ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την έκθεση προόδου για την Τουρκία για το 2007

25.4.2008 - (2007/2269(INI))

Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
Εισηγήτρια: Ria Oomen-Ruijten

Διαδικασία : 2007/2269(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A6-0168/2008
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A6-0168/2008
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την έκθεση προόδου για την Τουρκία για το 2007

(2007/2269(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου της Επιτροπής για την Τουρκία για το έτος 2007 (SEC(2007)1436),

–    έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του της 27ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με την πρόοδο της Τουρκίας στην πορεία προς την ένταξη[1] και της 24ης Οκτωβρίου 2007 σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας[2],

–    έχοντας υπόψη το διαπραγματευτικό πλαίσιο για την Τουρκία της 3ης Οκτωβρίου 2005,

–    έχοντας υπόψη την απόφαση 2008/157/ΕΚ του Συμβουλίου της 18ης Φεβρουαρίου 2008 για τις αρχές, τις προτεραιότητες και τις προϋποθέσεις που περιλαμβάνονται στην εταιρική σχέση για την προσχώρηση της Τουρκικής Δημοκρατίας[3] («εταιρική σχέση για την προσχώρηση»), καθώς και τις προηγούμενες αποφάσεις του Συμβουλίου του 2001, του 2003 και του 2006 σχετικά με την εταιρική σχέση για την προσχώρηση,

–    έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων(A6‑0168/2008),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 3 Οκτωβρίου 2005 άρχισαν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία μετά την έγκριση του διαπραγματευτικού πλαισίου από το Συμβούλιο, και ότι η έναρξη των διαπραγματεύσεων αυτών αποτελεί την αφετηρία μιας μακράς και ανοιχτής διαδικασίας,

B.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία έχει αναλάβει δέσμευση για μεταρρυθμίσεις, σχέσεις καλής γειτονίας και βαθμιαία ευθυγράμμιση με την ΕΕ, και ότι οι προσπάθειες αυτές πρέπει να θεωρούνται μια ευκαιρία περαιτέρω εκσυγχρονισμού της ίδιας της Τουρκίας,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι βάση για την προσχώρηση στην ΕΕ εξακολουθεί να είναι η πλήρης τήρηση όλων των κριτηρίων της Κοπεγχάγης καθώς και η ικανότητα ενσωμάτωσης της ΕΕ, η οποία είναι μια κοινότητα βασιζόμενη σε κοινές αξίες, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2006,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεση προόδου που συνέταξε για το 2007, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στην Τουρκία «οι πολιτικές μεταρρυθμίσεις δεν σημείωσαν αρκετή πρόοδο το 2007»[4],

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2007 ενισχύθηκε η δημοκρατία της Τουρκίας, εξελέγη ένα νέο κοινοβούλιο που είναι αντιπροσωπευτικό της πολιτικής ποικιλομορφίας της χώρας, και σχηματίστηκε μια κυβέρνηση που διαθέτει ισχυρή εντολή,

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη εφαρμόσει τις διατάξεις που απορρέουν από τη συμφωνία σύνδεσης ΕΚ‑Τουρκίας και το πρόσθετο πρωτόκολλο αυτής,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2007 άνοιξαν πέντε κεφάλαια διαπραγματεύσεων,

Μεταρρυθμίσεις προς μια δημοκρατική και ευημερούσα κοινωνία

1.   χαιρετίζει τη δέσμευση του πρωθυπουργού κ. Ερντογάν ότι το 2008 θα είναι το έτος των μεταρρυθμίσεων· παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να εκπληρώσει τις υποσχέσεις της αξιοποιώντας την ισχυρή κοινοβουλευτική της πλειοψηφία, προκειμένου να συνεχίσει με αποφασιστικότητα τις μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες για τη μετατροπή της Τουρκίας σε μια σύγχρονη και ευημερούσα δημοκρατία, βασιζόμενη σε ένα κοσμικό κράτος και σε μια πλουραλιστική κοινωνία·

2.   τονίζει ότι ο εκσυγχρονισμός αυτός είναι κατά πρώτο και κύριο λόγο προς όφελος της ίδιας της Τουρκίας· αναγνωρίζει επίσης τη στρατηγική σημασία που έχει για την ΕΕ μια σταθερή, δημοκρατική και ευημερούσα Τουρκία· επαναλαμβάνει ότι η τήρηση των δεσμεύσεων που ορίζονται στην εταιρική σχέση για την προσχώρηση έχει ζωτική σημασία για την Τουρκία και για τις μελλοντικές της σχέσεις με την ΕΕ·

3.   υπογραμμίζει την πεποίθησή του ότι μόνο μια κοινωνία που κινείται με γνώμονα τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και η οποία βασίζεται στη δημοκρατία, στο κράτος δικαίου και σε οικονομία της αγοράς με κοινωνικό προσανατολισμό μπορεί να εξελιχθεί σε μια ειρηνική, σταθερή και ευημερούσα κοινωνία·

4.   σημειώνει την πρόσφατη αναθεώρηση της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση· έχει επίγνωση του γεγονότος ότι στους περισσότερους τομείς αυτή η τρίτη από το 2001 αναθεώρηση δίνει νέα παράταση για την εφαρμογή προτεραιοτήτων που δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί· παροτρύνει την κυβέρνηση της Τουρκίας να μετατρέψει άμεσα σε μεταρρυθμιστικά σχέδια τις προτεραιότητες και τα χρονοδιαγράμματα που ορίζονται στην εταιρική σχέση, λαμβάνοντας υπόψη ότι περαιτέρω καθυστερήσεις θα επηρεάσουν σοβαρά τον ρυθμό των διαπραγματεύσεων·

5.   χαιρετίζει το γεγονός ότι το 2007 η δημοκρατία επικράτησε των προσπαθειών που κατέβαλε ο στρατός να παρέμβει στην πολιτική διαδικασία· ενθαρρύνει την τουρκική κυβέρνηση να καταβάλει περαιτέρω συστηματικές προσπάθειες για να διασφαλίσει ότι η δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία φέρει την πλήρη ευθύνη για τη διαμόρφωση της εσωτερικής πολιτικής, της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφαλείας, καθώς και έναντι της Κύπρου, και ότι οι ένοπλες δυνάμεις σέβονται αυτήν την ευθύνη αναγνωρίζοντας πλήρως και απερίφραστα τον πολιτικό έλεγχο· επισημαίνει, ιδίως, την ανάγκη θεσμοθέτησης πλήρους κοινοβουλευτικού ελέγχου της στρατιωτικής και αμυντικής πολιτικής, καθώς και του συνόλου των συναφών δαπανών·

