ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την εκπαίδευση ενηλίκων: ποτέ δεν είναι αργά για μάθηση

11.12.2007 - (2007/2114(INI))

Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας
Εισηγήτρια: Doris Pack
Συντάκτης (*):
Jan Andersson, Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων
(*) Διαδικασία συνδεδεμένων επιτροπών – Άρθρο 47 του Κανονισμού

Διαδικασία : 2007/2114(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A6-0502/2007
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A6-0502/2007
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την εκπαίδευση ενηλίκων: ποτέ δεν είναι αργά για μάθηση

(2007/2114(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής "Εκπαίδευση ενηλίκων: ποτέ δεν είναι αργά για μάθηση" (COM(2006)0614),

–   έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1720/2006/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Νοεμβρίου 2006, για τη θέσπιση προγράμματος δράσης στον τομέα της διά βίου μάθησης[1],

–   έχοντας υπόψη τη σύστασή του, της 26ης Σεπτεμβρίου 2006, σχετικά με τις βασικές ικανότητες για τη διά βίου μάθηση[2],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 23ης Μαρτίου 2006, σχετικά με τις δημογραφικές προκλήσεις και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών[3],

–    έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Λισαβόνας της 23ης και 24ης Μαρτίου 2000,

–    έχοντας υπόψη τα άρθρα 149 και 150 της Συνθήκης ΕΚ,

–    έχοντας υπόψη τη θέση του κατά την πρώτη ανάγνωση της 25ης Σεπτεμβρίου 2007 για την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την παραγωγή και την ανάπτυξη στατιστικών για την εκπαίδευση και τη διά βίου μάθηση[4],

–    έχοντας υπόψη τη θέση του κατά την πρώτη ανάγνωση της 24ης Οκτωβρίου 2007 για την πρόταση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση[5],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 27ης Σεπτεμβρίου 2007, σχετικά με την αποδοτικότητα και την ισότητα στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης[6],

–    έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 13ης Μαρτίου 2007 σχετικά με τον χάρτη πορείας για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών (2006-2010)[7] και της 27ης Σεπτεμβρίου 2007 για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση - 2007[8],

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A6-0502/2007),

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση ενηλίκων γίνεται πολιτική προτεραιότητα και απαιτεί συγκεκριμένα και επαρκή προγράμματα, προβολή, πρόσβαση και πόρους μεθόδους αξιολόγησης,

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση είναι κρίσιμοι παράγοντες για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής της Λισαβόνας σχετικά με την αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της κοινωνικής ένταξης,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να επιτευχθεί το ποσοστό συμμετοχής που συμφωνήθηκε από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του προγράμματος "Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010", θα πρέπει να συμμετάσχουν στη διά βίου μάθηση επιπλέον 4 εκατομμύρια ενήλικες,

Δ.  εκτιμώντας ότι ένα αποτελεσματικό σύστημα εκπαίδευσης ενηλίκων με σαφείς προτεραιότητες και ελεγχόμενη εφαρμογή, ενσωματωμένο σε στρατηγικές δια βίου μάθησης, μπορούν να στηρίξουν την γλωσσική, κοινωνική και πολιτιστική ενσωμάτωση των αποκλεισμένων ομάδων, όπως είναι οι μετανάστες και οι Ρόμα, πολλοί εκ των οποίων εγκαταλείπουν επίσης νωρίς το σχολείο,

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επένδυση στην εκπαίδευση ενηλίκων αυξάνει τα κοινωνικά και πολιτιστικά οφέλη όσον αφορά τη μεγαλύτερη ατομική ευημερία και ολοκλήρωση και την ενεργό συμμετοχή στα κοινά,

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ουσιαστική η συμβολή της εκπαίδευσης ενηλίκων, μέσω της απόκτησης βασικών δεξιοτήτων, για την απασχολησιμότητα και την κινητικότητα στην αγορά εργασίας και για την κοινωνική ένταξη,

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να παρατηρηθεί, να συγκριθεί και να αξιολογηθεί η πληθώρα επιλογών όσον αφορά την εκπαίδευση ενηλίκων και να αναπτυχθούν πολιτικές, απαιτούνται αξιόπιστα στοιχεία,

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενημέρωση και η πρόσβαση στα συστήματα εκπαίδευσης ενηλίκων ποικίλλουν πολύ ανάλογα με το κράτος μέλος,

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναγνώριση και η επικύρωση της τυπικής, μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο μιας στρατηγικής για τη διά βίου μάθηση,

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να συνδυαστεί η εκπαίδευση ενηλίκων με το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων και να αυξηθούν οι δυνατότητές του όσον αφορά τις βασικές ικανότητες καθώς και τις κοινωνικές και προσωπικές ικανότητες,

1.   χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για ένα σχέδιο δράσης για την εκπαίδευση ενηλίκων·

2.   αναγνωρίζει ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα σε διάφορα επίπεδα προκειμένου να προωθηθεί, να ενισχυθεί και να καθιερωθεί η ανάπτυξη μιας κουλτούρας μάθησης, κυρίως για τους ενήλικες, στα οποία, παράλληλα με τα κράτη μέλη, πρέπει να συμμετάσχει και η ΕΕ·

3.   καλεί τα κράτη μέλη να καθιερώσουν μια κουλτούρα διά βίου μάθησης, κυρίως μέσω της επικέντρωσης στην εκπαίδευση και την κατάρτιση των ενηλίκων, της εφαρμογής πολιτικών και δράσεων με στόχο να προωθηθεί η απόκτηση γνώσης και να γίνει πιο ελκυστική και προσβάσιμη, και του διαρκούς εκσυγχρονισμού των προσόντων·

4.   επισημαίνει τη σημασία της ισότητας των φύλων αναφορικά με τα προγράμματα για τη δια βίου εκπαίδευση, ούτως ώστε να μπορούν τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες να επωφελούνται στον ίδιο βαθμό από τις δυνατότητες που προσφέρονται από την εκπαίδευση αυτή· καλεί την Επιτροπή να κάνει χρήση όλων των εργαλείων που έχει στη διάθεσή της για τον έλεγχο των ευαίσθητων ως προς την ισότητα των φύλων πολιτικών κατά την προετοιμασία της εκπαίδευσης των ενηλίκων, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων·

Αύξηση των κινήτρων (για συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων)

5.   ζητεί να βελτιωθεί η προώθηση της εκπαίδευσης των ενηλίκων προκειμένου να παρακινηθούν περισσότερα άτομα να συμμετάσχουν στην εκπαίδευση αυτού του είδους· θεωρεί ότι η εκπαίδευση ενηλίκων θα πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις πολιτικές για την προώθηση μιας γενικής κουλτούρας μάθησης, μέσω εκστρατειών των ΜΜΕ, υπηρεσιών ενημέρωσης, καθοδήγησης και συμβουλευτικής, και, ιδιαίτερα, υπηρεσιών ενημέρωσης, καθοδήγησης και συμβουλευτικής που θα απευθύνονται σε μειονεκτούσες ομάδες· θεωρεί ότι η προώθηση αυτή, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να συνοδεύεται από δυναμικές πολιτικές εκ μέρους των κρατών μελών που θα ενισχύουν το συνδυασμό της εκμάθησης με τον οικογενειακό και επαγγελματικό βίο·

