SPRAWOZDANIE w sprawie 23. rocznego sprawozdania Komisji z kontroli stosowania prawa wspólnotowego (2005)

23.11.2007 - (2006/2271(INI))

Komisja Prawna
Sprawozdawca: Monica Frassoni

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie 23. rocznego sprawozdania Komisji z kontroli stosowania prawa wspólnotowego (2005)

(2006/2271(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając 23. roczne sprawozdanie Komisji z kontroli stosowania prawa wspólnotowego (COM(2006)0416),

–   uwzględniając dokumenty robocze służb Komisji (SEC(2006)0999 i 1005),

–   uwzględniając komunikat Komisji pt. „Skuteczna Europa – stosowanie prawa wspólnotowego” (COM(2007)0502),

–   uwzględniając art. 45 oraz art. 112 ust. 2 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinię Komisji Petycji (A6‑0462/2007),

A. mając na uwadze, że skuteczność polityki UE zależy w znacznej mierze od jej wdrażania na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym; mając na uwadze, że przestrzeganie prawa wspólnotowego przez państwa członkowskie musi podlegać rygorystycznej kontroli i monitorowaniu dla zagwarantowania, że wywiera ono pożądane pozytywne skutki na codzienne życie obywateli;

B.  mając na uwadze liczbę skarg związanych z naruszeniami prawa wspólnotowego, która pokazuje, że obywatele europejscy odgrywają w jego stosowaniu istotną rolę oraz że zdolność instytucji UE do odpowiedniego zaradzania problemom obywateli ma znaczenie dla wiarygodności Unii Europejskiej;

C. mając na uwadze, że Komisja może modyfikować podejmowane środki, tak aby skutecznie wypełniać swoje zadania, oraz wprowadzać innowacje celem poprawy stosowania prawa wspólnotowego;

Sprawozdanie roczne za 2005 r. i działania w następstwie rezolucji Parlamentu

1.  zauważa, że w ostatnich latach ogólna liczba postępowań w sprawie naruszenia przepisów prawa wszczętych przez Komisję stale wzrastała, osiągając poziom 2709 naruszeń wykrytych w 2003 r. (dla UE-15); ponadto zauważa, że liczba wykrytych naruszeń znacząco spadła w 2004 r. (o 563), lecz ponownie wzrosła w 2005 r., osiągając jednak niższy poziom niż w 2003 r., tj. 2653 zarejestrowanych naruszeń (dla UE-25);

2.  zauważa w związku z tym, że akcesja 10 nowych państw członkowskich najwyraźniej nie wpłynęła na liczbę zarejestrowanych naruszeń, i wzywa Komisję, aby przedstawiła Parlamentowi wyjaśnienia oraz zapewniła, że nie wynika to z braku rejestracji skarg i/lub braku wewnętrznych zasobów w samej Komisji, których zadaniem jest rozpatrywanie naruszeń;

3.  przyjmuje z zadowoleniem gotowość większości odnośnych dyrekcji generalnych do dostarczenia informacji o środkach przeznaczanych na naruszenia w ich poszczególnych dziedzinach oraz o stanie postępowań w sprawie naruszenia przepisów prawa; zauważa, że każda dyrekcja generalna ma własną metodę postępowania w zakresie stosowania prawa wspólnotowego oraz alokacji zasobów oraz że nie istnieje szczegółowy przegląd i ogólna publiczna ocena funkcjonowania tych różnych podejść;

4.  zobowiązuje się wspierać Komisję poprzez zwiększenie środków budżetowych celem wzmocnienia zasobów, o co wnosi większość odnośnych dyrekcji generalnych;

5.  przyjmuje z zadowoleniem fakt, że niektóre dyrekcje generalne opracowały specjalne mechanizmy uzupełniające wykorzystywanie postępowań w sprawie naruszenia przepisów prawa, ukierunkowane na skuteczny monitoring i poprawę stosowania prawa wspólnotowego; zauważa, że w ramach prawnych z 2002 r. dotyczących łączności elektronicznej ustanowiono procedury powiadamiania o projektach krajowych aktów prawnych, umożliwiając w krótkim terminie współpracę krajowych organów regulacyjnych państw członkowskich z Komisją; wzywa Komisję, aby rozważyła systematyczne stosowanie tego mechanizmu zapobiegawczego w innych sektorach;

