SPRAWOZDANIE w sprawie roli kobiet w przemyśle

20.12.2007 - (2007/2197(INI))

Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia
Sprawozdawca: Ilda Figueiredo

Procedura : 2007/2197(INI)

Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji

Dokument w ramach procedury :

A6-0519/2007

Teksty złożone :

A6-0519/2007

Debaty :

PV 17/01/2008 - 3
CRE 17/01/2008 - 3

Głosowanie :

PV 17/01/2008 - 6.6
CRE 17/01/2008 - 6.6
Wyjaśnienia do głosowania

Teksty przyjęte :

P6_TA(2008)0019

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
UZASADNIENIE
OPINIA Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie roli kobiet w przemyśle

(2007/2197(INI))

Parlament Europejski,

– uwzględniając art. 2, art. 3 ust. 2 oraz art. 141 i 157 Traktatu WE,

– uwzględniając nową Kartę Praw Podstawowych Unii Europejskiej, ogłoszoną dnia 12 grudnia 2007 r.[1], a zwłaszcza jej art. 15, 23, 27, 28 i 31,

– uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Realizacja wspólnotowego programu lizbońskiego: Ramy polityczne dla wzmocnienia przemysłu UE – w kierunku bardziej zintegrowanego podejścia do polityki przemysłowej” (COM(2005)0474),

– uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, zatytułowany: „Znoszenie różnic w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn” (COM(2007)0424),

– uwzględniając sprawozdanie Komisji w sprawie stosunków przemysłowych w Europie w 2006 r.,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji w sprawie najnowszych postępów w europejskim sektorowym dialogu społecznym, opublikowane w 2006 r.,

– uwzględniając konwencje i zalecenia Międzynarodowego Biura Pracy w sprawie równouprawnienia płci w miejscu pracy,

– uwzględniając ramy działania na rzecz równouprawnienia kobiet i mężczyzn, podpisane przez partnerów społecznych na szczeblu europejskim,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 maja 2007 r. w sprawie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich[2],

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 września 2002 r. w sprawie reprezentacji kobiet wśród partnerów społecznych Unii Europejskiej[3],

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lutego 2000 r. w sprawie komunikatu Komisji „Kobiety w nauce – Mobilizacja kobiet w celu wzbogacenia europejskiej dziedziny badań naukowych”[4],

– uwzględniając przesłuchanie jawne na temat roli kobiet w przemyśle, zorganizowanie dnia 5 czerwca 2007 r. przez Komisję Praw Kobiet i Równouprawnienia,

– uwzględniając art. 45 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz opinię Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A6-0519/2007),

A. mając na uwadze strategiczne znaczenie przemysłu w poszczególnych państwach członkowskich Unii Europejskiej w zakresie tworzenia dobrobytu i zwiększania liczby miejsc pracy, które należy chronić,

B. mając na uwadze, że stereotypy wciąż istniejące przy wyborze kierunku kształcenia i kariery zawodowej przez kobiety powodują nierównomierny udział kobiet w sektorze przemysłu,

C. mając na uwadze, że rola kobiet w przemyśle powinna przez cały czas być oparta na zasadach równości zarobków i perspektyw zawodowych w celu sprzyjania szerszemu uczestnictwu kobiet również w tych dziedzinach przemysłu, których stereotypowo nie uważa się za „kobiece”,

D. mając na uwadze, że rola kobiet w przemyśle zależy od sektora ze względu na zróżnicowany charakter reprezentacji, a w szczególności ze względu na nadreprezentację w niektórych z nich (przemysł włókienniczy, odzieżowy, hafciarstwo, przemysł obuwniczy, korkowy, kable, sprzęt elektryczny i elektroniczny, przemysł spożywczy) oraz niedoreprezentację w sektorach zaawansowanych technologii, co powoduje zróżnicowanie napotykanej problematyki,

E. mając na uwadze, że bariery, których podłożem jest kwestia płci, wciąż utrudniają postępy kobiet w przemyśle, ale obecnie mają one bardziej subtelny charakter niż wcześniej,

F. mając na uwadze, że w sektorach, w których kobiety stanowią większość siły roboczej, przeważają niskie płace, odzwierciedlające dyskryminacyjne traktowanie pracy kobiet oraz mając na uwadze fakt, że układy zbiorowe zazwyczaj nie uwzględniają w dostateczny sposób kwestii płci i specyficznych potrzeb kobiet, jak i to, że konieczne jest zastosowanie środków o bardziej przymusowym charakterze w celu zagwarantowania wprowadzenia w życie istniejącego prawodawstwa,

G. mając na uwadze, że średnio prawie 14% kobiet zatrudnionych w UE pracuje w przemyśle, lecz że w niektórych krajach odsetek ten przekracza 25%, a także mając na uwadze że ponad 21% z nich pracuje w niepełnym wymiarze godzin oraz że kobiety stanowią 65% pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin w sektorze przemysłu,

H. mając na uwadze, że obowiązkiem przedsiębiorstw jest przestrzeganie zasady równości w miejscu pracy, niezależnie od wielkości i sektora działalności przedsiębiorstwa,

I. mając na uwadze, że kobiet pracujących na podstawie niepewnych form zatrudnienia, w niepełnym wymiarze godzin, na podstawie umów na czas określony oraz umów niestandardowych dotyczy większa dyskryminacja, zwłaszcza wówczas, gdy zostają matkami, mając też na uwadze, że kobiety na ogół mają bardziej ograniczone możliwości korzystania z podstawowego przeszkolenia, kształcenia ustawicznego i szkolenia zawodowego; mając na uwadze, że kobiety pracujące na podstawie niepewnych form zatrudnienia lub w niepełnym wymiarze godzin często nie są w stanie systematycznie wpłacać składek do funduszy emerytalnych, przez co są bardziej narażone na dysponowanie niewystarczającymi dochodami w wieku emerytalnym,

J. mając na uwadze, że zalecana przez Komisję (we wspomnianym komunikacie „Realizacja wspólnotowego programu lizbońskiego: Ramy polityczne dla wzmocnienia przemysłu UE – w kierunku bardziej zintegrowanego podejścia do polityki przemysłowej”) zintegrowana wizja polityki przemysłowej, pomimo uwzględnienia wśród wyznaczonych celów spójności gospodarczej i społecznej, nie bierze w dostatecznym stopniu pod uwagę wymiaru płci,