6.   συμφωνεί ότι ειδικές τηλεφωνικές γραμμές και ιστότοποι αποτελούν ένα πολύ επιτυχές μέσο προώθησης της εκπαίδευσης ενηλίκων·

7.   είναι της γνώμης ότι η προώθηση της γνώσης σε θέματα επικοινωνιακών μέσων στο πλαίσιο της γενικής και επαγγελματικής κατάρτισης, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για τη γεφύρωση του χάσματος των γενεών σε θέματα ψηφιακής τεχνολογίας·

Στατιστικά στοιχεία

8.   πιστεύει ότι απαιτούνται συγκρίσιμα στατιστικά στοιχεία για την ανάπτυξη, επανεξέταση και αξιολόγηση πολιτικών στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων, με στόχο την παροχή ενδείξεων και προσανατολισμών όσον αφορά το ολοκληρωμένο πρόγραμμα διά βίου μάθησης·

9.   θεωρεί ότι η ευρωπαϊκή έρευνα σχετικά με την εκπαίδευση ενηλίκων πρέπει να υποστηριχθεί ως μέσο τόσο για τη συλλογή συγκρίσιμων πληροφοριών σχετικά με την εκπαίδευση ενηλίκων όσο και για την προώθηση κοινών ιδεών·

10. καλεί τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την ανταλλαγή καλών πρακτικών·

Συνδυασμός επαγγελματικού βίου, οικογενειακού βίου και διά βίου μάθησης, και αποτελεσματική παροχή

11. υπενθυμίζει τους στόχους της συνάντησης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Βαρκελώνης της 15ης-16ης Μαρτίου 2002, και δίδει έμφαση στην πρόοδο των κρατών μελών ως προς την επίτευξη του στόχου για προσφορά θέσεων βρεφονηπιακών σταθμών, νηπιαγωγείων και προσχολικής εκπαίδευσης, καθώς και την καθιέρωση "ημέρας φροντίδας για παιδιά και εξαρτώμενα άτομα"· επισημαίνει συγχρόνως ότι ορισμένα κράτη μέλη παρουσιάζουν μεγάλη καθυστέρηση στην υλοποίηση των στόχων της Βαρκελώνης·

12. επισημαίνει ότι ο συνδυασμός οικογενειακού βίου, επαγγελματικού βίου και διά βίου μάθησης απαιτεί όχι μόνο μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τη διαχείριση του χρόνου και του χώρου, αλλά επίσης κοινωνικά, οικονομικά και φορολογικά κίνητρα προκειμένου να προωθηθεί η πρόσβαση των ενηλίκων σε προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης·

13. τονίζει την ανάγκη για βελτιωμένη χρήση των νέων τεχνολογικών και παρατηρεί, σε αυτό το πλαίσιο, ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη της πρόσβασης στο Διαδίκτυο, καθώς και προγράμματα εξοικείωσης με τα ψηφιακά μέσα, ώστε να ενθαρρυνθούν νέες πηγές γνώσης και τρόποι μάθησης, όπως τα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και η διάθεση θέσεων εκπαίδευσης με ελεύθερη πρόσβαση για όλους·

14. δίδει έμφαση στην ανάγκη να αυξηθεί η πρόσβαση των γυναικών στον τομέα των νέων τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που ζουν σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές και των ηλικιωμένων γυναικών, παρέχοντας σε αυτές ίσες ευκαιρίες συναγωνισμού στην αγορά εργασίας· τονίζει περαιτέρω την ανάγκη να υποστηριχθούν δράσεις που μειώνουν το χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών από άποψη τεχνικών και επιστημονικών προσόντων·

15. εφιστά την προσοχή στην ανάγκη να διευρυνθεί το φάσμα των δημόσιων και ιδιωτικών εγκαταστάσεων μέριμνας των παιδιών και να συμμετέχουν και να ενθαρρύνονται οι εργοδότες να προβλέπουν τέτοιες υπηρεσίες στις επιχειρήσεις τους και να παρακινούν τους γονείς να επιστρέψουν στην εργασία τους, ιδίως δε τις μητέρες, έτσι ώστε οι γονείς να έχουν τη δυνατότητα να συνεχίζουν τη δια βίου μάθηση στη διάρκεια του ωραρίου εργασίας· τονίζει επίσης την ανάγκη να βελτιωθεί η προσφορά δημοσίων υπηρεσιών για τη βοήθεια εξαρτώμενων και ηλικιωμένων προσώπων·

Αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών (σε αντίθεση με το "γκέτο των ηλικιών") και διαπολιτισμική αλληλεγγύη

16. υπενθυμίζει ότι η δημογραφική αλλαγή θα επιφέρει στα κράτη μέλη ένα περίπλοκο σύνολο αλληλοσυσχετιζόμενων αλλαγών και ότι οι κοινωνίες μας θα πρέπει να αναπτύξουν νέες μορφές αλληλεγγύης μεταξύ πολιτισμών και μεταξύ γενεών·

17. προτείνει, συνεπώς, τη βελτιωμένη μετάδοση και την ανταλλαγή της γνώσης, των δεξιοτήτων και των εμπειριών των ενηλίκων, ιδιαίτερα μεταξύ των γενεών, με τη μορφή προγραμμάτων καθοδήγησης προκειμένου να υποστηριχθούν διάφορες επιχειρηματικές και βιοτεχνικές δραστηριότητες· επίσης, θεωρεί ότι είναι σημαντικό αυτά τα προγράμματα καθοδήγησης να συνδέονται με ένα δίκτυο μέσω του οποίου θα μπορούν να μοιράζονται και να ανταλλάσσουν πληροφορίες·

18. υπογραμμίζει τη σπουδαιότητα της "προσέγγισης της μάθησης στην οικογένεια", όπου οι γονείς παρακινούνται να επιστρέψουν στη μάθηση διότι επιθυμούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να επιτύχουν στο σχολείο·

19. στηρίζει την ανάπτυξη εθελοντικών προγραμμάτων λόγω του ρόλου που διαδραματίζουν στην αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και την αναγνώριση της πείρας και των προσόντων·

20. υπογραμμίζει την ανάγκη, στο πλαίσιο της κινητικότητας και της κοινωνικής συνοχής, να παρέχονται, ιδιαίτερα για τους μετανάστες, ευέλικτες ευκαιρίες για προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και οι κατάλληλες συνθήκες πραγματοποίησης τέτοιων προγραμμάτων·

Η σημασία της εκμάθησης γλωσσών και οι ειδικές ανάγκες των "ομάδων κινδύνου"

21. θεωρεί ότι η δημιουργία εθνικών και τοπικών κέντρων για τη στήριξη των μεταναστών αποτελεί βασικό μέσο για τη διάθεση χρήσιμων πληροφοριών και την παροχή διευκρινίσεων σχετικά με θέματα που αφορούν την πλήρη ενσωμάτωση των μεταναστών στην κοινωνία·

