ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τη φορολογική μεταχείριση των ζημιών σε περιπτώσεις με διασυνοριακό χαρακτήρα

30.11.2007 - (2007/2144 (INI))

Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων
Εισηγήτρια: Piia-Noora Kauppi

Διαδικασία : 2007/2144(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A6-0481/2007
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A6-0481/2007
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη φορολογική μεταχείριση των ζημιών σε περιπτώσεις με διασυνοριακό χαρακτήρα

(2007/2144 (INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη φορολογική μεταχείριση των ζημιών σε περιπτώσεις με διασυνοριακό χαρακτήρα (COM(2006)0532),

–    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη συμβολή των φορολογικών και τελωνειακών πολιτικών στη στρατηγική της Λισσαβώνας (COM(2005)0532),

–    έχοντας υπόψη τη σχετική νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, και ιδίως τις υποθέσεις C-250/95, Futura Participations και Singer[1], C-141/99, AMID[2], C-397/98 (Metallgesellschaft), C-446/03, Marks & Spencer plc κατά David Halsey (HM Inspector of Taxes) [3], και C-231/05, Oy AA[4],

–    έχοντας υπόψη την οδηγία 94/45/ΕΚ του Συμβουλίου της 22ας Σεπτεμβρίου 1994 για τη θέσπιση μιας ευρωπαϊκής επιτροπής επιχείρησης ή μιας διαδικασίας σε επιχειρήσεις και ομίλους επιχειρήσεων κοινοτικής κλίμακας με σκοπό να ενημερώνονται οι εργαζόμενοι και να ζητείται η γνώμη τους[5],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Δεκεμβρίου 2005 σχετικά με τη φορολογία των επιχειρήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση: κοινή ενοποιημένη φορολογική βάση για τις εταιρείες[6],

–    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής για την εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος βελτίωσης της οικονομικής ανάπτυξης και της απασχόλησης και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων της ΕΕ: περαιτέρω επιτευχθείσα πρόοδος κατά το 2006 και τα επόμενα βήματα για την υποβολή πρότασης για την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας των επιχειρήσεων (ΚΕΒΦΕ) (COM(2007)0223),

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Σεπτεμβρίου 2007 σχετικά με την ανασκόπηση της εσωτερικής αγοράς: αντιμετώπιση των εμποδίων και των αναποτελεσματικοτήτων με μέσω βελτίωσης της εφαρμογής και του ελέγχου[7],

–    έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A6‑0481/2007),

A.  εκτιμώντας ότι τα εθνικά φορολογικά συστήματα των κρατών μελών χρειάζεται σε ολοένα μεγαλύτερο βαθμό να λαμβάνουν υπόψη την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και να αντεπεξέρχονται στους κανόνες και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής της Λισσαβώνας όσον αφορά την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα,

Β.   εκτιμώντας ότι η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας έχει αυξήσει τον φορολογικό ανταγωνισμό με αποτέλεσμα τη δραστική μείωση των μέσων συντελεστών του φόρου εταιρειών στις εκβιομηχανισμένες χώρες κατά την τελευταία 30ετία,

Γ.   εκτιμώντας ότι η μείωση των φορολογικών συντελεστών έχει ενταθεί μετά την τελευταία διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι υπάρχει στα κράτη μέλη σαφής τάση να θεσπίζουν ειδικά φορολογικά καθεστώτα για την προσέλκυση των ιδιαίτερα κινητικών εταιρειών,

Δ.   εκτιμώντας ότι η ύπαρξη 27 διαφορετικών φορολογικών συστημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρακωλύει την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, προκαλεί σημαντικό πρόσθετο κόστος στο διασυνοριακό εμπόριο και στη διασυνοριακή επιχειρηματική δραστηριότητα από πλευράς διοίκησης και συμμόρφωσης, εμποδίζει την αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων και οδηγεί σε περιπτώσεις διπλής φορολόγησης,

Ε.   εκτιμώντας ότι ο γόνιμος φορολογικός ανταγωνισμός, η διαφάνεια των κανόνων, η άρση των φορολογικών φραγμών που εμποδίζουν τις διασυνοριακές δραστηριότητες και η δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στην εσωτερική αγορά μπορούν να οδηγήσουν σε οικονομικά οφέλη στην κλίμακα όλης της ΕΕ μέσω ενός δυναμικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος,

ΣΤ. εκτιμώντας ότι μια πρόσφορη φορολογική εναρμόνιση σε επίπεδο ΕΕ, που δεν θα επιχειρεί να εναρμονίσει τους φορολογικούς συντελεστές, μπορεί να συμβάλει ώστε τα οφέλη του γόνιμου φορολογικού ανταγωνισμού να μοιράζονται σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό ανάμεσα στις επιχειρήσεις, το προσωπικό τους και τους καταναλωτές,