K. mając na uwadze, że przemysł przetwórczy, który skupia 86% przemysłowej siły roboczej płci żeńskiej, w 99% opiera się na małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP), zatrudniających blisko 58% siły roboczej w tym sektorze,

L. mając na uwadze, że obecnie ewolucja rynku pracy w przemyśle charakteryzuje się raczej erozją tradycyjnych schematów zatrudnienia niż poprawą warunków pracy i perspektyw kariery zawodowej, zwłaszcza w przypadku kobiet,

M. mając na uwadze, że postawa społeczna, zgodnie z którą przemysł nie stanowi właściwego miejsca pracy dla kobiet, prowadzi do dyskryminacji, a to z kolei demotywuje pracowników płci żeńskiej, zmniejsza wydajność ich pracy, prowadzi do rezygnacji z kariery zawodowej, niedoceniania ich umiejętności i dalszego ograniczania ich perspektyw,

N. mając na uwadze, że istnieje ścisły związek między brakiem struktur opieki nad dziećmi, niedobrowolnym podejmowaniem pracy w niepełnym wymiarze godzin oraz brakiem możliwości podnoszenia kwalifikacji i uzyskania pomocy przy ponownym podejmowaniu zatrudnienia, co stwarza ryzyko pozostawiania kobietom stanowisk pracy wymagających niższych kwalifikacji, bez wystarczających perspektyw na karierę zawodową,

O. mając na uwadze brak danych statystycznych w rozbiciu według płci, dotyczących podziału pracy w poszczególnych kategoriach zawodowych oraz odpowiednich poziomów płac w sektorach przemysłu,

P. mając na uwadze, że zagrożenia zdrowotne oraz występowanie chorób zawodowych mogą różnić się w zależności od płci oraz że należy poddać głębszej analizie istniejącą sytuację oraz jej skutki, z uwzględnieniem specyficznych skutków dla macierzyństwa,

Q. mając na uwadze, że kształcenie ustawiczne i szybszy proces uczenia się powodują wzrost wydajności kobiet i zwiększają ich wkład w rozwój gospodarczy,

R. mając na uwadze, że wydajności pracowników płci żeńskiej i męskiej sprzyja środowisko pracy wolne od dyskryminacji, a stworzenie warunków pracy gwarantujących szacunek dla każdego pracownika i uznanie jego dążeń jest niezbędne,

1. podkreśla rolę kobiet w przemyśle i zachęca do jej promowania w poszanowaniu równorzędności zarobków, warunków pracy, perspektyw kariery zawodowej, podnoszenia kwalifikacji zawodowych, a także w poszanowaniu macierzyństwa i ojcostwa jako podstawowych wartości społecznych;

2. zachęca państwa członkowskie do wspierania programów na rzecz przedsiębiorczości kobiecej w sektorze przemysłu oraz do finansowego wspierania tworzenia przedsiębiorstw kobiecych;

3. podkreśla potrzebę zachęcania kobiet pracujących w przemyśle do nieustannego zdobywania umiejętności niezbędnych do osiągnięcia sukcesu zawodowego;

4. zwraca uwagę na fakt, iż o wszystkich etapach rozwoju kariery zawodowej decyduje wiele ważnych przyczyn, tworzących klimat nieprzyjazny dla pracy kobiet w przemyśle, takich jak praktyki rekrutacji i zatrudnienia pracowników, które w rzeczywistości utrudniają kobietom dostęp do pracy, różne standardy dla kobiet i mężczyzn, różnice w przydziale etatów charakteryzujących się najwyższymi wymogami zawodowymi oraz różnice płacowe między kobietami i mężczyznami; jest w związku z tym zdania, że każdą z tych głównych przyczyn należy się zająć w ramach konkretnej strategii politycznej wypracowanej przez Komisję i państwa członkowskie;

5. uznaje potrzebę opracowania zintegrowanej polityki przemysłowej, uwzględniającej konieczność bycia konkurencyjnym przy jednoczesnym zagwarantowaniu pracownikom ich praw socjalnych i ekonomicznych;

6. zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby wezwały duże przedsiębiorstwa do opracowania i wdrożenia własnych wynegocjowanych programów dotyczących równości, które będą wiążące, a także aby sprzyjały również opracowaniu i uzgodnionym wdrożeniu takich programów w małych i średnich przedsiębiorstwach;

7. potwierdza, że upowszechnianie godnej pracy stanowi nieodłączną część wartości Unii Europejskiej i zwraca się do państw członkowskich o podjęcie skutecznych środków w celu poszanowania norm społecznych i zagwarantowania godnej pracy w różnych sektorach przemysłu co pozwoli zapewnić pracownikom, a szczególnie kobietom, godną płacę oraz prawo do bezpieczeństwa i higieny w pracy, do ochrony socjalnej i wolności zrzeszania się i przyczyni się w ten sposób do zlikwidowania wszelkich form dyskryminacji kobiet i mężczyzn w miejscu pracy;

8. zwraca się do państw członkowskich o podjęcie wszelkich niezbędnych środków w celu skutecznego zwalczania wyzysku kobiet w miejscu pracy, obecnego szczególnie w niektórych sektorach takich jak sektor włókienniczy, aby respektowane były podstawowe prawa pracowników – szczególnie kobiet – i aby ukrócić dumping społeczny;

9. jest zdania, że na rolę kobiet w jakimkolwiek sektorze przemysłu nie można spoglądać nie uwzględniając ogólnej sytuacji przemysłu w Unii Europejskiej, wyzwań, jakim musi sprostać przemysł w UE, czy też konieczności wypracowania odpowiednich do wspomnianych wyzwań rozwiązań;

10. z zadowoleniem przyjmuje utrzymanie w wielu sektorach, zgodnie z ostatnimi opublikowanymi danymi statystycznymi, tego samego stosunku wywozu do krajów trzecich do łącznego obrotu, co jest oznaką konkurencyjności UE w tych sektorach; wyraża jednakże zaniepokojenie z powodu stagnacji popytu wewnętrznego w niektórych państwach członkowskich, wzrostu przywozu z państw trzecich oraz utrzymującego się zjawiska utraty sektorowych miejsc pracy w UE, co dotyka często kobiet;