22. επαναλαμβάνει πόσο σημαντική είναι η παροχή μεγαλύτερης υποστήριξης των γλωσσικών μαθημάτων, ιδιαίτερα όσων απευθύνονται στους μετανάστες, και η ενθάρρυνση της εκμάθησης ξένων γλωσσών από το σύνολο του πληθυσμού·

23. υποστηρίζει την ιδέα της θέσπισης της "αξιολόγησης δεξιοτήτων" για τους μετανάστες, όσους διαθέτουν χαμηλά προσόντα και τα άτομα με αναπηρίες· πιστεύει ότι αυτές οι "αξιολογήσεις δεξιοτήτων", εκτός από το να επιφέρουν οικονομικά οφέλη, μπορούν επίσης να συμβάλουν στη μείωση του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, των διακρίσεων και του αποκλεισμού·

Πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

24. θεωρεί ότι η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να απευθύνεται σε ένα ευρύτερο κοινό, συμπεριλαμβανομένων των ενηλίκων που διαθέτουν εργασιακή εμπειρία και των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας, και ότι για το λόγο αυτό είναι αναγκαία η προσαρμογή των εκπαιδευτικών συστημάτων, που πρέπει να καταστούν πιο ευέλικτα, ενώ θα πρέπει να προωθηθούν και τα κατάλληλα μέτρα υποδομής και η παροχή πόρων προσωπικού·

25. επισημαίνει ότι είναι απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προκειμένου να γίνει πιο ανταγωνιστικά, ευέλικτα, προσβάσιμα και αποτελεσματικά·

Βελτίωση της ποιότητας, της παιδαγωγικής και της ποικιλίας παροχής

26. τονίζει την ανάγκη για προσωπικό υψηλής ποιότητας στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων· πιστεύει ότι θα πρέπει να υπάρξει στήριξη ειδικών προγραμμάτων για εκπαιδευτές ενηλίκων και ενθαρρύνει τη δημιουργία πανεπιστημιακών προγραμμάτων που θα παρέχουν διπλώματα για εκπαίδευση ενηλίκων·

27. υποστηρίζει δράσεις που έχουν ως στόχο την αύξηση της μεταβίβασης δεξιοτήτων και της κινητικότητας στην εκπαίδευση ενηλίκων, όπως:

α)   η εφαρμογή και η διεύρυνση του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων και του EUROPASS·

β)   η αναγνώριση και η επικύρωση βασικών δεξιοτήτων, βασικών ικανοτήτων, τυπικών, μη τυπικών και άτυπων προσόντων και εκπαίδευσης, προκειμένου να εξασφαλιστεί η διαφάνεια ως προς τα αποτελέσματα της μάθησης, διευκολύνοντας έτσι την αναγνώριση των επιτευγμάτων της μάθησης και τη μετάβαση μεταξύ διαφορετικών μαθησιακών ατραπών·

Προοπτικές απασχολησιμότητας

28. συμφωνεί με την άποψη ότι η διά βίου μάθηση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο κατά πρώτο και κύριο λόγο στην ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και της απασχολησιμότητας, αλλά και στην προσωπική ανάπτυξη του ατόμου και την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην αγορά εργασίας και την επίτευξη του στόχου της Λισαβόνας που αφορά την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής για άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών, καθώς και στην ανταγωνιστικότητα·

29. υπογραμμίζει ότι η εκπαίδευση ενηλίκων είναι σημαντική, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της δημιουργίας καλύτερων θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, καθώς και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής και να προωθηθούν η ατομική ανάπτυξη, η προσωπική ολοκλήρωση και η ενεργός συμμετοχή στα κοινά· εφιστά την προσοχή στο σημαντικό ρόλο των επιχειρήσεων για την πρόβλεψη νέων δεξιοτήτων και απαιτήσεων της αγοράς εργασίας, ώστε να είναι δυνατή η προσαρμογή της παροχής εκπαίδευσης ενηλίκων στη ζήτηση δεξιοτήτων· το περιεχόμενο της εκπαίδευσης πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στις επαγγελματικές και πρακτικές απαιτήσεις· υπογραμμίζει το ρόλο της κοινωνικής εταιρικής σχέσης στον τομέα αυτόν·

30. επισημαίνει ότι η διά βίου μάθηση αυξάνει όχι μόνο την απασχολησιμότητα των εργαζομένων αλλά και την δυνατότητα προσαρμογής τους, καθώς και τη γεωγραφική και επαγγελματική κινητικότητά τους, γεγονός που είναι σημαντικό για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς· επισημαίνει την αξία της προώθησης της εκμάθησης μιας δεύτερης (και τρίτης) γλώσσας για τη διευκόλυνση της μεγαλύτερης κινητικότητας των εργαζομένων·

31. υπογραμμίζει το γεγονός ότι ένα χαμηλό επίπεδο προσόντων, όπως συμβαίνει σήμερα με το ένα τρίτο του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού (72 εκατομμύρια εργαζόμενοι) ενέχει υψηλό κίνδυνο ανεργίας και ότι, μέσω της κατάρτισης, το άτομο διατηρεί ή αποκτά τις αναγκαίες ικανότητες για να βρει εργασία και να βελτιώσει την ποιότητα της εργασίας του· τονίζει τη σημασία της αναγνώρισης και επικύρωσης προσόντων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, πράγμα το οποίο παρέχει τη βάση για την ανάπτυξη της διά βίου μάθησης τόσο εντός των εθνικών πλαισίων επαγγελματικών προσόντων όσο και εντός του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων·

32. τονίζει ότι είναι σημαντικό να έχουν όλοι οι πολίτες ίση πρόσβαση και ίσες ευκαιρίες συμμετοχής σε προγράμματα διά βίου μάθησης και, στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα άτομα με το χαμηλότερο επίπεδο βασικής εκπαίδευσης, οι γυναίκες, οι μετανάστες, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, τα άτομα σε αγροτικές περιοχές και τα άτομα με αναπηρία έχουν τις μικρότερες πιθανότητες συμμετοχής στις κοινωνίες· στα άτομα αυτά πρέπει να προσφέρονται διαφορετικά, κατάλληλα προγράμματα και μέθοδοι· υποστηρίζει σε αυτό το πλαίσιο ότι ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην επιμόρφωση και κατάρτιση των εργαζομένων και των άνεργων στις νέες τεχνολογίες και καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τη χρήση των νέων τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορίας για παιδαγωγικούς σκοπούς, δεδομένου ότι οι τεχνολογίες αυτές διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην εξασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους, διευκολύνοντας τη συμμετοχή στη διά βίου μάθηση και προωθώντας και χρηματοδοτώντας ιδιαίτερα την τεχνολογική εκπαίδευση των εργαζόμενων και των ανέργων με το χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο·

33. υπογραμμίζει τη σημασία της εκπαίδευσης ενηλίκων, περιλαμβανομένης και της γλωσσικής και επαγγελματικής κατάρτισης, για την ένταξη των μεταναστών και την αύξηση της απασχολησιμότητάς τους και τη βελτίωση της συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας, καθώς και για την ενίσχυση της κοινωνικής τους ένταξης·