Ζ.   εκτιμώντας ότι η επίτευξη των στόχων της Λισσαβώνας απαιτεί την ενίσχυση του συντονισμού της φορολογικής πολιτικής των κρατών μελών,

Η.  εκτιμώντας ότι τα κράτη μέλη έχουν κατά κανόνα προσπαθήσει να συντονίσουν τα φορολογικά καθεστώτα τους μέσω ενός εκτεταμένου δικτύου διμερών φορολογικών συμφωνιών, οι οποίες δεν καλύπτουν πλήρως ζητήματα όπως η διασυνοριακή φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών· ότι, στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η διμερής προσέγγιση είναι λιγότερο αποτελεσματική και οδηγεί σε μικρότερη συνοχή συγκριτικά με μια πολυμερή και συντονισμένη προσέγγιση· ότι μια κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση για μια ενοποιημένη βάση φόρου εταιρειών –όπως η πρόταση ΚΕΒΦΕ– αποτελεί την καταλληλότερη λύση για τη διασυνοριακή αντιστάθμιση των ζημιών και κερδών στην εσωτερική αγορά και θα οδηγήσει σε ενίσχυση της διαφάνειας, των επενδύσεων και της ανταγωνιστικότητας,

Θ.  εκτιμώντας ότι τα κράτη μέλη εφαρμόζουν διαφορετικούς κανόνες χορήγησης φορολογικών ελαφρύνσεων λόγω ζημιών τις οποίες υφίστανται τα υποκαταστήματα, οι θυγατρικές και τα μέλη εταιρικών ομίλων, με αποτέλεσμα να στρεβλώνονται οι επιχειρηματικές αποφάσεις και οι επενδυτικές πολιτικές στην εσωτερική αγορά, κάτι που έχει επιπτώσεις σε επίπεδο κατάλληλης μακροπρόθεσμης βιομηχανικής στρατηγικής και σε επίπεδο φορολογικών εσόδων,

Ι.    εκτιμώντας ότι σχεδόν όλα τα φορολογικά συστήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση φορολογούν τα κέρδη και τις ζημίες με ασύμμετρο τρόπο, δηλαδή ενώ τα κέρδη φορολογούνται για τη φορολογική χρήση κατά την οποία πραγματοποιήθηκαν, η φορολογική αξία μιας ζημίας δεν επιστρέφεται αυτομάτως στην εταιρεία όταν επέρχεται η ζημία· σημειώνει ότι η πρόσφατη νομολογία του Δικαστηρίου (των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων) δεν αναλύει ικανοποιητικά αυτό τον χρονικό παράγοντα και τη σπουδαιότητά του όσον αφορά τις αυξανόμενες διασυνοριακές επενδύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση,

ΙΑ. εκτιμώντας ότι η εφαρμογή διασυνοριακού καθεστώτος φορολογικής ελάφρυνσης λόγω ζημιών θα ισοδυναμούσε με παραίτηση από έσοδα φόρου εταιρειών σε ορισμένα κράτη μέλη χωρίς ορισμένες έννομες διασφαλίσεις,

ΙΒ. εκτιμώντας ότι οι ζημίες των εγχώριων υποκαταστημάτων λαμβάνονται αυτομάτως υπόψη στο καθαρό αποτέλεσμα της μητρικής εταιρείας, αλλά η κατάσταση είναι λιγότερο σαφής όσον αφορά τις ζημίες που υφίστανται υποκαταστήματα του εξωτερικού ή τα εγχώρια και ξένα μέλη ενός ομίλου,

ΙΓ.  εκτιμώντας ότι η απουσία διασυνοριακής φορολογικής ελάφρυνσης λόγω ζημιών αποτελεί εμπόδιο για την είσοδο σε ορισμένες αγορές, ευνοώντας την εγκατάσταση σε μεγάλα κράτη μέλη όπου το μέγεθος της εγχώριας αγοράς είναι αρκετό για να βοηθήσει την απορρόφηση ενδεχόμενων ζημιών,

ΙΔ. εκτιμώντας ότι η κατάσταση αυτή βάζει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) σε μειονεκτική θέση, επειδή έχουν μικρότερη ευχέρεια να πραγματοποιούν διασυνοριακές επενδύσεις σε πλαίσιο αβεβαιότητας ως προς τη φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών και συχνά υφίστανται ζημίες στο στάδιο της εκκίνησης των δραστηριοτήτων τους,

1.   εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς η διαφορετική μεταχείριση των διασυνοριακών ζημιών από τα κράτη μέλη·