11. nalega na konieczność podjęcia bezzwłocznych działań na rzecz pełnego i skutecznego wdrożenia dyrektywy 75/117/EWG[5] w celu zwalczania dyskryminacji płacowej, szczególnie poprzez opracowanie wieloetapowych planów sektorowych z precyzyjnie wyznaczonymi celami, które umożliwią położenie kresu bezpośredniej i pośredniej dyskryminacji płacowej;

12. zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby podjęły wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia ochrony przed molestowaniem seksualnym i molestowaniem ze względu na płeć;

13. uważa, że ważne jest zgłębienie kwestii stworzenia metodologii analizy stanowisk, tak aby zapewniała ona prawa w zakresie równości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn oraz by nadawała wartość osobom i zawodom, a jednocześnie uczyniła z pracy element strukturalny w zakresie wzrostu produktywności, konkurencyjności i jakości przedsiębiorstw oraz poprawy poziomu życia pracowników obu płci;

14. uważa, że ważne jest dokonanie oceny projektów promowanych przez program EQUAL, których celem jest nadanie właściwej wartości pracy na rzecz promowania równouprawnienia, oraz podkreśla znaczenie wspierania projektów pilotażowych rozszerzających analizę stanowisk w celu zapewnienia praw w zakresie równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn i nadających wartość osobom i zawodom;

15. nalega na konieczność zachęcania do podejmowania inicjatyw przyczyniających się do rozwijania i wdrażania w przedsiębiorstwach pozytywnych działań i strategii politycznych w zakresie zasobów ludzkich, które promują równouprawnienie kobiet i mężczyzn, nadając również wartość praktykom uświadamiającym i szkoleniom umożliwiającym promowanie, transfer i stosowanie praktyk przynoszących dobre skutki w organizacjach i w przedsiębiorstwach;

16. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o intensywniejsze działanie, uwrażliwianie i kontrolę przedsiębiorstw w zakresie przestrzegania kodeksów dobrego postępowania i wprowadzonych kryteriów odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw, jak również o zagwarantowanie lepszych warunków pracy poprzez zwracanie większej uwagi na czas pracy, poszanowanie praw macierzyńskich i ojcowskich, między innymi poprzez zagwarantowanie powrotu na miejsce pracy po urlopie macierzyńskim lub wychowawczym, oraz pogodzenie pracy z życiem rodzinnym, a także domaga się ugruntowania tych praw aktami prawnymi; podkreśla konieczność stworzenia warunków ułatwiających podział obowiązków rodzinnych;

17. zaleca więcej elastyczności w miejscu pracy, co zapewni kobietom i mężczyznom większe możliwości rozwoju zarówno w zakresie życia rodzinnego, jak i kariery zawodowej; uważa, że dostęp do pracy dla kobiet i mężczyzn powinien być łatwiejszy, aby sprostać ich zmieniającym się potrzebom;

18. wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia lepszych, bardziej elastycznych i przenośnych emerytur dla kobiet; przypomina swoje stanowisko z pierwszego czytania wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy możliwości przenoszenia uprawnień do dodatkowych emerytur lub rent[6]

19. podkreśla potrzebę niezawodnej sieci usług społecznych oraz elastyczności w przedszkolach i szkołach podstawowych w celu wspierania kobiet pracujących zawodowo w okresie wychowywania przez nie dzieci;

20. podkreśla, że długie godziny pracy stanowią ogromne obciążenie dla pracowników i negatywnie wpływają na stan ich zdrowia, samopoczucie i zadowolenie z życia; w związku z tym wzywa Komisję do przeprowadzenia wnikliwej analizy wpływu długich godzin pracy na życie rodzinne i zdrowie pracujących rodziców oraz analizy porównawczej obejmującej państwa członkowskie i koncentrującej się na rodzinnych, społecznych i zdrowotnych skutkach długich godzin pracy;

21. występuje do państw członkowskich o nagradzanie przedsiębiorstw, które działają na rzecz równości kobiet i mężczyzn i sprzyjają godzeniu życia zawodowego z życiem rodzinnym, w celu przyczynienia się do upowszechniania dobrych praktyk w tej dziedzinie;

22. podkreśla potrzebę zadbania o to, by środki podejmowane w zakresie godzenia życia zawodowego z życiem prywatnym i rodzinnym nie prowadziły do rozdziału lub płciowej stereotypizacji roli kobiet i mężczyzn, a także by były one zgodne z priorytetami programu prac na rzecz równości płci na lata 2006-2010, zwłaszcza tymi dotyczącymi pełnego i równego dostępu kobiet do rynku pracy oraz ich ekonomicznej niezależności, oraz wzywa państwa członkowskie do zapewnienia szerokiego dostępu do przystępnych cenowo usług społecznych, takich jak żłobki, świetlice i place zabaw dla dzieci, a także opieka nad ludźmi starszymi, których świadczenie w przeciwnym przypadku spoczywa najczęściej na kobietach; wzywa do zagwarantowania odpowiedniego wsparcia technicznego, a tam gdzie to możliwe – również finansowego lub wsparcia w formie zachęt – dla pracodawców z sektora MŚP w celu zachęcenia ich do wprowadzenia w życie wspomnianych strategii i praktyk;

23. podkreśla znaczenie negocjacji i umów zbiorowych w walce z dyskryminacją kobiet, szczególnie w zakresie dostępu do miejsc pracy, wynagrodzenia, warunków pracy, rozwoju kariery i szkoleń zawodowych;

24. zwraca się do Komisji i sektorowych partnerów społecznych o określenie wysokiego pułapu norm ochrony zdrowia w miejscu pracy, które uwzględnią wymiar płci, a szczególnie ochrony macierzyństwa, zarówno na poziomie badań naukowych, jak i na poziomie kontroli i środków zapobiegawczych; zauważa, że kobiety są nadreprezentowane w sektorach, w których powtarzalność wykonywanych ruchów jest przyczyną chorób zawodowych, takich jak zaburzenia mięśniowo-szkieletowe, oraz że należy poświęć szczególną uwagę tym patologiom;

25. zachęca Komisję i państwa członkowskie do częstszego uwzględniania wymiaru płci w krajowych badaniach, sondażach i ankietach;