34. τονίζει τη σημασία της ενεργού συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων και άλλων ενδιαφερόμενων παραγόντων, περιλαμβανομένων των κοινωνικών ΜΚΟ, καθώς μόνο μέσω λειτουργικών κοινωνικών εταιρικών σχέσεων μπορούν οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι να ενεργούν σε ισότιμο επίπεδο· υπογραμμίζει το γεγονός ότι πρέπει να δοθεί στήριξη για τη δημιουργία μιας δομής κοινωνικής εταιρικής σχέσης στα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν τέτοια ανεπτυγμένη δομή·

35. υπογραμμίζει τη σημασία του ΕΚΤ και των άλλων διαρθρωτικών ταμείων για την εκπλήρωση του στόχου της διά βίου μάθησης για όλους και ζητεί την παρακολούθηση των διαρθρωτικών ταμείων, ώστε να διασφαλίζεται η διάθεση περισσότερων πόρων σε όσους έχουν περισσότερο ανάγκη τη διά βίου μάθηση· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σε ορισμένα κράτη μέλη δεν δίδεται επαρκής προτεραιότητα και χρηματοδότηση στην ενίσχυση της πρόσβασης σε ευκαιρίες εκπαίδευσης ενηλίκων, ιδίως για τους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας και τους εργαζομένους με χαμηλότερα προσόντα· ζητεί από τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν πιο ενεργά τα διαρθρωτικά ταμεία, και ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τα συγκεκριμένα προγράμματα στον τομέα αυτόν·

36. τονίζει ότι η βελτίωση των προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων, η παροχή ενημέρωσης καθώς και οι διευκολύνσεις για τη συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής είναι ουσιώδεις και είναι αποδοτικοί μόνον εάν συνδυάζονται με κίνητρα. Τα μέτρα προώθησης αποτελεσματικών προγραμμάτων περιλαμβάνουν τη διαθεσιμότητα τόπων εκπαίδευσης, τη διευκόλυνση της μάθησης στο χώρο της εργασίας με τη ρύθμιση των ρυθμών εργασίας, υπηρεσίες φροντίδας παιδιών σε τοπικό επίπεδο, υπηρεσίες εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για άτομα με αναπηρίες ή ευρισκόμενα σε απομακρυσμένες περιοχές, ενημέρωση και καθοδήγηση για τα μέτρα της διά βίου μάθησης και για τις επαγγελματικές διεξόδους, προσαρμοσμένα προγράμματα και ευέλικτες ρυθμίσεις διδασκαλίας, προσαρμοσμένα προγράμματα και διαθεσιμότητα ευέλικτων ρυθμίσεων διδασκαλίας· τα μέτρα αυτά πρέπει επίσης να τυγχάνουν γενικής αναγνώρισης και πρέπει να συμβάλλουν στην επαγγελματική πρόοδο·

37. προτρέπει τα κράτη μέλη να λάβουν κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση των χαμηλών ποσοστών απασχόλησης των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, ιδίως όσον έχουν ακολουθήσει άτυπες σταδιοδρομίες ή δεν διαθέτουν δεξιότητες ΤΠΕ, και να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες παροχής υπηρεσιών διά βίου μάθησης σε κάθε επίπεδο ώστε να διευκολύνουν την πρόοδο στην απασχόληση, είτε πρόκειται για πρώτη απασχόληση είτε για επιστροφή στην εργασία ή για την επιθυμία παράτασης του εργασιακού βίου· θεωρεί ότι είναι εξίσου σημαντικό να ενθαρρυνθούν οι εταιρείες - και να δημιουργηθούν κίνητρα για τον σκοπό αυτόν - να απασχολούν ή να διορίζουν εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθώς κατά κανόνα χαρακτηρίζονται από εξαιρετική ικανότητα, εμπειρία, αξιοπιστία και υψηλή κατάρτιση·

38. καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν στους εργαζομένους που υποχρεώθηκαν να αλλάξουν θέση εργασίας μετά από εργατικό ατύχημα ή ασθένεια τη δυνατότητα συμμετοχής τους σε συνεχή κατάρτιση και βελτίωση των προοπτικών της σταδιοδρομίας τους·

39. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να παράσχουν οικονομικά και άλλα κίνητρα τόσο στους εργαζόμενους, για τη διασφάλιση μακρότερου εργασιακού βίου, όσο και στους εργοδότες για την πρόσληψη και διατήρηση στο εργατικό δυναμικό εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, με την παροχή ευκαιριών διά βίου μάθησης και με τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και της ποιότητας στην εργασία·

40. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα νόμιμα και οικονομικά μέτρα που είναι απαραίτητα για την προσφορά και την παροχή πρόσβασης στη διά βίου μάθηση σε όλους τους εργαζόμενους ή σε όσους αναζητούν εργασία·

Χρηματοδότηση

41. καλεί τους επενδυτές να εστιάσουν την προσοχή τους σε αναπτυξιακά προγράμματα, δεξιότητες και προσόντα που επιτρέπουν στις γυναίκες να αποκτήσουν βασική εκπαίδευση στο διαχειριστικό και επιχειρησιακό τομέα, και να αναβαθμίσουν τα προσόντα τους με στόχο την ανέλιξή τους σε διευθυντικές θέσεις·

42. ζητεί να διευρυνθεί και να στηριχθεί με φορολογικά προνόμια η χρηματοδότηση και η οργάνωση της κατάρτισης των εργαζομένων από τους εργοδότες τους, διότι τα προσόντα και οι δεξιότητες των εργαζομένων αποτελούν βασική πτυχή της καινοτομίας, της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας·

43. θεωρεί ότι η κατάρτιση ενηλίκων θα πρέπει να αποσκοπεί στην απόκτηση υψηλών προσόντων σε όλους τους τομείς με εκπαιδευτικά και πολιτισμικά μέτρα καθώς και με πρότυπα ποιοτικής εκπαίδευσης που θα εξασφαλίζουν ότι οι γνώσεις και τα προσόντα που επιτυγχάνονται θα ανταποκρίνονται στη μεταβαλλόμενη ζήτηση επαγγελματικών προσόντων και στις μεταβολές της οργάνωσης και των μεθόδων εργασίας·

44. ζητεί μετ’ επιτάσεως τον συντονισμό, τη συνεργασία, την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια μεταξύ των νομοθετικών μέτρων και των θεσμικών πλαισίων, των δικτύων και των εταιρικών σχέσεων οργάνων ή ενώσεων που συμμετέχουν στην εκπαίδευση ενηλίκων, μέσω της χρήσης τοπικών, περιφερειακών, εθνικών και ευρωπαϊκών (δημόσιων ή ιδιωτικών) χρηματοδοτικών πόρων·

45. θεωρεί ότι είναι σημαντικό να προσφερθούν οικονομικά κίνητρα προκειμένου να επιτραπεί η ελεύθερη πρόσβαση των ατόμων στην κατάρτιση και την εκπαίδευση, καθώς και στα παρελκόμενα οφέλη· επισημαίνει ότι τέτοιου είδους οικονομικά κίνητρα θα μπορούσαν να λάβουν τη μορφή φορολογικών κινήτρων, επιδομάτων, δανείων, συγχρηματοδότησης και μειώσεων της φορολογίας ή του κόστους κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων με τη δημιουργία των κατάλληλων εργασιακών συνθηκών για την εκπαίδευση ενηλίκων·