6.   εκφράζει ανησυχία για τις συνέπειες της απαγόρευσης του κόμματος AKP· αναμένει από το Τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο να τηρήσει τις αρχές του κράτους δικαίου, τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με την απαγόρευση πολιτικών κομμάτων·

7.   καλεί την τουρκική κυβέρνηση, κατά την πραγματοποίηση των μεταρρυθμίσεων, να σεβαστεί τον πλουραλισμό και την ποικιλομορφία σε μια μη θρησκευτική και δημοκρατική Τουρκία και παροτρύνει την κυβέρνηση και όλα τα πολιτικά κόμματα να δεσμευθούν εποικοδομητικά στην επίτευξη συναίνεσης σχετικά με τα σημαντικά βήματα για τον εκσυγχρονισμό της χώρας·

8.   θεωρεί την τροποποίηση στο άρθρο 301 του ποινικού κώδικα, την οποία υπέβαλε η κυβέρνηση στο κοινοβούλιο, απλώς ως πρώτο βήμα προς μια θεμελιώδη μεταρρύθμιση του εν λόγω άρθρου καθώς και άλλων άρθρων του ποινικού κώδικα και παροτρύνει την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο να πραγματοποιήσουν αυτή τη μεταρρύθμιση χωρίς καθυστέρηση έτσι ώστε κανένα από τα εν λόγω άρθρα να μην μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί για αυθαίρετους περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης· εκφράζει βαθειά λύπη για το γεγονός ότι δεν έχει επιτευχθεί καμία πρόοδος όσον αφορά την ελευθερία της έκφρασης και ότι το 2007 αυξήθηκε περαιτέρω ο αριθμός των ατόμων που διώκονται βάσει νομικών διατάξεων που επιτρέπουν αυθαίρετους περιορισμούς της ελευθερίας της έκφρασης μη βίαιων απόψεων[5]· υπογραμμίζει ότι, άπαξ και ολοκληρωθεί η τροποποίηση του άρθρου 301, που πρέπει να πραγματοποιηθεί κατεπειγόντως, θα χρειαστούν περαιτέρω νομοθετικά και εκτελεστικά μέτρα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Τουρκία εγγυάται πλήρως την ελευθερία της έκφρασης και την ελευθερία του Τύπου σύμφωνα με τα πρότυπα που προβλέπονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ)·

9.   χαιρετίζει την πρόσφατη έγκριση από το τουρκικό κοινοβούλιο του νόμου περί ιδρυμάτων· χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να εξετάσει το νέο κείμενο και υπογραμμίζει ότι θα έπρεπε να αναλύσει εάν ο νόμος καλύπτει όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μη μουσουλμανικές θρησκευτικές κοινότητες όσον αφορά τη διαχείριση και την απόκτηση περιουσίας, περιλαμβανομένων των κατασχεμένων περιουσιών που έχουν πωληθεί σε τρίτους· καλεί τις τουρκικές αρχές να διασφαλίσουν την εφαρμογή του νόμου σύμφωνα με την ΕΣΔΑ και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·

10. ενθαρρύνει την τουρκική κυβέρνηση, μετά το θετικό βήμα που έκανε με την έγκριση του νόμου περί ιδρυμάτων, να τηρήσει τις δεσμεύσεις της όσον αφορά την ανεξιθρησκία συγκροτώντας, σύμφωνα με την ΕΣΔΑ και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ένα νομικό πλαίσιο που θα επιτρέπει σε όλες τις θρησκευτικές κοινότητες να λειτουργούν χωρίς αδικαιολόγητους περιορισμούς, ιδίως όσον αφορά το νομικό καθεστώς τους, την εκπαίδευση των κληρικών, την εκλογή της ιεραρχίας, τη θρησκευτική εκπαίδευση και την ανέγερση χώρων λατρείας· ζητεί την προστασία της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την άμεση επαναλειτουργία της ελληνορθόδοξης Σχολής της Χάλκης και τη δημόσια χρήση του εκκλησιαστικού τίτλου του Οικουμενικού Πατριάρχη· συμμερίζεται την ανησυχία που εξέφρασε το Συμβούλιο στις 24 Ιουλίου του 2007 σχετικά με την απόφαση του Τουρκικού Ακυρωτικού Δικαστηρίου σχετικά με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και εκφράζει την προσδοκία η απόφαση αυτή να μην παρεμποδίσει περαιτέρω το Πατριαρχείο και άλλες μη μουσουλμανικές θρησκευτικές κοινότητες σε σχέση με την άσκηση των δικαιωμάτων τους τα οποία εγγυάται η ΕΣΔΑ·

11. παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να αναλάβει, ως ζήτημα προτεραιότητας, μια πολιτική πρωτοβουλία υπέρ της μόνιμης διευθέτησης του κουρδικού ζητήματος, η οποία μπορεί να βασίζεται μόνο σε απτές βελτιώσεις των πολιτιστικών, οικονομικών και κοινωνικών ευκαιριών που προσφέρονται στους πολίτες κουρδικής καταγωγής, μεταξύ των οποίων και πραγματικές ευκαιρίες εκμάθησης της κουρδικής γλώσσας εντός του κρατικού και του ιδιωτικού εκπαιδευτικού συστήματος και χρήσης της στη ραδιοτηλεόραση, στη δημόσια ζωή και στην πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες· θεωρεί την ενδεχόμενη απαγόρευση του DTP ως αντιπαραγωγική σε σχέση με μια πολιτική λύση·

12. καλεί το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κόμμα (DTP), τους βουλευτές του και τους δημάρχους του να αποστασιοποιηθούν σαφώς από το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK) και να δεσμευθούν εποικοδομητικά για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στο κουρδικό ζήτημα στο πλαίσιο ενός δημοκρατικού τουρκικού κράτους· καλεί επίσης όλα τα λοιπά πολιτικά κόμματα της Τουρκίας να δεσμευθούν εποικοδομητικά για την επίτευξη του ίδιου στόχου·

13. εκφράζει βαθιά λύπη για τις πολλές αγωγές εναντίον εκλεγμένων δημάρχων και άλλων πολιτικών για τη χρήση της κουρδικής γλώσσας, ή για την έκφραση της γνώμης τους σχετικά με το κουρδικό ζήτημα, όπως η δίκη που είχε ως αποτέλεσμα την πρόσφατη καταδίκη της Leyla Zana και των 53 δημάρχων του DTP·

14. επαναλαμβάνει τις προηγούμενες εκκλήσεις του προς την τουρκική κυβέρνηση για κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου υπέρ της προώθησης της κοινωνικοοικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης της νοτιοανατολικής Τουρκίας, όπου περισσότερο από το 50% του πληθυσμού εξακολουθεί να ζει κάτω από το όριο της φτώχειας· θεωρεί ότι το εν λόγω στρατηγικό σχέδιο θα πρέπει επίσης να καλύπτει τα κοινωνικά, οικολογικά, πολιτιστικά και γεωπολιτικά προβλήματα που προκύπτουν από το σχέδιο της νοτιοανατολικής Ανατολίας· καλεί την Επιτροπή να συνδυάσει το περιφερειακό σκέλος της βοήθειας από το Μέσον Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) με την ταχεία χάραξη μιας τέτοιας στρατηγικής·

15. παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να παρουσιάσει μια συνολική εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση του ζητήματος των εσωτερικώς μετακινηθέντων ατόμων, η οποία θα άρει τις υφιστάμενες νομικές και πρακτικές ελλείψεις και θα παράξει την οικονομική και άλλη βοήθεια που απαιτείται προκειμένου να αντιμετωπιστεί κατάλληλα η επιστροφή και αποζημίωση των εσωτερικώς μετακινηθέντων ατόμων·

16. σημειώνει την εν εξελίξει διαδικασία για τη σύνταξη ενός νέου συντάγματος πολιτικού χαρακτήρα· θεωρεί πως πρόκειται για μια σημαντική ευκαιρία να τεθεί η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών στο επίκεντρο του συντάγματος· επαναλαμβάνει ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα σύστημα ελέγχων και ισορροπιών που θα εγγυάται τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, την κοινωνική συνοχή και το διαχωρισμό θρησκείας και κράτους· τονίζει επίσης ότι το νέο αυτό σύνταγμα πρέπει να διασφαλίζει την ισότητα των φύλων, να αποφεύγει τη χρήση αόριστων κριτηρίων όπως η γενική ηθική, να μη θεωρεί τις γυναίκες κατά κύριο λόγο μέλη της οικογένειας ή της κοινότητας και να επιβεβαιώνει τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών καθώς και τα ατομικά τους δικαιώματα·

17. υπογραμμίζει την ανάγκη για ευρεία συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στην παρούσα διαδικασία συγκρότησης των θεσμών προκειμένου να επιτευχθεί συναίνεση σχετικά με το συνταγματικό μέλλον της Τουρκίας στην οποία θα περιλαμβάνονται τα πολιτικά κόμματα, οι εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες και οι κοινωνικοί εταίροι· σημειώνει την απογοήτευση και την ανησυχία τμήματος του πληθυσμού για το γεγονός ότι η άρση της απαγόρευσης της μαντίλας της κεφαλής στα πανεπιστήμια δεν ήταν μέρος μιας ευρύτερης δέσμης μεταρρύθμισης που βασίζεται σε μια ευρεία διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών· επαναλαμβάνει την προηγούμενη σύστασή του, που περιέχεται στο προαναφερθέν ψήφισμά του της 27ης Σεπτεμβρίου 2006, σχετικά με το κατώτατο εκλογικό όριο·

18. σημειώνει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης· επιδοκιμάζει το σχέδιο της τουρκικής κυβέρνησης να εφαρμόσει μια μεταρρυθμιστική στρατηγική με στόχο την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας της δικαιοσύνης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών σε αυτήν· θεωρεί ότι η στρατηγική αυτή θα πρέπει, ως ζήτημα προτεραιότητας, να διασφαλίσει ότι η ερμηνεία της νομοθεσίας περί των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών συνάδει με τα πρότυπα της ΕΣΔΑ· σημειώνει ότι η στρατηγική δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς ένα φιλόδοξο πρόγραμμα επανεκπαίδευσης για τους δικαστικούς· σημειώνει με ανησυχία το γεγονός της αρνητικής στάσης ορισμένων μελών της δικαστικής εξουσίας έναντι διεθνών συμφωνιών για θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες καθώς και έναντι των αποφάσεων που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατά της Τουρκίας για παραβιάσεις της ΕΣΔΑ·

19. παροτρύνει το τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο να προχωρήσει στην έκδοση της τελικής απόφασής του σχετικά με το νόμο περί του Διαμεσολαβητή, ώστε η κυβέρνηση να μπορέσει να συγκροτήσει την υπηρεσία του Διαμεσολαβητή χωρίς καθυστέρηση· συνιστά στην Τουρκία να συνεργαστεί γι' αυτό το θέμα με τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή και τους εθνικούς διαμεσολαβητές σε γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ·

20. εκφράζει ανησυχία για την έντονη εχθρότητα που επιδεικνύεται σε ορισμένα τμήματα της κοινωνίας έναντι μειονοτήτων και για την πολιτικά και θρησκευτικά υποκινούμενη βία· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να αναλάβει δράση κατά οργανώσεων και ομάδων που υποδαυλίζουν αυτήν την εχθρότητα και να προστατεύει όλους όσους απειλούνται και φοβούνται για τη ζωή τους, και να καταβάλλει διαρκείς προσπάθειες διαμόρφωσης ενός περιβάλλοντος ευνοϊκού για τον πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών·

21. παροτρύνει καλεί μετ’ επιτάσεως τις τουρκικές αρχές να διενεργήσουν ενδελεχείς έρευνες για τη δολοφονία του Hrant Dink και των τριών χριστιανών στη Malatya, καθώς και για όλες τις άλλες υποθέσεις πολιτικά, θρησκευτικά ή φυλετικά υποκινούμενης βίας· εκφράζει βαθειά λύπη για τη βραδύτητα των δικών που αφορούν αυτές τις υποθέσεις, τις υποψίες μεροληψίας και το αίσθημα ατιμωρησίας το οποίο πηγάζει από αυτά, και καλεί τις αρχές να διαλευκάνουν πλήρως τους ισχυρισμούς περί αμέλειας εκ μέρους των αρμόδιων αρχών· καλεί επίσης τις αρχές να προσαγάγουν όλους τους υπεύθυνους στη δικαιοσύνη·

22. ενθαρρύνει τις τουρκικές αρχές να συνεχίσουν με αποφασιστικότητα τις έρευνες για την εγκληματική οργάνωση της Ergenekon με αυστηρή προσήλωση στις αρχές του κράτους δικαίου, για να αποκαλύψουν πλήρως τα δίκτυά της που παρεισφρύουν στις κρατικές δομές και να προσαγάγουν τους υπεύθυνους στη δικαιοσύνη·