26. podkreśla fakt, iż większość badań dotyczących osób pracujących, a mimo to żyjących w ubóstwie wskazuje na to, że gospodarstwa domowe żyjące z dochodów jednej osoby, zwłaszcza jeżeli są to dochody kobiety, są w szczególny sposób dotknięte problemem ubóstwa; zaznacza, że wyeliminowanie ubóstwa i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu musi pozostać politycznym priorytetem Unii Europejskiej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do określenia i realizacji ambitnego celu w zakresie zmniejszenia w Europie liczby osób pracujących, a mimo to żyjących w ubóstwie;

27. wzywa Komisję do promowania przeznaczonej dla kobiet polityki i programów w zakresie szkolenia zawodowego, w tym dotyczących umiejętności posługiwania się komputerem, w celu zwiększenia ich udziału w różnych sektorach przemysłu, z uwzględnieniem środków finansowych dostępnych na szczeblu lokalnym, krajowym i wspólnotowym oraz poprzez zwiększanie zachęt do korzystania ze wspomnianych programów zarówno przez duże przedsiębiorstwa, jak i przez MŚP;

28. zwraca się do Komisji o zwiększenie wsparcia na rzecz programów szkoleń zawodowych skierowanych do kobiet zatrudnionych w MŚP w sektorze przemysłu oraz o objęcie wsparciem badań naukowych i innowacji, zgodnie z siódmym programem ramowym oraz postanowieniami Europejskiej Karty Małych Przedsiębiorstw przyjętej w Santa Maria da Feira w czerwcu 2000 r.;

29. wzywa Komisję do wspierania edukacji, szkolnictwa wyższego i szkoleń zawodowych; podkreśla, że edukacja jest istotnym środkiem, z jakiego kobiety mogą korzystać w celu przezwyciężenia podziałów na rynku pracy wynikających z kwestii płci;

30. wzywa do jak najszerszego rozpowszechniania programu badań strategicznych europejskiej platformy technologicznej przemysłu włókienniczego i odzieżowego, wzywa także wszystkie zainteresowane strony do działań na rzecz innowacyjnych technologii i modeli działalności gospodarczej, które charakteryzują się zrównoważonym udziałem kobiet i mężczyzn na wszystkich szczeblach;

31. ubolewa nad niewielkim udziałem kobiet w organizacjach partnerów społecznych i zachęca te ostatnie do intensyfikacji szkolenia negocjatorów i osób odpowiedzialnych za umowy zbiorowe w tematyce równouprawnienia płci oraz do zwiększenia udziału kobiet w ich własnych organach decyzyjnych;

32. wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zachęcały do zrównoważonego udziału kobiet i mężczyzn w zarządach przedsiębiorstw, w szczególności gdy państwa członkowskie posiadają w nich udziały;

33. z zadowoleniem przyjmuje decyzję rządu Norwegii o realizacji działań mających na celu zwiększenie liczby kobiet w zarządach przedsiębiorstw publicznych do co najmniej 40 proc. do 2003 r. oraz wprowadzenie na mocy prawa pułapu 40 proc. w odniesieniu do reprezentacji kobiet w zarządach spółek akcyjnych do końca 2005 r.; wzywa państwa członkowskie do podążania za przykładem Norwegii;

34. podkreśla potrzebę zachęcania do tworzenia sieci obejmujących kobiety w poszczególnych przedsiębiorstwach, kobiety z różnych przedsiębiorstw tej samej branży przemysłowej oraz kobiety z różnych branż przemysłowych;

35. ubolewa nad niskim udziałem kobiet w sektorze zaawansowanych technologii i podkreśla znaczenie operacyjnych programów nauczania oraz szkoleniowych w dziedzinie nauki i technologii, zapewniających dobrą jakość i zróżnicowanie oferty szkoleń dla kobiet w poszczególnych państwach członkowskich, a także promujących nauki ścisłe i techniczne wśród dziewcząt;

36. wzywa państwa członkowskie i Komisję do opracowania i wdrożenia strategii mających na celu rozwiązanie problemu różnic w środowisku pracy i rozwoju kariery zawodowej kobiet zatrudnionych w dziedzinie nauki i technologii;

37. uważa, że należy upowszechniać istniejące dobre praktyki dotyczące udziału kobiet w sektorze badań przemysłowych oraz w najbardziej zaawansowanych gałęziach przemysłu; w tej dziedzinie kładzie nacisk na znaczenie uwrażliwiania kadr zarządzających przedsiębiorstwami przemysłowymi, charakteryzującymi się ograniczonym udziałem kobiet, na kwestię płci, które powinno wyrażać się w celach ilościowych;

38. zachęca państwa członkowskie i Komisję do uwzględnienia we wszystkich rodzajach polityk specyficznej sytuacji kobiet w przemyśle, a zwłaszcza w sektorach objętych przekształceniami strukturalnymi oraz środkami związanymi ze światowym handlem, niezależnie od tego, czy dotyczy ona zatrudnienia, szkolenia zawodowego czy bezpieczeństwa i higieny pracy;

39. podkreśla potrzebę szkoleń zawodowych dla kobiet w wieku powyżej 50 lat w celu poprawienia ich szans na rynku pracy, również w okresach przejściowych; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia większych możliwości uczenia się przez całe życie;

40. uznaje, że niektóre regiony charakteryzują się znaczną koncentracją przedsiębiorstw sektora włókienniczego i odzieżowego, od których w dużej mierze zależy zatrudnienie kobiet, szczególnie pochodzących z mniej uprzywilejowanych regionów UE; domaga się, by skupić szczególną uwagę na imporcie produktów pochodzących z krajów trzecich;

41. nalega na potrzebę wspierania rozwoju mniej uprzywilejowanych regionów, obszarów o stałych niekorzystnych warunkach strukturalnych, regionów najbardziej oddalonych oraz obszarów objętych dezindustrializacją lub niedawną rekonwersją przemysłową w celu wzmocnienia spójności gospodarczej i społecznej oraz integracji społecznej kobiet w tych strefach i regionach;