6.  uważa, że należy zachęcać do wymiany najlepszych wzorców między państwami członkowskimi, np. w postaci „spotkań pakietowych” i warsztatów poświęconych kwestii transpozycji, organizowanych przez Komisję w celu ułatwienia stosowania prawa wspólnotowego; wzywa Komisję, aby rozważyła sposoby włączenia Parlamentu w te procesy;

7.  przyjmuje z zadowoleniem wysiłki niektórych dyrekcji generalnych Komisji – a w szczególności DG ds. Środowiska – na rzecz poprawy kontroli zgodności odnośnych dyrektyw, jednak nie jest usatysfakcjonowany odpowiedzią Komisji w sprawie poufności analiz zgodności; ponownie wzywa Komisję, aby publikowała na swojej stronie internetowej zamawiane przez różne dyrekcje generalne analizy w sprawie oceny zgodności krajowych środków wykonawczych z prawem wspólnotowym;

8.   z zadowoleniem przyjmuje włączenie po raz pierwszy do sprawozdania rocznego oraz do jego załączników szczegółów dotyczących konkretnych i szczegółowych badań przypadków naruszeń związanych z petycjami;

9.   zachęca do wysyłania misji rozpoznawczych do różnych państw członkowskich, aby zbadać kwestie poruszone przez autorów petycji; uważa to za pragmatyczną metoda rozwiązywania problemów bezpośrednio z państwami członkowskimi, co leży w interesie obywateli; uważa, że wspomniane misje są tym bardziej konieczne w związku z faktem, że Komisja nie posiada uprawnień „kontrolnych” dla zbadania praktycznego przestrzegania prawa wspólnotowego, na przykład w zakresie ochrony środowiska;

10. z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do włączania streszczeń dla obywateli w przyszłych projektach legislacyjnych oraz domaga się konkretnych przykładów takich streszczeń, jak również sprecyzowania, że stanowią one integralną część danego aktu prawnego, jak określono w ust. 19 rezolucji Parlamentu z dnia 16 maja 2006 r. w sprawie 21. i 22. rocznego sprawozdania w sprawie kontroli stosowania prawa wspólnotowego (2003 r. i 2004 r.);

11. wyraża przekonanie, że Komisja powinna zająć bardziej proaktywne stanowisko w monitorowaniu wydarzeń krajowych, które mogą ujawnić przypadki łamania prawa wspólnotowego, dlatego też wzywa Komisję do bardziej intensywnego wykorzystania swoich przedstawicielstw, aby zapobiec naruszeniom prawa lub zaradzić im,

12. zwraca się do państw członkowskich, aby wyszły poza czysto formalną transpozycję przepisów wspólnotowych i w miarę możliwości unikały fragmentarycznej transpozycji dyrektyw, tak aby poprawić przejrzystość przepisów i uczynić je prostszymi;

13. przyjmuje z zadowoleniem fakt, że w komunikacie pt. „Skuteczna Europa – stosowanie prawa wspólnotowego” Komisja odniosła się do niektórych podstawowych problemów politycznych wskazanych we wspomnianej rezolucji Parlamentu z dnia 16 maja 2006 r.; zauważa niemniej, że pewne ważne zagadnienia pozostają w zawieszeniu i nie doczekały się pełnej odpowiedzi, zwłaszcza jeżeli chodzi o środki przeznaczone na rozpatrywanie przypadków naruszenia, długość postępowania w sprawie naruszenia oraz ograniczone stosowanie art. 228 TWE, a także ocenę stosowania kryteriów pierwszeństwa; zwraca się do Komisji, aby dostarczyła odpowiedzi w tych istotnych kwestiach;

Komunikat Komisji z 2007 r. pt. „Skuteczna Europa – stosowanie prawa wspólnotowego”

14. przyjmuje z zadowoleniem fakt, że w niedawno przyjętym komunikacie Komisja przywiązuje wagę do kwestii stosowania prawa wspólnotowego i należycie ją uwzględnia: „jeżeli akty prawne nie będą właściwie stosowane, istnieje ryzyko, że cele polityki europejskiej nie zostaną osiągnięte, a swobody gwarantowane przez Traktaty będą wprowadzone w życie jedynie częściowo”[1]; wspiera Komisję w dążeniu do konkretnych i widocznych wyników poprzez dalsze działanie zgodnie z zobowiązaniami wymienionymi w komunikacie oraz zachęca ją do stałego informowania Parlamentu o tych wynikach;

15. zauważa, że analiza petycji wykazała niedociągnięcia organizacyjne we wdrażaniu przez państwa członkowskie norm prawa wspólnotowego; uważa, że spójność i konsekwencja w prawie wspólnotowym wymaga, aby wszystkie sprawy dotyczące przypadków naruszenia prawa wspólnotowego trafiały przed Trybunał Sprawiedliwości, przynajmniej w sprawach ważnych dla kraju, które staną się precedensem dla krajowego sądownictwa i przyszłej praktyki; uważa, że spójność działań Komisji w tym obszarze mogłaby znacznie zmniejszyć potrzebę składania przez obywateli skarg do Komisji i petycji do Parlamentu Europejskiego w analogicznych przypadkach;

16. zauważa, że główną przeszkodą dla skuteczności postępowania w sprawie naruszenia przepisów prawa (art. 226 i 228 traktatu WE) jest nadal jego długość i ograniczone stosowanie art. 228; podkreśla, że zaproponowany przez Komisję termin odnoszący się do braku zawiadomienia o środkach transpozycji (najwyżej 12 miesięcy od wystosowania wezwania do usunięcia uchybienia do rozstrzygnięcia sprawy lub wniesienia jej do Trybunału Sprawiedliwości) oraz postępowania dotyczącego zapewnienia zgodności z wcześniejszym orzeczeniem Trybunału (od 12 do 24 miesięcy) w żadnym wypadku nie może być przekraczany, i w związku z tym wzywa Komisję, aby prowadziła w tym terminie okresowy monitoring stanu zaawansowania postępowań w sprawie naruszenia przepisów prawa i informowała o nim zainteresowanych obywateli;

17. wzywa Komisję do większej stanowczości w stosowaniu art. 228 Traktatu w celu zapewnienia właściwego stosowania orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości;

18. przyjmuje z zadowoleniem zamiar Komisji w zakresie poprawy metod pracy z myślą o określaniu pierwszeństwa oraz sprawniejszym prowadzeniu dotychczasowych postępowań i zarządzaniu nimi, a także dotyczący zobowiązania i formalnego zaangażowania państw członkowskich; zauważa, że zgodnie z proponowaną nową metodą zapytania i skargi otrzymywane przez Komisję będą bezpośrednio kierowane do zainteresowanego państwa członkowskiego, „jeżeli jakieś zagadnienie wymagałoby wyjaśnienia stanu faktycznego lub prawnego w danym państwie członkowskim (...); państwu członkowskiemu wyznaczono by krótki termin na dostarczenie niezbędnych wyjaśnień, informacji oraz rozwiązań bezpośrednio zainteresowanemu obywatelowi lub przedsiębiorstwu oraz poinformowanie o tym Komisji”[2];

19. wyraża głębokie zaniepokojenie, że nowa metoda polegająca na kierowaniu sprawy do zainteresowanego państwa członkowskiego (które jest przede wszystkim stroną odpowiedzialną za niewłaściwe stosowanie prawa wspólnotowego) stwarzałaby ryzyko odrzucenia przez Komisję – jako „strażnika Traktatu” – instytucjonalnej odpowiedzialności za czuwanie nad stosowaniem prawa wspólnotowego, zgodnie z art. 211 traktatu WE; zauważa, że Komisja jest często jedynym pozostającym organem, do którego obywatele mogą zgłaszać niestosowanie prawa wspólnotowego;

20. wzywa zatem Komisję, aby opracowując nową metodę, wyjaśniła następujące kwestie:

- jasno określiła przypadki, w których będzie stosowana nowa metoda;

- potwierdziła, że nowa metoda pracy nie będzie stanowić mechanizmu alternatywnego do postępowania w sprawie naruszenia przepisów prawa;

- zagwarantowała, że nowa metoda nie opóźni w dalszym stopniu wszczynania postępowania w sprawie naruszenia przepisów prawa, którego czas trwania jest już niezwykle długi i nieokreślony, oraz nie okazywała pobłażliwości wobec państw członkowskich w kwestii przestrzegania wyznaczonych przez samą Komisję terminów znalezienia rozwiązania z myślą o obywatelach;

- sprecyzowała moment rejestrowania skarg w ramach nowej metody (przed reakcją zainteresowanego państwa członkowskiego lub po niej) oraz wskazała, kto podejmuje decyzję o zarejestrowaniu skargi; zagwarantowała przestrzeganie w Komisji zasady kolegialności przy rejestrowaniu skargi;

- wskazała, kto udziela odpowiedzi skarżącemu: Komisja czy państwo członkowskie;

- poinformowała Parlament o szczególnych środkach, jakie zamierza przyjąć dla zagwarantowania, że w okresie przejściowym poprzedzającym całkowite wdrożenie nowego systemu oraz w przypadku, gdy nowy system nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, będzie ona w pełni wykonywać rolę strażnika Traktatu;

21. przyjmuje z zadowoleniem sugestię Komisji dotyczącą programu pilotażowego z udziałem kilku państw członkowskich w celu przetestowania nowych metod pracy w 2008 r., który to program można by rozszerzyć na wszystkie państwa członkowskie po dokonaniu oceny pierwszego roku funkcjonowania;

22. zwraca się do Komisji, aby proponowany program pilotażowy koncentrował się na państwach członkowskich, w których występują problemy ze stosowaniem prawa wspólnotowego w wyniku braku współpracy ze strony władz krajowych, zwłaszcza na szczeblu regionalnym i lokalnym; zwraca się do Komisji, aby poprzez program pilotażowy sprawdziła, czy i gdzie – po wprowadzeniu nowej metody pracy – istnieje potrzeba zwiększenia zasobów wewnętrznych Komisji dla rozpatrywania skarg i zarządzania nimi;

23. mając na uwadze, że petycje i skargi od obywateli i przedsiębiorstw ułatwiają wykrywanie istotnej liczby przypadków naruszenia prawa, a także w celu uniknięcia nieporozumień wynikających z nawiązywania kontaktów z poszczególnymi organami zajmującymi się rozwiązywaniem problemów, wzywa Komisję do zbadania możliwości wyraźnego oznakowania lub utworzenia jednego punktu online, aby wprowadzić ułatwienia dla obywateli;

24. przyjmuje z zadowoleniem decyzję Komisji dotyczącą wprowadzenia zasady „częstszego podejmowania decyzji na większości etapów procedury” w celu zapewnienia szybszego postępu spraw; zauważa, że Komisja organizuje rocznie cztery formalne posiedzenia celem podjęcia decyzji w zakresie postępowań w sprawie naruszenia przepisów prawa, i przyjmuje z zadowoleniem decyzję Komisji o częstszym podejmowaniu decyzji w sprawie naruszeń; ubolewa, że w komunikacie nie określono bardziej zdecydowanych środków politycznych i organizacyjnych, które pozwolą podołać tym nowym zobowiązaniom;

25. zauważa, że załącznik do komunikatu zawiera wykaz proponowanych do oceny obszarów prawa wspólnotowego, i wzywa Komisję, aby dostarczyła wyjaśnienia co do zakresu tego wykazu;

26. ubolewa, że Komisja nie dotrzymała zobowiązania zadeklarowanego w komunikacie z 2002 r. na temat lepszego monitorowania stosowania prawa wspólnotowego, które przewiduje, że „stosowanie kryteriów pierwszeństwa będzie podlegało corocznej ocenie podczas omawiania sprawozdania z kontroli stosowania prawa wspólnotowego”[3]; przyjmuje z zadowoleniem nowe zobowiązanie dotyczące opisywania i wyjaśniania przez Komisję swoich działań w zakresie tych priorytetów w rocznych sprawozdaniach, począwszy od roku 2008[4];

27. zauważa, że do Parlamentu nadal wpływają petycje dotyczące domniemanego stałego łamania przez państwa członkowskie praw człowieka i praw podstawowych autorów petycji i głęboko ubolewa, że z nowego wykazu kryteriów pierwszeństwa znikły kryteria związane z łamaniem praw człowieka lub podstawowych wolności zapisanych w prawie materialnym Wspólnoty; ponownie przypomina, że traktat UE uprawnia Parlament Europejski do wszczynania procedury ustanowionej w jego art. 7 ust. 1;

28. wzywa Komisję, aby szeroko stosowała zasadę, w myśl której wszelka korespondencja mogąca wskazywać na faktyczne złamanie prawa wspólnotowego powinna być rejestrowana jako skarga, chyba że podlega ona wyjątkowym okolicznościom, o których mowa w pkt. 3 załącznika do komunikatu dotyczącego stosunków ze skarżącym w przedmiocie naruszeń prawa wspólnotowego[5]; zauważa, że Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdził niedawno, iż Komisja dopuściła się „niewłaściwego administrowania”, nie rejestrując skargi zgodnie z tymże komunikatem; wzywa Komisję, aby informowała Parlament i konsultowała się z nim w sprawie wszelkich zmian w kryteriach wyjątkowego nierejestrowania skarg;

29. wzywa wszystkie służby Komisji, aby w pełni informowały skarżących o postępach w związku z ich skargami wraz z upływem uprzednio określonych terminów (wezwanie do usunięcia uchybienia, uzasadniona opinia, wniesienie skargi do Trybunału), aby przedstawiały uzasadnienia swoich decyzji i przekazywały je szczegółowo skarżącym zgodnie z zasadami zawartymi w komunikacie Komisji z 2002 r.;

30. przyjmuje z zadowoleniem zamiar Komisji dotyczący podjęcia działań celem zapewnienia swobodnego dostępu do swojej elektronicznej bazy danych i zachęca ją, aby jak najszybciej zrealizowała to zobowiązanie;

31. z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do dostarczenia podsumowanych informacji na wszystkich etapach procedur o naruszenie, począwszy od wezwania do naprawy uchybienia; uważa, że dla zachowania przejrzystości i lepszego stosowania prawa wspólnotowego w sądach krajowych, Komisja powinna udostępnić zawartość i harmonogram kontaktów z państwami członkowskimi po zakończeniu śledztwa w danej sprawie.

32. z zadowoleniem przyjmuje zbliżającą się publikację dokumentu Komisji wyjaśniającego orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości w sprawie skarg o odszkodowanie za łamanie przepisów prawa wspólnotowego; sugeruje, że Komisja powinna zbadać możliwość występowania jako amicus curiae w sprawach o odszkodowanie toczących się przed sądami krajowymi, zgodnie z krajowym prawem proceduralnym, jak to ma już miejsce w przypadku krajowych spraw dotyczących kwestii wspólnotowego prawa konkurencji[6];

Rola Parlamentu Europejskiego i parlamentów krajowych w stosowaniu prawa UE

33. uważa, że stałe komisje Parlamentu Europejskiego powinny odgrywać znacznie aktywniejszą rolę w monitorowaniu stosowania prawa wspólnotowego w ramach swojego zakresu kompetencji oraz otrzymywać w tym celu wsparcie i regularne informacje ze strony Komisji; sugeruje, że tam, gdzie to możliwe, sprawozdawca Parlamentu lub jego następca odpowiedzialny za daną kwestię powinien odgrywać centralną i stałą rolę w procesie przeglądu zgodności prawa państw członkowskich z prawem wspólnotowym; zauważa, że (skreślenie) regularne posiedzenia w sprawie stosowania prawa wspólnotowego organizowane przez Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności należy rozszerzyć na wszystkie komisje parlamentarne i umożliwić systematyczny udział Komisji;

34. zauważa jednak, że niechęć Komisji do dostarczenia precyzyjnych informacji o kwestiach, w przypadku których rozpoczęto postępowanie w sprawie naruszenia, znacznie zmniejsza zainteresowanie opinii publicznej tymi posiedzeniami oraz ich skuteczność; wzywa komisje Parlamentu, aby w stosownych przypadkach rozważyły włączenie przedstawicieli odpowiednich państw członkowskich lub Rady na listę gości zapraszanych na posiedzenia w sprawie stosowania prawa wspólnotowego;

35. uważa, że komisje Parlamentu (w tym Komisja Petycji) powinny otrzymać wystarczające wsparcie administracyjne, tak aby skutecznie wypełniać swoje zadania; zwraca się do grupy roboczej ds. reformy parlamentarnej, Komisji Budżetowej i innych właściwych organów Parlamentu, aby przedstawiły konkretne propozycje odnoszące się m.in. do wspomnianej istotnej roli sprawozdawców i oceniły możliwość powołania w sekretariatach poszczególnych komisji specjalnej grupy zadaniowej, aby zagwarantować trwałe i skuteczne monitorowanie stosowania prawa wspólnotowego;

36. wzywa do zacieśnienia współpracy między parlamentami krajowymi a Parlamentem Europejskim i odnośnymi parlamentarzystami w celu promowania i zwiększenia skutecznej kontroli kwestii europejskich na szczeblu krajowym; uważa, że parlamenty krajowe mają do odegrania znaczącą rolę w monitorowaniu stosowania prawa wspólnotowego, przyczyniając się tym samym do wzmocnienia legitymacji demokratycznej Unii Europejskiej i jej zbliżenia do obywateli;

37. przypomina o zobowiązaniu Rady do zachęcenia państw członkowskich do sporządzania i publikowania tabel ilustrujących związek pomiędzy dyrektywami i krajowymi środkami transpozycji; podkreśla, że tabele te mają zasadnicze znaczenie dla umożliwienia Komisji skutecznej kontroli środków wykonawczych we wszystkich państwach członkowskich; wzywa Parlament, jako współustawodawcę, do podjęcia wszystkich niezbędnych kroków dla zapewnienia, że przepisy dotyczące tych tabel nie będą usuwane z tekstu wniosków Komisji w procesie ustawodawczym;

38. zauważa, że sądy krajowe odgrywają zasadniczą rolę w stosowaniu prawa Wspólnoty, i w pełni popiera wysiłki Komisji w celu określenia dodatkowych szkoleń dla sędziów krajowych, przedstawicieli zawodów prawniczych i urzędników władz krajowych;

39. zwraca się do Komisji, aby usprawniła kontrolę przestrzegania decyzji Parlamentu w sprawie immunitetów parlamentarnych przez organy sądowe państw członkowskich, a w przypadku stwierdzenia przez nią nieprzestrzegania tych decyzji, aby informowała Parlament o dalszych krokach, jakie zostaną podjęte;

°

°         °

40. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Trybunałowi Sprawiedliwości, Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich oraz parlamentom państw członkowskich.

• [1]  COM(2007)0502, str. 2.
• [2]  COM(2007)0502, str. 7.
• [3]  COM(2002)0725, str. 12.
• [4]  COM(2007)0502, str. 9.
• [5]  COM(2002) 0141.
• [6]  Notatka Komisji w sprawie współpracy pomiędzy Komisją i sądami w państwach członkowskich UE odnośnie stosowania art. 81 i 82 Traktatu WE (Dz.U. C 101 z 27.4.2004, str. 54), ust. 17-20.

UZASADNIENIE

Niniejsze sprawozdanie zawiera ocenę monitorowania przez Komisję stosowania prawa wspólnotowego w 2005 r. Znajduje się w nim również analiza przyjętego niedawno przez Komisję komunikatu pt. „Skuteczna Europa – stosowanie prawa wspólnotowego” (COM(2007)0502).

Sprawozdanie jest rezultatem szeroko zakrojonych spotkań, jakie sprawozdawczyni przeprowadziła z komisarzami odpowiedzialnymi za stosowanie prawa wspólnotowego w swoich obszarach kompetencji. Ponadto utrzymywano rozległe kontakty z różnymi służbami Komisji, których zadaniem jest zarządzanie prawem wspólnotowym oraz jego egzekwowanie.

W ramach niniejszego sprawozdania w dniu 3 maja 2007 r. zorganizowano publiczne przesłuchanie na temat stosowania prawa wspólnotowego, podczas którego przedstawiciele parlamentów krajowych, sędziowie krajowi, przedstawiciele zawodów prawniczych oraz reprezentanci rządów krajowych wymienili się doświadczeniami i wiedzą specjalistyczną oraz przyczynili się do opracowania koncepcji sprawozdania. Sprawozdanie jest również oparte na analizie porównawczej transpozycji prawa WE w państwach członkowskich, opracowanej przez departament ds. polityki Parlamentu Europejskiego we współpracy z Europejskim Centrum Badań i Dokumentacji Parlamentarnej.

Sprawozdanie uwzględnia doświadczenia innych komisji parlamentarnych w zakresie stosowania prawa wspólnotowego i uznaje istotną rolę, jaką Parlament Europejski powinien odgrywać w przyczynianiu się do prawidłowego stosowania prawa WE.

OPINIA Komisji Petycji (9.10.2007)

dla Komisji Prawnej

w sprawie kontroli stosowania prawa wspólnotowego (2005) - 23. sprawozdanie roczne
(2006/2271(INI))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Diana Wallis

WSKAZÓWKI

Komisja Petycji zwraca się do Komisji Prawnej, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

Sprawozdanie roczne 2005 oraz sprawozdanie komisji śledczej w sprawie Equitable Life Society

1.      z zadowoleniem przyjmuje włączenie po raz pierwszy do sprawozdania rocznego oraz do jego załączników szczegółów dotyczących konkretnych i szczegółowych badań przypadków naruszeń związanych z petycjami; zgadza się z Komisją, że petycje są cennym źródłem informacji jeśli chodzi o łamanie prawa wspólnotowego; z zadowoleniem przyjmuje deklaracje Komisji, iż zamierza ona zwiększyć strategiczne znaczenie kwestii poruszanych w jej sprawozdaniach rocznych;

2.      zachęca do wysyłania misji rozpoznawczych do różnych państw członkowskich, aby zbadać kwestie poruszone przez autorów petycji; uważa to za pragmatyczną metoda rozwiązywania problemów bezpośrednio państwami członkowskimi, co leży w interesie obywateli; uważa, uważa, że wspomniane misje są tym bardziej konieczne w związku z faktem, że Komisja nie posiada uprawnień „kontrolnych” dla zbadania praktycznego przestrzegania prawa wspólnotowego, na przykład w zakresie ochrony środowiska;

3.      z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do włączania streszczeń dla obywateli w przyszłych projektach legislacyjnych oraz domaga się konkretnych przykładów takich streszczeń, jak również sprecyzowania, że stanowią one integralną część danego aktu prawnego, jak określono w ust. 19 rezolucji Parlamentu z dnia 16 maja 2006 r. w sprawie 21. i 22. rocznego sprawozdania w sprawie kontroli stosowania prawa wspólnotowego (2003 r. i 2004 r[1].);

4.      uważa, że jeżeli petycje i doświadczenia praktyczne wykazały skutki poszczególnych przepisów prawa wspólnotowego nie spełniających ich założeń, Parlament, Rada i Komisja powinny priorytetowo potraktować rewizję tych przepisów;

5.      przypomina o zobowiązaniu Rady do zachęcenia państw członkowskich do opracowania i opublikowania tabel ilustrujących związek pomiędzy dyrektywami i krajowymi środkami transpozycji[2]; popiera ciągłe wysiłki Komisji w tym zakresie;

6.      wyraża przekonanie, że Komisja powinna zająć bardziej proaktywne stanowisko w monitorowaniu wydarzeń krajowych, które mogą ujawnić przypadki łamania prawa wspólnotowego, oraz we wzmacnianiu nadzoru nad wdrażaniem przepisów w państwach członkowskich; dlatego też wzywa Komisję do bardziej intensywnego wykorzystania swoich przedstawicielstw, aby zapobiec naruszeniom prawa lub zaradzić im,

Komunikat Komisji (2007) w sprawie “Skuteczna Europa — Stosowanie prawa wspólnotowego”

7.      z zadowoleniem przyjmuje zbliżającą się publikację dokumentu Komisji wyjaśniającego orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości w sprawie skarg o odszkodowanie za łamanie przepisów prawa wspólnotowego; sugeruje, że Komisja powinna zbadać możliwość występowania jako amicus curiae w sprawach o odszkodowanie toczących się przed sądami krajowymi, zgodnie z krajowym prawem proceduralnym, jak to ma już miejsce w przypadku krajowych spraw dotyczących kwestii wspólnotowego prawa konkurencji[3];

8.      z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji dotyczący usprawnienia metod pracy oraz odnotowuje działania pilotażowe bezpośrednio włączające państwa członkowskie w procedurę zapytań i skarg;

9.      wyraża przekonanie, że takie nowe podejście na poziomie geograficznie najbliższym obywatelowi nie powinno:

- odnośnie dokumentów przekazanych państwom członkowskich, prowadzić do ograniczenia zakresu współpracy z Parlamentem Europejskim, reprezentującym narody państw członkowskich Wspólnoty, oraz w szczególności z parlamentarną Komisją Petycji;

- skutkować ograniczeniem praw osób skarżących w stosunku do Komisji;

- być wykorzystywane przez państwa członkowskie do niesłusznego przypisywania sobie wspólnie osiągniętych sukcesów na poziomie Unii Europejskiej ani też być wykorzystywane do opóźnienia wszczęcia procedury o naruszenie;

10.    uważa, że w każdym przypadku, gdy do Parlamentu Europejskiego składana jest petycja a równolegle skarga jest rozpatrywana w ramach nowego podejścia przewidzianego w projekcie pilotażowym, zainteresowane państwa członkowskie powinny aktywnie i bezpośrednio angażować się w prace Komisji Petycji, w duchu lojalnej współpracy;

11.    zauważa, że analiza petycji wykazała niedociągnięcia organizacyjne we wdrażaniu przez państwa członkowskie norm prawa wspólnotowego; uważa, że spójność i konsekwencja w prawie wspólnotowym wymaga, aby wszystkie sprawy dotyczące przypadków naruszenia prawa wspólnotowego trafiały przed Trybunał Sprawiedliwości, przynajmniej w sprawach ważnych dla kraju, które staną się precedensem dla krajowego sądownictwa i przyszłej praktyki; uważa, że spójność działań Komisji w tym obszarze mogłaby znacznie zmniejszyć potrzebę składania przez obywateli skarg do Komisji i petycji do Parlamentu Europejskiego w analogicznych przypadkach;

12.    zauważa, że do Parlamentu nadal wpływają petycje dotyczące domniemanego stałego łamania przez państwa członkowskie praw człowieka i praw podstawowych autorów petycji; przypomina, że traktat UE uprawnia Parlament Europejski do wszczynania procedury ustanowionej w jego art. 7 ust. 1, zgodnie z którą można wezwać osoby niezależne do przedłożenia sprawozdania w sprawie istnienia ryzyka poważnego naruszenia zasad, na których opiera się Unia Europejska, w tym zasad dotyczących poszanowania praw człowieka gwarantowanych w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności;

13.    uważa, że jeżeli zapytanie lub skarga ujawniają łamanie prawa wspólnotowego, nadrzędne znaczenie ma, aby państwo członkowskie zaproponowało sposób zaradzenia; uważa ponadto, że wymieniony termin powinien być sformułowany szerzej, oraz że zwyczajne zaprzestanie łamania prawa może czasem nie być wystarczającym rozwiązaniem;

14.    mając na uwadze, że petycje i skargi od obywateli i przedsiębiorstw ułatwiają wykrywanie istotnej liczby przypadków naruszenia prawa[4], jest zdania, że powinno się zachęcać do ich stosowania i zajmować się nimi w najbardziej odpowiedni sposób dla uniknięcia nieporozumień; mając na uwadze zdumiewający charakter różnych organów aktualnie zajmujących się skargami i rozwiązywaniem problemów, co może wzrosnąć w ramach zaproponowanych działań pilotażowych, wzywa Komisję do zbadania możliwości wyraźnego oznakowania lub utworzenia jednego punktu online, aby wprowadzić ułatwienia dla obywateli;

15.    z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do dostarczenia przeglądu informacji na wszystkich etapach procedur o naruszenie, począwszy od wezwania do naprawy uchybienia; uważa, że dla zachowania przejrzystości i lepszego stosowania prawa wspólnotowego w sądach krajowych, Komisja powinna udostępnić zawartość i harmonogram kontaktów z państwami członkowskimi po zakończeniu śledztwa w danej sprawie.

16. uważa, że pilnie należy zwiększyć zasoby administracyjne Komisji Petycji, tak aby zwiększyć zdolność Parlamentu do przeprowadzania niezależnych dochodzeń w sprawie otrzymanych petycji;

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	3.10.2007
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	21 1 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Simon Busuttil, Luis Herrero-Tejedor, Carlos José Iturgaiz Angulo, Mairead McGuinness, Manolis Mavrommatis, Gay Mitchell, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Radu Ţîrle, Michael Cashman, Proinsias De Rossa, Alexandra Dobolyi, Lasse Lehtinen, Miguel Angel Martínez Martínez, Maria Matsouka, Marian Harkin, Diana Wallis, Marcin Libicki, Margrete Auken, David Hammerstein, Kathy Sinnott
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Carlos Carnero González, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

• [1]  Dz. U. C 297 E z dnia 7.12.2006 r., str. 122
• [2]  Porozumienie międzyinstytucjonalne w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia Dz.U. C 321 z 31.12.2003 r., str.1. patrz również: Komunikat Komisji COM(2006)0689
• [3]  Notatka Komisji w sprawie współpracy pomiędzy Komisją i sądami w państwach członkowskich UE odnośnie stosowania art. 81 i 82 Traktatu WE (2004/C 101/04), ust. 17-20.
• [4]  Patrz: Aneks I do sprawozdania rocznego str. 4 - 8; patrz również: dokument roboczy Komisji "Sytuacja w różnych sektorach" (SEC(2006)999), str. 23 - 26.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	20.11.2007
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	24 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Carlo Casini, Bert Doorn, Cristian Dumitrescu, Monica Frassoni, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Neena Gill, Othmar Karas, Piia-Noora Kauppi, Klaus-Heiner Lehne, Katalin Lévai, Antonio López-Istúriz White, Hans-Peter Mayer, Manuel Medina Ortega, Aloyzas Sakalas, Diana Wallis, Tadeusz Zwiefka
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Mogens N.J. Camre, Charlotte Cederschiöld, Vicente Miguel Garcés Ramón, Luis de Grandes Pascual, Kurt Lechner, Eva Lichtenberger, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Gabriele Stauner
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Toine Manders, Tomáš Zatloukal