ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την εξασφάλιση της πρόσβασης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην αγορά

7.1.2008 - (2007/2185(INI))

Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου
Εισηγητής: Ignasi Guardans Cambó

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την εξασφάλιση της πρόσβασης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην αγορά

(2007/2185 (INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Η Ευρώπη στον κόσμο: ισχυρότερη εταιρική σχέση για την πρόσβαση στην αγορά για ευρωπαίους εξαγωγείς» (COM(2007)0183),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Η Ευρώπη στον κόσμο: η συμμετοχή της στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Συμβολή στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη και την απασχόληση» (COM(2006)0567),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η Ευρώπη στον κόσμο: Τα μέσα εμπορικής άμυνας της Ευρώπης σε μια μεταβαλλόμενη παγκόσμια οικονομία. Πράσινη Βίβλος για δημόσια διαβούλευση» (COM(2006)0763),

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 28ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με την Ινδία[1],

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2006 σχετικά με την ετήσια έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τις δράσεις αντιντάμπινγκ, αντεπιδοτήσεων και μέτρων διασφάλισης των τρίτων χωρών κατά της Κοινότητας (2004)[2],

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Απριλίου 2006 σχετικά με την αξιολόγηση του Γύρου της Ντόχα μετά την υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ στο Χονγκ Κονγκ[3],

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Οκτωβρίου 2006 σχετικά με τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με τη MERCOSUR ενόψει της σύναψης διαπεριφερειακής συμφωνίας σύνδεσης[4],

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Ιουνίου 2006 σχετικά με τις διατλαντικές οικονομικές σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ[5],

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Οκτωβρίου 2005 σχετικά με τις προοπτικές σύναψης εμπορικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας[6],

–       έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής που συνοδεύει την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Οικονομικές μεταρρυθμίσεις και ανταγωνιστικότητα: τα βασικά μηνύματα της έκθεσης για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα 2006» (SEC(2006)1467),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισαβόνας: Πλαίσιο πολιτικής για την ενίσχυση του μεταποιητικού τομέα της ΕΕ - προς μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της βιομηχανικής πολιτικής (COM(2005)0474),

–       έχοντας υπόψη τα Συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε στις 23 και 24 Μαρτίου 2006[7],

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Μαρτίου 2006 σχετικά με τη συμβολή στο Εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2006 όσον αφορά τη Στρατηγική της Λισαβόνας[8],

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τίτλο «ΕΕ - Κίνα: Στενότεροι εταίροι, μεγαλύτερες ευθύνες» (COM(2006)0631) και το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας με τίτλο «Στενότεροι εταίροι, μεγαλύτερες ευθύνες: Έγγραφο πολιτικής για το εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ ΕΕ και Κίνας: Ανταγωνισμός και εταιρική σχέση» (COM(2006)0632),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισαβόνας - Σύγχρονη πολιτική για τις ΜΜΕ με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης» - (COM(2005)0551),

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A6‑0002/2008),

Α.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί μείζονος σημασίας εταίρο στο παγκόσμιο εμπόριο και ότι θα πρέπει να συνεχίσει να έχει ηγετικό ρόλο στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα προκειμένου να το καταστήσει δικαιότερο και να του εμφυσήσει περισσότερο σεβασμό για τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά δικαιώματα,

Β.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας και ο μεγαλύτερος πάροχος υπηρεσιών στον κόσμο και, ως εκ τούτου, έχει ιδιαίτερο συμφέρον να διασφαλίσει το άνοιγμα νέων αγορών για αγαθά, υπηρεσίες και επενδύσεις,

Γ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εφαρμόσει περισσότερο φιλόδοξες και προοδευτικές στρατηγικές, προκειμένου να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης και να αντιμετωπίσει τον αυξημένο ανταγωνισμό από σημαντικές αναδυόμενες οικονομίες, διατηρώντας παράλληλα το ευρωπαϊκό οικονομικό, περιφερειακό και κοινωνικό μοντέλο,

Δ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι συμφωνεί πως το οικονομικό άνοιγμα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη, καθώς και για τη διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει, συνεπώς, στο πλαίσιο της στρατηγικής για την πρόσβαση στην αγορά, να συνεχίσει να ανοίγει τις αγορές της ΕΕ και να ενθαρρύνει τους εμπορικούς εταίρους της να άρουν τους δικούς τους φραγμούς και να ανοίξουν περαιτέρω τις αγορές τους,

Ε.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η επαρκής πρόσβαση στις αγορές τρίτων χωρών θα δώσει τη δυνατότητα στους εγχώριους παραγωγούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση να διατηρήσουν την ηγετική τους θέση στα προϊόντα και τις υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, να ενισχύσουν τον καινοτόμο χαρακτήρα των προϊόντων τους, να προωθήσουν τη δημιουργικότητα, να προστατεύσουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και να επιτύχουν σημαντικές οικονομίες κλίμακας,

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εξελίξεις στο διεθνές εμπόριο καθιστούν την πρόσβαση στις αγορές τρίτων χωρών εξίσου σημαντική με την προστασία των αγορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές,

Ζ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελευθέρωση του εμπορίου και η αύξηση του όγκου των συναλλαγών προωθεί τον διεθνή ανταγωνισμό, αλλά αυξάνει επίσης τον κίνδυνο να επιβληθούν εμπορικοί φραγμοί στις εξαγωγές, οι οποίοι έχουν επιζήμιες επιπτώσεις στη διεθνή ανταγωνιστικότητα των εταιρειών της ΕΕ,

Η.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορεί να παραμείνει ανεπηρέαστη από προστατευτική συμπεριφορά η οποία δεν βασίζεται στους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), είτε εντός είτε εκτός της Κοινότητας,

Θ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάργηση των εμπορικών φραγμών οπωσδήποτε θα ενισχύσει την εξαγωγή ευρωπαϊκών αγαθών και υπηρεσιών και θα διασφαλίσει τη σταθερή ανάπτυξη της οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Ι.      λαμβανομένης υπόψη της αναποτελεσματικής προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων των γεωγραφικών ενδείξεων και ονομασιών προέλευσης, από τους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο,

ΙΑ.    λαμβάνοντας υπόψη την ύψιστη σημασία της διάκρισης μεταξύ των εκ των προτέρων αδικαιολόγητων εμπορικών φραγμών που απορρέουν από την ασυνεπή εφαρμογή των θεσπισμένων διμερών και πολυμερών κανόνων του εμπορίου και των εμπορικών φραγμών που απορρέουν από τη σύννομη νομοθετική και διοικητική δραστηριότητα των δημόσιων αρχών η οποία προέρχεται από τομείς πέραν του εμπορίου αλλά έχει ανεπιθύμητες επιπτώσεις στο εμπόριο,