2.   σημειώνει ότι κάθε μέτρο που εμποδίζει την ελευθερία εγκατάστασης αντίκειται στο άρθρο 43 της Συνθήκης ΕΚ και συνεπώς πρέπει να επιδιώκεται η κατάργησή του με στοχοθετημένη δράση· υπενθυμίζει ότι οι διαφορές των καθεστώτων του φόρου εταιρειών παρεμποδίζουν την είσοδο σε άλλες εθνικές αγορές και την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό, εμποδίζουν τη διατήρηση ίσων όρων ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις σε επίπεδο ΕΕ και συνεπώς χρειάζονται προσοχή τέτοιου είδους·

3.   θεωρεί ότι στοχοθετημένες παρεμβάσεις σε επίπεδο ΕΕ όσον αφορά τις φορολογικές ελαφρύνσεις σε περιπτώσεις ζημιών διασυνοριακού χαρακτήρα θα βελτίωναν περαιτέρω τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·

4.   εκφράζει την υποστήριξή του στην ανακοίνωση της Επιτροπής για τη φορολογική μεταχείριση των ζημιών σε περιπτώσεις με διασυνοριακό χαρακτήρα ως σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος και ζητεί επαρκή συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τον χρονοπρογραμματισμό και τις λύσεις·

5.   τονίζει ότι οποιοδήποτε στοχοθετημένο μέτρο για την καθιέρωση διασυνοριακής φορολογικής ελάφρυνσης λόγω ζημιών θα πρέπει να οριστεί και να εφαρμοστεί στη βάση μιας πολυμερούς, κοινής προσέγγισης και συντονισμένης δράσης των κρατών μελών, ώστε να εξασφαλίζεται η συνεκτική ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς· υπενθυμίζει ότι τα στοχοθετημένα μέτρα τέτοιου είδους αντιπροσωπεύουν μια ενδιάμεση λύση εν αναμονή της καθιέρωσης της ΚΕΒΦΕ· θεωρεί ότι η ΚΕΒΦΕ αποτελεί μια ολοκληρωμένη μακροπρόθεσμη λύση για τα φορολογικά εμπόδια που συνδέονται με τη διασυνοριακή αντιστάθμιση των ζημιών και κερδών, όπως επίσης για τη μεταβιβαστική τιμολόγηση και για τις διασυνοριακές συγχωνεύσεις, εξαγορές και αναδιαρθρώσεις, και ότι θα συμπληρώσει τα επιτεύγματα μιας εσωτερικής αγοράς με θεμιτό ανταγωνισμό·

6.   επισημαίνει ότι ορισμένα κράτη μέλη εφαρμόζουν διάφορες μεθόδους για την εξάλειψη της διπλής φορολογίας, είτε με πίστωση των φόρων που πληρώθηκαν στο εξωτερικό (μέθοδος φορολογικής πίστωσης) είτε με την εξαίρεση του εισοδήματος εξωτερικού από τη φορολογική βάση (μέθοδος φοροαπαλλαγής)· σημειώνει ότι μόνον ορισμένα κράτη μέλη που εφαρμόζουν τη μέθοδο της φοροαπαλλαγής δεν παρέχουν φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών των υποκαταστημάτων εξωτερικού·

7.   εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι, όταν οι ζημίες τις οποίες υφίστανται μόνιμες εγκαταστάσεις δεν μπορούν να συμψηφιστούν με τα κέρδη μιας εταιρικής έδρας, υπάρχει διαφορετική μεταχείριση σε σχέση με μια καθαρά εγχώρια κατάσταση και ότι αυτό αποτελεί φραγμό στην ελευθερία εγκατάστασης·

8.   θεωρεί ότι πρέπει να έχει προτεραιότητα η παρέμβαση υπέρ των ομίλων εταιρειών που δραστηριοποιούνται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη, δεδομένου ότι ακριβώς οι όμιλοι αυτοί πλήττονται από την άνιση μεταχείριση όσον αφορά τις ζημίες διασυνοριακού χαρακτήρα σε σχέση με τους ομίλους που δραστηριοποιούνται σε ένα μόνο κράτος μέλος·

9.   θεωρεί ότι οι στρεβλώσεις που απορρέουν από τις διαφορές μεταξύ εθνικών συστημάτων αποβαίνουν σε βάρος των ΜΜΕ, ιδίως έναντι των δυνητικών ανταγωνιστών τους, και ζητεί ως εκ τούτου από την Επιτροπή να λάβει ειδικά μέτρα στον τομέα αυτό·