46. αναγνωρίζει τη σημασία της εκπαίδευσης εντός των εταιριών και τονίζει ότι πρέπει να αποδοθεί μεγάλη προτεραιότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στις μικρές και τις νέες επιχειρήσεις επειδή έχουν μικρότερες δυνατότητες να εκπαιδεύουν το προσωπικό τους·

47. ενθαρρύνει τους εργοδότες στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης να χρηματοδοτήσουν προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης που θα προωθούν τη δια βίου μάθηση, ιδιαιτέρως για το γυναικείο προσωπικό, προκειμένου να ενισχυθεί η παράταση του ενεργού επαγγελματικού βίου και να αυξηθούν οι δυνατότητες για συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και για επαγγελματική ανέλιξη·

o         o
o

48. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Τον Οκτώβριο του 2006, η Επιτροπή εξέδωσε την ανακοίνωση "Εκπαίδευση ενηλίκων: ποτέ δεν είναι αργά για μάθηση" και τώρα επεξεργάζεται το "σχέδιο δράσης για την εκπαίδευση ενηλίκων, 2007" που προβλέπεται ότι θα εγκριθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου. Η ανακοίνωση υπογραμμίζει την ουσιαστική συμβολή της εκπαίδευσης ενηλίκων στην απασχολησιμότητα και στην κινητικότητα σε μια σύγχρονη αγορά εργασίας και στην κοινωνική ένταξη.

Το μέγεθος των σημερινών οικονομικών και κοινωνικών αλλαγών, η ταχεία μετάβαση σε μια κοινωνία της γνώσης και οι δημογραφικές αλλαγές που είναι αποτέλεσμα ενός γηράσκοντος πληθυσμού στην Ευρώπη αποτελούν προκλήσεις που απαιτούν μια νέα προσέγγιση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, στο πλαίσιο της διά βίου μάθησης.

Η εκπαίδευση και η κατάρτιση δεν μπορούν πλέον να περιορίζονται στα χρόνια του σχολείου ή μετά από αυτό· πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να διευρυνθούν καθ’ όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού βίου· πρόκειται για μια διά βίου και ευρεία διαδικασία. Η εκπαίδευση, και ιδιαίτερα η εκπαίδευση ενηλίκων, συμβάλει στην προσωπική ανάπτυξη, τον αυτοσεβασμό, την ενεργό συμμετοχή στα κοινά, την κοινωνική ένταξη και τον διαπολιτισμικό διάλογο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήδη απευθύνεται άμεσα σε έναν σημαντικό αριθμό πολιτών της μέσω των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης που διαθέτει, αλλά με μεγάλες διαφορές ως προς τη συμμετοχή μεταξύ των κρατών μελών.

Η ατζέντα για την εκπαίδευση ενηλίκων πρέπει να προωθηθεί. Η συμμετοχή των ενηλίκων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση δεν αρκεί εάν η ΕΕ επιθυμεί να φτάσει στον στόχο της συμμετοχής ποσοστού 12,5% στην εκπαίδευση ενηλίκων έως το 2010.

Η εισηγήτρια εγκρίνει την προοδευτική προσέγγιση που ενέκρινε η Επιτροπή και στηρίζει το εν εξελίξει έργο του μελλοντικού σχεδίου δράσης λαμβάνοντας υπόψη τις εξής προκλήσεις:

α) άρση των εμποδίων συμμετοχής. Η συμμετοχή στην εκπαίδευση και την κατάρτιση παραμένει περιορισμένη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν υψηλής ποιότητας συστήματα καθοδήγησης και ενημέρωσης, καθώς και στοχοθετημένα οικονομικά κίνητρα για τα άτομα και στήριξη των τοπικών εταιρικών σχέσεων.

β) εξασφάλιση της ποιότητας της εκπαίδευσης ενηλίκων. Προκειμένου να εξασφαλισθεί η ποιότητα της εκπαίδευσης ενηλίκων πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις διαφορετικές διαστάσεις της ποιότητας με ιδιαίτερη έμφαση στην εξέλιξη του προσωπικού, τους μηχανισμούς διασφάλισης ποιότητας, τις μεθόδους και τα υλικά.

γ) δημιουργία συστημάτων που αναγνωρίζουν και επικυρώνουν τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης. Τα κράτη μέλη καλούνται να συνδέσουν αυτά τα συστήματα με τα εθνικά πλαίσια επαγγελματικών προσόντων τους, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων.

δ) επένδυση στον γηράσκοντα πληθυσμό και τους μετανάστες. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επενδύσουν στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και τους μετανάστες, μέσω εκπαίδευσης και κατάρτισης που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εκπαιδευομένων, ενώ ταυτόχρονα θα αυξήσουν τη συνειδητοποίηση του σημαντικού ρόλου των μεταναστών και των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας στην ευρωπαϊκή κοινωνία και οικονομία.

ε) δυνατότητα υπολογισμού της προόδου. Αξιόπιστα στοιχεία, με τους σωστούς δείκτες και συγκριτικά στοιχεία, είναι σημαντικά για την ανάπτυξη πολιτικών που να εδράζονται σε τεκμηριωμένες βάσεις. Η ποιότητα και η συγκρισιμότητα των στοιχείων πρέπει να εξακολουθήσουν να βελτιώνονται.

Η εισηγήτρια θεωρεί ότι η ανακοίνωση έρχεται την κατάλληλη στιγμή και ότι το σχέδιο δράσης είναι πολλά υποσχόμενο, και πιστεύει ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα σε διάφορα επίπεδα προκειμένου να προωθηθεί, να ενισχυθεί και να εδραιωθεί η ανάπτυξη μιας κουλτούρας μάθησης, ιδιαίτερα για τους ενήλικες.

Η εισηγήτρια αναφέρεται σε αυτά τα μέτρα σε ολόκληρη την έκθεση, κάνοντας αναφορά σε ορθές πρακτικές στα κράτη μέλη και επίσης προτείνοντας δράσεις που θα μπορούσαν να αναληφθούν.

Τα μέτρα επικεντρώνονται, κυρίως, στα εξής:

1. Παροχή κινήτρων

2. Στατιστικά στοιχεία

3. Συνδυασμός επαγγελματικού και οικογενειακού βίου, διά βίου μάθησης και αποτελεσματικής παροχής

4. Αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και διαπολιτισμική αλληλεγγύη

5. Σημασία της εκμάθησης γλωσσών και ειδικές ανάγκες των "ομάδων κινδύνου"

6. Πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

7. Βελτίωση της ποιότητας, της παιδαγωγικής και της ποικιλίας παροχής

8. Χρηματοδότηση

Η εισηγήτρια υπογραμμίζει την ιδέα ότι η εκπαίδευση ενηλίκων είναι βασική συνιστώσα της διά βίου μάθησης και ένας πολύ περίπλοκος τομέας. Οι ενήλικες πρέπει να συνδέουν τη μάθηση με τις γνώσεις, τις εμπειρίες και το πολιτισμικό υπόβαθρό τους. Η εκπαίδευση ενηλίκων πρέπει να είναι σχετική με τις ευθύνες τους ώστε να έχει αξία για αυτούς, για το ίδιο το άτομο.