42. stwierdza, że delokalizacja dotknęła gałęzi przemysłu z dużym udziałem kobiecej siły roboczej, takich jak przemysł włókienniczy, odzieżowy, obuwniczy, kablowy, ceramiczny, sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz poszczególnych sektorów przemysłu spożywczego, oraz że zjawisko to dotyka w większym stopniu państw członkowskich charakteryzujących się słabszym rozwojem gospodarczym, będąc źródłem bezrobocia i podważając zasadę spójności gospodarczej i społecznej;

43. nalega na konieczność monitorowania przenoszenia działalności produkcyjnej przez przedsiębiorstwa w państwach członkowskich UE oraz na konieczność zmiany kierunku w polityce przyznawania środków wspólnotowych, tak aby zapewnić miejsca pracy i rozwój regionalny;

44. wzywa do nieprzyznawania wsparcia wspólnotowego przedsiębiorstwom, które przenoszą działalność produkcyjną do innego kraju po tym, jak przyznano im środki w jednym z państw członkowskich, i które nie wywiązały się w pełni z zobowiązań podjętych w tym państwie członkowskim;

45. zaleca Komisji uważne monitorowanie obecnych procedur zamykania i przenoszenia przedsiębiorstw sektora przemysłu, jak i stosowanie zasady zwrotu przyznanych środków w przypadku wykrycia nieprawidłowości;

46. występuje do państw członkowskich i Komisji o uwzględnienie kwestii płci przy rozdziale środków pomocowych z europejskiego funduszu dostosowania do globalizacji, aby trafiły one również do sektorów o dużym udziale kobiecej siły roboczej;

47. podkreśla potrzebę skupienia się na kontrolowanych zmianach strukturalnych w przemyśle włókienniczym oraz potrzebę zachęcania kobiet do podejmowania nauki i kierowania ich na odpowiednie kursy w celu poprawy możliwości znalezienia przez nie pracy w rozwijających się sektorach przemysłu;

48. podkreśla znaczenie programów wspólnotowych sprzyjających tworzeniu marek, ochronie oznaczenia pochodzenia oraz promocji poza Wspólnotą produktów wspólnotowych pochodzących z tych sektorów przemysłu, w których dominują kobiety, w szczególności na targach branżowych i międzynarodowych, co promowałoby pracę kobiet i gwarantowałoby ich zatrudnienie;

49. uważa, że przy określaniu środków, które powinna podjąć Komisja, a w szczególności przy prowadzeniu negocjacji w ramach Światowej Organizacji Handlu (WTO), konieczne jest uwzględnienie kontekstu i specyficznych cech każdego z sektorów, możliwości i wyzwań, przed którymi stoi każdy z nich oraz trudności napotykanych przez poszczególne państwa członkowskie, w szczególności w zakresie zatrudniania kobiet i ich praw;

50. nalega na ochronę praw pracowników i pracownic w trakcie procesu restrukturyzacji przedsiębiorstw przemysłowych, na konieczność pełnego zagwarantowania w trakcie trwania tego procesu ich strukturom, a zwłaszcza europejskim komitetom pracowniczym, dostępności informacji oraz możliwości interwencji o mocy decyzyjnej, włącznie z prawem głosu, oraz na potrzebę określenia kryteriów w zakresie odszkodowania należnego pracownikom obu płci w przypadku naruszenia przez przedsiębiorstwo jego zobowiązań umownych;

51. wzywa kadry zarządzające przedsiębiorstwami do uwzględnienia w planach kadrowych środków sprzyjających elastycznej polityce prorodzinnej, w celu ułatwienia pracownikom obu płci powrotu do pracy po okresie przerwy;

52. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

[1] Dz.U. C 303 z 14.12.2007, str. 1.
[2] Teksty przyjęte w tym dniu, P6_TA(2007)0206.
[3] Dz.U. C 273 E z 14.11.2003, str. 169.
[4] Dz.U. C 309 z 27.10.2000, s. 57.
[5] Dyrektywa 75/117/EWG Rady z dnia 10 lutego 1975 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich dotyczących stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet (Dz.U. L 45 z 19.2.1975, str. 19.)
[6] Teksty przyjęte, 20.6.2007, P6_TA(2007)0269.

UZASADNIENIE

I. Wprowadzenie

Europejski przemysł ulega wielkim przemianom, lecz zachowuje strategiczne znaczenie dla rozwoju wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, co zachęca do refleksji nad tym sektorem z punktu widzenia równouprawnienia kobiet i mężczyzn.

Zauważyć można różnorodność bardzo heterogenicznych sektorów, w których obecność, rola i perspektywy pracujących tam kobiet są wyjątkowo zróżnicowane.

Z jednej strony sektory „tradycyjnie” zatrudniające kobiety skupiają się wokół przemysłu przetwórczego, zatrudniając około 85% wszystkich kobiet pracujących w przemyśle, z drugiej strony powstały nowe sektory technologii informacji i komunikacji zatrudniające 15% kobiet oraz przemysł związany z najnowszymi technologiami (aeronautyka, przemysł chemiczny), w których kobiety reprezentowane są w niewielkim stopniu.

Na podstawie sondażu Eurostatu na temat siły roboczej w Unii Europejskiej stwierdzić można, że na blisko 200 mln osób zatrudnionych lub wykonujących działalność gospodarczą w Unii Europejskiej ponad 44% stanowią kobiety. Średnio ponad 14% zatrudnionych kobiet pracuje w przemyśle, lecz w niektórych krajach odsetek ten zbliża się do 25% lub je przekracza, szczególnie w Bułgarii (28%) i innych nowych państwach członkowskich Europy wschodniej, takich jak Republika Czeska (26%), Słowacja i Rumunia, w innych natomiast wynosi ok. 20%, tak jak w Grecji, na Węgrzech i w Portugalii.

Zauważyć należy także, że zatrudnienie to dotyczy często pracy w niepełnym wymiarze godzin (ponad 21%), a kobiety stanowią około 65% pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin w omawianym sektorze.

II. Zatrudnienie i polityka przemysłowa

Zbadanie sytuacji kobiet w przemyśle wymaga analizy różnych polityk wspólnotowych, aby móc wyodrębnić wspólne priorytety, cechy charakterystyczne oraz różnice i sprzeczności.

Komisja Europejska przedstawiła badanie dotyczące przemysłu w kontekście strategii lizbońskiej w komunikacie (COM(2005)0474) zatytułowanym „Wdrażanie wspólnotowego programu lizbońskiego: Ramy polityczne dla wzmocnienia przemysłu UE – w kierunku bardziej zintegrowanego podejścia do polityki przemysłowej”.