10. υπενθυμίζει ότι υπάρχουν ελάχιστες μόνο συνολικές διευθετήσεις για τη φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών μεταξύ θυγατρικών και μητρικών εταιρειών (ομίλων) σε διασυνοριακό επίπεδο και ότι συνεπώς, στο εσωτερικό ενός ομίλου εταιρειών, οι ζημίες δεν συνυπολογίζονται αυτομάτως με τον τρόπο που ισχύει στο εσωτερικό μιας εταιρείας·

11. επισημαίνει ότι τα περισσότερα κράτη μέλη προβλέπουν μια εγχώρια φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών για τους ομίλους, μεταχειριζόμενα ουσιαστικά τους ομίλους σαν ενιαία οντότητα, αλλά ελάχιστα διαθέτουν ανάλογη πρόβλεψη για διασυνοριακές περιπτώσεις· υπενθυμίζει ότι η έλλειψη διασυνοριακής φορολογικής ελάφρυνσης λόγω ζημιών για τους ομίλους μπορεί να στρεβλώσει τις επενδυτικές αποφάσεις σε σχέση τόσο με τη γεωγραφική θέση όσο και τη νομική μορφή (υποκατάστημα ή θυγατρική)·

12. αναγνωρίζει ότι η απλή επέκταση των εγχώριων καθεστώτων στις διασυνοριακές περιπτώσεις είναι δύσκολη επειδή οι φορολογικές βάσεις διαφέρουν·

13. τονίζει ότι η σπουδαιότητα της διασυνοριακής φορολογικής ελάφρυνσης λόγω ζημιών πρέπει να αναγνωριστεί, αν και θα χρειαζόταν να επισημανθεί ότι απαιτείται περαιτέρω ενδελεχής επεξεργασία όσον αφορά το σύστημα διασυνοριακής φορολογικής ελάφρυνσης λόγω ζημιών· υποδεικνύει ότι θα έπρεπε να αποφασιστεί αν η διασυνοριακή φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών θα περιορίζεται στις θυγατρικές έναντι της μητρικής εταιρείας ή αντιστρόφως και ότι, κατά συνέπεια, χρειάζεται εμπεριστατωμένη εκτίμηση του δημοσιονομικού αντικτύπου του συστήματος σύμφωνα με το οποίο τα κέρδη των θυγατρικών επιτρέπεται να αντισταθμίζουν τις ζημίες της μητρικής εταιρείας·

14. θεωρεί ότι η απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση Marks & Spencer αποδέχεται το δικαίωμα των κρατών μελών να διατηρήσουν τα φορολογικά τους συστήματα, ιδίως όσον αφορά το πρόβλημα της φοροαποφυγής·

15. σημειώνει ότι η απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση Oy AA δείχνει πως τα διάφορα εθνικά φορολογικά συστήματα επιφυλάσσουν διαφορετική μεταχείριση στις ζημίες και ότι, κατά συνέπεια, δεν είναι σαφές αν οι ζημίες μπορούν να ενοποιηθούν σε όλες τις διασυνοριακές περιπτώσεις στο εσωτερικό ενός ομίλου, ακόμα και όταν είναι οριστικές και επομένως προκαλούν ανισορροπίες, όπως φαίνεται στην περίπτωση Marks & Spencer·

16. πιστεύει ότι οι όμιλοι εταιρειών με παρουσία σε διάφορα κράτη μέλη πρέπει κατά το δυνατόν να αντιμετωπίζονται όπως οι όμιλοι με παρουσία σε ένα μόνο κράτος μέλος· τονίζει ότι στις περιπτώσεις όπου παρουσιάζονται διασυνοριακές ζημίες από θυγατρικές εξωτερικού πρέπει να αποφεύγεται η διπλή φορολόγηση της μητρικής εταιρείας, να υπάρχει εύλογος καταμερισμός των φορολογικών αρμοδιοτήτων μεταξύ των κρατών μελών, να μην επιτρέπεται διπλή αντιστάθμιση των ζημιών και να αποτρέπεται η φοροαποφυγή·

17. θεωρεί χρήσιμο να δρομολογηθεί μια συζήτηση σχετικά με τον ορισμό και τα χαρακτηριστικά των εταιρικών ομίλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με συνεκτίμηση της ύπαρξης κοινών ευρωπαϊκών θεσμών όπως η «ευρωπαϊκή εταιρεία» και ο «ευρωπαϊκός συνεταιρισμός», αλλά χωρίς την πρόθεση να περιοριστεί το πεδίο εφαρμογής των μέτρων διασυνοριακής φορολογικής ελάφρυνσης λόγω ζημιών αποκλειστικά και μόνο σε τέτοιες νομικές μορφές·

18. επαναλαμβάνει πόσο σημαντικό είναι να οριστεί η έννοια του «εταιρικού ομίλου», ώστε να μη μπορούν οι επιχειρήσεις να κατανέμουν περιστασιακά τα κέρδη και τις ζημίες τους μεταξύ των κρατών μελών· θεωρεί ότι, για τους σκοπούς του ορισμού του εταιρικού ομίλου, θα ήταν ενδεχομένως χρήσιμο να προσδιοριστούν κάποια ειδικότερα κρίσιμα χαρακτηριστικά της επιχείρησης, όπως προβλέπεται στην οδηγία 94/45/ΕΚ για τη θέσπιση μιας ευρωπαϊκής επιτροπής επιχείρησης ή μιας διαδικασίας σε επιχειρήσεις και ομίλους επιχειρήσεων κοινοτικής κλίμακας με σκοπό να ενημερώνονται οι εργαζόμενοι και να ζητείται η γνώμη τους·

19. χαιρετίζει τις τρεις εναλλακτικές δυνατότητες που προτείνει η ανακοίνωση της Επιτροπής για τη φορολογική μεταχείριση των ζημιών σε περιπτώσεις με διασυνοριακό χαρακτήρα· υποστηρίζει τα στοχοθετημένα μέτρα που θα επέτρεπαν την αποτελεσματική και άμεση έκπτωση των ζημιών των θυγατρικών εξωτερικού (των ετήσιων ζημιών και όχι μόνο των οριστικών ζημιών όπως στην περίπτωση Marks and Spencer), με πρόβλεψη ανάκτησης κατά την επάνοδο της θυγατρικής στην κερδοφορία μέσω ενός αντίστοιχου πρόσθετου φόρου στη μητρική εταιρεία·

20. συνιστά, προκειμένου οι προτάσεις αυτές να μπορούν να εφαρμοστούν με τρόπο που αποτρέπει τη φοροδιαφυγή, να εξεταστεί κατά πόσον θα ενδεικνυόταν να δημιουργηθεί ένα αυτοματοποιημένο σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών, παρόμοιο με το VIES σε ό,τι αφορά τον ΦΠΑ, ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να επαληθεύουν τις αρνητικές φορολογικές βάσεις που δηλώνονται από θυγατρικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε άλλα κράτη μέλη·

21. προτρέπει εντούτοις την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω τη δυνατότητα να παρέχεται στις εταιρείες μια ενοποιημένη βάση επιβολής του φόρου εταιρειών για τις δραστηριότητες που αναπτύσσουν σε κλίμακα ΕΕ·

22. επισημαίνει ότι χρειάζεται οπωσδήποτε μια περαιτέρω ενδελεχής ανάλυση όσον αφορά την εκτίμηση του βαθμού στον οποίο το προτεινόμενο σύστημα διασυνοριακής φορολογικής ελάφρυνσης λόγω ζημιών θα μπορούσε να προωθήσει τις διασυνοριακές δραστηριότητες των ΜΜΕ·

23. επισημαίνει ότι κανένα στοχοθετημένο μέτρο των επιμέρους κρατών μελών για τη φορολογική μεταχείριση των ζημιών σε διασυνοριακές περιπτώσεις δεν θα λύσει, από μόνο του, το πρόβλημα της στρέβλωσης του ανταγωνισμού και του υψηλού κόστους της συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στην εσωτερική αγορά, πρόβλημα που οφείλεται στη διατήρηση 27 διαφορετικών φορολογικών συστημάτων·

24. τονίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να προχωρήσουν συντονισμένα όσον αφορά τη λήψη στοχοθετημένων μέτρων για τη φορολογική ελάφρυνση διασυνοριακών ζημιών στο πλαίσιο μιας εταιρείας ή ομίλου· υπενθυμίζει ότι χρειάζεται μεγαλύτερος συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών στα φορολογικά θέματα και καλεί την Επιτροπή να αναλάβει ενεργό ρόλο·

25. υποστηρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής για τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής και ομοιόμορφης ΚΕΒΦΕ· σημειώνει ότι η ΚΕΒΦΕ θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να λειτουργούν με τους ίδιους κανόνες στο εξωτερικό όπως και στη χώρα τους, δημιουργώντας ίσους όρους ανταγωνισμού και βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων της ΕΕ, αυξάνοντας σε διασυνοριακό επίπεδο το εμπόριο και τις επενδύσεις και δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για να αντληθούν όλα τα οφέλη της εσωτερικής αγοράς όσον αφορά τις επενδύσεις και την ανάπτυξη, καθώς και μειώνοντας σημαντικά τα διοικητικά βάρη και τα έξοδα συμμόρφωσης όπως και τις δυνατότητες φοροδιαφυγής και απάτης·

26. υπενθυμίζει ότι η ΚΕΒΦΕ συνεπάγεται κοινούς κανόνες ως προς τη φορολογική βάση και δεν επηρεάζει καθόλου την ευχέρεια των κρατών μελών να εξακολουθήσουν να καθορίζουν δικούς τους φορολογικούς συντελεστές·

27. χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να δρομολογήσει την ΚΕΒΦΕ ακόμα και σε πλαίσιο ενισχυμένης συνεργασίας· επισημαίνει ωστόσο ότι αυτό αποτελεί τη δεύτερη καλύτερη λύση καθώς, εάν δεν υπάρχει ένα διεξοδικό σύστημα σε επίπεδο ΕΕ, ενδέχεται να αμβλυνθούν ώς ένα βαθμό τα οφέλη της διαφάνειας και των μειωμένων διοικητικών εξόδων·

28. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

  • [1]  [1997] Συλλ. I-2471.
  • [2]  [2000] Συλλ. I-11619.
  • [3]  [2005] Συλλ. I-10837.
  • [4]  Απόφαση της 18ης Ιουλίου 2007.
  • [5]  ΕΕ L 254 της 30ής Σεπτεμβρίου 1994, σ. 64.
  • [6]  ΕΕ C 286E, 23.11.2006, σ.229.
  • [7]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2007)0367.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η παρούσα ανακοίνωση εντάσσεται στο πλαίσιο της ανακοίνωσης για τον «συντονισμό των συστημάτων άμεσης φορολόγησης των κρατών μελών στην εσωτερική αγορά» (COM(2006) 823 τελικό) και αποτελεί παράδειγμα της διττής στρατηγικής της Επιτροπής για την άρση των φορολογικών εμποδίων στην εσωτερική αγορά – στρατηγικής που αποσκοπεί σε μια μακροπρόθεσμη ολοκληρωμένη λύση (ΚΕΒΦΕ) συνοδευόμενη από βραχυπρόθεσμα στοχοθετημένα μέτρα, τα οποία βασίζονται στη συνεργασία και τον συντονισμό των φορολογικών πολιτικών των κρατών μελών χωρίς να συνεπάγονται εναρμόνιση.

Στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή διερευνά τις δυνατότητες αντιμετώπισης του ειδικού προβλήματος που πηγάζει από την απουσία διασυνοριακής φορολογικής ελάφρυνσης λόγω ζημιών, αντλώντας διδάγματα από πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ιδίως στην υπόθεση Marks & Spencer.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Όλα τα φορολογικά συστήματα στην ΕΕ αντιμετωπίζουν τα κέρδη και τις ζημίες κατά τρόπο ασύμμετρο: ενώ τα κέρδη φορολογούνται για τη φορολογική χρήση κατά την οποία πραγματοποιήθηκαν, η φορολογική αξία μιας ζημίας δεν επιστρέφεται για το έτος κατά το οποίο πραγματοποιείται η ζημία. Οι ζημίες δηλαδή συμψηφίζονται με μελλοντικά κέρδη. Μια εταιρεία με διάφορες εγχώριες δραστηριότητες μπορεί, κατ' αρχήν αυτομάτως, να συμψηφίσει τις ζημίες και να φορολογηθεί επί των καθαρών αποτελεσμάτων. Αυτό όμως δεν ισχύει για τις εταιρείες που αναπτύσσουν επιχειρηματικές δραστηριότητες σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη. Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι κατ’ αρχήν, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν υπάρχει διασυνοριακή φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών στο πλαίσιο ενός ομίλου εταιρειών.

Η διαφορετική αυτή μεταχείριση των διασυνοριακών ζημιών έχει αντίκτυπο στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς: ευνοεί τις εγχώριες επενδύσεις και τις διασυνοριακές επενδύσεις στα μεγαλύτερα κράτη μέλη, ενώ ευνοεί επίσης τις μεγάλες επιχειρήσεις εις βάρος των ΜΜΕ. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι επιχειρηματικοί κλάδοι και οι εταιρείες διατηρούν υψηλότερες τιμές.

Όσον αφορά τις ζημίες στο πλαίσιο μίας εταιρείας, η Επιτροπή ενθαρρύνει έντονα τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν τα φορολογικά τους συστήματα, ώστε να μπορούν οι ζημίες να συνυπολογίζονται αυτομάτως στο καθαρό αποτέλεσμα της εταιρείας παρόμοια όπως ήδη συμβαίνει στις εγχώριες περιπτώσεις.

Όσον αφορά τις ζημίες στο πλαίσιο ομίλου εταιρειών, η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εισαγάγουν και να διατηρήσουν εγχώρια φορολογικά συστήματα για τη φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών εντός ομίλου εταιρειών τα οποία θα επιφυλάσσουν μεταχείριση ισοδύναμη εκείνης που παρέχεται για τη φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών στο πλαίσιο μίας εταιρείας. Η ανακοίνωση εξετάζει τρεις εναλλακτικές μεθόδους: (i) οριστική μεταφορά των ζημιών ή κερδών, χωρίς ανάκτηση· (ii) προσωρινή μεταφορά των ζημιών, που προβλέπει την ανάκτηση των ζημιών αυτών όταν η θυγατρική ξαναγίνει κερδοφόρα· και (iii) τρέχουσα φορολόγηση των αποτελεσμάτων της θυγατρικής, οπότε ο φόρος που καταβάλλει μια θυγατρική στο κράτος εγκατάστασής της μπορεί να αχθεί σε πίστωση του φόρου που οφείλεται στη χώρα της μητρικής εταιρίας για το εισόδημα της θυγατρικής.

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑΣ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, που έχει τη μεγαλύτερη στον κόσμο ανταγωνιστική ενιαία αγορά, πρέπει να γίνει φορολογικά ανταγωνιστική. Αντίθετα από τις άλλες μεγάλες ενιαίες αγορές του κόσμου (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Κίνα), η εσωτερική αγορά της ΕΕ χαρακτηρίζεται από πολλά εμπόδια φορολογικής αιτιολογίας. Τα μέτρα σαν εκείνα που προτείνονται στην ανακοίνωση βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση, με στόχο ένα περιβάλλον ανταγωνιστικότερο από φορολογική άποψη για τις επιχειρήσεις της ΕΕ.

Η εισηγήτρια χαιρετίζει συνεπώς την προσέγγιση της Επιτροπής και υποστηρίζει τη διττή στρατηγική η οποία προσδιορίζει βραχυπρόθεσμα, εφικτά μέτρα βασισμένα στη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών. Τα μέτρα αυτά αποσκοπούν στην εξάλειψη των στρεβλώσεων και στην ενίσχυση της ελκυστικότητας της δεδομένης χώρας ως επενδυτικού προορισμού, και έτσι συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής της Λισσαβώνας.

Ενώ η άμεση φορολογία καθαυτήν δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Κοινότητας, οι εξουσίες που διατηρούνται από τα κράτη μέλη πρέπει να ασκούνται σε συμφωνία με το κοινοτικό δίκαιο. Μολονότι πολλά από τα ζητήματα που προκύπτουν στο πλαίσιο αυτό αντιμετωπίζονται με διμερείς συνθήκες των κρατών μελών, ορισμένα προβλήματα όπως η διασυνοριακή φορολογική ελάφρυνση λόγω ζημιών δεν καλύπτονται από τις υπάρχουσες συνθήκες, πράγμα που επισημαίνεται στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Επιπλέον, εν προκειμένω η διαδικασία του ΟΟΣΑ και οι διμερείς συνθήκες δεν λαμβάνουν πλήρως υπόψη την κοινοτική διάσταση.

Οι όμιλοι με παρουσία σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη πρέπει κατά το δυνατόν να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως οι όμιλοι με παρουσία σε ένα μόνο κράτος μέλος .

Ενώ οι τρεις εναλλακτικές δυνατότητες που προτείνει η ανακοίνωση της Επιτροπής είναι ευπρόσδεκτες, η εισηγήτρια υποστηρίζει ιδιαίτερα τα στοχοθετημένα μέτρα που θα επέτρεπαν την αποτελεσματική και άμεση έκπτωση των ζημιών για τις θυγατρικές εξωτερικού (των ετήσιων ζημιών και όχι μόνο των οριστικών ζημιών όπως στην περίπτωση Marks and Spencer), οι οποίες θα ανακτώνταν κατά την επάνοδο της θυγατρικής στην κερδοφορία μέσω ενός αντίστοιχου πρόσθετου φόρου στη μητρική εταιρεία. Η δυνατότητα αυτή εξυπηρετεί με τον καλύτερο τρόπο τον στόχο της αποτροπής των μειονεκτημάτων ταμειακών ροών, τα οποία πλήττουν ιδιαίτερα τις νεοσύστατες ΜΜΕ και επηρεάζουν τις διασυνοριακές επενδύσεις στα λιγότερο μεγάλα κράτη μέλη.

Πάντως, η υιοθέτηση στοχοθετημένων μέτρων σαν αυτά που προτείνει η ανακοίνωση δεν πρέπει να αποτρέψει την Επιτροπή να διερευνήσει ενεργά τους τρόπους για τη δημιουργία ενός συστήματος ενοποιημένων κερδών σε κλίμακα ΕΕ, στο οποίο οι θυγατρικές θα είχαν μεταχείριση υποκαταστημάτων.

Η εισηγήτρια καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε οι συγκεκριμένες προτάσεις που θα υποβάλει να ευνοούν την επιζήτηση μιας κατάλληλης ισορροπίας ανάμεσα στα συμφέροντα της εσωτερικής αγοράς και στην ανάγκη να αποφευχθεί η κατάχρηση και διάβρωση των φορολογικών βάσεων των κρατών μελών. Για τον σκοπό αυτό ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις εργασίες της στην κατεύθυνση μιας κοινής ενοποιημένης βάση επιβολής του φόρου εταιρειών.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ (20.11.2007)

προς την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων

σχετικά με τη φορολογική μεταχείριση των ζημιών σε περιπτώσεις με διασυνοριακό χαρακτήρα
(2007/2144(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Giuseppe Gargani

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων καλεί την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς η διαφορετική μεταχείριση των διασυνοριακών ζημιών από τα κράτη μέλη·

2.  θεωρεί ότι στοχοθετημένες παρεμβάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά τις φορολογικές ελαφρύνσεις σε περιπτώσεις ζημιών διασυνοριακού χαρακτήρα θα βελτίωναν περαιτέρω τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·

3.  θεωρεί ότι έχει προτεραιότητα η παρέμβαση υπέρ επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη δεδομένου ότι ακριβώς οι όμιλοι αυτοί πλήττονται από την άνιση μεταχείριση όσον αφορά τις ζημίες διασυνοριακού χαρακτήρα σε σχέση με τους ομίλους που δραστηριοποιούνται σε ένα μόνο κράτος μέλος·

4.  θεωρεί ιδιαίτερα ότι οι στρεβλώσεις που απορρέουν από τις διαφορές μεταξύ εθνικών συστημάτων αποβαίνουν σε βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων έναντι των δυνητικών ανταγωνιστών τους και ζητεί ως εκ τούτου από την Επιτροπή να λάβει στο πλαίσιο αυτό ειδικά μέτρα·

5.  προτείνει στην Επιτροπή να προκρίνει, μεταξύ των εναλλακτικών μέτρων που πρότεινε, εκείνο της προσωρινής μεταφοράς της ζημίας (η αποκαλούμενη μέθοδος έκπτωσης/ ανάκτησης) και να δεσμευθεί για το σκοπό αυτό σε μια σε βάθος ανάλυση των δυνατοτήτων που παρέχει το μέτρο αυτό·

6.  καλεί πάντως την Επιτροπή να διερευνήσει και άλλες οδούς, ιδίως εν όψει της καθιέρωσης μιας κοινής ενοποιημένης φορολογικής βάσης για τις εταιρείες, γεγονός που θα συνέβαλε περισσότερο στην αντιμετώπιση των δυσχερειών που προκύπτουν όσον αφορά τις ζημίες διασυνοριακού χαρακτήρα.  

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

20.11.2007

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

-:

0:

24

0

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Carlo Casini, Bert Doorn, Cristian Dumitrescu, Monica Frassoni, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Neena Gill, Othmar Karas, Piia-Noora Kauppi, Klaus-Heiner Lehne, Katalin Lévai, Antonio López-Istúriz White, Hans-Peter Mayer, Manuel Medina Ortega, Aloyzas Sakalas, Diana Wallis, Tadeusz Zwiefka

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Mogens N.J. Camre, Charlotte Cederschiöld, Vicente Miguel Garcés Ramón, Luis de Grandes Pascual, Kurt Lechner, Eva Lichtenberger, Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, Gabriele Stauner

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Toine Manders, Tomáš Zatloukal

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

21.11.2007

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

34

4

1

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Mariela Velichkova Baeva, Zsolt László Becsey, Pervenche Berès, Slavi Binev, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Ieke van den Burg, Christian Ehler, Jill Evans, Elisa Ferreira, Donata Gottardi, Benoît Hamon, Gunnar Hökmark, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Sophia in 't Veld, Piia-Noora Kauppi, Wolf Klinz, Kurt Joachim Lauk, Andrea Losco, Cristobal Montoro Romero, Joseph Muscat, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Dariusz Rosati, Heide Rühle, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Manuel António dos Santos, Margarita Starkevičiūtė, Ivo Strejček,, Cornelis Visser, Sahra Wagenknecht

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Harald Ettl, Ján Hudacký, Werner Langen, Thomas Mann, Gianni Pittella

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Holger Krahmer