Συνεπώς, είναι απαραίτητο να ληφθούν αυτά τα μέτρα όσο το δυνατόν συντομότερα, καθώς η εκπαίδευση ενηλίκων γίνεται όλο και πιο σημαντική σε μια εποχή όπου η παγκοσμιοποίηση, οι δημογραφικές αλλαγές, οι οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές στην Ευρώπη απαιτούν μεγαλύτερη προσαρμογή των προσόντων και των δεξιοτήτων στην προσωπική, την κοινωνική και την επαγγελματική ζωή.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (11.10.2007)

προς την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας

σχετικά με την εκπαίδευση ενηλίκων: ποτέ δεν είναι αργά για μάθηση
(2007/2114(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης (*): Jan Andersson(*) Διαδικασία συνδεδεμένων επιτροπών - Άρθρο 47 του Κανονισμού

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  συμφωνεί με την άποψη ότι η διά βίου μάθηση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο κατά πρώτο και κύριο λόγο για την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και της απασχολησιμότητας, αλλά και για την προσωπική ανάπτυξη του ατόμου και την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην αγορά εργασίας και την επίτευξη του στόχου της Λισαβόνας που αφορά την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής για άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών, καθώς και για την ανταγωνιστικότητα·

2.  υπογραμμίζει ότι η εκπαίδευση ενηλίκων είναι σημαντική, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της δημιουργίας καλύτερων θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, καθώς και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής με την προώθηση της ατομικής ανάπτυξης, της προσωπικής ολοκλήρωσης και της ιδιότητας του ενεργού πολίτη· εφιστά την προσοχή στο σημαντικό ρόλο των επιχειρήσεων για την πρόβλεψη των απαιτήσεων νέων δεξιοτήτων και των απαιτήσεων της αγοράς εργασίας, ώστε να είναι δυνατή η προσαρμογή της παροχής εκπαίδευσης ενηλίκων στις απαιτήσεις δεξιοτήτων· το περιεχόμενο της εκπαίδευσης πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στις επαγγελματικές και πρακτικές απαιτήσεις· υπογραμμίζει το ρόλο της κοινωνικής εταιρικής σχέσης στον τομέα αυτόν·

3.  υπογραμμίζει ότι τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά ιδρύματα πρέπει να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της αναβάθμισης της ποιότητας τόσο των στόχων εκπαίδευσης και κατάρτισης σε όλα τα επίπεδα όσο και των μεθόδων αξιολόγησης της παρεχόμενης εκπαίδευσης εξασφαλίζοντας ισχυρή βάση για τη μετέπειτα διά βίου μάθηση·

4.  επισημαίνει ότι η διά βίου μάθηση αυξάνει όχι μόνο την απασχολησιμότητα των εργαζομένων αλλά και την δυνατότητα προσαρμογής τους, καθώς και τη γεωγραφική και επαγγελματική κινητικότητά τους, γεγονός που είναι σημαντικό για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς· επισημαίνει την αξία της προώθησης της εκμάθησης μιας δεύτερης (και τρίτης) γλώσσας για τη διευκόλυνση της μεγαλύτερης κινητικότητας των εργαζομένων·

5.  υπογραμμίζει ότι το χαμηλό επίπεδο προσόντων, που σήμερα αντιστοιχεί στο ένα τρίτο του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού (72 εκατομμύρια εργαζόμενοι) εγκυμονεί υψηλό κίνδυνο ανεργίας και ότι, μέσω της κατάρτισης, το άτομο διατηρεί ή αποκτά τις απαραίτητες ικανότητες που θα του εξασφαλίσουν εργασία και θα βελτιώσουν την ποιότητα της εργασίας του· υπογραμμίζει τη σημασία της αναγνώρισης και επικύρωσης προσόντων που έχουν αποκτηθεί μέσω μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, πράγμα το οποίο παρέχει τη βάση για την ανάπτυξη της διά βίου μάθησης τόσο εντός των εθνικών πλαισίων επαγγελματικών προσόντων όσο και εντός του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων·

6.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να έχουν όλοι οι πολίτες ίση πρόσβαση και ίσες ευκαιρίες συμμετοχής σε προγράμματα διά βίου μάθησης και, στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα άτομα με το χαμηλότερο επίπεδο βασικής εκπαίδευσης, οι γυναίκες, οι μετανάστες, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, τα άτομα σε αγροτικές περιοχές και τα άτομα με αναπηρία έχουν τις μικρότερες πιθανότητες συμμετοχής στις κοινωνίες· στα άτομα αυτά πρέπει να προσφέρονται διαφορετικά, κατάλληλα προγράμματα και μέθοδοι· υποστηρίζει σε αυτό το πλαίσιο ότι ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην επιμόρφωση και κατάρτιση των εργαζομένων και των άνεργων στις νέες τεχνολογίες και καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τη χρήση των νέων τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορίας για παιδαγωγικούς σκοπούς, δεδομένου ότι οι τεχνολογίες αυτές διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην εξασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους, διευκολύνοντας τη συμμετοχή τους στη διά βίου μάθηση και προωθώντας και χρηματοδοτώντας ιδιαίτερα την τεχνολογική εκπαίδευση των εργαζόμενων και των ανέργων με το χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο·

7.  επισημαίνει ότι η επανακατάρτιση και η επιμόρφωση με σκοπό να δίδεται η δυνατότητα στους πολίτες να αποκτούν προσόντα είναι δυνατές μόνον εφόσον προσφέρεται στους πολίτες χρόνος για μάθηση, είτε παρέχοντάς τους υπηρεσίες φροντίδας παιδιών είτε προσφέροντας τα μαθήματα κατά τις ώρες εργασίας·

8.  υπογραμμίζει τη σημασία της εκπαίδευσης ενηλίκων, περιλαμβανομένης και της γλωσσικής και επαγγελματικής κατάρτισης, για την ένταξη των μεταναστών και την αύξηση της απασχολησιμότητάς τους και τη βελτίωση της συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας, καθώς και για την ενίσχυση της κοινωνικής τους ένταξης·

9.  υπογραμμίζει, επίσης, τη σημασία που έχει για την εκπαίδευση ενηλίκων, τόσο για προσωπικούς όσο και για επαγγελματικούς σκοπούς, η ενσωμάτωση μεθόδων όπως η μάθηση μέσω ομοτίμων και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών·

10. τονίζει τη σημασία της ενεργού συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων και άλλων ενδιαφερόμενων παραγόντων, περιλαμβανομένων των κοινωνικών ΜΚΟ, καθώς μόνο μέσω λειτουργικών κοινωνικών εταιρικών σχέσεων μπορούν οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι να ενεργούν σε ισότιμο επίπεδο· υπογραμμίζει το γεγονός ότι πρέπει να δοθεί στήριξη για τη δημιουργία μιας δομής κοινωνικής εταιρικής σχέσης στα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν τέτοια ανεπτυγμένη δομή·