W dokumencie tym wspomniano między innymi, że „Komisja podobnie jak wcześniej angażuje się we wspieranie i ułatwianie procesu innowacji i zmian w przemyśle”, podkreślając także, że „Komunikat w sprawie programu działań na rzecz wzrostu i zatrudnienia stwierdzał w szczególności, że polityka przemysłowa jest oparta na partnerstwie pomiędzy UE i państwami członkowskimi”.

Jednak wyzwania związane z zatrudnieniem, o których mowa w tym dokumencie, są pozbawione wymiaru płci i nie podkreślają w należyty sposób udziału kobiet w jakimkolwiek z sektorów przemysłu, gdzie w większości są odsyłane do prac niewymagających kwalifikacji, stając się grupą najbardziej narażoną w razie restrukturyzacji. Dlatego właśnie należy podkreślać konieczność metodycznego odwoływania się do problematyki równouprawnienia płci (tzw. „gender mainstreaming”) przy opracowywaniu wspólnotowej polityki przemysłowej.

Takie metodyczne podejście, które powinno uwzględniać aktywne uczestnictwo wszystkich partnerów społecznych, powinno umożliwić ocenę zainteresowanych stron poprzez wyzwania, rozpatrując każdy sektor osobno i uwzględniając poziom możliwości zatrudnienia i spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Utrata konkurencyjności przedsiębiorstwa może wynikać zarówno z braku przygotowania siły roboczej do zmian technologicznych, jak i z niezdolności utrzymania zasobów ludzkich ze względu na niewłaściwą politykę pojednawczą lub przewagę priorytetów konkurencyjności i handlu światowego, negatywnie wpływając na prawa kobiet i spójność gospodarczą i społeczną. Z tego powodu zagrożenia dotyczą głownie kobiet z najsłabszych sektorów przemysłowych, gdyż stanowią one grupę, którą problem ten dotyka w pierwszej kolejności.

III. Problem statystyczny

Wykonane badania wskazują na brak danych uwzględniających płeć i stanowisko w przedsiębiorstwie, co z jednej strony utrudnia porównania między różnymi sektorami, a z drugiej nie pozwala na dostatecznie precyzyjną ocenę zróżnicowania stanowisk względem płci.

Luki te mają znaczące konsekwencje zarówno na płaszczyźnie oceny rzeczywistej różnicy w poziomie płac, jak i na płaszczyźnie analizy rozwoju karier kobiet w przedsiębiorstwach. Wiadomo, że w niektórych sektorach wciąż istnieją różnice w poziomie wynagrodzenia mężczyzn i kobiet za podobną pracę, wynoszące około 20%. Ponadto kategorie zawodowe, w których dominują kobiety, oferują niższe płace, a w zakładach zatrudniających głównie kobiety nierzadko spotkać można przełożonych będących w większości mężczyznami.

Przykładowo badanie przeprowadzone przez EIRO, dotyczące zintegrowanego podejścia do równouprawnienia kobiet i mężczyzn w stosunkach przemysłowych, podkreśla problem ilościowych danych statystycznych. Pewne jest, że należy poszerzać zbieranie danych jakościowych (np. o dobrych praktykach), włączając w to informacje dotyczące układów zbiorowych pracy, szczególnie wartości prawnej i stopnia stosowania w odniesieniu do klauzul równości praw i szans.

Należy jednak również rozwijać i pogłębiać zbieranie danych statystycznych z rozróżnieniem na płeć, tak aby umożliwić ocenę i szersze opracowanie wymiaru płci w badaniach i sondażach/ankietach krajowych na temat warunków pracy w celu precyzyjnego określenia specyficznych trudności i potrzeb kobiet i mężczyzn.

IV. Kształcenie zawodowe

Europejska Fundacja na rzecz Poprawy Warunków Pracy w swoim sondażu na temat warunków pracy w 2005 r. stwierdza, że pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze godzin (w większości kobiety) mają generalnie ograniczony dostęp do szkoleń zawodowych.

Ponadto podkreślić trzeba, że w małych i średnich przedsiębiorstwach, które zatrudniają około 60% siły roboczej w przemyśle przetwórczym, dostęp do kształcenia ustawicznego stanowi poważny problem z powodu braku możliwości rotacji pracowników ze względu na niewielką liczbę zatrudnionych osób. Dlatego też konieczne jest zagwarantowanie form wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw, aby stawić czoła rosnącym trudnościom w sposób sprzyjający utrzymaniu poziomu zatrudnienia pracujących tam kobiet w niesprzyjającej sytuacji zawodowej.

V. Stereotypy

Utwierdzanie stereotypów rozpoczyna się już w chwili wyboru edukacji dla dziewcząt i chłopców, lecz wyraża się również w podziale pracy w przemyśle i w przedsiębiorstwach.

Wiadomo, że pomimo wzrostu liczby dziewcząt wybierających kierunki techniczne i naukowe, przeszkody napotykane na późniejszych etapach nauki i w pierwszym środowisku zawodowym pociągają za sobą porzucanie przez młode kobiety kariery naukowej w przemyśle. Celem istniejących projektów w dziedzinie technologii informacji i komunikacji jest więc ponowne zdefiniowanie stanowisk pracy, aby przyciągnąć większą liczbę dziewcząt do tego rynku pracy.

VI. Partnerzy społeczni

Parlament Europejski w rezolucji z dnia 10 września 2002 r. w sprawie udziału kobiet w organach partnerów społecznych UE podkreślił brak udziału kobiet w organach decyzyjnych, zwracając się do Komisji i do partnerów społecznych o aktywne zaangażowanie się na rzecz promowania równouprawnienia płci w omawianej dziedzinie.

W sondażach na temat roli kobiet w związkach zawodowych Homa Dean[1] wskazuje główne linie pozytywnego działania na rzecz reprezentacji kobiet, a przede wszystkim na rzecz uświadomienia wymiaru płci w problemach, na jakie napotyka się w negocjacjach zbiorowych, w tym konieczność zawarcia w nich poprawy danych statystycznych z podziałem na płeć, szkoleń wewnętrznych na temat włączania problematyki płci, oceny wpływu płci i audytu z uwzględnieniem płci (tzw. „gender audit”).

Przyjęcie ram działania na rzecz równości kobiet i mężczyzn przez europejskich partnerów społecznych (UNICE/UEAPME, CEEP i Komitet Ekonomiczno-Społeczny) polega na znaczącym zaangażowaniu się na rzecz skuteczniejszego uświadamiania sytuacji kobiet na rynku pracy. Cel, jakim jest równowaga reprezentacji obu płci, będzie mógł mieć znaczący wpływ na sektory przemysłowe. Ponadto podkreślić należy zaangażowanie partnerów społecznych w promowanie udziału kobiet w karierze technicznej i/lub naukowej.

VII. Kilka propozycji

W tym kontekście przedstawiono szereg istotnych propozycji na rzecz ochrony zatrudnienia wraz z prawami kobiet w przemyśle, nadania wartości ich udziałowi, walki z dyskryminacją, walki na rzecz równouprawnienia, równorzędności perspektyw kariery, wynagrodzenia, szkoleń zawodowych i kształcenia ustawicznego, z poszanowaniem okresu macierzyństwa i ojcostwa jako podstawowych wartości społecznych. Wśród propozycji tych wymienić można:

- konieczność bezzwłocznych działań na rzecz zwalczania dyskryminacji płacowej, szczególnie poprzez opracowanie wieloetapowych planów sektorowych z precyzyjnie wyznaczonymi celami, które umożliwią położenie kresu bezpośredniej i pośredniej dyskryminacji płacowej;

- konieczność uwrażliwiania i kontroli przedsiębiorstw ze zwróceniem szczególnej uwagi na warunki i godziny pracy, przestrzeganie praw do macierzyństwa i ojcostwa, pogodzenie pracy z życiem rodzinnym oraz wezwanie do nieprzyjmowania prawodawstwa pomijającego te prawa;

- unikanie przymusowej mobilności i gorszych warunków pracy dla migrantek;

- zagwarantowanie, że działania podjęte w ramach godzenia życia zawodowego, rodzinnego i osobistego nie pociągną za sobą podziału ról między mężczyzn i kobiety niezgodnego z priorytetami programu na rzecz równouprawnienia kobiet i mężczyzn (2006-2010), w szczególności jeśli chodzi o niezależność finansową kobiet, oraz zachęca do objęcia powszechnym zasięgiem żłobków, świetlic, zajęć dzieci w czasie wolnym oraz pomocy osobom starszym;

- określenie parametrów ochrony zdrowia w miejscu pracy, uwzględniających wymiar płci zarówno na poziomie badań, jak i kontroli oraz środków zapobiegawczych;

- rozwijanie wymiaru płci w analizach i sondażach/ankietach krajowych na temat warunków pracy i zatrudnienia;

- zwiększenie wsparcia na rzecz szkoleń zawodowych przeznaczonych dla kobiet w małych i średnich przedsiębiorstwach, w szczególność wsparcia badań naukowych i innowacji, zgodnie z 7. programem ramowym i postanowieniami zawartymi w Europejskiej Karcie z Santa Maria da Feira w sprawie małych i średnich przedsiębiorstw;

- lepsze planowanie potrzeb w zakresie szkolenia kobiet zmierzające do poprawy ich warunków zatrudnienia, z podkreśleniem znaczenia programów szkoleń operacyjnych na rzecz nauki i technologii, zapewniających dobrą jakość i różnorodność oferty szkoleniowej dla kobiet w różnych państwach członkowskich oraz rozpowszechnianie istniejących dobrych praktyk w zakresie udziału kobiet w badaniach naukowych i przemyśle zaawansowanych technologii;

- uwzględnianie we wszystkich rodzajach polityk specyficznej sytuacji kobiet w przemyśle, przede wszystkim w sektorach przechodzących restrukturyzację i objętych środkami związanymi ze światowym handlem;

- skupienie szczególnej uwagi na imporcie produktów pochodzących z krajów trzecich, gdyż należy monitorować stosowanie Protokołu ustaleń między Unią Europejską i Chińską Republiką Ludową w sprawie przywozu niektórych wyrobów włókienniczych w perspektywie jego ewentualnego przedłużenia od końca grudnia 2007 r.;

- wspieranie regionów mniej uprzywilejowanych, obszarów o stałych niekorzystnych warunkach strukturalnych, regionów najbardziej oddalonych i obszarów dotkniętych dezindustrializacją lub niedawną rekonwersją przemysłową w celu wzmocnienia integracji społecznej kobiet;

- zwrócenie szczególnej uwagi na problem delokalizacji, który dotyka gałęzi przemysłu z dużym udziałem kobiecej siły roboczej, takich jak przemysł włókienniczy, odzieżowy, hafciarstwo, przemysł obuwniczy, kable, przemysł ceramiczny, sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz różne sektory przemysłu spożywczego;

- wspieranie sektora włókienniczego jako gałęzi produkcji oraz wspieranie programów wspólnotowych sprzyjających tworzeniu marek, ochronie oznaczenia pochodzenia produktów oraz promocji poza Wspólnotą produktów wspólnotowych pochodzących z tych sektorów przemysłu, w których dominują kobiety, w szczególności na targach branżowych i międzynarodowych, promując w ten sposób pracę kobiet i gwarantując ich zatrudnienie;

- zwrócenie szczególnej uwagi na środki, jakie należy przedsięwziąć, szczególnie w ramach WTO, aby uwzględnić kontekst i cechy charakterystyczne każdego sektora, możliwości i wyzwania, z którymi muszą się one zmierzyć, oraz trudności napotykane przez każde państwo członkowskie, przede wszystkim w dziedzinie zatrudnienia kobiet i ich praw.

[1] "Les femmes dans les syndicats – méthodes et bonnes pratiques pour l´intégration de la dimension du genre" – Homa Dean, Institut Fédéral Belge pour l´Egalité des Femmes et des Hommes.

OPINIA Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (27.11.2007)

dla Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia

w sprawie roli kobiet w przemyśle
(2007/2197(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Den Dover

WSKAZÓWKI

Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii zwraca się do Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1. jest zdania, że na rolę kobiet w jakimkolwiek sektorze przemysłu nie można spoglądać nie uwzględniając ogólnej sytuacji przemysłu w Unii Europejskiej, wyzwań, jakim musi sprostać przemysł w UE, czy też potrzeby skutecznych rozwiązań;

2. zaleca więcej elastyczności w miejscu pracy, co zapewni kobietom i mężczyznom większe możliwości rozwoju zarówno w zakresie życia rodzinnego, jak i kariery zawodowej; uważa, że dostęp do pracy czasowej dla kobiet i mężczyzn powinien być łatwiejszy, aby sprostać ich zmieniającym się potrzebom;

3. wyrażając zaniepokojenie z powodu stagnacji popytu wewnętrznego w licznych państwach członkowskich, wzrostu przywozu spoza UE i kolejnych przypadków zmniejszania liczby miejsc pracy w różnych sektorach w UE, co często dotyka kobiet, z zadowoleniem przyjmuje jednak utrzymanie w wielu sektorach, zgodnie z ostatnimi dostępnymi danymi statystycznymi, stosunku wywozu do krajów spoza UE do łącznego obrotu, co jest oznaką konkurencyjności UE w tych dziedzinach;

4. wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia lepszych, bardziej elastycznych i przenośnych emerytur dla kobiet, uwzględniających ich dłuższą średnią życia oraz niemożność podejmowania długookresowych zobowiązań wobec pracodawców z powodu obowiązków domowych i rodzinnych wypełnianych w ciągu kariery zawodowej; przypomina również swoje stanowisko z pierwszego czytania wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy możliwości przenoszenia uprawnień do dodatkowych emerytur lub rent[1];

5. wzywa do jak najszerszego rozpowszechniania programu badań strategicznych europejskiej platformy technologicznej przemysłu włókienniczego i odzieżowego, wzywa także wszystkie zainteresowane strony do działań na rzecz innowacyjnych technologii i modeli działalności gospodarczej, które charakteryzują się zrównoważonym udziałem kobiet i mężczyzn na wszystkich szczeblach;

6. wzywa Komisję i państwa członkowskie z jednej strony do opracowania i wdrożenia polityki nastawionej na godzenie pracy i życia prywatnego przez kobiety i mężczyzn, większą elastyczność godzin pracy kobiet i mężczyzn oraz powszechny dostęp do usług związanych z opieką nad dziećmi i dorosłymi, zgodnie z celami barcelońskimi, a z drugiej strony do skutecznego wsparcia technicznego i – tam, gdzie to możliwe – finansowego lub do wprowadzania zachęt dla zatrudniających pracowników MŚP do wdrażania tego rodzaju działań i praktyk;

7. wzywa Komisję do promowania przeznaczonej dla kobiet polityki i programów w zakresie szkolenia zawodowego, w tym dotyczących umiejętności posługiwania się komputerem, w celu zwiększenia ich udziału w różnych sektorach przemysłu, z uwzględnieniem środków finansowych dostępnych na szczeblu lokalnym, krajowym i wspólnotowym oraz poprzez zwiększanie zachęt do ich wykorzystania zarówno przez duże przedsiębiorstwa, jak i przez MŚP;

8. przypomina, że ogólnym obowiązkiem przedsiębiorstw jest przestrzeganie zasady równości w miejscu pracy, niezależnie od wielkości i sektora działalności przedsiębiorstwa;

9. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o przyjęcie odpowiednich środków w celu zapewnienia prawa do równych szans w miejscu pracy, w tym środków gwarantujących równość między kobietami a mężczyznami w zakresie dostępu do zatrudnienia, warunków pracy, szkoleń i kariery zawodowej;

10. podkreśla, że rola kobiet w przemyśle powinna zawsze opierać się na zasadach równości zarobków i perspektyw zawodowych w celu sprzyjania szerszemu udziałowi kobiet także w tych dziedzinach przemysłu, w których stereotypowo nie są one zatrudniane;

11. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o przyjęcie wszelkich niezbędnych środków w celu zapewnienia ochrony przed molestowaniem seksualnym i molestowaniem związanym z płcią;

12. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o zachęcanie przedsiębiorstw do wynegocjowania i wdrożenia programu równości; zauważa, że w niektórych państwach członkowskich duże przedsiębiorstwa mają obowiązek wynegocjowania planów równości w ramach układów zbiorowych;

13. zachęca Komisję i państwa członkowskie do wspierania zrównoważonego udziału kobiet i mężczyzn w zarządach przedsiębiorstw, w szczególności tych, w których państwa członkowskie posiadają udziały.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	22.11.2007
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	38 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Jan Březina, Jerzy Buzek, Pilar del Castillo Vera, Jorgo Chatzimarkakis, Giles Chichester, Den Dover, Nicole Fontaine, Adam Gierek, Norbert Glante, Umberto Guidoni, András Gyürk, David Hammerstein, Erna Hennicot-Schoepges, Ján Hudacký, Romana Jordan Cizelj, Werner Langen, Anne Laperrouze, Eluned Morgan, Angelika Niebler, Reino Paasilinna, Miloslav Ransdorf, Vladimír Remek, Paul Rübig, Andres Tarand, Britta Thomsen, Radu Țîrle, Patrizia Toia, Catherine Trautmann, Claude Turmes, Nikolaos Vakalis, Alejo Vidal-Quadras
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Neena Gill, Eija-Riitta Korhola, Lambert van Nistelrooij, Vladimir Urutchev
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Holger Krahmer, Umberto Pirilli, Carl Schlyter

[1] Teksty przyjęte, 20.6.2007, P6_TA(2007)0269.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	17/12/2007
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	29 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Edit Bauer, Emine Bozkurt, Hiltrud Breyer, Edite Estrela, Věra Flasarová, Claire Gibault, Zita Gurmai, Esther Herranz García, Piia-Noora Kauppi, Pia Elda Locatelli, Doris Pack, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Zita Pleštinská, Christa Prets, Karin Resetarits, Eva-Britt Svensson, Anne Van Lancker, Anna Záborská
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Gabriela Creţu, Iratxe García Pérez, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Donata Gottardi, Anna Hedh, Kartika Tamara Liotard, Marusya Ivanova Lyubcheva, Ria Oomen-Ruijten, Maria Petre
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Árpád Duka-Zólyomi, Manolis Mavrommatis, Paul Rübig

Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności