SPRAWOZDANIE w sprawie stosunków handlowych i gospodarczych z Koreą
23.11.2007 - (2007/2186(INI))
Komisja Handlu Międzynarodowego
Sprawozdawca: David Martin
PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie stosunków handlowych i gospodarczych z Koreą
Parlament Europejski,
– uwzględniając Umowę ramową o handlu i współpracy pomiędzy Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi z jednej strony a Republiką Korei z drugiej strony[1],
– uwzględniając analizę „Wpływ gospodarczy możliwych umów o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską a Koreą Południową”, przygotowaną przez Copenhagen Economics i prof. J. F. François,
– uwzględniając komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Globalny wymiar Europy: konkurowanie na światowym rynku. Wkład w strategię wzrostu gospodarczego i zatrudnienia UE” (COM(2006)0567),
– uwzględniając rezolucje z dnia13 października 2005 r. w sprawie perspektyw stosunków handlowych pomiędzy UE i Chinami i z dnia 28 września 2006 r. w sprawie stosunków gospodarczych i handlowych Unii Europejskiej z Indiami[2],
– uwzględniając wytyczne OECD w sprawie przedsiębiorstw wielonarodowych oraz Trójstronną deklarację zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej MOP,
– uwzględniając statystyki OECD dotyczące zatrudnienia w 2007 r.,
– uwzględniając deklarację w sprawie zacieśniania stosunków między Koreą Południową i Północną oraz umacniania pokoju i dobrobytu, przyjętą w dniu 4 października 2007 r.,
– uwzględniając art. 45 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinię Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A6-0463/2007),
A. mając na uwadze, że oparty na zasadach wielostronny system handlu, ustanowiony przez Światową Organizację Handlu (WTO), nadal stanowi najodpowiedniejsze ramy dla regulowania i wspierania sprawiedliwego i równego handlu dzięki opracowywaniu odpowiednich zasad i zapewnianiu ich przestrzegania,
B. mając na uwadze, że priorytetem UE nadal powinno być osiągnięcie zrównoważonego wyniku agendy rozwoju z Ad-Dauhy (DDA), co pomogłoby krajom rozwijającym się w uzyskaniu pełnego udziału w międzynarodowym systemie handlu,
C. mając na uwadze, że dwustronne i międzyregionalne umowy handlowe mogą jednak stanowić uzupełnienie zasad WTO, obejmując takie zagadnienia jak standardy społeczne i środowiskowe, w których to dziedzinach trudno obecnie osiągnąć wielostronne porozumienie,
D. mając na uwadze, że w umowie z Koreą można również uwzględnić kwestie inwestycji i handlu usługami, lecz należy to uczynić w taki sposób, aby zagwarantować, że otwarcie rynku nie spowoduje odejścia od koreańskich i europejskich zasad dotyczących ochrony usług publicznych i różnorodności kulturowej, ani nie naruszy usług publicznych w krajach partnerskich UE czy też przestrzeni politycznej potrzebnej do jednostronnego wprowadzania – zarówno w UE, jak i w Korei – zrównoważonej polityki społecznej i gospodarczej oraz polityki z zakresu ochrony środowiska
E. mając na uwadze, że Korea jest jedną z czołowych gospodarek światowych, która pod względem przychodu na mieszkańca dorównuje państwom członkowskim UE osiągającym średnie wyniki,
F. mając na uwadze, że ubóstwo pozostaje nierozwiązanym i pogłębiającym się problemem w Korei, która według statystyk OECD jest jednym z trzech członków OECD charakteryzujących się zarówno najwyższą różnicą dochodów, jak i najznaczniejszym pogłębianiem się różnicy dochodów; mając na uwadze, że Korea należy do krajów OECD wydających mniej niż 5% wpływów z podatków na zabezpieczenia socjalne, podczas gdy średnia w OECD wynosi 43%;
G. mając na uwadze, że Korea jest czwartym pod względem wielkości partnerem handlowym UE spoza Europy, a UE była w 2006 r. największym inwestorem zagranicznym w Korei,
H. mając na uwadze, że Korea podpisała umowy o wolnym handlu (FTA) ze Stanami Zjednoczonymi i szeregiem innych liczących się partnerów handlowych, a kolejne umowy są obecnie w fazie negocjacji,
H. mając na uwadze, że dostęp do rynku jest w coraz większym stopniu utrudniany przez różnorodne bariery pozataryfowe (NTB), w tym brak przyjętych norm i standardów międzynarodowych, co jest jedną z przyczyn strukturalnego deficytu UE w dwustronnych stosunkach handlowych,
J. mając na uwadze, że jak wynika z analiz, umowa UE-Korea mogłaby przynieść istotne korzyści gospodarcze dla obu stron, lecz w każdym z rozważanych wariantów dwie trzecie tych korzyści przypadłyby Korei,
Kwestie ogólne
1. Uważa, że pomyślny wynik agendy DDA nadal stanowi priorytet UE w zakresie handlu, i byłby zaniepokojony, gdyby negocjacje dwustronne z Koreą lub innymi partnerami zakłóciły osiągnięcie tego celu;
2. wyraża przekonanie, że dwustronne negocjacje z liczącymi się partnerami handlowymi lub regionami mogą stanowić użyteczne uzupełnienie zasad wielostronnych, pod warunkiem, że ich rezultatem będą wysokiej jakości umowy o ambitnych założeniach, wykraczające swoim zakresem poza redukcję taryf;
3. uważa, że rozmiary i szybki wzrost gospodarki koreańskiej sprawia, iż Korea jest odpowiednim kandydatem do zawarcia tego rodzaju umowy, lecz zwraca uwagę na istotne problemy – w tym znaczące bariery pozataryfowe (NTB) – które trzeba będzie rozwiązać w celu osiągnięcia satysfakcjonującego porozumienia;
4. Uważa, że porozumienie ograniczające się do obniżenia taryf przyniosłoby tylko krótkoterminowe korzyści, w związku z czym żąda zlikwidowania barier pozataryfowych oraz otwarcia sektora usług w Republice Korei;
5. uważa, że każda umowa o wolnym handlu z Koreą powinna uwzględniać cztery tzw. kwestie singapurskie (ochronę inwestycji zagranicznych, politykę konkurencji, przejrzystość zamówień publicznych i ułatwienia w handlu);
6. twierdzi, że korzystna dla obu stron treść umowy jest dużo ważniejsza niż szybka realizacja harmonogramu, i w związku z tym byłby zaniepokojony, gdyby sztucznie ustalone terminy doprowadziły do powstania umowy uwzględniającej wąskie spektrum zagadnień o mało ambitnych założeniach;
Zrównoważony rozwój
7. uważa, że w przypadku produktów przyjaznych dla środowiska taryfy powinny być zmniejszone wcześniej niż dla innych towarów; wzywa negocjatorów ze strony Komisji i z Korei o stworzenie jasnej definicji takich produktów; zdecydowanie zaleca należyte uwzględnienie w takiej definicji środowiskowych warunków produkcji towarów;
8. ubolewa, że ocena oddziaływania na trwały rozwój (SIA) nie została dokonana na wcześniejszym etapie, z uwagi na planowany harmonogram negocjacji; uważa za niezwykle ważne, aby wyniki zleconej oceny oddziaływania na trwały rozwój (SIA) zostały opublikowane na długo przed podpisaniem porozumienia oraz by przeznaczono dostatecznie dużo czasu na przeprowadzenie pełnej konsultacji publicznej w sprawie SIA, tak aby wyniki konsultacji mogły wpłynąć na rezultat negocjacji; wzywa Komisję, aby konsultowała z Parlamentem, Radą i społeczeństwem obywatelskim wyniki badania SIA sugerujące potrzebę wprowadzenia wymogów złagodzenia, oraz aby uwzględniła te konsultacje w negocjacjach dotyczących ostatecznego FTA;
9. wyraża przekonanie, że ambitne założenia Komisji, dotyczące zwiększającego się dostępu do rynku, należy zrównoważyć równie ambitnym podejściem do kwestii trwałego rozwoju; podkreśla również, że nie może być wyjątków od reguły, zgodnie z którą dostęp do rynku wewnętrznego w Europie uzależniony jest od przestrzegania norm z zakresu ochrony środowiska;
10. z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie ulepszonych klauzul społecznych i środowiskowych do zawartej niedawno umowy o wolnym handlu pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Koreą, co było rezultatem nacisków ze strony amerykańskiego Kongresu;
11. uważa, że unijni negocjatorzy muszą traktować powyższe za podstawę do dalszych postępów, szczególnie w odniesieniu do ratyfikowania i wdrażania podstawowych standardów Międzynarodowej Organizacji Pracy, (skreślenie) zaangażowania Korei w realizację strategii walki ze zmianami klimatycznymi w okresie po 2012 roku i uznania obowiązujących norm i przepisów UE dotyczących środowiska naturalnego;
12. wzywa, aby wszelkie porozumienia handlowe z Koreą zawierały wiążące klauzule społeczne i dotyczące ochrony środowiska;
13. wzywa państwa członkowskie i Komisję, aby podczas dwustronnych negocjacji z Koreą wspierały i promowały wytyczne OECD dotyczące społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, zarówno w odniesieniu do przedsiębiorstw koreańskich działających w Europie jak i do przedsiębiorstw europejskich działających w Korei;
14. uważa, że ambitny rozdział dotyczący trwałego rozwoju stanowi niezbędną część każdej umowy, lecz przypomina, że ostatecznym celem jest wdrożenie uzgodnionych standardów; wyraża opinię, że aby to osiągnąć, konieczne jest uwzględnienie rozdziału poświęconego standardowemu mechanizmowi rozstrzygania sporów;
15. wyraża przekonanie, że forum handlu i trwałego rozwoju, złożone z przedstawicieli organizacji pracowników i pracodawców oraz organizacji pozarządowych, mogłoby mieć cenny wkład w zagwarantowanie, że szersze otwarcie rynku będzie wiązało się z coraz wyższymi standardami środowiskowymi i społecznymi;
16. proponuje ustanowienie mechanizmu, w ramach którego uznane koreańskie organizacje pracowników i pracodawców mogłyby przedstawiać wnioski dotyczące działań, które to wnioski byłyby rozpatrywane w określonym terminie i mogłyby skutkować ongoing follow-up i przeglądem przepisów, w celu opdtrzymania oporu przeciw naruszaniu praw pracowniczych;
Kwestie sektorowe
17. domaga się zawarcia porozumienia o wolnym handlu z Koreą, które obejmuje handel towarami i usługami, w którym istotnym składnikiem dwustronnych negocjacji jest współpraca naukowa i techniczna oraz własność intelektualna, które promuje współpracę w zakresie wydajności energii, opowiada się przeciwko zmianom klimatu, a także obejmuje inne zewnętrzne aspekty polityki energetycznej, źródła energii jądrowej, jak i odnawialne źródła energii oraz program Galileo
18. uważa, że w wyniku istniejących w Korei rozbieżności w stosunku do międzynarodowych norm i wymogów dotyczących etykietowania kraj ten tworzy istotne bariery pozataryfowe, które stanowią szczególny problem dla przemysłu motoryzacyjnego, farmaceutycznego, kosmetycznego i elektronicznego; wzywa rząd Korei do przedstawienia wystarczających wyjaśnień co do takich rozbieżności albo też do zobowiązania się podczas negocjacji FTA do ich usunięcia;
19. popiera wyrażony przez Komisję zamiar wspierania unijnych eksporterów produktów farmaceutycznych i urządzeń medycznych poprzez zapewnienie większej przejrzystości w koreańskim systemie opieki zdrowotnej, podkreśla jednak, że porozumienie nie powinno tworzyć żadnych prawnych ani praktycznych przeszkód wobec firm koreańskich korzystających z elastycznych rozwiązań określonych w ust. 4 i 5 deklaracji w sprawie porozumienia TRIPS i zdrowia publicznego, przyjętej w dniu 14 listopada 2001 r. w Ad-Dausze, w celu promowania dostępu do leków w krajach rozwijających się;
20. podkreśla, że porozumienie w sprawie wzajemnego uznawania (MRA) powinno zostać włączone do FTA UE-Korea w celu dalszej eliminacji utrudnień w handlu spowodowanych niepotrzebnym powielaniem procedur prowadzonych przez Koreę, które stawiają przeszkody przed firmami UE reprezentującymi różne gałęzie przemysłu, pragnącymi sprzedawać swoje produkty w Korei;
21. wyraża ubolewanie z powodu nieprzestrzegania przez Koreę międzynarodowych norm, w wyniku czego zwierzęta poddawane są niepotrzebnie powtórnym testom; uważa, że w umowie należy dążyć do zagwarantowania, iż naukowo potwierdzone metody alternatywne w stosunku do testowania na zwierzętach, które zostały zatwierdzone przez jedną ze stron, winny być uważane za będące do przyjęcia przez drugą stronę;
22. jest zaniepokojony, że FTA między UE a Koreą mogłoby mieć silny negatywny wpływ na europejski przemysł motoryzacyjny; w związku z tym postuluje, by Komisja rozważnie rozpatrzyła strategię stopniowego znoszenia ceł importowych UE; zaleca, by to stopniowe znoszenie było połączone z usuwaniem istotnych barier pozataryfowych po stronie koreańskiej;
23. zauważa, że w odniesieniu do przemysłu motoryzacyjnego Korea podpisała i ratyfikowała Porozumienie Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNECE) dotyczące ustanowienia ogólnych przepisów technicznych dla pojazdów kołowych, wyposażenia i części, które mogą być montowane lub wykorzystywane w pojazdach kołowych, zobowiązując się w ten sposób do wdrażania standardowych przepisów; wzywa Komisję, by domagała się ich szybkiego wdrożenia; wzywa również Komisję, by domagała się, aby pojazdy samochodowe z UE spełniające standardy Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ mogły być wwożone do Korei bez dokonywania przeglądu czy homologacji;; sprzeciwia się przepisom zwalniającym pojazdy koreańskie z przestrzegania norm dotyczących zapobiegania emisji zanieczyszczeń;
24. jest zdania, że z uwagi na trudne doświadczenia UE z koreańskim przemysłem stoczniowym w negocjacjach należy zwrócić szczególną uwagę na ten sektor;
25. jest zdania, że podczas negocjacji Komisja powinna również brać pod uwagę obawy zarówno koreańskiego, jak i europejskiego sektora rolnictwa, szczególnie dotyczące możliwych negatywnych skutków porozumienia o wolnym handlu dla odnośnych produktów sensytywnych;
26. uważa, że szczytowe poziomy taryf celnych oraz nadmierne wymogi dotyczące etykietowania, którym musi sprostać przemysł destylowanych napojów spirytusowych, stanowią priorytetową kwestię w trakcie negocjacji; wzywa do niezwłocznego przyjęcia środków na rzecz zniesienia barier pozataryfowych dotykających owoców i warzyw oraz nadmiernie wysokich taryf nakładanych na owoce w puszkach; jest zdania, że istotne jest osiągnięcie zadowalającego wyniku w odniesieniu do oznaczeń geograficznych;
27. wyraża zaniepokojenie w związku z trudnościami, z jakimi borykają się firmy zagraniczne chcące uzyskać dostęp do koreańskiego rynku usług, w tym bankowości, ubezpieczeń i doradztwa prawnego;
28. przywiązuje dużą wagę do skutecznego wykonywania praw własności intelektualnej, między innymi poprzez wprowadzenie odpowiednich kar za fałszerstwo i piractwo; uważa, że należy wprowadzić specjalne mechanizmy szybkiego i skutecznego rozstrzygania sporów w kontekście obowiązujących zasad WTO, aby możliwe było odpowiednie zajęcie się takimi oraz innymi formami nieuczciwej konkurencji w handlu; stwierdza, że trwające negocjacje z Koreą w sprawie ochrony praw własności intelektualnej nie powinny podważać uzasadnionych celów politycznych, takich jak dostęp do leków, poprzez wychodzenie poza zobowiązania porozumienia TRIPS, powinny natomiast zachęcać do korzystania z mechanizmów elastyczności porozumienia TRIPS;
29. wzywa Koreę Południową do pilnego wprowadzenia praw do publicznego odtwarzania dla producentów nagrań dźwiękowych, zgodnie z konwencją rzymską, traktatem WIPO o artystycznych wykonaniach i fonogramach (WPPT) z 1996 r. oraz dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej[3];
30. wzywa Koreę Południową do pełnego przestrzegania WIPO Internet Treaties, co obejmuje: pełne wsparcie prawne dla technicznych środków ochrony stosowanych przez posiadaczy praw autorskich, w tym zakaz działań polegających na obchodzeniu przepisów; zapewnianie producentom nagrań dźwiękowych wyłącznych praw do wszelkich form rozpowszechniania w Internecie; ustanowienie skutecznej procedury powiadamiania i usuwania; , uznawanie ochrony kopii tymczasowych i zawężenie wyjątku dotyczącego kopiowania na użytek prywatny w dziedzinie cyfrowej;
31. wzywa Koreę Południową do pilnego nasilenia zwalczania piractwa internetowego poprzez: poprawę zachęt dla dostawców usług sieciowych do współpracy w zakresie zwalczania piractwa, zachęcanie Centrum Ochrony Praw Autorskich do konsekwentnego przeciwdziałania piractwu online dzieł, do których prawa posiadają podmioty zagraniczne, prowadzenie dochodzeń i ściganie podmiotów związanych z nielegalnymi stronami internetowymi, serwerami, usługami związanymi z przechowywaniem i wymianą plików;
32. podkreśla, że każde porozumienie o wolnym handlu z Koreą powinno obejmować następujące kwestie:
· poprawę i uproszczenie prawa wspólnotowego dotyczącego zasad pochodzenia,
· szerszą harmonizację już istniejących norm i standardów międzynarodowych zamiast wprowadzania nowych standardów,
· bardziej rygorystyczne obowiązki sprawozdawcze i wspieranie sprawdzonych metod w dziedzinie regulacji,
· przejrzystość państwowych mechanizmów wsparcia i usuwanie istniejących barier pozacelnych;
Korea Północna i Kaesong
33. uważa, że uwzględnienie towarów z kompleksu przemysłowego Kaesong (Kaesong Industrial Complex, KIC) wiąże się z poważnymi problemami o charakterze prawnym i technicznym, zatem jego zdaniem byłoby to absolutnie nie do przyjęcia, dopóki Korea Północna nie zacznie przestrzegać podstawowych standardów z zakresu praw człowieka oraz zasad nierozerwalnie związanych z praworządnością;
34. zaleca, aby Komisja dokładnie zbadała, w jakim stopniu stosunki handlowe między Koreą Północną a Koreą Południową dotykają umowy o wolnym handlu z UE;
35. podkreśla, że umowa winna zawierać zobowiązanie do nieobniżania standardów pracy w celu przyciągnięcia inwestycji zagranicznych na dowolnej części terytorium stron, w tym w strefie przetwórstwa przeznaczonego do wywozu;
Inne kwestie
36. wyraża przekonanie, że w celu potwierdzenia trwałego zaangażowania w negocjacje wielostronne Korea powinna być gotowa zapewnić krajom najsłabiej rozwiniętym wolny od ceł i kontyngentów dostęp do swojego rynku, postępując za przykładem unijnej inicjatywy „Wszystko oprócz broni” i przy pełnym poszanowaniu równoważnych norm pracy i ochrony środowiska;
Rola Parlamentu
37. uważa, że legalny charakter i publiczna akceptowalność umowy wymagają, aby Parlament był ściśle zaangażowany w każdy etap negocjacji i miał możliwość wyrażenia swoich poglądów na temat dopuszczalności negocjowanego tekstu; oczekuje od Komisji i Rady dążenia do przedstawienia umowy w formie wymagającej zgody Parlamentu zgodnie z art. 300 ust. 3 drugi akapit;
0
0 0
38. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządom i parlamentom Republiki Korei.
UZASADNIENIE
Podejście wielostronne i regionalne
Zawarcie umowy o wolnym handlu z Koreą stanowi część strategii Komisji na rzecz globalnego wymiaru Europy i wraz z innymi negocjacjami, które toczą się w tej samej kwestii z udziałem Indii i krajów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), jest przykładem znaczącej zmiany wcześniejszej polityki, która zakładała rozpoczęcie nowych negocjacji w sprawie umów o wolnym handlu dopiero po zamknięciu wielostronnej agendy rozwoju z Ad-Dauhy (DDA). Zmianę tę można po części przypisać niepewności co do przyszłego pomyślnego zakończenia agendy rozwoju z Ad-Dauhy; jednocześnie stanowi ona odzwierciedlenie światowej tendencji zmierzającej w kierunku zwiększenia liczby dwustronnych i międzyregionalnych porozumień handlowych.
Gdyby Korea zawarła umowy o wolnym handlu z innymi liczącymi się partnerami handlowymi, lecz nie z UE, zmalałaby konkurencyjność europejskich firm w stosunku do producentów korzystających z bezcłowego dostępu do rynku koreańskiego, co z kolei miałoby negatywne skutki dla zatrudnienia w UE. Jednocześnie dwustronne porozumienia handlowe mogą swoim zakresem znacznie wykraczać poza obowiązujące zasady WTO, między innymi poprzez uwzględnienie w nich kwestii, co do których nie istnieje niezbędny wielostronny konsensus.
W związku z powyższym w niniejszym sprawozdaniu popierana jest koncepcja umowy o wolnym handlu z Koreą, przy czym – jak podkreślono – konieczne jest, aby była to umowa wysokiej jakości i aby ambitne założenia nie zostały zaprzepaszczone w wyniku dążenia do osiągnięcia szybkiego rezultatu negocjacji. Działania podejmowane w celu zawarcia umowy nie powinny mieć miejsca kosztem starań na rzecz zakończenia agendy rozwoju z Ad-Dauhy, która wciąż pozostaje kwestią priorytetową dającą największe szanse na zrównoważony wynik, który wzmacnia oparty na zasadach wielostronny system handlu. Ponadto umowa WTO+ z Koreą powinna wykraczać swoim zakresem poza zasady WTO nie tylko pod względem dostępu do rynku, lecz również standardów społecznych i środowiskowych. W ostatnich ze wspomnianych dziedzin umowa stwarza możliwość ustanowienia nowego standardu służącego za wzór dla innych umów znajdujących się obecnie w fazie negocjacji.
Znaczenie Korei
Pod względem PKB Korea zajmuje 11. miejsce na liście największych gospodarek światowych. Będąc w latach 50. ubiegłego stulecia jednym z najbiedniejszych krajów na świecie, Korea należy dziś do czołówki najbogatszych państw, a PKB na jednego mieszkańca osiąga tu poziom porównywalny do tego w Hiszpanii. W Korei nastąpiło przejście do sektora usług, który odpowiada za około 70% PKB, oraz doszło do znacznej koncentracji działalności w sektorze technologii informacyjnych. Uważa się, że odsetek ludności posiadającej szybki dostęp do Internetu jest w Korei wyższy niż w innych liczących się gospodarkach.
Korea jest czwartym pod względem wielkości partnerem handlowym UE spoza Europy, a handel towarami zwiększył się w tym kraju o ponad 35% od roku 2001. W ubiegłym roku UE była największym inwestorem zagranicznym w Korei. Korea podpisała umowy o wolnym handlu z EFTA, Singapurem i ASEAN, a umowa ze Stanami Zjednoczonymi została podpisana w dniu 30 czerwca 2007 r. Obecnie toczą się również negocjacje z Kanadą i Indiami.
Średni poziom koreańskich taryf celnych jest prawie dwukrotnie wyższy niż w UE dla produktów rolnych i półtora raza wyższy dla towarów przemysłowych. Szacunki dotyczące poziomu ochrony dla usług w Korei są nawet wyższe, a europejskie firmy uskarżają się na istotne bariery pozataryfowe, w tym wymogi dotyczące etykietowania, standardy odbiegające od międzynarodowych norm i wyższe wymogi kapitałowe dla oddziałów banków zagranicznych. Ważne jest, aby wszelkie umowy uwzględniały powyższe problemy wraz ze stopniowym znoszeniem ceł.
Należy uznać fakt, że wolny handel wciąż wzbudza kontrowersje w społeczeństwie koreańskim, czego dowodem są protesty przeciwko umowie ze Stanami Zjednoczonymi oraz obecność demonstrantów z Korei w Brukseli podczas trzeciej rundy negocjacji, która miała miejsce we wrześniu.
Zrównoważony rozwój
Jak już wspomniano, Korea jest bogatym uprzemysłowionym krajem. Jednak w odniesieniu do praw związków zawodowych i ochrony środowiska naturalnego sytuacja jest tu daleka od oczekiwanej w kraju będącym członkiem OECD. Korea nie ratyfikowała czterech z ośmiu podstawowych konwencji MOP i nie podlega wiążącym zobowiązaniom protokołu z Kioto. Z uwagi na naciski ze strony Partii Demokratycznej zawarte w umowie Korea-Stany Zjednoczone klauzule społeczne i środowiskowe zostały zaostrzone.
Z uwagi na ogromne znaczenie, jakie UE przywiązuje do wysokich standardów społecznych i środowiskowych, Komisja powinna postrzegać wspomnianą powyżej umowę za punkt wyjścia dla opracowania rozdziału umowy UE-Korea, dotyczącego trwałego rozwoju. W trakcie negocjacji handlowych Komisja stara się zagwarantować, że oferty taryf celnych przedkładane UE odpowiadają tym, które dany kraj zapewnił innym partnerom handlowym. Komisja powinna być równie czujna w odniesieniu do standardów społecznych i środowiskowych, aby zapewnić ich stale rosnący poziom stanowiący ochronę przed „wyścigiem do dna”, który jest konsekwencją większej liberalizacji.
Jak wynika z analizy przeprowadzonej przez Copenhagen Economics, według wszystkich zakładanych wariantów Korea uzyska dwie trzecie korzyści w następstwie umowy o wolnym handlu UE-Korea. W związku z powyższym wydaje się uzasadnione, aby UE dążyła do istotnych postępów w kluczowych dla niej obszarach, tak aby ostateczny rezultat zapewnił rozsądną równowagę korzyści dla obu stron.
W tym celu w ramach przedmiotowej umowy należy zobowiązać strony do ratyfikowania podstawowych standardów MOP i ich skutecznego wdrażania, a także realizowania innych podstawowych elementów związanych z godną pracą. Częścią tej agendy powinny być także środki na rzecz wspierania równości płci w miejscu pracy, ponieważ dla obu stron wciąż jest to dziedzina, w której możliwy jest znaczący postęp. Konieczne jest również zobowiązanie do nieobniżania standardów pracy, co pozwoli przyciągnąć inwestycje zagraniczne, które muszą objąć całe terytorium obu stron, w tym strefy przetwórstwa wywozowego.
Proces skutecznego wdrażania byłby wspierany przez mechanizm, zgodnie z którym uznane unijne i koreańskie organizacje pracowników i pracodawców mogłyby przedkładać wnioski o podjęcie działań, rozpatrywane w określonych ramach czasowych. Skargi dotyczące problemów natury społecznej powinny być rozpatrywane przez w pełni niezależnych i wysoko wykwalifikowanych ekspertów. Ich zalecenia powinny skutkować stałym procesem działań następczych i przepisami w zakresie przeglądu, aby w ten sposób wywierać dalszy nacisk o przestrzeganie praw pracowników.
Korea nie podlega wiążącym zobowiązaniom protokołu z Kioto, dotyczącym ograniczania emisji gazów cieplarnianych. Trudno sobie wyobrazić, jak od biedniejszych krajów, np. Chin i Indii, można oczekiwać wkładu w walkę z globalnym ociepleniem, skoro kraje bogatsze nie biorą w niej udziału. Negocjacje w sprawie strategii po roku 2012 będą szansą na rozszerzenie zakresu umowy, tak aby nastąpił sprawiedliwy podział obowiązków w zakresie realizacji celów ograniczenia emisji, co nie doprowadzi do zakłócenia konkurencji.
Chociaż istotne jest uwzględnienie w umowie rozdziału dotyczącego rozwoju społecznego, który zawierałby jasne i ambitne założenia, w ostatecznym rozrachunku decydujące znaczenie będzie miało skuteczne wdrażanie uzgodnionych standardów. Wsparciem dla tego procesu mogłoby być utworzenie forum handlu i trwałego rozwoju, złożone – z zachowaniem odpowiedniej równowagi – z organizacji pracowników i pracodawców oraz organizacji pozarządowych. Działalność tego forum należałoby uzupełnić sporządzaniem regularnych sprawozdań w sprawie postępów z realizacji zobowiązań dotyczących trwałego rozwoju, wraz z przeprowadzaniem stałych, niezależnych ocen oddziaływania na trwały rozwój (SIA).
Skuteczne wykonanie umowy wymaga również, aby postanowienia zawarte w rozdziale poświęconym trwałemu rozwojowi podlegały tej samej procedurze rozstrzygania sporów co pozostałe elementy umowy. Jeżeli administracja i Kongres Stanów Zjednoczonych uzgodniły, że „wszystkie zobowiązania dotyczące ochrony środowiska naturalnego zawarte w umowach o wolnym handlu będą egzekwowane w taki sam sposób jak przepisy handlowe zawieranych umów – z wykorzystaniem tych samych środków prawnych, procedur i sankcji”, trudno wyobrazić sobie, dlaczego Europa miałaby poprzestać na ustaleniach o węższym zakresie.
Pozytywny rezultat w sprawie elementów umowy o wolnym handlu UE-Korea, dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych, nie tylko będzie cenny sam w sobie, lecz – jeżeli uda się zrealizować ambitny harmonogram negocjacji – zapewni istotny wzorzec dla przyszłych umów z innymi krajami lub regionami.
Kwestie sektorowe
Koreańska polityka w zakresie standardów często odbiega od norm międzynarodowych. W odniesieniu do zagranicznych samochodów Korea podpisała i ratyfikowała porozumienie UNECE, zobowiązując się w ten sposób do wdrażania standardowych przepisów. W umowie o wolnym handlu powinno się znaleźć jasne stwierdzenie, że Korea uznaje standardy UNECE, umożliwiając w ten sposób spełniającym te standardy samochodom z Europy rzeczywisty dostęp do rynku koreańskiego.
Rozbieżności w stosunku do norm międzynarodowych stanowią również istotny problem dla przemysłu farmaceutycznego z uwagi na fakt, że Korea nie uznaje dopuszczania do obrotu leków testowanych i zarejestrowanych za granicą. Tego rodzaju krajowe normy nie tylko stwarzają przeszkody dla przywozu z Europy, lecz również zagrożenie związane z przeprowadzaniem na zwierzętach niepotrzebnych testów, które już zostały wykonane. Uwzględniając w umowie tego rodzaju bariery pozataryfowe, należy unikać wprowadzania jakichkolwiek klauzul, które utrudniłyby krajom rozwijającym się dostęp do leków zgodnie z porozumieniami WTO.
Przemysł kosmetyczny i elektroniczny również stoi w obliczu problemów związanych z etykietowaniem i standardami, natomiast destylowane napoje spirytusowe podlegają szczytowym poziomom taryf celnych, sięgającym około 20%, oraz nadmiernym wymogom dotyczącym etykietowania. Konieczne będzie uwzględnienie solidnych postanowień w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych.
Istnieją również możliwości znaczących ulepszeń w zakresie rynku usług, zwłaszcza w takich sektorach jak usługi prawne, dla których rynek koreański – jako jedyny w regionie – jest całkowicie zamknięty (po niedawnym otwarciu rynków chińskiego i japońskiego). W odniesieniu do usług finansowych, w którym to obszarze firmy zagraniczne napotykają istotne bariery, doświadczenie Royal Bank of Scotland, który planuje otwarcie oddziałów w Korei, będzie ważnym testem sprawdzającym gotowość tego kraju na przyjęcie firm finansowych z innych państw. Priorytetem jest również wykonywanie praw własności intelektualnej.
Korea Północna i Kaesong
Kompleks przemysłowy Kaesong (KIC) położony jest w Korei Północnej, sześć mil na północ od strefy zdemilitaryzowanej. Budowa rozpoczęła się w czerwcu 2003 r., a jej zakończenie zaplanowano na rok 2012. Rząd Korei Południowej postrzega KIC w kategoriach możliwej poprawy stosunków międzykoreańskich poprzez stworzenie miejsca służącego pojednaniu, współpracy i zjednoczeniu. Dlatego wyraża chęć uwzględnienia w umowie o wolnym rynku towarów produkowanych w tej strefie.
Ogólnie rzecz ujmując, Parlament popiera pogląd, że poprawa stosunków handlowych może w znaczącym stopniu przyczynić się do rozwiązania konfliktu i wspierania lepszego zrozumienia między ludźmi. Jednak rozszerzenie zakresu umowy o wolnym handlu o towary produkowane w kraju niebędącym stroną tej umowy wiąże się ze złożonymi problemami o charakterze prawnym i technicznym. Z politycznego punktu widzenia byłoby to możliwe do przyjęcia tylko wówczas, gdyby jasno określono, że uwzględnienie KIC nie spowodowałoby obniżenia standardów społecznych w krajach będących stronami przedmiotowej umowy oraz że byłyby wspierane podstawowe standardy pracy dla pracowników z Kaesong. Nie jest pewne, czy byłoby możliwe skuteczne monitorowanie.
Inne kwestie
Wprowadzenie środków służących uproszczeniu, znormalizowaniu i unowocześnieniu procedur celnych i innych formalności mogłoby w dużym stopniu przyczynić się do opracowania umowy, która zapobiegałaby utrudnieniom w wymianie handlowej pomiędzy UE a Koreą, spowodowanym zbędnymi barierami. Należy jednak dołożyć wszelkich starań, by zagwarantować, że pod hasłem „ułatwienia wymiany handlowej” nie będzie dochodziło do obniżania poziomu ochrony konsumentów i środowiska naturalnego.
Aby pokazać trwałe zaangażowanie stron w agendę rozwoju z Ad-Dauhy i uchronić kraje najsłabiej rozwinięte przed negatywnymi skutkami potencjalnej umowy o wolnym handlu, należy wezwać Koreę do wprowadzenia dla krajów najsłabiej rozwiniętych wolnego od ceł i kontyngentów dostępu do swojego rynku, za przykładem unijnej inicjatywy „Wszystko oprócz broni”.
Rola PE
Chociaż obowiązująca umowa ramowa o handlu i współpracy jest umową mieszaną, do której załączono deklarację polityczną, nie istnieje umowa o partnerstwie i współpracy, w której przewidziano by odpowiednie ramy polityczno-prawne dla dwustronnej umowy handlowej UE. W takich okolicznościach należy dołożyć wszelkich starań, aby zagwarantować, że UE i Korea – w ramach negocjowanej obecnie umowy handlowej lub w drodze oddzielnej umowy – podejmują standardowe zobowiązania dotyczące praw człowieka oraz że nieprzestrzeganie tych zobowiązań może skutkować zawieszeniem umowy o wolnym handlu. Podobnie, w celu zapewnienia legalnego charakteru i demokratycznej kontroli, Parlament Europejski oczekuje od innych instytucji, że podejmą starania, by przedstawić umowę w formie wymagającej zgody Parlamentu na mocy art. 300 ust. 3 akapit drugi.
Kontrola taka może być oczywiście skuteczna tylko wówczas, gdy Parlament jest na bieżąco informowany i ma możliwość wyrażania uwag w trakcie całego procesu negocjacji, co nie ma miejsca w sytuacji, gdy Parlament musi podjąć decyzję na tak lub na nie dopiero na końcu całego procesu. Komisja wyraża przyjmowaną z zadowoleniem gotowość do udostępniania przedmiotowo właściwej komisji Parlamentu informacji, w tym notatek ze spotkań przy drzwiach zamkniętych oraz dokumentów, do których dostęp jest ograniczony. Ważne jest, aby taki stan rzeczy utrzymał się przez cały okres negocjacji i aby możliwie największa ilość informacji została udostępniona opinii publicznej, tak aby obywatele europejscy dowiedzieli się o negocjacjach prowadzonych w ich imieniu.
OPINIA Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (15.11.2007)
dla Komisji Handlu Międzynarodowego
w sprawie stosunków gospodarczych i handlowych z Koreą
(2007/2186(INI))
Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Werner Langen
WSKAZÓWKI
Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii zwraca się do Komisji Handlu Międzynarodowego, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
Uwagi ogólne
1. odwołuje się do wielostronnego systemu regulacyjnego i podkreśla, że wynegocjowanym i zawartym przez Unię Europejską porozumieniom o wolnym handlu powinny towarzyszyć odpowiednie mechanizmy, zgodne z programem działań WTO;
2. jest zdania, że każde porozumienie o wolnym handlu z Koreą musi być zgodne z postępami negocjacji WTO w ramach rundy rozwojowej z Ad-Dauhy oraz powinno uwzględniać cztery tzw. kwestie singapurskie (ochronę inwestycji zagranicznych, politykę konkurencji, przejrzystość zamówień publicznych i ułatwienia w handlu);
Interesy poszczególnych sektorów gospodarki
3. domaga się zawarcia porozumienia o wolnym handlu z Koreą, które obejmuje handel towarami i usługami, w którym istotnym składnikiem dwustronnych negocjacji jest współpraca naukowa i techniczna oraz własność intelektualna, które promuje współpracę w zakresie wydajności energii, opowiada się przeciwko zmianom klimatu, a także obejmuje inne zewnętrzne aspekty polityki energetycznej, źródła energii jądrowej, jak i odnawialne źródła energii oraz program Galileo;
4. podkreśla, że każde porozumienie o wolnym handlu z Koreą powinno obejmować następujące kwestie:
• brak koncentracji na produktach wrażliwych w specyficznych sektorach, niepodlegających zasadom konkurencji (np. rolnictwo),
• poprawę i uproszczenie prawa wspólnotowego dotyczącego zasad pochodzenia,
• szerszą harmonizację już istniejących norm i standardów międzynarodowych zamiast wprowadzania nowych standardów,
• bardziej rygorystyczne obowiązki sprawozdawcze i wspieranie sprawdzonych metod w dziedzinie regulacji,
• przejrzystość państwowych mechanizmów wsparcia i usuwanie istniejących barier pozacelnych,
• zgodność z międzynarodowymi uregulowaniami technicznymi oraz wymogami z zakresu etykietowania oraz zniesienie przez Koreę barier pozataryfowych, w szczególności w przemyśle motoryzacyjnym, farmaceutycznym, kosmetycznym i elektronicznym;
5. proponuje, aby porozumienie ogólne w sprawie handlu usługami (GATS) stanowiło podstawę porozumienia o wolnym handlu z Koreą, podobnie jak umowy w sprawie usług stanowiły podstawę porozumień o wolnym handlu z USA oraz zawartych w nich surowych klauzul dotyczących spraw społecznych i ochrony środowiska;
6. jest zdania, że z uwagi na trudne doświadczenia UE z cenami dumpingowymi koreańskiego przemysłu stoczniowego należy wprowadzić mechanizmy sankcji, które będą skuteczne i możliwe do natychmiastowego zastosowania w przypadku naruszenia;
7. wskazuje na szczególny problem uwzględnienia towarów pochodzących z (północnokoreańskiego) kompleksu przemysłowego Kaesŏng i uważa, że byłoby to do przyjęcia jedynie, jeżeli podstawowe przepisy wspólnotowe dotyczące pochodzenia jak również podstawowych standardów pracy będą miały zastosowanie do wyrobu tych towarów.
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
|
Data przyjęcia |
12.11.20007 |
||
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
28 3 0 |
|
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Jan Březina, Renato Brunetta, Gianni De Michelis, Den Dover, Adam Gierek, Norbert Glante, András Gyürk, Fiona Hall, David Hammerstein, Ján Hudacký, Romana Jordan Cizelj, Werner Langen, Angelika Niebler, Reino Paasilinna, Atanas Paparizov, Miloslav Ransdorf, Herbert Reul, Teresa Riera Madurell, Britta Thomsen, Patrizia Toia, Nikolaos Vakalis |
||
|
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Pilar Ayuso, Ivo Belet, Danutė Budreikaitė, Françoise Grossetête, Satu Hassi, Edit Herczog, Lambert van Nistelrooij, Vittorio Prodi, Esko Seppänen |
||
|
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Eva Lichtenberger |
||
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
|
Data przyjęcia |
20.11.2007 |
||
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
16 5 5 |
|
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Graham Booth, Carlos Carnero González, Daniel Caspary, Françoise Castex, Christofer Fjellner, Eduard Raul Hellvig, Jacky Henin, Caroline Lucas, Marusya Ivanova Lyubcheva, Erika Mann, Helmuth Markov, David Martin, Georgios Papastamkos, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Tokia Saïfi, Peter Šťastný, Robert Sturdy, Gianluca Susta, Daniel Varela Suanzes-Carpegna, Corien Wortmann-Kool, Zbigniew Zaleski |
||
|
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Danutė Budreikaitė, Małgorzata Handzlik, Jan Tadeusz Masiel, Carl Schlyter, |
||
|
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Paul Rübig |
||