11. υπογραμμίζει τη σημασία του ΕΚΤ και των άλλων διαρθρωτικών ταμείων για την εκπλήρωση του στόχου της διά βίου μάθησης για όλους και ζητεί την παρακολούθηση των διαρθρωτικών ταμείων, ώστε να διασφαλίζεται η διάθεση περισσότερων πόρων σε όσους έχουν περισσότερο ανάγκη τη διά βίου μάθηση· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός σε ορισμένα κράτη μέλη δεν δίδεται επαρκής προτεραιότητα και χρηματοδότηση στην ενίσχυση της πρόσβασης σε ευκαιρίες εκπαίδευσης ενηλίκων, ιδίως για τους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας και τους εργαζομένους με χαμηλότερα προσόντα· ζητεί από τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν πιο ενεργά τα διαρθρωτικά ταμεία, και ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τα συγκεκριμένα προγράμματα στον τομέα αυτόν·

12. τονίζει ότι η βελτίωση των προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων, η παροχή πληροφόρησης καθώς και οι διευκολύνσεις για τη συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής είναι ουσιώδεις και είναι αποδοτικοί μόνον εάν συνδυάζονται με κίνητρα. Τα μέτρα προώθησης αποτελεσματικών προγραμμάτων περιλαμβάνουν τη διαθεσιμότητα τόπων εκπαίδευσης, τη διευκόλυνση της μάθησης στο χώρο της εργασίας με τη ρύθμιση των ρυθμών εργασίας, υπηρεσίες φροντίδας παιδιών σε τοπικό επίπεδο, υπηρεσίες εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για άτομα με αναπηρίες ή ευρισκόμενα σε απομακρυσμένες περιοχές, ενημέρωση και καθοδήγηση για τα μέτρα της διά βίου μάθησης και για τις επαγγελματικές διεξόδους, προσαρμοσμένα προγράμματα και ευέλικτες ρυθμίσεις διδασκαλίας, προσαρμοσμένα προγράμματα και διαθεσιμότητα ευέλικτων ρυθμίσεων διδασκαλίας· τα μέτρα αυτά πρέπει επίσης να τυγχάνουν γενικής αναγνώρισης και πρέπει να συμβάλλουν στην επαγγελματική πρόοδο·

13. προτρέπει τα κράτη μέλη να λάβουν κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση των χαμηλών ποσοστών απασχόλησης των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, ιδίως όσον έχουν ακολουθήσει άτυπες σταδιοδρομίες ή δεν διαθέτουν δεξιότητες ΤΠΕ, και να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες παροχής υπηρεσιών διά βίου μάθησης σε κάθε επίπεδο ώστε να διευκολύνουν την πρόοδο στην απασχόληση, είτε πρόκειται για πρώτη απασχόληση είτε για επιστροφή στην εργασία ή για την επιθυμία παράτασης του εργασιακού βίου· θεωρεί ότι είναι εξίσου σημαντικό να ενθαρρυνθούν οι εταιρείες –και να δημιουργηθούν κίνητρα για τον σκοπό αυτόν– να απασχολούν ή να διορίζουν εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθώς κατά κανόνα χαρακτηρίζονται από εξαιρετική ικανότητα, εμπειρία, αξιοπιστία και ιδιαίτερη κατάρτιση·

14. καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν στους εργαζομένους που υποχρεώθηκαν να αλλάξουν θέση εργασίας μετά από εργατικό ατύχημα ή ασθένεια τη δυνατότητα συμμετοχής τους σε συνεχή κατάρτιση και βελτίωση των προοπτικών της σταδιοδρομίας τους·

15. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να παράσχουν οικονομικά και άλλα κίνητρα τόσο στους εργαζόμενους, για τη διασφάλιση μακρότερου εργασιακού βίου, όσο και στους εργοδότες για την πρόσληψη και διατήρηση στο εργατικό δυναμικό εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, με την παροχή ευκαιριών διά βίου μάθησης και με τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και της ποιότητας στην εργασία·

16. πιστεύει ότι η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της βιομηχανίας αποτελεί βάση για την καινοτομία και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σε ορισμένα κράτη μέλη δεν εφαρμόζονται μεταρρυθμίσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση·

17. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα νόμιμα και οικονομικά μέτρα που είναι απαραίτητα για την προσφορά και την παροχή πρόσβασης στη διά βίου μάθηση σε όλους τους εργαζόμενους ή σε όσους αναζητούν εργασία.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

9.10.2007

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

33

1

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Jan Andersson, Alexandru Athanasiu, Jean-Luc Bennahmias, Iles Braghetto, Philip Bushill-Matthews, Ole Christensen, Derek Roland Clark, Jean Louis Cottigny, Harald Ettl, Richard Falbr, Ilda Figueiredo, Roger Helmer, Stephen Hughes, Karin Jöns, Ona Juknevičienė, Jan Jerzy Kułakowski, Jean Lambert, Raymond Langendries, Bernard Lehideux, Elizabeth Lynne, Thomas Mann, Jan Tadeusz Masiel, Μαρία Ματσούκα, Elisabeth Morin, Csaba Őry, José Albino Silva Peneda, Jean Spautz, Ewa Tomaszewska, Anne Van Lancker, Gabriele Zimmer

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Françoise Castex, Richard Howitt, Rumiana Jeleva, Dieter-Lebrecht Koch, Jamila Madeira, Mario Mantovani, Κυριάκος Τριανταφυλλίδης, Tatjana Ždanoka,

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παράγραφος 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

 

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (27.6.2007)

προς την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας

σχετικά με την Εκπαίδευση ενηλίκων: ποτέ δεν είναι αργά για μάθηση
(2007/2114(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Věra Flasarová

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων καλεί την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Α.  εκτιμώντας ότι η δια βίου εκπαίδευση, ως μέρος της στρατηγικής της Λισαβόνας, διαδραματίζει ρόλο καίριας σημασίας για την στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής στην ΕΕ,

Β.   εκτιμώντας ότι τα διαρθρωτικά ταμεία, ιδιαίτερα το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, έχουν τη δυνατότητα να στηρίξουν την ανάπτυξη της δια βίου εκπαίδευσης, και έχοντας υπόψη την προετοιμασία του προγράμματος Grundtvig, ως μέρος του προγράμματος για τη δια βίου μάθηση, για την περίοδο 2007-2013,

Γ.   εκτιμώντας ότι ένα αποτελεσματικό σύστημα εκπαίδευσης ενηλίκων με σαφείς προτεραιότητες και ελεγχόμενη εφαρμογή, ενσωματωμένο σε στρατηγικές δια βίου μάθησης, μπορούν να στηρίξουν την γλωσσική, κοινωνική και πολιτιστική ενσωμάτωση των αποκλεισμένων ομάδων, όπως είναι οι μετανάστες και οι Ρόμα, πολλοί εκ των οποίων εγκαταλείπουν επίσης νωρίς το σχολείο,

1.   επισημαίνει τη σημασία της ισότητας των φύλων αναφορικά με τα προγράμματα για την δια βίου εκπαίδευση, ούτως ώστε να μπορούν τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες να επωφελούνται στον ίδιο βαθμό από τις δυνατότητες που προσφέρονται από την εκπαίδευση αυτή· καλεί την Επιτροπή να κάνει χρήση όλων των εργαλείων που έχει στη διάθεσή της για τον έλεγχο των ευαίσθητων ως προς την ισότητα των φύλων πολιτικών κατά την προετοιμασία της εκπαίδευσης των ενηλίκων, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων·

2.   εκφράζει την λύπη του για το γεγονός ότι η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου δεν λαμβάνεται δεόντως υπόψη στην Ανακοίνωση της Επιτροπής·

3.   δίδει έμφαση στην ανάγκη εξάλειψης των διακρίσεων στην εκπαίδευση και στην προώθηση μέτρων για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην δια βίου μάθηση, καθιστώντας δυνατή για τις γυναίκες αυτές, ιδιαίτερα τις μητέρες στο τέλος της άδειας μητρότητας και γυναίκες που φροντίζουν εξαρτώμενα άτομα, να εισέλθουν ή να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας·

4.   καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν επαρκείς επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση μεγαλύτερων γυναικών και μεταναστριών, αλλά κυρίως να εξασφαλίσουν εκπαίδευση και κατάρτιση που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ενδιαφερόμενης·

5.   δίδει έμφαση στην ανάγκη να αυξηθεί η πρόσβαση των γυναικών στον τομέα των νέων τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που ζουν σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές και των ηλικιωμένων γυναικών, παρέχοντας σε αυτές ίσες ευκαιρίες συναγωνισμού στην αγορά εργασίας· τονίζει περαιτέρω την ανάγκη να υποστηριχθούν δράσεις που μειώνουν το χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών από άποψη τεχνικών και επιστημονικών προσόντων·

6.   υπενθυμίζει τους στόχους της συνάντησης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Βαρκελώνης της 15ης-16ης Μαρτίου 2002, και δίδει έμφαση στην πρόοδο των κρατών μελών όσον αφορά την επίτευξη του στόχου για προσφορά θέσεων βρεφονηπιακών σταθμών, νηπιαγωγείων και προσχολικής εκπαίδευσης, καθώς και την καθιέρωση ημέρας φροντίδας για παιδιά και εξαρτώμενα άτομα· επισημαίνει συγχρόνως ότι ορισμένα κράτη μέλη παρουσιάζουν μεγάλη καθυστέρηση στην υλοποίηση των στόχων της Βαρκελώνης·

7.   καλεί τους επενδυτές να εστιάσουν την προσοχή τους σε αναπτυξιακά προγράμματα, δεξιότητες και προσόντα που επιτρέπουν στις γυναίκες να αποκτήσουν βασική εκπαίδευση στο διαχειριστικό και επιχειρησιακό τομέα, και να αναβαθμίσουν τα προσόντα τους με στόχο την ανέλιξή τους σε διευθυντικές θέσεις

8.   καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν σε προγράμματα δια βίου μάθησης ενηλίκων, κυρίως γυναικών, ώστε να καλυφθούν τυχόν κενά τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης που δημιουργήθηκαν από την άνιση κατανομή οικογενειακών υποχρεώσεων και να αξιοποιηθούν οι δεξιότητες και οι ικανότητες που αποκτήθηκαν από την απασχόλησή τους με οικιακές ή αγροτικές εργασίες, ή κατά την ανατροφή των παιδιών ή τη φύλαξη εξαρτημένων ατόμων·

9.   συνιστά στους εργοδότες να αναλάβουν την ευθύνη και να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες εργασίας για τους δύο γονείς που φροντίζουν παιδιά και να έχουν αμφότεροι την ευκαιρία να συνεχίσουν την δια βίου εκπαίδευση συγχρόνως· θεωρεί ότι υπό τις προϋποθέσεις αυτές, οι εργοδότες πρέπει να ανταμείβονται γι' αυτό με απαλλαγή φορολογίας·

10. ενθαρρύνει τους εργοδότες στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης να χρηματοδοτήσουν προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης που θα προωθούν τη δια βίου μάθηση, ιδιαιτέρως για το γυναικείο προσωπικό, προκειμένου να ενισχυθεί η παράταση του ενεργού επαγγελματικού βίου και να αυξηθούν οι δυνατότητες για συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και για επαγγελματική ανέλιξη·

11. επισημαίνει την ανάγκη να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την δια βίου εκπαίδευση, ιδιαίτερα όσον αφορά τις εθνικές και εθνοτικές μειονότητες, τους μετανάστες και άτομα με αναπηρίες·

12. καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη συνοχή και να συμβάλλουν σε πιο αποτελεσματικές δαπάνες συντονίζοντας και δημιουργώντας εταιρικές σχέσεις για τα αντίστοιχα εθνικά τους μεταρρυθμιστικά προγράμματα, με στόχο την εξισορρόπηση των διαφορών στην πρόσβαση στην εκπαίδευση· καλεί περαιτέρω τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις υπηρεσίες της ανοικτής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, να προωθήσουν την πληροφόρηση και τον προσανατολισμό, να δημιουργήσουν προσαρμοσμένα στις ανάγκες προγράμματα και ευέλικτες ρυθμίσεις διδασκαλίας, και να ανταποκριθούν σε νέες μορφές αναλφαβητισμού επιτρέποντας την πρόσβαση και την χρήση των ΤΠΕ (τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνίας).

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Εκπαίδευση ενηλίκων: ποτέ δεν είναι αργά για μάθηση

Αριθμός διαδικασίας

2007/2114(INI)

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας

CULT

Γνωμοδότηση της
  Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

FEMM
21.6.2007

Ενισχυμένη συνεργασία - Ημερομηνία αναγγελίας στην ολομέλεια

 

Συντάκτρια γνωμοδότησης
  Ημερομηνία ορισμού

Věra Flasarová
20.3.2007

Συντάκτης(κτρια) γνωμοδότησης που αντικαταστάθηκε/καν

 

Εξέταση στην επιτροπή

2.5.2007

25.6.2007

 

 

 

Ημερομηνία έγκρισης

25.6.2007

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

20

0

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Edit Bauer, Emine Bozkurt, Esther De Lange, Edite Estrela, Věra Flasarová, Esther Herranz García, Urszula Krupa, Pia Elda Locatelli, Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, Zita Pleštinská, Christa Prets, Raül Romeva i Rueda, Eva-Britt Svensson, Anna Záborská

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Gabriela Creţu, Anna Hedh, Mary Honeyball, Elisabeth Jeggle, Maria Petre, Corien Wortmann-Kool

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

 

Παρατηρήσεις (πληροφορίες που διατίθενται σε μία μόνον γλώσσα)

...

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

19.11.2007

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+ :

- :

0 :

21

0

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Maria Badia i Cutchet, Κατερίνα Μπατζελή, Ivo Belet, Guy Bono, Marie-Hélène Descamps, Jolanta Dičkutė, Věra Flasarová, Milan Gaľa, Ovidiu Victor Ganţ, Luis Herrero-Tejedor, Ruth Hieronymi, Μανώλης Μαυρομμάτης, Doris Pack, Zdzisław Zbigniew Podkański, Christa Prets, Pál Schmitt, Hannu Takkula, Helga Trüpel, Henri Weber

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Visser Cornelis, Ewa Tomaszewska

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία