [Technical advice on a review of aspects related to deposit guarantee schemes] z września 2005 r.[5],
- uwzględniając sprawozdanie Wspólnego Centrum Badawczego (ISPRA) Komisji Europejskiej zatytułowane „Analiza scenariuszy: ocena skutków zmiany mechanizmu finansowania systemów gwarancji depozytów” z lutego 2007 r.,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji dotyczące minimalnej kwoty zabezpieczenia dyrektywy w sprawie systemów gwarancji depozytów 94/19/WE,
- uwzględniając białą księgę Komisji w sprawie polityki w dziedzinie usług finansowych na lata 2005 - 2010 (COM(2005)0629),
- uwzględniając rezolucję z dnia 11 lipca 2007 r. dotyczącą białej księgi Komisji w sprawie polityki w dziedzinie usług finansowych (2005 - 2010)[6],
– uwzględniając art. 45 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A6‑0448/2007),
A. mając na uwadze, że systemy gwarancji depozytów są ważnym elementem sieci bezpieczeństwa;
B. mając na uwadze, że systemy gwarancji depozytów służą ochronie indywidualnej, ochronie działalności, jak i zapewnieniu uczciwych warunków konkurencji;
C. mając na uwadze, że obecna sytuacja w sektorze bankowości spowodowana przez załamanie rynku kredytów hipotecznych w Stanach Zjednoczonych oraz jego wpływ na rynki finansowe wykazała istotną kwestią są gwarancje depozytów,
D. mając na uwadze, że zróżnicowaną krajową organizację systemów gwarancji należy tłumaczyć odmiennymi uwarunkowaniami instytucjonalnymi w poszczególnych państwach członkowskich;
E. mając na uwadze, że zaufanie do zapewnienia stabilności rynku finansowego i warunki gwarantujące uczciwą konkurencję stanowią ważny fundament całego rynku wewnętrznego,
F. mając na uwadze, że najnowsze badania pozwalają wnioskować, że rosnąca liczba obywateli UE rozważa zakup produktów finansowych za granicą;
G. mając na uwadze, że wraz z rozwijającą się działalnością transgraniczną instytucji kredytowych, jak również ze zmianami w strukturze europejskiego nadzoru bankowego pojawiają się nowe pytania dotyczące współpracy, koordynacji i podziału obciążeń w przypadku kryzysu między kraj pochodzenia i kraj prowadzenia działalności;
H. mając na uwadze, że z powodu coraz bardziej zintegrowanego rynku finansowego sieć zabezpieczeń musi spełniać swoją rolę w transgranicznych sytuacjach kryzysowych,
1. dostrzega znaczenie systemów gwarancji depozytów oraz korzyści dla konsumentów i stabilności rynku finansowego; podkreśla jednocześnie znaczenie wyeliminowania potencjalnych zakłóceń rynku, jeśli potwierdzą je badania;
2. podziela ocenę Komisji, że zmiany legislacyjne dyrektywy 94/19/WE powinny najpierw zmierzać do przedstawienia dalszych wyników analizy, zwłaszcza w dziedzinie związanego z działalnością transgraniczną zarządzania ryzykiem oraz zarządzania w sytuacjach kryzysowych; za istotne uważa zwalczanie poważnych zakłóceń konkurencyjności, jeżeli potwierdzą je badania;
3. jest zdania, że pożądana jest harmonizacja ustalonej minimalnej gwarancji na wyższym poziomie, ale jej podniesienie powinno być powiązane z odpowiednim rozwojem ekonomicznym, zwłaszcza że niektóre kraje ze względu na swoje ekonomiczne uwarunkowania ramowe nadal nie osiągnęły przewidzianego dyrektywą minimalnego poziomu gwarancji; podkreśla jednak w tym kontekście, że dalsze uzależnione od inflacji obniżenie poziomu gwarancji powinno zakończyć się najpóźniej wraz z następną zmianą dyrektywy;
4. zgadza się z oceną Komisji, że poprzez środki samoregulacyjne, zwłaszcza o charakterze transgranicznym, można poprawić sposób funkcjonowania systemów gwarancji depozytów;
5. w tym względzie przyjmuje z zadowoleniem zainicjowaną przez Komisję współpracę z europejskim forum gwarantów depozytów (EFDI), jak i z JRC oraz rozpoczęty przez Komisję zakrojony na szeroką skalę dialog na rzecz opracowania środków samoregulacyjnych; zwraca się do Komisji o informowanie Parlamentu o jej harmonogramie prac w tym zakresie o osiągniętych rezultatach;
6. jest zdania, że konsumentom należy dostarczyć więcej informacji, tak aby mogli oni dokonywać świadomego wyboru pośredników, którym powierzą swoje oszczędności oraz, że należy przybrać podejście zmierzające stale do wzmocnienia zdolności pośredników w zakresie prowadzenia działalności na zasadach transgranicznych i do promowania integracji rynkowej; uważa, że samoregulacja, a zwłaszcza wkład, jaki wnieść może europejskie forum gwarantów depozytów (EFDI), mogą odegrać ważną rolę w tym zakresie;
7. jest zdania, że należy przeanalizować istniejące odmienne systemy finansowania systemów gwarancji depozytów pod względem możliwych zakłóceń konkurencji, w tym w zakresie równego traktowania konsumentów, i wynikających z tego kosztów, zwłaszcza jednak pod względem wpływu na ich funkcjonowanie w przypadku kryzysu o charakterze transgranicznym;
8. podkreśla fakt, że systemy gwarancji depozytów ex-post powinny zapewnić większe bezpieczeństwo i pewność konsumentom, tak jak zapewniają je systemy gwarancji depozytów ex-ante;
9. uważa, że rozdzielenie między państwa nadzoru i systemu gwarancji depozytów wywołuje problemy regulacyjne; zwraca się do Komisji o zbadanie ewentualnych niekorzystnych skutków takiej sytuacji;
10. jest zdania, że znaczny rozwój innowacji w dziedzinie technologii komunikacyjnych, który miał miejsce od chwili przyjęcia dyrektywy, umożliwia w przypadku kryzysów o wiele szybszy zwrot środków deponentom; uważa, że w pierwszym rzędzie należy dążyć do ulepszeń, które nie wymagają przyjęcia przepisów prawnych: poprzez umowy, zastosowanie najlepszych praktyk, poprawę jakości danych, jasny podział kompetencji przy przetwarzaniu informacji oraz samozobowiązania banków;
11. uważa, że w sytuacji, w której zwrot środków pochodzi z dwóch systemów gwarancji depozytów, konieczne jest, by okres oczekiwania deponenta na zwrot środków nie był dłuższy w przypadku zwrotu środków z systemów kraju pochodzenia niż z systemów państwa przyjmującego;
12. popiera pogląd, że wyjaśnienie zagadnienia ewentualnego zwrotu i/lub przekazania dokonanych przez instytucję kredytową wpłat na rzecz systemu gwarancji depozytów powinno, w przypadku jej wystąpienia z tego systemu, być w gestii poszczególnych państw członkowskich;
13. zgadza się z oceną Komisji, że nowe przepisy dotyczące przekazania lub zwrotu wpłat na rzecz systemów gwarancji nie mogą osłabić ich działania ani prowadzić do niedopuszczalnego wzrostu ryzyka;
14. uważa, że w perspektywie długoterminowej, jeżeli zlecone badania wykażą zakłócenia konkurencji, nierówne traktowanie konsumentów lub negatywne skutki transgranicznego zarządzania ryzykiem, powinno się poruszyć kwestię harmonizacji systemów gwarancji depozytów jeśli chodzi o ich finansowanie, kompetencje oraz rolę organu nadzorczego;
15. z zadowolenie przyjmuje powołanie grup roboczych Rady ds. Ekonomicznych i Finansowych i Komitetu ds. Usług Finansowych w celu przeglądu i rozwoju instrumentów UE służących stabilności rynków finansowych i regulacji nadzoru;
16. podkreśla również, że tendencja do zastępowania w sektorze bankowym spółek zależnych strukturami oddziałów stawia - w przypadku kryzysu - nowe wymagania współpracy władz zainteresowanych państw członkowskich;
17. za niezbędne uważa przedłożenie przez Komisję Parlamentowi, we współpracy z ministrami finansów państw członkowskich, bankami centralnymi oraz EFDI, analizy zalet i wad systemu rozłożenia obciążeń przed i po wystąpieniu możliwego kryzysu;
18. za niezbędne uważa ustalenie przed wystąpieniem możliwego transgranicznego kryzysu planu działania i współdziałania wszystkich zainteresowanych oraz zaplanowanie i ustalenie przez Komisję wspólnie z przedstawicielami państw członkowskich, banków centralnych i EFDI planu działania i współpracy i przedłożenie go Parlamentowi;
19. wzywa Komisję do opracowania norm lepszego wczesnego wykrywania zagrożeń przez systemy gwarancji depozytów; widzi możliwość wykorzystania systemu wczesnego wykrywania do ustalania wysokości składek zależnych od stopnia ryzyka;
20. uważa, że pożądane byłoby rozpoczęcie bardziej wnikliwych badań, które są konieczne w celu określenia wspólnej metody oceny zagrożeń;
21. podkreśla, że za ograniczenia zagrożeń w pierwszym rzędzie odpowiedzialne są banki;
22. za niezbędne uważa opracowanie zasad transgranicznego zarządzania ryzykiem i zarządzania w sytuacjach kryzysowych, które ograniczą problem nierównomiernych obciążeń i korzyści (free-rider-problem) oraz ryzyko pokusy nadużycia (moral hazard);
23. zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji.
UZASADNIENIE
Komisja przedłożyła w końcu 2006 r. komunikat w sprawie przeglądu dyrektywy w sprawie systemów gwarancji depozytów z 1994 r. Ponad dziesięć lat po przejęciu tej dyrektywy przez prawo państw członkowskich Komisja zbadała ją w celu stwierdzenia, w jakim stopniu obecne uregulowanie wypełnia swoje zadanie w obliczu postępującej integracji rynków finansowych i transgranicznych fuzji instytucji kredytowych.
Przeprowadzone konsultacje wykazały, że jako problem oraz przeszkoda w integracji rynku względnie we współpracy transgranicznej postrzegane są w szczególności różnice w sposobie finansowania systemów i znaczne rozbieżności w wysokości i zakresie zabezpieczeń przyznanych deponentom.
Komunikat Komisji wymienia następujące zbadane zagadnienia:
· definicja depozytu i zakres gwarancji,
· udział własny,
· klauzula określająca minimalną wartość depozytu objętego gwarancją,
· przepisy służące zwiększeniu poziomu gwarancji („topping-up”),
· wymiana informacji,
· zależne od ryzyka składki na rzecz systemów gwarancji depozytów,
· transfer i zwrot składek wnoszonych na rzecz systemów gwarancji depozytów,
· informowanie klientów oraz reklama,
· termin zwrotu – złagodzenie skutków dla deponentów,
· ogólnoeuropejski system gwarancji depozytów i regionalne systemy gwarancji depozytów,
· obowiązki w zakresie statystyki.
Podsumowując wynik prac, Komisja doszła do wniosku, że obecnie nie ma potrzeby wprowadzania zmian legislacyjnych, zaś z wprowadzeniem zmian należy zaczekać na wyniki dalszych badań i szacunków kosztów, a działanie systemów gwarancji depozytów w Europie, w szczególności w zakresie transgranicznym, może zostać osiągnięte w drodze poprawy stosowania obowiązujących rozwiązań lub zmianę sposobu działania zainteresowanych stron.
Zdaniem Komisji głównym zagadnieniem przyszłych prac będzie wyjaśnienie podziału obciążeń w przypadku kryzysu transgranicznego.
Przedkładając niniejsze sprawozdanie, Parlament Europejski pragnie wykazać, że uważa systemy gwarancji depozytów za ważny element naszego systemu rynków finansowych i stale należy usprawniać ich działanie. Głównym zagadnieniem niniejszego sprawozdania, oprócz zajęcia stanowiska w sprawie minimalnej wysokości gwarantowanej lokaty i skrócenia procedur dzięki zwiększonym możliwościom nowej techniki komunikacyjnej, jest zarządzanie w sytuacjach kryzysowych. W szczególności narastająca integracja rynków stawia przed systemami gwarancji nowe wyzwania, którymi trzeba się zająć w imię zabezpieczenia stabilności rynku finansowego.
W przedłożonym sprawozdaniu Parlament Europejski domaga się również objęcia dziedziny zabezpieczeń depozytów transgranicznym zarządzaniem w sytuacjach kryzysowych i w związku z tym popiera powołanie grup roboczych Rady ds. Ekonomicznych i Finansowych i Komitetu ds. Usług Finansowych w celu zbadania tej kwestii.
Parlament Europejski jest zdania, że zarządzanie w sytuacjach kryzysowych musi być oparte na usprawnionym wczesnym wykrywaniu ryzyka, ustalonym i zaplanowanym współdziałaniu wszystkich zainteresowanych oraz wyjaśnieniu kwestii momentu podziału obciążeń. Należy przy tym uwzględnić różnice systemów i różnorodność zaangażowanych stron z sektora publicznego i prywatnego. W związku z tym należy również podkreślić, że w pierwszej linii za ograniczenie zagrożeń odpowiedzialne muszą być banki.
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
|
Data przyjęcia |
5.11.2007 |
||
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
38 0 0 |
|
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Mariela Velichkova Baeva, Zsolt László Becsey, Pervenche Berès, Slavi Binev, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Ieke van den Burg, Christian Ehler, Jonathan Evans, José Manuel García-Margallo y Marfil, Jean-Paul Gauzès, Donata Gottardi, Benoît Hamon, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Othmar Karas, Piia-Noora Kauppi, Wolf Klinz, Christoph Konrad, Andrea Losco, Gay Mitchell, Cristobal Montoro Romero, John Purvis, Alexander Radwan, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Manuel António dos Santos, Olle Schmidt, Peter Skinner, Margarita Starkevičiūtė, Sahra Wagenknecht |
||
|
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Harald Ettl, Ján Hudacký, Werner Langen, Gianni Pittella, Margaritis Schinas, Charles Tannock |
||
|
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Jamila Madeira, Cornelis Visser |
||