23. σημειώνει την εκτίμηση της Επιτροπής για τη συνεχιζόμενη πτωτική πορεία του αριθμού των υποθέσεων βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης και του θετικού αντικτύπου που έχουν οι σχετικές νομοθετικές διασφαλίσεις· ζητεί, ωστόσο, από την Επιτροπή να αναλύσει εάν ο αντιτρομοκρατικός νόμος και ο νόμος περί των εξουσιών της αστυνομίας αποδυναμώνουν αυτήν τη θετική εξέλιξη· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να εντείνει τον αγώνα της κατά των βασανιστηρίων που διαπράττονται εκτός και εντός των κέντρων κράτησης και κατά της ατιμωρησίας των αξιωματούχων των διωκτικών αρχών, καθώς και να επικυρώσει και να εφαρμόσει το προαιρετικό πρωτόκολλο της Σύμβασης κατά των βασανιστηρίων (Optional Protocol to the Convention against Torture), επιτρέποντας έτσι τη συστηματική πρόληψη των βασανιστηρίων και την ανεξάρτητη παρακολούθηση των κέντρων κράτησης·

24. σημειώνει την εκτίμηση του πρωθυπουργού κ. Ερντογάν σχετικά με την αφομοίωση, όπως εκφράστηκε κατά την τελευταία επίσημη επίσκεψή του στη Γερμανία· θεωρεί, για τον λόγο αυτόν, ότι η τουρκική κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει μέτρα που να επιτρέπουν σε όλους τους πολίτες της να αναπτύσσουν την πολιτισμική τους ταυτότητα στο πλαίσιο του δημοκρατικού τουρκικού κράτους· επισημαίνει εν προκειμένω τις δεσμεύσεις που ορίζονται στο διαπραγματευτικό πλαίσιο σχετικά με τον σεβασμό και την προστασία των μειονοτήτων και την αποτελεσματική πρόσβαση στην εκμάθηση άλλων γλωσσών πέραν της τουρκικής και στη χρήση τους στη ραδιοτηλεόραση και στις δημόσιες υπηρεσίες·

25. χαιρετίζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την προστασία των γυναικών από τη βία και επιδοκιμάζει το σχετικό έργο των δημόσιων θεσμικών αρχών και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· ενθαρρύνει τις τουρκικές αρχές να εξαλείψουν σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό την ενδοοικογενειακή βία, τα επονομαζόμενα "εγκλήματα τιμής" και τους εξαναγκαστικούς γάμους, ιδίως μέσω της πλήρους εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας, της συνέχισης μιας διαρκούς εκστρατείας ευαισθητοποίησης των πολιτών, της παροχής περισσότερων καταφυγίων για τα θύματα, της ενίσχυση της κατάρτισης των διωκτικών αρχών και της στενής παρακολούθησης των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται· σημειώνει με ανησυχία ότι η πρόσβαση σε αξιόπιστα στοιχεία σχετικά με το φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα, και παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να διορθώσει αυτή την έλλειψη·

26. αναγνωρίζει ότι ένας μεγάλος αριθμός γυναικών κατέχει σημαντικές θέσεις στον τουρκικό οικονομικό, πολιτικό και ακαδημαϊκό χώρο, και επαναλαμβάνει ότι η ίση μεταχείριση, η πρόσβαση στην εκπαίδευση και η χειραφέτηση των γυναικών στον πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό τομέα έχουν καίρια σημασία για την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία στην Τουρκία· σημειώνει εντούτοις με ανησυχία ότι το συνολικό ποσοστό της απασχόλησης των γυναικών στην Τουρκία εξακολουθεί να μην υπερβαίνει το 23,8%[6] και ότι δεν έχει υπάρξει σχεδόν καμία αύξηση στη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική· για τον λόγο αυτόν, καλεί την τουρκική κυβέρνηση να λάβει περαιτέρω συγκεκριμένα μέτρα για την ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό, με ιδιαίτερη έμφαση στην ύπαιθρο, και να ενισχύσει την ένταξή τους στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικής ασφάλισης και να εξεύρει μέσα ή προσωρινά μέτρα για την αύξηση της ενεργούς συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική·

27. επιδοκιμάζει την τουρκική κυβέρνηση για την υποστήριξή της σε επιτυχή προγράμματα συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και τουρκικών εταίρων, όπως το σχέδιο διδυμοποίησης το οποίο προετοιμάζει το δρόμο για ένα ανεξάρτητο φορέα ισότητας των φύλων και εκπαιδεύει 750 υπαλλήλους στον τομέα της ισότητας των φύλων· αναμένει ότι αυτός ο φορέας ισότητας των φύλων θα συσταθεί χωρίς καθυστέρηση·

28. σέβεται και υποστηρίζει σθεναρά το έργο των γυναικείων οργανώσεων στην Τουρκία, οι οποίες βοηθούν στην ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στην κοινωνία, συμβάλλουν στην προστασία τους από τη βία και προωθούν την επιχειρηματικότητά τους, ενώ παράλληλα προσφέρουν ένα θετικό παράδειγμα χειραφέτησης των γυναικών και συνεισφέρουν στην ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών·

29. επαινεί την Τουρκία για τις θετικές εξελίξεις της οικονομίας της· επαναλαμβάνει την άποψή του ότι μόνο μια κοινωνικά συνεκτική κοινωνία, υποστηριζόμενη από μια ισχυρή μεσαία τάξη, μπορεί να ευημερήσει· για τον λόγο αυτόν, εκφράζει λύπη για τον χαμηλό αντίκτυπο που έχει η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη στην αγορά εργασίας, η οποία παραμένει αδύναμη· επισημαίνει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της παραοικονομίας και να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης· θεωρεί ότι ένας μεγαλύτερος ρόλος για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα συνέβαλε στην επίτευξη ταχύτερης οικονομικής ανάπτυξης·

30. επισημαίνει τις δυνατότητες που προσφέρει ένας πραγματικός κοινωνικός διάλογος για την οικοδόμηση των εταιρικών σχέσεων που απαιτούνται για τη λειτουργία μιας οικονομίας της αγοράς με κοινωνικό προσανατολισμό· εκφράζει απογοήτευση για την περιορισμένη πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την ενίσχυση των μηχανισμών κοινωνικού διαλόγου· παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να εφαρμόσει πλήρως τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και υπογραμμίζει την ανάγκη άρσης των σημερινών περιορισμών της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι, του δικαιώματος της απεργίας και του δικαιώματος των συλλογικών διαπραγματεύσεων·