ΙΒ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επαχθείς τελωνειακές διαδικασίες για τις εισαγωγές, τις εξαγωγές και τη διαμετακόμιση, οι υγειονομικοί και φυτοϋγειονομικοί περιορισμοί που δεν δικαιολογούνται δυνάμει των υφιστάμενων κανόνων του ΠΟΕ, η αθέμιτη χρήση των μέσων εμπορικής άμυνας και η ανεπαρκής προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας αποτελούν σαφώς εκ των προτέρων αδικαιολόγητους εμπορικούς φραγμούς οι οποίοι πρέπει να αντιμετωπιστούν προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση των ευρωπαϊκών εταιρειών στην αγορά,

ΙΓ.    λαμβάνοντας υπόψη την εξαιρετικά μεγάλη δυσκολία να γίνει ακριβής εκτίμηση του όγκου εμπορικών συναλλαγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρεμποδίζεται από τους περιορισμούς των ξένων αγορών, φαίνεται σαφές ότι οι εμπορικοί φραγμοί επιδρούν καθοριστικά στις συνολικές εξαγωγικές επιδόσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

ΙΔ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι γενικά ισχυρότερη στις εκβιομηχανισμένες χώρες όπου η ζήτηση είναι στάσιμη, αλλά σημαντικά ασθενέστερη σε ταχέως αναπτυσσόμενες περιοχές και σε αναδυόμενες αγορές όπως η Κίνα και η Ινδία,

ΙΕ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρείται γενικά ως εξαιρετικά ανοικτή και διαφανής αγορά η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά τις αντιανταγωνιστικές συμπεριφορές και εγγυάται δίκαιους όρους σε όλες τις εισαγωγές ανεξαρτήτως προέλευσης,

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υψηλοί δασμοί εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικό εμπόδιο για το εμπόριο, ιδίως όσον αφορά τις σχέσεις με σημαντικές αναδυόμενες χώρες,

ΙΖ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΠΟΕ, παρά το γεγονός ότι είναι το μόνο αποτελεσματικό φόρουμ διαλόγου για την εξασφάλιση πρόσβασης στην αγορά και την επίτευξη δίκαιου και ισότιμου εμπορίου σε παγκόσμιο επίπεδο, εξακολουθεί να είναι ανεπαρκούς ρυθμιστικής και δεσμευτικής φύσης· η προβολή του ευρωπαϊκού προτύπου διακυβέρνησης δύναται να συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη κατάλληλων κανόνων και να διασφαλίσει ένα περισσότερο σταθερό και πλήρες ρυθμιστικό σύστημα για το παγκόσμιο εμπόριο,

ΙΗ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι προς το γενικό συμφέρον της Επιτροπής να διασφαλίσει ότι η εμπορική νομοθεσία και οι πρακτικές που υιοθετούνται από τους εταίρους της συμμορφώνονται όσο το δυνατόν περισσότερο προς τους κανόνες του ΠΟΕ και τους άλλους διεθνείς κανόνες,

ΙΘ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εμπόδια για το εμπόριο και οι φραγμοί «μετά από τα σύνορα» όχι μόνο βλάπτουν το εμπόριο αγαθών, αλλά και επηρεάζουν σημαντικά τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών και των δημοσίων συμβάσεων,

Κ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίλυση των προβλημάτων και η αποτελεσματικότερη προστασία των θεμιτών συμφερόντων και προσδοκιών της βιομηχανίας θα ήταν επίσης επωφελής για την Ευρωπαϊκή Ένωση από την άποψη της ορατότητας και της αξιοπιστίας,

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη των στόχων της αναθεωρημένης Ατζέντας της Λισσαβόνας απαιτεί από τις βιομηχανίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναπτύξουν και να διατηρήσουν σταθερές ανταγωνιστικές θέσεις στις παγκόσμιες αγορές,

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανταγωνιστικότητα αυτή, ιδίως για τις ΜΜΕ, βασίζεται ολοένα και περισσότερο στην έρευνα, την ανάπτυξη, την καινοτομία και τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας,

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δύο προϋποθέσεις για την ανταγωνιστικότητα αυτή είναι, αφενός, ο ασφαλής και σίγουρος εφοδιασμός σε ενέργεια και, αφετέρου, η απρόσκοπτη πρόσβαση επιχειρήσεων της ΕΕ σε επίκαιρες πληροφορίες και σύγχρονες τεχνολογίες πληροφόρησης,

Γενική επισκόπηση

1.      τονίζει ότι η επιτυχής υλοποίηση μιας αναθεωρημένης, πιο φιλόδοξης στρατηγικής για την πρόσβαση στην αγορά, που θα αποσκοπεί στο άνοιγμα νέων παγκόσμιων αγορών για τα ευρωπαϊκά προϊόντα και υπηρεσίες, είναι πιθανόν όχι μόνο να διευρύνει τον παγκόσμιο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και να προστατέψει τις υφιστάμενες και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας στην Ευρώπη, να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έτσι να συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής της Λισαβόνας·

2.      υπενθυμίζει ότι κύριος στόχος της στρατηγικής της ΕΕ για την εξασφάλιση της πρόσβασης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην αγορά είναι η κάλυψη των αναγκών των αναπτυσσόμενων και αναδυόμενων οικονομιών·

3.      τονίζει ότι οι επιδόσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις εξαγωγές τόσο προς ανεπτυγμένες όσο και προς αναδυόμενες οικονομίες συχνά παρακωλύεται από την έλλειψη αμοιβαιότητας ως προς τις συνθήκες πρόσβασης στην αγορά, από ένα ανεπαρκές επίπεδο συμμόρφωσης προς τους διεθνείς εμπορικούς κανόνες και από τον πολλαπλασιασμό των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών·

4.      παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα νόμιμα εμπορικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης προστατεύονται από τις καταχρηστικές ή αθέμιτες εμπορικές πρακτικές τρίτων χωρών· θεωρεί επίσης ότι, όταν τρίτες χώρες περιορίζουν αδικαιολόγητα την πρόσβαση στις αγορές τους για εταιρείες από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αντιδρά ταχύτατα και αποφασιστικά·

5.      σημειώνει την αυξανόμενη σημασία των ρυθμιστικών ζητημάτων στο διεθνές εμπόριο· ζητεί μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ των κανόνων και πρακτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτών των βασικών εμπορικών εταίρων της· τονίζει επίσης ότι η εναρμόνιση των κανόνων και των κανονισμών δεν θα πρέπει να επιφέρει χαλάρωση της νομοθεσίας που αφορά την υγειονομική περίθαλψη, την ασφάλεια, το περιβάλλον και τα κοινωνικά δικαιώματα, αλλά αντίθετα να προωθήσει την υιοθέτηση βελτιωμένων κανόνων εκ μέρους των κυριότερων εμπορικών εταίρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

6.      ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν μια μακροπρόθεσμη προσέγγιση στις διαρθρωτικές στρεβλώσεις που, από τη φύση τους, ενδέχεται να επιμείνουν ή να επανεμφανιστούν ακόμη και μετά τη λήψη μέτρων από την Επιτροπή· παροτρύνει την Επιτροπή να μην παραμελεί περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει περίπτωση άρσης των φραγμών σε ένα πρώτο στάδιο, αλλά των οποίων η άρση είναι απαραίτητη για την αποκατάσταση ισότιμων όρων ανταγωνισμού σε σημαντικές διεθνείς αγορές·

7.      ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει τις σοβαρές και συστηματικές παραβιάσεις των συμφωνιών και κανόνων του ΠΟΕ και άλλων διεθνών εμπορικών νομοθετικών κανόνων ως ζήτημα που απαιτεί άμεση επίλυση και να διασφαλίσει ότι η επιβολή αυτών των κανόνων δεν υπόκειται σε πολιτικούς και οικονομικούς προβληματισμούς παρά μόνο σε ό, τι αφορά την εκάστοτε περίπτωση·

8.      προτρέπει τις τρίτες χώρες να άρουν τους περιορισμούς σε σχέση με την ξένη ιδιοκτησία για τις ευρωπαϊκές εταιρείες και να καταργήσουν τους κανόνες που εισάγουν διακρίσεις·

9.      επιδοκιμάζει την προσέγγιση που προτείνει η Επιτροπή για την επιλογή των προτεραιοτήτων της πρόσβασης στην αγορά, αλλά της ζητεί να λάβει υπόψη και άλλα κριτήρια που θα διασφαλίσουν ότι αυτή η νέα πρωτοβουλία ωφελεί όσο το δυνατόν περισσότερους οικονομικούς παράγοντες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδιαίτερα τις ΜΜΕ των οποίων η επιβίωση εξαρτάται αναπόφευκτα από τον σαφή καθορισμό και την αποτελεσματική επιβολή δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και οριστικών περιορισμών σε μονοπωλιακά έσοδα·

10.    τονίζει ότι η επιτυχής καταπολέμηση των εμπορικών φραγμών θα τονώσει τις επενδύσεις, την παραγωγή και το εμπόριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον κόσμο καθιστώντας, μεταξύ άλλων, τις συνθήκες πρόσβασης στην αγορά περισσότερο διαφανείς, προβλέψιμες και ανταγωνιστικές και εδραιώνοντας ή ενισχύοντας τον δεσμό μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών αγορών·

11.    πιστεύει ότι οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με τις χώρες στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι άσκοπες εάν δεν διασφαλίζουν σημαντική πρόσβαση στην αγορά και πραγματική πρόοδο όσον αφορά τη μείωση και τελικά την εξάλειψη των μη δασμολογικών φραγμών, οι οποίοι, αξίζει να μνημονευθεί, συχνά στρεβλώνουν σε μεγαλύτερο βαθμό το εμπόριο από ό, τι οι δασμολογικοί φραγμοί·

Η ανακοίνωση της Επιτροπής

12.    επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να διαμορφώσει μια ισχυρότερη εταιρική σχέση με σκοπό την πρόσβαση στην αγορά για τους ευρωπαίους εξαγωγείς, ιδίως για την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις βελτιώνοντας την πρόσβαση στην αγορά σε αναδυόμενες αγορές όπου οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν νέους και σύνθετους φραγμούς για το εμπόριο και τις επενδύσεις· και επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για το συντονισμό των στόχων και εργαλείων της εμπορικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της στρατηγικής για την πρόσβαση στην αγορά κατά τέτοιο τρόπο ώστε να προσαρμοσθεί αποτελεσματικά το δυναμικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους τομείς του διεθνούς εμπορίου και της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας·

13.    επιδοκιμάζει, συγκεκριμένα, τις προτάσεις της Επιτροπής για διαμόρφωση ενισχυμένης εταιρικής σχέσης ανάμεσα στην Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την άμεση υποστήριξη των οικονομικών παραγόντων κατά την αντιμετώπιση συγκεκριμένων δυσκολιών στην πρόσβαση σε αγορές τρίτων χωρών και κατά τρόπο και εντός προθεσμίας που συμβιβάζονται με την οικονομική πραγματικότητα·

14.    εκτιμά ότι η Επιτροπή μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση της νέας στρατηγικής για την πρόσβαση στην αγορά, διασφαλίζοντας τον απαιτούμενο βαθμό συντονισμού μεταξύ των δράσεων σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο, αξιοποιώντας πόρους που διαφορετικά θα διαχέονταν και διασφαλίζοντας αποτελεσματικότερη προστασία των δικαιωμάτων και συμφερόντων των ευρωπαίων εξαγωγέων·

15.    εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραματίζει αναντικατάστατο ρόλο στη διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού στο διεθνές εμπόριο σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη και έχοντας υπόψη την αρχή της επικουρικότητας και την ισορροπία των υφιστάμενων αρμοδιοτήτων·

16.    υπογραμμίζει τη σημασία μιας περιοδικής ποιοτικής και ποσοτικής αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της στρατηγικής για την πρόσβαση στην αγορά με στόχο την αποτίμηση της αποτελεσματικότητάς της· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταρτίσει ένα κατάλληλο σχέδιο δράσης για την πρόσβαση στην αγορά και να υποβάλει ετήσια έκθεση για την πρόσβαση στην αγορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όμοιο προς εκείνο που έχει ήδη υποβληθεί σε σχέση με τα μέσα εμπορικής άμυνας·

17.    λυπάται για το ότι έχουν παραβλεφθεί αρκετές εύλογες συστάσεις που βασίζονται στην εμπειρία της επιχειρηματικής κοινότητας στην προαναφερθείσα ανακοίνωση με τίτλο «Η Ευρώπη στον κόσμο: ισχυρότερη εταιρική σχέση για την πρόσβαση στην αγορά για ευρωπαίους εξαγωγείς»· προτρέπει δε την Επιτροπή να τις λάβει υπόψη κατά την εφαρμογή της εν λόγω ανακοίνωσης·

Πρωτοβουλίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την πρόσβαση στην αγορά

18.    τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω συνεργασία ανάμεσα στην Επιτροπή και τα κράτη μέλη για την ανταλλαγή πληροφοριών και ορθών πρακτικών· ζητεί από τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν δίκτυα εθνικών και, εάν κριθεί κατάλληλο, περιφερειακών γραφείων εξυπηρέτησης για συγκεντροποίηση των πληροφοριών και των διεκδικήσεων, με ιδιαίτερη προσοχή στα συμφέροντα και τις ανάγκες των ΜΜΕ·

19.    εκτιμά ότι η αποδοτικότητα τέτοιου είδους δικτύων θα μπορούσε να ενισχυθεί σημαντικά εάν οι βιομηχανικές ενώσεις, τα εμπορικά επιμελητήρια, οι ενώσεις ΜΜΕ και οι υπηρεσίες προώθησης του εμπορίου συμμετείχαν στη διαδικασία διαμόρφωσης·

20.    καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τον ρόλο της συμβουλευτικής επιτροπής για την πρόσβαση στην αγορά (MAAC) και να διασφαλίσουν διαρκή συνεργασία με την Επιτροπή του άρθρου 133, την επιτροπή του κανονισμού για τους εμπορικούς φραγμούς και άλλες συναφείς επιτροπές·

21.    καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει ένα σύστημα μόνιμου διαλόγου το οποίο θα επιτρέπει στα κράτη μέλη και, εάν κρίνεται απαραίτητο, στις περιφέρειες και σε άλλους ευρωπαίους ενδιαφερόμενους να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να καταρτίζουν στρατηγικές και προτεραιότητες·

22.    ζητεί από την Επιτροπή να λάβει υπόψη τα εξής κατά την υλοποίηση της στρατηγικής της για πρόσβαση στην αγορά:

         —  διορισμός περισσότερου προσωπικού με έδρα τις Βρυξέλλες στο τμήμα που ασχολείται με ζητήματα πρόσβασης στην αγορά·

         —  κατάρτιση αποτελεσματικού μητρώου καταγγελιών στη ΓΔ Εμπορίου·

         —  χάραξη διαρθρωμένων κατευθυντήριων γραμμών για την αντιμετώπιση κάθε κατηγορίας μη δασμολογικών φραγμών·

         —  σύσταση γραφείου εξυπηρέτησης για τα κράτη μέλη και τις εταιρείες (με ειδικό τμήμα για τις ΜΜΕ) στη ΓΔ Εμπορίου·

         —  αναθεώρηση και αναβάθμιση της επικοινωνιακής πολιτικής στο πλαίσιο των υπηρεσιών πρόσβασης στην αγορά που παρέχονται από την Επιτροπή, με ιδιαίτερη έμφαση στις ΜΜΕ·

         —  αύξηση του αριθμού των πιθανών χρηστών μέσω της παροχής βασικών πληροφοριών (π.χ. μπροσούρες και φυλλάδια) σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

         —  αναβάθμιση της βάσης δεδομένων για την πρόσβαση στην αγορά (MADB), ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες των επιχειρήσεων, και αύξηση της φιλικότητάς της προς τον χρήστη·

         —  βελτίωση της εσωτερικής συνεργασίας, της συνοχής και επικοινωνίας μεταξύ εκείνων των υπηρεσιών της Επιτροπής που ασχολούνται με ζητήματα πρόσβασης στην αγορά·

         —  διασφάλιση της συμμετοχής εκπροσώπων της επιχειρηματικής κοινότητας στη Συμβουλευτική επιτροπή για την πρόσβαση στην αγορά·

         —  ανάπτυξη διαρθρωμένων κατευθυντήριων γραμμών για τις προτεραιότητες, συμπεριλαμβανομένων των αγορών, των τομέων και των φραγμών στους οποίους πρέπει να εστιαστεί η προσοχή·

         —  ενίσχυση της θέσης της σε διεθνείς φορείς τυποποίησης όπως ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης ( ISO)·

Πρωτοβουλίες για την πρόσβαση στην αγορά σε τρίτες χώρες

23.    ζητεί πιο διαρθρωμένο συντονισμό μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών σε τρίτες χώρες, γεγονός που θα έδινε τη δυνατότητα για αποτελεσματικότερη χρήση των διπλωματικών και κυβερνητικών πόρων που ασχολούνται με ζητήματα πρόσβασης στην αγορά·

24.    τονίζει την ανάγκη για ρητή και εκτενή εντολή προς τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και προς τις νέες ομάδες πρόσβασης στην αγορά με έδρα τρίτες χώρες· επαναλαμβάνει ότι η στρατηγική για την πρόσβαση στην αγορά θα είναι επιτυχής μόνο εάν τα κράτη μέλη προτίθενται να συνεισφέρουν βάσει των ιδίων πόρων τους, τόσο ανθρώπινων όσο και οικονομικών, ανάλογα με τα μέσα, τα συμφέροντα και τους στόχους τους·

25.    ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη συνεργασία τους με τα ευρωπαϊκά εμπορικά επιμελητήρια, τις επαγγελματικές ενώσεις και τις υπηρεσίες προώθησης του εμπορίου των κρατών μελών που βρίσκονται σε τρίτες χώρες και να διασφαλίσουν τη δέουσα ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αντιπροσωπειών, των πρεσβειών των κρατών μελών, άλλων κυβερνητικών οργάνων για το διεθνές εμπόριο και των ενδιαφερόμενων ευρωπαϊκών επιχειρηματικών ενώσεων·

26.    καλεί την Επιτροπή να επαναπροσδιορίσει την προτεραιότητα της ανάπτυξης και ενδεχομένως να αυξήσει τους ανθρώπινους πόρους για τις αντιπροσωπείες της ΕΕ, ούτως ώστε να καταστεί διαθέσιμο περισσότερο προσωπικό για την έναρξη και τη διασφάλιση της επιτυχούς λειτουργίας των ομάδων για την πρόσβαση στην αγορά· συγκεκριμένα, σε βασικές αντιπροσωπείες όπως, μεταξύ άλλων, του Πεκίνου, του Νέου Δελχί, της Μόσχας και της Βραζιλίας·

Τομεακά ζητήματα

27.    στηρίζει την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, στο πλαίσιο της στρατηγικής για την πρόσβαση στην αφορά, ιδιαίτερα για την αντιμετώπιση των φραγμών στους τομείς των υπηρεσιών, των δημόσιων συμβάσεων, των επενδύσεων και των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, των κρατικών ενισχύσεων και άλλων επιχορηγήσεων, καθώς και για τη θέσπιση κανόνων ανταγωνισμού και επαρκούς εφαρμογής τους σε τρίτες χώρες·

28.    παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι ΜΜΕ θα ωφελούνται σε σταθερή βάση από τις νέες πρωτοβουλίες για πρόσβαση στην αγορά· ζητεί από την Επιτροπή να καθορίσει ειδικές δράσεις με στόχο την ενίσχυση της παρουσίας των προϊόντων των ΜΜΕ στις αγορές τρίτων χωρών και να προστατεύσει τα νόμιμα δικαιώματά τους έναντι των μονομερών πρακτικών τρίτων χωρών·

Η πολυμερής προσέγγιση

29.    τονίζει την ανάγκη διαμόρφωσης συνεργιών με τους κυριότερους εμπορικούς εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (όπως είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ο Καναδάς και η Ιαπωνία) για τη διαμόρφωση μιας κοινής στρατηγικής για πρόσβαση στην αγορά και για την προετοιμασία του εδάφους προς μια άκρως απαραίτητη πολυμερή συμφωνία για την πρόσβαση στην αγορά·

30.    επαναλαμβάνει την ανάγκη για περαιτέρω προώθηση μιας βαθύτερης διεθνούς ρυθμιστικής συνεργασίας και προσέγγισης, προκειμένου να εξαλειφθεί η επιζήμια επανάληψη και να μειωθεί το κόστος για τους καταναλωτές, τη βιομηχανία και τις κυβερνήσεις· ζητεί από την Επιτροπή να προαγάγει τη βαθμιαία προσέγγιση των προτύπων και των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των εμπορικών της εταίρων, τόσο σε πολυμερές όσο και σε διμερές επίπεδο·

31.    παροτρύνει την Επιτροπή να προαγάγει ειδικούς μηχανισμούς του ΠΟΕ, που θα επιτρέψουν την ταχύτερη εξέταση του θέματος της αντιμετώπισης των νέων και αναδυόμενων μη δασμολογικών φραγμών· σε αυτό το πλαίσιο η Επιτροπή θα πρέπει να ενθαρρύνει άλλους εμπορικούς εταίρους να αξιοποιήσουν περισσότερο τις διαδικασίες γνωστοποίησης βάσει των συμφωνιών για τους τεχνικούς φραγμούς στο εμπόριο·

32.    επιμένει στη διατήρηση σαφούς έμφασης στην επιβολή και στη διασφάλιση της συμμόρφωσης τρίτων χωρών προς τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο του ΠΟΕ, επιδιώκοντας αυτό το δικαίωμα βάσει του μηχανισμού επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ·

Κοιτάζοντας μπροστά

33.    είναι της άποψης ότι, εκτός εάν συντρέχουν αναπτυξιακοί λόγοι, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξασφάλιση παραχωρήσεων από τους εμπορικούς εταίρους της, ανάλογων προς το επίπεδο ανάπτυξής τους·

34.    παροτρύνει την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών νέας γενιάς και σε άλλες συμφωνίες με εμπορικές επιπτώσεις σαφείς διατάξεις εφαρμογής και επίλυσης διενέξεων, με συγκεκριμένο στόχο την αντιμετώπιση των φραγμών «μετά από τα σύνορα»·

35.    καλεί τους εμπορικούς εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης να άρουν οποιουσδήποτε φραγμούς που περιορίζουν την πρόσβαση στην αγορά εμπορευμάτων και υπηρεσιών και, αντ’ αυτού, να βελτιστοποιήσουν τις κοινές εμπορικές δυνατότητες στη βάση αμοιβαιότητας, καθώς και μέσω της ικανοποιητικής εφαρμογής των μέτρων για το άνοιγμα της αγοράς που απορρέουν από διμερείς, περιφερειακές και πολυμερείς διαπραγματεύσεις·

36.    καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει ετήσια έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την πρόοδο και τα αποτελέσματα της στρατηγικής για την πρόσβαση στην αγορά, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις προτεραιότητες που έχουν καθοριστεί·

o

o o

37.    αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

• [1]  ΕΕ C 306 E της 15.12.2006, σελ. 400.
• [2]  ΕΕ C 313 E της 20.12.2006, σελ. 276.
• [3]  ΕΕ C 293 E της 2.12.2006, σελ. 155.
• [4]  ΕΕ C 308 E της 16.12.2006, σελ. 182.
• [5]  ΕΕ C 298 E της 8.12.2006, σελ. 235.
• [6]  ΕΕ C 233 E της 28.9.2006, σελ. 103.
• [7]  Έγγραφο του Συμβουλίου 7775/1/06.
• [8]  ΕΕ C 291 E της 30.11.2006, σελ. 321.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η ανακοίνωση με τίτλο «Η Ευρώπη στον κόσμο: ισχυρότερη εταιρική σχέση για την πρόσβαση στην αγορά για ευρωπαίους εξαγωγείς», που εκδόθηκε από την Επιτροπή στις 18 Απριλίου 2007, αναμφίβολα αποτελεί σημαντική συνεισφορά προς μια καλύτερη και αποτελεσματικότερη προστασία των παγκόσμιων εμπορικών συμφερόντων της Ευρώπης.

Η εξωτερική εμπορική πολιτική της ΕΕ, που αρχικά αγνοήθηκε από τη «στρατηγικής της Λισαβόνας», τα τελευταία χρόνια έχει επανέλθει αισθητά στο προσκήνιο ως επίκαιρο θέμα ενδιαφέροντος. Η παγκοσμιοποίηση έθεσε υπό αμφισβήτηση την καθιερωμένη ισορροπία και απαίτησε μια εις βάθος αναθεώρηση των στόχων και των προτεραιοτήτων της ΕΕ, τόσο σε εσωτερικό όσο και σε εξωτερικό επίπεδο.

Η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας οπωσδήποτε πρέπει να τεθεί στο επίκεντρο του προγράμματος δράσης της Κοινότητας. Εάν καταστούν πιο ανταγωνιστικές οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, θα μπορέσουν να δημιουργηθούν εξειδικευμένες θέσεις εργασίας, να διασφαλιστεί η οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης, η επιβίωση του ευρωπαϊκού συστήματος πρόνοιας, καθώς και η διατήρηση της θέσης της ΕΕ ως μείζων εμπορική δύναμη στον 21ο αιώνα.

Τα τελευταία χρόνια η Επιτροπή έχει εναποθέσει πολλές ελπίδες σε μια ικανοποιητική έκβαση των διαπραγματεύσεων του Γύρου της Ντόχα και συχνά υποτίμησε την πιθανή συνεισφορά της εμπορικής πολιτικής στην επιτυχία της στρατηγικής της Λισαβόνας. Η αποτυχία των πολυμερών διαπραγματεύσεων και οι μάλλον άκαρπες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες στον τομέα της ανταγωνιστικότητας ανάγκασαν τελευταία την ΕΕ να αναθεωρήσει την προσέγγισή της από την κορυφή προς τη βάση· κατά συνέπεια, η στρατηγική της Λισαβόνας τροποποιήθηκε το 2005, και το 2006 δημοσιεύθηκε μια ανακοίνωση με τίτλο «Η Ευρώπη στον κόσμο: η συμμετοχή της στον παγκόσμιο ανταγωνισμό».

Μία από τις βασικές πτυχές της «Ευρώπης στον κόσμο» είναι αναμφίβολα η πρόσβαση στην αγορά. Οι λόγοι για αυτό είναι πολυάριθμοι και ποικίλοι. Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αγαθών στον κόσμο, ο κυριότερος πάροχος υπηρεσιών, και κατέχει ηγετική θέση στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων και των χρηματοοικονομικών και ασφαλιστικών υπηρεσιών. Με άλλα λόγια είναι μια μεγάλη εμπορική δύναμη με προσανατολισμό προς τις εξαγωγές.

Η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης οφείλεται στην ποιότητα του εργατικού της δυναμικού, σε μια παράδοση αριστείας που ήδη μετρά πολλούς αιώνες, και σε μια ενιαία αγορά που σε πολύ μεγάλο βαθμό στηρίζεται στον ανταγωνισμό και στην οποία τιμωρούνται αυστηρά οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Ωστόσο, στις αγορές των βασικών εμπορικών εταίρων της Ευρώπης, δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο με τον εξαιρετικά ανοικτό και διαφανή χαρακτήρα της κοινοτικής αγοράς.

Τα προβλήματα εντοπίζονται κυρίως στις αναδυόμενες χώρες, όπου καταγράφονται οι υψηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης και οι οποίες αποτελούν ορισμένες από τις πιο ελπιδοφόρες αγορές για τα ευρωπαϊκά αγαθά και υπηρεσίες. Πρόκειται για ιδιαίτερα σημαντικό σημείο, δεδομένου ότι η εμπορική παρουσία της ΕΕ είναι κατά πολύ μεγαλύτερη σε ουσιαστικά «κορεσμένες» βιομηχανικές χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, παρά σε αναδυόμενες χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία. Μια καλύτερη πρόσβαση στις ξένες αγορές για τα ευρωπαϊκά προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας θα μπορούσε να συνδράμει στον περιορισμό της υφιστάμενης βιομηχανικής ύφεσης στην Ευρώπη και να ωφελήσει τα μάλα την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση.

Οι πολυμερείς διαπραγματεύσεις και η ίδρυση του ΠΟΕ έχουν ωφελήσει στον βαθμό που συνέβαλαν στη μείωση, εάν όχι στην εξάλειψη, των δασμολογικών φραγμών που κάποτε παρακώλυαν την ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου.

Όσον αφορά τους μη δασμολογικούς φραγμούς, ωστόσο, η εικόνα δεν είναι και τόσο ρόδινη. Λόγω των περίπλοκων τελωνειακών διαδικασιών, των υγειονομικών ή τεχνικών κανονιστικών διατάξεων που εισάγουν διακρίσεις, των διαφόρων εμποδίων διοικητικής φύσεως, των σοβαρών παραβιάσεων των πνευματικών δικαιωμάτων, και των περιοριστικών πρακτικών ως προς τις δημόσιες συμβάσεις ή τις ξένες επενδύσεις, η πρόσβαση στις αγορές ορισμένων χωρών εκτός ΕΕ είναι ιδιαίτερα δυσχερής και δαπανηρή, ιδιαίτερα για τις ΜΜΕ που διαθέτουν περιορισμένα κεφάλαια και πόρους.

Η κατάργηση των μη δασμολογικών φραγμών είναι εύκολη υπόθεση. Αλλά σαν τα κεφάλια της μυθικής Λερναίας Ύδρας που συνεχώς ξαναφυτρώνουν, έτσι και νέοι φραγμοί εμφανίζονται κάθε μέρα και γίνονται ολοένα και πιο εξεζητημένοι και πιο δύσκολο να καταργηθούν. Ουσιαστικά, οι μη δασμολογικοί φραγμοί εμφανίζουν τόσο μεγάλη ποικιλία που δεν μπορεί να υπολογιστεί με βεβαιότητα ο αντίκτυπός τους στο παγκόσμιο εμπόριο. Ακόμη και χωρίς ακριβή αριθμητικά στοιχεία, ωστόσο, ευλόγως μπορεί να υποθέσει κανείς ότι έχουν πολύ σοβαρές επιπτώσεις στις εξαγωγικές επιδόσεις της Ευρώπης και ότι, ως εκ τούτου, πρέπει να καταπολεμηθούν με άκρα αποφασιστικότητα.

Η άρση αυτών των περιορισμών στο εμπόριο θα βοηθήσει όχι μόνο τις πιο βιομηχανοποιημένες χώρες, αλλά και, κυρίως, τις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες, λόγω της σχετικής οικονομικής τους αδυναμίας και της έλλειψης πόρων, είναι ουσιαστικά ανίσχυρες έναντι καταχρηστικών πρακτικών.

Παρόλο που ο εισηγητής υποστηρίζει την ουσία της ανακοίνωσης για την πρόσβαση στην αγορά, νιώθει παράλληλα υποχρεωμένος να επισημάνει ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να πράξει περισσότερα και θα έπρεπε να φανεί πιο τολμηρή.

Προφανώς την Επιτροπή δεν την ανησυχεί ο αριθμός των αξιωματούχων που ασχολούνται με την πρόσβαση στην αγορά, είτε εντός της ΕΕ είτε σε χώρες εκτός ΕΕ (σε μια μεγάλη αντιπροσωπεία, όπως αυτή στο Πεκίνο για παράδειγμα, οι εμπορικοί σύμβουλοι αποτελούν μόλις το 7% του προσωπικού). Ούτε προβαίνει σε κάποια αναφορά η ανακοίνωση για κονδύλια που προορίζονται για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος ενημέρωσης και υποστήριξης για εξαγωγικές εταιρείες· θα έπρεπε δε να λάβει περισσότερο υπόψη τις προτάσεις εκ μέρους του επιχειρηματικού κόσμου.

Πολλές από τις καινοτομίες που αναφέρονται στην ανακοίνωση απαιτούν την ενεργή συμμετοχή των κρατών μελών. Εάν δεν συμμετάσχουν με ενθουσιασμό και χωρίς ενδοιασμούς, η νέα στρατηγική για την πρόσβαση στην αγορά που παρουσίασε η Επιτροπή είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Τα κράτη μέλη θα πρέπει συνεπώς με αποφασιστικότητα να επωμιστούν τις ευθύνες τους και να παράσχουν τους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους που απαιτούνται προκειμένου να επιτύχει η πρωτοβουλία. Οι εν λόγω πόροι είναι ήδη διαθέσιμοι ως έναν βαθμό, αλλά δυστυχώς δεν αξιοποιούνται επαρκώς. Η συγκέντρωση εθνικών εμπορικών πόρων, η ανταλλαγή πληροφοριών σε τακτική βάση και η δημιουργία ενός αποτελεσματικού δικτύου με όλους τους εμπλεκόμενους στην υποστήριξη του εμπορίου (σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο): όλες αυτές είναι ενέργειες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην προώθηση της εξωτερικής ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης στο σύνολό της.

Ο ρόλος της Επιτροπής είναι σημαντικός. Η Ευρώπη πρέπει να ομιλεί με μία φωνή και να διαμορφώσει μια συνεκτική πολιτική προσέγγιση προς τους εμπορικούς εταίρους που διστάζουν να ανοίξουν τις αγορές τους. Η Επιτροπή θα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη της κινητοποίησης των πόρων που διαφορετικά μπορεί να κατασπαταλούνταν, καθώς και της οργάνωσης πρωτοβουλιών σε επίπεδο ΕΕ, χωρίς ωστόσο να κάνει κατάχρηση ρόλων και καθηκόντων που θα έπρεπε να εναποτίθενται στα κράτη μέλη. Επιπλέον, θα πρέπει να συσταθεί ένα «γραφείο καταγγελιών» για την παραλαβή των καταγγελιών και διαβίβαση αυτών, εάν χρειάζεται, στις αρμόδιες εθνικές αρχές.

Η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να βελτιώσει την επικοινωνιακή της πολιτική αναφορικά με την πρόσβαση στην αγορά, διοργανώνοντας σεμινάρια και φόρουμ διαλόγου στις Βρυξέλλες και στα κράτη μέλη, παρέχοντας καλύτερες βασικές υπηρεσίες (για παράδειγμα φυλλάδια ή οδηγίες σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες), και διοργανώνοντας κατάρτιση για αξιωματούχους και εκπροσώπους εταιρειών που συμμετέχουν σε ομάδες για την πρόσβαση στην αγορά σε χώρες εκτός ΕΕ ή είναι αρμόδιοι για την πρόσβαση στην αγορά σε κράτη μέλη. Ο διάλογος με τα κράτη μέλη θα πρέπει να διεξάγεται μέσω της συμβουλευτικής επιτροπής για την πρόσβαση στην αγορά, η οποία θα πρέπει να αποκτήσει μεγαλύτερες εξουσίες ανάληψης πρωτοβουλιών και παροχής καθοδήγησης.

Η Madb (βάση δεδομένων για την πρόσβαση στην αγορά) αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για τη λήψη μέτρων για την καταπολέμηση των μη δασμολογικών φραγμών. Η χρησιμότητά της, ωστόσο, μπορεί να ενισχυθεί εάν το σύστημα καταστεί πιο φιλικό προς τον χρήστη και επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει περιεχόμενο και πληροφορίες που ενδιαφέρουν τον κόσμο των επιχειρήσεων, καθώς και ειδικά τμήματα για τις υπηρεσίες και τις δημόσιες συμβάσεις.

Η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να βασίσει τη δράση της σε μια ακριβή αξιολόγηση των οικονομικών συμφερόντων που διακυβεύονται, στην οποία τα συμφέροντα της ευρωπαϊκής οικονομίας συνολικά θα πρέπει να προηγούνται έναντι των –καθ’ όλα θεμιτών κατά τα άλλα– συμφερόντων επιμέρους ατόμων και τομέων. Θα ήταν επίσης εξαιρετικά ευκταίο να ενισχυθούν οι πρωτοβουλίες υπέρ των ΜΜΕ, διαφορετικά ενέχεται ο κίνδυνος τα οφέλη του ανανεωμένου έντονου ενδιαφέροντος της Κοινότητας για την πρόσβαση στην αγορά να περιοριστούν σε έναν μικρό αριθμό ισχυρών οικονομικών τομέων με αυξημένη επιρροή, χωρίς να φτάσουν στις επιχειρήσεις που σήμερα εξακολουθούν να συναπαρτίζουν το μεγαλύτερο τμήμα του ευρωπαϊκού οικονομικού ιστού και που είναι πιο πιθανόν να πληγούν από τις περιοριστικές πρακτικές που θεσπίζονται σε άλλους κύκλους.

Η ΕΕ δεν πρέπει να φοβάται να προασπίσει τα νόμιμα συμφέροντά της, είτε μέσω μιας πιο συνεκτικής και αποφασιστικής εμπορικής και διπλωματικής πολιτικής είτε χρησιμοποιώντας τα μέσα που παρέχει ο ΠΟΕ ή τα μέσα που προβλέπονται στο πλαίσιο περιφερειακών ή διμερών συμφωνιών (το όργανο επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ αποτελεί σαφές παράδειγμα).

Η νέα γενιά εμπορικών συμφωνιών θα πρέπει να περιλαμβάνει ρήτρες διασφάλισης που θα επιτρέπουν στην ΕΕ να άρει μη δασμολογικούς φραγμούς χωρίς καθυστέρηση και με το χαμηλότερο δυνατό κόστος για τις επιχειρήσεις και τους ευρωπαίους φορολογούμενους.

Μια επιτυχής έκβαση των διαπραγματεύσεων της Ντόχα θα μπορούσε να είχε επιφέρει ρηξικέλευθες αλλαγές ως προς την πρόσβαση στην αγορά. Χωρίς να αμελεί τις διαπραγματεύσεις επί διμερών συμφωνιών με τους κύριους εμπορικούς εταίρους της Ευρώπης, η Επιτροπή θα πρέπει να ασκήσει πιέσεις για μια συμφωνία πλαίσιο, δυνάμει της οποίας θα μπορούσαν να ρυθμιστούν συγκεκριμένα θέματα σχετικά με μη δασμολογικούς φραγμούς και να επιλύονται ταχύτατα οι διενέξεις όποτε προκύπτουν λόγω μη εφαρμογής της συμφωνίας ή μη συμμόρφωσης προς αυτήν.

Ορισμένα σημεία θα έπρεπε να συζητηθούν περισσότερο εις βάθος, μεταξύ των οποίων η υποχρέωση των κρατών μελών του ΠΟΕ να κοινοποιούν μέτρα που ενδέχεται να παρακωλύσουν το εμπόριο, καθώς και η σύσταση ενός ad hoc οργάνου διαιτησίας για την επίλυση διενέξεων και, όπου αρμόζει, για την έγκριση εμπορικών αντιμέτρων.

Ένας άλλος τρόπος για άμβλυνση των επιπτώσεων των μη δασμολογικών φραγμών είναι η εναρμόνιση των κανονιστικών διατάξεων στα κράτη μέλη του ΠΟΕ. Η πρόοδος που επιτεύχθηκε στον διατλαντικό κανονιστικό διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ενθαρρύνει την Επιτροπή να εντάξει και άλλους εμπορικούς εταίρους στο πλαίσιο της εν λόγω πρωτοβουλίας.

Τέλος, οι προσπάθειες για την καταπολέμηση των φραγμών στο εμπόριο εξαρτώνται από καλύτερη διαβούλευση σε διεθνές επίπεδο. Η διασφάλιση ανοικτών αγορών που λειτουργούν βάσει του ανταγωνισμού βοηθά το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας, ανεξάρτητα από τον τόπο που έχουν την έδρα τους οι παραγωγοί αγαθών και υπηρεσιών. Η αρχή αυτή ισχύει τόσο εντός της ΕΕ (οι ευρωπαϊκές κοινωνίες θα πρέπει να συνεργάζονται στενότερα μεταξύ τους) όσο και εκτός, για χώρες που έχουν κοινά εμπορικά συμφέροντα.

Ο ρόλος του Κοινοβουλίου στη διαμόρφωση των εμπορικών προτεραιοτήτων της ΕΕ είναι βασικός. Θα πρέπει να διοργανωθούν μόνιμες διαβουλεύσεις με τη συναφή κοινοβουλευτική επιτροπή, να εκπονείται ετήσια έκθεση (ανάλογη ρύθμιση με αυτή που ισχύει για τα μέσα εμπορικής άμυνας) για το σύστημα που εφαρμόζει η Επιτροπή· και, όπου αρμόζει, να συμμετέχει το ΕΚ σε πρωτοβουλίες και αποστολές υψηλού επιπέδου με στόχο την επίλυση διενέξεων επί θεμάτων πρόσβασης στην αγορά: αυτά θα ήταν ευκταία μέτρα, τα οποία μεταξύ άλλων θα βοηθήσουν τη θέση σε ισχύ της νέας «συνταγματικής» συνθήκης.

Συμπεράσματα και συστάσεις

Η νέα στρατηγική για την πρόσβαση στην αγορά που παρουσίασε η Επιτροπή αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός, αλλά δεν αρκεί. Η Επιτροπή στάθηκε ικανή να ανοίξει εκ νέου τη συζήτηση περί πρόσβασης στην αγορά, αλλά, από κοινού με τα κράτη μέλη, πρέπει να πράξει περισσότερα και κυρίως να φανεί τολμηρότερη, εάν αποσκοπεί στην επιτυχή έκβαση αυτής της πρωτοβουλίας.

Η ανακοίνωση πρέπει αναλόγως να αποκτήσει ουσία ώστε να συμπεριλάβει νέες ιδέες και νέες εισροές που απαιτούνται υπό το πρίσμα τόσο των αναγκών των επιχειρήσεων όσο και της επιτόπιας εμπειρίας. Οι ομάδες για την πρόσβαση στην αγορά και η Madb στις χώρες εκτός ΕΕ δεν μπορούν να αποβούν επιτυχείς στο έργο τους εάν δεν έχουν την απαραίτητη υποστήριξη εκ μέρους της Επιτροπής και των εθνικών κυβερνήσεων και εάν δεν αποδειχθούν ικανές να καλύψουν πραγματικά τις ανάγκες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, ειδικά οι ΜΜΕ, πρέπει να μπορέσουν να αξιοποιήσουν τις υπηρεσίες της Επιτροπής και αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα με μια αποτελεσματικότερη πολιτική ενημέρωσης και μια πιο συνολικά ανεπτυγμένη εθνική και περιφερειακή υποστήριξη.

Τα εξωτερικά στοιχεία της ανακοίνωσης αναμφίβολα χρήζουν ενίσχυσης. Επιπλέον της πιο αποτελεσματικής χρήσης των ήδη διαθέσιμων μέσων, πρέπει να υπάρξουν νέα πολυμερή ή διμερή μέσα (αντιστοίχως στον ΠΟΕ και με τη σύναψη συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών ή εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ), ώστε να καταστεί δυνατή η άρση των μη δασμολογικών φραγμών και η λήψη αποτελεσματικής δράσης για την εξάλειψη των καταχρήσεων.

Θα ήταν ευκταίος ένας στενότερος συντονισμός με άλλες βιομηχανοποιημένες χώρες, η θέσπιση διαλόγων για κανονιστικά θέματα και η σταδιακή εναρμόνιση των τεχνικών και υγειονομικών διατάξεων, χωρίς να θιγεί η προστασία που παρέχεται στους ευρωπαίους πολίτες.

27.11.2007

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

προς την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου

σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την παροχή της πρόσβασης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην αγορά

(2007/2185 (INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Edit Herczog

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας καλεί την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

-    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Μαΐου 2007 σχετικά με την Ευρώπη στον κόσμο – Εξωτερικές πτυχές της ανταγωνιστικότητας[1],

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη των στόχων της αναθεωρημένης Ατζέντας της Λισσαβόνας απαιτεί από τις βιομηχανίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναπτύξουν και να διατηρήσουν σταθερές ανταγωνιστικές θέσεις στις παγκόσμιες αγορές,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανταγωνιστικότητα αυτή, ιδίως για τις ΜΜΕ, βασίζεται ολοένα περισσότερο στην έρευνα, την ανάπτυξη, την καινοτομία και την πνευματική ιδιοκτησία,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δύο προϋποθέσεις για την ανταγωνιστικότητα αυτή είναι, αφενός, ο ασφαλής και σίγουρος εφοδιασμός σε ενέργεια και, αφετέρου, η απρόσκοπτη πρόσβαση επιχειρήσεων της ΕΕ σε επίκαιρες πληροφορίες και σύγχρονες τεχνολογίες πληροφόρησης,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ, τόσο ως ολοκληρωμένη αγορά όσο και ως διεθνής οργανισμός, μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά με την εμπειρογνωμοσύνη και τη διαπραγματευτική της ισχύ στις προσπάθειες των επιχειρήσεων της ΕΕ να αποκτήσουν πρόσβαση σε αγορές τρίτων χωρών,

1.  επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για το συντονισμό των στόχων και εργαλείων της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ και της στρατηγικής για την πρόσβαση στην αγορά κατά τέτοιο τρόπο ώστε να προσαρμοσθεί αποτελεσματικά το δυναμικό της ΕΕ στους τομείς του διεθνούς εμπορίου και της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας·

2.  τονίζει τη σπουδαιότητα στοχοθετημένων και θεματικών (αντί τομεακών) προτεραιοτήτων στις δράσεις που θα αναληφθούν για την προώθηση της εξωτερικής ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων της ΕΕ, και ειδικότερα επισημαίνει την ανάγκη να καθορισθούν και να εφαρμοσθούν αποτελεσματικά κανόνες για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας·

3.  καλεί τα κράτη μέλη, τις ενώσεις επιχειρήσεων και άλλες οργανώσεις εκπροσώπησης, από κοινού με την Επιτροπή, να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους και να συμβάλουν στη συνεργασία, τη συγκριτική αξιολόγηση και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και βέλτιστης πρακτικής, ούτως ώστε η κοινή τεχνογνωσία για το εμπόριο της ΕΕ να μπορεί να εξυπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντα των επιχειρήσεων της ΕΕ, και ιδίως των ΜΜΕ που αναπτύσσουν δραστηριότητες στις αγορές τρίτων χωρών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΕ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	22.11.2007
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	36 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jan Březina, Jerzy Buzek, Pilar del Castillo Vera, Jorgo Chatzimarkakis, Giles Chichester, Den Dover, Nicole Fontaine, Adam Gierek, Norbert Glante, Umberto Guidoni, András Gyürk, David Hammerstein, Erna Hennicot-Schoepges, Ján Hudacký, Romana Jordan Cizelj, Werner Langen, Anne Laperrouze, Eluned Morgan, Angelika Niebler, Reino Paasilinna, Miloslav Ransdorf, Vladimír Remek, Paul Rübig, Andres Tarand, Britta Thomsen, Radu Ţîrle, Patrizia Toia, Catherine Trautmann, Claude Turmes, Νικόλαος Βακάλης, Alejo Vidal-Quadras
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	Neena Gill, Lambert van Nistelrooij, Vladimir Urutchev
Αναπληρωτής(ές)σύμφωνα με το άρθρο 178, παρ. 2 παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	Holger Krahmer, Umberto Pirilli

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	18.12.2007
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+ : - : 0 :	22 5 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Francisco Assis, Graham Booth, Daniel Caspary, Christofer Fjellner, Ignasi Guardans Cambó, Jacky Hénin, Syed Kamall, Sajjad Karim, Alain Lipietz, Caroline Lucas, Marusya Ivanova Lyubcheva, Erika Mann, David Martin, Vural Öger, Γεώργιος Παπαστάμκος, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Peter Šťastný, Robert Sturdy, Gianluca Susta, Daniel Varela Suanzes-Carpegna, Iuliu Winkler, Corien Wortmann-Kool
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	Σταύρος Αρναουτάκης, Jean-Pierre Audy, Jens Holm, Jan Marinus Wiersma
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία	Guy Bono, Ulrich Stockmann

• [1]  Εγκριθέντα κείμενα Ρ6_ΤΑ(2007)0196.