31. υπογραμμίζει τη σημασία της πρόσβασης στην εκπαίδευση ως σημαντικού παράγοντα για μια κοινωνικά συνεκτική κοινωνία· επαινεί την τουρκική κυβέρνηση και την κοινωνία των πολιτών για την εκστρατεία υπέρ της ενίσχυσης της φοίτησης των κοριτσιών στα σχολεία· επισημαίνει, ωστόσο, την ανάγκη να εξασφαλιστεί ότι όλα τα παιδιά που γεννιούνται δηλώνονται, και ότι πρέπει να βελτιωθεί η παρακολούθηση και επιβολή της υποχρέωσης της σχολικής φοίτησης, ώστε να μειωθεί περαιτέρω ο αριθμός των παιδιών που δεν φοιτούν σε σχολεία· επαινεί την τουρκική κυβέρνηση για τα θετικά αποτελέσματα που έχει επιτύχει όσον αφορά τη μείωση της παιδικής εργασίας και την ενθαρρύνει να συνεχίσει τις προσπάθειές της προς την κατεύθυνση αυτή·

32. εκφράζει ανησυχία για το επίπεδο της διαφθοράς· παροτρύνει τις τουρκικές αρχές να αναπτύξουν μια συνολική στρατηγική κατά της διαφθοράς που θα έχει ως στόχο την αποτελεσματική συνέχιση της καταπολέμησης της διαφθοράς·

33. εκφράζει ανησυχία για τη μεγάλη έκταση των αναπτυξιακών ανισοτήτων μεταξύ των τουρκικών περιφερειών, καθώς και μεταξύ της υπαίθρου και των αστικών περιοχών· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να χαράξει μια συνολική στρατηγική για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων αυτών· καλεί την Επιτροπή να παράσχει στο Κοινοβούλιο, πριν από τα τέλη του 2008, πληροφορίες σχετικά με τη συμβολή της ΕΕ σε αυτόν τον στρατηγικό σχεδιασμό στο πλαίσιο του ΜΠΒ κατά τα έτη 2007 και 2008·

34. καλεί την τουρκική κυβέρνηση να εφαρμόσει τα πρότυπα της ΕΕ σε έργα με σημαντικές συνέπειες, όπως η κατασκευή φραγμάτων στην κοιλάδα Munzur, το φράγμα Allianoi, η κατασκευή του φράγματος Ilisu και το χρυσορυχείο στη Bergama, και άλλες περιοχές, τα οποία απειλούν αφενός την ιστορική κληρονομιά και αφετέρου τα μοναδικά πολύτιμα τοπία· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να λάβει το δίκαιο της ΕΕ ως κατευθυντήρια γραμμή κατά το σχεδιασμό περιφερειακών και αναπτυξιακών σχεδίων·

35. καταδικάζει σθεναρά τις πράξεις βίας του PKK και άλλων τρομοκρατικών ομάδων επί του τουρκικού εδάφους· καταδικάζει την επίθεση στο Diyarbakir τον Ιανουάριο του 2008, όπου έξι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και περισσότεροι από 60 τραυματίστηκαν, και εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων του εγκλήματος αυτού· επαναλαμβάνει την αλληλεγγύη του προς την Τουρκία στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και καλεί εκ νέου το PKK να κηρύξει και να τηρήσει μια άνευ όρων εκεχειρία άμεσα·

36. επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς την τουρκική κυβέρνηση να μην προβεί σε οιεσδήποτε δυσανάλογες στρατιωτικές επιχειρήσεις που παραβιάζουν το έδαφος του Ιράκ· παροτρύνει την Τουρκία να σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ, τα δικαιώματα του ανθρώπου και το κράτος δικαίου, και να διασφαλίσει την αποφυγή θυμάτων από τις τάξεις του αμάχου πληθυσμού· παροτρύνει την κυβέρνηση του Ιράκ και την κουρδική περιφερειακή κυβέρνηση του Ιράκ να μην επιτρέψουν τη χρήση του ιρακινού εδάφους ως βάσης για τρομοκρατικές ενέργειες κατά της Τουρκίας· χαιρετίζει την επικοινωνία μεταξύ των κυβερνήσεων της Τουρκίας και του Ιράκ, και ζητεί επίσης τη λήψη μέτρων για την εντατικοποίηση της συνεργασίας με την κουρδική περιφερειακή κυβέρνηση του Ιράκ, ώστε να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική αποτροπή τρομοκρατικών επιθέσεων με την ευθύνη του Ιράκ·

Περιφερειακά ζητήματα και εξωτερικές σχέσεις

37. υπενθυμίζει τη δέσμευση της Τουρκίας για σχέσεις καλής γειτονίας και τονίζει την προσδοκία του ότι η Τουρκία θα απόσχει από κάθε απειλή κατά γειτονικών χωρών και θα επιλύσει όλες τις εκκρεμείς διαφορές με τρόπο ειρηνικό, σύμφωνα με τον Χάρτη του ΟΗΕ, λοιπών συναφών διεθνών συμβάσεων και διμερών συμφωνιών και δεσμεύσεων· ιδίως, καλεί τις τουρκικές αρχές, στο πνεύμα των σχέσεων καλής γειτονίας, να βελτιώσουν το διάλογο με την Ελλάδα (π.χ. η ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου) και τη Βουλγαρία (π.χ. τα δικαιώματα ιδιοκτησίας των Θρακοβουλγάρων προσφύγων) προκειμένου να επιλυθούν όλα τα εκκρεμή διμερή ζητήματα·

38. τονίζει την ανάγκη επίτευξης μιας συνολικής διευθέτησης του Κυπριακού· χαιρετίζει τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο, στις 21 Μαρτίου 2008, και καλεί αμφότερες τις πλευρές να αξιοποιήσουν την ευκαιρία που παρουσιάζεται σήμερα, ώστε να επιτύχουν μια συνολική διευθέτηση του ζητήματος εντός του πλαισίου του ΟΗΕ, βάσει των αρχών επί των οποίων ιδρύθηκε η ΕΕ· εν προκειμένω, υπενθυμίζει τα παλαιότερα ψηφίσματά του που αναφέρουν ότι η απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων θα διευκόλυνε τις διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση λύσης·

39. χαιρετίζει τη δημιουργία ενός μέσου χρηματοοικονομικής στήριξης για την ενθάρρυνση της οικονομικής ανάπτυξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας· καλεί εκ νέου την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση ειδικά για την εφαρμογή και την αποτελεσματικότητα του μέσου αυτού·

40. χαιρετίζει την πρόσφατη επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού της Ελληνικής Δημοκρατίας Κώστα Καραμανλή στην Τουρκία, η οποία δημιουργεί ελπίδες για περαιτέρω βελτίωση των διμερών ελληνοτουρκικών σχέσεων, ιδίως την ειρηνική διευθέτηση όλων των ζητημάτων που επισημαίνονται σε παλαιότερα ψηφίσματα του Κοινοβουλίου, βάσει του διεθνούς δικαίου και σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν με το διαπραγματευτικό πλαίσιο·

41. καλεί την τουρκική κυβέρνηση να άρει τον οικονομικό αποκλεισμό και να ανοίξει εκ νέου τα σύνορά της με την Αρμενία· καλεί εκ νέου τις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Αρμενίας να αρχίσουν μια διαδικασία συμφιλίωσης, όσον αφορά τόσο το παρόν όσο και το παρελθόν, επιτρέποντας μια ειλικρινή και ανοικτή συζήτηση για τα γεγονότα του παρελθόντος· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει αυτήν τη διαδικασία συμφιλίωσης·

42. αναγνωρίζει το ρόλο της Τουρκίας ως σημαντικού εταίρου της ΕΕ για την επίτευξη των στόχων της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ στην περιοχή του Εύξεινου Πόντου, της Κεντρικής Ασίας και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αξιοποιήσουν καλύτερα τις δυνατότητες που προσφέρουν οι στενές σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας στις περιοχές αυτές·

43. παροτρύνει την Τουρκία να υπογράψει το καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, δεδομένου ότι αποτελεί βασικό όργανο σε πολυμερές επίπεδο·

44. επαινεί τη συμβολή της Τουρκίας στις αποστολές της Ευρωπαϊκής Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής Ασφάλειας και τις επιχειρήσεις στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, καθώς και τη συμβολή της στις επιχειρήσεις που πραγματοποιούνται υπό το ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο, στο Νταρφούρ και στο Αφγανιστάν·

45. εκφράζει ωστόσο λύπη για τις αντιρρήσεις της Τουρκίας στην εφαρμογή της στρατηγικής συνεργασίας ΕΕ-ΝΑΤΟ η οποία βασίζεται στη συμφωνία «Βερολίνο Συν» και προχωρεί πέραν αυτής· εκφράζει ανησυχία για τις αρνητικές επιπτώσεις τους στην προστασία του προσωπικού της ΕΕ, κυρίως την Αστυνομική Αποστολή της ΕΕ στο Αφγανιστάν και την Αποστολή EULEX στο Κοσσυφοπέδιο, και καλεί την Τουρκία να άρει τις αντιρρήσεις αυτές το συντομότερο δυνατόν·

Σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας

46. παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να εφαρμόσει πλήρως και χωρίς καθυστέρηση τις διατάξεις που απορρέουν από τη συμφωνία σύνδεσης ΕΚ-Τουρκίας και το πρόσθετο πρωτόκολλο αυτής· υπενθυμίζει ότι η μη τήρηση των δεσμεύσεων της Τουρκίας θα συνεχίσει να επηρεάζει σοβαρά τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων·

47. αναγνωρίζει τη φιλοδοξία της Τουρκίας να καταστεί ένας ευρασιατικός ενεργειακός κόμβος και το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει συμβάλλοντας στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης· επαινεί την πρόοδο που έχει επιτύχει η Τουρκία στον τομέα της ενέργειας· υπενθυμίζει το προαναφερθέν ψήφισμά του της 24ης Οκτωβρίου 2007, με το οποίο υποστηρίζει την έναρξη των διαπραγματεύσεων για το κεφάλαιο αυτό· ενθαρρύνει την Τουρκία να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ενέργειας ως πλήρες μέλος, ώστε να ενισχυθεί η ενεργειακή συνεργασία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, η οποία μπορεί να ωφελήσει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη· καλεί την Τουρκία να στηρίξει πλήρως το έργο του αγωγού Nabucco, το οποίο αποτελεί ευρωπαϊκό έργο προτεραιότητας·

48. καλεί την Επιτροπή και την τουρκική κυβέρνηση να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για τη σύναψη μιας συμφωνίας διευκόλυνσης των θεωρήσεων διαβατηρίων μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας·

49. επισημαίνει ότι μία από τις βασικές οδούς μετανάστευσης από την ευρύτερη Μέση Ανατολή και τη Νότια Ασία προς την Ευρώπη περνά μέσα από την τουρκική επικράτεια· επισημαίνει την περιορισμένη πρόοδο που έχει επιτευχθεί στον τομέα της διαχείρισης της μετανάστευσης· καλεί την Επιτροπή και την Τουρκία να εντατικοποιήσουν τις διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία επανεισδοχής, με σεβασμό των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προκειμένου να συναφθεί χωρίς καθυστέρηση· παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να εφαρμόσει με τον δέοντα τρόπο τις υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες και τα πρωτόκολλα επανεισδοχής που έχει συνάψει με κράτη μέλη της ΕΕ·

50. χαιρετίζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί από την τουρκική κυβέρνηση στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της νεολαίας και του πολιτισμού, όσον αφορά την ευθυγράμμιση με το κοινοτικό κεκτημένο· υπογραμμίζει τη σημασία της στενής και διαρκούς συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας στους τομείς αυτούς, που έχουν καίρια σημασία για τον επιτυχή μακροπρόθεσμο εκσυγχρονισμό της τουρκικής κοινωνίας·

51. χαιρετίζει τον ορισμό της Κωνσταντινούπολης ως Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας το 2010, θεωρώντας τον ευκαιρία να ενισχυθεί ο διαπολιτισμικός διάλογος και η συνεργασία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας·

52. επαναλαμβάνει τη στήριξή του για τον διάλογο της κοινωνίας των πολιτών ΕΕ-Τουρκίας και ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση για τις δραστηριότητες που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο αυτό, καθώς και για τη βοήθεια που προσφέρεται στην τουρκική κοινωνία των πολιτών από το ΜΠΒ· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να φροντίσει για τη στενότερη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη μεταρρυθμιστική διαδικασία·

53. εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι το ΜΠΒ παρέχει υποστήριξη για δράσεις που προωθούν μια καλύτερα ενημερωμένη δημόσια συζήτηση σχετικά με τη διεύρυνση της ΕΕ· καλεί την τουρκική κυβέρνηση καθώς και μη κυβερνητικούς φορείς στην Τουρκία και στην ΕΕ να κάνουν πλήρη χρήση αυτών των μέσων προκειμένου να αυξηθεί η στήριξη στη διαδικασία μεταρρυθμίσεων και στην περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας·

54. εκφράζει λύπη για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έχει δημοσιεύσει έκθεση παρακολούθησης της μελέτης επιπτώσεων που παρουσίασε το 2004, και ζητεί να του υποβληθεί η έκθεση αυτή χωρίς καθυστέρηση·

55. καλεί την τουρκική κυβέρνηση να συγκροτήσει όλες τις δομές που απαιτούνται για την πλήρη αξιοποίηση της βοήθειας από το ΜΠΒ και για την ενίσχυση της ικανότητας απορρόφησης της Τουρκίας· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει, έως τα τέλη του 2008, έκθεση για τη βοήθεια που έχει παρασχεθεί στην Τουρκία στο πλαίσιο του ΜΠΒ από το 2007·

56. τονίζει εκ νέου τη σπουδαιότητα των προγραμμάτων διμερούς και τριμερούς διασυνοριακής συνεργασίας (Τουρκία-Ελλάδα-Βουλγαρία), καθώς και όσων εντάσσονται στο πρόγραμμα Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης/ Διασυνοριακή Συνεργασία Εύξεινου Πόντου (ENPI/CBC Black Sea), ως κατάλληλου μέσου για την ενθάρρυνση στενότερων κοινωνικών, πολιτιστικών και οικονομικών επαφών μεταξύ των τοπικών εταίρων στις παραμεθόριες περιοχές·

°

°         °

57. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στο Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στην κυβέρνηση και στο κοινοβούλιο της Τουρκικής Δημοκρατίας.

  • [1]  ΕΕ C 306 E της 15.12.2006, σ. 284.
  • [2]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2007)0472.
  • [3]  ΕΕ L 51 της 26.2.2008, σ. 4.
  • [4]  Συμπεράσματα για την Τουρκία, έκθεση προόδου της Επιτροπής για την Τουρκία για το 2007, COM(2007)663/SEC(2007)1436.
  • [5]  Τακτική έκθεση της Επιτροπής για το 2007 (COM(2007)663), σ. 14.
  • [6]  Παράρτημα στατιστικών στοιχείων στην έκθεση προόδου της Επιτροπής για την Τουρκία για το 2007 (SEC(2007)1436).

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ (15.4.2008)

προς την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων

σχετικά με την έκθεση προόδου για την Τουρκία για το 2007
(2007/2269(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Emine Bozkurt

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων καλεί την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

-     έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 6ης Ιουλίου 2005[1] και της 13ης Φεβρουαρίου 2007[2] σχετικά με το ρόλο των γυναικών στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή στην Τουρκία,

1.   υπογραμμίζει ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων των γυναικών, είναι απαρέγκλιτη προϋπόθεση για να είναι ένα κράτος μέλος της ΕΕ και καλεί την Επιτροπή να αναγάγει το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ιδίως των δικαιωμάτων των γυναικών, σε προτεραιότητα στις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία·

2.   τονίζει ότι είναι σημαντικό για την Τουρκία να καταπολεμήσει όλες τις μορφές διακρίσεων σύμφωνα με το άρθρο 13 της Συνθήκης ΕΚ, πράγμα που προϋποθέτει ισότητα για όλους ανεξαρτήτως λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού,

3.   σημειώνει με ανησυχία τη δήλωση[3] της Επιτροπής ότι η πρόσβαση σε αξιόπιστα στοιχεία σχετικά με τη συχνότητα των βιαιοπραγιών εις βάρος των γυναικών και των εγκλημάτων τιμής εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα· καλεί την τουρκική κυβέρνηση να προσκομίσει συγκεκριμένα και αξιόπιστα στοιχεία για τα θέματα αυτά, καθώς και για το ποσοστό αναλφαβητισμού μεταξύ των γυναικών, την ίση πρόσβαση των γυναικών στην εκπαίδευση και τα προβλήματα που σχετίζονται με τη συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό·

4.   παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να προχωρήσει επειγόντως σε μεταρρυθμίσεις για την επίτευξη ντε φάκτο ισότητας των φύλων, την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών, την κοινωνική ασφάλιση, την εξάλειψη του αυξημένου ποσοστού γυναικών μεταξύ των φτωχών και της βίας κατά των γυναικών, την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, την εκπαίδευση, τις επιστήμες και την οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή·

5.   καλεί την τουρκική κυβέρνηση να θέσει επειγόντως σε εφαρμογή το "νόμο περί ισοπολιτείας", όπως δηλώνεται στην εγκύκλιο του Πρωθυπουργού της 4ης Ιουλίου 2006·

6.   εκφράζει την έντονη ανησυχία του για το γεγονός ότι ο αριθμός των παιδιών η γέννηση των οποίων δεν καταχωρείται παραμένει υψηλός, ιδίως στο ανατολικό τμήμα της χώρας, και ότι τα παιδιά αυτά είναι στην πλειοψηφία τους κορίτσια· εκτιμά ότι το γεγονός αυτό αποτελεί εμπόδιο στον αγώνα κατά του καταναγκαστικού γάμου και των εγκλημάτων τιμής, δεδομένου ότι τα θύματα δεν έχουν επίσημη ταυτότητα· παροτρύνει τις τουρκικές αρχές να συνεχίσουν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλιστεί η καταχώρηση της γέννησης όλων των παιδιών·

7.   επιδοκιμάζει τις πρωτοβουλίες και τα μέτρα που έλαβε η τουρκική κυβέρνηση· τονίζει, ωστόσο, ότι απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την έγκριση μέτρων για την καταπολέμηση της βίας κάθε είδους εις βάρος των γυναικών·

8.   σημειώνει μετά λύπης του ότι η κατάσταση των γυναικών στην τουρκική αγορά εργασίας έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια και τονίζει ότι η Τουρκία πρέπει να προσελκύσει περισσότερες γυναίκες στην αγορά εργασίας και να εξασφαλίσει καλές συνθήκες εργασίας σύμφωνα με την ατζέντα αξιοπρεπούς εργασίας που υποστηρίζουν η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας και η Ευρωπαϊκή Ένωση·

9.   εκτιμά ότι έχει ζωτική σημασία το νέο σύνταγμα να διασφαλίζει την ισότητα των φύλων και να παρέχει στις γυναίκες περισσότερα και όχι λιγότερα δικαιώματα, περιλαμβανομένης της πλήρους εφαρμογής των δικαιωμάτων τους για εργασία· θα πρέπει επίσης να θέτει τα θεμέλια για μια ίση εκπροσώπηση σε όλα τα επίπεδα λήψης αποφάσεων και να αποφεύγει τη χρήση αόριστων κριτηρίων όπως η "γενική ηθικότητα"· το νέο σύνταγμα θα πρέπει να μη θεωρεί τις γυναίκες κατά κύριο λόγο μέλη της οικογένειας ή της κοινωνίας ή ευάλωτη ομάδα που χρήζει προστασίας και θα πρέπει να επιβεβαιώνει τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών, περιλαμβανομένων των σεξουαλικών και των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων τους, ως ατομικά τους δικαιώματα·

10. επιβεβαιώνει τη σημασία των μη κυβερνητικών οργανώσεων, καθώς και άλλων φορέων της κοινωνίας των πολιτών και καλεί, ως εκ τούτου, την τουρκική κυβέρνηση να εξασφαλίσει έναν ενισχυμένο, συντονισμένο και θεσμοθετημένο διάλογο με την κοινωνία των πολιτών και τις γυναικείες ΜΚΟ, ιδίως για την εκπόνηση του νέου συντάγματος, και να διασφαλίσει τη σταθερή συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών σε όλους τους τομείς της διαμόρφωσης πολιτικής, περιλαμβανομένων της πολιτικής για την κοινωνική ασφάλιση και των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ·

11. σημειώνει με ικανοποίηση ότι έχει ξεκινήσει η εφαρμογή της υπουργικής εγκυκλίου για την καταπολέμηση των εγκλημάτων τιμής και της ενδοοικογενειακής βίας εις βάρος των γυναικών· υπογραμμίζει ότι οι δικαστικές διαδικασίες για τα θύματα θα πρέπει να είναι ταχείες, απόρρητες και να διαπνέονται από ανθρωπισμό· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η ενδοοικογενειακή βία εις βάρος των γυναικών εξακολουθεί να αποτελεί σύνηθες φαινόμενο και ότι εξακολουθούν να συμβαίνουν εγκλήματα τιμής και πρόωροι και καταναγκαστικοί γάμοι·

12. επιδοκιμάζει τη στήριξη που παρέσχε η τουρκική κυβέρνηση για την επιτυχή έκβαση των προγραμμάτων συνεργασίας μεταξύ εταίρων της ΕΕ και της Τουρκίας, όπως το πρόγραμμα αδελφοποίησης που προετοιμάζει έναν ανεξάρτητο φορέα για την ισότητα των φύλων και το οποίο εκπαιδεύει 750 δημόσιους υπαλλήλους στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου, αναμένοντας ότι ο εν λόγω φορέας θα συσταθεί χωρίς χρονοτριβή·

13. παρατηρεί με ανησυχία ότι η συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική δεν έχει αυξηθεί και εκτιμά ότι η αύξηση των γυναικών βουλευτών στο Κοινοβούλιο από 4,4% στο 9% είναι ανεπαρκής· επισημαίνει ότι οι επικείμενες δημοτικές εκλογές αποτελούν ευκαιρία για να διορθωθεί η κατάσταση με διάφορα μέσα, όπως οι ποσοστώσεις για την υποψηφιότητα γυναικών στους εκλογικούς συνδυασμούς·

14. επαναλαμβάνει για μία ακόμη φορά το αίτημά του για τη σύσταση μόνιμης επιτροπής γυναικών και ισότητας των φύλων με πλήρεις νομοθετικές εξουσίες στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση· θεωρεί την επιτροπή αυτή βασικό εργαλείο για τη βελτίωση των δικαιωμάτων των γυναικών και τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στην Τουρκία·

15. καλεί τις τουρκικές αρχές να μεριμνήσουν για την περαιτέρω αντιμετώπιση του χάσματος που παρατηρείται μεταξύ των δύο φύλων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και για την καλύτερη παρακολούθηση του φαινομένου της εγκατάλειψης του σχολείου, ιδίως από πλευράς των κοριτσιών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

14.4.2008

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

20

0

1

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Emine Bozkurt, Maria Carlshamre, Zita Gurmai, Lívia Járóka, Piia-Noora Kauppi, Astrid Lulling, Siiri Oviir, Doris Pack, Zita Pleštinská, Karin Resetarits, Teresa Riera Madurell, Eva-Britt Svensson, Anne Van Lancker, Anna Záborská

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Gabriela Creţu, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Donata Gottardi, Anna Hedh, Marusya Ivanova Lyubcheva

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Μανώλης Μαυρομμάτης, Miroslav Mikolášik

  • [1]  ΕΕ C 157 E, 6.7.2006, σ. 385.
  • [2]  ΕΕ C 287 E, 29.11.2007, σ. 174.
  • [3]  Πρβλ. έκθεση της Επιτροπής για την πρόοδο της Τουρκίας για το 2007 (SEC(2007)1436), σ. 18.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

21.4.2008

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

53

2

4

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Vittorio Agnoletto, Bastiaan Belder, André Brie, Elmar Brok, Marco Cappato, Philip Claeys, Véronique De Keyser, Γιώργος δημητρακόπουλος, Michael Gahler, Γεώργιος Γεωργίου, Bronisław Geremek, Ana Maria Gomes, Jana Hybášková, Jelko Kacin, Ιωάννης Κασουλίδης, Metin Kazak, Maria Eleni Koppa, Johannes Lebech, Willy Meyer Pleite, Francisco José Millán Mon, Philippe Morillon, Pasqualina Napoletano, Annemie Neyts-Uyttebroeck, Baroness Nicholson of Winterbourne, Raimon Obiols i Germà, Ria Oomen-Ruijten, Ioan Mircea Paşcu, Alojz Peterle, Bernd Posselt, Christian Rovsing, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Jacek Saryusz-Wolski, György Schöpflin, Hannes Swoboda, Antonio Tajani, Charles Tannock, Geoffrey Van Orden, Kristian Vigenin, Jan Marinus Wiersma, Josef Zieleniec

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Irena Belohorská, Giulietto Chiesa, Andrew Duff, Milan Horáček, Marie Anne Isler Béguin, Evgeni Kirilov, Μάριος Ματσάκης, Nickolay Mladenov, Doris Pack, Inger Segelström, Karl von Wogau

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 178, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Emine Bozkurt, Παναγιώτης Δημητρίου, Florencio Luque Aguilar, Juan Andrés Naranjo Escobar, José Ribeiro e Castro, Salvador Domingo Sanz Palacio, José Albino Silva Peneda, Bart Staes